Ondergang bedreigt
Asselbergs Holland
V
Caravan
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
DE STEM
Groeiend verzet
tegen Khomeiny
Van Agt
bij
Carter
NoeH lopen zoeken
VACANTIE
AAN-
Kamer wil werk 625 man redden
Oosterhouts paar
maakt
perpetuum mobile
„Overleden" vrouw komt weer tot leven
TEN CDA 'ERS STEMMEN VOOR PvdA-MOTIE
andaag
in
8tlm!6dec«
Kamer wil toelichting
op kernafvalcontraden
2
Motie
Eén dak
Beroep
Massaal protest in Tabriz
Spanning
DE STEM IS 'N GOED IDEE
Kunt u met een gerust hart via De Stem
doen met een „Kleintje" onder de rubriek
„Vakantie". Immers vele tienduizenden
Stern-lezers en lezeressen (vier van elke
tien) zeggen bijzondere belangstelling te
hebben voor deze specifieke
„Kleintjes"-rubriek.
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ DE STEM B V. DIRECTIE: DR W A J M HARKX, DRS J H M BRADER. HOOFDREDACTEUR: L. LEIJENDEKKER
kantoren
TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - ETTEN-LEUR - GOES - HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN - VLISSINGEN
ABON. PRIJZEN: f 14,43 PER MAAND - 42,95 PER KWARTAAL - f 166,- PER JAAR - LOSSE NUMMERS f 0,60
(Van onze
parlementaire redactie)
pEN HAAG - Ijzergieterij
Machinefabriek Asselbergs
oiland in Bergen op Zoom
„ordt met de ondergang be-
j,ejgd nu de overheid geen
ld meer wil steken in de dek-
l van de aanzienlijke ver-
Ben van het bedrijf. De
eede Kamer zal een uiterste
ging doen de werkgelegen-
eid van ongeveer 625 man ge-
l of gedeeltelijk te redden.
at is gisteren duidelijk ge-
orden na overleg tussen de
aste Tweede-Kamercommis-
t voor Economische Zaken
!n minister Van Aardenne
tonomische Zaken).
In een brief aan de Kamer
commissie, ter voorbereiding
van het overleg, schrijft mi
nister Van Aardenne letterlijk:
„De overweging dat alle rede
lijke grenzen van steunverle
ning (aan Asselbergs Holland,
red.) thans reeds zijn bereikt
hebben mij doen besluiten aan
Asselbergs Holland geen ver
dere financiële faciliteiten
meer ter beschikking te stellen.
Ik ben mij ervan bewust dat dit
voor alle betrokkenen een zeer
grote teleurstelling betekent
Ik kan echter niet anders dan
constateren dat dit project
mislukt is en slechts ten koste
van veel verdergaande en
voortdurende financiële on
dersteuning had kunnen wor
den voortgezet".
Hoe de Tweede Kamer As
selbergs Holland nog een red
dende hand kan toesteken
werd gisteren niet duidelijk.
Alle betrokkenen hadden af
gesproken een slot op de mond
te doen over deze zaak. „Dit
doen we in het belang van het
bedrijf", aldus PvdA'er Van
der Hek. Ook van CDA- en
VVD-zijde werd geen com
mentaar geleverd. Het is daar
om onduidelijk of en zo ja wel
ke openingen er nog zijn om
het bedrijf voor de ondergang
te behoeden.
olitieke crisis
ver kernwapens
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Tien CDA-kamerleden hebben gister-
vond laat gezorgd voor een politieke crisis door te stern
en vóór een PvdA-D'66-motie, waarin de regering wordt
-gedragen zich bij het NAVO-beraad in Brussel tégen
roduktie en plaatsing van nieuwe kernraketten te ver-
etten. De regering had aanvaarding van deze motie
herp ontraden. Wat de gevolgen precies zijn, kon gister-
vond nog niet worden overzien. De regering kan de motie
aast zich neerleggen. Daarover zal het kabinet zich mor
en beraden.
De motie kreeg de steun van keuring. Dan is een kabinets-
fPWi.-PSP, PPR, CPN en crisis een feit.
In eerste instantie zag het
ernaar uit dat CDA-leider
Lubbers zijn fractie bijeen zou
kunnen houden.
'enleden van de CDA-fractie:
e Kwaadsteniet, Scholten,
einema, De Boer (AR), Borg-
an, Buikema, Couprie, Fa-
r, Van Houwelingen en
ijkman (KVP).
