HEROPVOEDINGS- KAMPEN IN LAOS De memoires van Henry Kissinger Bootvluchtelingen uit Haïti overspoelen Verenigde Staten VERGETEN GROEP IS NIET WELKOM pi ISl iiÉSÉÉ ÜS Extra-extra Extra-Extra h - - li Geestig Fatalisme Sarcastisch Streng Examens Achtertuin ,,Overreactie" Soorten t"%°aSU/1e2ntefniRUiden Mini R. 14 (Door Jonathan Steele lIs geen ander politicus heeft Dr. Henry Kissinger be wezen over een ongewoon grote ervaring en bekwaamheid te beschikken om m-mingsverschillen tussen communis tische leiders uit te buiten en ermee te manipuleren. De Amerikaanse opening naar China en de subtiele manier waarop Hanoi tegen het einde van de Vietnam-oorlog werd geïsoleerd van Peking en Moskou, zijn kenmerkend voor de veelzijdige diplomatieke talenten van de voorma lige Amerikaanse minister van buitenlandse zaken. President Nixon mag dan beweren dat deze ideeën oor spronkelijk aan zijn brein ontsproten zijn, Kissinger heeft ze uitgevoerd. Het is Kissinger die door talloze uren onderhandelen in Peking, Moskou en Parijs, boekdelen heeft geleerd over de commu nistische leiders, over hun feil baarheid, hun voorzichtigheid, hun pragmatisme en hun be reidheid tot het sluiten van een compromis. Dat neemt men tenminste aan. Het is echter verbazingwek kend dat men na lezing van zijn enkele weken geleden uit gekomen memoires „Mijn ja ren op het Witte Huis" de in druk heeft dat de schrijver een aanhanger van de Koude Oor log-theorie is gebleven. Het communisme is onontkoom baar tenzij we er machtsmid delen tegenover stellen. Kissinger stelt dit niet met zoveel woorden, want dit boek verschilt van de boeken die hij in zijn functie van historicus heeft geschreven. In zijn me moires verhaalt Kissinger over humoristische episodes uit zijn loopbaan en soms haalt hij fel uit naar zijn tegenstanders; het geheel is eigenlijk een catalo gus van politieke crisissen. De anecdotes over de politieke leiders zijn geestig en gevat. De alom bekende felheid en spits vondigheid waarmee hij keer op keer de aandacht van de media op zich vestigde, zijn ook in dit boek ruimschoots aanwezig. Waar men echter tevergeefs naar zoekt is een algemene fi losofie; men krijgt niet de in druk dat Kissinger na al die jaren een nieuwe kijk heeft ge kregen op het wereldpolitieke gebeuren. Het boek eindigt met de Vietnamese vredes overeenkomst in 1973 toen Kissinger zelfvoldaan de hoop uitsprak dat de Verenigde Staten „aan het begin stonden van een periode van nationale verzoening die op gang zou worden geholpen door de unieke gelegenheid tot creati viteit die ik in het verschiet zag liggen". Kissinger moet het tweede deel nog schrijven, maar het valt niet moeilijk te raden waar dat over zal gaan. Plotse ling zal het spookbeeld van Watergate en de totale ineen storting van de uitvoerende macht aan de horizon opdoe men. Het ügt voor de hand dat Kissinger het verdeelde en on verantwoordelijke optreden van het Congres aan de kaak zal stellen om aan te tonen dat de liberalen zo de kans kregen om al het goede dat hij pro beerde te bewerkstelligen, te ondermijnen. Een dergelijke inhoud zal ongetwijfeld aan sluiten bij Kissinger's fatalis tische opvattingen en het his torisch pessimisme dat hem zo vaak verweten is. Van minder belang is dat het hem, net als in zijn eerste boek, vruchtbaar materiaal verschaft om bij al les wat verkeerd gaat een zon debok aan te wijzen. Dit wei geren van alle schuld is één van Kissinger's minder aantrek kelijke karaktereigenschap pen. Het