aarheid
verkracht
Spellen
huwi
(2
PINOCHET KAN DEMOCRATIE NIET DODEN
:'V" '.i/H l
t>a
door
Wim Meijer
PvdA-lid
Tweede Kamer
Massagraven
Intimidatie
Chicago-boys
Zorgen
Werkloos
Vakbeweging
Parlement
Alternatief
DOOR
CORN.
VERHOEVEN
minder
HHP HHP Pi PRH P. PHHPPL HH H PHHI PPPPPPHHHHP
- -j:'>'•■-.•'■ ,'i.- .■-..,
HINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN
iKi^cKi PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN' PEILINGEN ^PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN
C-r'W,Sr.T,.l-,^rVr nrii DEM IKIACkl DCIIIMACKI DCIIIKI/ÏCkl DCIIIKinCM EIIIKirïCM DCIIINdEKl PPIIIMGCN iPII jr.PM PFIIIWr.CW PEIIIWGCW PPM INGCN PPIIIM
i1 W'&èWW
.INGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEIl
-- ,.v^diN WiUMG|^^EiLiNGE^pi|E^feSêB6Sllu JHHJI El I ■HHHBHHHHi^,
PEILINGE^ f PEltlNGÉN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN - PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILING
É|L|NGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN -.PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGfl
Het PvdA-Tweede Ka
merlid Wim Meijer, oud
staatsseoretaris van
CRM, was december 1979
in New York bij de behan
deling van het rapport
over de mensenrechten in
Chili in de Algemene Ver
gadering van de Verenig
de Naties. Aansluitend
bezocht hij Chili. Hij had
daar onder meer contact
met vertegenwoordigers
van de christen-demo
cratische partij, de socia
listische partij, de radicale
partij en de communisten.
Hij sprak met mensen uit
de vakbeweging en de
kerk, had contact met
kardinaal Henriques en
Juan de Castro hoofd van
hef Vicariat de la Solidari-
dad. Daarnaast met groe
pen en organisaties als de
Commissie van de Rech
ten van de Mens in Chili,
de voorzitter Jaime Cas
tillo, de commissie juris
ten voor democratie, de
commissie jaar voor het
kind, de commissie rech
ten voor de jongeren, het
onderzoeksinstituut
Vektor, de hoofdredactie
van het weekblad Noy,
met organisaties die de
belangen behartigen van
de vermiste personen,
politieke gevangenen en
de mensen die in balling
schap leven.
Daar ontmoette hij ook
ex-senator Contrarius, de
juristen Thomas Alwijn en
Zaldivar, de oud-voorzit
ter van het parlement
Thomas Reijes, de oud
rector van de universiteit
van Santiago, dr. Boenin-
ger, de oprichter van de
christen-democraten en
oud-president van de
staat, Frey en minister van
justitie Mönica Maderiaja.
Exclusief voor onze
krant schreef Wim Meijer
impressies van al die ge
sprekken. Om redenen
van veiligheid voor de
betrokken personen
moest hij uiterst terug
houdend zijn met citaten
en het noemen van na
men.
Een beeld van het Chili
van Pinochet, zes jaar na
de moord op de socialisti
sche president Salvador
Allende.
Salvador Allende, de eerste democratisch gekozen marxistische president.
Door het afkondigen van de
noodtoestand, normaal be
doeld in tijden van nationale
rampen, zoals aardbevingen,
kon de junta de bestaande
wetgeving opzij zetten. De be
langrijkste wet was wel het
recht op „Habeas corpus"
(letterlijk: laat mij het lichaam
zien). In de Chileense justitiële
praktijk de mogelijkheid om
de rechter te vragen de recht
matigheid van een arrestatie
vast te stellen, waardoor ook
wordt vastgesteld of iemand is
opgepakt. Habeas Corpus be
schermt het individu tegen
willekeur door politie en justi
tie.
Sinds 1973 zijn duizenden
verzoeken bij de rechter inge
diend om de wetmatigheid van
een arrestatie vast te stellen.
Slechts in enkele gevallen
werd zo'n verzoek ingewilligd.
De praktijk van illegale ar
restaties en van verdwijningen
van wat de junta uiterst cy
nisch zelf „vermeende ver
wanten" noemt, kon volop
bloeien tot op de dag van van
daag.
