„Groenen" worden nu pas ernstig genomen RUIMTEVLIEG' NIEUWE KLEUR IN POLITIEK PALET MAAKT BONN NERVEUS Invallen (Van onze correspon dent Mare de Koninck) BRUSSEL - Op 1 april aanstaande zal de EG een dieptepunt in haar van oudsher toch al min of meer ellendig bestaan beleven. Dit maal gaat het fiasco plaats grijpen in de Europese hoofdstad Brussel zelf, waar acht ministers-presidenten en één (Franse) presi dent als Europese Raad tezamen komen om de werkelijk in drukwekkend gewor den kluwe van EG- problemen.... in ogen schouw te nemen. En niet veel meer dan dat. Twist THATCHER DREIGT MET „DIEFSTAL" GEMEENSCHAPSGELD Afspraak Verwijt Afkeer Coalitie DOOR CORN. I VERHOEVEN JE ZIT IN EEN geestelijl kamp.maar zonder medegeva peert in het onlangs verschen wenschemer" een vrouw de wanhopige worsteling wannet zwanger bent. AMERIKA'S SPACE-Sf een revolutie teweeg moe het ruimtever keer, begint op een zorgenkind te iijke Amerikaanse lucht- en ru reau, heeft langzamerha moeite politici en belas duidelijk te maken waaror steeds verder achterraakt spronkelijke plan en bijgc geld extra vergt. Tegels K&rvsvz - Revol V-1 t *V 1 -A fh - V j - -• - LINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGt, NGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGff PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILj EILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEIlffl Weinigen rekenen op het kleine wonder, dat no dig zou zijn om in Brussel een begin van ontknoping mee te maken, want alle draden zitten vastge kleefd aan een taaie kneedbom: de volgens Margaret Thatcher ten hemelschreiende hoogte van de contributie die het uitgemergelde Engeland jaarlijks aan de Europese Gemeenschap moet af dragen. Op zijn vriendelijkst uit gerekend bedraagt die Britse nettobijdrage aan de EG-kas in het lopende jaar 4,8 mil jard gulden, een bedrag dat geweldig tot de anti-Euro- pese verbeelding van Britse eilandbewoners spreekt. Als een ijzeren first lady over acht dagen niet met het over grote deel van dat geld in de handtas naar Londen terug keert, dan... Ja wat dan? Men zal zich herinneren dat de zogenoemde top van regeringsleiders - die drie maal per jaar in telkens een ander EG-land bijeenkomt - afgelopen najaar in Dublin ook al is blijven steken in het „Brits probleem". De tege moetkoming van de kant van het continent ging toen niet verder dan een bedrag van 1,5 miljard gulden. Met dat EG-geld (uit het sociaal en regionaal fonds) zouden dan speciaal in Engeland staal industrieën worden ge steund, kolenmijnen hero pend, verkeerswegen aange legd en binnensteden opge knapt. Maar premier Thatcher aanvaardde geen fooi. „Wat we willen is ons eigen geld terug", riep ze tijdens de persconferentie na afloop. Met name de Westduitse bondskanselier Helmuth Schmidt heeft aan de Euro pese Raad van Dublin een diepe minachting overge houden voor Thatcher als politica, die geen enkele ma- nouvreerruimte in haar op stelling had gelaten. Weliswaar is er na Dublin enige mondeling beleden elasticiteit in de Londense eis gekomen (een „redelijk com promis" zou voldoende zijn), EG-top gaat weer fiasco Helmuth Schmidt op één foto met Margaret Thatcher, de IJzeren Dame. De twee regeringsleiders zijn bepaald niet de grootste vrienden. Margaret Thatcher: Diefstal maar die bereidheid werd niet in lagere cijfers vertaald en bleef dus ook zonder ge talsmatige reactie van de kant van de overige acht lid staten. De Dublinafspraak om in februari in een extra Europese topconferentie de twist bi] te leggen is dan ook niet doorgegaan. Nu de top van Brussel een doorbraak zou moeten bren gen, liggen de kaarten zo mo gelijk nog slechter. Wel is er een nieuw Engels „aanbod" maar dat is meteen al ont maskerd als een poging om het hele bouwwerk van EG- regelingen te doen instorten. Volgens Londen zou een lan gere termijnoplossing moe ten worden gevonden in een afspraak dat in 1986 nog maar 55 procent van de EG- uitgave naar de landbouw zal gaan (thans is dat 75 procent en Engeland strijkt daar met zijn geringe aantal boeren