Culturele uitwisseling:
peuterwerk aan de grens
XI iaan Beêgië
GRENZEN
PROVINCIES
TE PASSIEF
CULTUREEL KLIMAAT
IN BELGIE IS ANDERS
Ierhoeven
Verfransing
Wantrouwen
Zondagmorgen half-
zes. De harmonie trekt
uit. Rode figuren mar
cheren door de nevel.
Kopermuziek schettert
over de weilanden. Het
publiek, een aantal
koeien, gooit de poten
in de lucht. St. Caeciliia
gaat dauwtrappen.
Anders
Plichtplegingen
Vlotter
Sterker
}DAG 14 juni 1980
ezen zou hebben,
f talrijke Belgen
evenwel naar ver
ier Vlamingen dan
zich in Frankrijk ge-
<aar vakantieverblij-
ht hebben, worden
beter .verdragen"
indere nationalitei-
omdat hun aanpas
sen groter is, deels
dor een zekere gul-
aatselijke economie
i.
jan drummen
Ipnieuw tot bloedige
erwijl ontsporingen
ben in andere talen
[eldzaam zijn.
Ifde taal-min-kom-
lebben de Vlaamse
aders helaas ook,
|t goeie voorbeeld op
erlandse tv zou veel
lig kunnen vinden. En
et al: Hollandse dia-
liken klinken op de tv
llgair als daarbuiten.
plus-kompleks van
derlanders tegenvoer
gen zet hier veel
bloed. Ik ben zelf ge-
eweest van arrogant
|van Nederlanders in
eren: Vlaanderen is
het enige Europese
land waar Nederlan-
Ich niet de mindere
pe andere kant uit het
fce min-lompleks te-
|r Nederlanders zich
l afkeer en zelfs haat.
ptegen voelen de Vla-
li zich onderdanig te-
de Franstaligen. Er
lel Hollander- en Bel-
Ippen, maar geen
nan- of Walenmop-
I ABN-onderwijs is op
Vlaamse scholen heel
lief (de beste niet te na
|>ken). Veel Vlaamse
'ijzers leren de kin-
I ernstige fouten. Bijna
studenten zeggen als
aankomen op de uni-
(eit hut huis i.p.v ut
Indien, reeds, echter en
[s omdat de meester ze
,d of gesuggereerd heeft
lis, al, maar en enkel
IaBN zouden zijn! De
Jise tv weigert om ABN-
Issen te laten geven. Een
hde Vlaamse krant als
landaard met honderd-
Inden abonnees had ja-
lang een ABN-rubriek.
I toen de schrijver ervan
l, heeft de redaktie die
lek geruisloos opgehe-
[Blijkbaar is alles nu in
it domme van die taal-
raarlozing in Vlaanderen
loral dat die de verfran-
ïn de hand werkt. Een
Iwillende Waal of Brus-
die de noodzaak inziet
_5N te spreken, en een
pus wil volgen, komt keer
teer in kon takt met Vla
den die enkel een tus-
faaltje spreken. Als de
sselse Vlamingen dertig
geleden hun anti-Ne-
landse kompleksen had-
kunnen overwinnen, en
4 waren gaan spreken
r. een tussentaal, dan had
.taal eerbied afgedwongen
de Franstaligen en dan
l de verfransing van
Issel lang niet zo ver
lorderd als nu.
loe zou u reageren als uw
aar Duits niks beters kon
leken als een mengsel van
en Rijnlands of van
[Duits en Beiers? Zo zal ie-
leen begrijpen dat de ge_
kdmaking van de verhou-
Ig tussen de twee taalge-
lenschappen in België al-
leerst een krachtige bevor-
ring eist van het ABN-g®'
rik daar.
[Daarbij is zeker een har-
fijke vriendschap van be-
ig, tussen Vlaamse an
[idere Nederlanders-
>eie persoonlijke verhou-
igen doen oneindig veel
[eer als dorre leerboekjes.
|s de herdenking van 150
v Belgische ramp dót ge-
Ig heeft dat 20 miljoen
aderlanders zich hun een-
iid beter bewust worden,
jn is dót kwaad na lang®
tenminste nog in i®ts
Is veranderd!
p.c. paardekoopek
J [1einig dingen zijn zo wille-
leung a/s grenzen, maar van
Lj grenzen is die tussen
beierland en België de
Lees! absurde. Niet alleen
mat hij pas 150 jaar wat,
.historisch gesproken, vrijwel
„eis betekent, maar hij loopt
Jrf zo grillig en maakt zo rare
hpongen, dat hij als het ware
to or zijn eigen vorm van zijn
willekeur blijk geeft.
