ELKE DAG
VS"
Olietanks de lucht in
Zuidafrikaanse
politie houdt
klopjacht op
daders aanslag
Ontvoerde vrouw
uit Rijen terecht
DINSDAG
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
aag
DE STEM
WERKLOOSHEID
WEER FORS
GESTEGEN
Kerncentrale Borssele weer
enkele dagen buiten bedrijf
NIEUW PASPOORT
IN DE MAAK
I
Albeda bang
voor effect
van cao's
Proefboring
steenkool
in België
Bont-Moiesliow
Belg blijft
in hechtenis
3 JUN11980
120e jaargang no. 19195
rnmAÊk V
DOZ. Kleurentelevisie 66 cm/|
jDruktoetsen voor directe
orkeurzenders. Groene
van beeld. Frontluidspre-
feruto adviesprijs f 1.995,-
2
S. Draagbare kleuren-tv
t matrix beeldbuis. Tip-
voorkeurzenders. Uitklap-
opantenne. Groene knop:
in volume, ideaalinstelling
preker. Infrarood-af stands-
VCR. Kast in zilver. Bruto
I sH0W EN
zo
FNV: ONRUST
Staking
Nertsfarm
Braspsanincx
Verbod
Gijzelingszaak:
KLM helpt bij
afvoer Cubanen
Vitaal belang
Klopjacht
DRIE ARRESTATIES
Zuurstoffles
ontploft:
twee doden
Kabinetscris
in Italië
van de baan
I .hiflAm lost u het beste
KZ Kleintie in de
r! mmers mei minstens
P™ d9 lien Slemlezers
die speciaal
Killing Hebben voor
feiias' -rubriek
Itnselgevraagd' iigtnei
I"Inr de hand, da' ev snei en
E, «acnes komen
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ DE STEM B.V. DIRECTIE: DR. W.A.J.M. HARKX. DRS. J.H.M. BRADER. HÓOFDREDACTEUR L. LEIJENDEKKER.
j TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - ETTEN-LEUR - GOES - HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN - VLISSINGEN
-fciKit iticfc
ABON.PRIJZEN: 15.51 PER MAAND - 46.20 PER KWARTAAL - 179.- PER JAAR - LOSSE NUMMERS 0-65
Lpannen situatie op westelijke Jordaanoever na bomaanslagen
sraël stuurt
ixtra troepen
r
.«OM
(Van onze redactie buitenland)
HEBRON - De Israëlische legerleiding heeft gisteren in
allerijl extra troepen naar de door Israël bezette westelijke
Jordaan-oever gestuurd om de sterk gestegen onrust in te
dammen, die onder de Arabische bevolking was ontstaan,
nadat er gistermorgen vier bomaanslagen waren gepleegd.
Daarbij werden twee populaire Palestijnse burgemeesters
ernstig gewond. Zeven andere Palestijnen en een Israëli
sche politieman liepen ook verwondingen op.
[Meer bleef er niet over van de auto van de burgemeester
Ramallah na de bomaanslag. Zijn beide benen zijn
mputeerd.
(ADVERTENTIE*
'MRBEURS-UTRECHT
Ri 6envnj. 6/6:10-22 uur -.za. 7/61018 uur.
katernen
|BINNEN-BUITENLAND 2
s in EG bezworen
I B'NNEN-BUITENLAND 3
3 voorverkiezingen in
Amerika draaien uit op een
I anti-climax
I B'NNEN-BUITENLAND 4
's; geen behoefte aan
rs wapens
I JOste uitzending van
I pronation Street in
I Engeland
I SPORT
I elftal start
|oe,encampagne met winst
[Trijntje
it ton pasP°°d krijgt
Pasgootje y
(Van onze redactie
binnenland)
EMMELOORD/AMSTER
DAM - Een nieuwe loon
maatregel voor 1981 is niet
uitgesloten. Minister Albeda
(sociale zaken) hoopt echter
dat de sociale partners zich
wat de lonen betreft zullen
matigen, om zo een loonmaat
regel te voorkomen.
