Rinses Beatrix na 30 april nieuwe koningin
Rome roept
r.-k. kerk
tot de orde
t heijn
t
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
Duitsers één uur
eerder op de hoogte
RO/14AC
a
VRIJDAG
1.49
.4.98
2.25
Synodebesluiten direct door paus afgekondig
STEM
Willem-Alexander
„een dromerige"
kroonprins
"andaag
in
:ier.
•H TIJ®
rTElÊZEN?
1 FEBRUARI 1900
I Juliana tijdens het uitspreken van haar boodschap. De foto is van de tv af genomen.
Rustig
2
I binnen/buitenland 3
I Portret koningin Juliana
I Conclusies synode
I binnen/buitenland 5
I Roman Polanski en de
moeilijke weg naar zijn
[eerste grote liefdesfilm.
Eed
Kroning
OPRUIMING
FARAfteC a
,lk krijg moeilijk werk te doen'
Verkoop 300 stuks
originele Perzische tapijten
Snel
Scheiding
Voor TEGELS,
SOLDEER,
P.V.C., C.V.
KEUKENS en uniek
SANITAIR.
weken
Ir de
kspanning,
\banden-
vegende
lm en
yi op een
net gewone
in.
kert
jx3x<r
n met zaterdag
eel zolang de
fergeet
lleintjes" doof
^er. Er staat vast
|nUW gading bij
k vandaag
dan niet de.
Efstaatvast'ets i
MiK-
120e jaargang no. 19094
ffl
IC~M
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ DE STEM B.V. DIRECTIE: DR.. W.A.J.M. HARKX. DRS. J.H.M. BRADER. HOOFDREDACTEUR L. LEIJENDEKKER.
i^toren te breda - BERGEN OP ZOOM - ETTEN-LEUR - GOES - HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN - VLISSINGEN ABON.PRIJZEN: 15.51 PER MAAND - 46.20 PER KWARTAAL - 179 - PER JAAR - LOSSE NUMMERS 0.65
(Van onze correspondenten)
BONN - Al ruim een uur voordat koningin Juliana haar aftre
den bekendmaakte, hebben de Duitsers van dit besluit kennis
kunnen nemen. Om vijf voor zeven meldde een Brusselse corres
pondent van de WDR-radio wat er in Nederland zou gaan ge
beuren, welke mededeling even later in het tv-nieuws van „Heu-
te" - zij het enigszins vager - werd herhaald.
In Nederland zelf is het aftreden zorgvuldig geheim gehouden.
De zaak kwam voor de NOS aan het rollen, toen NOS-voorzitter
mr. Eric Jurgens gistermorgen vroeg plotseling werd uitgenodigd
voor een onderhoud met premier Van Agt, die hem van het voor
nemen van de koningin op de hoogtebracht. Jurgens bracht later
nog een aantal mensen op de hoogte. Tegen zes uur kwam toen
een kleine NOS-karavaan op paleis Soestdijk aan. Om kwart
voor zeven nam de koningin plaats voor de camera's. Haar
boodschap werd vervolgens op de band opgenomen en om een
paar minuten voor acht uitgezonden.
Prinses Beatrix.
ONINGIN TREEDT AF
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG - „Bij iedereen die oud wordt doet vroeger of later het nuchtere feit zich
(oor, dat de krachten gaan afnemen en dat zo iemand zijn taak niet meer kan volbrengen
(Is voorheen. Dan komt er een moment dat het ook niet meer verantwoord is die langer uit
e oefenen. Zo voel ik dat voor mij op het ogenblik nadert mijn taak als Uw koningin neer
leggen. Mijn opvolgster, onze dochter Beatrix, is tot het overnemen daarvan voorbereid
en ze zal deze aanvaarden. In overleg met haar hoop ik af te treden op 30 april aanstaande,
lp mijn verjaardag".
jMetdie woorden maakte een
fcszins geëmotioneerde ko-
Jngin Juliana gisteren via ra
io en televisie haar aftreden
Ikend. Haar „zakelijke me
ideling" kwam in politiek
Ten Haag volkomen onver-
Jacht. Als in de rest van Ne
erland luisterde men met
fijt naar de mededeling van
fcmngin Juliana om af te tre
in op haar 71ste verjaardag.
