Uitstappen! Eife stukje eteni
nummer 2
oktober 1978
eg 'ns eerlijk: u hebt de weckglazen toch ook al jaren geleden weggedaan. Want
aarom zou je uren en dagen ploeteren aan de inmaak, als de winkels volstaan
et blikjes en diepvries? - Dan komt hier een dodelijke blik van Jo Wilms, de
an die 731 glazen vol boontjes, peultjes, selderie, kool, tomaten, peren,
jpelmoes, perziken en pruimen op de kelderplank heeft staan. Zélf ingemaakt, u
0et er ook maar weer mee beginnen, vindt hij. Gelijk heeft-ie.
In opkomst
Frisdrankglazen
nummer 2
oktober 1978
Eenvoudig
Rotten
4x duurder
Alberts Corner
De Lucht
Valk
Kanters
Maastricht - Eurohal
Hasselt - Cultureel Centrum
Rotterdam - Ahoyhallen
Breda - Turfschip
Amsterdam - RAI
Amsterdam - De Hoeksteen
laten koken. Af-
i de bessengelei.
Ihet geheel een fij-
Jlappelpuree met
een goeie kluit
|r.
na te denken: Rode
It een enorm vast
1 waar vuil en in-
hauwelijks door-
Inen. Meestal is er
glanzende, beslist
kool te zien, na het
Ven van twee dek-
bedoel maar: het
[lig wassen van rode
jigenlijk overbodig.
er maar de vele
Ike voedingsstof-
weg (denk maar
paarseblauwe wa
lt wassen).»
el plakken
eroppervlakte
zou vullen.
Zelf inmaken ls goedkoper,
lekkerder
en leuker
-t produktieproces.
meetje ongezouten
I dus) misschien,
Kat "haar" is een
It, en wat zei CNV-
1 ris Terpstra onlangs
studiebijeenkomst
cht? "De CNV-Ieden
meer waarde aan
onderwijs en meer
(bouw dan aan
:lnootjes". Met
ters* alléén word je
letterd.»
l)noot: pretletters zijn
an Duyvis.
[atuurlijk, wanneer je alle
indstoffen eerst in de winkel of
de markt moet kopen, is het een
[Ute bezigheid.Toch wegen die
;osten nog lang niet op tegen de
rijs van geconserveerde winkel
laren. Zelf inmaken is stukken
medkoper, ondanks alles. Vroeger
;erd het algemeen gedaan, vooral
,'p het platteland. Maar we zijn al
lemaal luier geworden. We zoeken
jet werk niet meer. En het heeft
verdorie zulke fijne kanten".
Voormalig arbeidsbemid
delaar Jo Wilms (65) in
Helden-Panningen kan het
weten. Sinds zijn hartope
ratie in 1971 is hij zich wel
bewust gaan toeleggen op
de inmaak van groenten en
fruit. In zijn huiskelder
staan nu, als oogst van dit
en van vorig seizoen, liefst
731 glazen vol boontjes,
peultjes, selderie, kool, to
maten, peren, appelmoes,
perziken en pruimen. Bij
elkaar zijn dat 936 liter
huisconserven.
Inmaken (wecken, confi
turen etc.) lijkt overigens
weer in opkomst, parallel
met de toenemende popu
lariteit van de volkstuin
tjes. Terwijl de goege
meente zich nog tevreden
stelt met het gemak van de
diepvries als bewaarmid
del, komt bij steeds meer
mensen de 10-15 jaar gele
den uit de gratie geraakte
charme van de huisnijver
heid op dit gebied weer
naar boven. Inmaken wordt
vooral een geliefde tijd
spassering voor mensen die
weinig om handen hebben.
Jo Wilms: „Het is zo ge
makkelijk, en vooral dank
baar. Wie er kien op is, kan
voor een prikje het hele jaar
door over zelfgemaakte
conserven beschikken. Ik
voorzie tevens in de be
hoeften van mijn kinderen
die zelf een gezin hebben.
Ook vrienden en kennissen
worden regelmatig met een
voorraadje bedacht".
Toen Wilms in '71 begon
A******-************-*-*
Enkele tips voor de inmaak
van groenten en fruit, af
komstig van Jo Wilms
(Helden-Panningen):
if Indien men gebruik
/y maakt van flessen of
glazen met schroefdeksel,
eerst de in te maken pro-
dukten laten koken.