Als de regering de motie niet
'tvoert, wordt het kabinet
ver twee weken geconfron-
I met een motie van af-
katernen
BINNEN/BUITENLAND 2
Willy Brandt herkozen als
voorzitter SPD
BINNEN/BUITENLAND 3
Tjynman: Voorbereiding
aanleg rijkswegen duurt
veel te lang
BINNEN/BUITENLAND 4
Oud-KNIL-militairen over
achterstallig loon: De maat
is nu vol
BINNEN/BUITENLAND 5
Meer Europese
v®gunningen Nederlandse
vrachtvervoerders
SHOW EN ZO
Frank Sinatra viert
jubileum met duizenden
vrienden en vriendinnen
SPORT 1
«Judoka Numan derde bij
WK
MER|JNTJE
negen, tien... K.O
Het CD A-kamerlid Frinking
probeerde door koortsachtig
overleg met zijn fractie het on
heil nog te voorkomen door een
motie in te dienen die voor de
dwarsliggende AR-kamerle-
den aanvaardbaar zou zijn,
zodat de PvdA-motie geen
kans meer zou maken. Maar
die poging strandde. In de mo
tie van Frinking, die later werd
ingetrokken, werd gesteld dat
een besluit tot produktie en
plaatsing van middellange-
afstandswapens in Europa,
zoals de NAVO dat nu wil ne
men, strijdig is met de nood
zaak van wederzijdse wapen
beheersing. Een besluit tot
stationering in Nederland zou,
aldus de motie, afhankelijk
gesteld moeten worden van de
voortgang in de onderhande
lingen met Rusland over ver
mindering van de tactische
kernraketten,
Frinking liet er geen ondui
delijkheid over bestaan dat de
ze motie was bedoeld om het
CDA onder één dak te houden,
maar tegelijkertijd streek hij
de VVD tegen de haren in. Het
liberale kamerlid Ploeg zei
grote moeite met de motie te
hebben en zijn fractie zou dan
ook tegenstemmen. Ploeg
herinnerde de ministers overi
gens nadrukkelijk aan hun
belofte het VVD-standpunt
(kortweg een beperkt besluit
nemen tot produktie en plaat
sing) mee te laten wegen wan
neer de CDA-vertrekpunten in
de NAVO een „onbegaanbare
weg" zouden zijn geworden.
Eerder op de avond had mi
nister Scholten een klemmend
beroep op met name zijn geest
verwanten (het CDA) gedaan
de motie-Stemerdink (PvdA)
te verwerpen. Ook aan de mo-
tie-Frinking heeft de regering
geen behoefte, aldus Scholten.
Ze betekent duidelijk een
aanscherping van de CDA-
vertrekpunten. „De Kamer
mag het de regering niet aan
doen nu weer een ander stand
punt (dan de CDA-vertrek
punten, red.) naar voren te
brengen. Dat ondergraaft onze
positie en heeft een averechts
effect op het onderhande
lingsresultaat. Dat zal de Ka
mer niet willen", aldus Schol
ten.
Deze heer lijkt een kam te halen door het haar van een
wat groot uitgevallen dame. Voetgangers in New York ble
ven er dan ook eens voor staan. Maar ze moesten al snel tot
de ontdekking komen dat de heer slechts een meer dan
levensgrote poster op een muur aan het plakken was.
Waarop een reclame stond voor een nieuwe haarstijl. Dat
wel.
(Van onze redactie buitenland)
TEHERAN - In Iran zijn donderdag de interne spanningen
sterk toegenomen. Honderdduizenden tegenstanders van de
nieuwe islamitische grondwet, die bijna alle macht in handen
legt van ayatollah Khomeiny, zijn in de stad Tabriz, de tweede
stad van het land, de straat opgegaan om te protesteren. Het
radiostation van Tabriz is door de demonstranten bezet.
De demonstranten, die aan
hangers zijn van ayatollah
Shariat-Mandari wiens huis
eerder deze week in de heilige
stad Qom is aangevallen en
waarbij twee doden vielen,
kondigden via de bezette radio
aan dat de plaatselijke gou
verneur van Tabriz is afgezet.
De aanhangers van Shariat-
Mandari eisen wijziging van de
nieuwe grondwet en het aftre
den van minister Ghotbzadeh
van buitenlandse zaken, van
eerste secretaris van de Revo
lutionaire Raad ayatollah Be-
heschi en van de opperrechter
van Iran ayatollah Chalchali.
Aanhangers van Khomeiny
hebben geschoten op de beto
gers in Tabriz, waarbij tien
gewonden zijn gevallen.