maar een twintigste deel van op). Hoeveel Thatcher daar naast al in 1980 terug moet hebben van de 4,8 miljard EEG-contributie laat ze nog steeds niet los, maar het zou zeker meer dan de helft moeten zijn. Het continent stelt echter vastberaden dat de EG- landbouwpolitiek, ondanks al zijn negatieve bijver schijnselen (zuivelover- schotten) het enige gebied is waarop werkelijk van een Europese Gemeenschap sprake is, die de consument goed en voldoende voedsel tegen betaalbare en stabiele prijzen garandeert. Dit broze stelsel in gevaar brengen door zomaar het percentage landbouwuitgaven - als doel op zichzelf - rigoreus te ver minderen, daar denken ze buiten Engeland nog niet aan! Voorts weigeren dezelfde regeringen - Giscard d'Es- taing voorop - het EG-be- ginsel los te laten van de zo genoemde eigen middelen. Dat zijn de invoerheffingen aan de EG-buitengrenzen en één procent van de nationale BTW-opbrengst in de lid staten, welk geld - zo wil het EG-verdrag - automatisch naar Brussel moet worden overgemaakt. Dat Engeland toevallig weinig boeren heeft en dus minder van dat geld terugziet, terwijl het veel goederen van buiten de Eg importeert en dus veel doua neheffing aan Brussel moet afdragen, dat alles maakt dat geld niet minder het eigen dom van de EG. Londen wist wat het deed, toen het in 1973 toetrad. (De Britten ontken nen dat laatste en herinneren daarentegen aan de belofte van de EG-landen dat luttele jaren na de Engelse toetre ding de landbouwuitgaven tot beneden de 50 procent van de begroting zouden zijn gedaald. Een toezegging die, helaas, nergens is vastge legd...). De dreiging deze week van Margaret Thatcher om een belangrijk deel van de En gelse BTW-opbrengst niet meer aan de EG-kas in Brussel af te dragen, is in tussen olie op het vuur geble ken. In de wandelgangen aarzelt men niet van diefstal te spreken en de delegaties hijsen zich opnieuw tegen de ijzeren dame in het harnas. Men benadrukt dat acht EG- landen elk jaar miljarden extra voor hun olie-importen moeten neertellen, terwijl de Britten zich nog betere sjeiks dan de OPEC-leiders tonen en hun inkomsten uit de Noordzee-olie met zo'n 4 miljard gulden per jaar laten stijgen. Elke toegeving aan de En gelse contributie-eis zou dan ook moeten worden beant woord met een voordeliger olietarief voor de Gemeen- schapslanden, terwijl de exclusieve visserijzones van Groot-Brittannië ook nog steeds in strijd zijn met de Gemeenschapsgedachte. Waar de stemming zo ligt, kunnen marginale vraag stukken als de Franse wei gering (ook in strijd met het EEG-verdrag) om goedkoop Engels schapenvlees binnen te laten en „leuke dingen" als heet herboren plan om een tunnel onder het Nauw van Calais door te graven, nau welijks als politiek wissel geld dienen. Om nog maar niet te spreken van de on enigheid op het gebied van de buitenlandse politiek, die eveneens tijdens de Europese Raad in Brussel moet worden gecoördineerd. (Londen en Den Haag wordt verweten Jimmy Carter de loef af te willen steken in de anti- Sovjetmaatregelen). Bijna navrant bij dit al is de positie van het Europees parlement, dat voor velen in staat werd geacht Europa uit het slop te halen. Komende week komt het EP in een ex tra vergadering in Straats burg bijeen om te debatteren over de nieuwe landbouw prijzen voor het oogstseizoen 1980. De voorstellen terzake van de Europese commissie (gemiddeld 2,4 procent prijsstijging en een super heffing op méér geprodu ceerde melk), zouden kunnen bijdragen tot een oplossing voor het Britse probleem, want het landbouwaandeel in de EG-begroting zou er zowaar door dalen. Het heftige protest van de boeren (die een prijsstijging met 7,9 procent eisen) heeft echter weerklank gevonden in het Europees parlement, dat de superheffing waar schijnlijk zal verwerpen en de prijzen zal optrekken. Margaret Thatcher hoeft dus niet zozeer een conflict met het Europarlement te vrezen. Zelfs al zou ze tot een boycot van de besluitvorming in de EG (waarvoor unanimiteit vereist is) willen overgaan, dan nog kan men zich afvra gen: welke