OMMEL ad leverbaar UWE DESSEN CCASIONS tobedrijf •mm Gehoorzaamheid Emigratie Offers en pijn sk Jan Zwartkruis: „Offeren en pijn lijden moeten niet al leen de vedettes, maar ook de clubs, wil Oranje aan de top blijven". gevallen'. Een vedette zoals Johan Cruijff, moet zo'n per soonlijkheid hebben, dat hij het vermogen heeft om een verrassende oplossing aan te dragen als de wedstrijd niet loopt. Vedetten zijn mensen, die in een fractie van een se conde dingen doen waar nie mand op rekent en daardoor aangeslagen raakt. Haan is een voetballer die gevoel heeft voor positiespel en het kiezen van ruimte. Hij kan op het juiste moment diep gaan of iemand diep sturen. Hij heeft een geweldig schot in de be nen, dat hij vooral vanaf de tweede lijn moet gebruiken. Dat alles kwam er tegen Zwitserland niet uit, hoewel ik hem voor de wedstrijd op zijn bijzondere kwaliteiten gewezen had en hem had ge vraagd die te gebruiken. Ik heb hem daar later attent op gemaakt, hoewel misschien niet op de juiste manier. Dat echter onze goede relatie, die al dateert van de dag dat Haan in het militaire elftal speelde en toen ook al de pa len uit de grond schoot, nu is verstoord, vind ik jammer". 1975-1976-1977 1977 1977 .1976-1977 1976—1977 1976 1976 1975 imaat jmaat Zwartkruis, door dalen van kritiek gejaagd, over heuvels van lof gedragen, vindt dat een coach de ruimte moet krijgen, ook van zijn spelers, om bepaalde dingen op zijn manier te zien. Dat vergt aan passing en opofferingsge zindheid. Tekst: Theo Vaessen Foto's: Peter Schots Hij zegt: „Vanaf de WK in Ar gentinië heb ik het gevoel ge had dat we met een afbouw bezig waren. Nu werken we aan de opbouw van een nieu we formule, om het Europees kampioenschap in Italië en het wereldkampioenschap in Spanje te bereiken. Dat kan, en ik zeg het wéér, alleen in een sfeer van pijn en afzien. Ik ben geen bondscoach die met alle heersende wetten breekt. Ik respecteer alle meningen, maar als we resultaten willen bereiken, moet er toch snel een mentaliteitsverandering op gang komen. Het zou toch te erg zijn, als we onze we reldfaam te grabbel gaan gooien". nastraat 36 Waspik 14168-1236-2392 b.g.g.verk. 1 Rijk, tel. 01608-14425. Een glas jus d'orange en een kop koffie later blijkt ook dat Jan Zwartkruis de komende maanden zal blijven kiezen voor routine in het Oranje elftal, ook al is er in ons land onmiskenbaar een tendens waarneembaar dat veel jeug dig talent staat te dringen aan de machtige poort van het Nederlands elftal. De visie van Zwartkruis hier op: „Gekozen worden voor het nationale team is een stuk gearriveerd zijn. Oranje mag nooit een duiventil worden. Als je eenmaal doorgebroken bent, bij de top behoort, moet je lang stand kunnen houden. Daarom moet de aanloop naar het nationale team gefaseerd uitgevoerd worden. Het is een utopie om jeugdige talenten voor de leeuwen te gooien. De instap naar Oranje kan alleen geschieden op grond van de' reeds getoonde kwaliteiten. Kijk, aan de top komen is niet zo moeilijk, maar aan de top blijven, dat is een hele opgave. En als een vedette in een top- team wil functioneren, heett hij meer nodig dan aanleg al leen. Ik zeg nu niet dat ik er geen voorstander van ben jong talent in te bouwen of een kans te geven. Denk maar eens aan Koster, Poortvliet, Brandts, Wildschut. Maar je vindt ze niet meer, de zuivere talenten van het kaliber Cruijff en Neeskens, die op zeventienjarige leeftijd voor Oranje debuteerden èn slaag den. Cruijff en Neeskens zijn en waren zo uniek in de we reld, dat je daarover alleen kunt dromen". Hij is een kind van deze tijd en dan mag hij ook gebruik ma ken van de geneugten des le vens. Maar het mag nooit ten koste gaan van het vak dat hij uitoefent". Jan Zwartkruis eist van zijn spelerspotentieel een vrijwel strikte gehoorzaamheid. Als hij regie voert, zijn tactiek uitstippelt, de lijnen uitzet waarlangs een elftal tot een goed duel en een goede uitslag moet komen, wil hij nauwe lijks van een compromis we ten. Hij legt uit waarom: „Het moet tijdens een wedstrijd toch niet zo zijn, dat René van de Kerkhof achterin speelt, Ruud Krol zich in de aanval beweegt en Wim Jansen zich hoofdzakelijk op de lin kervleugel manifesteert. Elke speler komt op een plaats te staan, waar hij voor het elftal het meest dienstbaar is". Jan Zwartkruis vertelt. KNVB-perschef Evert Grif horst (links) en uw verslagge ver luisteren. Die op diverse omzetlijsten. s- en winstrekeningen