rijen K PIER PEN Portugal na vier jaar revolutie: grote janboel een MOET EIND MAKEN AAN MISBRUIK MET BV S WEG WEZEN OPENBARE BIECHT VAN EEN HUURMOORDENAAR -y I Ruim drie jaar geleden, om precies te zijn op 25 ber 1975' sloeg een onbekende kolonel, Antonio n°Ven}ho Eanes, een linkse coup in Portugal neer, uit- ®aB'!rd door radicale soldaten en communisten. Hij aakte daarmee de weg vrij voor een meer-partijende- niocratie- SPAANSE KONING LAAT ZICH NIET VOOR DELA'S KAR SPANNEN Den Haag: van spelonken tot paleizen Affaire-Thorpe: IhM&ila. I an een shag- SrWlwatm0eÜiikebe" :en leeuw? "CrT"aKV*'" Niet vcsoïtiringen. Lomé-landen: geen mensenrechten in nieuwe verdrag binnenland buitenland als altijd en dan ooit. Spanningen Tot 1980? Eisen Onstuimig Twee vuren Cv»:rsonen au de Be- Gratis bij uw fbtohandelaar. wie'tdakopmoet Hitman gSTEMVAN WOENSDAG 29 NOVEMBER 1978 left zich nog geen oordeel Qc Irmd over de wet. Dat doen V pas als we de gehele uet- Ikst kennen. Voor ons lorai de bescherming van het ten een uiterst belangrijk Kitsingscriterium zijn. tye[ bten we zeker dat als het OA een wet ten aanzien aan abortus had mogen maken wet er zeker anders had Wtgezien. Maar ook het CDA is I ons land een minderheid llukkig wel een grote min- Merheid, waardoor we nog u'il fcnfc wat invloed uitoefenen. Jaar de „macht" om een eigen let erdoor te drukken, hebben Ie niet. 1 Een ander belangrijk punt, peten vanuit de politieke st- latie t'an dit moment, is de rhandeling van de begrotin- tn van de verschillende de- jirtementen. Voor de CDA- factie speelt bij elke begro- Ingsbehandeling de zorg om Ie werkgelegenheid een zeer tote rol. Voortdurend letten Ie erop dat bij alle maatrege- In die genomen worden, geen \ctra verlies van arbeidsplaat- In optreedt. In tegendeel, we Iroberen er voor te zorgen dat Ir extra arbeidsplaatsen wor gen geschapen. Daarom heeft lij voorbeeld de CDA fractie bij Ie behandeling van de PTT- \egroting voorgesteld om het \ructueel overwerk bij de PTT fe gaan beperken. Voor 1979 Rond er maar liefst 73 miljoen luiden op de PTT-begroting m het overwerk te betalen. latuurlijk is bij de PTT niet lie overwerk te vermijden. We weten bijv. denken aan kerst- n vakantiedrukte. Maar als de elft van het overwerk kan re- alien, dan kunnen met dat eld zeker 600 of 700 banen -orden gemaakt. Daarmee zou okde PTT een goede bijdrage everen aan de bestrijding van e werkloosheid. Het is dan ok plezierig te constateren •at deze CDA-motie over de -eperking van het structureel verwerk in de Tweede Kamer rede instemming kreeg. "Tb (Van onze redactie buitenland) t de komende maanden fanes, nu president en «bevelhebber van het Sgen moeten nemen om emoeratie te behouden. Devorming van een nieu- i de tiende sinds Weregr*"'b, het begin van de anjerrevo- I lutiein 1974, is de afgelopen «ken betrekkelijk soepel 1 verlopen, maar het aantal in vier jaar onderlijnt wel de I wankele politieke situatie in I Portugal. De hoop om snel lid :e ivorden van de EEG, de hoop om via die weg snel uit ie akelige economische problemen te komen, die de samenleving verlammen, is de bodem ingeslagen door een gebrek aan eensgezind heid in het land zelf en door gebrek aan eensgezindheid mhet buitenland, dat Portu gal steunt met enorme lenin- Portugal - het armste land van West-Europa - moet een pas op de plaats maken. De bruisende dynamiek en vita liteit, door de os worden ondertekend. Bi] publikatie zullen :e regel worden afgeweken Naam en adres Dnverkort) betekent niet dat de redactie het in vrede te brengen in het Mid- den-Oosten! J. BADER Jreda wilde revolutiejaren, heeft