Waarheid is geen
zaak van „gezag'
TRAUMA
I rirtUIfiri.
Gevoel
vrij
Looneisen
Kernwapens
Praktijk
Gesprek
Taak
Buiten
Simpel
Veteranen
Doe
Dien
Wim
uit
Bïï
HUSZ1NG OVER AFFAIRE-SCHILLEBEEKX:
Onthulling
Incidentje
Eeuwig
Panama
DOOR
CORN.
VERHOEVEN
ra i
v- -•» m.-k, '-:'y "-.wvv; ->v;v L.,r
LINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN- PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN
INGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN
PEIL NGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILI'Ng
El LINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN
DEN HAAG - „De regering acht het noch realistisch,
noch gewenst, dat grote groepen van de bevolking willen
matigen".
Dat heeft het kabinet-VanTLgt anderhalf jaar lang geroe
pen, totdat op Prinsjesdag het roer volledig omging. Plot
seling was het toch gewenst, dat we willen matigen. Of dat
realistisch is, is nog maar de vraag.
De wending van de centrum
rechtse coalitie heeft de vaste
rolverdeling op het vader
landse politieke toneel danig
in de war geschopt. Dat zal
volgende week bij de algemene
politieke beschouwingen in de
Tweede Kamer duidelijk blij
ken. De trouwste supporter
van de ploeg, WD-fractie-
voorzitter Rietkerk, heeft stui
vertje gewisseld met CDA-lei-
der Lubbers, die nu nog nau
welijks kritiek laat horen. Ook
oppositieleider Den Uyl heeft
een andere rol, want het kabi
net heeft zijn matigingsbeleid
deels overgenomen, dus rest
hem nog alleen te roepen dat
het allemaal te weinig en te iel
is.
Of de drie politici lang deze
vreemde rollen moeten spelen
ligt in de handen van werkge
vers en vooral werknemers. Als
die niet voldoende willen ma
tigen en dus met harde loonei
sen komen, dan zal de laatste
wending van het kabinet een
schijnbeweging blijken te zijn
en wordt het mes flink in de
collectieve uitgaven gezet.
Waarna de politici de rollen
van voor Prinsjesdag weer
kunnen oppakken.
Zo ver is het nog niet. Eerst
staan de volgende week de po
litieke beschouwingen op het
program van de Tweede Ka
mer.
De meeste kritiek zal hier
moeten komen van de VVD. In
feite hoeft Rietkerk alleen
maar een oude speech van zijn
voorganger Wiegel uit de kast
te halen: de verlaging van de
inflatie-correctie van honderd
naar tachtig procent is niet
toelaatbaar, er moet extra be
zuinigd worden en de groei van
het ambtenaren-apparaat
moet beperkt worden.
Waarschijnlijk zal Rietkerk
het allemaal niet te hard zeg
gen, want per slot van rekening
zijn de VVD-mmisters, met de
jongens van de harde lijn (Wie
gel, Van Aardenne en Pais)
voorop, akkoord gegaan met
het nieuwe beleid, omdat ze
het niet over hun hart konden
krijgen, dat ze op hun eigen
post zouden moeten bezuini
gen. Gelukkig heeft de VVD
een leuk punt gevonden om de
aandacht af te leiden van het
enorme gezichtsverlies: de af
trekbaarheid van de hypo
theek-rente. De regering is
helemaal niet van plan die te
beperken, maar de WD
schreeuwt zo hard, dat men
daar af moet blijven, dat je bij
na zou geloven, dat al besloten
was om die aftrekbaarheid
maar helemaal af te schaffen.
Niets is minder waar.
