rabische landen
illen unie met EEG
>5;
695J
Son"
vr
CEA.
wede1
PUZZELACTIE NU
MET GELDPRIJZEN
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
OP VOORWAARDE VAN WESTEUROPESE ERKENNING PLO
il? 75?
PvdA: minder
kernwapens,
CDA: modernere
Menten niet beloofd
vervolging te staken
Dweilacties in
haven harder
L:
VACANTIE
AAN-
Olie in
ruil voor
technologie
euwecaialoguM
IE STEM
23%: „Wat
Van Agt zegt
moet gebeuren"
CDA
weer de
grootste
Vandaag: Mode in de krant
laag
(1\/ Grootse Orgel occasion show de laagste prijzen 120
A.
14 SEPTEMBER 1979
119e jaargang no. 16983
I BRUSSEL - Arabische diplomaten uit Saoedië Arabië,
Koeweit en enkele emiraten hebben een document opge
teld ten behoeve van hun nationale regeringen, waarin
lordt aangedrongen op een verregaande economische sa
menwerking tussen de Arabische wereld en de negen lan
den van de Europese Economische Gemeenschap (EEG).
3
Ruil
Treinramp in Joegoslavië: 50 doden
w
DUIZENDEN DAKLOZEN
KA AARDBEVING OP
VOORMALIG I GUINEA
Drie doden bij
verkeersongeluk
Klavertje vier
VANMIDDAG ALLE STAKERS
BIJEEN IN DE KUIP
DE STEM IS U OP 'T LIJF GESCHREVEN
i
A 5)1
t
Kunt u met een gerust hart via De Stem
doen meteen Kleintje" onder de rubriek
„Vakantie". Immers vele tienduizenden
Stern-lezers en lezeressen (vier van elke
tien) zeggen bijzondere belangstelling te
hebben voor deze specifieke
„Kleintjes"-rubriek.
uitgeversmaatschappij de stem b v. directie: dr. wa.j.m. harkx. drs j hm brader. hoofdredacteur l. leijendekker
Storen te breda - bergen op zoom - etten-leur - goes - hulst - oosterhout - Roosendaal - terneuzen - vlissingen
ABON.PRIJZEN: 1 4,43 PER MAAND - 42,95 PER KWARTAAL - 166,- PER JAAR - LOSSE NUMMERS 0,60
(Van onze correspondent Jan Schils)
tNIO. Nieuw! Een ferme
■p boven de eettafel isbest]
;'n plaats. Geperforeerd al
ium met chroomkleurige
nenkant, zwarte fitting,
irt stukje boven en bijna
erhalve meter zwart srio
mogelijke prijs
Het document moet nog
lorden goedgekeurd door de
Itrokken Arabische leiders,
ïaarna de EEG-commissie zal
lorden uitgenodigd voor
De Arabieren willen
lat overlegin de hoofd stad van
jaoedië Arabië, Riad. Een en
[nder hebben we in Brussel
Arabische diplomatieke
kijde vernomen.
De opstellers van het docu
ment hebben een zeer intensie-
1 samenwerking tussen de
[rabische olieproducerende
Inden en de negen EEG-lan-
Ên op het oog. De voornaam-
e bestanddelen van het do-
ment zijn de volgende: De
[rabische landen en de EEG
juten een verdrag tot oprich-
van een Arabisch-Euro-
ses economische gemeen-
jhap, De Arabische landen en
j EEG staan elkaar een tol-
Jije handel toe en werken
Juw samen op twee belang-
terreinen, die met name
de komende jaren van ui-
rst groot belang worden,
melijk: de energie-voorzie-
6 en de technologie. In dat
band zullen de Arabische
pen de energie-voorziening
i de negen landen van de
EG garanderen in ruil voor
ftaologische kennis en uit-
pting, die de EEG op haar
Tint tegen gunstige tarieven
iezitter waarin het bü een
toch al weer gauw
lat iedereen 'm zo lekker
d van wijken wil weten,
[ing (katoen/hennep: kan
n naar de stomerij te -
al dat tamme beddegoedI
rtrekken van puur katoen. I
•en. Zo breng je wat leven I
geel, bruin, groen of
x 215) (220 x 215)
aar eens een avondje I
Dus kom maar op met I
van jullie nieuwe kolleg
postzegel plakken en
IE A. Postbus 29Jj
>drecht.
katernen
N-/BUITENLAND 2
'UT-plan nog lang niet
ie voor Dutman.
pINNEN-ZBUITENLAND 3
Jfestduitse Lufthansa
l»Wrouwd" met
Wuigkapingen.