Het Vicariat de la Solidari-
dad in Santiago, dat zich be
kommert om het lot van de
vervolgden, is solidair met de
politieke gevangenen, de
vluchtelingen en de vermisten.
Het Vicariat heeft op basis van
getuigenverklaringen 618 ge
vallen van vermissing kunnen
vaststellen, maar in werkelijk
heid gaat het om zeker 1500 tot
2000 mensen.
Nadat eerder dit jaar in de
buurt van Santiago massagra
ven waren ontdekt, maakte de
pers de afgelopen dagen weer
melding van nieuwe graven
met resten van vermiste perso
nen in Mulchen en Angol. Door
de vondsten eerder vorig jaar
kan de junta niet meer om de
waarheid heen. Het moest toe
geven aan de druk om een na
der onderzoek.
Tijdens dat onderzoek is
duidelijk geworden, dat de da
ders van de moorden in Mul
chen en Angol behoren tot de
- carabineiros, de Chileense po
litie. De rechterlijke macht
heeft echter geen opdracht tot
vervolging gegeven. Door de
junta worden alle misdaden
van militairen en politie die
zijn bedreven tussen 1973 en
1978 niet meer vervolgd.
Voormalig president Eduardo
Frei, leider van de (verboden)
christen-democraten.
Op 11 september 1973 grepen militairen de macht in Chili.
President Allende werd vermoord. Zijn linkse regering - een
voorbeeld voor velen als een alternatief ontwikkelingsmodel op
democratische basis voor de revolutionaire bewegingen in La-
tijns-Amerika - opzij geschoven en vervangen door de militaire
junta van Pinochet.
De gevolgen zijn bekend: een heksenjacht op alles en iedereen
wat links heette. Vervolgingen, martelingen, arrestaties en ver
dwijningen. In de eerste dagen na de staatsgreep werden naar
schatting 30.000 mensen omgebracht. Gevangenen werden op
elkaar gepakt in voetbalstadions.
Generaal August Pinochet, de man die nog minstens tien jaar aan de macht wil bh/ven
De rechterlijke macht in dit
land heeft zich een verlengstuk
laten maken van de uitvoeren
de macht. Het VN-rapport
over de mensenrechten in Chili
concludeert dat de rechterlijke
macht niet opgewassen is om
haar functie te vervullen te
genover de ontsporingen van
de regering.
Het regime stimuleert de
obstructie tegen de normale
bescherming van de indivi
duele vrijheid en de toepassing
van recht en wetgeving. Nor
male rechtsbeginselen worden
volledig opzij gezet. Zo tracht
het regime-Pinochet de inti
midatie in stand te houden.
De repressie is de laatste tijd
van karakter veranderd. De
massale moordparti jen - voor
al gericht tegen mensen van
links, de terreur van uitroeiing
- zijn beëindigd. Er zijn de
laatste twee jaar geen nieuwe
gevallen van vermissing.
Daarentegen komt het vor, dat
mensen in gevangenschap zo
worden geflterd, dat ze aan de
gevolgen sterven. Dat gebeur
de in augustus b.v. met prof.
Alvarez, die gearresteerd was
vanwere oppositie tegen het
regime,
Zijn dood heeft veel op
schudding veroorzaakt.
Maar bronnen in Chili be
weren dat deze praktijk veel
meer voorkomt. Het optreden
van de geheime dienst richt
zich op dit moment voral op
vormen van psychologische
intimidatie. Massa-arrestaties
komen veelvuldig voor. In de
afgelopen maanden zijn dui
zenden arrestaties verricht.
Soms als vergelding voor inci
denten, soms volstrekt wille
keurig. De autoriteiten op het
terrein van de mensenrechten,
de oud-minister van justitie
Jaime Castillo voorop, - hij is
nu voorzitter van de commissie
voor de Rechten van de Mens -
klagen openlijk over de ver
slechtering in de laatste maan
den.
De verbetering die leek te
zijn ingetreden eind 1978 en
begin vorig jaar is gebleken.
De mensen worden voortdu
rend bedreigd.
De geheime dienst, de CNI,
gaat door met haar methoden
van foltering. De junta heeft
een decreet uitgevaardigd,
Van tijd tot tijd komt het sluimerende verzet tegen Pinochets dictatuur aan de oppervlakte. Zoals hier bij
een betoging van jonge Chilenen.
waarbij het is toegestaan ar
restanten vijf dagen, zonder
enige juridische procedure,
vast te houden. In deze perio
de, die vaak wordt overschre
den, vindt zeer veelvu
dig foltering en marteling
plaats.