Joch is die grens voor mij
g altijd iets minder oud dan
Me merkwaardige afschei-
Log, van jongs af aan een
Veelbetekenende realiteit
jeweesf. Hij was dat niet
mlat de mensen voorbij die
Jrens, een kilometer of tien bij
jus vandaan, zo anders
Latten en dachten dan wij.
|0e verschillen in taal en
Trtatót waren vroeger
mal zo groot, dat elk dorp
\eleen natie kon zijn. België
ras niet,,anders" en buiten-
bi door een grillige stippel-
mop de kaart en door men
den, maar door wetten,
structuren en regeringen die
Iran zo'n stippellijn een wa
terdicht schot maakten. De
zelfde mensen of ongeveer
lezellde en met niet meer
verschillen dan die van twee
[aan elkaar grenzende dor
sen, wekten de indruk an
ders te zijn omdat ze op een
'snier centrum waren geo
xideerd. Dat maakte allerlei
linger) anders; het geld, de
jiuizen, het bier, het brood,
fcppel was buitenland om-
l er met francs betaald
t worden aan cafétafël-
Ijas zonder kleedje binnen
paren die van een ander
soit rood waren en voor bier
«et andere namen. De
intatie op een ander ad
ministratief en economisch
mtrum maakte de gebieden
Jtrschillend en de bepalin-
fcen vanuit die centra maak-
uthet overschrijden van die
trens tot een avontuur.
Een bloeiende smokkel-
yekiJlk was het gevolg daar-
V een verzet tegen de be
ulingen en een poging nor-
Imaal contact en dus handel
teen buren te onderhou
wen Ik zal wel nooit aan Bel-
[S's kunnen denken zonder
pe rare grens te associëren
pet smokkelarij en douane,
pes met een onwaarschijnlijk
paar aangerekend delict en
evenredig bevoegde ambte-
paren. Wetten lijken wel har
der te zijn en strenger te wor-
fen gehandhaafd naar ge-
erg hun basis smaller is en
t stippellijn heeft me-
f'geen het leven moeten Ia-
Ier omdat hij een pondje kof-
pe bij zich had of niet luister-
i raar het bevel van een
Mergeschikte ambtenaar.
Ito alles zou niet hebben
Titaan a/s daar 150 jgar
Je/eden geen grillige stippel-
■P zou zijn getrokken. Het is
te taxeren hoe de
jerschillen aan weerszijden
La"wa' nu die streep is dan
PMen zjjn Oriëntatie op
Tt" ar,der centrum bepaalt
een deelde levens wijze,
[eet het lijkt mij vrijwel on-
I tenhjk die invloed met enige
■auivkeunghe/cf af te wegen
P9en op zichzelf al vage ge-
■eirens als volksaard en re-
raai karakter. Ook zonder
-We, historisch gegroei-
h/? beladen na-
tkii grenzen zijn er ver-
e Hen tussen mensen. Frie-
|e" zijn anders dan Hollan-
rs en Hollanders verschil-
j" var> Brabanders. Mis-
f ren is het verschil tussen
fiZ'a"üse en Belgische
lenders kleiner dan dat
X.®" Hollanders en Bra-
Lers- Al<hans zo voel ik
l0rp°aenblikken dat ik in
f schillen geloof. De natio-
irnraf?ns bepaalde
fcisrl ,en niet fitge-
L,e oriënt!*tie op het
Wh heeft niet a"e<
Neff opgeheven. Zij
L e' het aanzijn gege-
L e?n.een waf rare roman-
',6n waarlb0liek r0nd gren~
Snhp/a een bestaande
^ee! ouder dan die
werd versluierd.
leeds mWe''nu die ganzen
lil worc'en wat zij
|en gi n dige stippellij-
f n/ets tegenhouden.
De grote trom dreunt me
ieder jaar rond Hemelvaart
vroeg het bed uit. Een
schouwspel om niet te mis
sen. Ik denk aan de boeken
van Felix Timmermans. De
muziek trekt uit naar België.