®NNEN-/BUITENLAND 4
pit kan gehandicapten
['"solement halen.
PEN-/BUITENLAND 5
ta3as' ollePr°duktie in
•POO verdubbeld.
ikOW EN ZO
(^programma KRO
]W|9 opzienbarend.
ORT
'"S en nationaal record
W Harry Schulting.
MERIJNTJE
77 procent
's "iet Agterlijk
aan de Arabische wereld ter
beschikking moet stellen.
In ruil voor een gegaran
deerde oliestroom tegen tarie
ven die niet langer aan om
vangrijke prijsstijgingen on
derhevig zullen zijn, krijgen de
EEG-landen het recht op de
levering van consumptiegoe
deren aan de Arabische we
reld. Ook zal de EEG betrok
ken worden bij het onderwijs
en de gezondheidszorg in de
Arabische wereld. De Euro
pese Commissie in Brussel is
nog niet officieel ingelicht over
de bedoelingen van de Arabi
sche landen maar informeel
hebben Arabische diplomaten
reeds een proefballonnetje in
Brussel opgelaten. Dat is onder
meer gebeurd tijdens de Ara
bische weken in België, waar
Arabische gasten en sjeiks uit
bovengenoemde landen voor
miljarden franken bestellin
gen plaatsten bij het Belgische
bedrijfsleven. In het document
komtook een politiekevoetan-
gel om de hoek kijken. De
eventuele - bij verdrag te re
gelen economische samenwer
king valt of staat met een
Westeuropese erkenning van
de Palestijnse Bevrijdings Or
ganisatie (PLO) als enige wet
telijke vertegenwoordiger van
het Palestijnse volk. Tevens
moet de EEG formeel erken
nen dat het Palestijnse volk
recht heeft op een eigen soe
vereine staat (zoals bekend
heeft de EEG dat feitelijk
reeds gedaan op. een bijeen
komst in Londen twee jaar ge
leden). Ofschoon een officiële
stap tot nauwe economische
samenwerking nog ver weg is,
waren de reacties in de Euro
pese kringen m Brussel giste
ren erg positief. Nauwe eco
nomische banden met de olie
producerende landen kunnen
juist in de komende jaren van
dreigende energie-schaarste
een uitkomst bieden, aldus de
voorlopige reactie van een ho
ge Europese ambtenaar van de
Europese Commissie. Daar
wordt met spanning afgewacht
of en wanneer het Arabische
initiatief officieel wordt ge
lanceerd.
Volgens een woordvoerder
van minister Van der Klaauw,
gisteravond, was het bericht
„volslagen nieuw" en op het
ministerie van Buitenlandse
Zaken in Den Haag ook „niet
bekend".
Beeld van de ravage na de ramp.
(Van onze redactie
binnenland)
DEN HAAG - Het opstellen
van nieuwe tactische kernwa
pens in West-Europa en dus
ook Nederland is aanvaard
baar mits het aantal kernla-
dingen wordt beperkt tot een
hoeveelheid, die strikt nodig is
voor de verdediging van de
Navolanden. Dat staat in een
CDA-rapport over de defensie.
Tegelijkertijd verscheen gis
teren een PvdA-rapport over
defensie, met onder meer de
conclusie, dat de Navo best
kan overgaan tot het eenzijdig
afschaffen van duizend kern
wapens.
De modernisering van
nucleaire wapensystemen
moet gewoon doorgaan, maar
tegelijkertijd moet het westen
een uitnodiging naar de Rus
sen sturen om te praten over
beperking van de wapenwed
loop. Zo luidt kortweg het
standpunt van de gezamenlij
ke wetenschappelijke institu
ten van KVP, CHU en ARP.
In de defensie-nota van de
PvdA wordt gepleit voor een
ander kernwapenbeleid, een
andere exploitatie van mate
rieel en ombuigingen van de
investeringen binnen de
krijgsmacht. Tot en met 1983
levert dat een bezuiniging voor
de Nederlandse schatkist op
van 1870 miljoen. In de daar
opvolgende jaren bedragen de
bezuinigingen voorts zeven
tot achthonderd miljoen per
jaar.