plaats gemaakt voor een wat defaitistische stemming. De sociale spanningen ne men weer toe. Rechts, of schoon hevig verdeeld, wil best wanorde zaaien om een coup te oogsten Links - de socialisten voorop - ligt met elkaar overhoop in acade misch gekibbel en politieke haarkloverij. In Portugal is het een treurige janboel. President Eanes en de par tijleiders hebben na moeiza me besprekingen overeen stemming bereikt over de fi guur van een nieuwe pre mier, Carlos Mota Pinto. Hij is de jongste regeringsleider in West-Europa - 42 jaar- en een onafhankelijke liberaal. Een knappe kop, maar in de politiek een onervaren man. De verwachting is dat zijn regering, volgens waarne mers de meest „rechtse" die Portugal heeft gekend sinds 1971, het zal uithouden tot de verkiezingen van 1980. Die verwachting is ovoerigens meer gebaseerd op de vrees, dat vervroegde verkiezingen nog meer choas en instabili teit zullen brengen dan op de zekerheid, dat deze regering van onafhankelijken een succes zal worden. De politici staan intussen J langs de lijn. Zij hebben lijd zaam moeten toezien hoe het regeren" hen uit handen is gespeeld. Zij geven hiervan president Eanes de schuld, die zich tijdens de regeringen van Soares meer dan eens ontevreden heeft getoond over de trage manier waarop de economische problemen werden aangepakt en over de trage manier waarop de „uitwassen" van de revolutie werden gecorrigeerd. Toen de zes maanden oude coalitie van socialisten en centrum democraten in juni uiteen viel, joeg de president Soares in de gordijnen door hem te vervangen door een techno craat, Nobre da Costa. Een benoeming die buiten de partijen om werd geregeld en waarvoor de president werd „gestraft": de regering-No- bre da Costa werd bij de eer ste de beste confrontatie met het parlement weggestemd. Toch had de president toen wellicht weinig andere alter natieven. Buitenlandse in vesteerders lees: westerse regeringen hadden Eanes herhaaldelijk verteld, dat westers geld Portugal alleen zou blijven binnenstromen, als de regering de politieke wil zou tonen het land weer op een kapitalistische leest te schoeien. Eanes vroeg Soares dat te doen, maar de socia listenleider kon het niet oi wilde het niet. Op het lijst van buiten landse kapitaalverschaffers stonden de bekende eisen: Compensatie voor ontei gende landbouwgronden. Teruggave van illegaal ont eigende gronden in de Alen- tejo aan de vroegere groot grondbezitters en Teruggave van (genationa liseerde) banken en (genatio naliseerde) bedrijven aan particulieren. Westerse regeringen, on der aanvoering van Bonn, zeiden ook hardop: Jullie Portugezen gebruiken ons geld verkeerd. Onder zware druk van het Westen be noemde Eanes een ervaren en kundige manager tot pre mier, Nobre da Costa. Zelfs na zijn nederlaag in het par lement ging deze demissio naire premier zo onstuimig zijn gang, dat zelfs Lissabon onder de indruk kwam van zijn dadendrang. „Da Costa deed meer in twee maanden dan Soares in twee jaar", kon men in Lissabon beluisteren. Da Costa ging er inderdaad hard tegen aan. Hij liet vak met behulp van het leger op De Portugeese president Eanes tijdens een toespraak eerder deze week voor cadetten van de marine-opleidingsschool. Rechts premier Carlos Mota Pinto grote schaal „bezet land" teruggeven aan de vroegere eigenaren, en ook verschil lende nationalisaties werden ongedaan gemaakt. De nieuwe premier Mota Pinto krijgt heel weinig speelruimte en het zal voor hem een heksentoer worden om 1980 te halen. Hij zit tus sen twee vuren: tussen presi dent Eanes (die verlangt dat hij voortgaat op de lijn Da