Schandelijk
M
Schoonmaak in de berm
EVEN UITBLAZEN
KAAL STAAT GOED
Arbeid stij d ve rko rting
Nederland moet kansen
tot uiterste benutten
Kunst- en Antiekbeurs
biedt kopers
nu een waarborgla
door
Jaap v.d. Doof
binnenland
buitenland
Combinaties
Gezonder
Voorwaarde
(Lid van de Tweede
Kamer voor de PvdA)
Niet bereid
Verdachte
BANQUE DE PARIS
ET DES PAYS-BAS NA'
voor mensen die beter weten
VAN 6 TOT 16 APRIL IN BREDA
Koffie complet
Jugendstil
Lijdensweg
I n„?»0W!e'^et Pdbliekeeindrap-
E/'it „geheime" concept
de Rekenkamer tekenen de
"idensweg van de Tilburgse
IX,iTLDat werd sie-
I berin ^an de grond kwam. De
I lichtir. n na een door-
I tweeslaeb« il er een grote
I zat En !§be'd in de opzet
I Sigma;iZljds was het doel van
DE STEM VAN WOENSDAG 28 MAART 1979
dE STEM VAN WOENSDAI
Op 1 april (en dit is beslist
géén 1 april-grap!) gaan Bel
gische jongeren de wegber
men schoonmaken. De
Vlaamse Jeugdbond voor
Natuurstudie en Milieube
houd, „Natuur 2000", ergert
zich groen en geel aan de
vervuilde wegbermen. Om de
aandacht van publiek en au
toriteiten op dit euvel - zij
spreken van „wantoestan
den" - te vestigen, vraagt
„Natuur 2000" aan alle men
sen die milieubewust zijn om
op 1 april te 11 uur halt te
houden, waar men ook is, om
dan gewapend met een vuil
niszak een stuk berm schoon
te maken. Het is natuurlijk
maar een druppel op een
gloeiende plaat, zo beseft
ook „Natuur 2000", maar wie
weet steken de overheid en
de potientiële vervuilers er
wat van op.
In Antwerpen heeft tegelij
kertijd een „kernactie"
plaats. Fietsers (tevoet mag
ook) komen samen om 11 uur
bij het Ooststation (Plantin
Moretuslei). In een demon
stratieve optocht rijden de
fietsers, versterkt door de
„Groene Fietsers", de grote
stadsrondweg om daar de
bermen schoon te maken.
„Natuur 2000" hoopt nu
maar op voldoende deelna
me, óók uit Nederland, want
de Vlaamse Jeugdbond kijkt
ver over de grenzen en werkt
vaak en nauw samen met
soortgelijke organisaties in
Nederland en andere landen.
Een aardig initiatief dat me
eraan doet denken overi
gens, dat onze eigen straten,
plantsoenen en voortuinen
tijdens de maartstormen ook
vol rommel zijn gewaaid. Wie
ruimt die op?
Het gebeurt me - om het
eens onderkoeld te zeggen -
niet elke dag dat ik een uitnodi
ging uit Peking ontvang. Het
mag daarom geen wonder he
ten dat de bonte Chinese post
zegels op de enveloppe een
I spannende verwachting wek
ten De lichte anti-climax die
volgde op het openen van de
brief en de ontdekking dat ik -
om aan deze uitnodiging ge
hoor te geven - niet verder
hoefde te reizen dan Eindho
ven, werd weer vlug verdron
gen door nieuwsgierigheid. In
de brief werd de introductie
aangekondigd van een voor
Nederland „nieuwe Chinese
keuken", de mandarijnenkeu
ken, het neusje van de zalm op
het gebied van de toch al on
volprezen Chinese kookkunst
Of ik eens kennis wilde komen
maken met die keuken, vroeg
Lin The-Hua. Nou, dat was bij
mij aan geen dovemansoren
gericht en zo zat ik deze week,
te samen met enkele tientallen
andere journalisten en kookru-
briekenschrijvers bijna drie uur
lang te spitten in een maaltijd
van elf gangen, de Chinese
thee aan het eind meegere
kend.
