r
Luchtmacht
m marine
ran paraat
Vluchtelingen
verplaatst
Dood Vondeling
schokt Kamer
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
Kranten worden
per 1 januari
toch duurder
Wie A zegf
VRIJDAG
Geen tweede
nationale
luchthaven
EE STEM
BUEÖASE POLITIE STOPT
ZWARTE PIETEN IN DE ZAK
iets te koop
aan te bieden?
23 NOVEMBER 1979
119e jaargang no, 19038
4nti-VS-betogingen houden aan
y ajdaag
2
ALS RISSEA SS-20
VERMETIGEA:
Geen nieuwe
kernwapens
in W-Europa
MEKKA
CDA SLIKT INITIATIEF IN
Dreigement
Steenkainp:
Kabinet van
CDA en PvdA
Nederlander
vermist
in Brazilië
Verkoop 300 stuks
originele Perzische tapijten
Spaanse agent
doodgeschoten
Echtpaar uit
Chaam komt
om bij
kettingbotsing
DE STEM, SPREEKWOORDELIJK GOED
A 74
J
tfX2X3X4)
D
<3X2X3X3)
Met een „kleintje" in De Stem heeft u absoluut
het meeste succes.
Immers vele tienduizenden Stemlezers/leze-
ressen (ruim 6 van de 10) hebben speciale be
langstelling voor onze ,,k!eintjes"-rubriek
„Te koop aangeboden"
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ DE STEM B V. DIRECTIE: DR W A J M HARKX. DRS J H.M BRADER HOOFDREDACTEUR L LEIJENDEKKER
T/OREN TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - ETTEN-LEUR - GOES - HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN - VLISSINGEN
ABON.PRIJZEN: 14,43 PER MAAND - 42,95 PER KWARTAAL - 166,- PER JAAR - LOSSE NUMMERS 0,60
(Van onze
redactie binnenland)
DEN HAAG - Er komt
I voorlopig geen tweede natio-
I „ale luchthaven m de Marker
waard. Met het verleggen van
I Je vierde baan op Schiphol
denkt de regering dat de capa
citeit van de nationale lucht
haven tot het jaar 2000 vol
doende zal zijn. De Rotter-
I damse luchthaven Zestienho-
I ven kan niet worden gemist als
regionale luchthaven en als
„reserve" voor Schiphol.
Dat staat allemaal in het
structuurschema Burger
luchtvaart, dat minister Bee-
laerts van Blokland (Ruimte
lijke Ordening) gisteren aan de
Tweede Kamer heeft gestuurd.
De luchthaven Eelde (Gronin
gen) moet geschikt worden
gemaakt voor Europees lucht
verkeer, evenals het vliegveld
Beek in Zuid-Limburg.
Zestienhoven bij Rotterdam
moet wel verbeterd worden,
maar hoeft niet te worden uit
gebreid. Het Rotterdamse ge-
meentebestuur is niet blij met
deze beslissing omdat men de
luchthaven wil sluiten en er
woningen wil gaan bouwen.
Tot het jaar 2000 zal het
aantal luchtpassagiers dat
Schiphol aandoet, verviervou
digen - bijna 32 miljoen - en
zal het aantal vliegbewegingen
verdubbelen tot 300.000. Om
dit op te kunnen vangen moet
er binnen 20 jaar een nieuw
stationsgebouw worden neer
gezet. Het aantal arbeids
plaatsen op Schiphol zal tot
2000 verdubbelen. De PvdA-
fractie in de Tweede Kamer
heeft al scherpe kritiek gele
verd op de „ongeremde" groei
van Schiphol.
(Van onze redactie buitenland)
TEHERAN/WASHINGTON - De grootste Iraanse luchtmachtbasis en de Iraanse ma-
■rine zijn in staat van paraatheid gebracht. Dit is gebeurd als antwoord op het verholen
Amerikaanse dreigement de gegijzelden in de VS-ambassade in Teheran met geweld te
Ikomen bevrijden.
I Onder de sjah had Iran na Amerika en Rusland de sterkste luchtmacht ter wereld.
