HEEFT U IETS
Steenkool
weer in
de gratie
Kwart milj ard voor het
Sandinisten
breken
verzet garde
toerisme
2
Zomer glijdt af
Kotter en reddingsboot vast
Tankauto verliest 2,000 liter zoutzuur
SE STEM
Banken verwachten honderden
gedupeerde chequebezitters
Vrouwelijke premier
in Portugal
VRIJDAG
andaag
Meer propaganda in binnen- en buitenland
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
20 JUL11979
119e jaargang no. 18935
VERBRUIK TOT 2000
VERZESVOUDIGEN
Kosten
Verbruik
gas 7
gestegen
Nicaragua bevrijd
Bunker
Duur
VS WAARSCHUWT:
Kaping
tanker
ophanden
Begin in
ziekenhuis
waarvan u vindt, dat er een kleine gerubriceerde
rtvertentie voor geplaatst moet worden? Plaats dat
I aKieint|e" dan beslist in De Stem. Tien tegen een dat uw
advertentie gelezen wordt. Immers 9 van de 10
S,em-lezers en lezeressen pluizen week in week uit
e Kleintjes"-rubrieken na. Dat zijn elke dag vele
tienduizenden Kleintjes-lezers.
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ DE STEM B.V. DIRECTIE: DR. W.A.J.M. HARKX, DRS. J.H.M. BRADER, HOOFDREDACTEUR: L. LEIJENDEKKER
KANTOREN TE BREDA-BERGEN OP ZOOM-ETTEN-LEUR-GOES-HULST-OOSTERHOUT-ROOSENDAAL-TERNEUZEN-VLISSINGEN
ABON. PRIJZEN: F 42,95 PER KWARTAAL, F 14.43 PER MAAND 166.- PER JAAR - LOSSE NUMMER F 0,60
1
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG-Nederland wil het jaarlijkse verbruik van
kolen verhogen van de huidige ruim vier miljoen ton tot
ongeveer 25 miljoen ton in het jaar 2000. Dat staat in de
nog niet gepubliceerde kolennota van het ministerie van
Economische Zaken.
j De opvoering van het kolen-
i aandeel vloeit voort uit het
steeds kleiner wordende aan
bod van olie en gas, de onze
kerheid omtrent kernenergie
en het uitblijven van alterna
tieve energiebronnen, die ook
economisch haalbaar zijn.
Uit de nota blijkt verder dat
de regering vasthoudt aan haar
standpunt dat de winning van
steenkool in ons land econo
misch niet haalbaar is. Hero
pening van de mijnen in Zuid-
Limburg wordt dan ook niet
overwogen. Een gevolg daar
van is, dat het zesvoudig ver
hoogde steenkoolaandeel in de
energievoorziening door het
buitenland (voornamelijk de
VS en Polen) geleverd zal wor
den.
De Nederlandse energie
huishouding blijft op de mid
dellange termijn voor een
poot deel drijven op aardgas,
ook als de gasbel bij Slochte-
ren is uitgeput.
Als belangrijkste reden voor
die politiek staat in de ener
gienota's aangegeven de aan
wezigheid van een wijdvertakt
leidingennet. In het Neder
landse gasdistributiesysteem,
dat nergens ter wereld zijn
weerga heeft, zijn gigantische
bedragen geïnvesteerd.
Voor steenkool is overigens
ook bij de toekomstige gasle
vering een belangrijke plaats
ingeruimd. Zeker wanneer
katernen
VAKANTIEGIDS
Rust en ruimte op het
eiland Tholen
6INNEN-BUITENLAND 2
Er komen speciale
commissies voor klachten
over optreden politie
BINNEN-BUITENLAND 3
Os nieuwe sterke man in
het Witte Huis is een
fuifnummer
BINNEN-BUITENLAND 4
Grafische bonden krijgen
meer invloed op
I investeringsbeslissingen
SPORT
Armoe troef bij zwemmen
SHOW EN ZO
Westduitse tv besteedt
veel aandacht aan
verjaardag van Alfred
nctchcock
MERIJTJE
Miliaar-noa-
nog-an-toe-risme
(over een twintigtal jaar) het
Nederlandse aardgas op is,
maar waarschijnlijk al veel
eerder, zal steenkoolgas wor
den benut om te worden ver
mengd met ingevoerd aardgas.
