EBODEN
HEEK
3HEHEEHH3
Slecht gekleed
SE
Restauratie:
de grimlach
van gezag
KNSTEMBOND FNV VERRAST
Afzet boek
stagneert
SPOORSTAKING
IN FRANKRIJK
achten over „Electuur
jjJII
iende
Sprei ere twee kussens
te woning
Eanje
binnenland
reden dan ook,
^legging .etc.
fin ca
Moraira
MET WIM KOCK
Nieuwjaar
Tikkertje
Vastenavond
Gezag
Hanteerbaar
LfM VAN ZATERDAG 12 JANUARI 1980
b%L
I villa's, bungalows en
len oud)
115°-20° C)
llus géén zorgen tijdens da I
■ar. omdat u niet op tekening
loper
voorzien van meubilair en I
i betalen en in iedere
lie, deskundige
[ngsvlucht (in geval van koop I
en en prijsklassen, allen reeds
|n v.a. 40.000,-,
jvillen wij bemiddelen
ld (van b v. tuin) bij afwezig.
bar onder tel. 076-133029 I
imchalet
kche Ardennen
Jmgeven door prachtige natuur
fakbij.
thalet met woonkamer 35 m2-
hapkamers - badkamer met lig-
rage 70 m2.
nte bewoning of als 2e verblijf
l-k.k.
IHALET p.v.b.a.
[reeks fabrikant
ris expositiepark
kso Grobbendonk (België)
1.32.14.218916
Eik. afrit no. 21 Industrieterrein
Berentals)
lieEen bezoek aan onze grond-
kan na telefonische afspraak.
Tmnn
loo.ooo.-
geopend)
ONDER NR. 11656
.0^
e,^
géiS°Xe0'
i(de
too'
,<e°'
n^°'
pa'
,eP°'
iQeO-
i>v. Blackwell (nie-
IlS'kënt zijn voornaam en
f, gebruikt hij die ook
l,) befaamd Amerikaans
^ontwerper en berucht
„zijn pittige uitspraken
«■slecht geklede vrouwen
'gzijn jaarlijkse „zwarte
t van slechtst geklede
if'uwen weer bekendge-
T jkt prinses Margaret van
Leiand prijkt er (weer) op,
f(L|S de popzangeres
I „gie, Christina Onassis
Tjjburgemeester van San
Francisco Dianne Feinstein.
Pakkend als altijd zijn de
commentaren van Meneer
Blackwell op de kleding van
zijn slachtoffers:
Bo Derek, ster van de film
„10", waarin de held vrou
wen aanslaat op een schaal
van 1 tot 10, krijgt van Blac-
kwell„-10 voor haar garde
robe".
Actrice („Luna") Jill Clay
burgh :„Kleedt zich als Afri
kaans struikgewas, wach
tend op een safari".
Televisiester Lonnie An
derson, bekend om haar
welgeschapen vormen:
„Gewicht zou haar ergste
vijand kunnen zijn. Zij be
wijst het in haar kleding".
Christina Onassis:
.NKIeedt zich voor inspectie
van haar tankers".
Zangeres Deborah Harry
(„Blondie"): „Dubbeltje per
dans en een stuiver terug".
Country-zangeres Dolly
Parton, eveneens bekend om
haar weelderige vormen:
„Gekreukelde beddesprei op
levensgrote kussens".
Burgemeester Dianne
Feinstein van San Francisco,
bekend om haar zakelijke
broekpakken: „Ziet eruit of
zij het stemhokje aan heeft".
Prinses Margaret: „De
meeste vrouwen kleden zich
om hun leeftijd te verbergen.
Prinses Margaret kleedt zich
om hem te bewijzen".
Actrice Valerie Perrine:
„Ziet eruit als de bruid van
Frankenstein die de Ziegfetd
Follies danst".