Congres, de ambte narij de media de intellectue len van Harvard, de anti-oor logsbeweging, en Nixon zelf, allen worden in zijn eerste boek overladen met felle kri tiek. Kissinger schijnt het moei lijk te aanvaarden dat de me ningen van andere mensen se rieus worden genomen. De - - fvi 7- f 'V. (Van onze speciale verslaggever) VIENTIANE - Een Laotiaanse intelectueel heeft zonder ooit enige activiteit op politiek terrein te hebben ontplooid drie jaar in een „Heropvoedingskamp" gezeten zonder dat hem ooit is verteld waarom men hem van zijn vrijheid had beroofd. Onlangs is de man vrijgelaten en hij heeft inmiddels zijn vroegere werkzaamheden hervat. Aan een verslaggever van het Franse persbureau AFP gaf hij een relaas van zijn ervaringen in het kamp. Op een avond, eind 1975, vond ik bij mijn thuiskomst een oproep om mij te melden op het plaatselijke politie bureau. Toen ik daar de vol gende dag heen ging vertelde men mij dat ik een congres moest gaan bijwonen. Mij werd niet meegedeeld hoe lang dat zou duren en wal het onderwerp van dit congres zou zijn. Ik moest mijn fami lie op de hoogte stellen, reis bagage en een beperkte mondvoorraad meenemen. De volgende morgen bevond ik mij aan de rivier de Me kong, samen met andere in tellectuelen uit mijn dorp, dokters, onderwijzers en ambtenaren. Wij werden aan boord van rivierschepen ge bracht en na een reis van en kele dagen arriveerden wij in een kamp in de noordelijke provincie Phong Saly. Er stond een aantal houten hutten met daken van stro en we kregen een kamer waar we per man over nauwelijks vier vierkante meter ruimte beschikte. Er waren geen vensters en er was geen stro mend water. Het meubilair bestond uit een muurbank waarop we onze slaapmat mochten uitspreiden. Geluk kig had ik van thuis een de ken en een muskietennet meegebracht, want dat kre gen wij in het kamp niet, evenmin als kleren. Gedu rende de drie jaar van mijn verblijf heb ik moeten doen met kleding die ik bij mij had toen ik van huis ging. De eerste drie dagen hebben wij in de hutten gezeten, zonder dat iemand ons vertelde wat er ging gebeuren. Niemand wist waarom hij in het kamp verbleef. De vierde dag wer den wij aan het werk gezet en wij zouden dat werk driejaar blijven doen; bomen rooien, dijken bouwen en het land bewerken, 's Avonds kregen wij een half uur lang politie ke indoctrinatiecursussen. Er waren drie maaltijden per dag, steeds hetzelfde: rijst en maniok. Vlees was er eenmaal per maand. Op zon dag hoefden wij niet te wer ken en mochten we gaan vissen, hetgeen het menu wat opvrolijkte. Het kamp had geen streng regime, er waren slechts vijf bewakers voor bijna tweehonderd gevange nen. Mishandeld ben ik nooit. Weliswaar vond een bewaker het leuk ons te ver nederen en te bedreigen, maar hij gebruikte nooit li chamelijk geweld. Hoewel wij op zondag zonder bewa ker buiten het kamp mochten gaan heeft nooit iemand daarvan gebruik gemaakt om te vluchten. Wij zaten trou wens in een zeer afgelegen streek, omgeven door een bergketen. Wij konden brie ven schrijven en ontvangen, maar de post werd gecensu reerd. Mensen die een radio bezaten mochten naar radio- Viantiane luisteren. Op geregelde tijden waren er examens om na te gaan hoe ver onze heropvoeding was opgeschoten. Zo moesten wij onder meer een autobiografie schrijven die terugging tot ons achtste levensjaar. Dat heb ik zeker honderd maal moeten doen. In 1977 moch ten wij af en toe in een nabu rige stad boodschappen doen, soms wel, soms