Lin The-Hua bleek bij nadere
kennismaking een vriendelijke,
39-jarige restaurateur te zijn,
geboren in Nederland, maar
deels opgevoed in China (van
wege de taal). Na een onafge
maakte studie in de medicijnen
kwam Lin in 1962 terug naar
Nederland waar hij bij zijn va
der in het restaurant het vak
ging leren. In 1964 keerde Lin
opnieuw terug naar China voor
een tweejarige studie van de
Chinese keuken. In 1973
opende Lin The-Hua in Eind
hoven zijn restaurant Mei Ling
waaraan hij onlbngs de „Man
darin Garden" toevoegde, een
verkleinde replica van een ge
lijknamig restaurant in Peking,
compleet met uitzicht op een
Chinese wintertuin
Morgén krijgt Lin The-Hua
een soort definitieve bevesti
ging van de kwaliteit van zijn
mandarijnenkeuken als de
Chinese ambassadeur in Den
Haag er komt eten met gasten
uit China en mensen van Phi
lips.
De mandarijnenkeuken, al
dus Lin, ontstond in de zeven
tiende eeuw aan het begin van
de Tsj'ing-dynastie
(1644-1912).
Het was de eetcultuur van de
zogenaamde mandarijnen die
op uiterst ontspannen wijze de
Chinese gewesten bestuurden
voor de keizer in Peking. „Deze
mandarijnen waren zo rijk en
hadden zoveel vrije tijd, dat hen
niet veel anders overbleef dan
eten en drinken", aldus Ling,
die daaraan volledigheidshalve
toevoegt: „én vrouwen, waar
van ze er soms twintig tot dertig
hadden".
In een nis in de hal van de
Mandarin Garden staat een
grote vissekom (Ming-periode,
1368-1644). Vroeger zwom
men daar goudvissen in waar
mee de mandarijnen speelden
door ze te prikken met hun lan
ge vingernagels. „Een beeld
dat méér zegt dan duizend
woorden over de manier waar
op de mandarijnen hun tijd
doorbrachten", aldus Ling.
De mandarijnenkeuken ging
zich al gauw onderscheiden
van de vijf andere hoofdstro
mingen in de Chinese eetcul
tuur. Het belangrijkste ken
merk, ongebruikelijk ook in de
„gewone" Chinese keuken, is
het combineren in schotels van
vlees, vis, gevogelte, schaal
dieren, eieren, groenten en
vruchten. Volgens Ling ont
stonden die uitgebreide combi
naties omdat de koks het hun
meesters zowel als de gasten
naar de zin wilden maken door
ieders favoriete gerecht in de
maaltijd te verwerken en zo het
culinair hoogst, haalbare te be
reiken. Tot op zekere hoogte
acht Ling deze ontwikkeling
vergelijkbaar met die van de
Franse haute cuisine.
Door de reislust en welvaart
gestimuleerde nieuwsgierig
heid van de Nederlander naar
exotische schotels heeft ook de
belangstelling voor de oosterse
keuken - in het bijzonder de
Chinese - sterk doen toene
men. Volgens Ling speelt
daarbij ook een rol „het
groeiend besef dat de oosterse
eetgewoonten in het algemeen
gezonder ziin dan die van het
westen" Een bewijs daarvan
zegt hij te hebben gevonden in
de opkomst van de „nouvelle
cuisine" in Frankrijk.
Volgens hem is die sterk
beïnvloed door de Chinese
kookkunst, waar het erom gaat
„de oorspronkelijke smaak en
de andere natuurlijke kwalitei
ten van de gerechten tot hun
volle recht te doen komen". Het
heeft hem dan ook niet ver
baasd, zegt hij, dat hij in China
een groep vooraanstaande
Franse chefs tegenkwam, op
een culinaire studiereis.
Het beschrijven van culinaire
genietingen, van aroma's,
smaken en bouquets is niet
mijn sterkste zijde. Laat ik vol
staan met te zeggen dat ik
gaandeweg het idee kreeg voor
het eerst van mijn leven „Chi
nees" te eten De schotels,
geurig, kleurig en zeer delicaat
van smaak (er stonden geen
peper, geen zout en geen spe
cerijen op tafel en ook niemand
vroeg daarnaarl) zullen onge
twijfeld „gezonder" zijn ge
weest dan hutspot met klap
stuk, maar het duurde even
goed tot vier uur in de .morgen
eer ik de slaap kon vatten. Maar
wat wil je: eend, duif, speen
varken, garnalen, varkens
vlees, kwarteleieren, ossehaas
en een keur van groenten,
vruchten en notenAan
zo'n mandarijnen-leven moet
het ook wennen zijn geweest.
