Paul
voork
LOTTO
Ik
„Mysteries": Geen film
maar duur prentenboek
FILM VAN DE WEEK
keuken
Bikse Fiste maken
belofte van
vorig jaar waar
Internationale bezetting komt niet uit de verf
Hitlijst
Vis-sausjes
Wreed
Stijf
Danspasjes
Wie zich komende zondag
van een gezellig dagje wil
verzekeren kan gerust de
gang naar Hilvarenbeek on
der de rook van Tilburg ma
ken. Op het karakteristieke
Vrijthof in het centrum van
het dorpje vinden dan de
tweede „Bikse Fiste" plaats.
Van halfeen 's middags tot
middernacht ruim baan in
Hilvarenbeek voor pop, folk,
toneel en cabaret.
De - ongesubsidieerde -
Bikse Fiste worden georga
niseerd door het jongeren
centrum „Lieve Hemel", dat
het gebeuren vorig jaar voor
het eerst hield ter gelegen
heid van het eerste lustrum
van het in het rustige Hilva
renbeek toch wat omstreden
centrum. Tot ieders verba
zing kwamen vorig jaar maar
liefst twintigduizend man
naar het Vrijthof en Lieve
Hemel zag daarin genoeg
aanleiding om een stichting
Bikse Fiste op te zetten, die
het tot haar enige doelstel
ling maakte om voortaan elk
jaar Bikse Fiste te houden.
Dit jaar zullen de gezeten
burgers van ,,Beek" en de
horeca-ondememers rond
het Vrijthof heel wat minder
sceptisch staan tegenover het
feest. Vorig jaar sloten de
meeste cafe's rond het druk
bevolkte grasveld, bang voor
de toeloop van het jonge
volkje. De organisators, on
der aanvoering van Zjef
Naaijkens, lachten in hun
vuistje want de omzet van de
eigen tappunten op het Vrijt
hof voer er wel bij. En daar
moet Lieve Hemel en nu
stichting Bikse Fiste het wel
van hebben omdat het open-
luchtgebeuren helemaal
gratis toegankelijk is.
De kroegen zullen dit jaar
ongetwijfeld wel open zijn.
Want net zo verrassend als de
grote toeloop was de rust die
de bezoekers kenmerkte. De
enkele scherp ruikende
rookwolk die uit het publiek
steeg kon de bange vermoe
dens toch niet bevestigen en
de Beekse burgerij schoof
rustig aan bij het van heinde
en verre gekomen publiek.
Lieve Hemel kreeg een forse
pluim op de hoed en burge
meester d'Hondt van Hilva
renbeek verklaarde na afloop
van de eerste Bikse Fiste dat
de zaak wat hem betreft nog
veel grootser aangepakt mag
worden. D'Hondt had een
soort Kempische Cultuurda-
gen in zijn gedachte die het
dorp op meerdere plaatsen en
langer dan een dag in beslag
zou moeten nemen. Zjef
Naaijkens kijkt er toch wat
anders tegenaan: Lieve He
mel wil de organisatie graag
in eigen handen houden. Dat
ze dat aankunnen wordt wel
bewezen door het uitsteken
de programma dat aanstaan
de zondag wordt voorge
schoteld.
Bij de samenstelling van
het programma is niet geke
ken naar welke groepen op
dit moment de hitlijsten aan
voeren. Er is gezocht naar
groepen die goede muzikale
kwaliteiten bezitten, maar
niettemin bij het „grote"
pubhek nauwelijks bekend
heid genieten. Bovendien
wordt het ook in de gelegen
heid gebracht nu eens naar
wat andere cultuurvormen te
kijken en te luisteren. Een en
ander is natuurlijk ook wel
een gevolg van het beperkte
financiële budget van de
stichting. Overigens zetten
zo'n 250 jongeren zich geheel
belangeloos in om de dag tot
een succes te maken.
Grote trekkers dit jaar zijn
Magna Carta (Engeland),
Cimarons (Engeland), Sail
Yoja uit Nederland en na
tuurlijk de eigen Hilvaren-
beekse groep RK Veulpoe-
pers BV, waarin dezelfde
Zjef Naaijkens zang, pre
sentatie en lepels verzorgt.
