sradenï
van ti
kerel
KERK in
beweging
Nieuwe Franse aanval op Rotterdamse oliemarkt
Garantie
tot 1992
Meubelfabriek
Öisterwijk
werkloze
EVEIM UITBLAZEN
Synode van Nederlandse
bisschoppen test-case? tï~l0
ls»»i,kf2r bm*d«°de
ileidsmarZrS Zljn op de ar~
U T DE
WEEKBLADEN
Soldaat
Antecedenten
PcSitie
door
J. Hulshof
MET W3IV3 KOCK
Inkomen
Zakelijk
Iets anders
Ontspannen?
Plaatselijk
Intrekken
o 12 jaar garantie
9 geloogd massief Europees eiken
voorzien van eigen brandmerk
9 ongekende service
Om
Lt ,S' academici: allemaal
7, °°'verlaters. Ook de eeuwi-
Kass
mm
DE STEM VAN VRIJDAG 8 JUNI 1979
dE STEM VAN VRIJDAG 8 JUNI
V"-
rv.;j" r"r v. V,vjf V
CD
ïlJ
„Een heer in zwaar weer". Zo karakteriseert ELSE-
ViERS MAGAZINE premier Van Agt wiens beleid in een
omslagverhaal niet zo positief wordt geanalyseerd als:
Russische roulette. „Hoofddoel lijkt intussen het uit
zitten van de rit. Een benauwende conclusie als men
zich realiseert dat problemen van grote importantie
dringend om een oplossing smeken. Alleen al de ko
mende troebelen rond het energie-vraagstuk bieden
een zorgwekkend perspectief".
W
De Amerikaanse reacties op
het ongeluk met een DC-10 bij
O'Hare Airport (Chicago) vori
ge maand, mogen misschien
wat overtrokken lijken, EM
daarentegen stapt wel weer
wat al te luchthartig over de
vraag heen hoe het nu zit met
dit vliegtuig. „Het vertrouwen is
geschokt, niet gebroken heet
het dan". In de buitenlandsec
tie aandacht voor Italië (Op
mars der rechtse splinters), de
Bondsrepubliek (Straus ziet at
van ananas), Israel en Egypte
en Zimbabwe-Rodesië („Het
zwarte masker van Rhodesië
zal vallen", zegt Nkomo).
Prof mr. I.A. Diepenhorst
spreekt het CDA licht bestraf
fend en opbeurend toe. „Het
moet zich niet van de wijs laten
brengen door socialistische en
liberale tegenstellingen, maar
onomwonden zeggen wat het
beslissend acht dat, in een po
lariserend Nederland, opbou
wend vermag te verwerken".
Hans Wiegel, minister van
Binnenlandse Zaken, voorziet
in 1980 een ingreep in de lo
nen, indien de loonontwikkeling
dan niet achterblijft bij die van
dit jaar. Terloopse veeg uit de
pan voor dr. G. Veldkamp:
„Veldkamp is voor de regering
al enkele jaren bezig onze so
ciale wetgeving door te lichten.
Hij zou een geweldige bijdrage
kunnen leveren aan de ombui
gingsoperatie door nu eindelijk
eens zijn bevindingen op dit
gebied te publiceren".
Signaleert EM al dat van
staatssecretaris (Defensie)
Van Lents notitie over de
dienstplicht weinig nieuws uit
gaat, DE TIJD komt wat verder
met de constatering dat we
langs sluipende wegen en met
rechtvaardigingen achteraf al
aardig op een vrijwilligersleger
afstevenen. Onderwerp van
beide reportages is de „onbil
lijkheid" in de dienstplicht die
wil dat nog maar vier van de
tien dienstplichtigen ook wer
kelijk onder de wapens moet.
DE TIJD relativeert die „on
billijkheid" door op te merken
dat van de zes die niet hoeven
bijna drie en een halve man li
chamelijk niet eens geschikt is
voor de militaire dienst (het
geen op zich óók een veront
ruste reportage kan opleveren)
en dat daarnaast van de res
terende ruim twee en een halve
man per tien er nog een flink
aantal niet in dienst hoeven
vanwege bestaande vrijstel
lingsregelingen.