Wanneer het kookpunt
bereikt is, op een klein pitje
zetten. De flessen of glazen
tot de rand vullen met het
kokend produkt. Schroef
deksel stevig aandraaien,
fles of glas op de kop zetten.
Flessen en glazen tevoren
goed reinigen, bij voorkeur
met soda. Deze methode
kan worden toegepast bij
de meeste groenten- en
fruitsoorten, met uitzon
dering van savoyekool en
boerenkool.
J/» Inmaken van fruit
A Peren: eerst in stuk
jes snijden; met suiker ka
neel en een scheutje azijn
op smaak brengen; peren-
rood toevoegen. Appel
moes; op smaak brengen
met suiker, door pacifiet
draaien. Perziken en ker
sen: niet koken van tevo
ren, maar na reiniging in de
schroefdekselfles doen en
het geheel gedurende 20
minuten op 80 graden in de
weckketel laten staan.
y Zuurkool in de pot
*1 De witte kool gesne
den in dunne lagen in de pot
doen, met tussen twee lagen
telkens een kleine hoeveel
heid zout en 50 zwarte pe
perkorrels. Voor een pot
van 40 liter is één ons zout
voldoende. Elke laag goed
aanstampen. Op de boven
ste laag een zeefdoekje leg
gen. met daarop een plank
en tenslotte een zware
steen. Tweemaal in de week
de kaam (omhoog gekomen
afscheidingsprodukten)
afwassen. Na plm. 8 weken
is de zuurkool ge
bruiksklaar. Hij kan, in
kleine pakjes, voor verdere
bewaring in de diepvries
worden gelegd.
Snijbonen in de pot
Snijbonen door het
molentje halen en daarna in
de pot vermengen met zout
(op elke 5 kg ongeveer 2,5
kilo zout). Verder dezelfde
bewerking als bij zuurkool.
Snijbonen kan men niet
vanuit de pot in de diep
vries doen, daar ze vanwege
het zoutgehalte niet inge
vroren kunnen worden.
met de .conservering van
produkten uit de eigen
volkstuin (7 aren), charter
de hij overal weckglazen. In
de winkels waren ze niet
moer te krijgen. Hij zocht ze
op particuliere adressen,
waar hij ook Keulse potten
voor de aanmaak van zuur
kool en snijbonen op de kop
tikte. In een later stadium
kwam hij op de gedachte,
afgedankte frisdrankgla
zen met schroefdeksel in te
zamelen voor zijn hobbv.
„Gewoonlijk worden die
glazen met de vuilnis mee
gegeven. Ik ben naar de
cafees gegaan om ze daar
op te halen. In de kennis
senkring worden nu ook
jampotjes voor me ge
spaard In jus d'oranje-
flessen en jampotten kun je
voortreffelijk groenten en
fruit inmaken, volgens het
systeem van de conserven-
industrie".
Dat systeem is de eenvoud
zelve: terwijl bij het aloude
inwecken alle spullen te
voren moeten worden ge
kookt en later nogmaals in
de glazen op kookpunt ge
bracht moeten worden, kan
deze laatste bewerking bij
gebruikmaking van flessen
met schroefdeksel worden
overgeslagen. Wilms vult
de flessen met kokende
grondstoffen, waarna de
afkoeling haar eigen va
cuum in de fles veroor
zaakt. De afdichting met
schroefdeksels blijkt te
vens veel zekerder te zijn
dan met de rubber ringen
op de traditionele weckgla-
Wilms: „Het bedroeft me,
wanneer ik die huismoe
ders uit de supermarkt zie
komen met hun tas vol
blikkenspul. Hoe gauw ben
je niet honderd gulden
kwijt voor een beetje
voorraad in huis? Alles wat
ik in de kelder heb, heeft me
bij elkaar geen honderd
gulden gekost. Dat is niet
alleen de complete inhoud
van die zevenhonderd gla
zen en flessen, maar ook
120 liter zuurkool en 10 li
ter snijbonen in de pot".
Wat Wilms niet in de eigen
volkstuin produceert, haalt
hij bij boeren en tuinders.
