99,-
179,
JlllT
Ill
Lu nü een pisangboom plant, kunt u volgend
far géén trossen bananen plukken, da's zeker,
[aar u kunt echt wel zelf exoten kweken. Met
[el geduld en toewijding. Het is niet zo
[makkelijk als importeurs het aanpraten.
[aar 't blijft het proberen waard.
a
ra&wik
ÏURO
m UW AUTO
|59
Niet te diep
nummer 2
oktober 1078
Op de radiator
Voorweken
.ONTAPIJT
\P1JT
r...
0)
.v v
Witlof in kistjes
Knolvenkel
Hysop
Salie
Kaaps viooltje
Bemesten
Garantie
Bloemkool
Avocado
p
vJ-aTA>
IPASSAGEBURO
aouw, 4530 GB Terneuzen
1-94051 - Telex 55121
Ukunt
best :3Ü
xoten
kweken
;n sagopalm in de huiskamer, een
gen pisangboom, kameraugur-
>n, pindaplanten, de Tahitiboom,
■nparadijsvogelbloem of een Alo-
l-Ti- het zijn allemaal (exotische)
lanten die in toenemende mate een
ewoon' verschijnsel worden in
fontacipunten)
[euwbanden, sneeuwkettingen te
huur)
kERS - SPROEIERS
In achter)
Hoewel, zo simpel is het
opkweken nu ook weer
niet, al willen de impor
teurs ons dat wel doen ge
loven. Want menig tropisch
zaadje wil alleen maar uit
de kluiten groeien als de
temperatuur warm en
vochtig (lees: tropisch) is.
En dat is, althans perma
nent, in geen enkele woning
te bereiken, of men moet
over een goede plantenkas
beschikken.
Maar probéren kan na
tuurlijk iedereen het, al
moet men dan niet ver
wachten volgend jaar zelf
gekweekte bananen, si
naasappelen of avocado's
te kunnen eten. In elk geval
geeft het al een grote vol
doening uit het niets plot
seling een minuscuul plan
tje te zien komen.
En dat kan wel zo goed als
gegarandeerd worden. Zo'n
80 pet van alle zaden en
pitten komt uit en om he
lemaal zeker te spelen doen
de importeurs in één potje
meestal twee of drie exem
plaren. Maar ook als u dit
zelf doet: stop er altijd
meerdere in een potje, maar
vooral niet te diep. Een
goede vuistregel is: net zo
diep als zaadje of pit groot
Theeplant
is. Vervolgens licht aan
drukken en lekker vochtig
houden. Toedekken raden
de meeste importeurs af,
omdat de kans op schimmel
levensgroot aanwezig is.
Van veel groter belang is de
kiem-warmte. Die moet
minimaal zo'n 22-25 gra
den zijn. En omdat die tem
peratuur in combinatie met
vochtigheid in geen enkel
huis haalbaar is zonder van
een broeikas te praten is
een goed alternatief boven
op de verwarmingsradiator
(of boven op de schoorsteen
als u een gewone kachel
heeft). Er is dan natuurlijk
wel sprake van een sterkere
verdamping!
Gem herplant
rustig een etmaal voorwe-
ken voor u ze aan de grond
toevertrouwt!
Nog een tip: als u een zoge
naamde Tahitiboom heeft
gekocht en die is in twee
weken nog niet gekiemd,
dan moet u het stokje plat
leggen. Het vocht dringt
dan sneller door het hele
stammetje, waardoor ont
kiemen kan plaats vinden.
Trouwens, ook voor pitten
en zaden geldt dat: laat die
Nieuw dit jaar zijn de
Eierplant, een uit Afrika
afkomstige exoot, waarvan
de vruchten er uit zien als
eieren. De vruchten worden
gekookt of gebakken gege
ten. Ook de thee- en koffie-
plant zijn voor de venster
bank beschikbaar, terwijl
de gemberplant zeer de
moeite waard is. Deze plant
is een zeer snelle groeier en
lijkt nogal op de anthu-
rium. Voordeel is dat de
plant het zomers gped doet
in de tuin.
Koffieplant
En dat betekent weer dat de
kans op 'overhouden' toe
neemt. De meeste tropische
gewassen doen het name
lijk niet langer dan een sei
zoen. Of ze worden dan te
groot, óf de verzorging
wordt zo moeilijk cq de
plant te veeleisend, dat
geen enkele liefhebber het
lukt deze goed te houden.
