Duizenden brillen voor de „brillenpater"
Boekje Blijf van mijn Lijf
Sint Jansteen
stad
streek
examens
OFF. DEALER
K.T.V.
HIFI-STEREO
Horen, zien en zwijgen?
Wie verloor
knuffelpop
Weekenddiens
Stemredactie
ONTDEK DE VERSCHILLEN
DE STEM VAN ZATERDAG 14 JUNI 1980
ii
TERNEUZEN - Aan de avondscholen-
gemeenschap Ze euwsch-Vlaanderen
slaagden de navolgende leerlingen:
HAVO - G. Arentshorst, J Griens-
Hermans, J de Nijs, A. v.d. Ruit (Ter-
neuzen), M. Coppejans, Sluiskil, F. Del-
nad, Oostburg, A. Ferket, J. Hemsbroek
(Hulst), C. de Keizer, Axel, R. de Krij
ger, Biervliet, M. Neve, Sint-Jansteen,
J. Spuesens, Philippine, W. Westphaal,
Aardenburg, A. Wildeboer-van Dam
me, Hoek.
Deelcertificaten HAVO: J. Snoeijers-
Berings, M. v. d. Meer-Bijl, G. Provoost-
de Feijter, A. v. d. Sluys-Veer, P. Rie-
mens (Terneuzen), J. van Fraaijenhove-
v. d. Herick, Zaamslag, A. Verlinde,
Sluiskil
Avond-MAVO: T. van Bambost, M. v.
d. Bergen-Aerssens, R. Renique, A.
Uitterhoeve (Sas van Gent), C. Boswin
kel-v. Pienbroek, A. Doornebos-Col-
paart, G. Gaemers, B. Koopman-Pou-
wels, E. Lokken, H. Meertens, P. Mooy,
C. Neels-Lauret, Chr. Pielaet, A. v. d.
Scheur, M. Wesdorp (Terneuzen), K. de
Brauwer, Sluiskil, C. v. Doorssela er-v.
d. Bilt, A. v. d. Neste-Dierikx (Hulst),
M. de Jonge, F. de Keizer (Axel), R. Za-
man, Vogelwaarde.
Deelcertificaten avond-MAVO: L. v.
Acker, Nieuw-Namen, D. Antheunis,
Axel, M. in de Bosch-Welp, R. de Bruijn,
R. Everts, J. Haug, E. van Keulen-Mesu,
H. de Koster-Hincha, J. Loeve, T. Pan-
gemanan, J. de Ruyter (Terneuzen), L.
Duvivier, Hengstdijk, S. van Eijk-Meij-
er, Zaamslag, C. de Koning, E. v.d.
Wielen (Hulst), P. du Puy-v.d. Bunder,
IJzendijke, O. Schriemer C. Verbrugge-
Lantshea- (Hoek), K. Timmerman, Sas
van Gent.
Moeder-MAVO Terneuzen: C. Boeije-
Meijler, R. de Cooker-van Dam, S. de
Doelder-Bakker, W. v. d. Dries-Oost-
dijk, G. Ge en sen-Slot, O. van Graef-
schepe-Acke, C. Huyzen-Bezemer, S.
Jager-Wester veld, M. Jansen-Roos, I.
Meeusen-de Haan, E. Meijer-Kuijk, M.
de Mul-Goossen, J. Pladdet-Huyssen,
R. Pollet-Audenaerd, C. de Putter-
Reijngoudt, M. Stoelinga-Swinkels, C.
Vinke (Terneuzen), A. Franken, Hoek,
P. Dieleman, Hontenisse, C. Hemelaar-
Hollebosch, A. van Hulle-v. d. Dries-
sche, (Sas van Gent), D. Herben-Weert,
Philippine, W. Verkade-Broek, M. Wij-
nen-Smeets (Axel), L. van Walraven-
Kievit, Zaamslag.
Deelcertificaten moeder-MAVO: J.