Model en actrice Margaux
Hemingway: „Een chanoe-
kahkrans de dag na Kerst
mis.
jet zal wel een teken des
Bs zijn. Van een „zakelijke"
Lel Ie verstaan. Op Drieko-
ibgenavond. afgelopen zon-
werd er gebeld. Voor de
stonden drie verklede kin
nen die beweerden dat ze de
ie koningen waren en dat ze
iarom geld ophaalden. Ze
longen niet en achteraf reali-
,rde ik me dat dit eigenlijk
edelen was
Mevrouw Dina Giesbergen
iEtten-Leur signaleert in haar
Él ook al een koningentrio
afraai verkleed langs de Et-
ïise huizen trok, maar even-
iin een Driekoningenlied
ong. Een „snoepcent" moet
mogsteeds komen, maar een
als tegenprestatie kan er
iel meer afHoe anders was
at vroeger, schrijft mevrouw
Hesbergen. „Wij waren niet
erkleedmaar we hadden wel
erlichting bij ons; een uitge-
lolde mangelpee met een
laarsje erin. Verder droegen
leeen trommel bij ons waarin
ie snoep verzamelden.
In Etten kenden ze verschil
de Driekoningenliedjes. Het
Igemeen bekende natuurlijk
p de eerste plaats;
Drie Koningen, drie Konin-
en,
Geel me 'nen nieuwen hoed,
Mijn ouden is versleten,
Mijn moeder mag 't niet we
it
Mijn vader heeft geen geld,
Heeft alles op 't rooster ge-
ald.
Minder algemeen bekend is
iel volgende lied dat in Etten
gezongen maar dat me-
rouw Giesbergen ook in Lo-
;eren (België heeft gehoord:
'I Was op 'n Driekoningen-
md,
'I Was op 'n Driekoningen-
69'
Maria Ma^dalena zat op
hze Lieve Heer z'n graf,
Sta op, sta op de bittere
ood,
Je zonden zijn vergeven,
M v/aren ze nog zo groot
iisj,
Slaaf in de kerk geschre-
Over wat nu moet volgen
leeft mevrouw Giesbergen
Mr twijfels. De herinnering
aat haar in de steek, maar de
volgende regels hoorden er op
de een of andere manier nog
bij:
We spraken geen enkele
woord,
Een doornenkroon op Jezu-
kes hoofdje gedrukt
Misschien dat anderen hier
uitkomst weten. In haar brief
geeft mevrouw Giesbergen ook
nog de Ettense versie weer van
een Nieuwjaarslied dat we eer
der al uit Bavel hebben toege
zonden gekregen (29 decem
ber). Dat gaat zo:
Nieuwe jaorke zoete,
't Verken heeft vier voeten,
Vier voeten en 'nen stèèrt,
Is nog wel een worstje
wéérd,
Hier woont nog wel een
goede vrouw,
Die nog wel wat geven zou,
Lang zal ze leven, veel mag
ze geven,
Honderd jaar na deze dag,
(hier pauseerden de zanger
tjes even in afwachting van de
gave om daarna te vervolgen:)
Dat ze dan nog leven mag
(Als de deur gesloten bleef of
de bewoners van het huis geen
snoep of cent konden missen,
dan luidde de laatste regel van
het lied:)
Hak ze dan de kop maar af
Nu we toch nog over Nieuw
jaar zingen hebben kan ik een
corrigerend briefje van Elli Jan
sen (Bavel) aanhalen. Daarin
wijst zij mij er terecht op dat het
Nieuwjaar zingen niet plaats
had op de nieuwjaarsdag zelf
maar in de morgen van de ou
dejaarsdag.
V.l.n.r. (bovenste rij) Derek, Clayburgh, Anderson, Onassisen Harry (Blondiezm Onderste rij:
Parton, Feinstein, Margaret, Perrine pn Hemingway.
Inmiddels heb ik ook enkele
varianten op het tikkertje ont
vangen. Mevrouw A.E. Leijten
uit Klundert herinnert er zich
twee: ongelukstikkertje en
beeldentikkertje. Het eerstge
noemde kom ik overigens ook
tegen in een brief van mevrouw
A. Janssen uit Breda die daarin
over kinderspelletjes in Indo
nesië schrijft en waarop ik later
nog zal terugkomen.
