oten?
Laatste
naar museum
Onrust Iran
duurt voort
Russen beheersen
Afghaanse steden
V
2&e£&?$ 'M
Steeds meer ringongelukkenin dienst
m
Schillebeeckx:
r.k. kerk te
centralistisch
Begin en Sadat
overleggen
in Zuid-Egypte
1M I
kl,M nog niet
uil kwestie
sluurhul 14 III
Canada nit'l van
plan ISSR eitra
graan Ie leveren
Belgisch
kabinet
in gevaar
l.d. Klaaiiw
kwetst
Arubanen
binnenland
buitenland
3rv F
~f a abater ij
lu kopen,
{Staatsloterij,
lljoen aanprijzer
Marter: sancties doorvoeren
ITS
vLifj
V
Onderzoek naar
'lood van
W Atlamson
Onderzoek in
Groningen in
zaak Bruins.
F
Verwarring
na moord
op Sicilië
PSTEM VAN DINSDAG 8 JANUARI 1980
riE)
v 1
f.
In de Gouden Gids.
loor informatie: 070-653955,|
llMESTONE (MAINE) - De laatste B-29 bommenwer
per van de Amerikaanse luchtmacht, het type dat Nagasaki
en Hirosjima bombadeerde, wordt uit Arizona overgevlo
gen naar Engeland, waar hij een plaats krijgt in het lucht-
taartmuseum in Londen.
De B-29 werd ontworpen en gebouwd voor slechts één
joel, bombardementen op Japan. De „Enola Gay" loet een
utoombom los op Hirosjima op 6 augustus 1945 en drie
jagen later wierp de „Boxcar" zo'n bom op Nagasaki.
De laatste B-29, de „Razorback" is nog gebruikt gedu
rende de Koreaanse oorlog. Zijn in het begin van de Twee-
je Wereldoorlog door Boeing gebouwde 3.970 soortgeno
ten, ook bekend als „superforten", zijn praktisch allemaal
tot schroot verwerkt voorzover zij niet bij oorlogshande
lingen waren verdwenen. Voor zover men weet zijn er nog
23 oi'er, waarvan enkele nog luchtwaardig. Deze toestellen
zijn allemaal in handen van particuliere eigenaars.
De luchtmacht verving later de B-29 door de B-47 en
cervolgens door de B-52. De B-29 was uitgerust met vier
zeer krachtige motoren, die elk 2.200 pk konden ontwik
kelen. Het was het eerste produktietoestel met volledige
jmkcabines voor de bemanning.
1 I I Tl
l-^i
t^/
ïRTROUW /WAAR OP MIJ,
flNTO. IK ZAL DIE OUWE &0E?
=N LESJE GEVEN!
F
I Jan onze redactie buitenland)
TEHERAN - Aanhangers
|nnayatollah Shariat-Madari,
I vaanstander van de Iraanse
JlidcrKhomeiny, zijn gisteren
luijncl algemeen in staking
in de stad Tabriz. De
Iwust in het Turkssprekende
[•ibicd duurde ook na het
Inekeinde voort.
Demonstranten kwamen
Been bij het plaatselijke
kantoor van de Islamitische
'Republikeinse Volkspartij, de
Voornaamste politieke groe-
jpering die trouw is aan Sha-
liiat-Madari, om zijn steun te
betuigen aan de partij ondanks
de opdracht van de ayatollah
[degroepering op te heffen.
Acht buitenlandse journa
listen die in het Iraanse Tabriz
verbleven, hebben gisteroch
tend het verzoek gekregen deze
tad te verlaten en hebben Op
dracht gekregen tót aan hun
vertrek in hun hotel te blijven.
Het" gaat orfTvier Fransen en
vier Amerikanen.
Masoud Rajavi, leider van de
radicale islamitische „Moeja-
hedin-e-khalq"-beweging en
kandidaat voor de presidents
verkiezingen op 25 januari, is
gisteren ernstig gewond toen
politieke tegenstanders hem
aanvielen tijdens een herden
kingsplechtigheid op een be
graafplaats in Teheran.