Hoewel uitzonderingen
natuurlijk de regel bevesti
gen.
Vooral de banaan wil nogal
eens flink uit de kluiten
wassen, maar de verzorging
is ook niet al te moeilijk. De
banaan houdt van een
vochtig aardmengsel en re
genwater op kamertempe
ratuur. Wekelijks vloeibare
kamerplantenmest toevoe
gen. Ook de bladeren moe
ten daarmee worden be
sproeid. Giet ook wat water
in de bladoksels, 's Zomers
kan de plant de tuin in op
een beschutte, windstille
plaats. Heeft de nachtvorst
toegeslagen, dan kan men
de kroon afsnijden
(schuin), waarna de plant
opnieuw zal gaan uitlopen.
En het overwinteren in huis
moet gebeuren in een niet te
warme kamer ca 15 graden,
maar wel in het volle licht.»
DE BREE
to heg is zo'n beetje het stiefkind
>an de Nederlandse tuin. Onze na
tionale fantasie blijft steken bij de
iguster, de thuja en de taxus, waar
ndere volken er nog wel eens wat
"olijkers tegenaan willen gooien.
Ook de „van overheidswege
verstrekte" heggen in de
nieuwbouwwijken zijn
vaak geen toonbeelden van
opgewektheid: alweer de
ligusters of onafzienbare
rijen van stekelige geval
len, die gedoemd zijn te
verwilderen, omdat nie
mand er zich de handen aan
open wil halen.
Wie er wat aan wil gaan
doen, kan vanaf nu tot half
april op de schop gaan han
gen. Er is werkelijk keus te
over; het hangt er alleen
vanaf waar de heg precies
voor moet dienen. Wie lek
ker uit de kijkerd en uit de
wind wil zitten en dus een
heg moet hebben van een
meter of twee (of nog hoger)
kan zijn toevlucht nemen
tot iets ouderwets als de
haagbeuk (kan overal tegen
en kan misschien ook weer
zorgen voor de terugkeer
van de spoorloze meikever)
of de gewone els. Een wat
duurdere oplossing is de
witte populier. De valse
Cristusdoorn, de esdoorn,
de moerbei en de kornoelje
zijn eveneens fantasierijke
voltreffers. Het nadeel van
al deze haagplanten is dat
zij in de winter hun blad
verliezen (een "halve" uit
zondering vormt de haag-
beuk, die zijn dorre blad tot
in het voorjaar vasthoudt).
Bij het altijd groene spul is
de keus op deze hoogte be
perkt: in aanmerking ko
men eigenlijk alleen de je
neverbes, de hulst en de
hemlocksden (tsuga).
Bij de haagplanten tot een
meter of twee (op die
hoogte fungeert een heg
trouwens ook nog uitste
kend als windvang) is de
keus al meteen heel wat
ruimer. Bij de groenblijvers
zitten planten als de
blauwgroene cypres, de
dwergcypres en de berg-
pijn. Een wilde greep uit de
bladverliezers: boerenjas-
mijn, kamperfoelie, forsy
thia (het kan echt) die zor
gen voor een rijkdom aan
bloemen in de voor hen
passende tijd. Prijzig, maar
ontzettend aardig: een heg
van vuurdoorn (uit de
buurt van fruitbomen hou
den). Minder duur, maar
even vrolijk is de eglantier
of schotse heggeroos, die
eenwr' m-.arzeer
afdoende scheiding vormt.
Datzelfde geldt voor de Ja
panse bottelroos en de mei
doorn.
Wie een heggetje wil dat
alleen maar dient als af
scheiding tussen de eigen
tuin en "de troep van de
buren" kan lekker uitpak
ken met een fraai,„meet
kundig" heggetje van
buxus (waar vroeger de
palmtakjes vandaan kwa
men), dwergkwee of zelfs
gewone hei. Lavendel doet
het aardig; potentilla (ga-
zerik) is bijzonder gul met
kleine citroenkleurige
bloemetjes; mahonia
maakt een lekker ruige af
scheiding; nepeta (katte
kruid) geeft een prachtig
effect met zijn grijsgroene
loof en paarsblauwe bloe
men; berberis houdt met
zijn lange doorns viervoeti
ge indringers uit de tuin.
Altijd groen in deze reeks
zijn de buxus, mahonia,
berberis en laven
del-struik.