Bij ongelukstikkertje moest
de aangetikte zijn hand houden
op de plek waar hij was ge
raakt. Dat leidde er tenslotte
toe dat iedereen mank, krom of
scheef rondliep. Beeldentik
kertje kende als regel dat de
aangetikte stokstijf stil bleef
staan in de houding waarin hij
werd aangetikt. Dat leverde op
d'n duur een zeer gevarieerd
„wassenbeeldenmuseum"
op
Om uit te maken „wie 'm
moest zijn" werd er in Klundert
„afgebakerd" met het versje
„Ie wie waai weg. Jij waait
weg". Wie het overbleef was
'm.
.In het oude Indië, waar de
eerdergenoemde mevrouw
Janssen tot haar veertiende
woonde, werd tikkertje ook nog
gespeeld als volgt: de eerste de
beste die werd aangetikt,
moest zich vasthouden aan de
tikker. Het tweede slachtoffer
sloot zich ook aan en vervol
gens het derde totdat tenslotte
de hele sliert kinderen op jacht
was naar de laatst overgeble
vene. Werd deze dan aange
tikt, dan was het spel uit.
Vooral in Brabant en
Zeeuwsch-Vlaanderen heeft
de verbreiding van de carna
valsviering, sinds de jaren zes
tig, de oude vastenavondtradi
ties geheel overwoekerd. Zelf
heb ik nog slechts vage herin
neringen aan de vastenavond -
die toen, waarschijnlijk in het
spoor van de crisis, zeer som
ber en - wat mijn herinneringen
betreft - binnenshuis in de fa
miliekring werd gevierd. Maar
het is bekend dat in vroeger
jaren de vastenavondviering
zich in veel plaatsen ook op U
straat manifesteerde: Er waren
ook Vastenavondliedjes. Me
vrouw Giesbergen uit Etten
herinnert er zich nog één, doch
slechts gedeeltelijk:
De Vastenavond die komt
aan,
Ik heb nog wel een hondje
staan,
En dat moet er vanavond
aan,
Vier scherpe mes
sen
Met het oog op de naderende
Vastenavond (19 februari) mag
ik vooral de oudere lezers mis
schien wel vragen hun herin
neringen aan ouderwetse
Vastenavondvieringen, voor
namelijk voorzover die zich op
straat afspeelden, op te schrij
ven en ze me dan toe te sturen.
Bij voorbaat bedankt.
sbreide dokumentatie
awood,
rirnhem.
optie
e op Ie sturen
■el dag en uur van voorkeur), dg.
Mdinaal Ottaviani vind ik nou typisch een man die denkt,
Jls je het weerbericht maar niet verandert, het weer ook
reilde blijft." Cabaretier Fons Jansen vertelde deze grap jaren
«fen over de gang van zaken op het Tweede Vaticaanse Con
s'Ottaviani was geruime tijd hoofd van wat nu de Congrega-
vwr de Geloofsleer heet en hij was een zeer behoudend man,
van de Curiekardinalen die het concilie een blunder vonden,
d'epere werkelijkheid in de grap van Fons Jansen werd door
""een herkend. In dezelfde trant sprekend zou je over de
e ontwikkelingen in de kerk kunnen zeggen: er wordt
laren na het concilie toch maar weer gewerkt aan een
U'1 weerbericht omdat de heersende weersgesteldheid som-
fcn niet bevalt.
oe men de huidige ontwik-
öi ook zou willen en
jnen typeren, zeker is dat
Tweede Vaticaanse
n™e en met de daarop ge-
pauskeuzen slagen -
lee' of gedeeltelijk - zijn
'annen om de kerk „bij de
brengen, maar niet de
De Diocesane Pas-
Raad van het bisdom
a neeft bij de bespreking
ie agenda van de bijzon-
■ht„^bpppensynode te
lle
ik
littert
dat op die over-
a§enda het thema „De
ln de samenleving"
door afwezigheid.
lwn van de Italiaanse
./'■stieke Vaticaandes-
idzr
1® die onlangs Neder-
)n rondgetrokken om de
*se situatie hier te peilen
l, J, °°g op de bijzondere
tinverklaard dat het
aan zich afgewend heeft
/Problemen in de wereld
maatschappij en weer
"nnenkerkelijk bezig is.
