De VARA van
de advertenties
Elk Sand mot eigen
presentatie op
het Songfestival
Goes won liet Stedenspei
dus straks weer
anderhalf uur ellende
L
IN TWEEDE WERELDOORLOG
„Greta Garbo haalde
atoomgeleerde weg voor
Duitsers konden toeslaan'
gtextiel
Samenstelling: Eagsaa loom a n» fè Dirk Volloaga
Oude glorie
Geen
Ophouden
Pilotes?
Socrates
Punten
Voorbij
celcentrum
Vismarkt 1Hulst
aopend vanaf 10 Oö
01140-4871-4374
loten.
4TENKAMP)
en iedereen
i/of in alle rust
s, maar dat
;leine uurtjes
aantje eten,
vertellen wat
01170-3347
de gemeente-
ingaande 22 fe
nd bezwaren in
teerde staten van
Middelburg.
ister voornoemd,
an den Heuvel
DE STEM VAN DONDERDAG 21 FEBRUARI 1980
Snort*
Sinds eind december vorig
Ijaar
is de VARA aan een fikse
>ehorende teke-
0 ter inzage ter
mtelijke ontwik-
zand.
ester voornoemd
/an den Heuvel
lulariteitsactie bezig. Ad
vertenties van bijna een halve
pagina grootte moeten de lezer
„toebrengen het een en ander
9p te zoeken in de gids van de
VARA. Elke donderdag bonkt
hét, het bonkt van het slaan op
je eigen borst. Op 20 december
ï0rig jaar verscheen de eerste
estra grote advertentie „Twee
«eken VARA". Hoort hoe de
VARA zichzelf aanprijst: „Ho-
geomroepen vangen veel wind.
Jammer. Maar het is niet an-
djis. Daarom vandaag eens
geen gezeur, maar iets over
gewone programma's. Want
«ij zelf vinden dat onze VARA
toch nog altijd iets meer is om
„aar te luisteren en te kijken,
'jan er voortdurend over te
kleppen. Zomaar een greep, op
Ideze pagina. U zult verbluft
jijn over wat er nog meer te
beleven valt".
Werkelijk verbluft! „Een
Ihalf uur Willem van Hanegem.
IVoetbal '80 zendt het uit. De
schrijft een uitgebreid,
■bijzonder portret". „Jerney
(Kaagman. Van Earth Fire.
lOokdat1" (Nog, voeg ik er aan
■toe). „Iedere week in de VARA-
Dat de nazi's in de tweede
lureldoorlog niet aan de ont
wikkeling van een atoombom
(toekwamen is voor een deel te
janken aan ex-filmactrice
Greta Garbo, die daartoe sa
menwerkte met de leiding van
pel geallieerde spionagewerk.
Dat schreef in de Toronto Star
lauteur William Stevenson.
Garbo zorgde er met haar
(belangrijke connecties in
Scandinavië voor dat atoom
geleerde Niels Bohr uit Dene-
marken werd gesmokkeld
(loordat de nazi's zich konden
|meester maken van zijn
■atoomgeheim.
gids vast: Popster of Popgroep.
Met fijn gevoel voor de bes
ten!" Het radioportret van
Wim Sonneveld wordt ook on
der des lezers aandacht ge
bracht. „Gabri de Wagt en
Wim lbo over de artiest die bij
de VARA z'n onvergetelijke
typen maakte (staan ook op
VARA-gram LP's!)". Opge
poetste oude glorie. Wim Kan
staat er ook nog bij, en één po
litiek onderwerpje. De aan
kondiging van een tv-pro-
gramma over vrouwenkies
recht. De VARA trekt de kij
kers èn de lezers met vedetten
uit de sport- en de showwereld.
Donderdag 17 januari wor
den de lezers weer getracteerd
op het gepats van de VARA.
„Wonderlijke zaak, die VARA.
Gaat bij iedereen over de tong,
maar levert bij voortduring
wèl altijd opnieuw het opmer
kelijke talent van Nederland.
Historisch gesproken en over
de toekomst. Daar kunnen we
van op aan. „Zo is 't toe
vallig ook nog eens een keer".