Een makkie heeft volgende
week CDA-fractievoorzitter
Lubbers, die vrijwel alle CD/
wensen door het kabinet ziet
worden uitgevoerd. In feite
had hij net zo goed achter de
regeringstafel kunnen gaan
zitten. Om één zaak moet nog
wel geknokt worden: de ver
vanging van de kernwapens in
West-Europa. In december
moet de NAVO beslissen over
het aantal, het soort en de
plaats van nieuwe kernwapens
in Europa als antwoord op,
BE8
(Door Jan Hooyman)
NIJMEGEN - „Als ze de voorgeschreven procedure te goeder trouw en met een open
oor voor anderen nakomen, dan kun je zeggen: nou ja vooruit. Maar veel meer betwist
baar is het uitgangspunt bij zo'n onderzoek. Kun je wel met gezag over inzichten en
waarheid praten
Aldus prof. dr. P. Huizing
SJ, oud-hoogleraar kerkelijk
recht aan de Katholieke Uni
versiteit in Nijmegen naar
aanleiding van de berichten,
dat het Vaticaanse departe
ment voor de geloofsleer een
onderzoek instelt naar de
rechtzinnigheid van de Nij
meegse theoloog-hoogleraar
Schillebeeckx.
Aan de hand van de consti
tutie van paus Paulus VI van
1967 over de reorganisatie van
de Romeinse Curie somt hij de
taken op van deze „congrega
tievoor de geloofsleer". Art. 33
luidt: „Boeken die bij haar zijn
aangebracht, onderzoekt zij
nauwkeurig en keurt ze, indien
nodig, af, na echter eerst de
auteur gehoord te hebben en
hem de gelegenheid te hebben
gegeven zich, ook schriftelijk,
te verdedigen en na eerst de
ordinaris (plaatselijke bis
schop.) te hebben gewaar
schuwd' Wordt het onderzoek
gevolgd door een proces, dan
heeft de beklaagde recht op
een advocaat.
Prof. Huizing: „Als ze dit te
goeder trouw en met een open
oor voor de ander uitvoeren,
dan hoeft die procedure als zo
danig nog geen behoefte aan
geheimzinnigheid te vertonen
of trekken van een verouderde
inquisitie. Maar nu ik uit zeer
betrouwbare bron heb ge
hoord, dat collega Schille
beeckx, na de nodige brief
wisseling - is uitgenodigd voor
een gesprek in Rome met drie
theologen van wie hij de na
men niet eens kent, nu heb ik
toch wel de grootste bedenkin
gen tegen de gang van zaken.
Een dergelijk proces waarin
drie onbekende theologen
verslag uitbrengen aan de kar
dinalencommissie zonder dat
daaraan een open discussie in
brede theologische kring is
voorafgegaan, heeft voor mij
geen enkele rechtvaardig
heidswaar de".
Belangrijker dan de vraag
van de procedure is voor prof.
Huizing de vraag of je me
ningsverschillen op theolo
gisch gebied wel kunt oplossen
met gezag. Is de waarheid wel
een zaak van „gezag" Met
veel instemming citeert hij J.
Vollebergh, die in het jongste
nummer van het Tijdschrift
voor Theologie in een artikel
over „Religieus leiderschap"
ook „de mogelijke rol van de
theoloog als getuige" be- 1— SiCHllCJ
spreekt, zijn rol van „vertaler
van wat elders leeft voor de
kerk en sprekend vanuit - niet
namens - de kerk met ande-
Schillebeeckx.
van getuige, bijvoorbeeld in en
namens de bevrijdingstheolo
gie, kan niet vanuit het insti-'
tuut geregeld worden, al was
het alleen maar omdat geen
enkel instituut via zijn formele
strukturen zijn eigen vernieu
wing kan besturen. Getuigen
kunnen alleen inspireren als
zij vrij zijn, vrij om te zien, te
horen, te spreken en te schrij
ven. Daarom bestaat er binnen
de kerk ook niet primair be
hoefte aan een betere rechts
gang in processen tegen „ver
dachte" theologen, maar de
processen moeten verdwijnen
en plaats maken voor inhou
delijke discussies in het open
baar. Niet het machtswoord
van de bestuurder moet door
slaggevend zijn, maar de dia
loog in veelzijdiger samenge
stelde colleges. De normering
daarvoor zal men moeten vin
den in een oprecht overleg
vanuit de verschillende rollen
en de daaruit voortvloeiende
verantwoordelijkheid".
Prof. Huizing: „Ik vraag mij
af: welke garantie, is er dat de
theologische inzichten van de
raadgevers van de Vaticaanse
congregatie voor de geloofsleer
beter zijn dan die van een aan
geklaagde theoloog. Je kunt
niet zonder meer theologisch
uitmaken welke formulering
de beste is. Die meningsver
schillen los je niet op met een
„wij veroordelen". Recht en
onrecht, kun je met gezag be
slissen, maar waarheid niet.