Overigens constateert het
blad ook dat de strijdkrachten al
tot op grote hoogte uit vrijwilli
gers en beroeps bestaan. De
marine voor 90%, de lucht
macht voor 73% en de land
macht voor 50%.
Hans Bronkhorst sprak in
Polen met enkele vooraan
staande katholieken en oud
medewerkers van de paus.
Een van hen: „In sommige
westerse landen is de Kerk te
ver gegaan met concessies
aan de wereldse maatschappij.
Dat is mijn mening en onge
twijfeld ook die van de paus".
Hard ingrijpen in Nederland
verwachten deze Polen niet
van hun pauselijke landgenoot:
„De paus heeft begrip voor de
zwakte van de mens. Hij zal
met eindeloos geduld trachten
te overtuigen. Hij is niet ge
neigd tot snelle dwangmaatre
gelen. Hij is een veel minder
harde man dan kardinaal Wys-
zinski".
VRIJ NEDERLAND heeft
weer een BVD-zaak. Volgens
een oude instructie gingen en
gaan plaatselijke inlichtingen
diensten (PID's) de antece
denten na van ondernemings
raad-kandidaten voor zoge
naamde „vrije lijsten" (niet-
vakbondsleden) en tevens van
degenen die dergelijke kandi
daturen met hun handtekenin
gen steunden. Zoiets roept
vragen op (goede vragen voor
OR-leden nü) in hoeverre per
soneelsdossiers in bedrijven
worden beschermd tegen deze
PID's, meestal functionarissen
of afdelingen van de plaatselij
ke politie.
Minister Wiegel ontkent dat
deze instructie nog bestaat.
Volgens hem is die lang gele
den ingetrokken. PID-functio-
narissen spreken hem echter
tegen.
HERVORMD NEDERLAND
schrijft naar aanleiding van de
NAVO-conferentie in Noord-
wijkerhout: „Dat dit kabinet in
weerwil van duidelijke uitspra
ken van de volksvertegen
woordiging onder druk van de
VS en de Bondsrepubliek is
gezwicht of dreigt te zwichten
voor de eis tot modernisering
van de kernbewapening, zal
wel weer worden goedgepraat
met de kreet, dat we een be
trouwbare bondgenoot moeten
zijn".
In hetzelfde nummer zegt de
Westduitse minister van De
fensie Apel dat er eerst gepraat
moet worden met de Russen,
alvorens er wordt voortgegaan
met de bewapening. Volgens
hem is trouwens Europa zelf
niet het belangrijkste zorgen
kind waarop een vredespolitiek
moet worden gebaseerd. „On
ze veiligheid hangt ook af van
de sociale en economische
ontwikkeling in de derde we
reld!"
Leen van der Linden, van de
politiebond („De politie wordt
nooit je beste vriend"), voor
spelt in HN dat de onvrede van
de mensen over de gevestigde
orde zal toenemen en dat de
samenleving niet veranderd
kan worden zonder dat de poli
tie meeverandert.
HN had ook een interview
met de Amerikaanse priester
activist Daniel Berrigan. Over
de inmiddels in het zakenleven
ondergedoken „anti-Vietnam-
generatie", zegt hij (lachend):
„Ja, die doen weer met Ameri
ka mee. Die zijn opgegaan in
de consumptiemaatschappij.
Ze verkopen verzekeringen en
verdienen daar een hoop geld
mee. Maar dat was te voor
spellen".
Het blad begint ook een serie
gesprekken met de makers van
Hilversum 3 programma's, uit
gezonden door de wat meer
„geprofileerde" omroepen
VARA, VPRO, NCRV en KRO
Deze week Koos Zwart van
Popdonder Plus. Leuke dingen
kom je van hem aan de weet.
Zoals het „feit" dat er zowel
linkse als rechtse popmuziek
is. Ik dacht in mijn onschuld dat
alle popmuziek zowel rechts -
verdovend, opium voor het jon
ge volk - als kapitalistisch was.
Maar nee: de Sex Pistols zijn
links en Kurt Edelhagen is
rechts.
De op Aruba werkzame pre
dikant H. Geurs tracht in een
kort maar lezenswaardig artikel
aan te tonen dat de Arubaanse
onafhankeiijkheidspolitiek een
raciale ondergrond heeft".
(„Wij willen vrij zijn van zwart
Curagao").