De demonstranten eisten
verder autonomie voor hun
provincie Azerbeidsjan, waar
van Tabriz de hoofdstad is, zo
als de Koerden onafhankelijk
heid opeisen voor hun provin
cie. Volgens berichten uit Ta
briz beheersen de betogers de
hele stad en hebben eenheden
van leger en politie zich bij hen
aangesloten.
(Zie voor Iran ook pag.
binnen- buitenland 2)
(Van onze
redactie binnenland)
DEN HAAG WAS
HINGTON - Premier Van
Agt heeft vanmorgen, sa
men met buitenlandminis
ter Van der Klaauw, een
kort onderhoud met de
Amerikaanse president
Carter op het Witte Huis.
De premier wil proberen van
de Amerikaanse regering ge
daan te krijgen dat de NAVO
volgende week in Brussel nog
niet definitief beslist over de
plaatsing van nieuwe kernra
ketten in West-Europa.
Ook de Noorse premier
Nordli en de Deense minister
van Buitenlandse Zaken Ole-
sen zullen met Carter over deze
zaak praten. Deze beide NA-
VO-landen zullen hem vragen
het besluit een halfjaar uit te
stellen.
Onze correspondent in Was
hington, Dick Toet, meldt
echter dat er geen kans op is
dat premier Van Agt bij Carter
een open oor vindt. De Ameri
kaanse regering gaat ervan uit
dat de NAVO volgende week
zonder omhaal besluit tot pro
duktie van de Pershing- en
Cruiseraketten.
Gistermiddag verbleef pre
mier Van Agt in Rome, waar hij
sprak met premier Cossiga.
Toen de premier naar Londen
vertrok, aanvaardde het Ita
liaanse parlement de moder
nisering van kernwapens.
Ook in Londen heeft Van Agt
bot gevangen. Premier That
cher wees hem erop dat Groot-
Brittannië akkoord gaat met
de NAVO-plannen gezien het
door de Russen verstoorde
evenwicht.
Morgen zal het kabinet, di
rect na thuiskomst van de
premier, een definitief besluit
nemen over welk standpunt
het volgende week in Brussel
gaat innemenen.
(Van een onssr verslagge
vers)
OOSTERHOUT - Ben
Hoogendijk (35) en zijn
vrouw Inge (34) denken de
uitvinding van de eeuw te
hebben gedaan: een motor,
die geen brandstof nodig
heeft. Zolang het octrooi nog
niet is veilig gesteld, wil het
uitvindersechtpaar zich
slechts in globale zin over de
machine uitlaten. „Het gaat
om een motor, die met behulp
van gewichten, tegenge-
wichten, katrollen en vlieg
wielen eeuwig zou blijven
draaien, als hij eenmaal op
gang gebracht is"
Hoogendijk uit.
legt Ben
Omdat op het „perpetuum
mobile" een stroomgenerator
kan worden aangesloten, zal
de nieuwe „motor" volgens
de uitvinders een omwente
ling teweegbrengen in de
energievoorziening. „Het
hangt van de schaal af. Maar
je kunt er huizen, dorpen,
zelfs hele steden mee ver
warmen", zegt de uitvinder
met grote stelligheid.
Waar de gedachtenspinsels
van heel wat uitvinders
meestal struikelen op de
toets van economische haal
baarheid en praktische toe
pasbaarheid, daar beweert
Ben Hoogendijk: „Een mo
tortje van zes kilogram is in
staat een hele eengezinswo
ning te voorzien van warmte,
licht en warm water. Je zou
bijvoorbeeld de verwar
mingsradiatoren kunnen
vullen met glycerine, die
elektronisch verwarmd
wordt".
Volgens de uitvinders zou
den alle hoogspannings
masten en leidingen in ons
land - en waarom alleen
daar? - neergehaald kunnen
worden. „Smelt die maar om.
Dan heb je genoeg materiaal
om zoveel van onze nieuwe
motoren te bouwen, dat je
daar alle bestaande 100 kV-
stations mee kunt uitrusten.
Op die manier creëer je na
tuurlijk ook een geweldig
stuk werkgelegenheid. En
over de energiebesparing
zullen we het dan nog maar
niet hebben".
Vier jaar lang is het echt
paar Hoogendijk nu met zijn
Ben Hoogendijk en zijn vrouw Inge
uitvinding bezig. Hij stu
deerde scheepswerktuig-
bouw op de zeevaartschool,
zij was machiniste op de bin
nenvaart. Met de daar opge
dane technische kennis, af en
toe de hulp van derden en een
grote hóeveelheid moeizaam
werk is de uitvinding tot
stand gekomen. „Vier jaar
lang slapeloze nachten kun je
gerust zeggen".