Daar kun je alleen maar van
getuigen".
ren
Vollebergh schrijft: „Die rol
Iets heel anders dan het met
gezag beslechten van theolo
gische meningsverschillen is
volgens prof. Huizing het lei
ding geven aan het geloven van
wat dan heet, de Russische SS-
20-dreiging. Minister Schol
den (Defensie) loopt braaf met
de NAVO-militairen mee,
maar de CDA-fractie wil, om
het punt: terugdringen van
kernwapens in het program
waar te maken, uiterste terug
houdendheid. Een zaak die het
CDA een crisis waard is, zegt
men daar.
Moeilijker heeft oud-pre
mier Den Uyl het. Van Agt
heeft al geroepen, dat hij in
feite het beleid van zijn voor
ganger voert: de mensen moe
ten met hun (loon-)wensen op
de nullijn, anders moeten we in
de collectieve uitgaven snij
den. In feite kan Den Uyl zich
niets mooiers wensen dan een
kabinet met de WD erin, dat
zijn beleid voert, maar ja, als
oppositieleider is dat natuur
lijk moeilijk te accepteren: die
hoort immers fikse kritiek te
hebben.
Gelukkig voor Den Uyl is die
wel voorhanden: het kabinet
zet te weinig immateriële ver
goedingen (vermogensaan-
wasdeling etc.) tegenover de
oproep tot matiging en het be
leid dat gevoerd wordt is veel
te mager. Den Uyl heeft nog
een sterke troef in zijn achter
zak: het kabinet geeft toe, dat
het Bestek-beleid (niet mati
gen in de lonen) niet werkt,
maar stapt toch niet op. Hoe
kan dat nou
Natuurlijk zijn er veel pun
ten (de verhoging van de aard-
gasprijs) waarover, meer in
detail, de politieke strijd vol
gende week hoog kan oplaaien
de vraag of de koopkracht
garantie tot modaal nou echt
zo hard is, om maar eens iets te
Wat er ook in de Tweede
Kamer besproken gaat wor
den, het echte antwoord op de
politieke problemen wordt
buiten het parlement gegeven.
Willen we matigen Dat is
de vraag waar het allemaal om
draait. Vroeger was dat niet
zó'n punt, maar volgend jaar
groeit onze economie nog maar
met zo'n twee procent. Dat is
niet zo veel. Daar komt nog bij,
dat de overheid het grootste
deel van die groei opslokt: van
iedere gulden die binnen komt
gaat tachtig cent naar de over
heid. Blijft twintig cent over,
waar de werkgevers en werk
nemers om moeten knokken.
De werkgevers hebben het
hard nodig om te investeren en
nieuw werk te scheppen en de
werknemers, die willen ook
wel wat extra verdienen om
hun koopkracht te handhaven.
Er is echter maar heel weinig
speelruimte, twee dubbeltjes,
dus moet er gematigd worden.
Mensen met een inkomen tot.
modaal (32.500 gulden per jaar
bruto) moeten hun koopkracht
kunnen handhaven, de rest
mag er op achteruitgaan. Als
de werknemers het geld niet
krijgen, gaat dat dus naar de
werkgevers en de overheid. De
overheid moet er daarmee voor
zotgen, dat het kasteel van de
sociale verzekeringen in stand
blijft en de werkgevers moeten
ermee voor werk zorgen. Het
lijkt logisch, dat de werkne
mers, die hun loonstijging in
feite aan overheid en werkge
vers afstaan, garanties vragen
voor een goede besteding. Ko
men die garanties niet dan is de
kans groot, dat de werknemers
het geld dan maar liever zelf
ontvangen, zodat ze zelf kun
nen zien hoe het besteed
wordt: een nieuwe televisie
kan je zien, maar of de winst
van Shell wordt omgezet in een
nieuwe arbeidsplaats niet.
Zo simpel ligt het allemaal.