DE GROENE AMSTER
DAMMER legt de genante on
geïnspireerdheid van de cam
pagne voor de Europese ver
kiezingen "nogeens bloot en
spaart daarbij ook „ijdeltuit"
Vondeling niet. Den Uyl's „al
ternatieve bestek" heet in DE
GROENE „de klop op de deur
van het Catshuis". Citaat: „ook
in de CDA-fractie heeft men
wel oren naar de plannen van
de oppositie voor een verre
gaande matiging van de inko
mens. Ligt het economisch
beleid van het tweede kabinet-
Den Uyl al klaar?"
DE GROENE besteedt ook
aandacht aan de problemen in
het Nederlands episcopaat. Ni
co van Hees: „Aan de Malie
baan zal de boksring nog lang
niet worden weggehaald".
De hartpagina's zijn besteed
aan een overzichtsreportage
van de Russische wapenexport
naar de derde wereld („Russi
sche roulette"). Onder het
kopje „Iwan de Onhandige
staat een opsomming van
mislukte „wapendeals".
In DE NIEUWE LINIE analy
seert Gerard van den Boomen
de politieke situatie in Neder
land als volgt: „Ook dit blad
schrijft over de a.s. bijzondere
synode („r.k. Nederland heeft
weer eens een primeur"). DNL
ziet er een stap in naar nieuwe
centralisatie: „een herroom-
sing via curie-kardinaal Wille-
brands".
Het blad bespreekt ook twee
boeken waaruit moet blijken
dat „linkse intellectuelen" in
Nederland worden behandeld
als dissidenten.
a 9% rrtoi hoof+ r\vr\-.e+n n+e- ,,AVOStoUca SolHdtuAn" 75/77». 7.7». Rpiflip 7TrnvtbviAl. H
Q, 25 mei heeft pro-staats
secretaris Casaroli aan kardi
naal Willebrands meegedeeld
dat de paus een speciale syno
de wil bijeenroepen om de
problemen van de Nederlandse
kerkprovincie op te lossen. Het
is nog niet bekend, waar en
wanneer deze synode gehou-
dèn zal worden. Waarschijn
lijk in de late herfst of in de
winter en niet persé in Rome.
Behalve de paus en de Neder
landse bisschoppen zullen ook
'twee vertegenwoordigers van,
Nederlandse religieuzen, een
aantal curiekardinalen en de
staatssecretaris van de Bis
schoppensynode, de Pool Wla-
dislaw Rubin, aan het overleg
deelnemen. Deze beslissing
betekent dat men in Rome
waarschijnlijk niet al te zwaar
tilt aan de persoonlijke kant
van het conflict binnen de bis
schoppenconferentie in Ne
derland. Als de paus zou den
ken dat de problemen vooral
met de persoon van mgr. Gij-
sen te maken hebben, zou een
andere oplossing immers meer
voor de hand hebben gelegen.
De aandacht concentreert
zich nu helemaal op de zakelij
ke meningsverschillen. De
paus heeft zijn oordeel over de
ze geschilpunten nog niet ge
geven. In plaats daarvan hij
een bijzondere Bisschoppen
synode bijeengeroepen. Vanaf
het begin van zijn pontificaat
heeft Johannes Paulus II het
belang van de Bisschoppensy
node, zoals die door Paulus VI
in 1965 is ingesteld, onder
streept.
In zijn nieuwe en
cycliek ziet paus Woytila deze
Bisschoppensynode als een
van de hoopgevende tekenen
van kerkelijke vernieuwing.
De paus herinnert eraan dat
zo'n synode in de lijn ligt van
het evangelie. Jezus heeft im
mers zijn apostelen niet als
eenlingen, maar als een team,
als een college, de wereld inge
stuurd.
Casaroli zegt dat de komen
de synode gezien moet worden
in het licht van het document
„Apostolica Sollicitudo" van
15 september 1965, waarmee
Paulus VI de officiële Bis
schoppensynode instelde.