De bewindsman liet gister
avond weten bang te zijn voor
het effect van een aantal afge
sloten cao's op het loonkosten-
peil. Elke procent stijging be
tekent voor de overheid een
lastenverzwaring van ander
half miljard gulden. En met
een slecht economisch vooruit
zicht kan dat volgens hem niet.
Inmiddels heeft FNV-voor-
zitter Wim Kok gewaarschuwd
voor sociale onrust, als de
werkgevers „in de luwte van de
loonmaatregel" nog langer
blijven dwarsliggen. Kok doelt
op cao-onderhandelingen in
tal van bedrijfstakken, die nog
niet of nauwelijks van de
grond zijn gekomen.
Hij voorziet grote onvrede
bij de werknemers, als de on
zekerheid over de prijscom
pensatie nog langer voort
duurt, vooral nu in een aantal
bedrijven (Philips, Hoogovens,
Unilever) die zekerheid al wel
bestaat.
(Zie ook commentaar op
pag. binnen-buitenland 2)
(Van onze verslaggever)
ROTEM (België) - In op
dracht van de Belgische Staat
is een begin gemaakt met
proefboringen naar steen
koollagen in het gebied van
Rotem-Neeroeteren in de Bel
gische Kempen. De geologi
sche dienst verwacht steen-
koolvoorraden voor zo'n 250
jaar te kunnen aantonen.
Het zou daarbij kunnen gaan
om vette kolen waarvoor in het
verleden weinig belangstelling
bestond, maar door middel van
nieuwe ontginningstechnieken
zou uit deze steenkool onder
meer benzine, parafine en
methanol gewonnen kunnen
worden.
In een al tere fase zal ook in
de omgeving van Turnhout
worden geboord. Als de resul
taten van het onderzoek be
vredigend zijn zou Kempense
Steenkolen Mijnen overwegen
nieuwe schachten te bouwen
om tot een moderne mijn-ex
ploitatie te komen.
Direct na de aanslagen wer
den in Nabloes en Ramallah
anti-Israëlische demonstraties
gehouden. Israëlische militai
ren gebruikten traangas om de
demonstranten te verdrijven
en in Ramallah opende het le
ger het vuur op een menigte
van ongeveer 100 Arabische
jongeren, die zich voor het
stadhuis had verzameld. Twee
jongens zijn door kogels ge
troffen.
De Palestijnen zijn er van
overtuigd dat de bomaansla
gen het werk zijn van extreem-
nationalistische groeperingen
in Israël. Deze zouden met de
aanslagen wraak hebben wil
len nemen voor het dood
schieten van zes joodse stu
denten in Hebron op 2 mei. Een
woordvoerder van een van de
ze groeperingen, de
„Kach"-beweging, in Israël
verklaarde niet te weten wie
verantwoordelijk was voor de
aanslagen maar wel dat zij
„goed waren uitgevoerd. Eens
moest iemand wraak nemen",
zo zei hij.
De aanslagen zijn inmiddels
van diverse kanten scherp ver
oordeeld. Premier Begin van
Israël heeft de „tragische ge
beurtenissen betreurd". Hij
kondigde een diepgaand on
derzoek aan naar de daders
van de aanslagen. De Pale
stijnse Bevrijdingsorganisatie
PLO, die het Arabische volk op
de westelijke Jordaan-oever
heeft opgeroepen vandaag een
algemene staking te houden,
stelde premier Begin persoon
lijk verantwoordelijk. Een
woordvoerder van de Ameri
kaanse ambassade in Tel Aviv
sprak van „lafhartige daden
die voor beschaafde mensen
weerzinwekkend zijn".
De twee burgemeesters van
Ramallah en Nabloes werden
ernstig gewond, toen zij gis
termorgen hun auto's startten.