Kaalheid moet positief opgevat worden als
een bijzonder mannelijk attribuut, net als de
baard, zo vindt de Amerikaanse haarkundi-
gc William Montagna.
Op bet eerste internationale baareongres
in Hamburg zei hij dezer dagen dat haaruit
val en kaalheid zowel een kwestie van erfe
lijkheid als van hormonen kunnen zijn.
Tegen aanleg voor kaalheid valt praktisch
niets te doen. Ook haaruitval die door de
mannelijke sexucle hormonen worden ver
oorzaakt is nauwelijks te beïnvloeden. Wel
ke bioehemische veranderingen daarbij op
treden is nog nauwelijks bekend, aldus
Montagna.
Voor de wetenschap is haaruitval steeds
meer een hiologisch-mcdisch probleem om
dat de processen bij dc haargroei gevolg
trekkingen ten aanzien van basislevens
functies mogelijk maken.
Terwijl de regering peinzend over de problemen van morgen die van vandaag onopgelost laat
terwijl werkgevers rammelen met de geldbuidel, maken vakbonden zich op voor verdere ondorl
handelingen en acties om een begin met arbeidstijdverkorting te maken in enkele CAO's. Het is d0
situatie die vorig jaar bij het mislukken van het centraal overleg door de PvdA is voorspeld: ook als
de regering nalaat condities te scheppen om tot een geleidelijke verkorting van de arbeidstijd to
komen gaat de strijd erom door. Dc bonden lijken door tweehoofdoverwegingen te worden geleid
Allereerst dat arbeidstijdverkorting noodzakelijk is zelfs om het aantal arbeidsplaatsen van nu to
behouden. Vervolgens dat dc uiteindelijke kosten belangrijk minder zijn dan op het eerste ooglijk
en eerst in de praktijk precies kan blijken hoc die uitvallen.
Met die overweging ben ik
het eens. Arbeidstijdverkor
ting is niet het enige middel om
tot herverdeling van de arbeid
te komen. Zonder een beleid
gericht op het scheppen van
nieuwe arbeidsplaatsen, zon
der stringent beleid ten aan
zien van overwerk, zonder ar
beidsmarktbeleid kan het niet
tot voldoende vermindering
van de werkloosheid leiden.
Verkorting van de werktijd,
met name die per dag is niet de
remedie voor alle kwalen. Het
is wel een voorwaarde om nog
kansen te krijgen dat jeugdi
gen en vrouwen hun aandeel in
betaalde arbeid kunnen leve
ren. Dat inmiddels in een aan
tal bedrijfstakken het aantal
arbeidsplaatsen ernstig terug
loopt vormtéén aanwijzingdat
zonder verkorting van de ar
beidstijd zelfs voor de nu wer
kenden niet voldoende ar
beidsplaatsen beschikbaar
zullen zijn. Een herverdeling
van de arbeid door een verkor
ting in één keer met ten minste
vijf uur per week, zou te verde
digen zijn, omdat dan vrijwel
zeker nieuwe arbeidsplaatsen
zullen worden geschapen en
ook een deel van de nu werk
zoekenden een plaats zullen
vinden. Het financierings
probleem is niet te onder
schatten, ook al wijzen bere
keningen uit dat op enige ter
mijn belangrijke inverdien
effecten optreden. Als een
groot deel wordt terugver
diend door de ondernemi ng vi a
stijging van de produktiviteit
betekent dat géén nieuwe ar
beidsplaatsen. Nieuwe ar
beidsplaatsen kosten de on
derneming geld en besparen de
gemeenschap belangrijke uit
gaven. Sociale fondsen en
rijksoverheid zijn de grote fi
nancieel belanghebbenden bij
het scheppen van nieuwe ar
beidsplaatsen en het bezetten
ervan door werklozen. Daarin
ligt ook de basis voor bemoeie
nis van de overheid, zelfs de
plicht om actief en sturend op
te treden, waar totale ge
meenschapsbelangen op het
spel staan. Vijftien maanden
lang heeft de minister van So
ciale Zaken die zegt juist zo
veel belangstelling te hebben
voor het arbeidsverdelings-
vraagstuk achter de feiten
aangehold. Enig beleid is niet
ontwikkeld en het is zeer de
vraag of de regering in het de
bat dat de fractie zeer binnen
kort wenst te hebben, blijk zal
geven van het bestaan van ei
gen opvattingen en beleidsin
strumenten. Henk Vredeling,
Europees commissaris voor
Sociale Zaken heeft vorige
week verklaard dat de nood
zakelijke verkorting van de
arbeidstijd uitsluitend Euro
pees kan worden gerealiseerd.
