Shell bereid
cao-gesprek
te hervatten
Het kind
mmernisa
Is
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
£H0tf°
Van Aflt
overschrijden ne
Sigaretten
40 ct duurder
van de Tekening
rekent op u.
120
n
iMrAr
Maandagmorgen
wordt t oorlog
BONTMANTELS BONTHOEDEN
PELTERIJENHUIS - VERMEULEN,
Giro 5657
(XV Grootse Onjel occasion show
isii
a3
E
o
o
E
M IE LEZEN?
5 0
ai "3
yandaag in DE STlüM
3 katernen
Bergens thuis
V
mm m
Trijntje
VLIEGRAMP
SARDINIË:
31 DODEN
VOLVO-AIITO'S TERUG
MAR DE FABRIEK
HENNEKAM B.V.
Hogere sociale
uitkeringen
Zeer exclusieve modellen in het betere genre
Gesprek
*- r: h-
ai -2 a) cq
<D O "O
C P (D
C I -c c
a>oo ïèL'~
O S-
C 0?
<11
<D
E
8><*
O SCP
CO c
E CO CN
«O IM»
17TCN w-
i
a JU
c S5
o o
-*
01
c
aE-
E a)
N Q. D
sO
D
O
CN
15
'd
1_
-Q
-3-
t
"a 5
v j)
_~a°
8 0-§
£8
£'a-5
-^~R
d) o
C Q <D
9- *0
a>
E la co
o
a
a
- c
|Zz 2
.9 - oi.S
ai on *r o
-Q O t^.-9-U
- t/j
i- r- i_
CL OJ "T 0
l ,*tZ v O" •*-
—r _S3 0
t=. co K? a *5
Q)
■oo
o a) Q5 p
5: E~£
D CL C
^.ÏUO,ï
-* c x >o
_0J O
Nt -a
o
c
O
O
(11
<11
i_
<D
0 J*
t
0 _Q
È-è
8>'E
O 0)
O _C
01
U k!
c
O
to -*
c ai
o TS
to c
a3 J*
a>
oi<-,
Oj3 0)
1 i_
CO O) 1-
Ie'-J
t dan nist de
door te
Kleintjes
iemen.Erstaat vast iets
|an uw gading bij,
jok vandaag 1
c
oo i
1_ C
D n 0(J<"
0 -Q f !s
13 L
1- <U S= dj
dl J)T3
J£ -5 "O O CN
<J O O r-
d)^ 2^
i- r C
.01° D.E
o-2 -E o o
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ DE STEM B V. DIRECTIE: DR. W.A.J.M. HARKX. DRS J H M. BRADER. HOOFDREDACTEUR: L. LEIJENDEKKER
15 SEPTEMBER 1073
119® jaargang no. 1S954
I KANTOREN
TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - ETTEN-LEUR - GOES - HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN - VLISSINGEN
ABON.PRIJZEN: 14,43 PER MAAND - 42,95 PER KWARTAAL - 166,- PER JAAR - LOSSE NUMMERS 0,60
0
ro
c
o
"S3
E
0
O)
O
c
0
L_
0
O
Q_
0
E
0
O)
0
h
O
_c
u
O
c
0
O 0
CD~Ü
o
<s>
Binnen de Nederlandse samenleving wonen
zo n half miljoen buitenlanders. Ze blijven hier.
Ze zijn werknemer of vluchteling. Of zoeken
werk. Er is op velerlei terrein al veel gedaan
voor deze minderheid. Bergen werk vallen nog
te verzetten alvorens de laatste oneffenheid zal
zijn glad gestreken.
Koningin Juliana zal op 18 september in de
Troonrede waarschijnlijk ruim aandacht
besteden aan deze mensen die graag Ergens
thuis zijn maar vaak Nergens terecht kunnen.
Een belangrijk deel van de komende
Miljoenennota zal eraan gewijd zijn.
De Stem brengt in de komende weken een
serie artikelen over dit belangrijke onderwerp.
Vandaag in Vrij Uit de eerste aflevering.
Omdat welhaast iedereen in zijn dagelijkse
leven er mee te maken heeft. En uit solidariteit
meteen groot aantal mensen, dat in onze
samenleving een „vergeten groep" dreigt te
worden.
i Vandaag vindt U in de krant de eerste uitdagende keus
aan puzzels in het kader van de Aktie Klavertje Vier, ten
bate van Stichting Nationaal Fonds Sport Gehandicapten.
Vanaf vandaag kunt U puzzelen voor aantrekkelijke
geldprijzen. Elke week 444 prijzen voor de goede oplos
sers van amusante, spannende puzzels.