niet onder begeleiding. Daarvan hebben vijf gevangenen ge bruik gemaakt om te vluch ten. Als dat gebeurde werden de indoctrinatiecursussen opgevoerd als represaille maatregel. Toen ik na drie jaar werd vrijgelaten wist ik nog steeds niet waarom men het nodig had gevonden mij „op te voeden". Later heb ik vernomen dat mijn lotgeno ten ook in vrijheid waren ge steld. Tot dusver heb ik ech ter nog geen van hen ont moet. Ik wil graag in Laos blijven, maar de grens is nu toch wel bereikt. Als men morgen de schroeven nog meer zou aandraaien dan ga ik er vandoor". Henry Kissinger episodes waarin hij commen taar geeft op hun positie, zijn vaak tendentieus en sarcas tisch. Zo noemt hij de Zuid- vietnamese president Thieu, voor wie de oorlog werd ge vochten, een luie, hysterische, „verschrikkelijk Vietnamese" man. Aangezien er in het boek een algemene filosofie over hoe te handelen ten opzichte van ra dicale regeringen ontbreekt, wordt men wel gedwongen zich te concentreren op de af zonderlijke episodes. Chili is verreweg het meest drama tisch. Cambodja is dezer dagen weer volop in het nieuws en Kissingers rol in de Ameri kaanse invasie wordt wederom fel bekritiseerd. Tijdens een persconferentie enkele weken geleden luchtte hij zijn woede op William Shawcross die hem ervan had beschuldigd Cam bodja als een bijzaak behan deld te hebben. Cambodja mag dan bijzaak zijn geweest. Chili was de achtertuin van Amerika. De bevolking van Europa en Zuid-Amerika kan zich waarschijnlijk beter de Arne- Salvador Allende rikaanse pogingen om het Al- lende-regime omver te werpen, herinneren dan de Amerika nen. Men beschouwt het nog steeds als toetssteen of een re gering in Washington bereid is de uitslag van de stembus te aanvaarden als daardoor marxisten of Euro-commu nisten de macht in handen krijgen. In zijn boek stelt Kis singer dat de regeringspogin gen van Nixon om in het ge heim politieke partijen te fi nancieren, eigenlijk niets voorstelden, vergeleken bij wat Kennedy en Johnson heb ben gedaan. De plannen om de inauguratie van Allende te verijdelen, zo betoogt hij, be stonden eigenlijk alleen maar op papier; slechts een klein onderdeel ervan is tot uitvoe ring gebracht. De beruchte Nixon-nota „Red Chililaat de economie gillen" die in het bezit was van de directeur van de CIA Ri chard Helms, was geenszins een concreet plan, aldus Kis singer. Het paste bij de „grootsprakige uitlatingen" die Nixon pleegde te doen. De ze loslippigheid van Nixon is ook de reden dat Haldeman met opzet al het bezoek aan de president controleerde voor het geval dat „niets vermoe dende" bezoekers zijn woor den letterlijk zouden nemen. Hoewel Kissinger beweert dat de regering weinig heeft gedaan om Allende tegen te houden, blijkt uit het boek dat er naar zijn mening meer ge- laan had moeten worden. In het interview dat ik kortgele den met hem had, liet de ex- minister van buitenlandse za ken zich wat dubbelzinniger uit. Bij die gelegenheid zei hij dat de Amerikaanse interven tie „waarschijnlijk een over- reactie was, te wijten aan vele factoren, waaronder ook de manier waarop Nixon in het verleden op Cuba had gerea geerd". De militaire junta is nu zes jaar aan de macht en Kissinger meent dat de huidige Chileense regering „waarschijnlijk wel bloediger, maar zeker niet minder democratisch is dan die van Allende". Hoewel Al lende in de drie jaren dat hij aan de macht was, het Congres liet functioneren en de vrijheid tot samenscholing niet be knotte