De regering kan dus volgende
week wat meer garanties geven
dat de offers van de werkne
mers (en ook de offers van de
werkgevers) goed besteed
worden. Gebeurt dat niet, dan
komen er looneisen op tafel (de
stakingen bij Shell en in de ha
ven waren er de voorbode van,
want ook een 35-urige werk
week en het invoeren van de
vijfploegendienst is in feite een
looneis) en dan kan de regering
wel inpakken met haar nieuw
beleid. Dan komen er dus
maatregelen van Bestek-in-
het-kwadraat. Maar dan is het
natuurlijk de vraag of dat po
litiek geaccepteerd wordt. Een
belangrijke week dus.
MICK SALET
de mensen. In dit laatste geval
heeft de paus en hebben de
bisschoppen een sacramentele
taak, die anderen niet hebben.
Paus en bisschoppen kunnen
die taak ook niet aan anderen
overlaten.
Prof. Huizing: „Dat geloven
van de mensen is altijd aan
symbolen gehecht geweest. En
in de eerlijke geloofsbeleving
die daaraan ten grondslag ligt,
mag je als theoloog geen brok
ken slaan. Neem bijvoorbeeld
het bidden van het rozen
hoedje. Dat is voor een hele
boel mensen een stuk eerlijke
geloofsbeleving. Dan mag je
als theoloog niet zeggen, dat
het bidden van het rozen
hoedje waardeloos is. Want
dan zou je het geloven van de
mensen schaden".
Nu zegt men dat „Rome"
vreest, dat in Schillebeeckx'
boek „Jezus, het verhaal van
een levende", de godheid van
Christus niet voldoende over
eind blijft. Zou dat misschien
als een aantasting van het ge
loven van de mensen kunnen
worden gezien Prof. Hui
zing: „Zeker niet op het niveau
waarop Schillebeeckx daar
over schrijft. De religiositeit
van deze man is evident. Die
sticht geen kwaad op het ni
veau van de geloofsbeleving
van gewone mensen.
Dat weten de ordesoversten
van Schillebeeckx en de
plaatselijke bisschoppen ook
heel goed. Voor hen ligt hier
een taak om daarvoor met
kracht op te komen bij de in
stanties in het. Vaticaan. Een
man als Alfrink zou dat zeker
met tact en wijsheid, maar ook
met grote beslistheid doen".
Anno 1979 lijkt de ge
dachte aan een Cubaanse
crisis volkomen belache
lijk. Bij het idee moet men
onherroepelijk denken
aan de beroemde uit
spraak van Hegel dat de
geschiedenis zich her
haalt; de eerste keer is het
een tragedie, de tweede
keer een farce.
In de afgelopen tijd hebben
zich een aantal verheugende
ontwikkelingen voltrokken. De
Verenigde Staten en de Sovjet
Unie staan op het punt om het
Salt ll-verdrag te onderteke
nen; Angola heeft een nieuwe
leider en de mogelijkheid dat
Cuba zijn troepen uit Afrika te
rugtrekt, lijkt in zicht; het Pa-
namakanaalverdrag is onder
tekend, bezegeld en reeds in
uitvoering. Men moet wel vol
komen gek zijn om dit allemaal
op het spel te willen zetten.
Maar het beeld van Cuba
staat in het Amerikaanse ge
heugen gegrift. De herinne
ringen gaan terug tot ver
voor Fidel Castro en de ra
ketten van de eerste Cuba-
crisis en juist daarom moet
men deze crisis wel serieus
nemen.
Op dit moment lijkt het er
nog op alsof de hele zaak aan
het rollen is gebracht door
twee senatoren (Stone en
Church) die zo graag herko
zen willen worden. Toen de
Amerikaanse regering met de
feiten werd geconfronteerd,
heeft ze een slecht doordacht
plannetje opgezet om Castro
op de onlangs gehouden
conferentie van niet-gebon-
den landen in Havana in
verlegenheid te brengen.
Maanden geleden wezen
Stone en Church er al op dat
er Russische troepen waren
gelegerd op Cuba. Maar al
het gras werd hun voor de
voeten weggemaaid toen de
minister van buitenlandse
zaken, Cyrus Vance, op 27
juli zich als volgt uitsprak:
„We hebben geen enkel be
wijs dat er meer Sovjet-mi
litairen op Cuba zijn dan in
de afgelopen jaren; evenmin
kunnen we aantonen dat de
Sovjets een militaire basis
hebben op Cuba".
