FRANSE AUTOTECHNICUS:
in '93 m
Probleem in Zuid-Amerika
(Energiever
structureel
(terugdring*
AMERIKAANSE ONDERZOEKERS
ne
Amsterdamse Eff<
van woensdag 7 juni 1979
I 20
Na 1988 eind aan
oliebeschaving9
(Van onze redactie bui
tenland)
BREDA - Nu een ieder
bevreesd uitkijkt naar het
moment dat zijn auto nog
slechts ingeruild kan
worden tegen een fiets,
neemt het aantal voor
spellingen over wanneer
de olie opraakt toe. We
tenschappelijk, populair-
wetenschappelijk en zo
maar voor de vuist weg
worden jaartallen rond
gestrooid.
We hebben weer twee
nieuwe catastrofejaren:
1993 en 1988. Wie het
weet die mag het zeggen...
PARIJS (AP) - Hoe zal het er op aarde uit gaan
zien als de olie op is? De vermaarde Franse au
totechnicus Jean-Albert Gregoire heeft er een
boek over geschreven dat getiteld is: „leven zon
der olie". Geen genoeglijke lectuur uiteraard.
Gregoire, bekend gewor
den door zijn baanbrekend
werk vooral op het gebied
van de voorwiel-aandrij
ving en de vering, voorziet
dat 1988 het jaar wordt
waar het om zal draaien,
dat de kan leeg zal gaan ra
ken omdat er meer olie zal
worden verbruikt dan er bij
komt.
In 1990 wordt dan het
eind van de „oliebescha
ving" verwacht en gaat de
wereld over van een tijd
perk van overvloed tot een
van tekort en problemen.
„Trots zal omslaan jn ne
derigheid en het zal nood
zakelijk zijn 's-werelds
rijkdommen te herverdelen
en zich snel te wennen aan
een andere soort van be
schaving".
De moderne economie",
aldus Gregoire, „is een ko
los geschapen door de pe-
troleumbeschaving. Petro
leum zit in zijn bloed, zijn
grootste steunpilaar is de
auto. Beperk de toevloed
van olie en een verderflijke
bloedarmoede zal haar in
trede doen".
D'e grote crisis zal komen
omstreeks het jaar 2050 als
de wereldvoorraden aan
olie en gas op zijn. Er is dan
wel steenkool, maar, aldus
de schrijver, het exploite
ren daarvan zal duur en
moeilijk zijn.
Booreilanden: tekenen van olieschaarste
Er zal maar één wereld
macht overeind blijven: de
Verenigde Staten fie hun re
serves intact hebben kunnen
houden.
Alles zal worden geprobeerd
om energie te krijgen. Atoom
kracht zal slechts vijftien pro
cent kunnen leveren van het
geen de wereld nodig heeft,
maar ook het uranium zal op
raken. Energie uit waterkracht
zal niet veel te beteken hebben.
Voordat er een nieuwe vorm
van energie kan worden aan
geboord, en in voldoende hoe
veelheid, zal de wereld lijden,
zestig jaren lang. Er kan al één
en ander worden gedaan, aldus
(Van onze redactie buitenland)
NEW ORLEANS - Rond 1993 zal de wereldproductie haar
hoogtepunt hebben gevonden als gevolg van de energie-schaar
ste. Dat voorspellen de Amerikaanse onderzoekers Root en Atta-
nasie. Zij baseren hun voorspelling op het feit dat er nog maar
weinig gebieden in de wereld niet zijn onderzocht op de aanwe
zigheid van olie, waardoor het duidelijk zal zijn dat dit gegeven
gecombineerd met de jaarlijks stijgende vraag naar deze grond
stof er een moment zal komen dat aanbod en vraag niet meer op
elkaar aansluiten.
In hun studie wordt benadrukt dat de steeds hoger wordende
levensstandaard een grotere vraag naar olie met zich meebrengt,
ondanks de aanwezigheid van andere energiebronnen zoals bij
voorbeeld steenkool. „Ruwe olie heeft, ondanks het feit dat ze
duurder is dan steenkool, toch haar rol als belangrijkste energie
bron behouden door haar bijzondere eigenschappen". De Ameri-
CARACAS (AP) - Voor Luz Maria Alvarez vormt water een probleem. Als er zware regenval is,
verkeert zij voortdurend in angst dat haar kleine huisje dat in een sloppenwijk op een heuvel in de
buitenwijken van Caracas, de hoofdstad van Venezuela, ligt, door een modderstroom wordt weg
gespoeld. Dit is de afgelopen vijf jaar twee keer gebeurd.