Een uur later dreunt Kem-
pisch Lust me weer wakker;
de Vlaamse harmonie op
dauwtraptocht naar ons
Nederlandse dorp. Na de
mis, de serenade voor de
pastoor en wat pinten ko
men de muzikanten, min of
meer uitgeteld en zonder
muziek te maken, elkaar
weer tegen bij de grens. Op
weg naar huis. Cultureel
grenscontact, waar geen
douane aan te pas komt. En
zo hoort het ook.
Een Nederlandse kunste
nares zal haar schilderijen in
België exposeren. Ze pakt
haar autootje vol doeken.
Rijdt argeloos naar wat de
grootste grenspost tussen
Nederland en België heet.
Maar madammeke, dat gaat
zo maar niet, zegt de douane.
Weet zij veel. Ze had mooie
verhalen gehoord over Be
nelux en culturele integratie.
Ze dacht: die Vlamingen ont-
vangèn me met open armen.
Maar haar onwetenheid of
onnozelheid wordt niet op
prijs gesteld. Die Ollanders
weten anders toch altijd alles
beter dan de Vlamingen. Uit
pakken, formulieren invul
len, en.... betalen (borgsom).
Twee uur is ze ermee bezig.
Maar nu het geld. Als kun
stenaar heb je meestal niet
een paar duizend op zak. Met
wat telefoontjes, behulpza
me vrienden en buren stond
ze 's avonds rond tien uur
met het geld aan de balie van
de douane om te betalen.
Spijt ons madam, zegt de
douane maar u zult moeten
wachten tot het programma
met André van Duin afgelo
pen is. Da's ook kunst. Na die
twee uur werk konden die
twintig minuten, nodig om de
opvattingen van de douane
over cultureel grensverkeer
te dienen, er ook nog wel bij...
Wat heet cultureel grens
verkeer? Dat bestaat op twee
niveaus: het officiële en het
spontane uitwisselen van ge
dachten, gevoelens en ma
nieren van omgaan met het
leven. Over cultuur kun je
heel moeilijk doen of je kunt
ermee bezig zijn zonder ver
heven referaat of besef. Cul
tureel beleid- en uitwisseling
worden vaak verenigd tot
gebieden die gerekend wor
den tot de K(k)unst. Cultuur
bevat alle mogelijke manie
ren waarop mensen vorm ge
ven aan hun wijze van leven.
Belgen hanteren hun be
staan op veel punten anders
dan Nederlanders. Dat is een
open deur intrappen. Hoe
wel.... ik denk dat het ver
schil tussen een Bredanaar
en een Fries of een
Zeeuwsch-Vlaming of een
Drent groter is dan dat tus
sen Brabanders en Kempe
naars ligt, al of niet voorzien
van douaniers en met daar
achter - niet te vergeten - een
ander soort politie-agent, de
rijkswachter. Nu kun je nog
zoveel regelen, in unies en
verdragen stoppen, voor mijn
part de douane opheffen (af
gezien van het werkloos
heidsprobleem een prima
zaak) of de rijkswacht het
pakje van een Nederlandse
agent aantrekken, die grens
blijft er; de culturele grens
blijft zichtbaar.
Zelf woon in enkele hon
derden meters van die grens
af, aan een weg die nooit een
grenspost gekend heeft. Zelfs
nu het wegdek aan weers
kanten van de granspaal met
asfalt genivelleerd is (België
was herkenbaar aan de kas
seien) voel ik precies wan
neer ik in België ben beland.
Het culturele klimaat - het
grote woord is eruit - is an
ders. Dat is niet alleen het
gevolg van de rode baksteen,
de protseriger architectuur
of gebrek aan rooilijnen (ge
lukkig). Zelfs het feit dat
mijn buurjongens bijna al
lemaal hun vrouwen uit
Vlaanderen gehaald hebben,
de volwassenen zondags lie
ver in België dan in de nabij
gelegen Nederlandse stad
gaan dansen, de harmonie en
het toneel ongehinderd over
de grens heen en weer gaan,
Culturele uitwisseling tijdens een dagje uit in een rond
vaartboot in Brugge.
onze dorpskern ook naar
friet ruikt en Vlaamse in
vloeden onderging, dat alles
verandert weinig aan het
bestaan van die culturele
grens.