Paulus VI zegt dat deze Bis
schoppensynode op drie ver
schillende manieren kan ver
gaderen: als Algemene Bis
schoppensynode, een perma
nente instelling, die iedere drie
jaar vergadert; als Buitenge
wone Bisschoppensynode, die
de paus kan bijeenroepen, om
de voorzitters van alle natio
nale bisschoppenconferenties
te raadplegen voor een drin
gende aangelegeheid, en ten
slotte als Speciale Synode, die
bijeenkomt om de problemen
lllllllllllllllllllllllllllllllllllltllllllUIII
van een bepaald land of een be
paalde regio te bespreken. In
alle drie gevallen gaat het om
de officiële Bisschoppensyno
de van de wereldkerk. De paus
wil dus heel nadrukkelijk de
Nederlandse problemen voor
het forum van de wereldkerk
brengen. Daarmee is de ko
mende synode dus iets heel an
ders dan een particuliere bis
schoppensynode in de tradi
tionele zin van het woord. Het
lijkt erop alsof de paus over de
hoofden van de Nederlandse
bisschoppen heen naar de kerk
in België, Frankrijk, (v I
en de Verenigde Staten tel
Of binnen deze sfeer een»!
spannen benadering 1
problemen mogelijk is, ,1
heel andere vraag.
Bisschoppensynode is (1
zwaar gecentraliseerde iiutl
ling. Het zou de vergade,rl
wellicht ten goede fcornei-'l
wanneer ze niet in Rome jl
worden gehouden, en MJaniie»!
de curie niet te zwaar
genwoordigd zou zijn. DatJ
entegen zouden mensen olid
kardinaal van Wei
Basil Hume, of de
van Mechelen, Leo Su„„,.
een heel positieve rol
spelen. Overigens heeftdeftJ
schoppensynode geen bjil
singsbevoegdheid. Ze Ml
vooral een adiviserend en p.l
formatief karakter. Het ij j
paus, die de Synode fc.1
roept, de agenda bepaalt, del
Synode voorzit (in eigen p>J
soon of via een gedelegeerd
en de voorstellen beoordetl!
Synodes horen op zichzelfm
het wezen van de kerk. Vmjl
het begin was dat de mawer«|
problemen op te lossen, Dtl
verhouding tot de joodse kJ
de paasdatum, de geldijtisjl
van de doop door mensen dtl
zich van de kerk hadden ajei-l
scheiden, het priestercelikA
het waren allemaal problem™
die in de eerste eeuwen mul
nodes werden uitgepraat D>|
rol van de bisschop tianSjr.il
en de patriarchen van Antio-l
chië en Alexandrië vers"
daarbij van geval tot
Maar het accent lag sterk opit
problematiek van plaatsehjtM
kerken. Het Aula-wooritrM
boekje van Dr. Bartelmk geil
voor het Griekse woord „sjji-I
dos" de volgende uertalinji'J
samenkomst, tierenigisji
volksvergadering, botsiti)|
aanval, gevecht, het sam
stromen, binnenstromen, c
densatie. De meeste spoill
hadden van dat alles uielietsiil
zich. Maar centraal staat bill
samenkomen. Het samentel
men, de „synodos" is hetlojïl
sche gevolg van het geroepo|
worden, de „ekklisia".
(Van onze correspondent)
PARIJS - Volgens president Gis-
card d'Estaing is het essentieel dat de
Europese naties moeten proberen
aan de omhoogschietende olieprijzen
op de Rotterdamse vrije oliemarkt
een halt toe te roepen in een eerste en
hoogst belangrijkste stap om een uit
gebreide energie-dialoog tot stand te
brengen tussen olieproducerende en
industrielanden.
In Parijs werd de verklaring gezien als
een hernieuwde poging om tussen de
olieverbruikende naties een minimum
van solidariteit tot stand te brengen on
geacht de Amerikaanse subsidiepolitiek
om zoveel mogelijk olie aan te trekken.
Volgens de Franse minister voor Ener
giewezen overwegen de diverse regerin
gen van de Europese Gemeenschap op
Frans initiatief een serie maatregelen die
op 21 en 22 juni op de Europese top in
Straatsburg bestudeerd zullen worden.
Volgens Frankrijk is het tot redelijke
verhoudingen terugbrengen van de wilde
o f vrije markt in Rotterdam een eerste en
volstrekt vereiste stap om met de Ver
enigde Staten een overeenkomst te berei
ken en gezamenlijk de betrekkingen tot
de olie-exporterende landen te verbete
ren.