Ondanks de regenstormen wordt de familie Alvarez, Luz en haar zes kinderen, constant geplaagd
door gebrek aan water voor de dagelijkse behoeftes.
Iedere dag, weer of geen weer, moet zij haar kinderen gewapend met emmers de heuvel afsturen
om bij de openbare kraan in het dal water te gaan tappen. Het gebeurt echter soms dagen achtereen
dat er geen water uit de kraan komt.
Vele mensen in Latijns-
Amerika in dichtbevolkte ste
den en afgelegen dorpen kam
pen met hetzelfde probleem.
Zij hebben vaak niet genoeg
water voor hun dagelijks ge
bruik.
Watergebrek is soms aanlei
ding tot rellen. In 1978 braken
er in Caracas opstanden uit
toen grote aantallen gemeen
tewoningen verscheidene we
ken achtereen zonder water
zaten.
In de steden heeft de snelle
bevolkingsgroei en de massale
trek van het platteland naar de
steden ervoor gezorgd dat het
watervoorzieningssysteem
overbelast is geraakt. De pijp
leidingen zijn oud en voldoen
niet meer, zij zijn vaak slechts
berekend op het watergebruik
van een enkele familie of
wooneenheid en niet op de
waterlevering aan flatgebou
wen en industrieën.
De aanleg van dammen en
waterreservoirs is achter
gebleven bij de ontwikkelin
gen en dat heeft tot gevolg dat
voor vele mensen in Latijns-
Amerika water een dagelijkse
zorg betekent.
Waterleidingen zijn voor de
meeste dorpen in zuid-Ameri-
ka een onvervulde droom en
het drinkwaterprobleem op
het platteland wordt kritiek,
aangezien vele rivieren ten ge
volge van de ontbossing aan
het uitdrogen zijn en de over
gebleven waterwegen steeds
meer vervuild raken.
Niemand weet precies hoe
veel mensen van de 330 miljoen
die wonen tussen de Rio Gran
de, de grens tussen Mexico en
de Verenigde Staten en Tierra
del Fuego, het zuidelijkste
puntje van Zuid-Amerika, het
zonder voldoende water moe
ten doen. Maar over het hele
continent heerst het probleem.
Het noorden van Mexico,
Haïti, het noordoosten van
Brazilië en de afgelegen gebie
den van Noord-Peru en Cen
traal Chili kampen het hele
jaar met de ernstige waterte
korten.
Vele steden die als paddes
toelen uit de grond schieten,
betrekken hun drinkwater van
de verdorde landbouwgebie
den waardoor de toch al gerin
ge produktie nog verder wordt
verminderd. Andere landen
worden niet geplaagd door
slechte regenval, maar daar is
de distributie naar de steden
kostbaar en gebrekkig.
BRAZILIË - In het grootste
deel van Brazilië is geen ge
brek aan water. Niettemin is
de hoofdstad Brasilia de enige
stad met een adequaat water
voorzieningssysteem. Zij wij
ten het tekort aan de enorme
trek van arme landbouwers
naar de grote steden van het
land. De regering hoopt dat te
gen 1980 tachtig procent van
de honderdmiljoen zieletel-
lende bevolking van voldoende
water kan worden voorzien.
Ondertussen hebben ecologen
verklaard dat het onvrucht
bare noordoosten van het land
in een woestijn aan het veran
deren is en zich aan het uit
breiden is door de enorme ont
bossing door landbouwcor
poraties en naar land honge
rende boeren.
PERU EN HET NOORDEN
VAN CHILI - Peru is één van
de ergste woestijnen van Zuid-
Amerika. Er valt zelfs minder
regen dan in de Sahara. In het
noorden van Chili ligt de le
venloze Atacamawoestijn. De
schrijvers van een rapport aan
de conferentie van de Verenig
de Naties over de bestrijding
van woestijnvorming zeggen
dat de Atacama, waar jaren
voorbijgaan zonder dat er een
druppel regen valt, zich aan
het uitbreiden is in zuidelijke
richting naar de vruchtbare
landbouwgebieden van Chili
toe.
Een groot deel van de enor
me schuld van Peru in het bui
tenland is veroorzaakt door de
leningen die het land heeft
aangesloten voor de aanleg van
enorme irrigatie-projecten en
de aanleg van pijpleidingen
van de Andes naar de kustge
bieden. Ingenieurs zeggen dat
met nog meer regeringssteun
het probleem opgelost kan
worden. Ondertussen moeten
echter één miljoen mensen in
de stoffige sloppenwijken van
Lima het zonder drinkwater
doen.