Vijfenzeventig jaar
geleden scheelde het
niet veel of de oude Rid
derzaal, waar dinsdag
weer de Troonrede wordt
uitgesproken, was ge
sneuveld onder de slo
pershamer
Voor Den Helder bevindt zich een merkwaardig,
landerig eiland dat zich beweegt in de richting van
I Texel: de Razende Bol.
Tot nu toe gaat het
koelwater van energie
centrales in het op
pervlaktewater dat
daardoor „thermisch"
verontreinigd wordt.
Misschien kan het nut
tiger worden besteed
aan de landbouw.
Engelse Joan Col-
ns werd eens gelan
terd als een tweede
Elisabeth Taylor en nu Is
K te zien in het ranzige
Redukt ,,Spel voor aas-
S'eren Toch wist ze
indrukwekkende
'deputatie op te bou-
lven' '£en interview.
i Joan Collins
-o
keurig.
Ralph Edström
Ralp Edström moet er
aan wennen om bi; Stan
dard Luik als een echte
spits te spelen.
Ëd
Steeds meer
mensen in nood grij
pen de telefoon,
draaien het nummer
van de SOS-hulp-
centrale en vinden
daar troost of op
luchting.
Werkwilligen verlaten een boot waar zij hun arbeid hadden
verricht, na bezoek van een dweilploeg.
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA - Volgens de rijkspolitie uit het district Breda wor
den de laatste tijd door lieden (zuidelijke type) insluipingen
en berovingen gepleegd. Hun belangstelling gaat bij voorkeur
uit naar alleenstaande huizen en boerderijen, vooral in lande
lijke gemeenten. Een dergelijke, in groepsverband optreden
de, eenheid bestaat meestal uit een of twee mannen, vergezeld
van twee tot drie vrouwen.
De door hen gebruikte tactiek is de volgende: een lid van de
groep belt of klopt aan en vraagt in gebrekkig Nederlands om
water. Zodra de deür van de woning is geopend dringen de
vrouwen zich binnen en wordt de bewoner of bewoonster
gedwongen zich rustig te houden. Het uitzicht van de bewoner
wordt hem of haar ontnomen door kledingstukken voor het
gezicht te houden.
Ondertussen doorzoekt de rest van de groep de woning,
-waarbij vooral de slaapkamers in hun belangstelling staan.
Voorkeur van degroep gaat uitnaar geld, geldkistjes en siera
den. De insluipingen duren veelal niet langer dan enkele mi
nuten, waama de groep zich snel uit de voeten maakt.
Daar de zuidelijke provincies de laatste tijd stevig in de
belangstelling staan van deze mensen, adviseert de rijkspoli
tie vooral voorzichtig te zijn met het openen van de deur voor
onbekenden. Wie deze mensen in de buurt van hun woning
waarneemt doet er goed aan direct contact op te nemen met de
plaatselijke politie of de centrale meldkamer 076-224061.
Hele haven moet
(Van onze redactie binnen
land)
DEN HAAG - De prijs van
sigaretten en shag gaat, naar
verluidt, met veertig cent per
pakje omhoog.
De prijsstijging zou rond 1
januari aanstaande of kort
daarna van kracht worden. Si
garen zouden niet duurder
worden. De accijns op sterke
drank zal met twee gulden per
liter worden verhoogd.
CAGLIAEI (Sardinië) - Alle
31 inzittenden van de Ita
liaanse DC-9 die vrijdag bij de
luchthaven van Cagliari op
Sardinië tegen een berg vlogen
zijn om het leven gekomen.
(Van onze verslaggevers)
ROTTERDAM/DEN HAAG - De stakingen in de stuk
goedsector in Rotterdam worden volgende week voortge
zet. De acties zullen worden verhard en uitgebreid. Het
stakingscomité heeft gistermiddag aangekondigd dat het
zal proberen het hele Rotterdamse havengebied plat te
leggen. Ook de stakingen onder de sleepbootbemanningen
gaan door.
Stakers contra werkwilligen, gistermorgen bij Seaport Terminals in Rotterdam.
ROTTERDAM (ANP) - De
directie van Shell heeft de In
dustriebonden vrijdag in een
telegram laten weten bereid te
zijn volgende week donderdag
de cao-onderhandelingen te
hervatten. Dit in antwoord op
het ultimatum, dat de Indus
triebonden vrijdag aan de
Shell-directie hebben ge
stuurd en dat volgende week
vrijdag om middernacht af
loopt.
In het telegram zegt Shell
over de cao te willen praten
met als uitgangspunt de tot nu
toe bereikte resultaten. Ook
wil zij de cao-resultaten, die
bij andere petrochemische be
drijven in het Rijnmondgebied
zijn bereikt, in de onderhan
delingen betrekken.