■Inmiddels stomen Amerikaanse oorlogsbodems, waaronder vliegdekschepen, op naar de
[Perzische Golf. Naar deze schepen worden momenteel helikopters overgebracht
In de islamitische wereld
|louden, na de bestorming van
nerikaanse gebouwen in Pa
kistan op woensdag, de anti-
Umerikaanse' betogingen aan.
Izmir (West-Turkije), India
p Bangladesj werd gisteren
Ie! betoogd voor Amerikaanse
gebouwen. De Amerikaanse
legering heeft diverse landen
[opgeroepen in te staan voor de
[veiligheid van de VS-diplo-
maten.
De ayatollah Khomeiny
pieett in een tv-verklaring ge
zegd dat het niet mogelijk zou
zijn de bezetters van de am
bassade, die hebben gedreigd
de Amerikaanse gijzelaars te
doden als de VS Iran aanval
len, in de hand te houden. De
katernen
binnen/buitenland 2
Minister Pais slikt
woedend de
onderwijstoezeggingen
aan Zuid-Limburg.
binnen/buitenland 3
Amerika kan hard toeslaan
ln Iran, maar de
9egijzelden niet bevrijden.
binnen/buitenland 4
I Marnix Gijsen schreef een
onoverzichtelijk boek.
BINNEN/BUITENLANDS
I Economie in West-Europa
stagneert
show en zo
televisie in
est;Duitsland gaat een
onzekere toekomst
'e9emoet
SPORT 1
i Sla,leu 2»aar gestraft.
merijntje
'ran: om
'e yankee
STRAATSBURG - De kans
bestaat dat de NAVO-landen
volgende maand de Sovjet-
Unie zullen aanbieden geen
nieuwe kernraketten in West-
Europa te stationeren, als
Rusland geen nieuwe SS-20-
raketten installeert en boven
dien de oudere SS-4- en SS-5-
rakettten vernietigt. Overigens
zou het een illusie zijn te den
ken, dat de Sovjet-Unie dit
„aanbod" zal aanvaarden.
Daarom, aldus de Neder
landse minister van Buiten
landse Zaken Van der Klaauw
gisteravond in Straatsburg, is
het vrijwel zeker dat de NAVO
in december besluit zelf de
Persing- en Kruisraketten in
West-Europa te stationeren.
Er komen zo'n 50 Kruisraket
ten in Nederland,
De zogenaamde nullijn,
waarvan Van der Klaauw gis
teravond gewag maakte, lijkt
echter even onhaalbaar als het
CDA-standpunt (wel produk-
tie, geen plaatsing). De be
windsman noemde het dan ook
een illusie te veronderstellen,
dat de Russen nu al op die
„nullijn" zouden willen gaan
zitten.
bezetters zullen de 49 gijze
laars (gisteren zijn weer vijf
niet-Amerikaanse gegijzelden
vrijgelaten) in dat geval om
brengen en ook zelf sterven.
Khomeiny drong er bij alle
moslems op aan Iran te steu
nen. Hij noemde de bestorming
van de Amerikaanse ambassa
de in Pakistan een goede zaak.
„Het was een goede tijding
voor ons land dat het niet al
leen staat".
De Sovjet-Unie heeft giste
ren de VS er indirect voor ge
waarschuwd niet te proberen
de gijzelaars met militair ge
weld te bevrijden.
Abolhassan Banisadr, ver
antwoordelijk voor het bui
tenlands beleid van Iran, heeft
gisteren verklaard dat „het
Iraanse volk zich tot de laatste
druppel bloed zal verzetten"
wanneer de VS militair ingrij
pen. Hij zei echter te hopen
„dat de wereld niet zo gek is
om te aanvaarden dat een grote
mogendheid als de VS Iran
aanvalt om vijftig mensen te
redden",
De bezetting van de grote
moskee in Mekka is vrijwel ten
einde. Alle gijzelaars zijn be
vrijd en nog slechts enkele be
zetters bevinden zich in be
paalde gedeelten van de mos
kee, zo is gisteren officieel be
kendgemaakt. Berichten dat
door Amerika „gestuurde'
elementen te maken zouden
hebben gehad met de bezetting
van de moskee, waarbij vele
doden en gewonden zouden
zijn gevallen, waren oorzaak
van de bestorming van de
Amerikaanse ambassade in
Pakistan. In Saoedi-Arabië is
officieel meegedeeld dat Ame
rika niets van doen heeft (ge
had) met deze bezetting.