Daar bedient men zich naast
slaan, van praktijken als het
aan de'voeten ophangen, ver
krachting, isolatie, elektrische
schokken, van uiterst geraffi
neerde methoden als hypnose
en drugs-toediening. Daar
door ontstaat desoriëntatie in
plaats en tijd. De verhoren en
martelingen gebeuren op ge
heime plaatsen. Slachtoffers
worden geblinddoekt af- en
aangevoerd. In uitvoerige VN-
rapporten over Chili staat een
groot aantal verklaringen van
mensen, die het afgelopen jaar
werden opgepakt en gemar
teld.
Het is een buitengewoon
triest document van de ver
krachting van mensenrechten
in Chili. De Algemene Verga
dering van de VN heeft naar
aanleiding van deze rapporten
het regime-Pinochet veroor
deeld en opgeroepen tot voort
gaande waakzaamheid ten
aanzien van de mensenrechten
in Chili.
Hoewel dit op het eerste ge
zicht weinig effect lijkt te heb
ben, moet de werking van de
inernationale veroordeling
van de situatie in jchili niet
onderschat worden. Veel orga
nisaties in Chili zelf worden er
door gesteund in hun streven
de strijd voor mensenrechten
tegen het regime aan te gaan.
Zelden waren in de Chi
leense geschiedenis de tegen
stellingen tussen rijk en arm zo
groot als nu. Er is ontegenzeg
gelijk groei in de economie.
Maar de vooruitgang betekent
niet dat de levensomstandig
heden voor alle bevolkings
groepen beter worden. Inte
gendeel. Het economisch mo
del dat de regering toepast
steunt op de theorieën van de
Amerikaanse econoom Milton
Friedman. De uitvoering is in
handen van de zogenaamde
„Chicago-boys", volgelingen
van Friedmans leer.
Het model gaat ervan uit, dat
een optimaal vrij handelsland
de beste garanties biedt voor
de ontwikkeling van de Chi
leense economie. Dat betekent
dat aan investeerders en on
dernemers geen belemmerin
gen in de weg worden gelegd en
dat de Chileense industrieën
een open systeem vormen met
de buitenlandse markt. Het re
gime heeft een aantal elemen
ten van de economische ont
wikkeling onder controle ge
kregen. Er zit groei in de ex
port en de buitenlandse inves
teerders zoeken het land steeds
meer op. Een ondernemer
schat dat geïnvesteerd kapi
taal in Chili binnen vijf jaar
volledig is terugverdiend.
De inflatie is voor Latijns-
Amerikaanse begrippen laag.
Van de honderden procenten
van de afgelopen jaren terug
naar de tientallen procenten
van nu (35 a 20 procent per
jaar). Het gemiddeld inkomen
is ongeveer 2400 gulden per
jaar per hoofd van de bevol
king. Daarmee behoort Chili
bepaald niet tot de armste
ontwikkelingslanden.
Toch maken alle politieke
partijen en de vakbeweging
zich grote zorg over het eco
nomisch beleid van het regime.
De economische vrijheid geeft
aan een zeer kleine groep van
ondernemers een geweldige
concentratie van economische
macht. Tweederde van de 250
belangrijkste ondernemingen'
is in handen van vijf van de
grootste economische eenhe
den. De twee grootste banken
de. Bank van Santiago en de
Hypotheekbank van Chili -
controleren de helft van het
kapitaal van een paar honderd
ondernemingen.
Een christen-democratisch
politicus schat dat als gevolg
van het beleid van het regime -
waarin honderden kleine en
middelgrote ondernemingen
het hoofd niet meer boven wa
ter konden houden - sinds
1975 ongeveer 25 procent van
de werkgelegenheid verloren is
gegaan. Import van kapitaal en
goederen uit het duitenland
vormt geen bijdrage aan de
ontwikkeling van werkgele
genheid en economie, waar
door een eerlijke verdeling van
de welvaart voor alle bevol
kingsgroepen mogelijk zou
worden.