Costa, inclusief teruggave van gronden in de Alentejo etc.) en de socialisten en communisten, die een meer derheid in het parlement hebben en eisen dat gestopt wordt met het terugdraaien en landbouwhervormingen etc. Mota Pinto zal intussen proberen zijn land'in de EEG te koersen. Het lijkt de enige manier, en dat was ook Soa res' streven, om het verpapu- perde en kolonieloze land een nieuwe identiteit te bezor gen. Mota Pinto's kansen om iets te doen in het sociale veld zijn slechter dan onder de re geringen van Soares. Oor zaak: geen geld meer en geen consensus. Reorganisatie van de gezondheidszorg, het te rugdringen van de woning nood, verbetering van de huizen, om niet te zeggen krotten, zijn problemen die op de lange baan geschoven zullen worden. Ook in het onderwijs zal voorlopig wei nig gedaan kunnen worden, ook al kan eenderde van de Portugezen niet lezen of schrijven. De discussie in Portugal over deze zaken is geladen met herinneringen die met het heden alleen zijdelings te maken hebben, maar niette min erg belangrijk zijn. Toch zijn de feiten daar, en men moet zich niet alleen afvra gen of een regering zich kan veroorloven om een hele ge meenschap te laten terug vallen in het duistere verle den, maar ook of de regering van welke signatuur ook - het zich kan veroorloven om dat niet te doen. De revolutie van april 1974, naar buiten romantisch en gezellig (rode anjers, zin gende en discussiërende sol daten, genietend van de nieuwe vrijheid), maar bin nen eigenlijk gruwelijk (de strijd om de macht, gekibbel over de koers van Portugal, de ontmanteling van het im perium) was een uniek expe riment in Europa. De revolutie was deels echt, deels geen echte revo lutie: Het klassieke uitbui tingspatroon werd niet door broken, maar wel bracht zij landbouwhervormingen, nationalisaties, een progres sieve grondwet en regeringen ^«onze redactie buitenland) MENOS AIROS - Het met aangekondigde I. van de Spaanse koning' C« «s aan Argentinië, is vim» 'i °r V'dela minder W v!nn' dan hii sehoopt "demonstreren! L. aarJuan Carlos liet er V:;Tr?land over bestaan Lib. denkt over deze door I militairen geregeerde Latijn- ^anse staat. had Videla i(Si gehoopt dat jN«se koning zou bemid- ji in fop ®id Chili ln ,het geschil met buur- overhet Beagle-ka- ®Wisteri^ Argentijnse Cb^aVan buitenlandse 1 juichend wereld kundig maakte, dat er al een akkoord inzake die bemidde ling was bereikt, verklaarde de Spaanse minister van buiten landse zaken Carlos Pastor, die de koning vergezelt, dat van bemiddeling geen sprake kon zijn. Tij dens toespraken heeft koning Juan Carlos - meer dan eens benadrukt, dat Spanje op weg is naar een volledig herstel van de democratie. En, zoals gebruikelijk bij staatsbezoe ken, had de koning veel lof voor het Argentijnse „broe dervolk". Niets lovends echter over de Argentijnse regering en daar had Videla net op zit ten wachten. Juan Carlos verbruidde het bij Videla helemaal, toen de met hardnekkige linkse trekjes. Vergeleken bij de revolu tionaire idealen en bij de hoop van sommigen en de vrees van anderen, die voor november 1975 Portugal on stuitbaar zagen afkoersen op het communisme, zijn de uit eindelijke resultaten weinig spectaculair en weinig defi nitief. Wat de revolutie de Portugees vooral niet ge bracht heeft is een uitzicht op een beter leven. Zijn kinde ren, zo is helaas de harde waarheid, leven nog steeds voor het grootste deel binnen de benauwde horizon van de armoede. In het Portugal van 1978 wordt daarom steeds minder gediscussieerd over ideologische zaken. De onverschilligheid is groeiende en de mensen vragen zich