besluitvorming? Nu reeds weten EG-kringen te verzekeren dat de Euro pese Raad in Brussel de hele problematiek opnieuw zal doorschuiven. Naar het vol gende topberaad. Dat is in juni in Venetië. De EEG is het slachtoffer geworden van een behoorlijk geslaagde landbouwpolitiek die vergezeld gaat van mis lukkingen op bijna alle an dere terreinen. Zo is het wachten op de botsing (in 1981 al?) van de landbou wuitgaven tegen het plafond van de EG-inkomsten. En geen der lidstaten wenst het plafond te verhogen. Dat zal me een klap geven. Voor de boeren, voor de consumen ten, voor iedereen die dacht dat ook werkgelegenheid en energie- en milieubeleid dringend aan Europese een dracht toe waren. (Van onze correspondent Ami van Vree) BONN - Twee dagen na de verkiezingen in Baden-Württem- berg werd bekend dat in het plaatsje Besigheim in deze deel staat een nieuw geval van lood- vergiftiging was geconstateerd en dat het ministerie overwoog om het gewas in deze streek voor consumptie te verbieden. Te vens kwam een nieuw milieu schandaal bij Hoechst aan hel licht. Er is waarschijnlijk geen Duitser geweest die bij het horen van deze berichten niet heeft ge dacht: „Goed dat dit niet eerder bekend was, anders hadden De Groenen nog heel wat meer stemmen gekregen". Want sinds zondag is het po- .litieke palet in de Bondsre publiek een kleur rijker ge worden, zijn De Groenen voor' het eerst een beweging gewor den waar men ernstig rekening mee moet houden. Weliswaar hadden zij vorige herfst ook al in de stadsstaat Bremen de beruchte 5-procent-drempel overwonnen, maar dit kon nog worden beschouwd als een .bedrijf songel ukje' Nu hét ze echter gelukt is om het parle ment van een grote deelstaat als Baden-Württemberg door te dringen, moeten met het oog op de belangrijke verkiezingen in mei in de dichtstbevolkte deelstaat Nordrhein-Westfa- len en in oktober voor de Bondsdag allerlei tactische en strategische analyses worden bijgesteld. In de centrales van de drie gevestigde partijen, gewend om de buit onderling te verdelen, heerst dan ook onmiskenbaar een wat nerveu ze stemming. In de overvloed van com mentaren en verklaringen die deze week de media vulden, viel in eerste instantie de af werende houding op, waarbij men er op wees dat de uitslag van Baden-Württemberg niet als representatief kan worden beschouwd. Zo zouden De Groenen hun succes vooral te danken hebben gehad aan de geringere opkomst, vergeleken met andere verkiezingen, ter wijl zijzelf hun milieubewuste aanhang juist sterk hadden gemobiliseerd. Daarnaast zou de sociale structuur in Baden- Württemberg, onder andere gekenmerkt door een relatief groot aantal studenten en een traditionele groep „protest kiezers" De Groenen de wind in de zeilen hebben gegeven. Onder de arbeiders hadden zij nauwelijks succes. Deze argumenten hebben ongetwijfeld hun geldigheid en niemand, ook De Groenen zelf niet, zullen nu beweren dat het pleit al in hun voordeel is be slecht. Maar daar staan andere dingen tegenover die de politi ci toch tot nadenken moeten stemmen. Zo hebben De Groe nen ook aanzienlijke resulta ten geboekt in streken waar in geen velden of wegen een uni versiteit te zien is. Bovendien blijkt dat driekwart van de groene aanhang onder de der tig jaar is en dat maar liefst 11 procent van de kiezers die voor het eerst in hun leven hun stem uitbrachten, voor De Groenen kozen. Uit niets anders komt duidelijker tot uiting dat er onder brede groepen van de jeugd wat men hier noemt „Parteiverdrossenheit" heerst: Een afkeer van het gebrek aan werkelijke belangstelling vbor wat er bij de burgers leeft. Daarbij komt dat De Groe nen - hoe onvergelijkbaar de situatie in Baden-Württem berg vergeleken met elders ook moge zijn - door een eerste echte overwinning élan heb ben gekregen. Het is niet uit gesloten dat zij straks heel wat kiezers aan hun zijde krijgen die tot nu toe nog hun neus hebben opgehaald voor dat rare groepje buitenstaanders, of - om het met nog zo'n on vertaalbaar Duits woord te zeggen - dat De Groenen nu pas echt „Salonfahig" zijn ge