President Jimmy Carter
heeft zondagavond tegen de
secretaris-generaal van de
"erenigde Naties, Kurt Wald-
beim, gezegd dat de Verenigde
Staten willen dat de Verenigde
Xaties doorgaan met het tref
fen van economische dwang
maatregelen tegen Iran, uit
protest over het vasthouden
van Amerikaanse gijzelaars,
In de loop van een onder
houd van twee uur in het Witte
Huis wees Carter een voorstel
af dat Waldheim had meege
bracht uit Teheran en dat be
helsde dat een internationaal
onderzoek zou worden inge
steld naar de gedragingen van
hesjah en vrijlating van de ge
selden,
\'N-secretaris-generaal
Hurt Waldheim heeft gisteren
een rapport aan de veilig
heidsraad over zijn recente bc-
z°ek aan Iran benadrukt dat
geen oplossing voor ,,dit
delicate en ingewikkelde
probleem" kan aanbieden.
Waldheim zegt in het rapport
NAIROBI (UPI)- Het hoofd
*a|i de politie in Kenia. Ben
jethi, heeft gisteren gezegd
a' een onderzoek wordt in-
Sesteld naar de doodsoorzaak
van de bekende natuurkenner
mevrouw Joy Adamson, auteur
tan de serie Born Free. Aan
hankelijk verklaarde de politic
a'te door een leeuw was ge-
4- Nu is gebleken dat ook
auto van mevrouw Adam
son is gestolen wordt de moge-
Jtkbeid onderzocht dat ze is
Vermoord. MèVrouw Adamson
werd vorige week dood aan
troffen bij haar kamp in
"aba, zo'n 400 km ten noor
dat Iran vrijlating van de gij
zelaars nog steeds verbindt
aan uitlevering van de Ex-sjah
en teruggave van zijn bezittin
gen.
Wel zou volgens de secreta
ris-generaal van de VN de in
stelling van een internationaal
onderzoek naar de misdaden
van het regime van de ex-sjah
de weg kunnen banen voor de
vrijlating van de gijzelaars in
de Amerikaanse ambassade in
Teheran, Irans minister van
buitenlandse zaken, Ghotbza-
deh, zou tegen Waldheim heb
ben gezegd dat de vrijlating
van de gijzelaars „een van de
gevolgen van deze procedure
zal zijn".
den
van Nairobi, waar ze het
'evcn van luipaarden bestu
deerde.
Bii een lijkschouwing is in-
"V'ddels vastgesteld, dat Joy
uamson niet door een leeuw
^o°d. De politie heeft in-
'ddels drie voormalige me-
"vverkers van de schrijfster
""gehouden voor ondervra-
g'ne.
DEN HAAG (ANP) - De
KLM-directie heeft nog geen
definitieve beslissing genomen
over een mogelijke tweemans
bediening in de stuurhut van
de A-310. Een beslissing zal
eerst tegen het midden van de
volgende maand worden ge
nomen. Staatssecretaris me
vrouw Smit-Kroes (Verkeer)
zegt dit in antwoord op
schriftelijke vragen van het
PvdA-Kamerlid Rienks.
In het antwoord zegt de
staatssecretaris dat de stand
punten tussen de KLM-direc
tie en de belangenverenigingen
van vliegers en boordwerk
tuigkundigen „lijnrecht" te
genover elkaar staan. Een zin
volle voortzetting van het ge
sprek tussen beiden is - naar
haar mening - pas mogelijk als
meer concrete gegevens over
de A-310 beschikbaar komen.
DEN HAAG (ANP)
- Het
aantal ongelukken ten gevolge
van het dragen van ringen in
diensttijd neemt bij de ko
ninklijke landmacht voortdu
rend toe. Alleen al in de perio
de van mei tot en met oktober
vorig jaar verloren twaalf,
veelal dienstplichtige, mili
tairen hun ringvinger, zo staat
in de Defensiekrant, een
weekblad van het ministerie
van defensie.