Daarna zal ze zich rustig
terugtrekken op haar paleis
Soestdijk en „hoopt ze zich in
de toekomst nog in te kunnen
zetten voor de Nederlandse
samenleving". De koningin
vroeg het Nederlandse volk
haar dochter „>-lle steun en
vertrouwen" te geven.
katernen
binnen/buitenland 2
I ..Afscheid met weemoed"
binnen/buitenland 4
[Oorlog als Russen
[doorstoten naar Perzische
I Golf.
sport
1 NK-driebanden: twee
[nederlagen Van Bracht.
i show en zo
merijntje
Zouden de postzegels
op zijn?
Ondanks het feit dat het af
treden van Juliana al een tijdje
in de lucht hing, kwam het be
sluit toch als een verrassing.
Bijna een jaar geleden laaiden
de geruchten over het aftreden
nog hoog op en vroeg de konin
gin minister-president Van
Agt op zijn wekelijkse pers
conferentie een eind te maken
aan de geruchtenstroom.
In Haagse kringen wordt nu
gezegd dat de koningin des
tijds (op haar zeventigste ver
jaardag) inderdaad van plan
was af te treden. Maar dat de
hardnekkige geruchtenstroom
haar anders deed besluiten. De
koningin wilde de beslissing
rustig nemen.
blijven op paleis Soestdijk wo-
Met het aftreden van konin
gin Juliana wordt een tijdperk
afgesloten. Voordat de konin
gin op 6 september 1948 de eed
op de grondwet aflegde zei ze
dat de betekenis van het ko
ningschap voor haar was: Te
zijn als een rots te midden van
de woelige baren. Dat is in
ruim 31 jaar koningschap ze
ker uitgekomen. Er waren
dieptepunten in haar privéle-
ven, maar daar stond immer
weer een enorme populariteit
bij de Nederlandse bevolking
tegenover.
Dat bleek gisteren ook uit de
vele reacties die binnenkwa
men na de televisie- en radio
boodschap van de koningin.
(Zie voor meer nieuws, reacties
en commentaar pag. binnen-/
buitenland 2, zie ook pag. bin-
nen-/buitenland 3)
(Door onze correspondent Frans Wijnands)
VATICAANSTAD - Met 46, plechtig door de paus be
krachtigde besluiten, is gisteren de bijzondere bisschop
pensynode in Rome geëindigd.
De synode zit erop. Kardinaal Willebrands omarmt de paus aan het slot van eucharistieviering in
de Sixtijnse kapel.
Over de manier waarop de
troonsafstand precies in zijn
werk gaat was gisteravond in
Den Haag nog erg weinig be
kend. Zelfs de Rijksvoorlich
tingsdienst is nog niet op alles
voorbereid. Uiteraard zullen
voor het afscheid van de ko
ningin allerlei feestelijkheden
in het hele land op touw wor
den gezet.
De beëdiging en inhuldiging
van onze nieuwe koningin zal
vrijwel zeker plaatsvinden in
de pas gerestaureerde „Nieu
we Kerk" in Amsterdam. Of de
kroning op dezelfde dag zal
plaatsvinden als de troonsaf
stand is nog de vraag.
Wel is zeker dat Beatrix als
koningin in Den Haag gaat
wonen, waarmee de stad weer
residentie wordt. Het Huis ten
Bosch is al speciaal opgeknapt
voor Beatrix en haar gezin.
Kasteel Drakesteyn zal Bea
trix aanhouden als buiten
verblijf. Voor de kinderen van
Beatrix, en zeker ook voor
prins Willem-Alexander, de
nieuwe kroonprins, betekent
dat wel dat ze van school moe
ten veranderen. Koningin
Juliana en prins Bernhard
(ADVERTENTIE)
bli donderdag
PERZISCH TAPIJTENHUIS
Alleen: Ginnekonweg 27-29, Breda
DEN HAAG - Zijn directe
omgeving kent hem als een
wat dromerige jongen, maar
voor de buitenwereld blijft
het voorlopig nog een plaag
geest, die met een katapult op
fotografen schiet.