Penwerk
a 1Ie vorige afleveringenvan
ser'e is een aantal aspec
ten van het kerkinstituut aan
de orde gesteld, aspecten die
niets met theologie te maken
hebben, maar die aantonen
hoezeer het in de kerk men
senwerk is op de meeste fron
ten. Dat maakt een groot stuk
relativering mogelijk, met na
me ten opzichte van de gezag
sorganen: daar is het bepaald
ook niet allemaal goud wat er
blinkt. Lang niet altijd worden
daadwerkelijk de belangen
van de totale geloofsgemeen
schap gediend en zeker niet
met open vizier. Juist dat laat
ste maakt een stuk gezond
wantrouwen gerechtvaardigd
en noodzakelijk.
Terug nu naar de vraag wat
er momenteel in de kerk gaan
de is. Alle geluiden die tot nu
toe te beluisteren zijn geweest
over de veroordelingen van en
processen tegen theologen,
komen overeen: er is een pe
riode aangebroken waarin ge
tracht wordt de klok terug te
draaien. Het blijft natuurlijk
de vraag of dit op termijn ge
zien echt het geval zal zijn.
Geen vraag is het meer of dit
zonder ongelukken gepaard
zal gaan: de eerste slachtoffers
zijn al gevallen. In dit verband
is een historische opfrisser niet
overbodig, want de kerkge
schiedenis van de laatste twee
eeuwen is waarschijnlijk niet
iedereen bekend. De laatste
tweehonderd jaar heeft het
katholieke kerkinstituut al
overhoop gelegen met het
probleem wat ze aanmoest met
een wereld die te voorschijn
was gekomen uit de reeks re
voluties aan het einde van de
achttiende eeuw: politieke,
wetenschappelijke en indus
triële revoluties. De kerk is er
nog steeds niet uit, althans de
topleiding niet. Al die eeuwen
zijn er in de kerk grofweg twee
groepen geweest die frontaal
tegenover elkaar stonden in
deze kwestie: zij die de wereld
vertrouwden en zij die de „mo
derne" wereld zondig en slecht
vonden waar tegenover van de
kerk slechts één opstelling mo
gelijk was: hardnekkige af
weer in het volste vertrouwen
dat de kerk haar vijanden toch
wel zou overleven. De laatste
groep heeft in twee eeuwen nog
steeds geen gelijk gekregen.
Maar' ja, de kerkelijke leiding
heeft er ook eeuwen over ge
daan om te erkennen dat Gali
leo Galilei toch gelijk had.
Opvallend in die laatste twee
eeuwen kerkgeschiedenis is,
dat de grote katholieke den
kers steeds weer behoorden tot
de groep die openstond voor de
„moderne" wereld. Om de
zaak helemaal vervelend te
maken, wisselden pausen van
de ene stroming en de andere
stroming elkaar op de stoel van
Petrus af. Het behoeft geen
betoog dat nogal wat katholie
ke denkers en wetenschappers
de laatste twee eeuwen het
slachtoffer zijn geworden van
deze situatie en de vernieling
in zijn gegaan. De veroordeling
van Küng is er een in een lange
rij van de laatste twee eeuwen.
Dat de afgelopen tweehonderd
l.-W/ r. - if
(Van een onzer verslaggevers)
BEEK - Onder een deel van het personeel
van uitgeverij „Electuur" in Beek heerst onte
vredenheid over de lonen die in het bedrijf
betaald worden. Bij „Electuur" dat geen lid is
van de werkgeversorganisatie Notu, wordt
zonder CAO gewerkt, „Electuur" geeft bladen
uit op het gebied van de elektronica.
Het bedrijf kwam eerder in het nieuws
doordat het als eerste onderneming per 1 ja
nuari 1980 voor zijn 100 werknemers een 35-
urige werkweek invoerde. De publiciteit die
daardoor werd losgemaakt, leidde ertoe dat
enkele personeelsleden ook de aandacht ves
tigden op enkele minder positieve zaken, zoals
het ontbreken van een CAO en een pensioen
regeling. De dienstenbond FNV wil nu op
korte termijn een gesprek met de directie om
de hele beloningsstructuur door te lichten.