Volgens het hoofd van de
sectie algemene bedrijfsveilig
heid van de afdeling logistiek
van de landmacht, luitenant
kolonel J. Keijer, doen de
meeste ongelukken zich voor
bij het uit voertuigen springen:
„Het komt dan wel voor dat
militairen daarbij met hun
ring achter de klep van een
laadbak blijven hangen, of
achter haakjes en beugels, met
alle gevolgen van dien".
Bij de landmacht bestaat op
het moment geen verbod voor
het dragen van ringen. Wel ad
viseren de commandanten de
militairen om bij bepaalde be
zigheden de ringen af te doen.
In brede kring leeft de mening,
aldus de Defensiekrant, dat
trouw-, verlovings- of vriend-
sehapsringen dermate per
soonlijk zijn dat het dragen
niet verboden kan worden.
Toch is nu een aantal vaste
orders in voorbereiding op
grond waarvan commandan
ten de militairen kunnen ver
plichten hun ringen af te doen.
Overste Keijer hoopt echter
dat de militairen „hun ver
stand gebruiken" en uit vrije
wil hun ringen zullen afdoen.
„Uitvluchten als: mijn trouw
ring is heilig, cn: wat zou mijn
verloofde wel zeggen, zijn dom
en kinderachtig", aldus de
overste in de Defensiekrant.
KINGSTON (AP) - Canada
zal er niet toe overgaan om de
Sovjet-Unie extra van graan te
voorzien, mocht dit land te
kampen krijgen met een
graantekort als gevolg van de
Amerikaanse beslissing de
toegezegde levering van 17
miljoen ton koren cn tarwe aan
de Sovjet-Unie niet door tc la
ten gaan, zo heeft de Canadese
minister van buitenlandse za
ken Flora MaeDonald bekend
gemaakt.
De Europese Gemeenschap
zal vrijdag in Washington
vertegenwoordigd zijn op een
spoedbijeenkomst van de
grootste graanexporterende
landen, zo is gisteren door een
woordvoerder meegedeeld. De
bijeenkomst is belegd door de
Verenigde Staten om steun te
vergaren voor een internatio
naal graanembargo tegen de
Sovjet-Unie wegens de inval in
Afghanistan.
HAGEN (ANP) - De recht
bank van het VVestduitse Ha
gen zal eind deze week op
nieuw naar Groningen reizen
om getuigen te horen in het
proces tegen de van oorlogs
misdaden verdachte Siert
Bruins (58) en August Neu-
hauser (67). Het is de derde
keer dat de rechtbank, sinds
het proces tegen beide ex-SD-
ers op 29 oktober van het vorig
jaar begon, naar Nederland
gaat om daar getuigen te spre
ken.
De vorige keer hoorde de
rechtbank in aanwezigheid
van de openbare aanklager en
de verdedigers, al een achttal
inwoners van Delfzijl en om
geving. Deze week zullen nog
eens twee inwoners van de
Groningse havenstad worden
gehoord. De rechtbank hoopt
dat zij enig licht kunnen bren
gen in de zaak waar het in het
proces tegen Bruins en Neu-
hauser om gaat, namelijk de
moord op de broers Meijer en
Lazarus Sleutelberg. Bruins en
Neuhauser worden ervan ver
dacht de twee joodse broers,
die als onderduikers waren
gearresteerd, op 24 april 1945
in de buurt van Delfzijl te heb
ben doodgeschoten.
IN Miami is een handelaar in
drugs overleden aan het in zijn
maag kapot gaan van 110 rub
berzakjes met 250 gram cocaï
ne ter waarde van 100.000
dollar
(Van onze redactie buitenland)
KABOEL/MOSKOU/BEIROET - De Russische troepen
in Afghanistan hebben alle groten steden en hoofdver-
keersvvegen in handen. Wel zijn de Islamitische guerilla-
strijders nog in staat overrompclingsaanvallen uit te voe
ren, met name bij nacht. Dit melden westerse diplomaten
in Kaboel. Minstens vijf groepen van Afghaanse opstan
delingen, die hun toevlucht hebben gezocht in het noord
westen van Pakistan, hebben besloten zich te verenigen in
het licht van de Sowjet-interventie in hun land.