Blewanus-v.d. Heuvel, E. Bril-Karre-
man, N. De es-Schee le, G. Heeringa-van
Deelen, M. de Jonge-Verberkmoes, P.
Kayser-Pijnen, C. Lourens-de Zeeuw,
J. Riemens, M. de Rooij-Kint, E. Visser-
Haak, A. Wilson, J. Wilson-de Vin, P.
Spierenburg-la Gasse (Terneuzen), R.
Koger-Snitjers, M. Leenhouts-Ververs,
L. Visser-Joosse, E. Verbrugge-Lants-
heer (Hoek), D. Antheunis, G. Kik
(Axel).
Moeder-MAVO Hulst: A. Bruggeman-
Seghers, Y. Merckx-Prince (Clinge), D.
Bruyneel-Leys, Nieuw-Namen, A. Ca-
pello-Martens, C. Pauwels-de Schrij
ver, M. Verdurmen-van Dorsselaer
(Kloosterzande), A. Cleeven-Neelis, R.
Deiman-Kint, G. Dumont-Hanemaaij-
er, F. Heinsbroek-Jaspers, M. v. Koert-
de Pau, C. Markanovic-Verstraeten, M.
Matten s-de Caluwé, T. Pingen-Eve-
raers, M. Snoeyers-van Es (Hulst), A.
Geilleit-Vermunt, Axel, G. Mangnus-
Staal, G. v. Waterschoot-Verstiggel
(Graauw), L. de Valck, Heikant.
Deelcertificaten: A. v. d. Bergen-
Mast, M.. Dobbelaar-Asjes, E. de Frel-
de Smet, J. Pauwels-Ma es (Klooster
zande), N. Bodmer-d'Haens, G. Bol-
tersdorf-Westhoff, R. van Goethem-
Poppe, J. Gremmen-van Schaijk, W. v.
d. Hoven-Du frenne, A. Leenknegt-
Lampo, J. Sandkuyl-Iskes (Hulst), L.
van Eck-Picavet, Clinge.
Kursorisch onderwijs Mavo:
Engels: C. de Boer, J. Donze, P. Jan
sen, G. Krocké, M. Reijns-Kroes, F. de
Maat, J. Mol, H. Otte, J. v. d. Putten, J.
de Groot-Romeijn, M. van Minnen-Ro-
meijn, H. v. d. Hulst-Scherpenisse, J. de
Ruyter, R. de Vetten, K. 't Gilde, H.
Wieme (Terneuzen), E. van Gimst, Axel,
W. Kolijn-de Graaf, L. Hamelink-de
Jonge, J. v. Langevelde-de Jonge
(Zaamslag), Ch. Matthijs, Koewacht, A.
van der Lee, Hulst, Y. Francke-v. d.
Graaf, Sas van Gent.
Frans: A. v. d. Bergen, C. Dekker-
Haak (Zaamslag), A. Metselaar-
Spaans, M. Poelman-Wiltenburg, H.
Wieme (Terneuzen).
Wiskunde: P. Vercruijsse, Terneuzen.
Nederlands: I. Smit, M. Willemkens
(Schoondijke), B. Crabbe, Ter hole, K.
Goethals, Sint-Kruis, M. Huisman,
Axel, L. Misilje, Cadzand, Ch. Matthijs,
Koewacht, A. van Quekelberghe, Bres-
kens.
LTS Goes:
Afdeling Bouwtechniek (Timmeren):
H. v.d. Bede te 's-Gravenpolder, R.E.
Beenhakkers te Goes, C.P. Feytel te
Wemeldmge, M.C. Fiere teZierikzee, P.
Hollestelle te Rilland-Bath, A.H. de
Jonge te Ellemeet, A.M.J.J. te Hans-
weert, R. Ley dekker te Lewedorp, J.J.
Maas te Yerseke, A.L. Nijsse te Hein-
kenszand, C.L. Poortvliet te Kwaden-
damme, J.D. Sinke te Waarde en C.