Daarom heb ik altijd wat
moeite met het woord „inte
gratie" als het over culturele
uitwisselingen gaat. Inte
greren doet me teveel denken
aan in elkaar opgaan. De
Belgische cultuur heeft zo
veel waardevolle eigen
schappen en eigenaardighe
den, dat het jammer zou zijn
deze in één grote Neder
landse hutspot met elkaar te
vermengen. De wat oudere
Vlamingen geven er echter
nog steeds de voorkeur aan
tegenover Noord-Nederland
de rol van de underdog te
spelen, de jongere Vlamingen
worden zelfbewuster. Veel
Nederlanders bevesitgen
maar al te graag het minder
waardigheidsgevoel bij Vla
mingen en het meerwaarde-
gevoel bij zichzelf. In de li
teraire wereld wordt dit bij
voorbeeld erg duidelijk.
Toen ik een paar jaar gele
den nogal wat interviews
maakte met Vlaamse schij-
vers, werd ik door de wat ou
dere auteurs met nogal wat
plichtplegingen ontvangen.
Na een kwartier hadden ze
me telkens duidelijk ge
maakt dat het in Nederland
toch allemaal veel beter is.
En weggaan zonder een
„stukse eten" met hen werd
opgevat als een belediging.
Bij de jongere auteurs werd
me bij een kop koffie duide
lijk gemaakt dat de Neder
landse media de Vlaamse
auteurs discrimineren, tenzij
ze uitkomen bij een Neder
landse uitgever. Ik kan
schrijvers met naam en toe
naam noemen, die furore
maakten bij de Nederlandse
uitgevers en vervolgens bij
Vlaamse uitgevers hier wer
den doodgezwegen. Dan be
zit het werk ineens geen
kwaliteit meer.
Culturele uitwisseling
heeft zeker ook te maken met
economie. Cultuur/kunst
wordt vaak pas interessant
als exportartikel; wanneer
het zijn geld opbrengt. Eerst
dèn loopt men er zich warm
voor. Officieel. De rest is
peuterwerk langs de grens.
In België is een „Commis
sariaat-Generaal van de Ne
derlandse Cultuurgemeen
schap voor buitenlandse
culturele samenwerking"
(pfff) in de maak. In het pro
grammacomité is ook voor
zien, zoals de Vlamingen
zeggen, de aanwezigheid van
het ministerie van Buiten
landse Zaken, van Buiten
landse Handel en Ontwikke
lingssamenwerking. Dus niet
alleen de kunst, maar ook de
handel en de verhandeling
van kunst. Deze zomer wordt
in Amsterdam, zoals bekend,
in de verbouwde Brakke
Grond het Huis van de Ne
derlandse Cultuurgemeen
schap geopend. Daarin kan
het officiële culturele ak
koord hoogtij vieren. Maar ik
denk toch dat het peuterwerk
langs de grens en privé cul
turele infiltraties vanuit Bel
gië in het „Beloofde Land"
het zullen moeten doen. Op
gebied van cabaret/klein
kunst is dat bijvoorbeeld de
laatste jaren het geval ge
weest. Het succes van met
name Urbanus van Anus is
daarvan een sprekend voor
beeld, maar met een dubbele
bodem! De Nederlanders la
chen vooral om hem, omdat
ze op deze manier de Belg op
zijn plaats houden; op de
plaats van de onnozele, naïe
ve goedzak; zoals die op
draaft in de zogenaamde
Belgenmoppen, in de geest
van: Vraag een Belg nooit hoe
laat het is, want hij loopt
achter.
Trouwens mevrouw De
Backer, minister van de Ne
derlandse culturele ge
meenschap in België ziet als
voornaamste taak van het
nieuwe Commissariaat-Ge
neraal „een vlotter samen
werking tot stand te brengen
met particuliere organisaties
en gedecentraliseerde be
sturen die culturele betrek
kingen met het buitenland
onderhouden. Deze instel
ling moet de nu eens versnip
perde dan weer elkaar over
lappende bevoegdheden en
financieringsmodaliteiten,
die de huidige structuur van
het buitenlands cultureel
beleid kenmerken, uitscha
kelen". Dus nog vlotter par
ticuliere initiatieven bij het
cultureel grensverkeer on
dersteunen. Dat klinkt goed,
te meer als je weet dat de Bel
gen op dit terrein al vlotter
dan de Nederlanders zijn. Bij
culturele uitwisselingen en
coprodukties, op gebied van
muziek, beeldende kunsten,
toneel en dergelijke hoor je in
Culturele uitwisseling van alledag zoals hier in de grensplaats Sluis.