Wie een heg "voor de eeu
wigheid" wil, kan hierbij
de tip van een Duitse des
kundige krijgen: plant jon
ge wilgetenen op kleine af
standen van elkaar schuin
in de grond (een hoek van
45 graden). Vlecht alle
planten door elkaar, op de
wijze van kippegaas. Al na
enkele jaren is er een.dichte
heg ontstaan, waar geen
hond meer door kan en dje
slechts door een buldozer
met enige moeite nog uit de
grond te krijgen is.
Tot slot: wie aan het eind
van de heggen-planttijd in
april nog geen keus ge
maakt heeft, kan altijd nog
een rij afrikaantjes plan
ten. Ook dat is uitermate
vrolijk en in ieder geval
voordelig.
te rug
ed
T A ni IT
I MM I
.Di. t/m Za. 8.30-18.00 uur
Kf-ri -,■•?''w.
.'iv «Tap .'2
De traditionele teeltme
thode is het inkuilen van
witlofwortels op de tuin of
onder glas en toedekken
met een flinke laag grond.
Er zijn echter ook witlof
rassen in de handel ver
krijgbaar die zonder de-
kaarde toch een goede krop
kunnen vormen. Deze ras
sen lenen zich voor het for
ceren van witlof in een
donkere kelder of kast bij
een temperatuur van ca 16
C eneen hoge relatieve
luchtvochtigheid van ca
90%. De witlofwortels
kunnen in een waterdichte
kist rechtop tegen elkaar
worden ingekuild. Gebruik
voor dit doel een voldoende
diepe kist van ca 30 cm. Op
de bodem komt een laag
potgrond van 8 cm, de wit
lofwortels hebben een
lengte van zo'n 25 cm. Na
het inkuilen van de wortels
kunt u nog een dun laagje
potgrond over de koppen
uitstrooien en met water
inspoelen. Zorg er voor dat
de wortels tijdens de vor
ming van de kroppen vol
doende vochtig blijven.
Tijdens de trek moet u
misschien nog een paar
keer een beetje water in de
kist gieten (giet niet over de
kroppen). Verder raad ik u
aan om tijdens de trek niet
al te veel te kijken want de
kroppen worden onder in
vloed van het licht spoedig
groen. Bij een temperatuur
van ca 16 C zullen de krop
pen ongeveer 4 weken na
het opzetten van de wortels
voldoende groot zijn om te
oogsten.
Knolvenkel die begin juli
op de tuin werd gezaaid, zal
ri„ t,oktober
oogstbaar zijn. Het gaat bij
dit gewas om de onderste
bladstelen die vlezig ver
dikt zijn. Het is dus geen
echte knol, maar meer een
bovengrondse witachtige
bol. Bij een te vroege zaai
schieten de planten door,
gaan bloeien en vormen
gëen 'knol'. Y rolvenkel
heeft een zoete, anijsachti-
ge smaak. De knollen kun
nen fijn gesnipperd in rau
we slaschotels worden
verwerkt. In schijven ge
sneden kan knolvenkel bij
de borrel worden geser
veerd, terwijl dit produkt
in Frankrijk wordt ge
bruikt bij de bereiding van
de bekende pernod. Ten-
sWtp zi-iri verschillende re
cepten verkrijgbaar waar
bij de knollen worden ge
kookt.
Hysop is een overblijvende
heesterachtige plant die
zeer goed in de siertuin of in
een bloembak op het Bal
kon kan worden geplant.
De planten worden 50 a 60
cm hoog en bloeien in juli
en augustus met meestal
blauwe bloemtrossen die
naar één kant zijn gericht.
De bloemen geuren vrij
sterk en kunnen in parfum
worden verwerkt. Na de
bloei worden de planten in-
gesnoeid. De struikjes kun
nen in de herfst of in het
voorjaar worden overge
plant. Voor gebruik in de
keuken worden bij voor
keur niet bloeiende takjes
met blaadjes geoogst. Hy-
sopthee is een goed middel
tegen verstopping van de
luchtwegen. Fijn gehakt
kan in salades, soepen en
vleesgerechten worden
verwerkt. Wegens de iets
bittere muntachtige smaak
wordt aangeraden dit kruid
met mate te gebruiken.