Minister Scholten (Defensie)
heeft gisteren al kritiek op de
PvdA-nota geleverd. Volgens
hem heeft het Westen geen tijd
meer om de beslissing over de
modernisering van de tacti
sche kernwapens alsmaar uit
te stellen, omdat het evenwicht
verstoord dreigt te worden. De
Navo neemt voor het einde van
dit jaar een besluit over deze
zaak.
(Zie ook commentaar
binnen-buitenland 2
en verder nieuws op
binnen-buitenland 4)
STALAC Zeker 50 mensen
zijn om het leven gekomen en
meer dan 100 gewond, toen
donderdag in Joegoslavië een
zwaarbeladen goederentrein
in de Servische plaats Stalac in
volle vaart inreed op een stil
staande exprestrein van Bel
grado naar Skopje. Volgens
een eerste onderzoek werd het
ongeluk veroorzaakt, doordat
de machinist van de goede
rentrein door een rood sein was
gereden.
Deze man werd zwaar ge
wond, terwijl zijn assistent om
het leven kwam. Volgens de
politie bevonden zich vier
buitenlanders onder de slacht
offers, maar er werden geen
namen of andere bijzonderhe
den vermeld. In de exprestrein
zaten vele militairen die van
verlof terugkeerden.
JAKARTA (RTR) - Zeker
10.000 mensen zijn volgens In
donesische plaatselijke auto
riteiten dakloos na een ernsti
ge aardbeving die een spoor
van verwoesting trok op eilan
den voor de noordkust van
Irian Jaya (voormalig Neder-
lands-Nieuw-Guinea).
AMSTERDAM (ANP) -
„Als Van Agt zegt dat dit
moet gebeuren dan moe
ten wij dat ook doen",
vindt 23 procent van de
Nederlandse bevolking.
Daarnaast stelt 17 pro
cent zich op achter Den
Uyl en 15 procent achter
Zijlstra.
Dit is de uitslag van een
enquête van het NIPO, dat
onlangs aan 1.100 mensen
vanaf 18 jaar een lijst met
namen van bekende Ne
derlanders voorlegde. De
vraag was of er op die lijst
personen voorkwamen
van wie men zou zeggen:
„Als hij of zij zegt dat dit
moet gebeuren, dan moe
ten wij dat ook doen" -
„dus wiens raad of be
slissing moet volgens u
worden opgevolgd?" Men
had de keuze uit dertig
bekende namen, waaron
der die van negen minis
ters, zeven ex-ministers
en zeven parlementsle
den.
(Van onze
redactie binnenland)
DEN HAAG - CDA en PvdA
blijven stuivertje wisselen als
het gaat om de gunst van de
kiezer. Bleek de PvdA eind mei
de grootste partij te zijn (33,4
procent), volgens de nieuwste
peiling van het Nipo was eind
augustus het CDA weer de
grootste (34,4 procent). Het
kiezersonderzoek is nog voor
de stakingen uitbraken gehou
den.
BUNNIK (ANP) - Een ver
keersongeluk in Bunnik heeft
donderdagmiddag aan drie
mensen het leven gekost.
Een vierde persoon werd
zwaar gewond. Volgens de
Rijkspolitie is het ongeluk te
wijten aan een voorrangsfout.
De bestuurster van een be
stelwagen reed een voor-
rangsweg op, waar een vracht
auto haar niet meer kon ont
wijken. De vrachtwagen
chauffeur, de 38-jarige W.N.
van de Brink uit Bunnik,
overleed ter plaatse. Twee in
zittendenvan de bestelauto, de
24-jarige R.H.M. Schenk uit
Utrecht en de 23-jarige J.
Schroder uit Den Bosch, over
leden korte tijd later in het zie
kenhuis. De bestuurster moest
zwaar gewond in een zieken
huis in Utrecht worden opge
nomen.
(ADVERTENTIE)
W in het Veilinggebouw Walcheren te Middelburg: Vandaag vrijdag 14 sept, van 10>-18 upr CTII VC
mossel* verstepge en zaterdag 15 sept, van 10-17 uur, O I U l\o
(Van onze verslaggever)
DEN HAAG - De Commis-
sie-Schöffer gelooft niet dat
met de publicatie van het uit
gebreide rapport-Menten een
„tijdbom" is gelegd onder het
proces Menten, dat eind deze
maand in Rotterdam moet be
ginnen. „De rechtbank kan de
feiten anders interpreteren
dan wij, juridisch-formeel
moet zij tot een eigen oordeel
komen.