Algerijns gas, waarvoor Ne
derland contracten heeft af
gesloten* heeft een voor Ne
derlands verbruik te hoge ver-
brandingswaarde. Vermen
ging met steenkoolgas, dat een
lage verbrandingswaarde
heeft, zou tot gevolg hebben,
dat de afnemers precies het
zelfde gas als dat van Slochte-
renzoudenontvangen. Op deze
manier kan worden voorko
men, dat de gaslevering stag
neert als Slochteren opraakt.
De overheid heeft momenteel
vier procédés tot het vergassen
van steenkool in studie en
denkt aan de bouw van een
vergassingsinstallatie in Gro
ningen, waar straks zoals be
kend ook het buitenlandse
aardgas aan land komt.
Daarnaast zal een deel van
de kolen worden benut om
elektriciteitscentrales verder
te laten overschakelen op deze
brandstof, naast olie en gas.
Overwogen wordt ook hoe de
industrie gestimuleerd kan
worden tot het gebruik van
kolen, eventueel voor de op
wekking van elektriciteit.
Technische ontwikkelingen,
waarbij de zwaveluitstoot en
daarmee de milieuproblemen
worden beperkt, kunnen dat
op vrij korte termijn mogelijk
maken.
De belangrijke rol die steen
kool in de nabije toekomst gaat
vervullen in de voorziening
van de energiebehoeften zal de
staat op geweldige kosten ja
gen. Niet alleen moeten kolen
worden geïmporteerd, maar
ook de voorzieningen voor
aanvoer in de havens en het
massatransport naar de ge
bruikers moeten nog worden
geschapen.
(Van onze redactie
binnenland)
GRONINGEN - Ondanks
alle verzoeken tot vrijwillige
besparing van energie blijkt in
het eerste halfjaar van 1979
ook de binnenlandse gasafzet
met vijf procent te zijn toege
nomen.
De totale gasafzet (binnen
land en export) van de Neder
landse Gasunie steeg met 7%,
vergeleken met dezelfde pe
riode van vorig jaar. Eerder
was al bekend geworden, dat
zowel het verbruik van elektri
citeit als van olie niet onaan
zienlijk was gestegen. Zoals
bekend heeft het kabinet-Van
Agt opgeroepen tot een vrij
willige energiebesparing van
vijf procent.
De Gasunie zegt dat de kou
de winter het verbruik van gas
heeft opgestuwd: aan gasdis-
tributiebedrijven werd 20%
meer gas afgeleverd. Als er een
correctie voor de uitzonderlij
ke koude wordt aangebracht,
kan volgens de Gasunie een
geringe besparing van onge
veer twee procent worden ge
constateerd.
FUNCTIONARISSEN in
Cambodja hebben een massa
graf ontdekt, waarin de Rode
Khmer 26.000 van zijn slacht
offers heeft begraven, zo heeft
het Vietnamese persbureau
donderdag gemeld. Het graf
werd 35 kilometer ten westen
van Phnom Penh gevonden.
(Van onze
redactie binnenland)
AMSTERDAM - Ook dit
jaar weer zullen vele honder
den Nederlanders, ondanks
alle waarschuwingen en goe
de adviezen van de banken,
hun Eurocheques kwijtra
ken. In de meeste gevallen
hebben ze dat aan zichzelf te
wijten omdat er te onzorg
vuldig met de cheques wordt
omgesprongen, aldus giste
ren een woordvoerder van de
Stichting Bevordering Che
queverkeer in Amsterdam.