Legendarische vernieuwing
van de TV. Opmerkelijke fi
guur daarin Peter Lohr. Pre
senteert nu De Rode Salon.
„Oude Glorie tussen aanha
lingstekens. Waarom was Pe
ter Lohr opmerkelijk? Waarom
was het legendarische ver
nieuwing? De lezer heeft er het
raden naar. Het wordt niet ge
zegd, want zo fraai was het ook
weer niet. Peter Lohr las op 4
januari 1964 het beruchte
„Beeldreligie" (over tv als
nieuwe godheid) voor, wat een
rel in het Nederland van toen
tot gevolg had. Het programma
bleef ondanks e1?n serie
scheldbrieven bestaan, maar
op 30 november 1966 draaide
de VARA-leiding het pro
gramma de nek om. Een „in
terview" met een nepburge-
meester Van Hall van Amster
dam schoot de leiding in het
verkeerde keelgat. In een
boekje schreven Blokker, Fer-
dinandusse en Frankel Frank
(van het team van „Zo is 't") ter
afscheid: „Van 9 november
1963 tot en met 30 maart 1966
heeft in Nederland een sati
risch televisieprogramma ge
naamd „Zo is het toevallig ook
nog eens een keer" bestaan.
Dat kon toch maar. Dat kon
toch maar niet. „Legendari
sche vernieuwing van de TV?
Waar is er dan nog een sati
risch programma? De ver
nieuwing is al weer oud, is
weer weg. Alleen Koot en Bie
doen nog aan satire, als ex-
VARA-coryfeeën bij de VPRO.
Verder niets. Het opmerke
lijkste talent is allang weg bij
de VARA.
Weer een week later wordt
het nog leuker. De VARA zegt:
„Misschien wel eens aardig om
over na te denken: wat zou de
omroep zijn zonder VARA?"
Tja, daar zeg je me wat. De
VARA geeft zelf het antwoord
maar om misverstanden te
voorkomen. „Een zeer dikke
500.000 gezinnen (De VARA
zag afgelopen jaar de aanhang
van 544.-770 tot 537.635 slin-
ken-AvP) zouden een andere
gids moeten nemen. En dat is
wel wennen! Geen gekrakeel
meer over de democratisering
van zo'n omroep. Geen ge
duvel meer over „Haagse
Kringen", dat nu weer „Wat
voor weer zou het in Den Haag
zijn" wordt. (Heette Haagse
Kringen vroeger dan ook al
Wat voor weer zou het in Den
Haag zijn?-(AvP). Met de
nieuwe Henk van Hoorn. Geen
rotjongens meer van de VARA
met hun actualiteiten en com
mentaren waar je je ziedend
over kunt maken. Geen eigen
wijze filmkeuze meer. Geen
Haan meer op je scherm, geen
rare Koos Zwart. Geen Sonja
Barend meer. Geen irritant
Voetbal '80, geen ....Varameer?
Wat een duffe boel eigenlijk.
„Geen Pin'okkio meer, geen
Dick Turpin meer, geen One-
din Line meer. Of toch? Een
andere omroep neemt ze ge
woon over.
Helemaal een lacher wordt
de klets van de VARA op 31
januari. „Dahls wereld: de
Schandpaal. Met Joan Collins
en Sir John Gielgud. Let in de
ze aflevering van de wereld
van Ronald Dahl vooral eens
op de actrice Joan Collins. De
Gids licht u uitvoerig in over
deze prachtige vrouw, die haar
leeftijd niet prijsgeeft". Het
riekt hier naar Privé.
Het nieuwe politieke pro
gramma: „Wat voor weer zou
het zijn in Den Haag. In plaats
van Haagse Kringen, maar we
gaan onversaagd voorwaarts,
want het presenteren van ac
tualiteiten op ongewoon frisse
manier, is een eigen VARA re
cept. Met Jan Tromp, terrier-
interviewer (interviewt Tromp
dan alleen terriers?-AvP). En
de nieuwe ex-Den Haag Van-
daag-man Henk van Hoorn".