De Commissie pleegde een
jarenlang historisch onder
zoek naar het opsporings- en
vervolgingsbeleid van de over
heid in de zaak-Menten (van
1945 tot 1976). Dat het eind
rapport juist nu voltooid en
gepubliceerd is, vlak voor het
begin van de derde maal dat
een rechtbank zich buigt over
de beschuldigingen van oor
logsmisdrijven, gepleegd door
Menten, noemt de commissie
toevallig.
Het draait hierbij vooral om
de mogelijk in het begin van de
jaren vijftig door de toenmali
ge minister van justitie gedane
belofte dat Menten voortaan
niet verder vervolgd zou wor-
den. Van zo'n belofte heeft de
Commissie-Schöffer geen en
kel spoor terug kunnen vinden.
De strafkamer van de Haagse
rechtbank heeft zich eerder
weinig aangetrokken van wat
de Commissie toen al daarover
bekend maakte in een inte
rimrapport. Dat die belofte tot
vrijwaring wel gedaan was,
noemde de Haagse rechtbank
wel aannemelijk. De Hoge
Raad was het daar later niet
mee eens, zodat de Rotter
damse rechtbank zich in derde
instantie met deze kwestie
moet gaan bezighouden".
Volgende week woensdag
wordt de uitslag bekend van de
medische en psychologische
onderzoeken, of Menten in
staat is aan het nieuwe proces
deel te nemen; of dat het proces
uitgesteld moet worden met
het oog op zijn gezondheid.
In haar aanpak van de zaak-
Menten in de periode
1945-1978 heeft de overheid
haar taak naar behoren ver
vuld. In geen geval is chantage
of omkoping vastgesteld. Wel
hebben verscheidene ambte
naren, de toenmalige ministers
van justitie Wijers en Struyc-
ken en enkele (hoge) functio
narissen van justitie fouten
gemaakt die sterk af te keuren
zijn.
Dit zijn enkele van de be
langrijke gevolgtrekkingen
van de Commissie-Schöffer.
De Commissie ziet geen reden
de persoonlijke integriteit van
bepaalde ambtenaren of be
windslieden in twijfel te trek
ken, maar heeft haar vinger
wel op een reeks van al dan niet
grove, nalatigheden door de
jaren heen gelegd.
Een korte opsomming van de
ernstigste fouten die de Com
missie Onderzoek inzake
Menten heeft kunnen terug
vinden.
- de aanpak van de gearres
teerde Menten vlak na de be
vrijding is niet bepaald vlek
keloos geweest;
- de gang van zaken rondom
verhoren van Schöngarth (die
belangrijke getuigenissen in de
zaak Menten aflegde in 1946)
verdient scherpe afkeuring;
- de opdracht van minister
van justitie Wijers in 1949 om
Menten vrij te laten berustte
niet op een zorgvuldige be
sluitvorming;
- Minister Struycken van jus
titie gaf in 1951 op te vergaan
de wijze toe aan de druk van
Menten en zijn verdedigers;
- bij het afwijzen in 1951 van
het Poolse uitleveringsverzoek
(toen beschuldigingen van
massamoord voor het eerst op
doken) zijn onjuiste argumen
ten gebruikt;
- er is niet serieus ingegaan op
voorstellen om in 1952-'53 een
nader onderzoek in Polen te
beginnen, toen Menten vanuit
Polen en Israël ervan beschul
digd werd betrokken te zijn
geweest bij oorlogsmisdaden,
- bij de behandeling van de
schadevergoedingen aan
Menten is een verzuim ge
maakt waardoor de Staat fi
nancieel aanzienlijk nadeel
heeft geleden.
Een hele reeks van andere
geruchten, suggesties en be
schuldigingen heeft de Com
missie als hoogst onwaar
schijnlijk of onjuist afgedaan.
Zoals: het door Prins Bernhard
spelen van een rol ten gunste
van Menten, het chanteren van
diverse ministers om de zaak-
Menten stop te zetten, het om
kopen van KVP-kamerlid en
later kamervoorzitter Korten-
horst (Mentens voornaamste
advocaat), al dan niet ten bate
van de KVP, voor twee ton en
het zich als een man achter
Menten scharen van de KVP.
Zaterdag beginnen wij met onze nieuwe puzzelactie. Die van
vorig jaar bracht meer dan 2,5 miljoen op voor de Stichting het
Gehandicapte Kind. Dat bedrag is deze week door de geza
menlijke dagbladen, die de puzzelactie voeren, aan de stich
ting overhandigd.