worden. Voor de sociaal-de mocraten van de SPD vormen De Groenen de grootste be dreiging. Vroeger had deze partij namelijk altijd juist voor jongere kiezers de grootste aantrekkingskracht. Het overtuigendst kwam dit ruim tien jaar geleden naar voren toen bleek dat de partij van Willy Brandt voor het eerst een coalitiemeerderheid kon vor men doordat zij in staat was de revolutionaire buitenparle- Franz-Josef Strauss mentaire generatie van de zes tiger jaren te integreren. He laas is Schmidt geen Brandt en veel alternatieve jongeren vin den het „scheissegal" of Schmidt of Strauss Bonds kanselier is. Voor hen zijn bei den „atoomfreaks" en techno craten. De Groenen zijn voor de coalitie van sociaal-democra ten en liberalen, zowel in Nordrhein-Westfalen als in Bonn zo gevaarlijk, omdat zij de politieke toestand drastisch kunnen beïnvloeden, ongeacht of zij bij de verkiezingen in Nordrhein-Westfalen en voor de Bondsdag de 5-procent- grens overschrijden ja of neen. Bereiken zij deze drempel dan heeft geen van de partijen de meerderheid, evenmin als de combinatie SPD-FDP. In dat geval zal er voor het eerst sinds tijden weer naar een nieuwe coalitie moeten worden ge zocht. Behalen De Groenen daarentegen niet de benodigde 5 procent van de stemmen, maar bijvoorbeeld slechts 4 of 4,5, dan zijn de stemmen ver loren en komen het meest de grootste partij ten goede. In dat geval is het mogelijk dat bij de landelijke verkiezingen in oktober CDU en CSU de ab solute meerderheid in het par lement in Bonn verkrijgen, hoewel zij voor zichzelf slechts 46 of 47 procent van de stem men behaalden. Daardoor zou Franz-Josef Strauss Bonds kanselier kunnen worden. Uit gerekend dank zij de wegge gooide stemmen van zijn hef tigste tegenstanders: De Groe nen. Dat zal voor sociaal-de mocratische politici dan ook ongetwijfeld een „item" in de verkiezingsstrijd worden: „Wie groen kiest, oogst zwart". Toen ik een paorjs J den de gewoonte hado»i spraken van mijn fovJ als die mij troffeng,| schrijven, had ik regel,t een heel eigenaardige i-i ring. Intussen is het nil delijk geworden datoM dere mensen, van lüiejtl tijd denk dat die nonrj zijn, in zo'n situatie kt\ ervaring hebben. Zij ij hierop neer, dat ik fijl moment dacht „dit is oi] getelijk" en een paar reï ten later tot de ontcM kwam, dat ik mij die ml getelijke uitspraak aisoll niet meer kon herinnert, dus schreef ik als een g les op. Hetzelfde gebeurt mijl word nu een beetje «rij weiijker - soms ook metrj eigen invallen en e En ik denk dat oofc ditl met schrijven te make nil Soms loop ik een hele (tl zoeken naar de gedachltl ik een dag tevorennogh die ik op dat tijdstipl ben. Op dat moment m| inval kon ik ze zo ven, maar, misleid drukte, gezelligheid oj J overschatting, heb ik è'l gelaten en ze is spooil verdwenen. Ik nel woordjes voor mij uit til hoop dat ik het hele werkje van mijn i zo uit mijn geheugen Itanl vissen, ik doorloop gebcwf nissen, gesprekken conflicten van de er komt niets meer ta schijn. Dan maakt zich tt wel een klein paniekjeti mij meester, alsof ik il kwijt geraakt ben dat nidi vervangen is. Ik meen nu te bigm waarom ik altijd zo «ïsgaj gedachten en invatten n opschrijven. Dat I aard niets te maken mtlH kostbaarheid en hun i tieve betekenis, ofschor.» nu ik dat opschrijf, iaert zo zeker van ben. Mas dit: ik schrijf ze op on bang ben dat ik ze t kwijtraak enikweetoèi of ze nog wel ooit zuto j rugkomen. Ik kan mijs van harte opwerken tol IJ standpunt, dat belatim gedachten, als tromt l den, wel terug zullenkt* evenmin als ik goede kansen zich hehsn Ik geloof dan ook Htdl maar dat mijn verge» I maken heeft met ie langrijkheid van de m denk ook niet dat het pi gen er is om wetenschtm lijk belangrijke zakenttjj houden, maar, Berg son ongeveer zei,"" ze vitale geborgenheids i waken. Ik kan mij dan ook 'i stellen, dat juist bela'S"1 gedachten en invallen" ze onthouden en do w® zouden worden, pil" consequenties zouden nen hebben, bij voorke"\ komen als een flits oj1 en uitdoven als een W Het belang van een kan bepaald worden "1 mate