femngs
in
IflRKT
U~
cLia
INDKEN
•DIENST
I wij
)uw-mij gouda
I0JEKTEN
NIEUWEGEIN
(DAM
tlEKEMZORG
[CH-VLAANDEREN
-
r.
Wat erop staat>
Hatfeif
Elf uur
Kwart over twaalf
Kwart om één
Zaterdag 16 juni 1979
an de afdeling vis,
In vleeswaren
elstellingen met
produktiviteit
voorraadbeheer
Ikontrole
|ne
pnisatorische
i's op het gebied
leswaren, brood en
elijke funktie
aan bedrijfsleiding
[te richten aan
23,
Ion 076-876825.
lor,
I. 01820-13522
te Kort, tel. 076-812644.
liste Sluiskil en het Julia-
zen kunnen worden ge-
ikundige begeleiding van
'oer per ambulance,
vaardigheid te behouden
zij buiten het ambulance-
liverse afdelingen van het
ak zullen zij per 4 weken
ie weken inclusief week
of aanwezigheidsdienst
areid moeten zijn in beide
aamheden te verrichten,
zijn van het diploma Zie-
rijbewijs B-E en bij voor-
Je direktie omgeving van
its.
tlarisschaal van verpleeg-
cenhuiswezen is van toe-
onruimte kan worden be
ne verstrekt door de heer
157-1451 (buiten dienst-
nnen 8 dagen in te dienen
iken,
kenhuis
4541 EC Sluiskil;
nhuis, „„n
25a. 4531 HL Terneuzen
_*E populariteit van de paus - of mis
schien zelfs van het pausschap - begint
overmaatse proporties te krijgen, jbegrij-
peiijk dat de Polen massaal voor paus
Wojtyla uitliepen. Begrijpelijk dat er altijd
wel honderden, duizenden mensen zijn die
een paus willen zien. Maar wat beweegt de
gigantische en nog immer groeiende men
senmenigten die zich elke woensdag naar
het St. Pietersplein spoeden, het Romeinse
verkeer verlammend en de politie overuren
bezorgend.
Onze Romeinse correspondent ging er
tussen staan, op een mooie woensdag,
vlak voor de Poolse reis.
Woensdagmorgen, St. Pietersplein.
Vandaag is het de dag van de wekelijkse
massa-audiëntie. Voor paus Joannes
Paulus II is het werken geblazen. Van hem
wordt weer een one man show verwacht
voor een merendeels nieuw publiek.
Vroeger werden de publieke audiënties
gehouden in een zaal van de Vaticaanse
palazzi, waar plaats was voor een paar
honderd uitverkorenen. Een jaar of tien
geleden werd de immense, kolommenloze
Nervi-hal gebouwd die 10.000 zitplaatsen
bevatte. Je kon er een uitnodigingskaart
vnor aanvragen, die prompt aan de voor-
avond van de audiëntie door een vlekkelo
ze Vaticaanse organisatie bij je thuis of in
het hotel werd afgeleverd. De Nervi-hal zou
de wassende stroom belangstellenden ze
ker tot het jaar 2000 opvangen, hadden de
plannenmakers berekend. Onder de kort
stondige paus Joannes Paulus I bleek dat
al een misrekening te zijn.
De glimlachende paus Luciano brak met
de traditie van een wat kilie, afstandelijke
plechtigheid. De vriendelijke man uit Bel-
luno maakte grapjes, riep kinderen bij zich
achterde microfoon, ondervroeg hen of liet
hen een liedje zingen. De betonnen over
spanningen van de Nervi-hal kregen het
zwaar te verduren onder de golven van
enthousiastme dat lossloeg. Er werden
12.000 en nog meer mensen in de zaal ge
stouwd. De Romeinse brandweer en de
veiligheidspolitie hielden het hart vast.