Nationale oplossingen ziet hij
niet, omdat deze de concur-
rentie-verhoudingen zullen
verstoren. Na het mislukken
van het hierover gevoerde
Europese overleg in 1978 en
het tot nu toe volstrekt ontbre
ken van vruchtbare overleg
kaders in Europa, is dat een
weinig overtuigende uitspraak
van Vredeling. Een Europese
ontwikkeling naar herverde
ling van de arbeid onder meer
door arbeidstijdverkorting
moet gebaseerd zijn op natio
nale ontwikkelingen en die op
hun beurt komen alleen tot
stand als vakbonden in hun ei
gen werkgebied arbeidstijd
verkorting tot inzet maken van
het CAO-overleg omdat de
werknemers dat belangrijker
vinden van enige andere ver
betering van hun arbeids
voorwaarden.
In geen van de andere EEG-
landen zijn werknemers bereid
gebleken een stukje van de ei
gen koopkracht te betrekken
bij de financiering van de ver
korting van de arbeidstijd. In
geen van de andere landen
staat het voortbestaan vanh
sociale zekerheidsstelsel
onder druk als in Nederland
en moet her-inschakeling va;
werkzoekenden voorkomen
dat het uitkeringsniveau van
hen systematisch verder wordt
aangetast. Vredeling moetin.
derdaad het kompas richten»
het bereiken van Europa
oplossingen en waartoe hij i#
staat is kan blijken als in mei
a.s. de Europese ministers van
Sociale Zaken over arbeids-
verdeling gaan spreken op ba,
sis van voorstellen van de Eu-
ropese Commissie. Zijn op. I
merkingen mogen echter ia
Nederland niet leiden tot om.
moediging, maar moeten eer-
der een aansporing betekenen I
de mogelijkheden hier tot lw
uiterste te benutten. Misschien
is een eerste doorbraak in ons
land, op basis van Nederlandse
prioriteiten en oplossingen,
wel een beter argument in hel I
tot nu toe machteloze Brussel
dan nieuwe verklaringen i
het uiteindelijk toch Europees I
moet gebeuren.
papier
/oor uw pen
Brieven voor deze rubriek moeier
met volledige naam en adres worde;
ondertekend. Bij publlkatle zullen de
ze vermeld worden. Slechts bij hoge
uitzondering zal van deze regel wor
den afgeweken. Naam en adres zij;
dan bij de redactie bekend. Publika-
tie van brieven (verkort ol onverkort)
betekent niet dat de redactie hel i;
alle gevallen eens is met inhoud,cq
strekking.
Zouden de onvolprezen I
Stern-journalisten eens op
willen houden met het onjuis
te, beledigende, vernederende
gebruik van het woord „Ver
dachte", bij overtredingen?
Een invalide foutparkeerder 1
dient aangesproken en betiteld
te worden als „geverbaliseer
de", of „opgeroepene", Dit i
geldt voor ieder die zich voor
de rechter moet verantwoor
den voor een overtreding. Mis
daad is iets anders.
AARDENBURG
S. VAN JELGERHUIS I
(ADVERTENTIE
Dat zijn de aantrekkelijke
kondities van de reserveqeldrckemnq
bij de Banque de Paris et des Pays-Bas.
Een spaarvorm die u een
werkelijke rente van 5 garan
deert. óeen boete, opnamekosten of
retourrente bij geldopname. Tot
f 5 000,- per maand vrij opnemen
En wanneer u minder dan de
helft van uw gemiddelde jaarsaldo
opneemt keren wij u een 1,3e maand
extra rente uit. Zo krijgt u meer rente-
dagen dan een jaar heeft en bijna 6%
rente.
Ook voor salarisrekeninqen*
en Eurocheques kunt u bij ons
terecht De salarisrekening biedt u
het gemak van automatische over
schrijvingen. Ook naar de reserve
geldrekening, dan heeft u bij
overboeking geen enkel renteverlies.