Salie is eveneens een over
blijvende heesterachtige
plant die het in de siertuin
goed doet. De planten vor
men meer een groter blad
dan hysop en bloeien pas
vanaf het tweede jaar. In
het eerste jaar blijven het
bladplanten met langwer
pige, grijsgroene, sterk
geaderde bladeren. In een
pot op het balkon bestaat
de kans dat de planten te
groot en te slap worden.
Salie bloeit in juni en juli
met lilablauwe bloemen.
Na verwijdering van de
uitgebloeide stengels loopt
de plant opnieuw uit en'
vormt een volle bladrozet.
Salie kan in de herfst wor
den verplant. Tijdens vorst
is afdekking met stro ge
wenst. Het blad heeft een
tamelijke wrange smaak en
moet in zeer kleine hoe
veelheden worden ge
bruikt. Saliemelk is een
oud huismiddel tegen ver
koudheid en keelpijn. Ver
der smaakt het heerlijk bij
vis-, vlees- en kaasgerech
ten. se
Vraag uit Nijmegen: Ik heb
uit stukjes blad Kaapse
viooltjes gekweekt. Het
heeft lang geduurd, maar er
zijn uiteindelijk toch be
hoorlijke planten uit voort
gekomen. Alleen; er willen
maar geen bloemen in ko
men. Hoe kan dat?
-Een Kaaps viooltje heeft
tamelijk veel licht nodig om
te kunnen bloeien, echter
geen directe zonbestraling.
De plantjes houden van
sproeien, maar kunnen
toch aan de droge kant
worden gehouden. Mesten
gebeurt alleen tijdens de
bloei, ongeveer om de week.
De bloei kan ook worden
geremd door kalkhoudend
water, door te droge lucht,
door te grote temperatuur
schommelingen of door een
te lage temperatuur mini
maal 18 graden).
Vraag uit Venlo: Over het
bemesten van kamerplan
ten bestaan kennelijk veel
opvattingen. Eén ervan
luidt: alléén in de groei- en
bloeitijd tweemaal per
week en in de rusttijd niets.
Deze methode pas ik toe. Of
is er nog een betere?
- Inderdaad is het goed om
in de groei- en (eventueel)
bloeitijd één keer per week
of per veertien dagen te be
mesten. Tropische (blad)
planten kennen van nature
geen echte rustperiode,
maar in de wintermaanden
groeien ze tengevolge van
de geringe lichtintensiteit
toch merkbaar minder.
Daaraan wordt de voe
dingsgift aangepast. Het
verzorgen van kamerplan
ten is een kwestie van ob
serveren, ervaring en enige
kennis. Deze laatste is op te
doen uit de talrijke boeken
diover dat onderwerp be
staan. Overigens mag men
wel van het gegeven uit
gaan dat de periode no-
vember-februari voor de
meeste planten de rusttijd
is.
Vraag uit Tegelen: Ik was
bij een kweker die zei
garantie te geven op alles
wat bij hem werd gekocht.
"Ais ze doodgaan, krijgt u
nieuwe", luidde zijn devies
er ging wat dood en toen
bleek de garantie niets te
betekenen. Er zou wel
slecht gepoot zijn, want de
kwaliteit van het pootgoed
Was uitstekend, zei hij.
Welke waarde moet je aan
zo'n garantie toekennen?
- Particulieren kopen
doorgaans bij tuincentra of
verwante zaken waar men
goede klanten, als dezen
teleurgesteld zijn, door
gaans wel tegemoet zal ko
men. Alleen bij hoveniers
bestaat een regeling dat
materiaal dat niet aanslaat
wordt vergoed. Maar dan
wel op voorwaarde dat het
door de leverancier-hove
nier is geplant. Bij het
planten kan veel fout gaan.
Ook de grond kan onge
schikt zijn. Neen, u bent bij
een toezegging voor
"garantie" afhankelijk van
de goede wil van de leve
rancier. Als u een tuinklus
helemaal laat opknappen
in opdracht, dan is het ver
standig om vooruit schrif
telijk een garantiebepaling
vast te leggen.
Vraag uit Ulestraten: Al een
paar jaar schiet bloemkool
in mijn tuin door. Geen
mooie volle witte kool,
maar een bos stengels met
blauwpaarse bloemen. Wat
moet ik daartegen doen?