Over de wijze waarop deze
eenheid tot stand moet komen
en over de nieuwe naam van
het bondgenootschap zullen
binnenkort nadere mededelin
gen worden verstrekt.
Westerse diplomaten in de
Afghaanse hoofdstad meldden
gisteren dat de Sowjet-troepen
hun offensief concentreren op
de bergachtige provincies Ba-
dakshan en Paktia aan de Pa-
kistaande grens. Ze maken
daarbij gebruik van helikop
ters met boordkanonnen en
lichte pantservoertuigen. De
Russen zouden slechts inci
denteel verzet ontmoeten. „Er
is geen sprake van Islamitische
opstandelingen, of zelfs over
gelopen Afghaanse troepen,
die steden in handen houden
tegen het Russische leger", zo
zei een diplomaat. „Een Rus
sische commandant behoeft
slechts eerf bevel te geven en
•eeh stad /ordt ingenomen".
Ondanks de snelheid en de
soepelheid waarmee de Rus
sische actie is uitgevoerd, ge
loven waarnemers in Kaboel
niet dat het tot een snelle te
rugtrekking van de Sowjet-
troepen zal komen, zoals Mos
kou heeft beloofd. „Dat zou er
op lijken dat ze buigen voor
internationale druk, en dat
doen de Russen niet", aldus
een diplomaat. Terwijl de
Russische militaire aanwezig
heid in Afghanistan door de
diplomaten wordt geschat op
50.000 man, zeggen verbannen
Afghaanse opstandelingen dat
de 80.000 nu wordt genaderd,
en dat nog elke dag versterkin
gen het land worden binnen
gebracht. De verbannen Af-
ghanen noemen hun land een
„tweede Cambodja" en ze be
schuldigen de Russische troe
pen ervan honderden onschul
dige moslims te doden in mas
sale wraakacties tegen op
standige guerillastrijders.
De militaire interventic van
de Sowjets in Afghanistan lijkt
in de Arabische wereld tot
steeds grotere deining en ver
warring tc leiden. Met uitzon
dering van Syrië, lopen de
reacties hier uiteen van krach
tige veroordeling tot opvallend
stilzwijgen. Door zondag
avond in Damascus het accent
te leggen op de noodzaak voor
Syrië zijn banden met de
Sowjet-Unie tc versterken,
sprak president Hafez Assad,
als enige van alle Arabische
koningen staatshoofden, im
pliciet zijn steun uit aan het
Kremlin.
China en de Verenigde Sta
ten zijn het er in Peking over
eens geworden dat „dringend
verzet nodig is" tegen de Rus
sische interventie in Afgha
nistan.
Een woordvoerder van het
Chinese ministerie van defen
sie, geciteerd do.or het Chinese
persbureau Nieuw China, zèi
na afloop van een onderhoud
tussen de Amerikaanse minis-
ter van defensie Harold Brówit
en de Chinese vice-premier
Geng Biao, dat „de twee lan
den het erover eens zijn dat dé
internationale situatie op het
ogenblik nog turbulente!' is
dan vroeger en dat de Russi
sche acties een directe bedrei
ging vormen voor de wereld
vrede".
IN het gebied nabij de Thai-
landse grens zi jn gisteren weer
twee groepen tegenstanders
van het huidige bewind in
Cambodja met elkaar slaags
geweest. Het was het derde in
cident in vier dagen tijd.
DE algemene vergadering van
de Verenigde Naties heeft
Mexico gisteren gekozen tot
vijftiende lid van de Veilig
heidsraad. Mexico komt op dc
zetel die voorbehouden is aan
een Latijnsamerikaans land.