Mocht u één van deze
rekeningen willen openen, dan kar 1
dat heel qemakkeliik viaTêlêbanque
020- 5204428.
*Vanaf I april 1979 wordt de dagelijkse
renteberekening toe gepast dat
betekent effektief meer rentegulder is.
Amsterdam/Arnhem/Breda/Dordrecht/Eindhoven/EnscDede/ Groningen/'Den Haag/ Haarlem, Htifiei i
Hengelo/Maastricht/Nijmegen/Roermond/Rotterdam/ Tilburg/Utrecht/ Venlo/Weert
(Van een onzer verslaggeefsters)
BREDA - De Nederlandse Kunst- en Antiekbeurs in Het Turfschip in Breda, een
kwaliteitsbeurs, die nauwelijks nog onderdoet voor Delft, heeft haar aanbod uitgebreid
door enkele nieuwe jonge specialisten op antiekgebied toe te laten. Aan de 13e beurs
nemen 57 antiquairs en kunsthandels deel met een enorme variatie aan veelal hoogwaar
dige stukken. Zoals bekend zal prinses Beatrix deze beurs op vrijdag 6 april om 10 uur
officieel openen, waarna deze dagelijks te bezichtigen zal zijn tot en met 16 april.
De kopers, voorheen al door
twee keuringscommissies re
delijk zeker gesteld van de
authenticiteit van een artikel,
krijgen dit jaar een extra
garantie in de vorm van een
waarborglabel. Elk stuk boven
de 2500 gulden wordt van zo'n
label voorzien, waarop een
beschrijving van het stuk
wordt vermeld, evenals de
herkomst, eventuele restaura
tie, datering en de naam van de
betreffende antiquair.
Geen overbodige maatregel,
want Breda is vooral een
koop beurs, door binnen- - en
buitenlandse kenners (ook
museumvertegenwoordigers)
bezocht om er een stuk aan te
schaffen voor de verzameling.
Verleden jaar bezochten bijna
30.000 belangstellenden deze
zich nog jaarlijks uitbreidende
expositie van kwaliteitsantiek.
Toen werd ook de fraaie kleu-
rencatalogus gelanceerd, die
ditmaal voor 15,-te koop is.
Aan deze kunst- en antiek
beurs is opnieuw een speciale
tentoonstelling verbonden;
„Koffie Complet". Met mede
werking van het Historisch
Kostuum Centrum in Utrecht,
museum Boymans van Beu-
ningen in Rotterdam, het
Douwe Egberts-msueum, het
Van Nelle-archief en particu
liere collectioneurs wordt een
expositie ingericht, die een le
vendig beeld geeft van de his
torie van het verwerken van de
koffieboon en het schenken en
nuttigen van koffie. Unieke
koffieserviezen in porselein,
zilver en aardewerk worden
tentoongesteld naast koffie
molens, prenten, documenten,
antiquarische boeken en cu
riosa. Met poppen in histori
sche kostuums worden een
tuintafereel anno 1835, een
Bakker Korff-scène anno 1880
en een complete koffiewinkel
eind 19e eeuw nagebootst. De
Zwijndrechtse bloemsierkun-
stenaar Roel Baardse zal deze
koffie-expositie decoreren.
De 13de Nederlandse Kunst
en Antiekbeurs heeft behalve
het voor de kleinere verzame
laar betaalbaar antiek uiter
aard een groot aantal zeer
zeldzame stukken te bieden.
De leden van de stichting (de
deelnemende antiquairs) heb
ben er een goede gewoonte van
gemaakt om unieke exempla
ren voor deze beurs te reser
veren. Zo zal een eiken beeld-
kast uit 1630 met een uitge
sproken renaissance-karakter
en zes beelden worden geëx
poseerd; een uiterst kostbaar
stuk vanwege het snijwerk, dat
een zestal symbolische en bij
belse figuren uitbeeldt. Ook dit
jaar komt er weer een inge
wikkelde astronomische ta-
felklok uit de 16e eeuw naar
Breda, evenals een Thompion-
tafelklok met kwartierrepeti
tie, in 1703 vervaardigd door
Thomas Thompion. Het meest
kostbare stuk van de beurs
(rond de twee ton) is waar
schijnlijk een cassette van 150
nederlandse munten met
beeltenissen van Willem I tot
en met Juliana, van een halfje
tot het gouden tientje.