Ongewoon fris, vergeet het
maar. Nog nooit heb ik drie
man zo zenuwachtig zien pra
ten en handelen als Tromp,
Van Hoorn en „centrale pre
sentator" Paul Witteman. De
verwachtingen waren hoog
gespannen, dank zij de „on
versaagd voorwaarts" gaande
advertentiecampagne. Er zat
niets in. Het was sfeerloos,
krampachtig. Ze moesten en
zouden de heren politici
(wouwen waren er niet) pak
ken. Ik zie ook liever een hard
interview in plaats van bij
voorbeeld de koffieklets van
TROS-man Bruyns met Van
Agt. Maar wat Van Hoorn deed
was geen hard interview,. Het
was op het treiterige af. Als
kijker nam je er niets van mee.
Van Agt klapte dicht en zei
bijna niets meer en wekt zo
weer sympathie bij de mensen
die het zielig vinden dat Van
Agt niets kan zeggen.
minister Albeda. Tromp had de
beschikking over een handmi
crofoon erutrok na drie woor
den het elektronisch speelgoed
voor de mond van een van de
werknemers weg, bedacht zich
en hield hem weer voor de
Groningec-zijn mond. Wat de
man zei ging verloren. Het
moest zeker flitsend zijn, maar
door korte gesprekjes kwam er
geen duidelijkheid. Het draait
om Jan Tromp, het draait om
Henk van Hoorn. Ze zitten met
ondeugende gezichten te kij
ken: „Kijk eens wat ik durf te
vragen" en draaien zenuw
achtig op hun stoel.
Als de VARA nu eens niet
ging zeuren over „die gewone
programma's" en over die gids
met een of andere Popster of
Popgroep op de middenplaat,
en zichzelf eens niet op de
borst klopte door te zeuren
over vergeeld programma's die
„legendarische vernieuwing
inhielden, maar eens echte
goede programma's ging ma
ken. Dat zou een hele verbete
ring zijn.
Jan Tromp interviewde een
aantal Philipswerknemers en
AD VAN POPPEL.
loening aan het
op de ruimtelijke
eraad in zijn ver
eelt besloten te
sn worden voor-
ebieden:
Stevenson is de auteur van
|„a man called Intrepid",
■waarin de oorlogsavonturen
worden beschreven van de in
|Canada geboren topspion sir
'William Stephenson.
De nu 74 jaar oude en in New
|Vork wonende Garbo was een
de filmsterren en be
roemdheden die in de oorlog
Stephenson werden in-
fechakeld, afdps Stevenson.
Kinder de andere acteurs en
(actrices waren David Niven,
Myrra Loy en Dame Vera
Lynn.
De rapporten die Garbo
(kreeg van haar Scandinavi-
- connecties leidden tot il
legale wegen naar Noorwegen
Denemarken, waar Bohr
frerkzaam was.
„Greta Garbo zorgde voor
het kanaal langs hetwelke de
I Britse atoomfysicus sir James
(Chadwick een krachtig per-
I soonlijk beroep op professor
Bohr kon doen", aldus het ar
tikel van Stevenson in de To
ronto Star.
„In de harde winter van 1942
bereikte dit beroep, gericht
aan Peter, Bohrs codenaam,
van Jarlen, de codenaam voor
Stephensons groep, de Deense
geleerde".
Volgens de schrijver werd
deze boodschap gevolgd door
een tweede van de zijde van de
Britse regering, microscopisch
en verborgen in een sleutelbos,
waarin Bohr bijzonderheden
werden gegeven over een ont
snappingsweg naar Stock
holm, waar hij onder de hoede
zou worden genomen door de
connecties van Garbo.
Vanuit ..Zweden werd Bohr
naar Schotland gesmokkeld
aan, boord van een Mosquito-
bommenwerper van de Britse
luchtmacht. Hij stikte nog bij
na aan boord toen zijn zuur
stoftoevoer tijdens de vlucht
per ongeluk werd afgesneden.
Bohr zou daarna een be
langrijke rol spelen bij de ont
wikkeling van de atoombom
voor de Verenigde Staten.
Het Zweedse dagblad Ex-
presser heeft vorige week
soortgelijke onthullingen ovei
oorlogswerk van Greta Garbo
gedaan.
|{4ccos>s«oaoecoosecooosooocc«ace>aeacoooscoBcooceoocosc<»90ooociQ>oooQisose5
öezi.