Het echtpaar, dat juist de
zer dagen verhuist van Rot
terdam naar Oosterhout,
verkeert momenteel in de
angstige spanning, die per
definitie ligt tussen de pa
pieren vondst en de tastbare
resultaten. Met de generato
ren-divisie van het VMF/
Stork-concern in Hengelo
zijn de uitvinders aan het on
derhandelen geslagen. Maar
zolang daar de research nog
niet klaar is met de beoorde
ling van het ontwerp, kan een
woordvoerder van dat be
drijf over de merites van de
uitvinding „nog geen zinnig
woord zeggen".
Ben en Inge Hoogendijk
worden door dié onzekerheid
niet van hun stuk gebracht
„Ik ben daar niet bang voor".
Hoogendijk denkt zich ook
de kapers, die gebruikelijk
azen op uitvindingen met
winstperspectief, best van
het lijf te kunnen houden. „Ik
heb me met behulp van juri
dische bijstand volledig in
gedekt. Ik zal niet de boot in
gaan".
(Van een onzer verslaggevers)
ARNHEM Medewerkers van de GGD in
Arnhem hebben gisteren ten onrechte een nog
onbekende vrouw voor overleden gehouden.
Toen de recherche met het oog op een mogelijk
misdrijf foto's maakte van het „stoffelijk
overschot", vertoonde de vrouw plotseling te
kenen van leven.
De politiefunctionarissen waarschuwden
onmiddellijk de alweer vertrokken zieken
broeders. De vrouw is vervolgens per ambu
lance vervoerd naar een ziekenhuis.
De vrouw was gistermorgen gevonden in een
gangetje tussen twee huizen. Volgens omwo
nenden was ze daar neergelegd door onbeken
den.
IN San Salvador hebben linkse
guerrilla's een rijke koffie
planter ontvoerd. Het is de
derde ontvoering in twee we
ken.
(ADVERTENTIE)
AMSTERDAM
Geopend van 10-17 en 19-22 uur,
zaterdag en zondag 10-17 uur
toegang f 7,50 kinderen tot 14 jaar 14.
Voordelige Trem-Toegang-biljetten
bij NSfrstations
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - De vaste Kamercommissie voor Kernenergie wil
een toelichting op het wetsontwerp over de kernafvalverdragen,
die de PZEM en de GKN hebben gesloten met opwerkingsfabrie
ken in Frankrijk en Engeland. Er is dan ook besloten het wets
ontwerp voorlopig niet in behandeling te nemen.
In de vergadering van de commissie werd gisteren officieel
besloten het wetsontwerp, dat de contracten over opwerking van
bestraalde splijtstofstaven en het terugzenden van radio-actief
afval na opwerking bekrachtigt, niet in behandeling te nemen.
Daarmee handelde de commissie conform de motie, die in de
zomer tijdens een spoeddebat over de contracten tussen de PZEM
en de Franse opwerkingsfabriek Cogema en GKN en de Britse
fabriek BNFL werd aangenomen. Daarin was minister Van Aar
denne (Economische Zaken) gevraagd voorlopig geen stappen op
dit terrein te nemen. Hij voerde de motie niet uit en kwam toch
met het wetsontwerp, dat de contracten op regeringsniveau moet
bekrachtigen.
Volgende week zal commissievoorzitter Van Houwelingen een
brief schrijven aan de regering, waarin over een aantal punten
nadere informatie gevraagd wordt.
Da s het mooie van De Stem: U hoeft in die Krant nooit lopen
zoeken. Vaste rubrieken hebben hun eigen plaats, verpakt in
twee aparte krantdeien: het eerste deel voor het landelijke en
internationale gebeuren, het tweede deel puur afgestemd op
Uw eigen streek. Zo lezend, komt U alles tegen: nieuws en
achtergrond, columns en commentaar, speelsigheid en ernst.
En vandaag bovendien de uitslag van TeleBingo en de invallen
van kunstgrijper Pierre Janssen. Start U maar
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST NEDERLAND
NIEUWE ABONNEE-BON
Ik geef hiermee op als nieuwe abonnee
Naam
Adres
Postcode/Plaals
Betaalt: 0 14.43 per maand
01:
0 f 42.95 per kwartaal
Hi|/zi| ontvangt De Stem eerst 2 weken gratis
Opgegeven door abonnee
Naam
Adres J
Postcode/Plaats
Als kado ontvang ik graag: i
0 Parker jotter of 0 Baddoek.
Deze bon in open enveloppe zonder postzegel opsturen naar J
Dagblad De Stem antwoordnr 112 4800 VB Breda
Bellen kan ook 076-222555
i