Nauwelijks een maand la
ter, op 31 augustus, kondigde
de woordvoerder van het mi
nisterie van buitenlandse za
ken, Hodding Carter, aan dat
er inderdaad Russische ge
vechtstroepen op Cuba gele
gerd zijn, zo'n twee tot, drie
duizend man. Aan de voor
avondvan de conferentie van
niet-gebonden landen in
Havana deelde Carter mede:
„Voor het eerst zijn we in
staat de aanwezigheid van
een Sovjet-gevechtseenheid
op Cuba te bevestigen". De
niet-gebonden landen heb
ben zich keer op keer uitge
sproken tegen militaire aan
wezigheid van buitenstaan
ders. Het ministerie van
buitenlandse zaken zou deze
onthulling daarom wel eens
zorgvuldig gepland kunnen
hebben om gastheer Castro
in verlegenheid te brengen.
De hele maand september
heeft de crisis vrolijk door-
geborreld. Minister Vance
liet zelfs de Sovjet-ambassa
deur in Washington, Anatol
Dobrynin, terugkomen van
zijn vaders begrafenis voor
dringende besprekingen.
Daarna hebben de heren nog
meer bijeenkomsten gehad.
Aanvankelijk beschouwde
de Sovjet-Unie de hele af
faire als een incidentje in de
binnenlandse politiek van de
Verenigde Staten. De Sov
jetminister van buitenlandse
zaken, Gromyko, zinspeelde
op de affaire tijdens een
speech voor de Verenigde
Naties op 25 september. Hij
wuifde de crisis met een sim
pel gebaar weg: „Ons advies
is heel eenvoudig: men moet
gewoon toegeven dat deze
crisis kunstmatig gecreëerd
is en dan kunnen we de dis
cussie als gesloten beschou
wen".
De crisis mag dan kunst
matig zijn, maar de laatste
woorden zijn er nog niet over
gezegd. De Verenigde Staten
hebben een trauma overge
houden van Cuba. Vroeger
hoorde Cuba bij de Verenig
de Staten, net zoals Nicara
gua en het gebied rond het
Panamakanaal. De Verenig
de Staten hebben nog steeds
een groot gedeelte van Cuba
in handen. Ongeveer 60 ki
lometer van de kust van
Santiago de Cuba ligt de
Amerikaanse marinebasis
Guantanamo. De basis be
strijkt ongeveer 4 5 vierkante
kilometer en is gelegen aan
één van de mooiste natuur
lijke havens van het Caraï-
bisch gebied. Er zijn meer
dan 2000 Amerikaanse mari
nemannen gelegerd.
In een verdrag van 1901,
dat in 1904 nog eens werd be
vestigd, werd het gebied voor
altijd toegewezen aan de
Verenigde Staten. Maarzoals
wel vaker gebeurd is in het
Caraïbisch gebied, werd het
gebied gewoon opgeëist. Het
verdrag werd door de Ver
enigde Staten opgelegd en
zeker niet gesloten door twee
gelijkwaardige, soevereine
en onafhankelijke staten.
De Cubanen erkennen het
verdrag dan ook niet. Op het
hoogtepunt van de oktober-
crisis in 1962 hield Fidel
Castro een speech waarin hij
eiste dat de Amerikaanse
marinebasis op Guantanamo
ontruimd zou worden en dat
het gebied zou worden terug
gegeven aan de Cubaanse re
gering.
De Verenigde Staten kun-
•nen zich terecht zorgen ma
ken over de Russische troe
pen op Cuba, vooral omdat
de crisis van 1962 mede ont
staan is omdat de Sovjet-
Unie de ware aard van zijn
hulp aan Castro verhulde.
Maar de Cubanen kunnen
evenzeer terecht een grief
hebben tegen de Verenigde
Staten. Het valt te verwach
ten dat ze binnen afzienbare
tijd de basis weer aan de orde
zullen stellen.