Ongeveer 10.000 Cambodjaanse vluchtelingen begeven
zich naar vrachtwagens en bussen die hen naar een perma
nent vluchtelingenkamp ver van de Cambodjaanse grens
zullen brengen. In dat nieuwe kamp, bij Khao I Dang in
Thailand, kunnen tot 200.000 vluchtelingen beter opge
vangen kunnen worden dan in de provisorische kampen
langs de Thais-Cambodjaanse grens.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG - Kranten en
nieuwsbladen zullen per 1 ja
nuari a.s. toch 4 procent (13-14
cent per week, ongeveer/ 2,75
per kwartaal) duurder worden.
Pogingen van het CDA-Ka-
merlid Van der Sanden om
door een initiatief-wetsont
werp te voorkomen dat er van
af die datum vier procent BTW
wordt geheven op de abonne
mentsprijzen, zijn gestrand op
de onwil van het kabinet. Voor
het eerst sinds de afschaffing
van het dagbladzegel in 1869
zal er in ons land dan weer een
„leesbelasting" worden gehe
ven.
Van der Sanden, die zijn ini
tiatief-wetsontwerp al volle
dig gereed had liggen en die
voor de indiening ervan het
groene licht van de CDA-frac-
tie had gekregen, heeft zich nu
toch bij de feiten moeten neer
leggen. Die feiten zijn, dat de
financiële specialisten van de
fractie er, ook na overleg met
minister Andriessen (Finan
ciën) niet in geslaagd zijn dek
king te vinden voor de 28 mil
joen gulden inkomensderving
die de schatkist zou ondervin-
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA - De Bredase politie heeft gis
teravond 12 Zwarte Pieten in de zak ge
stopt en de gard gegeven. De twaalf maak
ten deel uit van een grotere groep zich anti
militaristen noemende jongelieden, die in
de Bredase binnenstad demonstreerden te
gen militaristisch speelgoed. Op een gege
ven moment drong de groep de schatkamer
van St. Nicolaas binnen - die zich bevindt
in een groot warenhuis - en begon het
daartoe in aanmerking komend speelgoed
klapperpistooltjes, rateltankjes, plastic
vliegtuig-bouwdozen e.d.) in de zak van
Sinterklaas te stoppen.
De demonstranten droegen de zak ver
volgens naar de afdeling Klantenservice
van het warenhuis en beplakten het speel
goed daar met stickers, waarop stond te
lezen hoe gevaarlijk dit speelgoed wel is
voor de geestelijke volksgezondheid. Ge
lijktijdig ontrolden zij een spandoek met de
tekst „Welkom aan de duizenden oorlogs
slachtoffers".
„Makkers staakt uw wild geraas", riep
de juffrouw van Klantenservie nog, maar
het baatte niet. En dus werd de politie ge
beld, die net op tijd arriveerde om de groep
de Veemarktstraat in te zien verdwijnen.
„Hoor ik daar geen paardevoetjes", riep
een enkele érg naïeve demonstrant nog,
maar dat was de politie, die dg achtervol
ging had ingezet. Een aantal demonstran
ten ontsprong de dans, twaalf werden in de
kraag gevat en naar het bureau gebracht.