Magna Carta is de oudste nog
bestaande akoestische folk
groep van Engeland. Cima-
rons is een vrij nieuwe reg.
gae-band uit Londen. De
Veulpoepers laten ziek
moeilijker omschrijven: oude
volksmuziek in een popjasje,
daartussendoor nog wat
strijdcultuur en dat alles
weer doorspekt met spot en
satire. De groep maakt het
laatste jaar furore in Neder
land en Vlaanderen vanwege
hun vermogen om de zaak in
de kortste keren op de kop te
zetten. Dit najaar verschijnt
overigens een elpee van het
gezelschap. Sail Yoja is op
het laatste moment toege
voegd aan het programma en
komt met een speciale big.
band naar Hilvarenbeek.
Verder bevolken Basill's
Ball's Up Band, Hothouse,
Barrelhouse en Salsa d'Am-
sterdam het grote podium.
Op hoeken van straten en
pleinen en in cafés spelen een
groot aantal volksmuziek
groepen terwijl de Gentse
fanfares de Lochte Gente
niers van Walter de Buck en
Sint Juttemis door de straten
trekken. Het Eindhovense
kindertheater Nabuchodo-
nosor zal anderhalf uur voor
de kinderen optreden. Bel
gische straatzangers com
pleteren het geheel. Een ge
deelte van het Vrijthof wordt
ingeruimd voor een alterna
tieve markt waar natuurlijk
ook het onvermijdelijke ma-
cro-biotische voedsel te krij
gen is.
Een uitgebreid en veelzij
dig programma, waarmee de
belofte van vorig jaar inge
lost wordt. Dat moest ook
wel, de Bikse Fiste hebben nu
al een reputatie te verliezen.
ROBERT DOLLE
STEM VAN VRIJDAG 8 SE
BAGUIO STAD (REU
TER) - Anatoli Karpov en
Viktor Kortsjnoi hebben
gisteren aan hun non-ver-
bale communicatie een bizar
nieuw element toegevoegd.
Toen op de 39ste zet van de
negentiende partij een re
mise wegens herhaling van
zetten onontkoombaar was
en er op s e n of andere wijze
een einde aan diende te wor
den gemaakt, haalden beide
schakers gelijktijdig de
schouders op om vervolgens
de scorekaarten te tekenen
en huns weegs te gaan.
De
veertiende - niet meetellende
remise was daarmee een
feit. Karpov leidt met 4-1 en
heeft nog slechts twee over
winningen nodig voor het
behoud van zijn titel. De
twintigste partij staat gepro
grammeerd voor zaterdag.
(V
HANNOVER Een dreigt
Litjens persoonlijk moest er n
wakije, met een punt zielig on
treffers van Litjens zorgden v
normale uitslag voor een plc
weekend toe wil, maar het hee
dan gepland, om zover te kor
In het eerste kwartier profi
teerden de Tsjechen op ver
rassende wijze van de wissel
valligheid die het Nederlandse
spel kenmerkt. Bondscoach
Wim van Heumen had zijn
spelers opdracht gegeven om
geen persoonlijke duels aan te
gaan en de zaken kalm aan te
pakken. Nederland was name
lijk sowieso op de eerste plaats
geëindigd en de uitslag van het
duel tegen de Tsjechen deed er
dus weinig toe. Van Heumen:
„De spelers mochten van mij
geen enkel risico nemen. Dat
heeft in het begin nogal ver
warrend gewerkt, vooral toen
bleek dat de Tsjechen er uiterst
fel ingingen". Wat de Oranje-
coach echter niet bedoeld zal
hebben, was dat de Tsjechen
van het midden uit steeds on-
konden oprukken
het Nederlandse doel.
speelde n.l.
zonder een echte linksbuiten.