en opzichte van het Nederlands elftal zijn nog steeds niet ver anderd. Toch was in de eind fase van de laatste EC-toer- nooien geen enkele Neder landse club meer in de race. Maar toen bleken de topclubs het te druk te hebben met an dere dingen en de vierde plaats op de ranglijst was ook een van de redenen om het elftal en de spelers tot de laatste competitiedag bijeen te houden. Wil je echter met Oranje klinkende resultaten bereiken, je goede naam in stand houden, want Oranje heeft nog overal een klinken de naam, dan moet het offeren en pijn lijden niet alleen van de vedetten komen", aldus Zwartkruis. Offeren en pijn lijden, twee kwalificaties die vaker tij dens ons gesprek uit de mond van Zwartkruis komen. „Want topsport bedrijven is geen kwestie van giften en ca deautjes weggeven", meent hij. „Je moet kunnen afzien, maar het probleem van de jaren '70 en zeker van de jaren '80 is, dat de maatschappij puree van de spelers maakt. De maatschappij exploiteert het. toptalent, dat een soort con sumptieartikel wordt. Na tuurlijk, de vedette voelt zich happy in die woelige vijver. tot aanbeveling de wereld is, maar of hij die mening nog vele jaren aan de praktijk kan toetsen is ook voor hem een zenuwvretende vraag. Daarom ook is de exodus van Nederlandse voetbalprofs naar goed en nog beter beta lende buitenlandse clubs een doom in zijn oog. Tijdens ons gesprek, op het zonovergoten terras van het sporthotel in de bossen van Zeist, laat hij dui delijk merken dat deze emi gratie zijn werk bemoeilijkt. Niet dat hij de voetballer in kwestie misgunt dat hij een kans grijpt om veel geld te verdienen, maar als regisseur van Oranje heeft hij geen ,vat' op de vedetten, omdat hij hen niet iedere week meer aan het werk kan zien op een van de Nederlandse velden. „Ik ben namelijk niet in dienst van een reisvereni- ging", spreekt hij fel. „Ik reis graag, daar niet van, maar het gaat toch niet aan dat ik en kele malen per maand naar Amerika, Spanje, Frankrijk, Engeland of België moet rei zen. Jongens als Rep, Nees kens, Rensenbrink en Arnold Mühren hebben de laatste jaren moeten werken met verscheidene trainers, krijgen dus te maken met andere op vattingen over voetbal, an dere benaderingen in de trai- ningsopbouw. Na geruime tijd lopen deze spelers schade op in hun internationale car rière. Sommige jongens spe len bij clubs die zelden of nooit gehard worden in de Europa Cup-gevechten. kunnen beoordelen zullen Jan Zwartkruis is een vol uur aan het woord geweest. Dan kijkt hij op zijn horloge, een gebaar dat duidelijk moet maken dat hij op weg moet naar een tweede interview. Als hij uit zijn stoel komt, zegt hij lachend: „Ik heb harde dingen gezegd, geloof ik. Nou, gebruik ze maar". En Zwart kruis, in 1976 aangesteld als coach, niet als tovenaar van Oranje, spoedt zich naar een ander vertrek, waar hij op nieuw een lans zal breken voor de dingen en de opgaven waarvoor hij staat. Dat is al lereerst de EK-finale in Italië zien te bereiken, de opbouw naar de WK-finales in Spanje heeft nog enige tijd. Daarom ben ik blij, en dat heb ik reeds eerder hardop ge zegd, dat Ruud Geels terug gekeerd is naar Nederland, een man die nog altijd behoort tot de beste aanvallers van Europa. Hoewel hij afgelopen seizoen ook bij Anderlecht produktief was, is hij toch an ders gaan voetballen dan voorheen bij Ajax. Vandaar dat ik er een voorstander van ben dat de beste Nederlandse voetballers ook bij de beste Nederlandse clubs spelen. Het echte voetbaltalent kan dan beter gedijen, omdat het verwikkeld is in de gevechten in de Europese bekertoer- Tijdens de interland Zwit serland - Nederland, vorig jaar in Bern, was Zwartkruis niet tevreden over het spel van Arie Haan. Het kostte de vedette van Anderlecht zijn plaats in Oranje, hoewel hij zelf voor verdere selectie be dankte. In de ogen van Zwartkruis is ,een vedette pas een vedette, als hij zijn medespelers in zijn spoor weet mee te trekken, en als hij tijdens de wedstrijd dè oplossing weet voor moeilijke i in aanmerking komen, i verzendklaar maken van nodern ingericht gebouw lie gaarne per omgaande gens tegenaan hikt, is het feit dat Oranje nog altijd niet alle uitnodigingen, die het jaar lijks uit de gehele wereld ont vangt, kan honoreren. „De normen van de clubs ten nooien. En ik als bondscoach pluk daarvan de vruchten". Waar Jan Zwartkruis vervol-

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1979 | | pagina 15