steeds vaker af hoe zij de eindjes aan elkaar moeten knopen. De koopkracht is gedaald tot het niveau van 1973: De meeste arbeiders verdie nen minder dan vijfhon derd gulden per maand. ANTON THEUNISSEN Zie o.a. het voortreffe lijke boek „De Portugese sol daten en het socialisme" van Marcio Moreira Alves (Uit geverij In den Toren, prijs 24,50). Toen alles nog pais en vree was: koning Juan Carlos, koningin Sophia en president Jorge Vedela luisteren op het vliegveld van Buenos Airos naar de volksliederen, vlak na de aankomst van het Spaanse vorstenpaar. vorst hem één door Spaanse autoriteiten opgestelde lijst met vermiste Argentijnen overhandigde, met het verzoek uit te zoeken waar die gebleven zijn. Van de Argentijnse oppo sitie kreeg Juan Carlos een vollediger lijst. Direct na dat hij die aan Videla had over handigd, werd een bezoek aan de provincie afgelast. Dat was op verzoek van de koning, die daarna gesprekken voerde met Spaanse ingezetenen, maar ook met leden van de Argen tijnse oppositie. Waarnemers in Buenos Airos zeggen dan ook, dat Videla blij was toen de koning dinsdag het officiële deel van z'n bezoek beëindig de. Wat voor Videla een triomf had moeten worden werd vol gens diezelfde waarnemers een afgang. Van reet, nemende misbruik llejan.D».°0tSchappen tegen "HcIikL Was de a'gemene tsl Ui"? e®n studiedag van 1,11 BerfJ-t Genootschap i!t|»»&risten' de Ne- 'l Je L- yan Advocaten Notariële Er is in ons land een toene mende verontrusting over be paalde soorten van misbruik van BV's. In het bijzonder geldt dat BV's die sociale pre mies niet betalen, koppelbazen, die een spoor van failliete BV's achter zich laten en zelf buiten schot blijven en profiteurs van wettelijke constructies die ge bruikt worden voor een ander doel dan waarvoor ze zijn ge maakt. Adviseurs van die BV's en van de handige jongens op de achtergrond zijn in de ogen van het publiek even verdacht. Daarom moeten die bedrijfs juristen hun eigen koers bepa len, onafhankelijk van hun cliënten. Dat stelde mr. S. Langeveld, advocaat op de studiedag. Notaris mr. j. Pons zei dat het overigens cijfermatig gezien nog wel meevalt. Het gaat vol gens hem slechts om een kleine groep malafide BV's. Er zijn meer dan 130.000 BV's inge schreven. Bij misbruik van de BV-vorm in 1300 gevallen, be treft het slechts 1 procent van het totaal. In werkelijkheid gaat het echter om zo'n 130 ge vallen per jaar, 0,1 procent dus. aldus mr. Pons. Een mogelijke oplossing is het opheffen van de bescher ming van de aansprakelijkheid van aandeelhouders en be stuurders in die gevallen, waarin ze schuldig zijn aan op zettelijke benadering van schuldeisers. In de praktijk houdt dat in dat men aanspra kelijk wordt gesteld voor een deel of voor alle schulden van de BV. Nu kan een aandeel houder of bestuurder zich vaak van die verplichting onttrek ken. Grotten en spelonken heb ben altijd iets geheimzinnigs, iets avontuurlijks. Als je ze betreedt, kom je in een onbe kende duisternis, die soms ge heimen prijsgeeft die eeuwen lang bewaard zijn gebleven, geheimen over mensen, die er ooit geleefd hebben of gehei men over dieren die de bewo ners van nu zijn. Het grotonderzoek, ook wel speleologie genaamd, bestaat uit een combinatie van weten schap en sport, in Nederland samengebracht in de Neder landse Vereniging voor Grot en Karstonderzoek: „Speleo Nederland". Het is deze ver eniging die in het Museum voor Onderwijs te Den Haag een tentoonstelling heeft inge richt: „Wereld in Duisternis". Enerzijds belicht men op de ze expositie wetenschappelij ke facetten van grotten, zoals de druipsteenvorming, het