Dat is in het kort het por
tret dat we kunnen schetsen
van de oudste zoon van Bea
trix en Claus, die nu eerste is
in lijn van opvolging (zeg
maar kroonprins) en op zijn
achttiende jaar gerechtigd is
zijn moeder op te volgen.
Maar het ligt aan koningin
Beatrix wanneer dat precies
is.
Hij werd geboren op 27
april 1967 (hij is dus twaalf
jaar oud) en kreeg de namen:
Willem-Alexander Claus
George Ferdinand, prins van
Oranje-Nassau en jonkheer
Von Amsberg. Zijn geboorte
was destijds een enorm feest
en Beatrix en Claus waren
zielsgelukkig met hun eerste
zoon. Aan een goede beken
de, de predikant dominee
Kater, die op 10 maart 1966
hun huwelijk inzegende,
schreven de trotse ouders:
„We zijn intens gelukkig met
onze zoon en ook zo dank
baar dat alles goed is en we
dit gezonde kindje hebben
mogen krijgen, het is een echt
groot wonder."
De prins groeide niet op in
een „koninklijk isolement".
Hij ging gewoon in Lage
Vuursche op school. Wel
kreeg hij thuis al een tweeta
lige opvoeding, naast het Ne
derlands moest hij- ook het
Engels goed beheersen, vin
den zijn ouders.
Tussen zijn medeleerlin
gen viel hij niet op: Wel na
tuurlijk als de eerste dag de
fotografen van alle kanten
toestroomden om Willem-
Alexander op de eerste
schooldag van het jaar vast te
leggen, maar daarna keerde
de rust weer. Op zijn school
ként men Willem-Alexander
als een dromerige jongen, die
weet wat er in de wereld 'te
koop is. Bij fotografen was
hij soms minder geliefd als
hij ze bekogelde en mede
deelde „dat ze maar op
moesten rotten". Zijn
vriendjes denken dat hij zich
liever rustig terugtrekt om
wat te tekenen.
I Mgr. Ernst:
(Van onze correspondent Piet Tummers)
ROME - De bisschop van Breda, mgr. H. Ernst, heeft na de
synode verklaard dat de Nederlandse bisschoppen in Rome een
ware gemeenschap hebben beleefd met de paus en onder elkaar^
„die eigenlijk niet zo kan worden weergegeven als wij het onder
vonden hebben".
Door zijn aanwezigheid en door hetgeen bij de bisschoppen in
overweging heeft gegeven, heeft de paus het onderlinge gesprek
op een niveau gebracht, dat de bisschoppen onder elkaar nooit
hebben bereikt, aldus mgr. Ernst.
„Wij beseffen heel goed dat hiermee niet alles geklaard is, en
dat het voor ons niet gemakkelijk zal zijn, dit te behouden en
verder te ontwikkelen, wanneer wij weer in Nederland terug zijn
te midden van alle pastorale vraagstukken die daar aan de orde
zijn. Wij hebben overigens deze vraagstukken en vooral onze
mensen en heel bij zonder onze medewerkers geen moment uit het
oog verloren", aldus mgr. Ernst.
„Voor ik naar Rome ging, heb ik in het vooroverleg met mijn
eigen mensen niet alleen hun meeleven leren kennen, maar ook
hun zorg en hun angst gevoeld. Menigeen was bang, dat ons op
weg zijn naar gezamenlijke verantwoordelijkheid, zoals wij dat
in Breda zeggen en trachten te doen, in gevaar zou komen. Nu ik
na de synode naar huis terugga, besef ik dat ik moeilijk werk te
doen krijg. Met name daar, waar van ons gevraagd wordt om wat
algemeen in de kerk geldt, ook in ons land toe te passen. Toch ga
ik zonder angst naar Breda terug. Ik ben ervan overtuigd dat wij
verder kunnen gaan op de weg, die wij samen zijn ingeslagen. Ik
hoop ook dat wij samen oplossingen vinden voor de moeilijke
vraagstukken, waarvoor wij worden geplaatst", aldus de Bre
dase bisschop.