- Er kunnen twee oorzaken
zijn; óf il hebt een te vroeg
ras óf u poot te oude plan
ten. In de vroege teelt kunt
u eens de bladrijke Alpha
proberen, bijvoorbeeld het
ras Raket. Voor de zomer-
teelt is het ras Flora Blanca
geschikt. Verder is het aan
te bevelen om vooral in de
zomer planten te gebruiken
die niet ouder zijn dan drie
tot vier weken.
Vraag uit Leur: Twee jaar
geleden heb ik een paar si
naasappel- en avocado-
pitten in potjes gedaan. Ze
doen het aardig. Maar van
het avocadoplantje zijn de
vorige winter de bladeren
afgevallen (binnen). Is dat
normaal? Kan ik de planten
's winters buiten laten
staan?
- Het opkweken van plan
ten uit pitten is een leuke
bezigheid. Een avocado
(Lersea) kan flink groeien,
maar dat kan geremd door
droge lucht die de bladeren
eerst "bruint" en vervol
gens laat afvallen. Er treedt
dan ook een groeistilstand
op; mesten en gieten moet
dan wat minder gebeuren.
Sproei het blad veel en zorg
ervoor dat de wortels niet
uitdrogen. Eigenlijk is deze
tropische plant niet ge
schikt als kamerplant. De
sinaasappel is een subtro
pisch gewas en dat wil zeg
gen dat in de zomer een
warn en zonnig plekje bui
ten geschikt is. V moet de
plant vorstvrij laten over
winteren en dan een rust
periode geven. Let op
schildluis die alle citrus-
planten gemakkelijk aan
tast!
in bijvoorbeeld Amerika.
h Om die reden denken de
mensen vaak dat ze hem
m als een cactus moeten
'm. behandelen. Niet nodig,
a want de yucca is een
normale plant. Het liefst
5 staat hij zomers buiten, of
bij een raam of deur in
huis, die vaak openstaan.
Hij houdt nu eenmaal van
licht en frisse lucht.
Verder van bijna normaal
water en, zoals iedere
plant, een normale portie
kunstmest, want van de
lucht alleen kan geen
enkele plant leven". Ds
rustperiode is, zegt Klaus
Rebe, voor de yucca net zo
belangrijk als voor elke
betere kamerplant; de
ideale plek daarvoor vindt
hij een koele slaapkamer,
waar de plant in de buurt
van het raam, maar
yucca in de winkel, uiteraard niet in de soms
toch wel felle winterzon
moet staan. Blijven we
zitten met de vraag: een
yucca van tegen de 1300
gulden, bestaat die en wat
is dat dan wel voor iets.
Rebe heeft er zelf een: een
exemplaar dat bijna van
vloer tot zoldering reikt.
"De paus-yucca" noemt
Rebe hem, omdat de plant
tweemaal als pronkstuk
van de versiering in de
Roermondse kathedraal
heeft gediend bij de
rouwdiensten voor de
pausen Paulus en
Johannes-Paulus. Op de
vraag of hij een dergelijk
pracht-exemplaar zonder
pijn in het hart mee zou
geven als er een klant
voor kwam, zegt Klaus
Rebe: "Ik zou wel eerst bij
die klant thuis gaan
kijken waar hij kwam te
staan. Want ik verkoop
liever een goedkopere
plant die levenskansen
heeft, dan een dure
waarvan ik tevoren weet
dat die kapot gaat. Voor
dat soort adviezen ben je
uiteindelijk bloemist."
ah.UI wimmiBwww—
Klaus Rebe
van "Baccara"
Roermond
met ziin paus-
Een bloemist een
troetelplant laten kiezen
is geen stijl, vindt Klaus
Rabe van "Baccara" in de
Roermondse Neerstraat.
Alle planten zijn hem
eigenlijk even lief. Als hij
zich toch voor het blok
gezet voelt, valt de keus
uiteindelijk op de yucca.
Hij heeft er drie redenen
voor: "Het is op de eerste
plaats een decoratieve
plant, die onder alle
omstandigheden zijn
mannetje staat. Het is ook
een gemakkelijke plant,
ook al willen de mensen
daar nog wel eens andere
verhalen over vertellen.
Het is bovendien een
democratische plant, want
hij is in alle prijsklassen
verkrijgbaar: van een
gulden of 8 tot tegen de
1300 gulden".
Dat de yucca een
gemakkelijke plant is wil
hij graag toelichten. "Hij
komt eigenlijk uit de rand
van de woestijngebieden
1 U