le ven in de prehistorie, het kar teren (in kaart brengen) en de diverse levensvormen. Ander zijds geeft men ruim baan aan onderwerpen als toerisme, historie, milieu en bescher ming van de grotten. De activiteiten van „Speleo Nederland" vinden hoofdza kelijk plaats in het buitenland, hetgeen de organisators van de tentoonstelling noopten veel met foto's, tekeningen, films en video-opnamen duidelijk te maken. Daarnaast laat men gesteenten zien, biologisch materiaal en wordt er voor lichting gegeven over de uit rusting waarover een speleo loog moet beschikken. Wereld in Duisternis" blijft tot en met 28 januari in het Museum van Onderwijs in Den Haag, Heemsterhuisstraat 2E en 154 tel. 070-469344. De toegangs prijs is slechts een kwartje. Den Haag is trouwens om meerdere redenen de moeite waard om er eens een tochtig decemberweekend aan te wa gen. Buiten andere interes sante. musea als het kostuum museum en het Postmuseum telt de stad een aantal goede poppentheaters. Het bekend ste is wel dat van Guido van Deth. Niet alleen bezorgt dat kinderen een onvergetelijke dag maar ook ouderen zullen onder de indruk komen van wat kleine poppetjes allemaal kunnen uitdrukken op de spe ciale speelavonden voor vol wassenen. In december zijn die voorstellingen gepland op 1, 8, 15, en 29 december. Ze begin nen om halfacht. Bovendien beschikt dit theatertje over een klein museum, het Museum voor het Poppenspel, dat open is op zondagen van 12-14 uur. Het adres is Nassau Dillen burgstraat 8. Wie wat van de Residentie zelf wil zien heeft diverse mo gelijkheden waarover men bij de VVV meer te weten kan ko men. Zo is er een busexcursie die „Royal Tour" gedoopt is, met als motto „In de voetspo ren van Oranje". Deze tocht voert langs de vele Haagse pa leizen en andere bezienswaar digheden die met de historie van het vorstenhuis samen hangen. Er hoort een bezoekje aan de Ridderzaal bij en er wordt even uitgeweken naar Delft. Deze Royal Tour ver trekt dagelijks (behalve op zon- en feestdagen) om 13.00 uur vanaf het VVV-kantoor bij het Centraal Station. Maar als u de voorkeur geeft aan de benenwagen als ver voermiddel dan is de Antie kroute misschien heel aardig, of de Jugendstilroute. De eer ste bestaat uit een wandeling langs de vele Haagse antiek- en curiosazaken, daarbij ruimte latend voor een gezellig hapje of drankje onderweg, de twee de voettocht gaat langs de vele panden in de „sla-olie-stijl", die op het moment zo in de be langstelling staat. De antiek-route kost 1 gul den, de Jugendstilwandeling kunt u maken voor 50 cent. Het telefoonnummer van de VVV ir Den Haag is: 070-546200. (ADVERTENTIE) Uw fotohandelaar doet echt z'n best om ieder op z'n beurt te helpen aan zo'n gratis K ADO AGENDA. Met een wedstrijd voor jong en oud; veel kansen op weekend-reizen. Met een reeks van tips voor inkopen en inpakken. Met tientallen kado-sugges- ties. Met reductie op NS-fotozwerftochten. Met decemberkalender, volop schrijfruimte en verlanglijstjes. Kinderen tot 12 jaar komen de Kado Agenda natuurlijk met hun vader of moeder halen. (Van onze correspondent) LONDEN Andrew Gino Newton, 32 jaar en ex-piloot van een Britse binnenlandse luchtvaartmaatschappij, was bereid voor bijna 45.000 gul den als huurmoordenaar op te treden en in opdracht van de voormalige Britse liberale partijleider Jeremy Thorpe het fotomodel Norman Scott uit de weg te ruimen. Newton sprak daar op het proces tegen Thor pe over alsof hij de nodige er varing met dat soort klusjes achter de rug had. (ADVERTENTIES) Sinterklaas, de echte, heeft liefst 1600 knechten: Fieuropbfoemisten door héél 't