[Joseph Lossy filmde tussen paleizen van Venetië:
per a Don Giovanni
ertaald in
iee beelden
VROUW AAN DE TOP
BIJ FILMMAATSCHAPPIJ
Smo ai en trekker
Jeroen
Krabbé
naar
Amerika
raSSf p m
Km
b reclame
AVRO Radiojournaal
naar rally Monte Carlo
,VV
Turbulent
Alcohol-
s
a
n
2 nomische consequenties 2
I het open vuur.
ag van heden.
haar leven heeft zij in een
auto gezeten en doodsang
sten uitgestaan. En tv wil ze
niet, want de beelden daarop
maken haar onrustig. Zij,
leest nooit een dagblad, wel
het weekblad van Hoogstra
ten en omgeving. De dokter
uit Chaam komt regelmatig
bij haar buurten en de pas
toor van Meerle brengt haar
op gezette tijden de heilig6
communie. Dagelijks klim'
zij twee keer de waszolder op
om alle luiken open te zetten
voor de frisse lucht. Tevreden
met wat zij heeft en goed ge*
zond.
Blij met ieder bezoek, maar
de mensen moeten haar wel
in haar waarde laten. Zij doet
dat met haar bezoek ook door
vooruit te werken, zich i®
haar nette schort en zon
dagse klompen te steken en
door de tijd te nemen om met
dat bezoek te praten. Wie zou
er niet zo willen leven?
WIPPEL HOUBEN
Acteur Jeroen Krabbé is
naar New York vertrok
ken om daar met zijn
agent mogelijkheden te
onderzoeken voor een
filmcontract. Jeroen had
al een aanbod om in drie
Amerikaanse films mee te
spelen. De belangstelling
vanuit de VS is een gevolg
van het succes dat de film
„Soldaat van Oranje" in
verschillende Amerikaan
se steden heeft.
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllIIIIIIIIHIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllllllllllllllIllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllliP
De cineast die zich waagt
de verfilming van een
«ra kan twee kanten op:
ie van Ingmar Bergman,
iens Die Zauberflöte na-
oeg geheel is gevisuali-
rd vanuit het theater, of
benadering van Joseph
isey, in wiens „Don Gio-
inni" we thans een
tlioolvoorbeeld van mu-
iekdramatisch filmen
irhanden hebben.
Bergman liet de toeschou-
*rnadrukkelijk meekijken in
keuken van het theater,
met een sterk en speels
ibruik van onder andere clo-
ups en ook door een leven-
dramatisch laten meespe-
van alles wat typisch „des
maters" is. Zonder overigens
'"mee het wezen van Moz-
fs opera in diskrediet te
enSen, integendeel.
Dat is heel wat anders dan de
al legendarische „Don Gio-
®i"-verfilming door Joseph
is«y. Het gaat hier namelijk
P een produktie van de Pa-
pse Opera, geïnspireerd en
'roduceerd door de ver
fde intendant Rolf Lie-
P'mann, die vorig jaar met
P stunt: de complete „Lulu"
fti Alban Berg, muziekhisto-
|e beeft bedreven. Joseph
bsey heeft al vaker bewezen
tonder andere Brechts „Ga-
Galileo", een theaterstuk
kunnen buigen tot een
"bentiek filmprodukt, zodat
Sesn „verfilmd theater",
een wezenlijke film tot
kwam, met haar eigen
amatische en visuele orde
rs. wetten en vrijheden,
'oor de bezetting van de
was Losey aangewezen op
«van de gelijktijdig met de
omloop gebracht plaat-
name van de Parijse Opera,
mrigeerd door Lorin Maaz-
osnieuwe chef-dirigent van
'ener Philharmoniker. Hij
verantwoordelijk voor de.
"ezetting van deze „Don
ovanni". Er zijn internatio-
e sterren van grote vocale
isse voor uit het muzikale
b geplukt, zoals de sopra-
Kirj te Kawana en Edda
st'r ,die ook de Donna Anna
ffl de laatste „Don Gio-
bij de Nederlandse
^sttchting), Ruggero
«nondi, José van Dam, Te-
Derganza, Malcolm King,
®neth Riegel en John Ma-
Volgende maand, om precies te zijn op 14 februari, be
gint de door de Amerikaanse cineast Joseph Losey ge
maakte filmversie van Mozarts opera Don Giovanni zijn
Nederlandse roulatie, voorlopig alleen in het Leidse-
pleintheater te Amsterdam. De film, een uiterst kostbare
produktie van Gaumont en de Opera van Parijs, is tot
dusver alleen in een aantal Parijse theaters uitgebracht.
Deze schitterende filmversie van Mozarts grootste
meesterwerk op operagebied, is gebaseerd op een eerder
vervaardigde grammofoonopname van dit Drama Gioco-
so. De film is gemaakt op initiatief van de intendant van de
Opera van Parijs, Rolf Liebermann. Dirigent is Lorin
Maazel. De platenset (drie lp's) is reeds geruime tijd in de
handel (prijs 65,-).