De Amerikanen zelf zijn
Guantanamo ook nog niet
vergeten. In april ontving de
Senaatscommissie voor bui
tenlandse aangelegenheden
een uitgebreid rapport over
de marinebasis. Het rapport,
dat werd ingeleid door se
nator Frank Church, was
gemaakt door defensie-ex
perts van het Congres. In het
rapport werd erop gewezen
dat er volgens het Cubaans-
Amerikaanse verdrag van
1934 alleen maar verande
ring kan worden aange
bracht in de status van de
basis, als beide partijen
daarmee instemmen. Dit on
danks het feit dat Cuba sinds
1960 geen pachtgelden van
de Verenigde Staten meer
heeft geïnd.
Het rapport ging als volgt
verder: „Als de regering
stappen zou ondernemen om
de stemming terug te krijgen
van de jaren voordat Cuba
militair ingreep in Afrika en
als verdere informele con
tacten zouden leiden tot we
zenlijke onderhandelingen,
dan is het zeker niet ondenk
baar dat Guantanamo een
punt van discussie wordt tij
dens de onderhandelingen".
Iets verder kon men lezen
dat de defensie-experts de
waarde inzagen van de mili
taire basis, maar dat men
geenszins van mening was
dat de basis onmisbaar was.
In 1977 getuigde generaal
George S. Brown, vroeger
voorzitter van de gezamen
lijke staf van generaals, ten
overstaan van het Congres
dat „we op Guantanamo heel
goed in de gaten kunnen
houden wie er via de Caraï-
bische zee het Panamakanaal
naderen, maar dat we dit ook
nog wel op andere manieren
kunnen". Als Guantanamo
verloren zou gaan, dan zou
admiraal Holloway, volgens
het rapport, „ervan uitgaan
dat het mogelijk is om vanuit
de bases op Portorico te
opereren".
In de sfeer die er in de
Verenigde Staten is ont
staan na het verlies van
Nicaragua en Panama, is
er geen politicuste vinden
die maar aan het verlies
van Guantanamo durft te
denken. Maar door al de
ophef die de Verenigde
Staten hebben gemaakt
over de Russische troe
pen, zouden ze dit wel
eens, zonder het te weten,
tot agendapunt gemaakt
kunnen hebben.
Een op de vier huwelijken eindigt i
echtscheiding. Onheilsprofeten mei!
binnenkort 1:3 zal zijn. Vorig jaar waf
echtscheidingen. De gemiddelde lex
huidige huwelijk is nog maar negen
Elk jaar denk ik, dat mijn
leerlingen kleiner en jongt,
worden. Dat kan niet hei
maal waar' zijn, want a
wordenn eerder langer dm
kleiner en de leeftijd vanit
nieuwe oogst verandert
niet. Tot enig wantrouun
in mijn eigen waarneming
draagt ook het besef cM
mijn eigen leeftijd bij 2o
langzamerhand moet ik j
hun ogen een opa zijn. Di
afstand wordt zo groot, dit
zij wel heel klein moeta
lijken, al meten ze een rnt-
ter vijf en zeventig. Vanu/
zo'n distantie is het dn
weer niet moeilijk
vriendelijk te zijn en volgt-
houden vriendelijkhitl
maakt zelfs een grote jjroij
rustig.
En toch meen ik, date.
los van dit alles, iets aanè
kinderen zelf verandert a
wel zoveel, dat ik bijnam,
een nieuwe generatie m
willen spreken. Nog no:;:
heb ik ze op mijn, wat it
voorrechte, afdeling gp.
nasnium zo vriendelijk,p
voelig en zelfs leergierige
zien. Het was vroeger nas-
welijks voorstelbaar cl
een groep van meer d:-|
dertig leerlingen geöoeidii!
geamuseerd zou luistertij
naar een uiteenzetting oio]
Griekse grammatica. Do?'
de eerste golf van Spoel-
bagies werd dat als eenij
termate ongezonde, sm
en onzinnige bezigheid k\
schouwd. Nu constateerli
steeds meer een gretigheA
die ik altijd als ideaal h:
beschouwd, maar waariml
al bijna niet meer kon jè|
ven.
Ik kan geen naam gcral
aan het verschijnsel,
ik denk dat het te mote
heeft met twee dingen. d'|
eerste is een nieuwe gein
ligheid die overal te
stateren is, vooral bijj»[
gens en mannen, en dier.--
schien een gevolg is ran fel
totale failliet van de stor'
heid. Het wordt ook sttsi
zinlozer stoer te zijn er fij
beer uit te hangen in
wereld waarin met sj
kracht en hard schreeuwI
niets meer te bereiken oj
Die ontdekking komttt
laat, maar daarom ts zo'1
minder welkom.