(ADVERTENTIE)
in alle maten en soorten
Door direkte import 40 tot 50% echt voordeel. Verkoop uit
sluitend morgen zaterdag 2 februari van 11.00 tot 17.00 uur
onder volle garantie van echtheid in Het Turfschip. Chassé-
veld, Breda. Bij iedere aankoop ontvangt u een officieel
garantiebewijs. Kom kijken. Het loont de moeite. Alle tapijten
zijn geprijsd.
Carpet Centre Oriënt, Heerlen Honingmanstraat 12
Het merendeel van de be
sluiten zet de Nederlandse
kerkprovincie weer volledig in
het Vaticaanse spoor: er komt
minder werkruimte voor de
pastorale werker en de leek, de
priesteropleidingen moeten
beter worden gecontroleerd en
de mogelijke oprichting van
meer bisdommen in Nederland
wordt in studie genomen.
Het slotdocument blijft voor
de persoonlijke biecht, remt
bepaalde oecumenische ont
wikkelingen af en onder
streept het celibaat. Het noemt
tevens een aantal concrete
maatregelen om de „commu-
nio" tussen de bisschoppen te
herstellen. De bisschop van
Roermond zal de samenwer
king met de landelijke pause
lijke missiewerken, de vasten
actie en de week voor de Ne
derlandse missionaris her
stellen.
De synodebesluiten - die
ondertekend werden na een
plechtige eucharistieviering in
de Sixtijnse Kapel - zijn uniek
snel genomen. Doorgaans
duurt het maanden alvorens de
paus synodebesluiten be
kendmaakt.
De synode heeft 16 werkda
gen geduurd. Er waren 28 zit
tingen met een totaal van ruim
70 werkuren. De Nederlandse
bisschoppen beklemtoonden
vooral het waardevolle bezin-
ningskarakter van de bijeen
komst, al beseffen de meesten
dat ze in hun diocees nog heel
wat discussies moeten voeren
met de achterban die het ver
loop van de synode met enige
kritiek en verbazing heeft ge
volgd.
De paus bracht gisteren een
informeel bezoek aan het Ne
derlands college in Rome, waar
hij samen met de bisschoppen
en een aantal studenten de
lunch gebruikte. Voor de slot-
persconferentie van kardinaal
Willebrands en monseigneur
Daniels in het Vaticaanse
perscentrum bestond een
enorme journalistieke be
langstelling.
De uitvoering van de syno
debesluiten zullen wel enige
tijd vergen, verklaarde bis
schop Zwartkruis van Haar
lem tegenover de Nederlandse
journalisten. Bisschop Simo-
nis van Rotterdam wilde niet
spreken van een bijstelling of
restauratie door de synode.
Over de situatie in het bisdom
Roermond zei bisschop Simo-
nis dat de diepe kloof mis
schien niet snel, maar wel ge
leidelijk zal kunnen worden
opgevuld dank zij de synode.
De bisschoppen Zwartkruis,
Simonis en Möller waren het er
volstrekt over eens dat op de
synode bespreekbaar was ge
worden wat vroeger niet be
spreekbaar was geweest.
Kritische reacties op de sy
noderesultaten kwamen gis
teren van onder anderen prof.
dr. Kerkhofs s.j., directeur van
het Instituut voor Sociaal-
Kerkelijk Onderzoek in Brus
sel, en van dr. Lascaris o.p.,
redactiesecretaris van het
weekblad De Bazuin. Volgens
prof. Kerkhofs heeft de synode
weinig aandacht geschonken
aan de vragen van de moderne
mens en blijkt uit het slotdo
cument weinig respect voor de
vrijheid. Volgens dr. Lascaris
is door de synode een kerk
scheiding dichterbij gekomen.
(Vervolg synodenieuws op
binnen-buitenland-4, zie ook
commentaar op die pagina).
(ADVERTENTIE1
alles op voorraad.
Speciaalzaak voor
Magnoliastraat 75
Breda
I