Volgens deze woordvoer
der komen er relatief veel
aanmeldingen binnen van
diefstal van cheques uit au
to's. Veel mensen zijn nog
steeds geneigd te geloven dat
een auto een brandkast is,
hetgeen naar de mening van
de zegsman zeker niet het ge
val is.
In totaal zal de verzekering
dit jaar ettelijke miljoenen
guldens op tafel moeten leg
gen voor mensen die door
verlies of diefstal hun (verze
kerde) cheques zijn kwijt
geraakt. De eerste signalen
wijzen erop dat alle waar
schuwingen ten spijt het
aantal vermissingsgevallen
dit jaar niet lager zal zijn dan
in voorgaande jaren.
De woordvoerder sprak
gisteren van filevorming bij
banken in de typische
vakantieoorden van mensen
die om verschillende redenen
zonder geld zijn komen te
zitten.
Niet alleen het verlies
van cheques is daar overi
gens de oorzaak van.
(Van onze weerkundige medewerker)
DE BILT - In plaats van een geleidelijk wat zonniger en war
mer weertype, blijkt de zomer af te glijden. Een depressie met het
centrum boven Zuid-Scandinavië is daarvan de hoofdoorzaak.
Een regengebied, dat gisteravond nog bij Schotland lag, passeert
vandaag ons land en wordt weer gevolgd door een frisse westelij
ke wind met enkele opklaringen en een paar verspreide buien.
Ook voor het weekeinde wijzen de vooruitzichten op een wis
selvallig en koel weertype, waarbij de temperatuur voorlopig
beneden de 20 graden blijft.
De koele lucht met enkele buien zal de komende dagen tot
Zuid-Frankrijk en de Alpenlanden doordringen. En dat zijn ge
bieden waar het deze week nog overwegend warm en zomers was.
In Zuidwest-Frankrijk werden gisteren al verspreide onweers
buien gemeld. Dit was ook het geval in Noord-Svanje.
(Van onze
redactie buitenland)
MANAGUA Vandaag in
stalleert de voorlopige rege
ring van de Sandinisten zich in
de Nicaraguaanse hoofdstad
Managua. Dan is een einde ge
komen aan de burgeroorlog,
die 30.000 levens heeft geëist
en van het land een grote ruïne
heeft gemaakt. Gisteren trok
ken de Sandinisten triomfan
telijk Managua binnen, nadat
interim-president Urcuyo en
de belangrijkste militaire lei
ders naar Guatemale waren
gevlucht.
De hele dag is in en om Ma
nagua nog gevochten, omdat
rondtrekkende nationale gar
disten weigerden zich over te
geven. Ook werd hier en daar
geplunderd. Veel gardisten
gooiden hun wapens weg en
trokken burgerkleren aan.
Gisteravond deed de nieuwe
commandant van de nationale
garde, generaal Espada, hoofd
van de verkeerspolitie, via de
Sandinistische radio een drin
gend beroep op de gardisten
zich onvoorwaardelijk over te
geven. Espada had het bevel
van de garde op zich genomen,
nadat alle topmilitairen een
vliegtuig van het Rode Kruis
hadden „gekaapt" en de piloot
hadden gedwongen naar
Guatemala te vliegen.
De voorlopige regering heeft
nogmaals beloofd, dat gardis
ten die zich overgeven, niet
voor hun leven hoeven ie vre
zen. Inmiddels heeft Amerika
in het openbaar zijn steun be
tuigd met de machtsovername.
In de nacht van woensdag op
donderdag, toen president Ur
cuyo weigerde over te stappen,
dreigde Washington nog oud
dictator Somoza het land uit te
zetten. Daarop koos Urcuyo
het hazepad.
Toen gistermorgen de eerste
Sandinistische opstandelingen
Managua binnendrongen, le
ken veel gardisten niet van zins
zich zonder slag of stoot over te
geven. Vooral in de buurt van
het presidentieel paleis en de
bunker van Somoza werd hef
tig gevochten. Daarbij zouden
nogal wat burgers zijn omge
komen.