werkte hij volgens Kis singer hard aan een één partij- staat en „wij waren er zeker niet rouwig om" toen hij ten val werd gebracht. In 1975 concludeerde een speciale senaatscommissie dat de CIA in de maanden juli, au gustus en september van 1973 berichten had ontvangen over de voorbereidingen van een staatsgreep die in september president Allende verdreef. In het interview zei Kiissinger dat „de staatsgreep niet in el kaar was gezet en dat de rege ring er absoluut geen weet van had". Kissinger neemt het niet als vanzelfsprekend aan dat geen enkele marxistische re gering door de Verenigde Sta ten gesteund zou kunnen wor den. Met verscheidene marxisti. sche regeringen hebben we re- delijk goed samengewerkt. II; had bijvoorbeeld een grote oewondering voor Nyerere..,, Wij vonden dat Allende zich aan de totalitaire kant van het marxisme bevond en niet aan de democratische. Een demo cratisch marxistische regering zou Nixon waarschijnlijk niet van ganser harte hebben bin- nengehaald, maar we zouden ook niet de noodzaak hebben gevoeld om er iets aan te doen". Kissinger zei verder: „Ik zou een onderscheid willen maken tussen een marxistisch regime dat op eigen kracht aan de macht is gekomen en dat op een normale wijze door de Sovjet-Unie wordt gesteund en een regime zoals in Angola en Ethiopië, waar men vanuit semi-militaire vestingen de wapens op vitale Westerse be langen houdt gericht". Maar behoorde Chili dan niet tot de eerste categorie? Volgens mij lag de situatie anders door de ervaringen die het Westelijke halfrond met Cuba achter de rug had". In het eerste deel besteedt Kissinger geen aandacht aan Angola; ook het cruciale punt van het Euro-communisme laat hij buiten beschouwing. Laten we hopen dat hij in zijn tweede deel duidelijker aan geeft hoe we naar zijn mening moeten handelen in een wereld waar, om met Guevara te spre- ken, „een, twee, ja, vele soorten marxisme zijn". Als de ver houding tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie aan de orde komt, benadrukt Kis- singer de noodzaak van een geaccepteerde gedragscode, Alvorens we daar aan toe ko- men zou hetechterleukzijnals Kissinger ons zou vertellen wat zijn gedragscode is voorde Derde Wereld-landen. Chili" Angola? Mozambique? Hoe veel verschillende soorten vrijheid hebben deze landen? (Copyright The Guardian/De Stem) Wat kan men er doen? Het Aostadal is eerst en vooral een dorado voor wandelaars en na tuurliefhebbers. De mo gelijkheden voor het beoefenen van sporten zijn er beperkt. Zwemmen: openbare baden in Ayas, Aosta (2), Breuil/Cervinia, Cóur- mayeur, Pila, Pré St. Di- dier, St. Vincent, verder bij verschillende hotels en op enkele campings. Tennis: banen in An- tey, Aosta, Breuil, Brus- son, Cogne, Cour- mayeur, Gressoney, La Thule, Pila, Valtournen- che. Paardrijden: in Aosta, Brusson, Gressoney, Pi la, St. Vincent. Zomerskiën: in Ayas, Breuil, Chamois, Cogne, Courmayeur, Gresso ney, Pila, Valtournen- che. Golflinks: in Breuil, Courmayeur. Casino: in Colle di Joux/St. Vincent. Wandelen: in elk zijdal zijn gemarkeerde wan delpaden, zowel op pla teaus als bergopwaarts; advies: wandelgidsje aanschaffen. Wonen, eten, drinken Onderdak: Het Aosta dal komt niet voor in de zomerprogramma's van de Nederlandse reisor ganisaties. Het is een uit gesproken vakantiege- bied voor individualis ten die zelf hun reis uit stippelen en onderdak regelen. Hotels: de provincie beschikt over 500 hotels, voornamelijk geconcen treerd in de wintersport