Na het bezoek aan Washington van de
Franse ministers van Buitenlandse Za
ken en die van Energiewezen (die mede in
naam van de Europese Economische Ge
meenschap spraken, omdat Frankrijk
daarvan op het ogenblik het voorzitter
schap waarneemt) zouden de Amerika
nen bereid zijn het beginsel van hun sub
sidie van vijf dollar per barrel te herzien
als niemand meer tegen speculerende
prijzen op de vrije markten olie koopt.
Indien dit mocht gelukken zouden de
Verenigde Staten hun subsidie per 31 au
gustus kunnen intrekken, menen de
Fransen.
Parijs heeft in feite een tweeledig plan
om de oliecrisis te bestrijden:
A) de olieverbruikende landen aan te
moedigen het verbruik te beperken om
een evenwicht tot stand te brengen tussen
vraag en aanbod; en
B) te komen tot een technische over
eenkomst en een constructieve verstand
houding met de OPEC-landen.
Eerder op Frans initiatief ondernomen
pogingen om de vrije marktprijzen te be
heren is volgens Parijs op verzet van
West-Duitsland en Groot-Brittannië ge
stoten, hetgeen niet wegneemt dat er in
de Europese Gemeenschap thans aan
zienlijke sympathie voor het idee gerezen
is.
Volgens de Franse minister van Ener
gie houden de bestudeerde maatregelen
in: proeftransacties om na te gaan of de
gequoteerde prijzen inderdaad die zijn
waartegen transacties afgesloten wor
den. Verder: het opwerpen van mecha
nische barrières om de markt te contro
leren door plafond-prijzen vast te stellen
en tenslotte het vaststellen van officiële
marktnoteringen om zogenaamde door
zichtigheid van prijzen te bereiken.
Op de Tokio-topconferentie van het
eind van deze maand zullen volgens de
Franse president nieuwe energiemaatre
gelen bestudeerd moeten worden en mo
gelijk zal een crediet van 10 miljoen dol
lar ruim twintig miljoen gulden beschik
baar gesteld worden om onderzoek te fi
nancieren naar alternatieve energie of
synthetische brandstof, bovendien een
verdrag tussen olieverbruikende landen
om geen olie te kopen tegen hogere prij
zen dan die van de OPEC. In diverse stre
ken van Frankrijk begint men een tekort
,aan stook- en dieselolie vast te stellen,
met name in het noorden en westen van
het land en in het Parijse bekken.
Omdat wij alles in eigen hand houden, vanaf het
met zorg selekteren van het hout, het drogen,
het met liefde bouwen van het meubel, tot en
met de aflevering bij u thuis, durven wij die lange
garantie te geven van 12 jaar op het hout en de
konstruktie.
sikkimwtk\K
Oisterwijk, Heusdensebaan 65, tel. 04242-9012,
Roosendaal, Dokter Brabersstraat 24. (in het centrum) tel. 01650-3
li dc winter van 1655-1656 deed
I beroemd maakte. De astronomen i
hoofd gebroken over de verschijninj
zijn zelf gemaakte kijker naar de p
omschreven als „handvaten" of „ga
had geluk, de ring die rond deze pl
onzichtbaar was geworden: een sïti
Dit voorbeeld zegt wel iets
I over het wiskundige en ruim-
Itelijke inzicht dat Huygens
[had Hij berekende uit de ge-
1 geven situatie de omloopsnel-
heid en de baan die de planeet
I beschreef en kwam zodoende
op een juiste verklaring van de
gedaante van Saturnus. Op het
moment van deze ontdekking
was Huygens nog pas 26 jaar.
Bewijs
De lens waardoor Huygens
naar Saturnus gekeken heeft is
momenteel in het Leidse Boer-
haavemuseum te zien. Daar
I wordt een tentoonstelling ge-
houden ter ere van zijn 350ste
geboortejaar. De tentoonstel
ling „Een quaestie van tijd"
loopt nog tot 16 september.