De werkloosheid is op het
moment erg hoog. Volgens of
ficiële regeringscijfers is thans
13 procent van de beroepsbe
volking zonder werk. Daarbij
kan men gevoeglijk de mensen
tellen die zijn opgenomen in de
zogenaamde tewerkstellings
programma's, waarin voor
aanzienlijk minder dan het
minimunloon allerlei open
bare diensten (straatvegen
b.v.) worden verricht. Het gaat
om circa 8 procent van de be
roepsbevolking. Het werk
loosheidscijfer ligt daarmee
rond 20 procent. Tijdens de re
geringen Frey en Allende
schommelde het kloosheids-
cijfer rond 6 a 7 procent.
Er is tot nu toe alle aandacht
voor de groei van de economie,
maar niet voor de verdeling
van de economie. De inko
mens-verdeling vertoont
scherpe tegenstellingen in de
verschillende sociale groepen.
In de jaren 1969-1978 ver
grootte de groep van 20 pro
cent van de rijksten in Chili
haar bestedingen van 43,2 naar
51 procent. Het consumptie
aandeel van de groep van 20
procent van de armsten liep in
diezelfde tijd terug van 7,7
procent naar 2,5 procent. Het
modale inkomen van de Chi
leense werknemer ligt rond
300 gulden per maand. Het mi
nimumloon rond 180 a 200
gulden. Een middelbare lei
dinggevende bankfunctionaris
zit op 3500 a 4000 gulden per
maand. Zijn directeur verdient
al gauw het dubbele.
„Noch nimmer in de ge
schiedenis van Chili was de te
genstelling tussen arm en rijk
zo groot," zegt een vakbonds
leider. De leiding van de ka
tholieke kerk heeft onlangs
publiekelijk de regering haar
zorgen duidelijk gemaakt over
de toenemende polarisatie
tussen de verschillende sociale
groepen. De massa van de
werknemers en vooral werklo
zen hebben het erg moeilijk om
de eindjes aan elkaar te kno
pen. Zij betalen de prijs voor
de keus die in het economisch
model wordt gemaakt. Het is
het systeem waarin een kleine
groep in korte tijd zich onge
looflijk kan verrijken, maar
waarin aan de andere kant het
straatbeeld van Santiago nooit
zoveel bedelaars, vooral kin
deren, vertoont als vandaag de
Terwijl de prijzen voor de
eerste levensbehoeften op hol
zijn geslagen - in een jaar tijds
brood 40 procent duurder,
aardappelen 89 procent duur
der, meel 42,5 procent - heeft
het regime een sterke greep op
de vakbeweging. Die kan door
het in juli afgekondigde ar
beidsvoorwaardenbeleid geen
kant op. Dat beleid bevoor
deelt de ondernemer en tast -
en dat is precies de bedoeling -
de vakbeweging als machts
factor van de werknemers aan.
De positie van het regime is
zodanig, dat dit economische
en „sociale" beleid kan worden
voortgezet. Het regime zit
sterk in het zadel. Daarvan zijn
niet allen de aanhangers van
Pinochet overtuigd. Ook de
christen-democraten, de radi
calen, de socialisten en de
communisten weten dat het op
dit moment zeer moeilijk, zo
niet onmogelijk is de junta ten
val te brengen. De militairen
zijn ook absoluut niet van plan
de macht weer over te dragen
aan de politieke partijen.
Het regime zal, zo zei Pino
chet onlangs, de zogenaamde
formele democratie niet her
stellen. Het heeft een duidelijk
plan voor ogen. De periode van
na 1973 wordt gezien als de
fase van „herstel". Er wordt nu
gesleuteld aan een tweede fase,
de overgangsperiode. Daarna,
zo rond 1985, moet de fase van
de consolidatie beginnen. Vol
gens waarnemers zal er in de
zomer van dit jaar een referen
dum plaatsvinden over een
nieuwe constitutie. Daarvan
zal de kern zijn de verankering
van de militaire dictatuur, de
consolidatie van het econo
misch model, de herverkiezing
van Pinochet en de instelling
van een benoemd parlement..
Een derde deel van de leden
van dit beroeps-parlement,
waarin geen politieke partijen
zullen worden getolereerd, zal
worden aangewezen door de
president zelf, een derde deel
door de president en de mili
taire junta en een derde deel
door de districten.
In de verschillende politieke
partijen en in werkgroepen
waarin politici uit verschillen
de stromingen zitten, wordt
uiteraard nagedacht over en
gewerkt aan een alternatief.