Shell herinnert er in haar
telegram aan, dat zij bij de af
gelopen onderhandelingen er
op heeft gewezen, dat de in
voering van een 35-urige
werkweek en van een vijfploe
gendienst tot „onaanvaard
bare gevolgen zou leiden, mede
in nationaal verband gezien".
In hun ultimatum eisen de
industriebonden, dat er voor
volgende week vrijdag afspra
ken moeten zijn gemaakt over
de invoering van een 35-urige
werkweek, invoering van een
vijfploegendienst, uitbreiding
van de vut-regeling en een re
geling voor werknemers die
met gevaarlijke stoffen om
gaan. Als voor vrijdag niet aan
deze eisen is voldaan zullen de
bonden een staking uitroepen
zo hebben zij aangekondigd.
De Industriebonden hadden
nog geen commentaar op het
telegram van Shell, omdat zij
dit nog niet hadden ontvangen.
STOCKHOLM (AFP) - Door
een montagefout moeten eer
daags 85.000 auto's van het
merk Volvo terug naar de fa
briek, zo is vrijdag in Stock
holm meegedeeld.
Een groot aantal modellen
uit de series 242 en 260 van het
bouwjaar 1979 heeft een
montagefout in het differen
tieel van de achteras. Een
woordvoerder van de Volvo-
fabriek zei dat het defect wel
iswaar niet hoeft te leiden tot
ongelukken, maar dat het wel
materiële schade kan veroor
zaken.
Van de auto's die naar de fa
briek terug moeten, is 83 pro
cent in het buitenland ver
kocht. De schade voor Volvo
wordt geraamd op zeven mil
joen gulden.
(ADVERTENTIES)
Ook vandaag nog..
Ca va BE Ba sa Ba ËJ
LEYSDREAM-HAL
Roosendaal (tot 17.00 uur)
-fa Uw Ford dealer fa
DEN HAAG De sociale
uitkeringen, met uitzondering
van de kinderbijslag, gaan per
1 oktober a.s. met 1 procent
omhoog.
De verhoging is een voor
schot op de gebruikelijke op
trekking van de sociale uitke
ringen per 1 januari. Dat
voorschot wordt gegeven om
zeker te stellen, dat de koop
kracht van de trekkers van so
ciale uitkeringen niet wordt
aangetast.
(Vervolg op pagina
binnen-/buitenland 4)
Met weinig kunt u - ook in het jaar van het kind - al veel doen.
Want bijvoorbeeld voor:
f 25,- schenkt u een baby
weegschaal
f 250,- geeft u een beademings
ballon voor de adem
halingsmoeilijkheden van
een pasgeboren baby
f 1.000,- heeft een kraamkliniek een
verlosbed
(gemakkelijk om te onthouden
gemakkelijk om in te vullen)
Eendrachtsweg 49,3012 LD Rotterdam
Tel 010-144888
W.jn het Veilinggebouw Walcheren té Middelburg: Vandaag'de laatste dag,
mpssei.vmtct'Ri' Sept.vórf 10-17 uur.
inur J nu u» kans
1UW I de laagste prijzen
laatste dag, zaterdag 15
STUKS
eigen atelier
t 's maandags gesloten
Vismarktstraat 19, Breda-Centrum Parking Haven op 30 mtr.
Premier Van Agt heeft gis
teravond de vechtpartijen, die
in de ochtend tussen stakers
enerzijds en werkwilligen en
politie anderzijds, scherp ver
oordeeld. Overschrijding van
de grens zoals nu het geval is
geweest, kan niet worden aan
vaard, aldus de premier.
Een schriftelijke stemming
onder de rond drieduizend
aanwezige stakers in het Feij-
enoord-stadion wees gister
middag rond vier uur uit dat de
stakers, die nu al negentien
dagen niet werken, willen
doorgaan. Er werden 2450
stemmen uitgebracht. Onge
veer tweederde wilde door
gaan en bijna zevenhonderd
stakers wilden de acties beëin
digen. De laatsten verlieten
nadat zij hun stem voor beëin
diging hadden uitgebracht het
stadion.
Stakingsleider Stavinga zei
na de stemmingsuitslag dat de
strijd om de centen nu pas goed
gaat beginnen: „Wij zullen er
nu echt voor gaan knokken. De
tolerantie bij ons is voorbij, de
hele haven moet nu plat." Het
stakingscomité deelde mee dat
de havenarbeiders, die nog in
het havengebied werken, door
middel van „dweiltroepen"
van de terreinen zullen worden
geveegd.