Het hierboven aangehaalde
[leverde samen met onderzoe
kingen over banen en doorsne-
[de van planeten doorslagge
vend bewijs voor de stelling die
Copernicus ongeveer een eeuw
daarvoor had geponeerd. Niet
de aarde maar de zon staat in
het middelpunt, en de planeten
draaien om haar heen. Vooral
in theologisch opzicht was de
[bewijslast van Huygens en en
kele tijdgenoten een ware re-
I volutie. De Italiaan Galilei had
maar korte tijd voor de
[vondst van Huygens in eigen
[land zijn sterrenkundige ont-
[dekkingen moeten afzweren
[op straffen van uitbanning uit
[de kerk. In dit licht moet het
[natuurwetenschappelijk werk
van ee
emotie
weest
eerst
gewaa
voor
rijp v.
het ge
Daar
het m
tensch
blijkt
singen
Aardk
tegen
schree
public
verdet
weten
het be
dere
aarde
om ee
onze
niets
gens,
bedoe
dere p
Voo
God
om de
ping t
Hij toe
neten
Vervol
gens o
ning v
ten vo
wie h
zijn ni
hebbe:
(en de:
Dit is deels een gevolg van koop-p*J[
bij het publiek dat zoveel moge;.i|
brandstof wil inslaan en verder vaniii
feit, dat de oliemaatschappijen mde»
mermaanden méér benzine
met het oog op het sterkere va
keer en de geringere behoefte aanstooil
olie. Daarom wordt dus minder zwj
olie en dieselolie gefabriceerd. Hoe»!
een rantsoenering officieel ontkej
wordt, zou in de herfst een zog
contigentering van stookolie
kunnen worden; dit zou betekenen
alle handelaars hun klanten maar af
bepaald percentage kunnen leveren"A
het gemiddelde dat zij afgenomenhebeej
in zogenaamd normale jaren.
JAN DRUM®*!
e
ljJth«(ilvei|ater heten ze. Het woo
e tige dikke Van Dale doorgedrongi
't jaar wel 230.000. Ongeveer de b
trecht. Een bonte mengeling tiener
>e met een straten ver hoorbare
en aan de vlaggestok hingen en i
naar school willen.
h ^Jasëenoten die wel willen
[«Wieren, maar uitgelooft of
fj^gerd zijn vanwege een
e niet voldoende vooroplei-
IvrD^n*moedigden die lang
Lor eJ eindexamen de school
fc 2eggen' Vormings-
Ihtc onderwijzers,
!fenrto^ent die eerst °P ziin el"
Ize '®ste drs. is. Maar wat
°ok gestudeerd hebben,
één en koelang, ze hebben nu
Imoro zoeken een baan. Nu,
BiinriOD k°mendemaanden.
Hukt rt ij"00 sehoolverlaters
Ihl f ?!t jaar "iet meer, al
gen v pens de verwachtin-
fieraal het lectoraat Ge-
Nninp^01 de Arbeidsvoor-
Ijaren 'un 2u'ien werkloos de
J 811 binnenschrijden.
fe'oeiend ri°r,men 8en steeds
Werkin deei van de totale
Vandit°deCpd' Bi;i het begin
Jaantal anniurn bedroeg het
Pater nu - t;en jaar
153% p?mt het zeker op 52% a
l'dogiea" tZlt een klein beetje
°mdat iongeren de
inokw ze zullen moeten
,Wotden vaVa\°lefn baan' en ze
Man eerste ontsla-
l'er: weri/-0 sckuilt meer ach-
Val«nen Jn 61 m°menteel voor
|een inppcrï' .mensen die met-
Iden. Jem j eld kunnen wor-
Iwat al„and met alleen maar
|talent en mene ontwikkeling,
Piet meer8°r>de wd' wiben we
|Echoolverlat ciÉfers van de
Jschoolv„ e cijfers van de
Ifioeilijt, ,ts die geen of
|i°Hen dat kunnen vi
dat duidelijk aan.
In de
jeugdw
ministc
Onden
en CR]
sarme
schoof
Die zi;
categoi
vanwej
vanwej
Hiertoi
in Lin-
gen en
gionaa
mindei
An ti 11 i
kinder
Als
ding ki
voortij
hebber
wordei
de sle<
met ee
huisho
nig mt
Ook sc
meen
(MAVC
het m(
met M.
opleidi
uit de
Arbeid
een m:
vrijwel
cijfers
MAVO
gen in
achter
baan d
hun
haddei
wmmm