Onder buitengewoon moeilijke
omstandigheden, want poli
tieke partijen zijn wettelijk
verboden. Zeer belangrijk
werk is het afgelopen jaar ver
richt door de groep van 24
waarin alle politieke en maat
schappelijke stromingen ver
tegenwoordigd zijn. Deze
groep wil vrije verkiezingen,
vrijheid van meningsuiting en
vrijheid van organisatie, her
stel van de traditionele Chi
leense democratische burger
rechten.
Het interessante van de
Groep van 24 is dat ze erin ge
slaagd is een diepgaande dis
cussie tot stand te brengen
over de tekorten van het oude
systeem en gelijktijdig over
een schets voor een nieuwe
democratie. Één van de grote
winstpunten van de discussies
in de groep is dat de politieke
partijen weer respect voor el
kaar krijgen. Oude, vaak diep
gaande, tegenstellingen wor
den langzamerhand opgelost.
„De dichter kan niet zwij
gen, wanneer de waarheid
wordt verkracht" werd deze
week op een pena in Valpa
raiso gezongen. Het publiek
herkent het signaal en reageert
uitbundig. Het is gekomen om
bemoedigd te worden. Het de
mocratisch bewustzijn in Chili
is niet dood. Meer dan honderd
jaar van burgerlijke en politie
ke vrijheid kan men niet zo
maar uitwissen. Ook het regi
me-Pinochet niet. Maar het
vergt een lange en moeilijke
weg voordat die vrijheid op
nieuw tot volle ontplooiing zal
komen.
Ofschoon ik mij hadvvM
genomen niet meer over %T
kinderen te schrijven, rn',1
omdat het onmannelijk e|
zijn, maar omdat het oniojl
lekeurig als opschepp J
gaat klinken, gebeuren t
zulke wondere dingen dat!
er de hele dag aan moetde|
ken en dus geen ander i
derwerp vind om iets overl
schrijven. Die loondcrlijj
dingen zijn overigens de»
woonste van de wereld J
hebben niet alleen in mi
huis plaats. De kwestieis3[
leen dat ik er nog niet i
gewend ben en dus metm
bazing iets zie gebemM
waarvan ik weet dat ftetjf
woon genoemd moet morèl
Het gaat over lezen t
schrijven, iets dat iederii
heeft geleerd en zo ranaj
sprekend vindt, dat hij rtl
geten is, hoe dat in zijn kim
ging. Wat wij het beste tof
nen, daarvan vergeten i
hoe we het geleerd hebbed
weten we niet hoe we li
doen. Nu ik het wondert
weer voor mijn ogen zie jj
beuren vind ik het zo rail
grijpelijk, dat het missdii
maar beter is om het notjm
keer te vergeten. Het mm
maar remmend zich te ri
moeien met herinnérmm
aan iets onbegrijpelijks.
De overeenkomst iussl
het leren praten en het kim
lezen en schrijven is dat h
allebei in een onbegrijpehi
snel tempo gebeurt en ml
een onvoorstelbare gretil
heid. Bij mijn dochtertje M
thans is die gretigheid i
groot, dat het spellen meie|
even hevig enthousim
wordt beoefend als destij]
het brabbelen.
Zoals ze doorging
brabbelen, toen ze al am:I
kon praten - zo ongeveer1
een ervaren musicus nielj
houdt met vingeroefening
- zo gaat ze nu door f|
spellen, ook als het gaattf
iets dat ze al van buitenli
of zelf heeft opgeschrnj
Daar hoort er bepaald,i
zeiend toontje bij dat
strekt onvermijdelijk lijl'l
zijn en dat haa- al impom 1
de voordat ze kon lezen, f
las toen wel eens zogenoi
voor aan haar broertjil
imiteerde daarbij nauwfl
de toon van een kind daim
juist heeft leren lezer. -F
ernst van die imitatie titM
een buitengewoon kom®]
indruk, omdat zij zeljs'-
niet aan het spellen toe «1
Maar blijkbaar is het si
len een zo noodzakelijker
in het leren lezen, dathe'A
alleen niet overgeslagen'I
worden, maar dat die ;1
iets van een verschijnselI
zich zelf en een zelfstanm
karakter krijgt. Zij Wj
niet een fase na, man' T
verschijnsel, het echte l<l
in zijn meest boeiende
daante.