Daar wérd-langdurig bekeken of er sprake
was van vernieling aan het speeltuig. Zo ja,
dan wacht de Pieterbazen de roe.
den door het niet doorgaan van
de BTW-heffing. Onder die
omstandigheden heeft An
driessen duidelijk laten weten,
dat hij een eventueel door bei
de Kamers goedgekeurd wets
ontwerp - en die kans was fors
aanwezig - niet met zijn
handtekening zou bekrachti
gen,
Voor dat dreigement is de
CDA-fractie uiteindelijk door
de knieën gegaan en heeft Van
der Sanden zijn wetsontwerp
ingeslikt. Hij heeft zich echter
het recht voorbehouden er bij
een volgende kabinetsformatie
op terug te komen en boven
dien wil hij proberen de CDA-
commissie die het volgende
verkiezingsprogramma maakt,
voor zijn ideeën te winnen.
De voorzitter van de werk
geversvereniging in de
dagbladwereld (NDP), drs.
Thijssen, is „uiterst teleurge
steld" door het besluit van de
CDA-fractie. „Er was een po
sitieve beslissing gevallen. Dat
men nu om opportunistische
redenen het wetsontwerp niet
indient, en voor de druk van
het kabinet wijkt, is buitenge
woon te betreuren".
DE AMSTERDAMSE raad
heeft besloten, dat op het Wa-
terlooplein een nieuw stadhuis
annex muziektheater moet
worden gebouwd. Van de 44
raadsleden stemden er 4 tegen.
De uitvoering kost ruim 300
miljoen gulden.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG - CDA-voor-
zitter Steenkamp vindt dat
PvdA en CDA samen rege-
rings verantwoordelij kheid
moeten gaan dragen.
Op een bijeenkomst van het
Verbond van Nederlandse On
dernemingen in Utrecht ver
klaarde Steenkamp, dat in een
democratie grote constructie
ve partijen in beginsel bereid
moeten zijn samen in een re
gering te gaan zitten.
„Zij moeten elkaar niet op
voorhand uitsluiten", aldus
Steenkamp. Gebeurt dat wel
dan wordt het parlementaire
en maatschappelijke
draagvlak van kabinetten te
smal. De CDA-voorzitter zei
evenwel niet, wanneer PvdA
en CDA weer samen een rege
ring zouden moeten vormen.
(Van onze redactie
buitenland)
RIO DE JANEIRO - De 43-
jarige G. Ritman uit Zuidwol-
de wordt sinds woensdag in
Brazilië vermist. De man werd
tijdens het zwemmen door een
golfslag in zee getrokken. Zijn
vrouw kon nog net op tijd wor
den gered.
De heer Ritman, directeur
van een autobedrijf in Hooge-
veen, was samen met andere
auto-dealers in Brazilië op
uitnodiging van een automo
bielfabriek.
DE VN hebben een resolutie
aanvaard, waarin wordt be
treurt dat Marokko de Weste
lijke Sahara nog steeds bezet.
In de resolutie wordt het recht
op zelfbeschikking van de
West-Sahara erkend.
(ADVERTENTIE)
in alle maten en soorten
Door direkte import 40 tot 50% echt voordeel. Verkoop uitslui
tend morgen zaterdag 24 november van 11.00 tot 17.00 uur
onder volle garantie van echtheid in Het Turfschip, Chassé-
veld, Breda.
Bij iedere aankoop ontvangt u een officieel garantiebewijs.
Kom kijken. Het loont de moeite. Alle tapijten zijn geprijsd
Carpet Centre Oriënt, Heerlen, Honingmanstraat 12
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Diep geschokt reageerde de Tweede Kamer
gisteren op de plotselinge dood van haar oud-voorzitter, dr. Anne
Vondeling, die donderdagmorgen vroeg op de weg Antwerpen -
Brussel bij een verkeersongeval om het leven kwam. De wagen
waarin de heer Vondeling als passagier zat, werd frontaal aan
gereden door een „spookrijder", die in de verkeerde richting op
de rijksweg reed. Zwaar gewond werd Vondeling naar een zie
kenhuis overgebracht, waar hij later is overleden.
Met verstikte stem getuigde
zijn opvolger in de Tweede
Kamer, Dolman, van hem:
„Iemand die nooit snoefde, die
altijd praktisch bezig was, ge
dreven, ongeduldig, daardoor
niet steeds even effectief, maar
onversaagd en oorspronke
lijk".