land, superverrassers met bloem of 1 plant. Fleurop Interflora staat er voor in. Koninginnegracht 135, Den Haag t.b.v. Nat. Puzzelactie I I '""SS North Sea Ferries Antwoordnr 800 3000 WB Rotterdam „Het Gehandicapte Kind" Thorpe, zijn vriend en par tijgenoot David Holmes en de zakenlieden George Deakain en John le Mesurier worden beschuldigd van samenzwe ring tot moord. Andrew Newton maakte een dramatische entree in Mine- head. Hij had de ruiten van zijn auto beplakt met blauw plas tic, zodat de fotografen bot vingen en hij droeg een zwarte motorhelm, een zwarte jas en over de schouder een zwarte tas. Hij verklaarde dat George Deakain hem in 1975 in Black pool tijdens een diner had ontmoet, bij welke gelegenheid hij Deakain had gevraagd of het waar was dat hij iemand uit de weg wilde ruimen. Hij voegde daaraan onmiddellijk toe: „Ik ben je man". Verder werd er tijdens het diner niet meer over een moordcontract gesproken, maar zes weken later ontmoetten Deakain en Newton elkaar opnieuw. Zij kwamen een prijs overeen: 15.000 pond sterling. Twee weken later verschafte Dea kain een foto van Norman Scott en vertelde hij Newton dat het fotomodel in Dunstable woonde. Newton kon hem echter daar niet vinden. Newton vervolgde zijn openbare biecht in Minehead: „Ik stelde de normale vragen die een „professionele hitman stelt". Openbare aanklager Peter Taylor wilde van Newton weten wat „een professionele hitman" is en Newton ant woordde: „Iemand die bereid is tegen een geldelijke beloning een moord te plegen". Eén van de vragen die Newton als be reidwillige huurmoordenaar aan Deakain stelde was of Scott een hond had. Deakain beantwoordde die vraag nega tief. Het was uiteindelijk de hond Rinka van Scott die in de herfst van 1975 het leven liet. De revolver, een Mauser, wei gerde daarna. Het honorarium voor New ton werd vastgesteld op 10.000 pond sterling. Hij kon Scott in Dunstable niet vinden. Scott bleek in Barnstaple te wonen, de pl„ats die Jeremy Thorpe in het Lager Huis had gestemd. Newton onthulde dat hij ook met David Holmes over het uit de weg ruimen van Scott had gesproken tijdens een kopje koffie in het Royal Court Hotel in Londen. Het oorspronkelijke plan was om Norman Scott in een hotel met een beitel van onge veer 30 cm lengte om het leven te brengen. Voor dat doel schafte Newton zich een beitel en een bos bloemen aan. De bloemen had hij nodig om de beitel te camoufleren. Scott ontsnapte aan een wrede dood door niet op de afspraak in het hotel te verschijnen. Behalve van samenzwering tot moord wordt Jeremy Thor pe ook beschuldigd van aan zetting tot moord. Volgens de openbare aanklager moest Scott uit de weg worden ge ruimd omdat hij dreigde een homosexuele rel - ie met Thor pe openbaar te maken. David Holmes zou voor Scott de huurmoordenaar hebben ge vonden, die met van de miljo nair Jack Hayward betrokken financiën zou worden betaald. Newton kreeg twee jaar ge vangenisstraf wegens illegaal wapenbezit en het doodschie ten van de grote Deen Rinka van Norman Scott en voor zijn mislukte aanslag ontving hij de halve prijs: 5000 pond. fADVERTENTIE) electrisch vakgereedschap DEN HAAG - De 56 ont wikkelingslanden die volgens het Verdrag van Lomé samen werken met de EG-landen, willen niets weten van het op nemen van een bepaling inzake de mensenrechten in het nieu we verdrag, dat binnenkort gesloten moet worden. Op ver zoek van Nederland en Enge land heeft de EG besloten dat een bepaling over het handha ven van de mensenrechten in het nieuwe verdrag noodzake lijk is.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1978 | | pagina 5