In beide gevallen ontplofte
toen een bom. De toestand van
een van hen werd gisteravond
kritiek genoemd. De twee bur
gemeesters staan bekend als
aanhangers van de PLO en
hebben actief deelgenomen
(ADVERTENTIE*
Grandioze
Zie onze advertentie
elders in dit blad
IJPELAARSTRAAT 38
Breda
Telefoon 076-652285
aan anti-Israëlische betogin
gen. Ze hebben beiden veel ge
zag onder de bevolking van de
westelijke Jordaan-oever.
De derde explosie deed zich
gistermorgen voor in het cen
trum van Hebron. Zeven Pale
stijnse inwoners werden licht
gewond. Een bom bij het huis
van de burgemeester van El
Bireh ontplofte terwijl een Is
raëlische politieman juist na
derde om de bom onschadelijk
te maken. Ook hij werd ge
wond. In Hebron werd direct
na de explosie een uitgaans
verbod ingesteld.
In de loop van de dag werden
gisteren verder alle stadhuizen
op de westelijke Jordaanoever
gecontroleerd op de aanwezig
heid van explosieven.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG - De Belg
M.C. die vorige week bij Zuid-
zande twee politieagenten gij
zelde, blijft voorlopig in hech
tenis. Dat besliste rechter
commissaris mr. Van 't Hof
gisteren nadat C. in Middel
burg aan hem en aan officier
van justitie mr. Mijnssen was
voorgeleid.
Er wordt een gerechtelijk
vooronderzoek ingesteld naar
het verloop en de achtergron
den van de gijzelingszaak.
Wellicht volgt binnenkort een
reconstructie van de gijzeling.
Opzettelijke vrijheidsbero
ving, bedreiging met de dood
en illegaal vuurwapenbezit,
worden C. in eerste instantie
ten laste gelegd.
(Van onze redactie
binnenland)
DEN HAAG - Het aantal
werklozen is in mei gestegen
tot 229.500. Dat zijn er 11.500
meer dan in april. In deze cij
fers zit al een correctie voor in
vloeden van het seizoen.
De werkloosheid onder
vrouwen steeg met 3.700, die
onder mannen met 7.800.
Ook de vraag naar arbeids
krachten nam toe: 3.900 meer
dan eind april, waardoor het
totaal van de openstaande
vraag op 70.500 kwam.
Na de aanslag in Sasolburg ontstond een gigantische
rookkolom, die tot op 50 km afstand was te zien.
(Van onze redactie buitenland)
JOHANNESBURG - De kans op een verlichting van de
Zuidafrikaanse apartheidspolitiek lijkt definitief verke
ken, nu premier Botha scherpe maatregelen heeft genomen
om de toenemende spanning in het land de kop in te druk
ken. Nadat zwarte guerrilla's er gisteren in waren ge
slaagd enkele tanks bij olieraffinaderijen op te blazen,
sloeg de Zuidafrikaanse politie hard toe en werden een
aantal zwarte journalisten gearresteerd. Botha heeft aan
gekondigd, dat de politie hard gaat optreden tegen de
zwarte schoolstaking.
Een woordvoerder van het
Afrikaanse Nationale Congres
(ANC), een organisatie van
zwarte nationalisten, heeft in
Londen verklaard dat zijn or
ganisatie de bomaanslagen op
de olieraffinaderijen heeft ge
pleegd. De perfect uitgevoerde
aanslagen kwamen voor Afri-
ka-specialisten in de Britse
LIMA (AFP/RTR) - Met een
gecharterd toestel van de KLM
zijn maandag 268 Cubanen uit
Havanna naar Lima overge
bracht. Zij vormden de op een
na laatste groep van het grote
aantal aspirant-vluchtelingen
die acht weken geleden hun
toevlucht zochten in de Pe
ruaanse ambassade in de Cu
baanse hoofdstad. De reste
rende 174 Cubanen zouden
diezelfde dag nog naar Peru
worden overgevlogen.
selijk geacht om een zogeheten hoogspannings
doorvoering (150.000 volt) te vernieuwen. Aan
gezien dit werk niet bij een in bedrijf zijnde
centrale kan gebeuren, is de kernenergiecen
trale gisteren nogmaals voor twee a drie dagen
van het net geschakeld.