De snelle spits Lahoda had
zich in de beginfase wel naar
die plaats laten afzakken maar
na enige minuten speelde hij
weer op zijn eigenlijke spits-
plaats. Tim Steens had de
wissel niet zo gauw door met
gevolg dat zowel Steens als
Geert van Eijk geen aandacht
aan Lahoda besteedden. Dat
bleek in de beginfase cata
strofaal te zijn voor Neder
land. Al na drie minuten
schoot de opkomende Kopca
het eerste doelpunt langs
Maarten Sikking en na een
kwartier van duidelijk Tsje
chisch overwicht was het Ta-
rek, die een strafcorner be-
V.l.n.r.: Sylvia Kristel, Rutger Hauer, David Rappaport, Marina de Graaf, Rita Tushingham en regisseur Paul de Lussanet.
De Franse acteur Alain Delonen de Amerikaanse actrice Angie Dickinson waren aanwezu
uitreiking aan de Italiaanse regisseur Salvatore Nocita (rechts) van de pas ingestelde „Grand P":
of the Americas". Dat gebeurde aan het eind van het filmfestival van Montreal. Twintig /i'""
dongen daar mee om de hoofdprijs. Winnaar werd Nocita met zijn film „Lagabue".
DE STEM VAN VRIJDAG 8 SEPTEMBER 1978
Mijnheer Martens uit Breda zal moeten gaan paardrijden, om
wat aan zijn dikke buikje te doen. Mevrouw Martens belde me op
om uitleg over een recept en na met haar gesproken te hebben
verbaast het me niets dat mijnheer Martens een beetje dikker
wordt. Ik zal er met mijn recepten rekening mee gaan houden dat
ze wat minder calorieën bevatten!! Een lieve lezeres heeft grote
moeilijkheden met het bakken van vis en vertelt mij dat ze een
oude koekepan heeft waar in haar vis blijft plakken.
Inderdaad
hebben veel koekepannen dat euvel en ik kan U aanraden om een
Tefal koekepan te kopen en U bent meteen van alle ellende af. Wel
moet ik haar aanraden om pannekoeken te bakken in dezelfde
pan waar ze vis in bakt. Zelfs bij goed afwassen kunnen er viss
maken in blijven. Deze keukenprinses schrijft mij haar vis in olie
en boter te bakken. Ik moet haar dat ten stelligste afraden want ik
neem aan dat zij dan haar vis bakt bij een vrij hoge temperatuur,
waardoor de vis OOK gaat plakken aan de pan. Vis, om het even
welke vissoort bakt men in verse roomboter op een niet al te groot
vuur zodat hij de tijd krijgt om langzaam gaar te worden.
De
echte vitliefhebbers vragen dan aan de keukenprinses om de vis
nog rauw op de graat te bakken, hetgeen wil zeggen dat de vis
langs de graat nog werkelijk rauw is. Ik ben er van overtuigd dat
velen dat niet kunnen appreciëren, maar er wordt in mijn restau
rant nogal eens naar gevraagd. Eenvoudig is dat niet, want te
route brengt natuurlijk protesten met zich mee.
jljiiiiiniiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii"iiiiiiiiiiiiiiiiii'i'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii>iiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiimiiiimiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!L
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiir
peterselie, 1 theelepel fijngehakte bieslook en 1 theelepel citroen
sap. Goed doorelkander wrijven. Om enkele andere sausen te
maken, kunnen we beginnen met eerst de volgende basis samen te
stellen. Als ingrediënten hebben we nodig: 25 gram boter, 25
gram bloem, anderhalve dl warm kookvocht, anderhalve dl war
me melk, een héél klein beetje nootmuskaat, wat zout en peper.
We beginnen met de boter heel langzaam in een pan te laten
smelten en voegen er dan de boter aan toe onder voortdurend
roerenen laten dat ongeveer een drietal minuten op het, maar we
zorgen ervoor dat het niet bruin wordt. De pan van het vuur af en
dan gaat het kookvocht en de warme melk erbij. Hebt ge geen
kookvocht verdubbel dan de portie warme melk. Flink blijven
roeren. Is alles goed met elkander verbonden dan gaat de pan
weer op het vuur en brengen al ROERENDE alles aan de kook, er
voor zorgend dat het niet aanbrandt, dus een niet al te hoog vuur.