„Er werken enkele journalisten, die duide
lijk het gevoel hebben dat ze onderbetaald
worden. Ze zouden betaald willen worden
volgens de CAO voor de tijdschriftjournalis
ten", aldus bestuurder P. Smit van de dien
stenbond FNV. Volgens Smit moet er ook ge
praat worden over de onduidelijke functie
omschrijving. „Nu zijn er vaak mensen met
zeer uiteenlopend werk actief in dezelfde
functie".
Directeur W. van der Horst van Electuur
ziet het gesprek met de dienstenbond met ver
trouwen tegemoet. Weliswaar worden onge
veer 35 van de 65 personeelsleden die in het
hoofdkantoor in Beek werkzaam zijn, aange
duid als „redactionele medewerkers", maar
het betreft hier volgens de directeur geen
„echte" journalisten. „Het zijn HTS'ers en
MTS'ers die hier als technicus zijn binnenge
haald. Hun werk bestaat voor 90% uit onder
zoek op het gebied van de elektronica. In to
taal schrijven die 30 a 35 man zo'n 40 pagina's
per maand. Dan kun je toch niet spreken van
journalisten?", aldus Van der Horstm
Enkele medewerkers schrijven wat meer,
maar volgens Van der Horst beperkt zich dat
hoofdzakelijk tot vertaalwerk. „Ik ben wel op
zoek naar een echte journalist, die leesbare
verhalen over de elektronica kan schrijvén,
maar die is niet te vinden. De mensen hier zijn
uitsluitend technici. Ze beheersen hun vak
uitstekend, maar dat is niet de journalistiek.
Als ze weggaan, zullen ze ook zeker niet bij een
krant gaan werken".
Volgens Van der Horst liggen de salarissen
bij Electuur boven wat in vergelijkbare be
drijven betaald wordt. Ook de dienstenbond,
die het'bedrijf altijd als een moderne, goedge-
leide onderneming heeft aangeprezen, heeft
opgekeken van de klachten. Smit: „Dit is voor
ons toch wel als een verrassing gekomen. Je
kunt je afvragen waarom die lui niet eerder
aan de bel hebben getrokken als er problemen
zijn".
AMSTERDAM (ANP) -
Puur economisch gezien wor
den er per jaar te veel nieuwe
boeken uitgegeven (8.000 titels
per jaar). Wanneer in dit kader
alleen de harde wetten van
economische effectiviteit wor
den toegepast op het boek, dan
zouden wij als eerste vereiste
onze verscheidenheid moeten
verminderen. Dit heeft de
voorzitter van de Koninklijke
Nederlandse Uitgeversbond
(KNUB), J. Remarque, gezegd
tijdens een persconferentie ter
gelegenheid van het 100-jarige
bestaan dit jaar van die bond.
In zijn toespraak pleitte Re
marque voor het behouden van
die diversiteit van boeken.
„Boeken zijn niet alleen een
fysiek fabrieksmatig produkt,
maar door hun geestelijke in
houd ook een cultuurgoed. En
daarvoor gelden geen wetten,
behalve dan dat iedereen mag
„zingen zoals hij gebekt is" en
mag schrijven wat zijn geest
hem ingeeft," aldus Remarque.
Volgens hem wordt dit „cul
turele" punt vaak door de
overheid over het hoofd gezien.
„De EG-economen vinden
culturele verscheidenheid
maar een onhanteerbare zaak
en denken vooral aan „mede
dingingsregelingen en mis
bruik van machtsposities," al
dus Remarque. Hij vervolgt:
„Het boekenvak is daarom met
alle inspanning bezig zijn
overtuiging over te dragen aan
diegenen die in politieke zin
beslissingen moeten nemen en
duidelijk te maken dat naast
de economische ook cultureel-
politieke overwegingen mee
zullen moeten tellen."
Volgens Remarque zijn de
economische vooruitzichten
voor uitgeverijen niet riant. De
boekenafzet stagneert al jaren
en het distributiekanaal, de
boekhandel, heeft het moeilijk.
De wat sombere toekomst wil
de Remarque echter geenszins
koppelen aan de technologi
sche ontwikkelingen waarbij
de „lezers" via beeldschermen
jaar theologen zijn veroor
deeld voor zaken die nu in de
kerk gemeengoed zijn gewor
den, is tegelijk navrant en
hoopgevend. In de laatste twee
eeuwen is er echter wel iets ge
beurd op dit terrein: in tegen
stelling tot het begin is de
groep „afkerigen van de we
reld" een grote minderheid
geworden, zij het niet een
machteloze minderheid.