Later ontstond bij het hotel
Intercontinental, waar de
buitenlandse pers verblijft,
een gevaarlijke situatie toen
zwaarbewapende gardisten er
binnendrongen. Ze wilden van
het hotel een laatste stelling
maken en de aanwezige jour
nalisten als gijzelaars gebrui
ken. Enkele gardisten beroof
den en mishandelden verslag
gevers.
Bolivia heeft een verzoek
van oud-president Somoza om
politiek asiel afgewezen. Dat
verzoek was donderdag bin
nengekomen. Somoza verblijft
sinds dinsdag in zijn villa in
Miami.
Op het strand bij Scheveningen zijn gistermiddag de
Belgische kotter „Hosanna" uit Zeebrugge en de reddings
boot „Bernard van Leer" uit Scheveningen vastgelopen.
De Belgische boot raakte stuurloos door een defect aan de
motor. De reddingsboot, die de kotter te hulp was geko
men, kreeg een draad in de schroef, waardoor hij eveneens
op het strand liep. De Haagse politie heeft vier van de vijf
opvarenden van de Belg van boord gehaald. Beide schepen
zijn beschadigd en maken water. Vannacht is geprobeerd
de Bernard van Leer los te trekken. Wat er met de Hosanna
moet gebeuren, staat nog niet vast.
De nieuwe Portugese premier na haar gesprek met pre
sident Eanes.
(Van onze redactie buitenland)
LISSABON - Naast Engeland (Margaret Thatcher) heeft
nu ook Portugal een vrouwelijke premier: dr. Maria de
Lurdes Pintassilgo (48).
Zij heeft gisteren de opdracht tot vorming van een za
kenkabinet aanvaard. Dit kabinet moet de verkiezingen
voorbereiden, die in de herfst in Portugal worden gehou
den.
Maria Pintassilgo is de eerste vrouwelijke premier van
Portugal. Zij is ongehuwd en was ambass adrice van Portu
gal bij de Unesco in Parijs. Mevrouw Pintassilgo is enkele
maanden minister van sociale Zaken geweest, in 1975.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG - Het toeristische bedrijfsleven heeft in een
eerste opwelling gunstig gereageerd op de nota van
staatssecretaris Th.M. Hazekamp van Economische Zaken
over het toeristisch beleid. In de komende vijf jaar zal een
slordige 250 miljoen gulden voor de bevordering van het
toerisme worden uitgegeven, wat op een verdubbeling van
de huidige begrotingsbedragen neerkomt.
Dat bedrag zal onder meer worden besteed aan toeristi
sche propaganda in binnen- en buitenland, aan de werving
van internationale congressen, de verbetering van de toe
ristische accommodatie en dienstverlening en aan onder
zoek.
"Aanleiding tot deze forse
injectie vormt de negatieve
ontwikkeling van het vreem
delingenverkeer in ons land.
Dat de Nederlanders bijna vijf
miljard gulden per jaar meer
naar het buitenland brengen
dan zij of buitenlanders in ei
gen land verteren wordt door
de staatssecretaris niet het
ergste gevonden. Wel dat er de
laatste twee jaren sprake is van
een absolute daling in de ont
vangsten uit het buitenlandse
toerisme, terwijl in de wereld
het toerisme juist groeit met
tien percent per jaar. Wel zijn
de cijfers voor het laatste
kwartaal van 1978 en het eer
ste van dit jaar wat minder
slecht, zo zei de staatssecreta
ris op een gisteren gehouden
persconferentie.
Het achteruitgaan van de
Nederlandse positie in het in
ternationale toerisme wordt
onder meer aan het prijsniveau
geweten, een factor die ver
sterkt wordt door de harde
gulden. Daarnaast zijn er vrij
algemene klachten over de af
nemende serviceverlening.