De Russische ambassadeur bij de Verenigde Naties, Oleg
Troyanovsky, leest aandachtig een resolutie, die door vijf niet-
gebonden leden van de veiligheidsraad was ingediend en waarin
werd opgeroepen tot terugtrekking van alle buitenlandse troepen
uit Afghanistan. Troyanovsky deelde verslaggevers later mee dat
hij zijn veto over de resolutie uit zou spreken als die in stemming
zou worden gebracht in de Veiligheidsraad.
ROME In een interview
met het Italiaanse dagblad II
Messagero heeft de Neder
landse theoloog Edward
Schillebeeckx gezegd dat het
bestuur van de roomskatholic-
kc kerk teveel is gecentrali
seerd in de persoon van de
paus. „Het pausdom zou in de
toekomst op minder centralis
tische manier uitgeoefend
moeten worden", aldus Schil
lebeeckx.
..We moeten bedenken dat in
de eerste eeuwen de plaatselij-
(Van onze redactie buitenland)
ASSOEAN - De Israëlische premier Menachem Begin is giste
ren in de Zuidegyptisehe stad Assoean aangekomen voor vier
dagen van besprekingen met de Egyptische president Anwar
Sadat, terwijl de bezorgdheid over een omvangrijk machts
conflict in het Midden-Oosten groeiende is.
Even na Begin's aankomst
zei de Egyptische minister van
defensie Kamal Hassan All te
gen verslaggevers dat de Ver
enigde Staten de beschikking
zouden krijgen over Egypti
sche marime- en luchtmacht
bases ter verdediging van het
gebied.
Ali ontkende echter krachtig
een bericht van de Israëlische
televisie dat Egypte de VS
permanente bases had aange
boden en benadrukte dat
Amerika daar ook niet om had
verzocht. Hij zei wel dat
Egypte „bereid was militaire
faciliteiten aan te bieden aan
de VS als Amerika op verzoek
van een Arabisch land de ver
dediging van dat land op zich
neemt".
Egyptische officiële woord
voerders zeiden gisteren: „De
toestand in Iran en Afghanis
tan heeft de noodzaak dat
spoedig brandende kwesties
als de Palestijnse autonomie en
de status van Oost-Jeruzalem
worden opgelost, dringend
gemaakt".
Sadat en Begin verschillen
van mening ten aanzien van de
verstrekkendheid der be
voegdheden die zij de
1.200.000 Palestijnen op de
westelijke jordaanoever en in
de Strook van Gaza willen ge
ven.
Egypte wil een grootse wet
gevende, politieke en econo
mische armslag. Israël biedt
beperkte zeggenschap over za
ken van dagelijks bestuur aan.
Aankomst van premier Begin in Assoean.
ke kerken de fundamentele,
essentiële, primaire centra van
de kerk waren Nu wordt de
plaatselijke kerken nieuw le
ven ingeblazen omdat er min
der noodzaak is - ik zeg niet
geen noodzaak - voor centra
lisatie in Rome", zo zegt hij in
het gisteren gepubliceerde in
terview.
Schillebeeckx heeft zich vo
rige maand in Rome bij de con
gregatie voor de geloofsleer
moeten verweren tegen de ver
denking dat zijn theologische
denkbeelden strijdig zijn met
de officiële leer van de kerk.
In het interview kritiseerde
hij ook de structuur van de cu
rie. het centrale orgaan van het
Vaticaanse bestuursapparaat.