Zoals wij eerder meldden, heeft de brand van
20 mei zich voorgedaan in het niet-nucleaire
gedeelte van de centrale en had het gebeurde
geen invloed op de reactorveiligheid, de ver
vanging van de hoogspannings-doorvoering
zou ook zonder de transformatorbrand hebben
plaatsgevonden.
Het stilstaan van de kerncentrale kost de
PZEM elke dag onder meer aan produktiever-
lies 300.000 gulden.
(Van een onzer verslaggevers)
BORSSELE - De kerncentrale Borssele is
gisteren opnieuw voor twee a drie dagen buiten
bedrijf gesteld.
Na een brand in een transformator op 20 mei
j.l. heeft de centrale al vier dagen stilgelegen. De
centrale werd daarna weer opgestart, waarna er
een evaluatie heeft plaatsgevonden, die werd
uitgevoerd door specialisten van de KEMA en
de eigen technische staf van de kernenergie
centrale.
Daaruit is gebleken, zo heeft de N.V. PZEM
(de eigenaresse van de centrale) gisteren laten
weten, dat het defect in de transformator geen
zogenaamde „gevolgschade" voor de installa
ties teweeg heeft gebracht. Wel werd het wen-
tm
hoofdstad als een volslagen
verrassing. Men wist niet dat
het ANC al over sabotage-
teams beschikte.
Het doelwit van de aansla
gen wordt gezien als een bewijs
voor het groeiende zwarte ver
zet tegen de apartheidspoli
tiek. In de raffinaderijen wordt
olie uit kolen vervaardigd.
Voor de toekomstige energie
voorziening zijn deze kostbare
installaties van vitaal belang
voor Zuid-Afrika, nu dit land
vrijwel nergens meer olie kan
kopen.
Bij de aanslagen in Sasol en
Sasolburg, op 55 kilometer van
Johannesburg, vlogen ten
minste vijf kolossale olietanks
in de lucht. De branden die
volgden waren in Johannes
burg te zien. Een tegelijkertijd
uitgevoerde bomaanslag op
een olie-installatie in Secunda
richtte weinig schade aan: men
kon een begin van brand on
derdrukken. De drie installa
ties leveren de helft van alle
benodigde olie voor het land.
Onmiddellijk na de aanslag
grendelden leger en politie de
hele omgeving af in de hoop de
guerrilla's nog te kunnen ar
resteren. Dat lukte echter niet.
In verschillende zwarte woon
buurten van Zuidafrikaanse
steden werden daarop klop
jachten gehouden op ANC-le-
den. In East London werd een
journalist opgepakt. Er zijn tot
nu toe in totaal ruim 200
zwarten gearresteerd.
Men vreest dat de spanning
de komende twee weken tot
grote hoogte zal stijgen. Op 16
juni is het vier jaar geleden dat
een schoolstaking in Soweto
door de Zuidafrikaanse politie
bloedig werd onderdrukt,
(ruim 600 doden).
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG - Er is een nieuw Nederlands paspoort in de
maak. Een geplastificeerde kaart, die nauwelijks is te ver
valsen en direct door een computer gelezen kan worden. De
voorbereidingen moeten eind volgend jaar zijn afgerond.
Het huidige zwarte paspoort blijkt vrij gemakkelijk te
kunnen worden vervalst door er een andere foto in te plak
ken. Bij het nieuwe paspoort wordt een dergelijke verval
sing veel moeilijker. Van de kaart met foto wordt namelijk
een fotografische afdruk gemaakt, die vervolgens in plas
tic gegoten wordt. De controle aan de grens gaat sneller,
omdat een computer de kaart kan lezen. Momenteel is het
nog zo dat de douane-ambtenaar het paspoortnummer
moet inponsen om te zien of er iets loos is met de houder
ervan.