Verhulst te Krabbendi jke, J. H. Fackler
te Heinkensand, A.J. Gelok te Goes,
G.H. A. Hofman te Goes, LL. de Korne te
's-Gra venpdder, H. Mol te 's-Graven-
polder, M.J. v. Mourik te Goes, J.H.
Nonnekes te Goes, G. Nijsse te 's-Heer
Arendskerke, H.C. Oostdijk te Kruinin-
gen, G. Petersen te Hansweert, R.A.J.
Polfliet te Lewedorp, J.M.G. Raas te
Lewedorp, M.D. Rouw te 's-H.H. Kin
deren, J.C. de Visser te 's-Gravenpol-
der, J.D.C. Weststra te te 's-Heer
Arendskerke en H. J. Witte te Borssele.
W.G. Beghtel te Kortgene, C.E. de Bel
te Goes, J.P. Braam te 's-Gravenpolder,
J.P. Feytel te Wemeldinge, R. Klop-
meyer te Goes, J.H. de Kok te 's-Gra-
venpolder, J.G. Koole te Goes, J.F.
Moison te 's-Heerenhoek, J.G. Murre te
's-Gravenpolder, J.P de Reiger te 's-
H.R Kinderen, J.J. Ridderhof te We
meldmge, M. Schouwenaar te Wemel
dinge, A.A.D. de Smit te Wissenkerke,
J.D.C. v.d. Velde te Kamperland, C.T.
Versluis te Kamperland, C. W.P. Voet te
's-Heerenhoek, G.L. Voet te 's-Heeren
hoek, B.C. Walhout te Lewedorp en C.
v.d. Weyden te Schore.
(Schilderen): A. v. Eenennaam te 's-
Gravenpolder, M. Gunst te Yerseke,
P.J.H. Lambrechtse te Goes, J.J.A. de
Muynck te Borssele, J. Verhoeven te
Goes, J. de Witte te Goes, R.S.A. de
Jongh te 's-Gravenpolder, A.F.M. de
Schepper te Goes en P.J. Tromper te
Zienkzee.
(Metselen): M.R. v. Eekelen te 's-Heer
Abtskerke, J.C.A. Franse te Kwaden-
damme, H.M. Hoondert te Heinkens-
zand, J.N. Jonker te Haamstede, M.D.
Koeman te Waarde, J.C. Kole te 's-Gra-
venpolder, M.A. Koster te Wissenkerke,
t Parkietenclub - De parkie
tenclub regio Zeeuwsch-
Vlaanderen houdt op zaterdag
14 juni een tafelkeuring in café
Bigodes. De tafelkeuringisen
kel voor vogels van het broed-
jaar 1980. De diertjes kunnen
tussen 10 en 12 ter keuring
worden binnengebracht. De
keuring duurt tot ongeveer 15
uur en wordt verricht door de
heer J. Burm. Onder de deel
nemers worden enkele prijzen
verloot.
F.P. Krijnsen te Waarde, A L^J
's-Heer Arendskerke, A.E. MeedtJÏ
te Lewedorp, K.W Proos te
phaartsdijk, A.A. de Smit te
kerke, J.J. Vermeulen te Hoedg.
kerke, W Witte te Borssele, P y. 2-
den te Goes, M.C.P. Gorsse te 's.ii
Kinderen, C.L.G. Doene te Kvw
damme, J.L. Paauwe te Hanswe«
J.S. Remijn te Ovezande.
Afdeling Mechanische techniek
Filius te Goes, A.J. Groenenber»
Goes, J. Kosten te Yerseke, J. y, jJ
Goes, H.P. v.d. Lm de te Scharend
A. v.d. Plasse te Yerseke, A.J. deD
Kloetinge, F. Visser te Kapelle
Witte te Borssele.