U hebt n.l. twee ingrediënten in de saus die zeer snel aanbranden
en wel bloemen melk, dus is het oppassen geblazen. Laat alles een
minuut of vier, vijf pruttelen en voeg er ondertussen de nootmus
kaat, peper en zout toe. Bepaal zelf welke dikte van saus ge wilt
hebben. Wilt ge hem dik hebben, laat dan wat langer pruttelen.
Met deze saus als uitgansgpunt kunnen we dan de volgende
sausjes gaan maken: ansjovissaus: Neem twee eetlepels ansjovis
pasta (ge kunt die in tubes kopen) en een soeptepel citroensap.
Roer dat door de reeds klaargemaakte basissaus. Voeg er in's
hemelsnaam geen zout meer aan toe, want de ansjovispasta is al
zout genoeg van zichzelf.!!!
Kappertjes
Ook kappertjes saus is heerlijk bij vis. Roer door de basis saus
anderhalve eetlepel met kappertjes en een beetje van het vochten
vergeet niet om er ook wat peterselie door te roeren. Die peterse
lie brengt ons dat automatisch naar de peterselie saus: We roef'
een handvol fijngehakte peterselie door de basissaus en we hit>
ben een heerlijke frisriekende saus. Mosterdsaus is ook gein!
koosd voor vis: Wel roer door onze beginsaus hetzij een hal"
theelepel mosterdpoeder of wel een theelepel met echte mosttn
uit Dyon, dan nog twee theelepels citroensap en een halve theek
pel met suiker. Eindeloos kunnen we natuurlijk nog doorgas'
met het fantaseren van sausjes en als laatste maken we er tf
garnalensaus van: Roer door de basissaus 50 gram fijngeha
garnaaltjes en dan het liefst onze Noordzee garnaaltjes. Verrat'
in de basissaus de nootmuskaat door cayennepepe. Een otvnof
lijk klein drupje met pemod, zal er een exquise smaakje »l'
geven.
Frisheid
Bij welke vis gebruiken we onze sausjes? De ansjovissaus Pal'
het beste bij haring en makreel. De kappertjes saus is heel lekk(
bij snoek en andere riviervis. De peterselie zal het beste smakt'
bij magere vis, maar komt echt ook tot zijn recht bi] and"1
vissoorten en wel voornamelijk door zijn frisheid. Mosterdsaus1
echt weer een saus die we bij snoek en andere riviervis eten en i"
doordat riviervis nogal eens een grondsmaak heeft, die dan dtö
een dergelijke saus overheerst wordt. Garnalensaus is fijn
tarbot en schol, maar ook zeetong zal niet mis zijn met deze sa
Wel lieve keukenprinsessen aan de slag en laat bij het maken f
deze vissausjes jullie fantasie eens werken. Probeer het maar etf-
uit en laat mij eens horen wat ge zoal gefantaseerd hebt Ik
zeer benieuwd!!!! Mijn telefoonnummers zijn: 09/323137217"
09/3231372790 ofwel schrijft ge naar: Restaurant Patron Btf
nard, Amerikalei 107 Antwerpen.
DEN HAAG (ANP) - Lotto 3 5 vi
winnaar van de eerste prijs, die
gulden ontvangt. De toto van da
prijswinnaar.
De uitslag van lotto 35 is: j
3-170.979.-. Prijzenbedrag 1.604.1
bruto 625.686.- ontvangt, 2e prj
50.207.10 ontvangen, 3e prijs: 151
vangen, 4e prijs: 7116 winnaars dil
9665 winnaars die elk 31.10 ontv
Uitslag toto 35 van zondag 3 si
170. Inleg 529.156.-, prijzenbedr
winnaar van het bedrag van de ee
jackpot van toto 36 van zondag a.:
gelijke delen verdeeld over de tw
winnaars die elk bruto 11.641,50
naars die elk 806.80 ontvangen.