Zodoende kost hem een fles
tomatensap nog geen vijftig
vent. „Als ik ergens een
boom vol peren zie staan,
vraag ik verlof om een em
mertje te mogen plukken.
Met een doos sigaren doe je
dan wonderen. Het valt me
op dat de Marokkanen en
de Turken, die hier als
gastarbeiders komen, dat
ook doen. De meeste men
sen denken er niet meer
aan. Wij leven in een weg
werpmaatschappij. Kijk
maar eens, hoeveel appels
en peren onder bomen lig
gen te rotten. Niemand
komt op de gedachte om dat
spul op te rapen en in te
maken".
In zijn jeugd werd Jo Wilms
grotendeels met huiselijke
inmaakprodukten groot
gebracht. „Van mijn moe
der heb ik een prachtig me
nu bewaard, waarvoor ik
nog altijd de mooiste Chi
nees Iaat staan: snijbonen
met peren, en daar een
stukje braadworst bij. Dan
eet ik me aan mijn voel vast.
Ik maak ook zelf bonen
soep, met 4 dikke uien, een
knol selderie en 4 spieren
Foto: Jacques Peeters
prei. En weet je wat heel
goed is tegen een slechte
stoelgang? Schorseneren
bij het middageten".
Van mei tot diep in de
herfst heeft Jo Wilms ple
zier aan zijn inmaakhobby.
Naar eigen schatting is ko
pen in de winkel zeker
viermaal duurder. Belang
rijkste motief voor zijn
conserveringsdrift is ech
ter, dat hij thuis geen dui
men hoeft zitten draaien.
De combinatie van volks
tuin en inmaakkelder
schenkt hem grote voldoe
ning.
„Vorige week was mijn
zoon nog over van Aruba.
Hij is daar juridisch advi
seur van Betico Croes. Ik
heb mijn zoon twee flessen
tuinbonen meegegeven.
Hopelijk vindt meneer
Croes ze lekker".»
DE NEDERLANDSE automobi
list, die op een doordeweekse dag
onderweg is en tussen de middag
stopt voor een lunch in een weg
restaurant, gaat doorgaans iets
eten en drinkt daarbij melk,
«offie of bier, vooral melk. De
soorten gerechten die men uitkiest
'open nogal uiteen. Biefstuk-met
brood, eier gerechten en soep zijn
'och wel zo'n beetje de grote favo-
"eten. Lichte kost dus.
De prijzen voor een en het
zelfde gerecht zijn niet ge
lijk, maar dat is ook niet te
verwachten. Het kan bij
voorbeeld te maken hebben
met verschillen in gewicht
van het geserveerde of met
kwaliteit.
Om een beeld te krijgen zijn
we te rade gegaan bij drie
wegrestaurants, die elk een
onderdeel zijn van een ke
ten, verspreid over grote
delen van het land. De
lunchgasten bleken voor
Het merendeel te bestaan
uit zakenlieden.
Geïnformeerd in Ooster
hout).
Duidelijke voorkeur voor:
Russisch ei 5.40), even
als voor huzarensalade
5,40) en soep vooraf
2,25). Ook veel gevraagd
is een pasteitje 3,40). De
meest bestelde drank daar
bij is melk 1,30).
(geïnformeerd in Bruchem)
Duidelijke voorkeur voor:
biefstuk-met-brood en
Schnitzel-met-brood (resp.
10,25 en 10,-). Ook hier
veel soep vooraf 2,25).
Vaak wordt er bier 1,35)
bij besteld en natuurlijk
ook wel koffie 1,20).
(geïnformeerd in Voor
schoten)
Duidelijke voorkeur voor:
biefstuk-met-brood 8,-)
en ook voor Russisch ei
5,50). Ook veel gevraagd
zijn omelet-met-ham
4,50) en in mindere mate
een uitsmijter (ƒ4,25). Ge
woonlijk wordt hier het
hapje besproeid met een
glaasje melk 1,25).
Omdat in de drie genoemde
restaurants vooral veel za
kenlieden bleken te ver
schijnen, hebben we ons
licht ook opgestoken in een
druk door vrachtwagen
chauffeurs bezochte gele
genheid:
(in Moerdijk)
De nadruk ligt hier op de
eiergerechten. Het meest
gevraagd is een uitsmijter
4,50). Iets minder wordt
een omelet besteld 5,50).