Namens de regering her
dacht premier Van Agt de
overleden parlementariër. Hij
roemde diens „rusteloze crea
tiviteit, kritische originele
geest, die zich in woord en ge
schrift uitten. Niet altijd
zachtzinnig, wel steeds fair.
Land en Kamer hebben veel
aan hem te danken".
Zeer aangeslagen reageerde
ook zijn vriend, strijdmakker
en binnen die verhoudingen nu
en dan zijn tegenstrever, Den
Uyl. Hij aarzelde niet om Von
deling de „verpersoonlijking
van de PvdA in het na-oorlogse
Nederland" te noemen. „Een
man met sterk rationele afwe
gingen, een Fries vol ingehou
den emotionaliteit, een vriend
zonder listen of lagen".
„Een generatie lang in be
weging, voortdurend respect
afdwingend, markant". Dat
waren de woorden waarmee
CDA-fractieleider Lubbers
Vondeling herdacht. „Hij is
zich tot het overrompelend
einde blijven geven voor de
publieke dienst". VVD-frac-
tieleider roemde hem als „een
groot parlementariër".
Vondeling wordt maandag
in alle stilte gecremeerd.
(Zie ook
pag. binnen-/buitenland 4)
(Van onze
redactie buitenland)
VALENCIA In de Oost-
spaanse stad Valencia is gis
teren een lid van de Guardia
Civil doodgeschoten, toen hij
werd beroofd van zijn pistool.
Bij een vuurgevecht dat
daarna ontstond raakten de
dief, een andere politieman en
een kind gewond. Het is nog
niet bekend of de dader uit po
litieke motieven handelde.
Dr. Anne Vondeling.
(Van onze correspondent)
EINDHOVEN - Een ket
tingbotsing in zeer dichte mist
heeft gistermorgen onder
Eindhoven het leven gekost
aan het echtpaar C. Smekens
(60) en C. Smekens-Embregts
(56) uit Chaam.
Zij reden mee in een auto die
bestuurd werd door een inwo
ner van Etten-Leur (46). Deze
is ernstig gewond opgenomen
in een ziekenhuis, evenals een
vierde inzittende, afkomstig
uit Hilvarenbeek.
Bij het ongeval waren vijftig
auto's betrokken, waaronder
een trekker met oplegger en
een tankauto, geladen met
30.000 liter olie. Tijdens het
ongeval bedroeg het zicht on
geveer 20 meter. Het ongeluk
begon met een kettingbotsing
tussen vijf auto's. Later klap
ten daar andere auto's op,
waaronder de auto waarin de
slachtoffers zijn gevallen.
(ADVERTENTIE)
Wie A zegt, moet ook B zeggen, ledereen kent die uitdrukking.
Maar wat ziter achter, geachte lezer? Eenvoudig dit: de A staat
voor Abonnee en de B voor Bon. Derhalve is de betekenis; wie
abonnee wil zijn, vult de bon in. Als deze uitleg C (compact)
genoeg Is en D (duidelijk), werkt u de volgende letters van het
alfabet in volgorde af. U doet de B in een E (envelop). Niet F
(frankeren), dat doen wij voor u. Dan krijgt u De Stem de eerste
weken G (gratis) en merkt u vanzelf hoezeer u aan deze krant
gaat H (hechten).
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST NEDERLAND
NIEUWE ABONNEE-BON:
J Ik geef hiermee op als nieuwe abonnee
i
j Naam
i
J Adres
Postcode/Plaats
i
Betaalt: 0 14.43 per maand
i
J Of: 0 42.95 per kwartaal
i
Hij/zij ontvangt De Stem eerst 2 weken gratis
i
i
i
i
i Opgegeven door abonnee
i
J Naam
Adres.
Postcode/Plaats
Als kado ontvang ik graag:
0 Parker jotter of 0 Baddoek.
Deze bon in open enveloppe zonder postzegel opsturen r
Dagblad De Stem. antwoordnr 112. 4800 VB Bredë
Bellen kan ook 076-222555
47.21."