Een kostuumfilm,
hoogromantiek, de deca
dente sfeer van de eeuw
wisseling. Deze woorden,
waren al gevallen voor de
nieuwe, gedeeltelijk Ne
derlandse film „Myste
ries" van Paul de Lussa
net naar het boek van
Knut Hamsun in première
ging. Het klopt inderdaad
allemaal. „Mysteries" is
een trage, zwaarmoedige
film met fraaie beelden,
geschoten op het eiland
Man waar de tijd sinds
1900 stil heeft gestaan.
De sfeer en de plaatjes zijn
van hoog professioneel ge
halte, maar de dramatische
ontwikkeling van het verhaal
is minder overtuigend. De
opening van de film is bij
zonder mooi: Johan Nagel,
gespeeld door Rutger Hauer,
i arriveert bij het hotel op het
j eiland terwijl op de achter -
i grond de zee de kade geselt,
i Een bewoner heeft net zelf
moord gepleegd en de kijker
voelt direct aan dat de rijke,
arrogante Nagel in dezelfde
richting gaat. Hij is om on-
i duidelijke reden naar het ei-
i land gekomen, maar we ont-
i dekken al snel dat hij de rest
van zijn leven wil vergeten en
i zich in een soort stervensroes
volledig overgeeft aan de
i laatste grillen van het lot.
Daarna komt het verhaal
i echter niet uit de verf. Nagel
i vat sympathie op voor de un-
derdog van het eiland, de
dwerg Minuut, gespeeld door
j de Engelsman David Rappa-
port. De dwerg zorgt verder
i voor het commentaar bij de
j film. maar dat rechtvaardigt
j nog niet de lange en nogal
I vervelende kennismaking
j van de twee „paria's".
Johan Nagel maakt op een
feestje van het doktersecht-
paar (Kees Brusse en Lies-
beth List) kennis met de elite
van het eiland. Het facet
heeft een ondertoon van
5 wanhoop en somberheid. Dat
3 maakt de stemming van Nu'-
gel nog verwarder en hij vat
een uitzichtloze liefde op
3 voor de dochter van de domi-
3 nee, een rol van Sylvia
Kristel, die koel en later zelfs
wreed reageert. Ze trekt hem
3 aan, maar wijst hem na enige
toenaderingen vormelijk af.
§j Als reactie zoekt Nagel het
5 bij een zonderling vrouwtje
dat in een afgelegen hut
S woont. Hij overlaadt het
5 schuchtere mensje (Rita Tus-
3 hingham met grijze pruik)
met geld en beloften. In een
van de weinige ontroerende
scènes in „Mysteries" ver-
Ij klaart Rita dat ze voor altijd
zijn slavin wil zijn.
Het motto van Nagel is te
gehoorzamen aan alle duis-
tere emoties en zich niet door
3 de rede te laten storen („Je
mag me in die zin een reac-
tionair noemen", zegt hij
3 zelfs). Als een schooljongen
geeft hij zich over aan het
3 onmogelijke doel de liefde
van de ijzige Kristel te win-
S nen. De dialogen tussen
3 Hauer en Kristel zijn bloed-
serieus en stijf. In het boek
3 van Hamsun stoort dat niet
S zo, maar toen ze tijdens de
3 persvoorstelling door vol-
3 wassen acteurs werden uit-
gesproken veroorzaakten ze
hier en daar een gegeneerd
3 gegrinnik.
3 Als Rutger Hauer na een
3 mislukte toenadering ge
il kweld uitroept: „Niemand
5 heeft ooit zo geleden als ik
3 nu", klinkt dat vreselijk on-
VAN PATRON BERNARD
Sausjes
Nu we het toch over vis hebben, wil ik U tegelijkertijd even
enkele receptjes geven van enkele sausjes die ge goed bij vis kunt
gebruiken. Neem b.v. een fijne tartaars saus. We maken die als
volgt: Neem anderhalve dl mayonaise (het liefst eigengemaakt)
en roer daar de volgende ingrediënten door: twee fijngewreven
hardgekookte eieren, 1 theelepel kappertjes, die ge fijngehakt
hebt, 1 theelepel fijngehakte augurkjes, 1 theelepel fijngehakte
j
Beleef 't nog dit w
Beekse Bergen, tussen Tilbi
Ruim 40 hektare groot en bi
wilde dieren: jachtluipaarde
giraffen en nog veel meer! IJ
•n uw eigen auto, of per safa
Een avontuurlijk dagje
Afrika in eigen land!
als NS dagtocht.