„Er zijn op het ogenblik teveel
„pausen" in de curie. De kar
dinalen in de curie schijnen op
een hoger niveau te staan dan
de andere kardinalen en dat
tast het idee van de collegiali
teit aan. zoals dat is geformu
leerd door het tweede Vati
caans concilie"
Ook neemt prof Schille
beeckx het op voor de Zw it
serse hoogleraar Hans Kung.
die van het Vatieaan zijn leer
opdracht in de dogmatiek moet
neerleggen
(Van onze correspondent)
ROME - Drie terroristische
organisaties, één fascistische
en twee ultralinkse hebben de
verantwoordelijkheid opgeëist
voor de moord die zondagmor
gen in de Siciliaanse hoofdstad
Palermo werd gepleegd op de
regionale president Pier Santi
Mattarella. Welke illegale po
litieke organisatie er ook bij
betrokken moge zijn, of er
sprake is van een zwarte of een
rode terreurorganisatie, het is
zo goed als zeker dat ze heeft
samengewerkt met de maffia,
die in 1979^ in Palermo 69
mensen heeft vermoord.
Het was mogelijk donker en
dat stemt somber, mijn auto
startte niet en m'n fietsband
was lek, op de krant was mijn
stoel weg en de eerste twee ty
pemachines die ik pakte deden
het niet, toen ik me even ver
wijderde en weer terugkwam
was die schrijfmachine ook
weer weg.
Kortom het was hartje
maandag in druilerig Neder
land.
Maar gelukkig was mijn
vriend Ad M hersteld vn
zware hoofdpijnen en liet hij
zijn immer vriendelijk gelaat
weer zien. Op slag verbeterde
de stemming en vooral toen hij
het volgende aanreikte
1979: Jan Modaalt
1980: Jan Modaalt verder.
En de regering wil dus nu
een loonpauze en Albeda is de
loonpaus.
Eigenlijk een gek woord,
loonpauze. Alsof er een pauze
in het loon zit. Geen loon dus.
Werken om niets, gratis voor
niks. Dat woord deugt niet,
loonpauze.
Dat moet iets worden als
loonrust of loonstijgingspauze
of loondalingspauze, het ligt er
maar net aan aan welke kant
van Jan Modaal je je bevindt.
Dus heren koppenmakers,
loonpauze kan niet meer vanaf
heden.
Wedden dat het vandaag of
morgen toch in de krant staat
Ik kan met vrij grote zekerheid
zeggen dat dat het geval zal
zijn. Weet U nog wel dat ik in
het oudejaar iedereen erop heb
gewezen dat kerst-in, jazz-in,
etc. met één N moest worden
geschreven. En wat stond er de
volgende dag in de krant?
Juist: kerst-inn.
Oude koeien uit de sloot ha
len, dat kun je, hoor ik u zeg
gen. Da's juist, maar munne
frank zakte wat langzaam gis
teren.
MERIJN
BRUSSEL (AP) - Onenig
heid over voorgestelde grond
wetshervormingen. die de
Vlaams en Frans sprekende
gebieden meer autonomie zou
den geven, vormt een ernstige
bedreiging voor de coalitie-re
gering van premier YVilfried
Martens. De voorzitter van het
„front democratique francop
hone" FDF, Antoinette Spaak,
gaf gisteren te kennen dat haar
partij zich wellicht uit de coa
litie zal terugtrekken uit pro
test tegen de voorgestelde de
centralisering.
Een van de belangrijkste
vraagstukken wordt gevormd
door de toekomstige status van
Brussel, een Franstalige stad
die geheel is gelegen in een
Vlaams sprekend gebied van
België De FDF bezet elf van de
151 regeringszetels. Als zij er
toe zou overgaan haar zetels
terug te trekken, zou de coali
tie van premier Mart ens wel
iswaar de meerderheid behou
den. doch niet in staat zijn de
grondwetswijzigingen met de
benodigde twee-derde meer
derheid te laten aanvaarden.
ORANJESTAD (ANP) - Dc
uitspraak die minister van
Buitenlandse Zaken Van der
Klaauw in Venezuela heeft ge
daan. namelijk dat hij ervan
uit gaat dat dc Nederlandse
Antillen een staatkundige
eenheid blijven, is op Aruba
zeer slecht ge\allen. Dat blijkt
uit een telegram dat de Aru
baanse politicus Betieo Croes
namens zijn partij, de MEP,
heeft verstuurd aan de Neder
landse minister.