Maggie McNeal met Louis Neefs
et team dat op verzoek van de NOS
Zl9 is met het organiseren van het Euro-
Songfestival, dat op 19 april in het
aa®se Congresgebouw wordt gehouden,
j. entee.9t een nieuwe vorm van presenta-
ren"\r '!ec^es en uitvoerenden te creë-
zocht U de deelnemende landen ver-
- na te gaan of het mogelijk is een eigen
T,a^e^atnce °f presentator met de ploeg
kad Maag te sturen. Die zou dan in een
nener van filmpjes of foto's iets meerkun-
hed Verte^en over uitvoerenden en het
9ian teraard kan dit plan alleen door-
alle deelnemende landen op het
°erzoek i
Naast die nieuwe vorm van presentatie
moet er dan ook nog eens een Nederlandse
centrale figuur worden aangewezen om een
en ander aan elkaar te praten. Wie dat moet
worden is nog niet bekend. Er zouden zeker
nog vier kandidaten voor deze post zijn.
Intussen zijn door componisten en tekst
schrijvers 120 liedjes ingestuurd, waaruit
het liedje moet worden gekozen dat door
Maggie McNeal voor ons land op het festi
val ten gehore zal worden gebracht. De jury
is begonnen met het selecteren en zal waar
schijnlijk nog voor het einde van deze week
het winnende liedje bekend kunnen maken.
Voor het actief meedoen
aan spelletjes ben je bij
mij aan het verkeerde
adres, terwijl ik aan het'
passief gadeslaan van een
dergelijk vermaak al he
lemaal een bloedhekel
heb. Vandaar dat het door
de creatievelingen van de
NCRV uitgedokterde Ste
denspei nog nimmer tot
mijn huiskamer was
doorgedrongen.
Tot afgelopen vrijdag dan,
want toen kwam Goes uit te
gen Nederhorst den Berg en
omdat de Zeeuwse centrum
gemeente Goes sinds een
maand of vijf het oord is
waar ik woon en van waaruit
ik redactionele operaties
voor deze krant uitvoer,
achtte ik het mijn burger
plicht om meer dan ander
half uur van mijn kostbare
tijd op te offeren om dit
spektakel gade te slaan.
Nauwelijks was ik om
klokslag halfnegen op mijn
ribfluwelen driezitsbank
neergestreken, of ik werd al
bij verrassing genomen. Een
aantal volwassen mensen,
vermomd als een reusachtige
kartonnen teckel, draafde
door een hal op weg naar een
onduidelijke installatie
waaraan bordpapieren
beenderen hingen. De bege
leiding werd verzorgd door
een schreeuwende zestig
plusser met een pet op, die
steeds opnieuw weer iets riep
van vriendelijk welkom en
hoe spannend het allemaal
wel was.
Nauwelijks was ik van de
ze sensatie bekomen of de
camera toonde ons een an
dere locatie: HET INWEN
DIGE VAN HET Goese stad
huis, waar de gemeentelijke
top zenuwachtig zat te glim
men achter een tafel, bemoe
digend toegesproken door de
eeuwig blonde coryfee Judith
Bosch. Op haar aanwijzing
zwenkte het beeld om mij
enige tienden van seconden
een blik te gunnen op een op
gepoetste massa, die de raad
der wijzen werd genoemd.
Even meende ik in mijn
onschuld dat een of andere
dronken regisseur in Het
Gooi ons tracteerde op een
mixture van meerdere pro
gramma's, maar nee, het
hoorde er allemaal bij. Wat
was namelijk het geval: Een
panel van zeer deskundige
lieden stelde vanaf weer een
andere locatie een serie van
onmogelijke vragen en daar
moest die raad der wijzen
dan maar met een antwoord
op komen.
Tja, die vragendat ging
dan zo. Sportdeskundige
Burgemeester Hubervan Goes en NCRV's Judith Bosch nemen een antwoord door. Gemeentesecretaris Hoste kijkt angstig toe.
Weer fout!