P.W.A. den Boer te Hansweert t
den Dekker té Goes, A.J. Duynkefo
's-Gravenpolder, W.D. v. Geel te
Gravenpolder, P.F. Heerenthals t,
H.H. Kinderen, G.E. Houtekamef
Waarde, M.J. v.d. Moere te Bie^i,.
I.D. Nieuwenhuyse te Hoedekensk-1
F. Poortvliet te 's-Heerenhoek^
Schrijver te Kruiningen, M. v.
Yerseke, J. de Vnes te Hansweert
v.d. Walle te Wolphaartsdijk, Ha
Winter te Nisse, f.A. Wisse te 's^
venpolder en T.R. Krajenbrink
Hansweert.
Afdeling Installatietechniek: n
Bakker te Wissenkerke, N. Bissesj,
Goes, R. Bosch te Goes, P. Hoogeste
te 's-Gravenpolder, C.J.R. Huig te F
pelle, R.H. Joosse te Schore, M.J
Looff te Colijnsplaat, J.C.A Luteyr,
Kapelle, P. Matthijsse te Oostdijk,L
Olivier te Goes, B. v.d. Schoor tt
terland, A.M.J. v. Stel te Wemeldi»
A. de Vos te 's-Heer Arendskerke,
v.d. Weele te Nieuwdorp, J. Zuidwes
Heinkenszand en H.M. v. Lierete!
pelle.
Afdeling Elektrotechniek: C.J.B.
Kwadendamme, S.C.J. Bek teDrit"
gen, L.J. Wijntje, E. v. Bremen te G-
T.F.J. v. Craenenbroeck te 's-He
hoek, C. v. Damme te Heinkeifc
C.J. Dorrepaal te Schore, j£"»
Guchte, P.J.M. Harthoorn te Oostdi'
W.R.T. Hoek van Dijke te Kruinir
W.P.J. Huizen te Goes, J.M.B. deJw,
te Goes, C.G. de Jongh te Goes, P.
Joosten te 's-Gravenpolder, G.A.K
perman te Goes, A.A.C. Koole teG,
zande, M. Mol te 's-Gravenpolder, C
Nije te 's-Gravenpolder, M. Proost
Goes, D.C. Schipper te Kattendijke
J.M. Wondergem te Nieuwdorp,
W.J.J, v. Anrooy te Goes, D.A.v,Gi
te Goes, J.C. v.d. Griek te Oostdijk,
Hoogstrate te Yerseke, J.A v, Koe?
ringe te Krabbendi jke, J.C. de Kraker
Goes, A.L. Minnaard te Rilland-Bath,
Murre te Hoedekenskerke, A.J. Prow
Kloetmge, P. Raamsdonk te Rillai'
Bath, L.J.C. Schrier te Wolphaartsd;'
N.J. Zegers te Kapelle-Biezelr
J.W.G. Stoop te 's-Heerenhoek, l
Stoutjesdijk te Colijnsplaat en H
Versluis te Kamperland.
Afdeling Autotechniek: P.M.
wense te Kortgene, A.F Bustraan
Goes, J. Christiaanse te Yerseke, JT.
Haze te Kortgene, L. de Jager teKoi!
gene, L.P. Meeuwsen te Krabbendi1
C. A. Schipper te Wemeldmge, R.Sct
te Wilhelminadorp, J.C. v. Stee teVs
seke, J. Steketee te Yerseke, I. Tanje'
Kamperland, K. J. v.d. Veen te We",
dinge, N.N. Vermeulen te 's-Heer
hoek en J.G Versluis te Wissenkerkt
A. Daniëlse te Kloetmge, AC
Franse te Heinkenszand, W. Geschic
te Heinkenszand, T. Hollestelle
Kloetinge, AP. Hoogstrate te Yersek
A.J.W. de Jong te Goes, A.J. Koole
Goes, J.J. Roodhart te Goes, Al
Slabbekoorn te Yerseke, J.S. Slati
koorn te Driewegen, A. Storm teG:
J.J. Verbrugge te s-Gravenpolder,R
Visser te Goes en C.P. Zuidhof teKv
den damme.