Toen kwam de Poolse paus Wojtyla. Elke
woensdag tilde hij tientallen kleuters in de
lucht, praatte rechtstreeks met mensen,
stelde vragen over hoe het thuis bij hen
ging en drukte duizenden handen. De
draagstoel werd voorgoed naar de Vati
caanse musea verwezen. Steeds groter
werd het aantal mensen dat geen kaart
konden bemachtigen, zodat in de St. Pieter
een tweede audiëntie moest worden inge
last. Echter, ook de grootste kerk ter wereld
bleek spoedig te klein. Dan nog maar een
derde audiëntie ingelast in de Vaticaanse
tuinen. Nu werd een ijzeren tijdschema
noodzakelijk: om 9 uur in de tuin, om 10 uur
in de St. Pieter, om 11 uur in de audiëntie
hal. Ook een atletische paus uit Polen is
maar een mens. Driemaal de show opvoe
ren, driemaal dezelfde toespraak houden in
telkens een andere zaal, driemaal honder
den uitgestoken handen drukken van bui-
tenzinnige mensen, driemaal de mouwen
van zijn witte toga riskeren, dat werd teveel
van het goede.
Het grote besluit werd onvermijdelijk:
begin mei werden de publieke audiënties
verplaatst naar het St. Pietersplein. Binnen
de omarming van Gian Lorenzo Bernini's
200 jaar oude zuilengalerijen lijkt plaats
genoeg te zijn voor iedereen. Lijkt te zijn,
want elke week groeit nog steeds het aanta I
pelgrims uit de hele wereld. De eerste week
waren het er 50.000, de volgende week
60.000 en op de stralende meidag, waarop
wij deze reportage maakten, kwamen er
70.000. Brandweer en veiligheidspolitie
zijn opgelucht, maar nu raken de verkeers-
politie en het Rode Kruis in de nesten.
Elke woensdagmorgen raakt het verkeer
in dit deel van Rome tussen acht uur
's morgens en 1 uur's middags volkomen
in de knoop. Ziekenauto's voeren met gil
lende sirenes tientallen flauwgevallenen af
langs een speciaal vrijgehouden sluipweg.
Vandaag zijn het er meer dan honderd, die
door kraakwitte ziekenzusters worden af
gevoerd. Het is pas mei en de Romeinse
zomer is nog lang niet op zijn heetst, ai
wijst de thermometer tegen het middaguur
naar 30 graden. Toch hebben de bijna ra
deloze Vaticaanse organisators opnieuw
moeten breken met een oude traditie. De
audiënties worden verplaatst naar 6 uur
's avonds, als de uitbundige zon op het
schaduwloze plein wat genadiger wordt.
Voorlopig gaat het nu weer. Voorlopig,
want als de wekelijkse mensenstroom nog
verder blijft toenemen - en voor wat dat
betreft liegen de verwachtingen van reis
bureaus uit de hele wereld er niet om -
breekt de dag aan, waarop zelfs het im
mense St. Pietersplein te klein zal blijken te
zijn. Een ding staat vast: paus Joannes
Paulus II is de beste public relation officer
die het Vaticaan ooit heeft gehad. De VVV
van Rome mag zich gelukkig prijzen met
zo'n publiekstrekker, die ook in letterlijke
zin goud waard is.
oudt audiëntie
^o'n woensdagse
lauselijke massa-au-
lientie op het St. Pie
tersplein is toch weer
laders dan het ange
lsgebed op zondag
middag. Op de Dag des
leren verschijnt de
laus klokslag 12 uur in
let raam van zijn
lerkkamer, hoog bo
llen het mooiste plein
fan de wereld. Hij leest
ten korte boodschap
l/oor. geeft de pause
lijke zegen, zwaait naar
leduizenden beneden
lemen verdwijnt weer.
I In tien minuten moet het
gelopen zijn, want later in
If middag wachten andere
Jaken waarvoor een stipt
koster geldt. Zo bezoekt de
pis van Rome systema-
M alle parochies van zijn
|bn bisdom, dat tegen de 4
iiljocn zielen beslaat.
l Op woensdagmorgen staat
Rook letterlijk, dichter bij de
Jensen dan tijdens het ange-
pgebed Ze hebben soms dui-
Nen kilometers gereisd met
Jïgluigen, schepen, treinen,
pssen en auto's om hem van
■litbij te zien. De paus sluit
Bbsiet af voor zijn mensen.