Een raadsel is waar
bij zoveel mensen en zojoi
nog vrijwel tegelijk kei
Dat houdt, denk ik, rertnj
met een tweede punt,
scholing zelf en de caf*
teit zich te laten sclioir|
Niet iedereen kan zien
nieuwe vriendelijk^
permitteren en de beenj
congé geven. En ondu
alle bedoelingen die poli
met het onderwijs m<f
hebben bewerkt de scholi
eerder ongelijkheid dot:
lijkheid: de gevoelt
worden gevoeliger,
geïnteresseerden geiWh
seerder en de beren
achtiger. Elke ontuiW
ling brengt- nireow*]
schillen aan het licht
Sombere cijfers. Cijfers
waarachter enorm veel leed
verscholen gaat. Cijfers die
dramatische consequenties
hebben. Tienduizenden
mannen (en een enkele
vrouw) moeten alimentatie
betalen. Dat leidt vaak tot
bittere armoe, nog meer el
lende, vijandschap en le
venslange haat. Vrouwen
chanteren hun ex-man, hit
sen de kinderen tegen hem
op, er zijn gescheiden man
nen die „trouw" elke maand
op de cheque waarmee ze
aan hun verplichtingen vol
doen een belediging of ha
telijkheid schrijven.
Een te lange alimentatie,
meent prof. dr. G.P. Hoefna
gels, hoogleraar criminologie
en kinderrecht aan de Rot-
terdamse Erasmus Univer
siteit, is schadelijk voor de
geestelijke gezondheid van
man en vrouw.
Kernpunt in de discussie is
daarom de vraag: hoe lang
moet iemand alimentatie
betalen Levenslang, of
dient er een wettelijke ter
mijn te komen Twaalf jaar
bijvoorbeeld, of vijf Hier
bij moet opgemerkt worden
dat de duur van de alimenta
tie allereerst een probleem is
van de middengroepen. Want
wie niets kan betalen, hoeft
dat niet, en een medisch spe
cialist ligt er wellicht ook
niet wakker van. Enkele ver
dere cijfers: bijna 54.000 ge
seheiden vrouwen, 46 pro
cent van het totaal beneden
de AOW-leeftijd, krijgen een
uitkering van de Bijstand.
Aan alimentatie - al of niet
aangevuld door de Bijstand -
wordt jaarlijks 86 miljoen
opgebracht. Steeds meer gel
scheiden vrouwen zorgen
zelf voor hun onderhoud.
Er zijn nu nog enkele tien
duizenden zogeheten ali
mentatieveteranen, die al
meer dan twintig jaar aan
alimentatie vastzitten. On
zinnig vinden steeds meer
mensen. Abnormaal. Maar
hoewel de rechter een ter
mijn kan bepalen, en dat
soms ook doet, is „levens
lang" nog steeds mogelijk.
En het gebeurt. Deze week
deed het Haags Gerechtshof
nog een uitspraak in het
proefproces-Jongenburger.
Cornells Jongenburger (67)
uit Weesp betaalt - na een
vanaf het begin mislukt hu
welijk - nu al 27 jaar ali
mentatie. Zijn vrouw heeft
AOW plus maandelijks
449,59 van haar ex-man.
De zaak van de heer Jon
genburger is op de spits ge
dreven door de SOGM, de
StichtinJ
scheiden
een prinl
deze za|
Sloos,
de SOGl
kunnen f
veterand
hebben, f
kele
SOGM 1
den vooJ
xria een
sen uit
ring hee
geerd.1
Ruiter
duidelijll
wordt ef
wetsvoo
tatie aal
Een grel
een offkf
Hoe een I
verwezej
is nog
SOGM i
maxima
tot vijfJ
middelo
Lijnra
staat da
den Vrol
nog duil
ganisati]
vortiu
pen
wordt,
mevroul
Butting!
met klei
dere
langdu
scheid
wordenl
een vrijj
vprkeref
„Zij
broodnl
derdaaq
deelt
mentatl
boete,
een belj
hoefte 1
alimentl
den"
Destij
levensld
overige!