Filmregisseur Joseph Losey.
Deze cast levert op zichzelf
buitengewoon indrukwekken
de muzikale prestaties, daarbij
geruggesteund door techni
sche hulpmiddelen als het dol-
by-systeem. Het feit, dat voor
de film in play-back gebruikt
gemaakt moest worden van de
bestaande voor de plaat ge
maakte banden, heeft toch wel
de nodige problemen opgele
verd en met name de verhou
ding tussen de stemmen en het
orkest is in een aantal taferelen
bepaald niet ideaal. De
synchronisatie op zichzelf -dus
de gelijktijdigheid van de
schijnbare en vooraf opgeno
men zangpartijen- laat voor zo
ver ik dat heb gehoord en ge
zien niets te wensen over.
Losey heeft het werk volle
dig op locatie gefilmd. Er komt
geen studiodecor aan te pas.
Alle scènes zijn gefilmd in of
tegen de achtergrond van be
staande palazzi in de buurt van
Venetië en Vicenza, patriciërs
huizen van architecten als An
dreas Palladio die veel in deze
omgeving heeft gebouwd. Deze
paleizen vormden het „na
tuurlijke" decor waarin het
realisme van het dramatische
gebeuren - voor zo ver ooit in
een opera van realisme sprake
kan zijn - gestalte heeft gekre
gen.
In de ouverture laat Losey in
een Venetiaanse glasfabriek de
glasblazers hun moeilijke
werk verrichten, daarbij gade
geslagen door de dramatis
personae op een balustrade er
omheen. Aan datzelfde vuur
zal tenslotte Don Giovanni
uiteindelijk ten offer vallen.
Don Giovanni is niet alleen
een arrogante, ijskoude, cyni
sche losbol, die zijn vrijheden
als vanzelfsprekend privileges
in een tijd van bittere feodale
tegenstellingen grijpt waar hij
ze grijpen kan, hij is ook een
turbulent levende, rusteloze,
dolende ridder, de onverbeter
lijke rokkenjager die zijn
slachtoffers zoekt in het ene
paleis na het andere. Vanuit
het ene boudoir naar het vol
gende.
Hij is een humorloze, wrede,
ijdele vrouwenjager, een ont
menselijkt monstrum, wiens
amoureuze honger niet te stil
len is in het ideaal van een alles
verterende, onzelfzuchtige
liefde, maar wiens diepe duis
tere en diabolische drijfveren
altijd gericht zijn op niet één
ideale vrouw, maar op het al-
vrouwelijke, het avontuur, de
lustbevrediging zelf, los van
welke persoonlijkheid dan
ook.
In dit opzicht is het hanteren
van het masker door zowel
Don Giovanni als door zijn
„alter ego", Leporello, van
betekenis. Leporello, de onbe
duidende knecht, die zo graag
de stoute schoenen van zijn
meester aan zou trekken maar
het op grond van zijn ontoerei
kendheid als man, als minnaar
en als bediende, niet kan en
mag, hij mag wel de avonturen
van zijn meester breed uitme
ten, in de fameuze register-
aria, in beeld heel spits en vin
dingrijk onderlijnd met het
meterslange strookperka-
ment- waarop alle avonturen
opgetekend staan - laten uit
vouwen over de tientallen tre
den van het paleis.
De drie vrouwen die in de
opera een belangrijke rol spe
len, namelijk Donna Anna,
Donna Elvira en Zerlina, res
pectievelijk vertolt door Edda
Moser, Kiri te Kawana en Te
resa Berganza, vervullen de
beslissende eindfase in het
turbulente leven van Don Gio
vanni. Ze voeden de spanning,
de onrust in zijn duistere geest
en jagen zijn veroverings-
dwang naar het kookpunt. Met
als onontkoombaar noodlot de
totale ondergang van Giovan-
■r r
Sherry Lansing.
In de filmindustrie, waar de grote bazen
altijd mannen waren, heeft de filmmaat
schappij „20th Century Fox" aan het begin
van de jaren '80 voor wat opschudding ge
zorgd, door voor het eerst in de filmge
schiedenis een vrouw, de 35-jarige Sherry
Lansing, tot president te benoemen.
Op de eerste dag van haar nieuwe baan
beloofde zij films uit te brengen waarom
gelachen en gehuild kon worden. Tijdens
haar werkzaamheden voor „Columbia
Pictures" heeft zij opzien gebaard door
twee filmprojecten, de films „China Syn
drome" en „Kramer vs Kramer".
Zij is terughoudend over haar status als
vrouw in deze positie. „Ik ben erg ingeno
men met de uitdaging van deze baan, maar
ik hoop dat met het verstrijken van de jaren
'80 de benoeming van een vrouw op een
belangrijke post niet meer zulk opzienba
rend nieuws tal zijn, dat het normaal wordt
om vrouwen op hoge posten aan te stellen",
zo zei Lansing.