Afdeling Landbouwwerktuighs
stellen: D.J. v. Damme te Oost-ik
burg, J.C. Dekker te Kloetmge,!
Hoekman te Hoedekenskerke, t<
Hoondert te Heinkenszand, L. Joosse
Aagtekerke, P. Koole te Middelbui
H.J. Meyer te Kruiningen, A. Nieuw:
huyse te Borssele, P.M. Remijnse
Kamperland, P.A. Snoep te Lewedoi
G.M. Versluis te Kamperland, S. Wi:
te Meliskerke, P. Wouters te Melisk.
ke, W.M. v.d. Berge te Krabbendijke
J.M. Kaljouw te Oost-Souburg.
Afdeling Consumptieve techniek:
Coomans te Kapelle, C.I. v. Dijke
St.-Annaland, G. Eckhardt te Kruin
gen, N.S. Faes te Goes, S.J. v. Guip
Nieuwdorp, P.G. Hollestelle te Kra
bendijke, M.J. Jakobsen te Waarde,
de Kam te Middelburg, C.W. de Key.
te Yerseke, L.J. Koster te RiUï
P.A.M. Lemmens te Wilhelminadoi
P.F. Oreel te Goes, P.J. v. Popering
St.-Annaland, J.I. de Preete's-Grav
polder, A.G Reynhout te Kruinify
W. v.d. Wal te Kruiningen en PD
Weststrate te Yerseke.
W.A.A. Aalbregtse te
Arendskerke, M.A. Bal te Heinkr
zand, Mej. A. Berrevoets te Goes, PI
Dijk wel te Yerseke, F.J. de Feyter
Heinkenszand, J.P. Hoondert te He
kenszand, J.K. Janse te Kortgene,Ll
de Jonge te Heinkenszand te
A.W.C. Krijger te Heinkenszand,!
Looff te Kortgene, L.P. NuyensteC:
J.C.J. Ossewaarde te Kapelle, M.Ottf
Goes, A.J. Reynierse te Kruininj
C. K Riemens te Baarland, J.P. Tilroe
Goes, J.A.C. Traas te Heinkenst
M.J. Westdorp te 's-Heerenhoek,J
Dingemanse te Domburg en J.K»'
suize te Goes.
Aan de Bestuursschool Zeeland
Goes slaagden voor het diploma A--
nistratief Ambtenaar: Mej J.A Bj!
ends te Goes, mevr. G.E HeyboeH
Kassteele te Scharendijke, mej.M
Reiynhout te Middelburg, L.J Schipf
te Heinkenszand.
Aan de Opleidingsschool voor
christelijk Kleuteronderwijs oud»*;
v.d. Christelijke Pedagogische Ac-
mie voor Zeeland slaagden voor»*
hoofdleidster: M.A Balkenende
Kamperland, H.A. Brands, P.deft1".
ne, J.S. de Feijter, A. WestrateA-.
A.J. Brokking, S.I. Jongmans,
Toerse te Vlissingen, M.A RiP^
Passchier te Oost-Soubuig, A.H-P
kaar te Goes, R. Verwaal te Zaamü.
E.I. J.M. van der Kinderen teHuW^
Mahu te Vogelwaarde, J.M. Meh'
Meliskerke, J.M. Munter, A. Vertel
M. Gelok te Middelburg, E.C. A
hamse te Zienkzee, D. Dekker,
Minnaard te Westkapelle, M. G®c".;
te Biggekerke, H.T. op 't HofW'
jansland, C.P.M. Hoondert te'7
kenszand, M.A Huige, J.C. de P^"
te Kwadendamme, D.M. Par'cVA
Yerseke, C.J. Riemens te Seroo»
Er werden 11 kandidaten afge^
HULST - R.K. LTS „St-Berjj1
Booglassen (elektrisch)
Boogaart Kloosterzande, A Bom1
gelwaarde, F. Burm Hulst,
Damme Clinge, M. Durinck wa
den, R. Durinck Walsoorden, K
laas Vogelwaarde, H. Piess®sVtfl
H-
waarde, L. de Roeck Clinge.
ken Vogelwaarde, M. Fischer H
van Cauteren Hulst, P. Kint r
den, A. Kerckhaert Axel, J d
Kuitaart, M. Meijs Hulst, Wva
Clinge, E. Schelfhout Hulst, B
Clinge, R. van Remortel St.-J^5^
Lossie Nieuw-Namen, H.lvenS J
D. van Laere Beveren, M. Verg
Kapellebrug, W. Willaert
Booglassen (electrisch) gevori
Coenen Nieuw Namen, f
Kloosterzande, M. de Rijke N»<
men, F. Taelman Vogelwaard®.
gauwen St.-Jansteen, R
Vogelwaarde. Autogeen j
ners: R. Hermans Zuiddorpe.
man Kloosterzande, W Mangn^
P. Nijskens Hulst, A Stoorvog'1'
N. Weemaes Absdale, W
Hulst. F. de Witte St.-Janste^
geen lassen gevorderden: E
Nieuw Namen, E. Schelfhout t
de Waal Kloosterzande.
ZUIDZANDE - Bij de meu
belzaak Even Kijken is een po
ging tot inbraak gedaan. Men
is hier binnengekomen doof-
het uitnemen van een ruit,
waardoor men in het oude di
rectiekantoor binnenkwam.
Men heeft daar een binnendeur
geforceerd en een oude kluis
geopend. Hierin bevonden zich
alleen wat papieren. Er wordt
niets vermist. Er wordt een on
derzoek ingesteld.
(ADVERTENTIE)
(Van een onzer verslaggevers)
VLISSINGEN - De Stich
ting „Blijf van m'n lijf" Zee
land heeft een informatie
boekje uitgegeven onder de ti
tel „Horen, zien, zwijgen?". Op
het ogenblik wordt dit onder
een zo groot mogelijk publiek
verspreid, onder meer door het
gratis aan iedere geïnteres
seerde aan te bieden op een
aantal Zeeuwse weekmarkten.
De stichting is hiertoe in staat
gesteld door een subsidie die
zij van diverse Zeeuwse ge
meenten en van de provincie
uit de emancipatie pot ontving.
Het boekje dient om voor
lichting te geven over het
probleem vrouwenmishande
ling, de oorzaken ervan en
waarom er (nog) zo weinig aan
wordt gedaan. De visie van
„Blijf van m'n lijf" is dat het
om een cultuurbepalend
probleem gaat, dat een uit
vloeisel is van de machtsver
houdingen tussen de seksen in
onze maatschappij. Ter illu
stratie worden er een aantal
uitspraken van filosofen,
theologen en psychiaters, allen
mannen, geciteerd, waarin zij
hun mening geven over hoe een
vrouw is of hoort te zijn.
„Oude onverteerbare koek",
zo stelt Blijf van m'n lijf,
"maar van een wonderbaarlij
ke taaiheid" en constateert dat
de visies die anno 1980 geven
tileerd worden nog altijd op
vallend overeenkomen met die
uit vroeger eeuwen.
Ook wil „Blijf van m'n lijf-
met het project bereiken dat
mishandelde vrouwen hun
isolement eerder herkennen en
doorbreken, omdat angs t- en
schuldgevoelens hen vaak be-
lettten iets te ondernemen om
verandering in hun uitzichtlo
ze situatie te brengen.
Het boekje biedt duidelijke
herkenningspunten. „Blijf van
m'n lijf" ziet mishandeling van
de eigen echtgenote of vriendin
niet als een "relatieprobleem"
waaraan gewerkt moet worden
maar als een misdaad, getuige
het artikel 300 uit het wetboek
van strafrecht dat op het
voorblad is afgedrukt. Een
misdaad waaraan het slacht
offer zich alleen maar kan
onttrekken door naar een vei
lige plaats te vluchten.
GOES - In de maand mei
zijn aan het politiebureau te
Goes en aan de postbureaus te
's Heer-Arendskerke en Wol-
phaarsdijk de volgende voor
werpen als gevonden aangege
ven en nog niet afgehaald. In
lichtingen hierover tussen 09
en 18 uur bij het Politiebureau
Goes: diverse sleutels, div.
portemonnees, jongensjack,
verzekeringsplaatje, bankbil
jet, helm, horloge, bankbiljet,
kinderlaarsje, verzekerings
plaatje, autopapieren, paar
dameslaarzen, kinderhorloge,
wit tasje, dameshorloge, ge
reedschapstas, snelbinders,
zonnebril, verlichtingsbol,
kinderhorloge, zonnebril, vul
pen, jurk, herenhorloge, aan
steker, blauw vest, gehoorap
paraat, vulpen, bankbiljet,
ringetje, damesblazer, knuf
felpop, map. autopapieren,
autowieldop, schakelarm
band, zonnebril, bankbiljet,
gouden hangertje, cassette
bandje, paraplu, trui, bruin
hondje, zwart hondje, fiets-
pompje, leerboek.
Postbureau 's Heer Arends
kerke: ring met sleutels verze
keringsplaatje bromfiets
Postbureau Wolphaartsdijk:
kindertruitje, 2 sleutels met
label, gouden ketting, parkiet.
MIDDELBURG - Aan het
politiebureau te Middelburg
zijn de volgende gevonden
voorwerpen aangegeven: au
tosleutels, dameshorloge, zil
veren ketting, vest, verzeke
ringsplaatje, schoolschrift,
honderiem, fotomapje, zonne
bril, langspeelplaat, 1 bank
biljet van 100 gulden, geel kin-
dervest, pak Omo, kinder
schoen maat 32,10-rittenkaart
(bus), wieldop, damestas met
rijbewijs (is bij V&D), bos
sleutels, blauw kinderjasje,
Eurochequepas, diverse tassen
met inhoud, kinderfietsje, ring
met 3 sleutels, een foto.
(Van een onzer verslaggevers)
UZENDIJKE - Jacques van Voorenberghe, koster in IJzen
dijke, glunderde toen hij eerder deze week bezoek kreeg van
missionaris Josef Cramers uit Ghana.
Van Voorenberghe verzamelt namelijk al jaren oude brillen
en stuurt regelmatig een lading „dienstfietsjes" en soortgelij
ke modellen naar de Westafrikaanse missie waar pastoor
Cramers, die oorspronkelijk uit het Limburgse Kerkrade
vandaan komt, al twintig jaar goed werk verricht onder de
zwarte bevolking.
De ijverige koster onderhield steeds schrifteljk contact met
de "brillenpater" maar had hem nog nooit in levende lijve
ontmoet. Pastoor Cramers, die in Nederland zijn vier maan
den verlof opsnoept en deze periode wil benutten om naast
zijn familieleden ook enkele weldoeners te bezoeken, week uit
naar IJzendijke waar koster Van Voorenberghe hem de laatste
exemplaren overhandigde.
FRANK DEU.
im} jaui ueui uba jaoA 'uappiui
ueui uba Avnoui 'ojne uba aptizjooA 'AtnoqaS ui jnap 'oj
-riE uba jiruuajqoE 'squij uiooq 'A aijapBjqag 'SJjutj jjbjajiz
'ssjutj gooqajja 'mjj jaui ueui -a jBBq 's;qaaj unnui ui uaajs
Voor redactionele aan
gelegenheden kunt u zich
dit weekeinde wenden
tot de heer H. Postma
01140-14159/13751,
b.g.g. 01153-1534 of
01170-3370.
Pater Cramers en Jacques van Voorenberghe bij de auto die afgeladen is met gebruikte
brillen uit IJzendijke.