waarin zij n'et ,:i\ sprekend is, dus mo" verwerken. En verj» verbannen uit het van onze aandacht f® ontwrichtend dreigt tt "J ken. Een van de /unrt' T het geheugen zal WM alles wat we niet aan afvoeren naar een vertt'l tergrond en zo het 9" 1 schermen, kortom: en verdringen. Do"' '3 geheugen onthoudtJ gen die veilig en van' kend zijn en begevet r/ langs betreden Pa geheugen dient otu vatisme. Bliksems2'!' J kort; als zij dichterbij worden ze afgeleid^, wegen licht en geten. Wie er cc aan verbindt en et teem van maakt,K jtt knetterend hoofd o J men. Zo iemand fp| vallen maar het schrijven. Ondanks honderden bro- chures, boeken, cursussen, voorlichtende radio en ele- visiedöcumentaires, voor lichting op school, ondanks ons open en vrij praten over seksualiteit, ondanks een reeks makkelijk verkrijgbare voorbehoedsmiddelen, wor den er nog steeds vrouwen en meisjes onbedoeld zwanger. Duizenden cn duizenden jaarlijks. En wat moetje dan? Theoretisch is het meestal allemaal duidelijk, oplossin gen wrden op een dienblaadje geserveerd, maar met wie kun je nu eens écht praten? De „Vrouw van het concentratiekamp": Waarom was er niemand, memand die vanuit haar levnservaring die arm om je heen sloeg waar je naar hun kerde". En even verder: „Was er maar een oermoeder geweest, een vrouw die van uit haar eigen schemer een koesterend lijf en een op bouwend woord had kunnen bieden, dan was het wat draaglijker geweest". Sinds kort is er iets dat die koesterende oermoeder moet vervangen: Een zwanger- schapsn doeld vo Waar nacht, a veel wo dachtvi is een Utrecht: gogiek) en zijn i vrouw E geld ver die maa een abo dat ze a middelij over de wenste houden. Over (en is) vallen hulpgeb Emmy NRC-Ha Lubbers alle vroi doeld zv ren en hadden, schrijver prof. Lu „verhale schemer' niet spi Odium Zou de eerste shuttle gevlogen hebben in juni 1979, het zal nu naar alle waarschijnlijkheid in het eerste kwartaal van 1981 worden als er tenminste verder geen problemen rijzen. Al met al heeft het ruim- tevhegtuigproject tot nu toe al 2,5 miljard gulden meer gekost dan in 1971 werd ver wacht en dat op basis van de waarde van de dollar in 1971. Voor 1981 alleen al heeft NASA 1,6 miljard gul den extra gevraagd aan het Congres. Dat geld zal er ove rigens wel komen, vooral omdat niet alleen burger maar ook militaire projecten afhankelijk zijn van de shuttle en steeds meer in het nauw komen. De produktie J'an „klassieke" eenmalig bruikbare raketten loopt namelijk af. NASA gaat overigens op «jn beurt steeds nadrukke lijker met het beschuldigen- ,,e ringertje wijzen naar ockwell International in a itornië, bouwers van het reusachtige ruimtevliegtuig, «at het verkeer tussen aarde n satelhetbaan tot routine moet maken. Zeer0'1?6!1 heeft de Z3ak zpcrt MSA cC georganiseerd, een De fabriek heeft lanr>o°eu afgeleverd op de, meer asis' dat nauwelijks ka- ^as dan een kaal kar- In iu7n'aren niet aanwezig, de it ,wdde NASA echter aantf8 j3nde afleverdatum Rort?Unen en kwam met restera 0Vereen dat het eeeriïa werk °P da tS20U beuren, maart 197iende zich - in probleem een nleuw vlucht, _?an: tijdens de cape-onna e fabriek naar de boeing.jmlt. rug van een shuttle r„? bleek de tegels oblmbia een aantal Het gmcfa ben verloren. liik n.5 an wet voorname- aangebraoh°t0rl0pige tegels' lijn Van u a °m de stroom- teren toestel te verbe- aar NASA kreeg argwaan leeuwenc wél op gebleven tot het t tegels, te vendien lings „ruimte- het werk en ontbr op hun p snel wer man per tegel kon minder d had verw bleek de body van gels in van ideaa gen ook c dens test ren: brai gerden ei kele klei Ook moe: paar kee uitgescha stand on men. Die middels c Al met dat de sh baar rui dat de ris ste vluch zijn. Maa reau dat t moeten w dat geen worden Toegegi dat shutt tionair sy ste verte met de b bruikbare Apollo en bruik zij: joez. Het me de space- dat hitte, opnieuw toestel in minstens te maken grote bei shuttle z volgend starten al als een r den als ei start staa groot als kaal gem

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1980 | | pagina 32