Het stakingscomité is bereid
FNV-voorzitter Wim Kok als
mogelijke bemiddelaar in het
conflict te aanvaarden. Maar
de opmerking van Kok don
derdagavond op een FNV-bij-
eenkomstinhet Zuidhollandse
Klaaswaal dat de Vervoers-
bond aan werkwilligen een
voorschot zou kunnen betalen
vonden de leiders „een smerige
gedachte".
De Vervoersbond liet giste
ren na de stemmingsuitslag
weten dat nog slechts een op de
vier havenarbeiders voor
voortzetting van de staking is.
Uit de opkomst kan worden
afgeleid dat het stakingsco
mité veel terrein heeft verlo
ren. Volgens de bond is er een
harde kern van stakers over
gebleven, die de staking wil
verharden.
Burgemeester Van der Louw
heeft ook die indruk. Hij deed
gistermiddag een beroep „op
de redelijkheid van alle bij de
acties betrokkenen".
De sleepbootbemanningen
van Smits sleepbedrijven be
sloten hun acties, die al ruim
drie weken duren, verhard
voort te zetten. Een gesprek,
dat de Vervoersbond gisteren
met de Smit-directie had, is
voor de stakers niet bevredi
gend verlopen. De werkgever
is niet op de eisen over uitbe
taling van de gestaakte dagen
ingegaan.
De situatie in de Rotter
damse havens is na het massale
jawoord voor voortzetting van
de staking verwarder dan ooit.
Fanatieke stakers roepen de
revolutie uit, werkwilligen zijn
bang voor nieuwe en fellere
vechtpartijen zoals die gister
morgen bij het overslagbedrijf
Seaport International plaats
vonden. Enkele honderden
werkwilligen werden daar
buiten de hekken gewerkt,
door een zogeheten dweilploeg
van harde stakers. Die ramden
met hun lege goederenwagon
het spoorweghek van het be
drijf, en toen werd er geknokt.
Een man, die zegt al 27 jaar
ploegbaas te zijn bij Seaport
meent: „Maandagmorgen
wordt het oorlog. Dat voel ik.
Ik loop lang genoeg mee."
Zelf is hij dan evenals de
Rotterdamse gemeentepolitie
(zoals een woordvoerder dat
noemde) rustgevend aanwezig.
„Ik verdien goed, ik hoef niet
voor mijn boterham te staken,
maar wat moet ik? Als drie
kwart van mijn mensen de
hekken binnengaan, ga ik mee.
Anders niet. Ik zeg tegen nie
mand: jij moet aan het werk,
daar denk ik niet aan."
De meningsverschillen zijn
groot, maar niemand steekt
zijn nek verder uit dan hij vei
lig vindt. „Hoe je ook denkt, je
moet nog jaren hier samen met
je maten werken." Rotzooi
werkt lang door. Dat is de
sfeer.
Poster
In een snackbar waar werk
nemers van Seaport komen,
laat een achtergebleven poster
(hij is niet naar de Kuip ge
gaan), en loert herhaaldelijk
naar buiten of de fruitbaron-
nen niet van de gelegenheid
gebruik maken de rottende si
naasappelen weg te halen) fo
to's zien, die stakers vorige
week genomen hebben toen
onder dekking van de mobiele
eenheid 600.000 kilo fruit op
geladen is. Hij wijst op die fo
to's: „Kijk die lui. Ik ken ze zelf
niet. Dat zijn boeren uit Oude
Tonge en Brabant. Laten zich
even voor een karretje span
nen. Nou, die hoeven hier nooit
meer te komen. Die zijn afge
brand."
Er komt een man van tegen
de 50 de snackbar binnen. Hij
is na een uur het Feyenoord-
stadion ontvlucht. Scheurt
demonstratief zijn .gele sta
dion-stembiljet in stukjes
„Dat is toch geen eerlijke
stemming? Ze hadden biljetten
met ja en nee moeten uitreiken.
En dan hadden er meteen bij de
ingang bussen moeten staan,
waarin je je stem eerlijk hed
kunnen uitbrengen. Ik heb nou
toch mensen gezien die stie-
kum zaten te krabbelen. Bang
dat hun buurman zou zien wat
ze opschreven." Hij weigert te
zeggen of hij een werkwillige
is. „Ik ben havenarbeider.
Weet je wat dat zeggen wil? Ik
heb geen diploma's, ik moet
hier tot mijn 65-ste staan. Dan
wil ik toch niet hebben dat ze
al die tijd zeggen: jij bent een
maffer!". Maffer is een haven
woord voor werkwillige of sta
kingsbreker.
(Vervolg op pagina
binnen-buitenland 2)