ARGENTINIË - BUENOS
AIRES waar tien miljoen van
de 26 miljoen inwoners van
Argentinië wonen, zuivert
drinkwater uit de Rio de la
Plata en ondergrondse reser
voirs. Het land heeft waar
schijnlijk het beste watervoor
zieningssysteem van Latijns-
Amerika. Zelfs in de sloppen
wijken zijn pijpleidingen aan
gelegd.
De grote zorg van Argentinië
echter zijn de woestijnen in het
westen van het land die zich in
oostwaartse richting uitbrei
den. De wind die vanaf de An
des blaast heeft de grenzen van
de dorre pampas verschoven.
Daardoor zijn tienduizenden
hectaren weideland onbruik
baar geworden.
Waterhuishouding
cm
m~. "m:
(Van onze redactie
binnenland)
DEN HAAG - De werkne
mers
in de zogenaamde zachte
Gregoire, zoals bet ontwerpl
van auto's die super-zum!
zijn en waarvan verbruikt!
helft moet bedragen van i
van de huidige.
De beste kans voor de me
heid nieuwe energie „aan n
boren" is de fusie van deutggj
of zwaar waterstof, maar dj
zal vermoedelijk niet 1
voor het jaar 2050.
Deuteron wordt gevondeniol
zeewater, ongeveer derln
gram per kubieke meter, Jij
alles goeu Z":' een liter!
zeewater eens e-, en veel enti-L
gie kunnen opleveren als iiil
liter benzine, aldus de schiii-l
ver.
I „Mnr (gezondheidszorg, wel-
Ljnsvverk, bejaarden werk etc.)
en de ambtenaren zijn ernstig
erdeeld over de manier waar
in actie moet worden gevoerd
leaen de kabinetsbeslissing de
I trendvolgers extra te laten
„atigen en de korting op de so
ciale uitkeringen door tc zet
ten De christelijke bonden,
waarbij ook de Arka gerekend
wordt, veroordelen acties van
werknemers in de gezond
heidszorg. De katholieke Kabo
echter heeft zich vierkant
achter de FNV-op >ep ge
schaard onder het motto „Het
I kabinet-Van Agt moet weg".
I De Kabo heeft de CDA-
I fractie gevraagd onmiddellijk
[met het kabinet-Van Agt te
breken, nu dat op geen enkele
(wijze rekening houdt met
gerechtvaardigde" verlan
gens Vt
Kabo w
mee aa
nifestat
juni het
Dat
vanzelf:
Verbon
dernem
haar dei
zuinigir
op 16
houden
Op die
nomiscl
mum bi
geverso
Als
zegt, i
zijn ger
en niet I
kunnen
zaterda
oproep
op het
onnodig
drijfsle
conflict
en rege
kanen merken ook op dat, zolang olie een superieure t
blijft, een land dat overgaat op andere energiebronnen zich
daardoor in een ongunstige concurrentiepositie zal stellen
De Amerikaanse olie-industrie zal naar verwacht dit jaar lil
miljard dollar besteden aan het zoeken naar olie en de winningen I
de raffinage daarvan, dat is bijna eenderde meer dan in '77. „He:I
feit dat de oliemaatschappijen de hogere kosten hebben geac-1
cepteerd en zich begeven naar gevaarlijke gebieden, zoalsdil
Noordzee en het zeegebied voor Alaska, maakt duidelijk datdeze
ondernemingen in moeilijkheden zijn", zo stelt het rapport.
Het voornaamste probleem blijft de winning. Buitengaats bo
ren is een problematische en (dus) kostbare aangelegenheid. Bo-|
ven dien zijn er maar weinig plaatsen waar de ruwe olie m grote
hoeveelheden wordt aangetroffen en dan nog niet zoals ink
Midden-Oosten. Daardoor blijven de OPEC-landen, ondankshe:
intensieve zoeken, hun belangrijke positie behouden.
DEN HAAG - De structurele veer he
energiebesparing die de over- minder
heid heeft nagestreefd sinds de lijkste
oliecrisis van 1973 begint solatie:
langzaam vruchten af te wer- fort, ma
pen. Sinds dat jaar is de stij- giereke
ging van het energieverbruik
I in ons land beperkt tot één
procent per jaar. Daarvoor was T
de stijging zo'n 8,5 procent per
jaar.