Soms gaat culturele uitwisseling de overheid te ver zoals in Hulst in 1973. De politie deed
toen een inval in de sexbioscopen in deze stad, die vooral door Belgen werden bezocht.
aan België grenzende pro- I
vincies. Doet Den Haag het
een en ander op het officiële
vlak, is er dicht langs de
grens spontaan en regelmatig
ook wel het een en ander aan
de gang, de provinciale be
sturen hebben nog steeds
geen beleid op dit terrein.
Nadat in 1830 Nederland
zijn zuidelijke gebied verlo
ren had en de noodkreet van
J.F. Willems „Er zal geene
Nederlandsche natie meer
bestaan" gemeengoed werd
naast de scheldwoorden
„Hollands gebroed, onge
dierte en bastaardtelgen"
waren het met name de cul
turele tijdschriften in Vlaan
deren (Kunst- en Letterblad,
Noordstar en De Middelaer)
die geleidelijk aan weer een
basis voor betere verhoudin
gen probeerden te scheppen.
De Groot-Nederlandse ge
dachten zou positief, maar
niet minder negatief om zich
heen grijpen. Er is geschie
denis te schrijven over de
talrijke, met name culturele
organisaties aan weerskan
ten van de grens die in de
loop van de 150 jaar België
gewerkt hebben aan wat dan
heet culturele integratie
tussen Noord en Zuid. Met
het opkomend nationalisme
van de laatste tijd, dat zich
enerzijds „onschuldig" uit m
Belgenmoppen en moderne
stamoorlogen (voetballen),
maar anderzijds ook de blik
op „ons erfdeel" De Neder
landen kan vertroebelen, - de
geschiedenis leert -, lijken de
omstandigheden momenteel
niet zo gunstig voor de cul
turele haat-liefde-verhou
ding Nederland-België (lees:
Vlaanderen, want het Waalse
is ons cultureel helemaal
vreemd; nog afgezien van de
taalstrijd, waar Nederlan
ders nauwelijks iets van be
grijpen).
In een verslag van de cul
turele raad Zeeland viel me
onlangs de volgende zinsne
de op onder het kopje Cultu
rele uitwisseling met Vlaan
deren: „Men zal proberen een
gesprek te arrangeren tegen
de achtergrond van hetgeen
op ambtelijk niveau tussen
Oost-Vlaanderen, West-
Vlaanderen en Zeeland
wordt uitgedacht". Ik proef
de daarin wat wantrouwen.
En terecht. Culturele uit
wisseling kun je niet uitden
ken, hoogstens wat arrange
ren en organiseren. De echte
uitwisseling vindt plaats als
de harmonie gaat dauwtrap
pen, de toneelclpb gaat spe
len, wanneer er over en weer
gevrijd wordt. Op ambtelijk
niveau is het dan heel goed
om toneelgroep Globe tegen
de Koninklijk Schouwburg
Antwerpen, of Het Brabants
Orkest tegen de Antwerpse
Philharmonie uitte wisselen.
Want het interessante
blijft dat we binnen die ene
moedertaal, het Nederlands,
zoveel verschillende talen
blijken te spreken. De ene le
vert dat een afknapper, de
andere keer een verrijking
op. Alle ras, bloed- en bo
demfilosofieën daarbij kun
nen me gestolen worden. De I
ergernis en de vreugde van de jj
ander en het anders zijn kan
zorgen voor een veelkleurig
boeket. Niet meer en niet
minder.
HENK EGBERS
de stem van zaterdag 14 juni 1980
V$£
Officiële culturele uitwisseling zoals hier in Amsterdam, eind 1978, waar mevrouw R. de
Backer-van Ocker, de Belgische minister van Nederlandse cultuur en Vlaamse aangelegen
heden, de eerste paal sloeg voor het Belgisch cultureel centrum voor Nederlandse cultuur
„De Brakke Grond". Deze zomer gaat het centrum open.
toch ook het besef van de ty
pische eigenwaarde van het
Vlaams naar boven en is het
geen must meer ABN als al
leen-zaligmakend te be
schouwen.