De nieuwe puzzelactie wordt gevoerd ten bate van de Stich
ting Nationaal Fonds Sport Gehandicapten met wie de af
spraak is gemaakt dat, indien de Olympische Spelen voor
Gehandicapten - de z.g. Paralympics op Papendal doorgang
vinden, een flink deel van de opbrengst daarheen zal gaan.
Nieuw in onze puzzelactie is dat U nu kunt gaan puzzelen
voor geldprijzen. Prijzen van 2500 gulden en 250 gulden. We
kelijks Plus daarboven - ook elke week - 400 Parker-Jotters in
fraai geschenkverpakking. In totaal wekelijks kans op één van
de 444 prijzen. Drie viertjes. Niet toevallig want de nieuwe
puzzelactie herkent U zó aan z'n naam:
Over de Stichting Nationaal Fonds Sport Gehandicapten,
over haar doelstellingen en over de problemen waarmee de
gehandicapten-sport worstelt kunt U meer lezen op pagina
Binnen- Buitenland 4.
(Van onze redactie binnen
land)
ROTTERDAM De span
ningen in de Rotterdamse ha
ven nemen snel toe. Nu het
aantal werkwilligen steeds
groter wordt zijn de stakers
steeds banger voor een breken
van de acties. Aan de poorten
van de havenbedrijven wordt
de houding van de dweilploe-
gen harder. De werkwilligen
wordt te verstaan gegeven dat
wanneer zij niet goedschiks
het werk neerleggen, het wel
kwaadschiks zal gebeuren.
Vanmiddag wordt in het
Feyenoordstadion een verga
dering gehouden die slechts
toegankelijk zal zijn voor ha
venarbeiders die hun pasje to
nen. Journalisten, toch al
scherp veroordeeld door de
stakingsleiders omdat zij de
standpunten van de stakers
zouden verwerpen, zullen niet
worden toegelaten. De verga
dering is overigens niet door de
actieleiders zelf uitgeroepen,
maar door de achterban afge
dwongen, omdat de ontevre-
(ADVERTENTIE)
denheid toeneemt. De derving
van inkomen wordt velen te
zwaar.
De stakende havenarbeiders
werden gistermorgen op het
Afrikaanderplein weer opge
roepen om de posten bij de
verschillende havenbedrijven
te versterken.
Ondertussen wordt de onte
vredenheid van de stakers over
de berichtgeving van journa
listen over de staking steeds
groter. Na een bericht over
werkhervatting bij de NTBaan
de Waalhaven, terwijl dat
Seaport Terminals had moeten
zijn. zei een woordvoerder van
het (stakende) personeel van
de NTB: „Wij worden nu voor
onderkruipers uitgemaakt
door het actiecomité. Journa
listen die zich bezig-houden
met „onware berichtgeving"
over het NTB kunnen zich be
ter niet vertonen in de Waal
haven. Ze rukken die de dar
men uit hun lijf", zo voorspel
de hij. Ook daaruit blijkt dat
de situatie steeds grimmiger
wordt. Werkwilligen willen
anoniem blijven, omdat zij
bang zijn voor represailles
Over de komende wintermode kunnen we hier kort zijn:
Want u kunt lekker lang doen over de extra pagina's die De
Stem er vandaag aan besteedt Nieuws over de mode van
mevrouw, die niet voortbordurend maar elegang, chic en
gedistingeerd belooft te zijn. Nieuws van het mannenmo
de-front, met de „City-look" als allernieuwste lijn. Nieuws
over de kindermode en over de accessoires die deel uit
maken van de nieuwe wintermode. Vandaag als extraatje
in De Stem.
I
I
I
I
I
1
I
I
I
I
I
I
ll
I
I
I
I
^1
I
I
I
I
I
u
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST NEDERLAND
NIEUWE ABONNEE-BON:
Ik geef hiermee op als nieuwe abonnee:
i
i
i
Naam:
i
i
i
Adres:
i
Postcode/Plaats: J
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
betaalt:0 f 14.43 per maand
of O 42.95 per kwartaal
Hij/zij ontvangt De Stem eerst 2 weken gratis.
Opgegeven door abonnee:
i
i
Naam:J
i
Adres:j
i
Postcode/Plaats: S
als kado ontvang ik graag:
O parker jotter of O baddoek
Deze bon, in open enveloppe, zonder postzegel opsturen naar j
dagblad De Stem, antwoordnr. 112, 4800 VB Breda.
Bellen kan ook: 076-222555.