waarsct
meerde)
Uiterst!
vraag va
stellen
vraag
gescheil
onderin
Volgens:
het uita
gering I
ge voor]
zorgen.J
van de
dag. Sp
van Dj]
moeilijl
met kil
door ha
gewortf
handic;
Cabaretier Fons Jansen, voor wie het L
in spiratiebron aanvankelijk onuitputtelijk Ie-
v.eede Vaticaanse Concilie uiteraard nia
pij zei daarover in een van zijn shows eenl
at concilie is ook een mooie bedoening; zf
wee duizend verstokte vrijgezellen te dis
luwelijk om na maanden tot deze ene
^geoorloofde middelen zijn verboden.
Zijn uitspraak had het nodi-
L ®"ece,s' °mdat hij inspeelde
P een steeds sterker wordend
[evoel van enerzijds verwon-
jeruig en anderzijds ook erge-
»s, dat celibatairen zich zo
fitvoeng en voorschrijvend
Big hielden met zaken van
iéh»U|fe'''k' zaken die ze voor
S" "taboe" hadden ge-
^'et. dat men de ker-
Jke leiders het recht zou
uien ontzeggen zich over za-
weeggebra
uitsprakei
den, zeken
niet meen
weleer in
vigen. Gel
lijke hoelT
sexualiteif
een grootl
heid. Mf
Smedt, de
ge, heeft
ontmoedil
■- rov»«iuiu»Hia- unimueaij
maakt die groter. Opf^ ne'huwelijk betreffende, geschrevei
van die niveaux nu VB., 'Men, maar het gevoel
In) j Wl gCVUCl
eirf „e n.° '8e terughoudend-
gezien hun eigen levens-
leeds ®<iPa|st zou «in. ging
Éeees» it®1 leven' De Niï"
lUffiL «eojoog Edward
lennrf- c heeft dit gevoel
lij "KeY®rsterking gegeven.
begonnen aan een
1 eerste deel daarvan -
beL°^Werk zoals hij
lrdaadX .gtbr!,ike,iik -
h„„ï" "7" "«arvan - een de publik
oekwerk zoals bij Schil- ontkoomlf
beer bijna gebannen t(
en de gevoeligheid
toegelaten.
Er kan nu van alln
beuren. Ik fantaseer
wat. De andere nii»
kunnen volgen, ze M
imiteren en ze icunrc
leiding gaan nemen. werk over het huwelijk.
volgen, gaan we een eersto a i j
tijd tegemoet. Als zei'
maar imiteren - iets
op grote schaal lijkt I':
beuren - zullen de
schillen steeds subtil1']
belangrijker worden
ze, met de hulp van di' r, ucw al,
beer, de leiding g0C'Ile]e, J,m)de gelegd en in het
men, zullen ze a'^jLler, U' te'cvisieprogramma
walsen en worden ^'|iaare e van—heeft hij
kort de gevoelige, jven vcrklaring voorgege-
resseerde en ontwikj< jej. J was tot de overtuiging
mensen de gediscriita'1 f ea dat het hem als celi-
de underdog. Het zou'- ij„en
voor de eerste keer zif' 8
geschiedenis, maar
schijnlijk wel voord'"
ste keer, want als dl
„Ontmoet]
tel „Een I
hun tochtl
vorming,
Het oktol
jongeren
Kerk" on|
Bijmans I
wijd aan
relaties.
is m-
Porsni-„„iVef.®ïbenen' «aar de
■tedelf - geplande ver-
l(B zuil Z''n n'et verschenen
meer verschij-
ri, 4- d ?heeckx heeft dit
bete:
r Paste verder te
D«
de k!US°mTge, Peri°den
sie Keer, wam am v j u^.. rKgeschiedenis one-
nog een keer los komt1 n, g grote - belangstelling
gaat de wereld. K huu„u:.keliik eergezag
CORN. VERHOE' eft in onJ en «exnahteit
lort dagen toch een
boemerangeffect te-
mien van
ontegenztf
de uitwq
verschille
noemd ku
fase waa
raai terej
thans in
„gewone'l
publikati
gewijd aq
vrediging
zich vrij i
vergelijki
Eerst 1
schop vaij
is steeds I
geten. Nq