Dick Bruynestein: „Welke
bekende sport hebben we in
1929 van de Belgen afgeke
ken?" „Jeu de pilotes" (of zo
iets), riep burgemeester Hu-
ber van Goes blij in de mi
crofoon. Het bleek tenslotte
ijshockey te zijn, maar neem
dat zo'n raad van wijzen
maar eens kwalijk. Tenslotte
werd er gevraagd naar een
„bekende" sport en dan gaan
je gedachten toch eerder uit
naar jeu de pilotes (of zo iets).
Ook Riek (Saartje) Schagen
had een hele goeie: „Welke
acteurs hebben in de loop der
jaren de burgemeestersrol in
Swiebertje gespeeld?". En
daar ging de raad der wijzen
weer. Alle namen van Ne
derlandse acteurs die de af
gelopen twintig jaar actief
zijn geweest werden opge
dreund (inclusief die van
Joop Doderer nota bene),
maar steeds moest Saartje
Schagen weer het hoofd
schudden: „Helaas, ook dit
maal niet goed".
Terug naar de Arnhemse
Rijnhal waar die man met
zijn pet weer in beeld kwam.
„Socrates", ving ik op en
daar stonden twee mensen in
oud-Griekse outfit met tus
sen zich in een paar boven
maatse kartonnen dozen.
„Wat Socrates?", dacht ik,
maar die naam bleek niet
belangrijk te zijn, het ging
om die kartonnen dozen. Eén
van die ouwe Grieken stond
op een plank boven een wa
tertje en zijn maat aan de an
dere kant op de oever. Tussen
beiden in weer die kartonnen
dozen. De grap was dat die
plank steeds verder achteruit
gedraaid werd, waardoor ten
lange leste de dozen of, wat
veel leuker was, een der
Grieken in het water duvel
de. Goes verloor dat onder
deel trouwens, als ik me goed
herinner. Hoewel ik van pure
ellende toen al een bijzetta
feltje (a raison van 137) in
elkaar had geramd, kon ik
niet meer terug. Gekluisterd
zat ik aan het scherm, want
een dergelijk toppunt van
infantiliteit zie je zelfs op de
televisie niet elke dag.
De puntentelling kon ik
door al dat overschakelen
van locatie naar locatie al
lang niet meer volgen, dus
moest ik blindvaren op spel
leider Dick Passchier die, als
een rots in de spelletjesbran
ding, zo af en toe een stand
doorriep. Daar kwam de
Rijnhal weer. Grote sterke
mannen liepen het beeld in,
pronkend met hun biceps. Ze
duwden een auto voor zich
uit en hoera, Goes brak bijna
het record. Ja, die Zeeuwse
sportploeg zat prima in el
kaar, maar een kunst was dat
natuurlijk niet als je bedenkt
dat Goes zesmaal zoveel in
woners telt als Nederhorst
den Berg. Schakelen: HET
Goese stadhuis met burge
meester Huber in close-up.
Hij diende de titel te noemen
van de film waarvoor oor
spronkelijk „Don't fence me
in" was geschreven. Ik hing
aan de lippen en luisterde
minutenlang naar de
keelklanken van de burge
meester. Ik kon er geen film
titels uit brouwen, maar de
stelster van de vraag, Annie
de Reuver, blijkbaar wei. Met
een medelijdende glimlach
over zoveel domheid schudde
ze het hoofd: ALWEER
FOUT.
Plotseling was alles voor
bij en kon ik niets anders
doen dan Dick Passchier op
zijn woord te geloven dat
Goes had gewonnen en
waarschijnlijk nog in de fi
nale zit ook. Met een verwil
derde blik keek ik om me
heen, op zoek naar een
slachtoffer. Maar mijn vrouw
had uit pure doodsangst de
kamer al lang verlaten en de
dichtst bijzijnde tafel (afge
zien van het al kapotte bij
zettafeltje) is gemaakt van
spoorbiels. Met een welge
mikte schop raakte ik de kat.
Goes in de finale, dus binnen
niet al te lange tijd weer een
avondje kijkplezier.
CO MEERTENS
ue denktank aan het werk in het Goese stadhuis. De vragen waren moeilijk en de missers
dan ook legio.
>4912
IJzendijke