Ris nooit onvindbaar of on-
Rgankelijk, zoals met één
Nederlandse bisschop wel het
N is. Soms houdt hij zelfs
I®extra ontvangst, zoals voor
T Polen op doortocht
pt Monte Cassino of de
1 ..Alpini", oudge-
Rraen van de Italiaanse Al-
fjagers-remmenten, die in
Tteuwige Stad hun jaarlijkse
f'®e houden
e gaat zo'n massale au-
pas sedert kort in de
|it: lucht omdat de stroom
Pingstellenden niet meer te
P®en valt, in zijn werk? We
P "en het gevolgd vanaf een
■®egisch punt jn de schaduw
X*co"onade en onze in-
r, i chronologisch voor u
En hoe staat het
met uw vakantie
geld, mevrouw?
Misschien stoort
aan al die verieid®JJj*
reisgidsen naar 2
nige landen, of t
u' ee^zeïfs ta ndi gel®" |I
die de
Spreekt d3t id® en5 du
aan? informeeree
Mevrouw Roeiano
Reinoutlaan 26b
6556ATCetdrop
tel 040-861779
NAAM -
ADRES
Onvermoeibaar zwaait de paus naar alle kanten, tilt kleuters
in de lucht, tekent kruisjes op voorhoofden en is de vriendelijk
heid zelf.
spraak zaten neer te schrijven
in de koele stanza van het Vati
caan? Hen deerde de hitte niet,
maar de met een half oor luis
terende menigte op het hete
plein des te meer. Hier en daar
-zijgen uitgebluste pelgrims in
een. Brancardiers en zieken
zusters snellen toe. Aan de
achterzijde van het plein ba
nen gillende sirenes dwars
door de vermanende woorden
van de Heilige Vader heen een
weg voor de ziekeiiauto's.
e De ,,one man show" van paus Joannes Paulus II, de meest
gefotografeerde man van de wereld.
TEL
Ref 8H30
I de trappen naar de St.
■Li U"rdt 'aatste hand
Kt» ^an een klein podium
f s weer voor een week
I 010Pgeruimd.
iW !oeJ>angsweg naar het
|T 1 cViadella Conciliazio-
|fiaaak! al aardig verstopt
fcf eri bnssen. In een
Cw ?et plein als mid-
p' dr-pen een slraal van twee
L .'e k'lometer zijn honder-
einse verkeersagenten
etrokken, tn perfect
- en donkerblauwe uni-
t \i?e' hagelwitte hem-
#od 70or niets is Italië
Pstet rv renmodeland bij
Ptet B,hbltmketnde waSen-
WXelai(frisdranken)
li(fa '(ijs) doen al goede
■^er'a t aix'ijnse kastanje-
■tlt,. ter zijn beroete ka-
FiscL,?Veneens- Een Cala-
r'eeklëm'baby0pdearm
r'ok st s aan haar lan"
PaiSi V0°rMjgangers
Ier jostuk karton on-
i' tt i s W'e de tijd neemt
Pkindo, 20 moeder is van
Hta en en dat haar man
's- „Wees voorzich-
Het St. Pietersplein in Ro
me tijdens een gewone we
kelijkse massa-audiëntie vap,
paus Joannes Paulus II op
woensdagmorgen: 70.000
mensen uit de hele wereld.
Straks zal de paus in een
witte jeep tussen de drang
hekken doorrijden.
tig", zou je de argeloze lezen-
den willen toeroepen, want het
kan in die halve minuut van
afleiding gebeuren dat porte
feuille of beurs op onverklaar
bare wijze zoekraken. Aan het
begin van de zuilenrij stopt een
stoet bussen van Ebato uit Ne
derland. Op de voorruit een
papieren strook met „Pelgr-
zymskie Polska". Het zijn in
Zuid-Limburg en Brabant
wonende Polen, die daar na de
Tweede Wereldoorlog zijn
blijven hangen. Nu zijn ze op
weg naar Monte Cassino, 210
km verder naar het zuiden, om
er hun 35 jaar geleden gesneu
velde kameraden te herden
ken. Op het St. Pietersplein
ontmoeten ze landgenoten uit
het vaderland zelf, die dezelfde
reisbestemming hebben. Ze
zijn herkenbaar aan badges
met „Meczentswa Sw. Stan-
dislawa", duidend op St. Sta
nislaus' martelgang 1000 jaar
geleden.
Geen Rolls Royce en geen Mercedes voor deze paus, maar een doodgewone witgelakte jeep.