Nu doet zich ook het Mi
keerde voor. Zij leest li
broertje een boekje vootf
zij allebei al van buiten's]
nen. De kunst van heüm
len, deze nieuw verwem
benadering van het botf
eist nu van haar dat zjl
allang bekende woorden '-J
zeiend en per letter ontó'I
en zachtjes voor zich '-T
spelt, als het ware in het'I
en nog voorlopig, voorat
die met enige stemverheJ|
uitspreekt.
Het broertje, nog nidi
hinderd door de kunst 1
het spellen en onbekom«J
op zijn geheugen vet'
wend, zegt haar voor ej
neer zij dreigt vast te "I
en incasseert met enigtj
bazing haar bitse tereM
zing; hij kent de regel-1
het spel niet en evenm'i
regels van het spellen I
denk tnog dat het genoeS'
weten wat er staat, i"
weet het nog niet, hij rt
het alleen maar. Spj
maakt een einde aan
loof, het is een heidens
wei.
Meneer, er is een poot van
mijn fauteuil afgebroken.
ZoU die er nog aangelast
kunnen worden?" „Wij heb
ben zo'n tast vun Welschap.
Kan er wat aan dat vlieg
tuiglawaai gedaan worden?"
Ziedaar een paar van de vra
gen die er bij de Technische
Hogeschool Eindhoven bin
nenkomen als er weer eens
een verhaal in de krant heeft
gestaan over de hulp die de
Hogeschool aan bedrijven
kan bieden. Tal van particu
lieren springen er met hun
eigen problemen en
probleempjes bovenop. Ge
lukkig bellen er ook nogal
wat bedrijven. Want daar is
het uiteindelijk om begon
nen.
De innovatie-nota van het
kabinet laat er geen twijfel
over bestaan: de Technische
Hogescholen moeten het be
drijfsleven meer met raad en
daad gaan bijstaan. Vooral
de middelgrote en kleine be
drijven moeten geholpen
worden. Door op de TH's zo
genaamde transferpunten in
te richten moet de kennis van
de wetenschappelijke onder
zoekers naar het bedrijfsle
ven worden „doorgesluisd".
De TH Eindhoven verzet op
dit punt al een paar jaar
baanbrekend werk. In feite
Bij een onderzoek in Ameri|
kaanse mannen toe, zijn vr
Twee-derde van de mannen i
heden te zullen doen. Dr. j
haar praktijk 80% vrouwen
drogen" zijn. Deze ervaring I
waren voor haar aanleiding tl
ding bij een huwelijkscrisis dl
boek geworden: „Bijna iedT
bosch Uitgeversmij in Amstq
hetgeen ik niet teveel vindt 1
Hoewel het een Ameri
kaans boek is, lijkt de situa
tie in ons land niet zo bar veel
te verschillen. Blijkbaar
vond Josefien Westerveld dat
ook, want zij heeft dit boek in L
het Nederlands vertaald. De I
titel „Bijna iedere man" J
roept bij mij echter irritatie I
°P' Waarom niet: „Bijna in
ieder huwelijk", of „Bijna ie- I
dere man of vrouw". De titel I
accentueert' de klassieke on
gelijke huwelijksopvatting:
man werkt, is erg gesloten,
maakt af en toe slippertjes:
vrouw zit thuis, zorgt, is een-
zaam, gevoelig en kwetsbaar. I
hr zijn toch al veel stemmen 1
opgegaan om dit beeld tel
veranderen: heeft dat dan zo I
weinig effect gehad? I
Dr.Bartusis: „Ikriphtmijnl
hoek aan vrouwen. Zij ko-l
men het meest bij mij met de-1
ze problemen. Mannen wor-l
den nog steeds geacht méérI
ontrouw te zijn dan vrouwen I
en vrouwen lijken door on-|
trouw het meest gekwetst tej
worden. In mijn praktijk!
komen vrouwen, die allen del
woede, de pijn en de afwij-J
zing ervaren hebben van hetl
bedrogen zijn." Veel vrou-l
wen weten niet hoe groot del
omvang van dit probleem is.
t-tr. Bartusis gaat er vanuit I
at als ze dat wel wisten, zei
rich minder vernederd zou-|
uen voelen.
Zelf geloof ik daar nieta
,ar' Al weet je dat nationaall
h 'nternationaal duizendeil
rouwen hetzelfde overkomt]
P het moment dat het je
erkomt, is de vernedering