Wat dat betreft waren er van
de betrokken organisaties van
het toeristische bedrijfsleven
wat afwijkende geluiden te
horen. Zo zei de directeur van
het Nationaal Bureau voor
Toerisme, de heer J. Strijkers
dat een onderzoek had uitge
wezen dat men in het omrin
gende buitenland best te spre
ken is over de dienstverlening
in ons land, met name in
Frankrijk. Dat neemt niet weg
dat er voor het verbeteren van
de toeristische dienstverle
ning, waaronder het voeren
van een „hoffelijkheidscam
pagne" onder horecaperso-
neel, vijf miljoen wordt uitge
trokken. De staatssecretaris
haastte zich overigens erbij te
voegen dat de „hoffelijkheid"
ook wel eens bij het publiek
ontbreekt. En „drukte maakt
1 narrig", aldus een recent citaat
van de minister-president.
Het Konsumenten-Kontakt
sprong al voor de publicatie
van de nota in op de duurte van
het vakantie vieren binnen de
landsgrenzen.
(Van onze correspondent)
OIRSCHOT - Een West-
duitse tankauto, geladen met
18.500 liter zoutzuur, heeft
gisteren een tijdlang lekkend
over Nederlandse wagen gere
den. Een automobilist ont
dekte het lek tegen 11.00 uur,
toen hij op rijksweg 58 tussen
Eindhoven en Tilburg de tank
auto wilde passeren. Hij
waarschuwde de chauffeur, de
37-jarige D.G. uit Keulen. Die
zette de tankauto op de eerste
de beste parkeerplaats. De po
litie sloot de parkeerplaats la
ter voor een groot deel af. O? de
parkeerplaats is ongeveer 2000
liter zoutzuur weggestroomd.
Het bijtende goedje werd zo
veel mogelijk opgevangen in
een met plastic afgedekte
sloot.
Op het eind van de middag,
toen het zoutzuur in een an
dere tankauto was overgehe
veld, werd de lekkende tank
auto naar een bedrijf van Akzo
in Weert gereden. Daar werd
de tank doorgespoeld. De
Dienst Stoomwezen heeft ver
volgens een onderzoek inge
steld naar de oorzaak van het
lek.
In de laatste anderhalf jaar
zijn volgens deze organisatie
veel horecaproducten met ze
ven tot tien procent gestegen,
terwijl dat volgens de prijsbe
rekening niet meer dan 2,5
procent mocht zijn. Dat werd
prompt door de voorzitter van
het Bedrijfschap Horeca, de
heer A.W. Merk, ontkend. De
drankjes zijn in Nederland
beslist niet aan de hoge kant.
Hij nam de gelegenheid te baat
om meteen een kritiek op de
nota de spuien: Over de vele
lasten welke de horeca worden
opgelegd wordt in het stuk niet
veel gezegd.
De heer Hazekamp bepaalde
zich tot de opmerkcng dat men
terughoudend moest zijn in de
kostenontwikkeling en daar
door dus in de prijzen, „want
dat paste ook in Bestek '81".
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON - Het Ame
rikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft ge
waarschuwd voor de moge
lijkheid dat er in de Perzische
Golf olietankers kunnen wor
den gekaapt.
De CIA zou inlichtingen over
een mogelijke kaping hebben
ontvangen. Het Amerikaanse
ministerie heeft de rederijen
aangeraden de nodige voor
zorgsmaatregelen te nemen.
Eerder al had de Saoedische
minister van oliezaken, Yama-
ni, gezinspeeld op de moge
lijkheid dat tankers gekaapt
zouden kunnen worden.
(Van onze redactie
buitenland)
JERUZALEM Premier Be
gin van Israël is donderdag
middag in een ziekenhuis ie
Jeruzalem opgenomen nadat
hij in de loop van de morgen
onwel was geworden.
De 66-jarige premier zal en-
kele dagen in het ziekenhuis
blijven en daar grondig onder
zocht worden. Begin had don
derdagmorgen een kabinets
zitting in Tel Aviv voorgezeten
en zich daarna moe gevoeld.