Steeds meer bussen laden
groepen pelgrims uit, het eerst
de reisleider die steevast een
bordje de lucht in steekt.
Zijn kudde hoeft er maar
achter aan te lopen. Ze komen,
zo te zien, uit oorden als Cava
di Tirrene, Avezzano, en Er-
volano. Er zijn ook scholen bij:
de Schuola Media uit Fossace-
sia, of het Instituto del S.S.
Rosario. Ze dragen voor een
vermogen aan film- en foto
apparatuur, afstandslenzen en
verrekijkers bij zich.
Een paar honderd Floren-
tianen uit de „Parocchai 7
Sancti" trekt voorbij. Daar
achter een paar verlate hippies
uit de tijd van rock-musical
Hair, compleet met door een
kleurig lint samengebonden
haardos en vale hasj-gezich-
ten Hier komen allemaal kin
deren van één Vader op be
zoek. Dan volgt een groep
kwetterende nonnetjes in nog
nooit geziene blauw-lila ha
bijten. De beste plaatsen ach
ter de dranghekken zijn allang
bezet. Wedden, dat de non
netjes er toch nog een eerste
rangs plaatsje achter zullen
veroveren? Het clublied van
Italië's landskampioen Milan
weerklinkt. Iemand zwaait
met een kolossale zwart-rode
vlag waarop in gouden letters
„Forza Milan". De club heeft
afgelopen zondag gevoetbald
tegen Lazio uit Rome. De sup
porters hebben kennelijk alle
tijd om nog wat na te blijven.
Het plein blijkt nog voller te
kunnen dan het al is. Honder
den wit-blauwe verpleegsters
worden door de overigens ge
nadeloze ordebewakers naar
de vrijgehouden paden tussen
de dranghekken geleid en
ponds-ponds-gewijs over het
plein verdeeld.
Schouder aan schouder
staan de mensen nu in de hete
zon onder de wolkenloze
blauwe hemel. Sommigen ste
ken parasols op maar dat roept
achter hun ruggen protesten
op. Nog steeds stromen er
mensen naar het plein.
Eén groep van boven de
middelbare leeftijd strompelt
achter een man aan met een
rood hoofd, bedekt door een
zakdoek met vier knopen. Uit
zijn korte broek steekt een
paar winterwitte benen. Zijn
rood-wit-blauwe vlaggetje
aan een stokje is niet eens no
dig om vast te stellen dat het
een onmiskenbare Nederlan
der is. UitdezijpoortvandeSt.
Pieter marcheert de Zwitserse
garde naar het podium, ge
volgd door een stapvoets rij
dende witte jeep, bestuurd
door een chauffeur in rokkos-
tuum. Kreten en applaus
weerklinken als achterop een
witte figuur zichtbaar wordt:
de paus. Nu blijkt volgens welk
vernuftig systeem de drang
hekken op het plein zijn ge
plaatst. Ze laten een soort
achtbaan vrij waarover de
pauselijke jeep tweemaal „un
giro" maakt.
Jongetjes klimmen in lan-
Na afloop van de audiëntie blijft op het St. Pietersplein een
ravage en een berg rommel achter.
want hij is nog honderden me
ters ver weg. Een over-en-
thousiaste trappist, of mis
schien wel een dominicaan,
duwt ons van onze straatsteen.
De sfeer is er hier niet naar dat
je je op wie of wat dan ook
kwaad maakt.
Na een kwartier is de pause
lijke jeep wat dichterbij geko
men. In onze buurt wordt ge
schreeuwd in zes talen, het
Brabants incluis. Nog steeds
komen er bussen en voetgan
gers uit de Via della Concilia-,
zione. De lege bussen worden
naar de parken op de Gianico-
lenseheuvel gedirigeerd. Te
midden van het pandemonium
zit een kind, als de jeep voorbij
rijdt, rustig op de grond aan
zijn flesje lemonsoda te zuigen,
even onverstoorbaar als de
beide monsignori, die naast de
zwaaiende paus in de jeep zit
ten en geen spier van hun ge
zicht vertrekken. Na meer dan
een uur stopt de jeep terzijde
van het podium.
De paus zit in een leunstoel
op het podium, geflankeerd
door de beide monsignori.