plaatsen Courmayeur (68), Breuil Cervinia (40), St. Vincent (33) en Pila (30). Het zwaarte punt ligt op de klassen 2,3 en 4 (ruim 400 hotels). Enkele prijsvoorbeel- den: in Cervinia-Breuil hotel volpension in laag- seizoen 200-800 gulden per week, in hoogsei zoen 230-1100 gulden P-w.; in Sarre hotel vol pension van 24-45 gul den per dag. Ve lands steja cieA tersp pine- ook i beoef Vee riste- in de zien. liaan seren gelief serla •Zee. Nede tadal langd de wi" jamm Midd De het Am die do den o we me strateg het da ten gev gerka (Van onze correspondent Dick Toet) WASHINGTON - Bijna da gelijks arriveren ze bij de kus ten van Florida, in gammele bootjes, uitgehongerd en uit geput. Het zijn de bootvluch telingen van Haiti. Ze zetten hun leven op het spel om te ontkomen aan het verstikken de regime van de Duvalier-fa milie. Door de enorme publiciteit rond de vluchtelingen uit Zuidoost Azié blijkt hun deer niswekkend lot vrijwel ver borgen voor de wereldopinie. Bovendien zijn ze niet welkom in de V.S., waar ze door de au toriteiten niet worden be schouwd als politieke, maar als economische vluchtelin gen. Actiegroepen, die zich het lot van de vluchtelingen aan trekken, winnen terrein, maar voor de meesten betekent de aankomst in de VS de start van een ander kommervol bestaan. Maar zelfs degenen, die in de Amerikaanse gevangenissen belanden, vinden dat alles be ter is dan het leven op het pa radijselijk ogende eiland in Caraïbisch gebied. Smokkelaars Het aantal illegaal in de VS verblijvende Haitianen wordt geschat tussen de 100.000 en 200.000, waarvan de meesten in Florida verblijven. Er zijn echter ook grote groepen in New York en zelfs in Canada. Alleen dit jaar al zijn er zeker 25.000 in Florida gearriveerd. De meesten maken de circa 1400 kilometer lange reis in twee delen. Eerst varen ze naar de Bahama-eilanden. In dit toeristenrijk werken ze ver volgens clandestien in baan tjes, die niemand anders wil hebben, Als er voldoende geld gespaard is, en dat duurt soms jaren, wordt een bootje ge kocht of wordt bij een van de op de Bahama's opererende „mensensmokkelaars" voor minstens 4.000 gulden per persoon een plaatsje gekocht in een smokkelboot. Er ver blijven naar schatting op dit moment 45.000 Haitianen op de Bahama's V V-v c - V- i£#t" ÉS •ie.*" '11 \&V CV -.fg >- 'tlfy öatwt'r- - vfT- - - r-J.VV Vv*v\ - x.; W ••-.-. - LV: - xv.»*" i|^ls Jean-Claude Duvalier. Tallozen sterven onderweg. Ze worden soms overboord ge zet als de smokkelaar een pa trouilleboot van de kustwacht meent te horen. Nog onlangs werden 18 Haitianen bijna een kilometer uit de kust in zee gesmeten, toen de kapitein de schijnwerper van een politie- boot ontwaarde. Twaalf vluchtelingen wisten de kust te bereiken, een vrouw en vijf van de zeven kinderen verdronken. Eenmaal aan land belanden ze of in de gevangenis of in een speciaal opvangcentrum in Miami, of zij vinden illegaal vuil en slecht betaald werk. Hun „eldorado" is een krot tenwijk in Miami, waar ze vaak met velen twee kamers bewonen en slechts in een soort ploegenschema kunnen sla pen. Sch rikbewind Haiti, dat met de Domini caanse Republiek het eiland Hispaniola beslaat, is het armste land van het westelijk halfrond. Het inkomen per hoofd van de bevolking (totaal circa 5 miljoen) ligt nauwelijks boven de 400 gulden per jaar. De dictator van het eiland, Jean-Claude Duvalier, nam acht jaar geleden de macht V- rTf.r Jtr -•r' - Wat kan men er doen Geschikt voor: ■°n-zee-strandvakantie en loe/kijkvakantieminder ge- .voor gezinnen met neme kinderen en voor oude re mensen; wel voor jongelui en gezinnen met tieners. Hoe is strand? 