Als de hele mensengeschie
denis het beeld vertoont van
drie stappen vooruit, twee
^stappen achteruit, dan is het
verschil met de kerkgeschie
denis dat hier veelal sprake is
van één stap vooruit en een
halve achteruit. Al zou dit fei
telijk niet geheel juist zijn ge
typeerd, dit leeft gevoelsmatig
sterk als mensen zeggen dat de
kerk bijna altijd zo ontstellend
achter de feiten aanloopt. Deze
vrees voert ook nu de boven
toon als gesproken wordt over
een nieuwe periode van res
tauratie. Leg alle voorbe
schouwingen op de aanstaande
bijzondere synode maar eens
naast elkaar, niet alleen in
dag- en weekbladen, maar ook
van Diocesane Pastorale Ra
den en andere kerkelijke groe
peringen. Men kan zich echter
afvragen of op alle terreinen de
klok teruggezet gaat worden of
dat de gevreesde restauratie
zich in feite zal beperken tot
een aantal zaken.
inzien allemaal rond de positie
van het gezag in de kerk en
meer in het bijzonder van het
centrale gezag. Hans Küng
heeft zijn leven lang de kerk als
thema van zijn theologische
arbeid genomen met daarin de
plaats en functie van het gezag.
Hij heeft herhaaldelijk de
juistheid van het handelen van
het hoogste kerkelijke gezag in
twijfel getrokken. Prof. Schil-
lebeeckx is na zijn onderhoud
in Rome tot de volgende slot
som gekomen: „Is mijn kijk op
Christus mogelijk zonder kri
tiek op de bestaande kerken?
Nee, dat is niet mogelijk. Meer
Langzamerhand begint er
mijns inziens enige duidelijk
heid te komen. Wat er gaande
is, concentreert zich bij nader
hun lectuur voorgeschoteld
zouden krijgen. „De technolo
gie verrijkt ons media-land
schap juist met nieuwe soorten
en mogelijkheden. Nog heel
lang zal bij velen de keus val
len op een boek," aldus Re
marque.
De KNUB, die er zorg voor
draagt dat de 180 aangesloten
uitgevers zo goed mogelijk
kunnen uitgeven, viert dit jaar
zijn 100-jarige jubileum. In dit
kader is een aantal activiteiten
op touw gezet, voor het groot
ste deel gericht op het lezer
spubliek. Met als thema „100
jaar bezig met boeken" wordt
de jaarlijkse boekenweek, die
dit keer twee weken zal duren,
geopend in het concertgebouw
in Amsterdam. In het kader
van het jubileum worden
daarna festiviteiten verzorgd
in Utrecht (broodje boek), Den
Haag en andere steden van het
land. Er komen onder meer een
nationaal concours zondags
dichters, een symposion over
de zich veranderende visies op
het uitgeven, een tentoonstel
ling en een officiële bijeen
komst in de Nieuwe Kerk in
Amsterdam. Ook wordt een
boek over de geschiedenis van
de KNUB uitgegeven en is er
een onderwijsproject.
(Van onze correspondent Jan Drummen)
PARIJS - Het spoorverkeer in Frankrijk zal volgende week
ontwricht worden als gevolg van beurtstakingen van het perso
neel waartoe de drie belangrijkste bonden van werknemers op
geroepen hebben.
De reeks stakingen begint zaterdagavond om 20.00 uur en
eindigt zondag 20 januari om 08.00 uur. De gevolgen van de actie
zullen zich het sterkst doen gevoelen van zaterdag tot woensdag
aanstaande. De linkse vakbonden roepen het treinpersoneel op
om het werk neer te leggen vanaf zaterdagavond tot maandag
morgen en de bond van zelfstandig rijdend spoorwegpersoneel
heeft de staking uitgeroepen van maandag middernacht tot
woensdag 16.00 uur.