Ook in Frankrijk, Zweden en West-Duitsland is men
bezig met dergelijke plannen. Met die landen wordt mo
menteel overleg gevoerd om er voor te zorgen dat de pas
poorten door de computers in de verschillende landen
„gelezen" kunnen worden.
Het zal overigens nog wel een jaar of zes duren voordat
het nieuwe paspoort in ons land gemeengoed zal zijn.
(Van een onzer
verslaggeefsters)
RIJEN - De gistermorgen in
Rijen ontvoerde Turkse vrouw
Hataci Engin (20) is terecht. De
politie heeft drie mannen aan
gehouden, die bij de ontvoe
ring betrokken zouden zijn
geweest Waar de vrouw is ge
vonden, kon de politie van
nacht nog niet zeggen. Een van
de gearresteerden is haar ex-
echtgenoot.
Dat was volgens depolitie de
24-jarige AA., die voor de Ne
derlandse wetgeving tot een
maand geleden de echtgenote
van de ontvoerde vrouw was,
maar die voor de Turkse wet
geving nog steeds als haar
echtgenoot moet worden be
schouwd. De man is dus gister
avond aangehouden, evenals
de derde bij de ontvoering be
trokken man.
Toen de vrouw gistermorgen
de lederfabriek Ley ten in Rijen
wilde binnengaan, kwam een
auto met drie mannen het fa
brieksterrein oprijden. De
vrouw werd beetgepakt en in
de auto gesleurd. Zij verzette
zich hevig. Bij de worsteling
raakte een van de mannen ge
wond aan zijn hand.
WIERDEN (ANP) - Door
een ontploffing van een zuur
stoffles zijn in een boerderij in
Wierden maandagavond een
vrouw en haar kleinkind om
het leven gekomen. De ouders
van het meisje zijn ernstig ge
wond, aldus de rijkspolitie.
De rijkspolitie slaagde er
nog gisterochtend in de uit
Oisterwijk afkomstige Turk
M.K., eigenaar en bestuurder
van de auto in zijn woonplaats
aan te houden. De vrouw en de
twee overige inzittenden had
hij echter al op het station in
Tilburg afgezet. Hoewel K.
geen informatie kon verschaf
fen over de reisbestemming
van zijn passagiers, kon de po
litie uit zijn verklaringen wel
de identiteit van de vermoede
lijke hoofddader van de ont
voering afleiden.
ROME (DPA) - Het gevaar
van een nieuwe kabinetscrisis
in Italië is voorlopig bezworen.
De fractieleiders van de aan
het kabinet deelnemende
christen-democratische, so
cialistische en republikeinse
partij, spraken maandag hun
vertrouwen uit in premier
Francesco Cossiga. Hij ver
klaarde daarop dat hij niet zou
aftreden.
Het aftreden van Cossiga
was geëist door de sociaal-de
mocraten, de radicalen en de
communisten, alle oppositie
partijen. De premier zou de vi-
ce-voorzitter van de Democra-
zia Cristiana, Carlo Donat-
Cattin hebben gewaarschuwd
dat de justitie zijn zoon Marco
- vermoedelijk lid van een
stadsguerrillabeweging -
zocht.
is een goed begin voor een abonnement op De Stem
NIEUWE ABONNEE-BON:
ik geef hiermee op als nieuwe abonnee
Naam
Adres
Postcode/Plaats
Betaalt: 0 15.51 per maand 01: 0 46.20 per kwartaal
Hij/zij ontvangt De Slem eerst 2 weken gratis
Opgegeven door abonnee
Naam
Adres
Postcode/Plaats
Als kado ontvang ik graag: 0 Parker jotter of 0 Baddoek
Deze bon m open enveloppe zonder postzegel opsturen naar
Dagblad De Stem antwoordnr 112 4800 VB Breda
Bellen kan ook 076-222555
Grootste regionale dagblad van Zuid-West-Nederland