'eelal strand, soms rots; vrij wel altijd schoon; ook zee is choon, loopt langzaam af, "et gevaarlijk bij eb en vloed. Temperaturen: 28n!=21T23°'Juli 25> augustus iun, ff oR ber 22°: zeewater Kf juli 20-22, augus- september 22°; in nnenland lagere tempera- ln zomer subtropische fogelhk aan Zee (32-40°) over van zijn vader, Francois Duvalier, bijgenaamd „Papa Doc". Jean-Claude, die wel „baby-doc" wordt genoemd, houdt er een soort particuliere politiemacht op na, die een waar schrikbewind uitoefent. Elke oppositie wordt rigoureus neergeslagen. De Amerikaanse regering heeft het regime-Du- valier altijd beschouwd als een stabiele macht in het politiek nogal instabiele Caraibische gebied. Bovendien zit men naast de grote stroom vluchte lingen uit Zuidoost Azië en Cuba en de miljoenen illegale Mexicanen, niet verlegen om nog meer „ongeregelde' bevol kingsaanwas. Maar de groeperingen, die de Haitianen willen helpen, krij gen toch steeds meer succes. Op dit moment spelen alleen al in Florida 9000 zaken voor de rechter van Haitianen die asiel claimen. Sedert 1972 is aan slechts 26 Haitianen politiek asiel verleend. De autoriteiten in Florida stellen geld be schikbaar voor onderwijs en medische zorg. Zij menen, dat de vluchtelingen over het al gemeen baantjes hebben, die toch geen Amerikaan wil heb ben. De druk op de Ameri kaanse regering wordt steeds groter. Vorige week nog deed aartsbisschop Edward Mc Carthy van Zuid-Florida een Wat kan men er doen? 1:;;:rlen in zee en in wem- K2?- b[J..grote hotels; wa- Per uur- J ^accio 50 gulden nfnc surfen °-a- b« cam- zeiler, u 1 U f 18 P-u.; - f 52IW UUr gr°te boot f 1350 Z K™ P- week, kleine boot noën on h 35. halve dag; ka- Ci! °P ue rivieren (inl. VW ken :aiiuaCcio): hiepzeedui- /20tntloo Ver^uur flessen hotelp'd"; tennissen bij Krrf^ •5lmigolf biJ hotels; ErfS® carnet voor lOx 1 zee met f'Uj f 17; vissen op wanri 1 Plaatselijke vissers; iH en vooral in binnen- 'iit'ei,Ven^s bergbeklimmen 'utekaartjes bij VVV)- ik,s speleologie en moge- K t°t parachutesprfn- fc; onttlhuren: f-50 P^ jë, ook brommers beschik- sprak dominee Gerard Jea]/auto huren; Peugeot 104 Juste, die de leiding heeff; a'Pd. 40 ct. per km., Peu- het grote opvangcentrum P"' 504 50 p.d. 60 ct. per Miami, van ,,Ame^ka3®^^l■ (Doo Corsi eiland, ,,l!e de schoon de hoe Zee tus tegeno en het vanuit veerbot Het e en 83 k bepaal in een over- e den. Co de oost woest e smal e vaak in Een g van 40 heel wa dringend beroep op de rffl ring „de discriminatie ïJ vluchtelingen uit Haïti stoppen". Bijna terzelfder1?- sprak dominpe Gerard Je" Tiicto rlio rlo Inirlinrt ViPpft V' ïvucuni, vdii fli mei i" blindheid voor de Haitiaa' slachtoffers van het nege'J van de mensenrechten" mening overheerst, dat de gering gevoeliger wordt v» de zware druk. Een goede1' loop van de rechtszaken 1 een positieve wending °l veren. Maar voordat deze In dische strijd op het hoogstej veau is beslecht, kunnen er" jaren verstrijken. „Vertier: BnsteKien; alom' tot in de iAian^hlaatsJe.s; nachtclubs CaJvi °f^iaftia' He-Rousse K in ore, concerten i:hiJeiZoen op vele plaat- its OOP: in elke grotere Van zegd da nent is. bijna all achtige brede z" en euc schadu Een laa tot woe pen van trum. steden e sneeuw Snelle, blauwe lige sted tia, waa van de

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1979 | | pagina 8