Het treinverkeer van en naar het buitenland en uiteraard door
Frankrijk zal door een en ander gestoord worden, hoewel eerst
maandag na te gaan zal zijn in welke mate de staking het verkeer
verlamt. In elk geval dienen personen die volgende week naar
Frankrijk denken te reizen, er rekening mee te houden dat het
verkeer aanzienlijk belemmerd en evenzeer geheel en al gestremd
kan zijn.
dan alles wat ik geschreven
heb, stond in Rome daarom
mijn derde boek, dat nog niet
geschreven is, onder verden
king." Dat derde boek zou na
melijk gaan over de kerk en het
kerkelijk gezag. Ook die an
dere theologen hebben in hun
werk en geschriften het gezag
niet ongemoeid gelaten. En
ook bij de bijzondere bis
schoppensynode gaat het om
een strijd waarbij Rome zijn
gezag wil herstellen. De syno
de is geen gesprek tussen de
Nederlandse bisschoppen en
de paus, waaraan twee reli
gieuzen en een Belgische bis
schop zijn toegevoegd, maar
uit betrouwbare bron is on
langs vernomen dat bij elk
gesprek niet één of twee Cu
riefunctionarissen betrokken
zullen zijn, maar verschillende
en dat de perschef van het Va-
ticaan bij alle gesprekken
aanwezig mag zijn (sic!). De
Curie is dus partij geworden in
de synode.
Herstel van het centrale ge
zag van Rome, herstel van een
vormigheid, want dat schept
pas duidelijkheid, herstel van
tucht en orde zoals Rome die
opvat, kortom: terug in een
gareel dat het allemaal veel
hanteerbaarder maakt zoals
vóór Vaticanum II- Voor de
Curie ongetwijfeld een doel
waarnaar nog altijd wordt ge
streefd in de mate van het mo
gelijke. De mogelijkheden
kunnen uitgebreid worden na
veroordelingen en door via be
noemingen bisschoppencon
ferenties vleugellam te maken
zodat ze „uit eigener bewe
ging" in Rome aankloppen om
uitspraken. Schillebeeckx
kreeg het in Rome ook te ho
ren: Roma mora, Rome heeft de
tijd. De analyse van Andrew
Greeley wordt met de dag grie
zeliger: de veldslag Vaticanum
II is nog lang niet uitgevochten
en dat zal nog een onbekend
aantal slachtoffers eisen,
waaraan de kerkgeschiedenis
overigens zo rijk is.
Leg in Rome maar de vraag
op tafel of ze daar echt wel ge
loven dat het Volk Gods geleid
wordt door de H. Geest," was
een van de boodschappen die
de Diocesane Pastorale Raad
van het bisdom Breda bisschop
Ernst heeft meegegeven naar
Rome. Het verwijt is duidelijk:
stelt de kerkelijke leiding toch
niet het grootste vertrouwen in
eigen kunnen en getuigt ze
daardoor niet veeleer van on
geloof dan van geloof? De
grootste strijdvraag die ten
grondslag ligt aan alles wat er
in de kerk gaande is, is mijns
inziens de juistheid of onjuist
heid van de overtuiging dat het
geloof en de geloofsgemeen
schap niet allerlei vérgaande
beschermingsmaatregelen be
hoeven omdat juist de ge
loofsschat krachtig genoeg zal
blijken om bestand te zijn te
gen de machten die haar zou
den belagen. Hiermee is zeker
niet betoogd dat er geen lei
ding gegeven zou hoeven te
worden, integendeel. We ci
teerden al eerder een uitspraak
van kardinaal Siri dat de H.
Geest dan pas werkt wanneer
„wij ons deel van het karwei
opknappen". Dat is juist, maar
de vragen beginnen te rijzen
wanneer de overtuiging veld
wint dat „ons deel van het
karwei" nagenoeg het volledi
ge karwei is geworden. Dan
komt de glimlach van gezag
ook over als een grimlach.
Eén vraag blijft nog over:
wat heeft de geloofsgemeen
schap in zijn geheel gedaan of
nagelaten dat de glimlach van
het gezag lijkt te gaan verkeren
in een grimlach? Die vraag
mag iederen wel bezighouden
nu de bijzondere bisschop
pensynode begint aan „haar
deel van het karwei", dat be
slist wel gedaan moet worden.