WPM-,
Zeldzaam is een orchestron
in art déco-stijl door Loch-
mann, circa 1910. Het is een
twee meter hoog instrument
dat na inworp van een stuiver
melodieën ten gehore brengt
door middel van xylofoon,
bekken, trommel en triangel.
De aandrijving van het in
strument geschiedt d.m.v. een
75 kg. wegend gewicht, dat re
gelmatig moet worden opge
trokken. De collectie art déco
en art nouveau, ook wel ju-
gendstll genaamd, is in Breda
opmerkelijk veelomvattend.
Meneer,
Wij, de zesde klas van de
Clemens Maria Hofbauwer
school Archimedesstraat 2 te
Breda, vinden het schande
lijk dat er jonge en andere
zeehondjes worden ver
moord, gestroopt en doodge
knuppeld. De mensen moe
ten mooi zijn ten koste van
onschuldige zeehondjes.
De mensen kunnen toch
ook gewone wollen jassen
dragen. We hebben erover
gepraat en vinden dat zielig.
De dieren hebben geen ge
woon leven meer! We hebben
daarom handtekeningen op
gehaald en iedereen was er
tegen
Richard Moelands, Breda
Het moet een gezellige boel
Hulst en zij maakte er deze t
Deze leuke tekening van OU
'Maar de rest kon er echt niet
een brandend huis en een fill
Deze tafelklok werd op het eind van de 16e eeuw in fWI
gemaakt door de klokkenmaker van Henri III en Henri IV I
heeft een gaand- en wekkerwerk en werd gesigneerd'. Alpho I
Greban Paris.
Tin, glas, porselein, z''vd I
meubilair, houten beeldt'-1
nautisch antiek, prentend'11'!
nen, sierraden, ethnogM"';
voor-christelijke kunst, spe('l
dozen, brons, oosterse tapij" I
en schilderijen behoren o#i
dermeer tot het aanbod j'31
deze beurs. De collectie scni'l
derijen is echter kleiner da l
die van Delft.
(Van onze parlen
DEN HAAG - „Het rendeme
miljoen steun plus 15 miljoen gi
is twijfelachtig. De doelstelling
cern te ontwikkelen, door het doi
van verliesgevende bedrijven, g
neming en daarmede het behour
te garanderen, is niet bereikt"
Algemene Rekenkamer in baai
structurering van dc Tilburgse v
derc, minstens even vernietiger
van overheidsgelden en het doei
sen, dat vanaf 1974 betrokken
„Niet alleen kan geconcludccr
miljoen gulden aan overheidsg
gevaar verkerende werkgelegen
door de ingrepen een zelfstand
aan levensvatbaarheid beeft iiq
Afgelopen week veroor
zaakte het uitlekken van het
concept-rapport voor de nodi
ge opschudding, niet in de
laatste plaats in de Tweede
Kamer. PvdA-Kamerlid Cas-
cum sprong bijna uit z'n vel
omdat in het concept in zijn
ogen meer inzicht wordt gebo
den in de werkelijke gang van
zaken rond de mislukte her
structurering, dan in het eind
|f\uar' aan do Kamer aange-
ooden eindrapport. CDA-Ka-
w iel Beumer eist ook een
'epgaand onderzoek naar het
reilen en zeilen van Wolcon-
•ruigmacon.
A ^andaa8 zal minister Van
aidenne daarover tijdens het
yagenuurtje aan de tand wor
den gevoeld.
I tiun"1- e' vanaf de zes-
in.' ^arGn 's aan de herstruc-
rie!.nn£ §ewerkt, tot in 1974
Beri !c, në Wolcon werd op
en i' waa»n naast Nehem
miJtlVGS,erinSsbank o°k dc
nom.„ lnes van socialG en eco-
e zaken deelnamen,
I sin'' ,stiSbtihg zou dienen als
een °°r de geldstroom naar
I maat^u te ricbten houdster-
I 1978 ^le ln september
denri! kI was; dat "oodlij-
'dgebraebt een "sluisPe"ode"
I Sinm zouden worden in
ltee°t\B V' deze con-
al direct aanntri eRekenkamer
■Zoveel m" f' behouden van
°gelijk werkgelegen