„Daar zullen we het voor
lopig mee moeten doen. Maar.
onze missie heeft er natuur
lijk veel meer nodig", steekt
hij van wal. „Ik reik per dag
ongeveer twintig brillen uit
aan arme mensen die bij een
opticien niet terecht kunnen
omdat die veel te hoge prij
zen rekenen".
De missionaris werkt in
een parochie die de helft van
Zeeuwsch-Vlaanderen be
strijkt. Ghana is acht maal zo
groot als Nederland en staat
aan de afgrond van een re
volutie. Economisch gezien is
het land al lang failliet. Nie
mand weet een zinnige op
lossing. Toch draait alles
door en tegen die achter
grond verricht Pater Cra
mers zijn dagelijks werk in
het dorpje Keta.
Zijn patiënten komen van
heinde en ver om een bril.
Sommigen hebben er een reis
van vijfhonderd kilometer
voor over. Zelfs vanuit het
buurland Nigeria weten ze
hem te vinden. Momenteel
heeft de zendeling een col
lectie van 10.000 brillen. Hij
ontvangt ook veel brillen van
de MEMISA maar dat zijn
allemaal nieuwe brillen.
Kant en klaar. Veel liever
krijgt hij oude brillen omdat
die in zijn gebied bewerkt
kunnen worden door eigen
mensen.
In zijn brillenwinkeltje
werken vier mensen, die zich
voornamelijk bezig houden
met het slijpen van de glazen.
„Het is een groep van vier
zwarten die zelfstandig kun
nen werken. Ook nu ik weg
ben, draait de zaak gewoon
door.
Oude brillen betekent werk
gelegenheid. De mensen die
onder mij werken, verdienen
relatief een behoorlijk loon.
Meer dan een onderwijzer
daar".
Pastoor Cramers doet het
meten en het passen. Iets
waarvoor hij niet is gekwali
ficeerd. „Ik heb het mezelf
aangeleerd. Althans, een
dokteres van een verder gele
gen ziekenhuis heeft het mij
aangeleerd toen ze wegging.
Ik kreeg van haar de refrac
tiedoos oftewel pasdoos en
ging op mijn eigen houtje ex
perimenteren. Ik werd ge
woon overrompeld. Iedereen
wilde een bril hebben", zegt
hij enthousiast. „Ik ben toen
nog speciaal naar Nederland
gevlogen om honderd kilo
brillen uit te zoeken. Je
maakt er wel leuke dingen
mee. Eenman van 67 jaar kon
Pater Jozef Cramers in zijn centrum in Ghana, waar brillen uit o.a. IJ
„bedrijfsklaar" worden gemaakt door geoefende mensen ter plaatse.
'zendijke
iOt op een afstand van twee
meter bijna niets zien. Toen
gaf ik hem een bril, min zes.
Nou, blij dat die man was.
Een week later zag ik hem
zonder bril. Hij droeg hem
alleen maar op zondag want
door de week vond hij zonde.
Typisch hoeveel waarde deze
mensen aan de zondagdienst
hechten. Als ze maar in hun
zangboek kunnen lezen dan
is het een goede bril. Ik lever
ook veel meer brillen aan
protestantse pastors en ou
derlingen. Die doen veel
meer uit de bijbel en merken
het veel eerder als het zicht
slechter wordt".
Naast bovengenoemde ac
tiviteiten draait pastoor
Cramers elke weekend een
film. „Dan heb ik de hele stad
aan mijn rok hangen. Zoiets
moet je zien. 3000 mensen op
een veld die naar een film
kijken".
In september vertrekt
missionaris Cramers weer
naar West-Afrika. „Ik ga met
nog meer enthousiasme te
rug. Ik zou voor geen geld
hier willen wonen", zegt hij.
De auto volgeladen met veel
al brillen steekt hij over in
Spanje en rijdt dwars door de
Sahara op de plaats van be
stemming af.