Inlichtingen: i
tel. 013-320032 D
Het Safaripark is he
Een scène uit „Mysteries" met Rutger Hauer (als Johan
Nagel) en Rita Tushingham.
werkelijk en gezwollen.
De diepere achtergronden
van Nagels heftige reacties
en zijn snelle geestelijke af
takeling blijven vaag. Om
Kristel uit te dagen ver
schijnt hij op een fancy fair
met de onooglijke Tushing
ham aan zijn zijde. Met beide
vrouwen komt het niet tot
een echte emotionele ver
houding. De ontmoetingen
blijven in de lucht hangen en
zakken steeds weer weg in de
oogverblindend kleurige
beelden.
Nagel is een dromer en
veelvuldig worden we ge
trakteerd op spookachtige,
surrealistische beelden die
niet duidelijk in het verhaal
passen. Sylvia Kristel ont
bloot het fraaie lijf in zweve
rige droomscènes, waarbij
haar Emmanuelle-ervarin-
gen van pas komen, maar als
de blote Hauer een paar sier
lijke danspasjes maakt,
werkt dat alleen maar op de
lachspieren.
Het kluizenaarsvrouwtje
weigert tenslotte Nagel te
trouwen en het is duidelijk
dat Kristel haar even be
werkt heeft. Nagel vlucht de
bergen in en giet een flesje
giftige vloeistof naar binnen.
Na verloop van tijd ontwaakt
hij echter gezond van lijf en
leden, omdat de dwerg iets
anders in het flesje heeft ge
daan.
Dat is dan eindelijk een
goed moment in de film. Na
gel leeft en voelt opeens
nieuwe krachten om het le
ven weer te aanvaarden. Op
dat ogenblik geef je regisseur
De Lussanet weer een kans.
Misschien neemt de film dan
toch nog een wending ten
goede
Het komt er echter niet
van. Er komen steeds meer in
beeld gebrachte koortsdro
men die „overdone" en pot
sierlijk worden. Nagel krijgt
ruzie met zijn enige vriend,
de dwerg, en dan is zijn defi
nitieve einde onvermijdelijk.
De fotografie is, zoals ge
zegd, van klasse. Paul de
Lussanet zette Robby Müller
achter de camera, omdat hij
een „Rembrandt" voor de j§
beelden wilde hebben. De
doem die op de eilandbewo-
ners rust wordt met veel zorg 3
in beeld gebracht. De bedoe-
ling van de film, de strijd van
de enkeling tegen de bour-
geoisie over te brengen naar 3
onze tijd met nieuwe soorten 3
van verstikking van het indi-
vidu, krijgt echter geen ge-
stalte in deze film. 3
Rutger Hauer, die de be- 3
langrijkste rol naar behoren
speelt, zei op een gegeven
moment (aldus regisseur De
Lussanet in een interview) 3
dat De Lussanet te veel in 3
beelden dacht en te weinig 3
dramatisch. De acteurs ko-
men inderdaad nauwelijks 1
uit de verf. Het is niet duide- 3
lijk waarom buitenlandse 3
sterren als Andrea Ferreol
(slechts een paar minuten in
beeld), Vivian Heilbron (be- 3
kend van de tv-serie „Sunset 3
song") en ook Rita Tushing- 3
ham moesten opdraven, want
hun bijdragen zijn niet on-
misbaar.
Het klinkt misschien
goedkoop, maar het is over- 5
duidelijk dat ex-beeldend 3
kunstenaar De Lussanet als
een schilder te werk gegaan
is. Sommige scènes bouwde 3
hij helemaal op aan de hand
van reprodukties van schil-
derijen. „Mysteries" is een 3
duur prentenalbum gewor-
den en geen boeiende Ne-
derlandse film met interna- 3
tionale allure, zoals de ma- 3
kers van plan waren.
DIRK VELLENGA I