Als er wat bij gedronken
wordt is het koffie 0,90). i
(3 t/m 7 november) Hobbybeurs. Een
konsumentenbeurs over Doe liet zeiven
en andere vormen van vrijetijdsbeste
ding. Van 17 t/m 22 november wordt er
een internationale wijnbeurs gehouden
onder de titel Vinorama.
Van 28 oktober t/m 5 november wordt
hier de jaarlijkse Limburgse Antiek
beurs gehouden, georganiseerd door de
Syndicale Kamer van Vlaamse Anti
quairs. De openingstijden zijn van 15 -
22 uur. Ook voor de niet-kopers is het
zien van de warmte en het leven die van
de oude voorwerpen uitgaan een bezoek
ten volle waard.
Van 3 t/m 5 november wordt hier een
wintersportbeurs onder de titel Ski
Happ en van 11 t/m 19 november een
Doe het zelf-beurs onder de naam Ei
genhandig gehouden.
T/m 31 oktober kunt u nog terecht op de
Benelux jaarbeurs. Op 11 november
wordt er de Dag voor de zendamateurs
gehouden, waarop de nieuwste zend
apparatuur en onderdelen worden ge
toond.
Op 29 oktober eindigt de Ski Happ,
beurs voor wintersporters die dan ech
ter naar Rotterdam verhuist (zie bo
ven). Deze beurs wordt gevolgd door
Intercontex (29 - 31 oktober, een da
mesconfectie (vak)beurs. Van 30 okto
ber t/m 3 november: Flarex '78, vakex
positie voor elektronica. Kattenlief
hebbers kunnen terecht op de katten
tentoonstelling Felikat (4 en 5 novem
ber).
Jan van Galenstraat 6: zondag 29 okto
ber wordt hier de 18E GEA-beurs ge
houden, speciaal bedoeld voor ama
teur-geologen/verzamelaars op het ge
bied van mineralen, gesteenten, edel
stenen, fossielen, schelpen enz. Er zijn
ook veel informatiestands voor leken.
Niet langer ergeren aan die
karpet-hoeken die alsmaar
opkrullen. Als niks meer
helpt en u ten einde raad
bent: snij uit een stevig stuk
karton een driehoek. Prik
er dan gaatjes in en naai het
karton vast tegen de onder
kant van het karpet. Op de
lastige hoek, natuurlijk.
Een onderzoek in de VS
heeft vastgesteld dat men
sen die 's winters con
sumptie-ijs eten, minder
last hebben van de kou dan
niet-ijs-eters. Want die ijs-
eters kweken een lagere li
chaamstemperatuur en
daardoor kijkt de buiten
temperatuur minder koud
dan die is. Dqs niet mop
peren tegen uw kinderen
als ze de komende maanden
te\-s\aȑ
Bei
Vlijmscherpe houtbeitels
zijn gevaarlijk; berg ze dus
veilig op. Neem een stuke
tuinslang van zo'n 10 cm
lengte en schuif die over de
beitel heen. Smelt het open
uiteinde dicht en u hebt een
ideale beitelhoes klaar.
Tuinslang is verkrijgbaar
in diverse diameters; kies
er een die net om de beitel
past.
D'r wel eens aan gedacht
dat u de ramen van uw huis
prima kunt lappen met de
autoborstel? Borstel op de
waterslang. En het geloop
met emmers is voorbij.
Pollepels en al dat andere
keukengereedschap ver
stopt uw laatjes en kastjes
enorm. Is dit daarom 'n idee
voor u: bevestig een stang
boven de aanrecht en hang
daar al dat gereedschap
aan. Binnen handbereik en
nog leuk om te zien öök.
Zo'n stang is bij de ijzer
handel te koop en zelf in de
gewenste kleur te lakken.
Bij de firma Eybergen
(Zoetermeer) zijn stangen
te koop, voorzien van een
vinyl-laag, met bijbeho
rende steunen.
Hebt u een originele bijdra
ge voor deze tip-rubriek?
Stuur 'm in. We geven een
tientje voor elke lezerstip
die we gebruiken. Schrijf er
daarom wel even uw bank-
of girorekeningnummer bij.