Dat zegt drs. Th.J. van Ros-
sum, hoofd sector energiebe
sparing van het ministerie van
Economische Zaken, deze
week in Economisch-Statisti-
sche Berichten (ESB).
Hij geeft toe dat een deel van
de geringere stijging van het
verbruik is toe te schrijven aan
de economische terugval die
ivolgde op de oliecrisis. Toch
meent hij dat een zekere om
buiging valt te constateren in
de structuur van het energie
verbruik.
Dit laatste acht hij van groot
belang voor een permanente
matiging van de groei van het
energieverbruik. Het vragen
van offers als autoloze zonda
gen, trui aan in huis e.d. is vol
gens Van Rossum slechts zin
vol voor het opvangen van tij
delijke verstoringen in de
energievoorziening.
De mensen doen er slechts
aan mee als zij concreet de
aanleiding zien en dat duurt
maar kort. Wat veel minder
zichtbaar is, is de noodzaak tot
structurele ombuiging, door
verbetering van de efficiency
van het gebruik: ofwel onge-
11, 'wcedse parlement heeft
I ie jaa'd' dat er tot maart 1980
1 n 'and geen nieuwe kern
centrales meer mogen worden
I v.?rtart' In maart van het
13* >aar wordt een refe-
I j, 11 m gehouden over het al
I Ia" met houwen van meer
I «emcentrales.
RANl
Het ovi
nale P:
die de
Randfo
is bij ei
zing c
publiek
stappen
Vorster
formati
De ki
nale P
Bob Ge
stemme
de als g<
afgetrei
tel van
in nove
wonnen
De e:
sionale
verlies
geprofit
NevillV
stemme
wijl ha<
met ma
doen.
De
kind va
niet in
genwoo
in Ran
mentair
de part
publiek
kreeg,
derale f
vergaar
hadden
kolom slotkoersen vorige beurs.
f O- i
1 &l°tnoteringen van gisteren.
Actieve aandelen
28,90 28,30
849,00 347,00
70.10 69,90
105,80 105,00
180,10 179,50
179,50 179,00
82,00 81,30
I ^ZOf20
^BNflOO
AtnRof2o
neli;Miif75
a"d'«hef20
„0rdl«bePr.
för'l5 81,30
H«oSOï ,"'f 25 77,00 76,80
I IriA-Mn 30'9° 30,60
KNSM r?,Cf' 51'°° 50,20e
I f.100 97.00 96,50e
103,20 104,30
143,10(142,50e
103,30(103,10e
88.80 67,00
173,50 170,00
24,10e 23,90f
162,10 161,70e
!31,50 131,50
111,40 111,20
123,40 122,40
Waterhuishouding in Zuid-Amerika: na lange tijd van droogte plotseling zoveel regen dat er onderstromingen volgen, om drie dagen later weer zonder
f in
0»"°S'df50
hwe,cnc«<
éMf10
K«°f50
Sn 150
rinn ",0 f 50
kver f 2o
»#7t0. Ned. 74
'Lid,d
i J !id,6-i
4j!d'6-2
"1 75
o 7a id 79-94
!d'5
!d75-2
t' lj'6-96
103,80 103,70
103,60 103,50
100,80
101,80
99,60
99,20
98,50
98,60
98,10
98,30
97,50
97,40
96,50
100,80
101,66
99,40
99,20
98,40
98,50
98,00
98,20
97,50
97,30
»,20
8.50
8.50
8.25
8.25
8.25
8.25
8.00
8.00
8.00
8.00
8.00
8.00
8.00
8.00
8.00
7.75
7.75
7.75
7.75
7.50
7.50
7.50
7.50
7.50
7.50
7.20
7.00
7.00
7.00
6.50
6.50
6.50
6.50
6.25
6.25
6.00
5.75
78-89
79-89
76-96
77-92
77-93
79-89
69
70-95
71-96
701
7011
7 011
76-91
77-97
77-87
71-96
73-98
77-97
77-92
69-94
71-96
72-97
78-93
78-88
71-81
72-97
661-91
6611
69-94
681-93
6811
68III
68IV
66-91
67-92
67-92
651-90
97,
97,
95,
96,
96,
95,
93,
93,
93,
98;
96,
96,
95,
93,
96,
91,
90,
92,
93,
91,
90,
89,
92,
92,
98,
87,
90,
90,
89,
87,
87,
87,
87,
87,
86,
85,
86,
pE STEM VAN VRIJDAG 8 JUNI 19