Maar wie ligt van dit alles
wakker? Nogmaals Sadi de
Gorter: „Vaak hebben men
sen tegen mij gezegd: Ajax
driemaal Europees kam
pioen daar heb je in het bui
tenland meer aan dan aan al
je duur gesubsidieerde con
certen. Ik was heel blij met de
overwinningen van de club
van mijn geboortestad, maar
bleef getrouw concerten or
ganiseren in de verwachting
van de onvermijdelijke kink
in de kabel van de voetbal
triomfen. De maatschappij
bekommert zich noch om so
ciaal-economische, noch om
de sociaal-culturele, noch om
de politiek-maatschappelij-
ke positie van de kunstenaar,
noch om de plaats van de
kunst in het totale beeld van
het dagelijkse leven van een
volksgemeenschap. Zij is een
consument van films, ten
toonstellingen, pocketboe
ken, tv en lp's, zoals zij dat is
van (iep vries artikelen,
spoorwegen, auto's en was
machines".
Het hemd is nader dan de
rok.
De „integratie" aan
weerskanten van de grens
wordt eerder gevoed door een
prijsverschil in benzine, si
garetten of kaas dan door
unies en verdragen. Maar
geografische nabijheid en
vriendschap zijn weer ster
ker dan officiële documen
ten. Beiden zijn nodig. On
danks een verharding van
nationalistische gevoelens de
laatste tijd kunnen wij ons
binnen het Nederlandstalige
gebied eigenlijk geen isola
tionisme meer veroorloven.
Toch lijkt het er op dat het
culturele grensverkeer bij
voorbeeld in de jaren zestig
sterker is geweest dan nu het
geval is. De Groot Kempische
Cultuurdagen in Hilvaren-
beek stonden daarbij model.
Maar de tijden veranderen
- zo heet dat - en alternatie
ven werden nog niet gevon
den of niet nodig geacht
(want dat gaat meestal sa
men). Alle initiatieven na
dien bloeiden dood en over
legorganen aan weerskanten
van de grans zijn niet veel
verder gekomen dan subsi
dies opmaken en declareren.
Nog onlangs werd in de pro
vinciale culturele raad het
provinciebestuur van Noord
Brabant verweten - terecht -
dat er op dit gebied dan ook
niets wordt klaargemaakt.
Maar de raad zelf heeft ook
nog weinig constructiefs in
deze sector naar voren ge
bracht.
Genoemd moet in dit ver
band zeker de stichting
Zuid-Nederlandse Ontmoe
tingen, die al gedurende vijf
tien jaren cultureel grens
verkeer bevordert; met name
door de inzet van haar di
recteur Vredegoor. Het is
jammer dat de activiteiten tè
geografisch beperkt zijn. De
stichting stimuleert - al of
niet in het kader van festivals
- de uitwisseling van zang
koren, kleinkunstprogram-
ma's, toneeluitvoeringen,
beeldende kunst (in '82
brengt Middelheim de drie
Zuidnederlandse provin
cies), literatuur e.d., maar
ook sportontmoetingen, uit
wisseling van werkloze jon
geren en congressen van ar
chitecten, politiefunctiona
rissen etcetera.
Als dit al door een een
mansbedrijfje (want dat is de
stichting in feite) opgebracht
wordt, wat zou dan niet het
effect kunnen zijn van een
behoorlijke (interprovin
ciale aanpak! Tussen „Den
Haag" en wat het „peuter
werk langs de grans" ge
noemd is, ligt nog een eigen
verantwoordelijkheid van de
de praktijk van alledag
steeds zeggen dat de finan
ciële steun vanuit België heel
wat vlotter en soms ook
royaler (al wordt meestal op
fifty-fifty basis gewerkt) af
komt dan van CRM in Ne
derland.
„Alleen op het terrein van
onze taal en literatuur zullen
onze autoriteiten solidair
kunnen optreden. Voor de
rest zijn en blijven wij aan
gewezen op de verbeeldings
kracht van individuen al of
niet in dienst van de over
heid", zei onlangs Sadi de
Gorter, die ambassadeur van
Nederlandse cultuur in het
buitenland. En ook minister
Rika de Backer zegt: „Wan
neer wij spreken over bui
tenlands cultureel beleid dan
wordt uiteraard op de eerste
plaats aan samenwerking
met Nederland gedacht.
Vooraan staat daarbij de
totstandkoming van het
Taalunieverdrag, waarvan
wij hopen dat het nog in 1980
ondertekend kan worden".
Daarmee wordt de mogelijk
heid geopend een gemeen
schappelijk beleid te voeren
op gebied van de Neder
landse taal en letteren in de
ruimste zin. Gelukkig komt
de laatste tijd in Vlaanderen
Urbanus van Anus: cultu
rele infiltratie vanuit Belgie
in het „Beloofde Land".