Een Vaticaanse spreker be
groet een aantal clubs en offi
cieel aangekondigde groepen:
seminaristen uit Genua,
kloosterlingen uit Messina en,
niet te vergeten, de Sorelle van
San Giuseppe (zusters van St.
Jozef). Dan komt het indivi
duele voetvolk aan de beurt.
Het wordt begroet in de talen
van Sri Lanka, van Oeganda,
van Ierland, Thailand en Viet
nam, plus de wat meer bekende
talen. Een 99-jarige uit de bin
nenlanden van Lucanië wordt
apart welkom geheten. Dan
wordt de microfoon naar de
paus gedraaid. Met een zwaar
Pools accent weerklinkt: „In
nomine patris et filio...". De
toespraak duurt twintig mi
nuten, wel wat lang bij deze
hitte, maar hebben de pause
lijke secretarissen daar weet
van gehad, toen ze de toe
taarnpalen. Uit de schaduw
van de zuilengalerij dringen
nog eens duizenden mensen
naar voren. Een zee beweeglij
ke handen wordt uitgestoken
naar de man in het wit. Hij
drukt tientallen handen,
zwaait naar alle kanten en, ja
hoor, daar wordt de eerste
kleuter in de lucht getild. Dit
gebaar is het handelsmerk ge
worden van paus Karol Woj
tyla. Nog tientallen malen zal
het schouwspel zich herhalen,
tot vreugde van de dolgelukki
ge moeders en tot wanhoop van
de over eikaars voeten strui
kelende fotografen. Voor onze
neus steekt een priester een
stuk triplex in de lucht met
daarop in onhandige letters:
Viva il Papa. Als de paus het
wil lezen zal hij over een verre
kijker moeten beschikken.
De pauselijke toespraak is
geëindigd, de pauselijke zegen
gegeven. Het is verbazingwek
kend om te zien hoe snel het
plein leegstroomt.
In de Via della Conciliazione
wordt het opnieuw een chaos.
Bussen, die proberen hun kud
de op te vangen, vermengen
zich met het stadsverkeer van
kantoor- en winkelpersoneel
dat zich naar zijn siësta spoedt.
Op het plein blijven karre-
vrachten papier, bekertjes,
plastic en verdere rommel
achter. De stadsreiniging van
Rome is helemaal niet blij met
blik, maar Coca Cola heeft
uitstekende zaken gedaan. De
heren Heineken en Perone mo
gen trouwens ook niet mop
peren.
De souvenirstalletjes slijten
dozen vol medailles, kleuren
foto's van de paus en asbakjes
in de vorm van het St. Pieters
plein. Eindelijk luwt de vraag
naar souvenirs van Joannes
XXIII, die tijdens het bewind
van Paulus VI steeds in trek is
gebleven. Zilverkleurige St.
Pieterskerkjes met een rode
lamp erin worden ook veel ge
vraagd. Sjiek voor op de
schoorsteenmantel zijn verder
de gipsen naakte Davids van
Michelangelo en de even
naakte zus van Napoleon, zo
als ze eens poseerde voor Ca-
nova.
Dc paus en zijn consorten
zijn met de jeep vertrokken.
Naast het podium stopt een
Vaticaanse bestelwagen voor
het inladen van geschenken,
die de paus zijn aangeboden.
Een mand met twintig soor
ten brood is altijd bruikbaar,
een korf vol druiventrossen en
flessen, wijn eveneens, maar
wat moet de Heilige Vader met
een triplex theewagen van een
knutselclub uit de buurt van
Bolzano? Misschien staan er,
net als op Soestdijk, in de Vati
caanse tuinen rododendrons
om de rommel, naar het woord
van Sonneveld. tussen te flik
keren. De stadsreiniging van
Rome zorgt voor het slotstuk.
Als de Romeinen hun siësta
hebben uitgeslapen, ligt op het
St. Pietersplein geen lucifers
houtje meer.
De „oneman-show" zit er
op voor deze woensdag. Het
meest verwonderlijke dat je
kunt bedenken is, dat het
schouwspel zich de volgen
de week zal herhalen, voor
een heel nieuw publiek in
misschien nog groter getal.
PIET TUMMERS