Haar loopbaan is echter uniek. Zij is
summa cum laude afgestudeerd aan de
universiteit van Chicago in de vakken wis
kunde,Engels en toneel. In Los Angeles gaf
zij enige tijd wiskunde op een school. Toen
zij daarvan genoeg had gekregen werd zij
fotomodel.
Zij speelde een piepklein rolletje in de
film „Rio Lobo" met John Wayne. Daarna
kreeg zij een baan als scriptlezer voor de
onafhankelijke filmproducent Raymond
Wagner.
Na verloop van tijd werd zij uitgenodigd
bij besprekingen aanwezig te zijn. Eerst
moest zij zich stil houden, maar later nam
ze echt aan de besprekingen deel.
In 197 5 ging ze bij de studio van „Metro
Goldwyn Mayer" werken en werd na enige
tijd vice-president. Twee jaar geleden ver
liet zij „MGM" en werd vice-president bij
„Columbia" en nu is zij dus president van
„20th Century Fox".
i
i
i
H
a
i
ni, als Faust die ter helle vaart,
maar nu aan de kille en knel
lende hand van de marmeren
commendatore, de engel der
wrake, die scène heeft Losey
gefilmd met een hallucineren
de beeldende kracht, waarmee
zelfs de grootste opera-regis
seurs op de bühne van het
theater natuurlijk nooit kun
nen wedijveren.
In het algemeen kan worden
vastgesteld, dat Losey het me
dium film op briljante en mee
slepende wijze heeft dienst
baar gemaakt aan dit geweldi
ge „drama giocoso" van Mo
zart. De schitterende fotogra
fie kan wedijveren met de
prachtige muziek. Als gevolg
zijn er echter episoden waarin
Losey duidelijk tracht de
leemten in het statische ge
beuren op te vullen met adem
benemende beelden, wat zelfs
tot misgrepen leidde als de
scenes in de lagunen ,maar een
kniesoor die daar op let.
Een operafilm die zo adem
benemend schitterende episo
den omvat, dat zowel mu
ziekliefhebbers als cinefielen
de zwakheden van deze „Don
Giovanni" in nieuwe dimen
sies, op de koop toe zal willen
nemen.
FERD OP DE COUL
B Er komt binnen afzien- B
B bare geen verbod op B
ra etherreclame voor alco-
j| hol, geneesmiddelen en 2
suikerhoudend snoep- B
goed. Wel zal per 1 fe- fl
B bruari tabakreklame via B
ra de STER bij wet zijn ver- ra
boden. Tot nog toe hebben 5
Jj de tabaksfabrikanten
H'zich „neergelegd" bij een B
B soortgelijk verbod van de B
B kant van de Reclameraad, g
Ondanks het feit dat B
B minister Gardeniers van Q
B CRM vorig jaar april de ra
ra Tweede Kamer beloofde 2
2 haast te maken met het
instellen van een verbod 0
9 opSTER-reclamevooral- 58
B cohol, geneesmiddelen en g
B suikerhoudend snoep- ra
goed, zit die zaak nog in 2
5 een zeer pril stadium. De
minister zegde op 4 april I
B dePvdA-enCDA-fracties B
B in de Tweede Kamer toe B
snel overleg te plegen met ra
2 haar collega's van Volks- 5
gezondheid (Ginjaar),
1 Economische Zaken (Van B
B Ardenne) en Landbouw B
q (Van der Staa).
J Dit overleg heeft tot nog B
B toe niets opgeleverd. Vol- B
B gens een woordvoerder B
van CRM blijken de eco- ra
van een verbod nogal
B zwaar op de maag te lig- B
B gen. „Bij tabak ligt dat B
eenvoudiger", aldus n
CRM.
Melville Taylor uit Padiham in Engeland beweert van
zichzelf dat hij 's werelds gekste smoelentrekker is. Hij gaf
enkele voorbeelden en roept collega-bekkentrekkers op
met hem een wedstrijd aan te gaan in zijn favoriete cafe.
HILVERSUM - Traditiegetrouw zal in de uitzendingen van
AVRO's Radiojournaal ook dit jaar weer ruime aandacht worden
besteed aan de rally van Monte Carlo. De 48e editie van dit voor
het Nederlandse wereldkampieonschap rally's meetellende eve
nement, waar vier Nederlandse equipes aan deelnemen, wordt
gevolgd.
De rally van Monte Carlo start 19 januari in een negental
plaatsen in Europa, waaronder Leusden, en duurt tot 26 januari.
JSTEM VAN DINSDAG 8 JANUARI 1980
L|[|,l.il.l.llllllllllllllllllllltllllllllllM)llllllllllllllllllllllllllll»IIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllliH
