Te weinig
Nederlands
op Hilversum
„NORDRING" OP DE RADIO
Bijna 50 orkesten
op Jazz Meeting Tilburg
EO bestrijdt geweld, sex en dronkenschap
THE WHO: vijftien jaar
crisis en nog steeds actief
De omroep en de zaadhandel:
Who are you
Tractor
Doldriest
DE STEM VAN DONDERDAG 31 AUGUSTUS 1978
Samenstelling: Eugint Loomans en Pirk Vellenga
Als eerste zendgemachtigde
heeft de Evangelische Omroep
onlangs haar plannen voor het
nieuwe winterseizoen ont
vouwd. De rest zal spoedig
volgen. Als we een maand ver
der zijn zullen we precies we
ten of het komende seizoen
„weer niks wordt". Aan de EO
zal het niet liggen, zo valt op te
maken uit de brochure die die
omroep heeft rondgestuurd.
Behalve een kort overzicht
van de radio- en televisiepro
gramma's die men dit seizoen
in de ether hoopt te brengen
bevat dit schrijven ook een
aantal beschouwingen over het
medium zelf. Hilversum en de
maatschappij in het algemeen.
De conclusies zijn angstaanja
gend..
Het staat er echt: „Neder
land gaat ten gronde aan
geestelijke milieuverontreini
ging omdat de samenleving
vergiftigd wordt met sex, ge
weld en dronkenschap; het
huwelijk op de helling staat;
terreur en linkse indoctrinatie
de mediakanalen beheersen".
De schuld van al die ellende
ligt voornamelijk in Hilver
sum. Want, zo heeft de EO uit
gerekend „Zeventig procent
van de Nederlandse program
ma-makers is links. Het
nieuws wordt geselecteerd
door een beperkte clan van
meestal links en eenzijdig
georiënteerde programma
makers. Een stortvloed van
ellende, depressie en politieke
eenzijdigheid is het gevolg",
aldus de EO.
Nog even los van het
probleem hoe we al die TROS-,
AVRO-, NCRV- en EO-pro-
grammamakers in die reste
rende dertig procent moeten
zien kwijt te raken kan men
zich hier afvragen wie er nu ei
genlijk aan depressieve en po
litieke eenzijdigheid doet.
Maar dat terzijde.
De Evangelische Omroep
weet ook voor wie al die tele
visieprogramma's gemaakt
worden: De grote massa is
apatisch geworden. Men sluit,
met de gordijnen, de wereld
buiten. Anderen hebben wel
nagedacht en vinden dat alles
omver moet. Terreurgroepen
treden steeds geweldadiger
aan de dag. Communistische
infiltratie is overal te zien".
Is er nog hoop voor een we
reld die gevormd wordt door
apatische beeldbuisstaarders,
terroristen en communistische
infiltranten? Ja. De weg van
Gods liefde.
Uit de brochure van de EO
blijkt dan ook duidelijk dat de
omroep deze weg wil bewan
delen.
Zo is er de serie „Vóór het
leven". Wie herinnert zich niet
de pogingen in het vorige tele
visieseizoen om Darwin's
evolutieleer omver te werpen?
Nog voordag een greep wordt
gedaan naar de betrouwbaar
heid van de wetten der zwaar
tekracht heeft zich bezigge
houden met de vraag: Kan de
mens de verantwoordelijkheid
dragen die voortkomt uit het
beoefenen van de wetenschap?
Voorts zal het actualiteiten
programma „Tijdsein" een
enigzins gewijzigde vorm krij
gen. De rubriek zal, vooral op
de televisie, meer aandacht
gaan schenken aan trends in de
samenleving en deze diep
gaander belichten. Voor de
actualiteit blijft er plaats. „De
Bijbel Open" is de titel van een
nieuwe serie en aan de kinde
ren wordt uiteraard ook bij
zonder ruim aandacht besteed.
Maar liefst drie programma's
voor Gods eigen kroost: Rond
uit, Windkracht 16 en EO-kin-
derkrant. Verder zijn er ook
twee televisieseries tegemoet
te zien: Rebecca en Het Kleine
Huis.
Zou het dan toch zijn, zoals
de EO het zelf schrijft: „De
samenleving is ernstig ziek.
Ook de massa-communicatie-
middelen leiden aan deze
ziekte. Zij vertegenwoordigen
de samenleving, verwoorden
wat zich daarin voordoet maar
zijn daarvan zelf een onderdeel
en lijden wellicht het meest
aan de ziekte. De ziekte leidt
tot volslagen apathie, blind
heid, vermoeidheid, doofheid
en angst voor de toekomst".
In de brochure heeft men
toch ook oog voor Het We
reldse wanneer een hoofdstuk
gewijd wordt aan „de commer
cie binnen de omroep". De EO
valt niets te verwijten („we
hebben geen bindingen met
welke commerciële onderne
ming dan ook") maar heeft
kennelijk toch een nevenacti
viteit gekozen: de zaadhandel.
Op een van de eerste pagina's
van het boekwerkje staat bo
venaan met vette letters „Het
mosterdzaadje". En inderdaad
hoor, het zaadje zit er, vastge
houden door een plakbandje.
We zullen het in een potje
stoppen en u aan het eind van
het winterseizoen laten weten
wat de kwaliteit van het EO-
zaad is.
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllillillllHIIIIIHIIIIIIIliilllllltllllllinilillllllini
ROGER Daltrey zit ach
terin de auto, kijkt uit over de
lichtjes van Hollywood en
stelt vast dat hij bezorgd is
over de toekomst van The
Who. Pete Townshend wei
gert om nog ,,life"-concerten
te geven.
„Dat is een van de grootste
fouten in zijn carrière. Dat
heb ik hem ook gezegd toen
we laatst weer bij elkaar
waren. Hij had toen net uit
gelegd dat rock 'n roll zo'n
goed middel was om uit je
problemen te komen. Ik zei
dus: en wij dan? Maar hij
luisterde al niet meer".
The Who bestaat al vijftien
jaar. De groep heeft die el
lenlange periode overleefd
door eigenlijk voortdurend
de indruk te wekken dat men
op de rand van een crisis ver
keerde. De groepsleden heb
ben de laatste tijd een nieuwe
truc geleerd. Ze spreken al
leen nog maar met elkaar via
de pers. Op die manier hoe
ven ze ook niet meer op te
treden.
Zo begon Roger Daltrey
onlangs in het openbaar te
ruziën met Townshend door
in de Britse muziekpers te
klagen dat hij genoeg had
van die truc. Hij zou, zei hij,
doen wat hij kon om de me
ning van Pete te veranderen.
„En dat doe ik in de rol van
de grootste Who-fandie er is.
Ik weet dat ik nog een paar
jaar op tournee kan. Het lijkt
me vreselijk om ooit eens te
rug te kijken en dan te moe
ten constateren dat er een
heleboel dingen zijn die ik
had kunnen doen".
De band, in ieder geval
drievierde gedeelte daarvan,
kwam onlangs dan toch een
keer bij elkaar. In Los Ange
les hield men een promotie
feestje voor de nieuwe plaat:
Who Are You. Voor die gele
genheid had hun Ameri
kaanse platenmaatschappij
een gedeelte van de Univer
sal-studio's afgehuurd en het
geheel aangekleed in de stijl
van de nieuwe Who-produk-
tie. In een decor van inge
wikkeld uitziende (namaak)
machines, flitslichtjes, plas
tic gordijnen en neonreclame
voorde nieuweplaat kuierde
Roger Daltrey en Pete Townstend van The Who.
het uitgenodigde elite-
publiek op en neer tussen de
bar en de fourageur van
broodjes en geroosterd vlees.
Pete Townshend was op
deze party omgeven door
bewonderaars die hem voor
zichtig vroegen hoe hij zich
in zijn „midden-periode
(middle-period)" had ge
voeld of adorabel vtststelden
dat ze hem nog in Woodstock
hadden gezien.
„De ellende met dit soort
dingen is", zei Townshend
„dat het bijna onmogelijk is
om met mensen te praten. Ze
komen nooit verder dan be
wondering voor het Who-
charisma". Verder zei
Townshend nog „bijzonder
trots" te zijn op de nieuwe
plaat.
In een eerder interview had
hij al uitgelegd waarom hij
de band niet meer op tournee
wilde nemen. Hij wil bij zijn
gezinnetje blijven en is bo
vendien bang om doof te
worden. Zijn duidelijke
„nee" heeft de vastberaden
heid van Daltrey om juist wel
terug te komen overigens nog
niet aangetast.
Het derde lid van The Who
dat op dit vreemde feestje
rondliep was Keith Moon,
drummer en excentriekeling.
Daltrey en Townshend mo
gen constant met elkaar
overhoop liggen, Moon speelt
steevast de rol van brand
jesblusser en publiciteits-
man. Vooral die laatste kwa
liteiten kwamen hem goed
van pas. The Who (bij het za
kendoen hoort daar „limi
ted" achter) heeft onlangs
een groot gedeelte van de
Shepperton Film Studio's
overgenomen. Moon leek
daarbij de geschikte man om
de overstap van de band naar
de filmmakerij te verklaren.
Met succes. In zijn hotel ver
zorgde hij onder het genot
van champagne en jus d'o-
range een aardige persiflage
op de Public-Relationsman.
Hij gaf als informatie dat The
Who de studio's in een nieuw
technisch jasje zouden ste
ken om er onder andere de
eigen produktie „Quadra-
phenia" op te nemen.
„The Who", hield Keith
tenslotte vol „verkeert in een
uitstekende conditie. Zelfs al
spelen we niet „life", de mo
gelijkheden zijn vrijwel on
beperkt. „The Kids Are All
right" (een film die de car
rière van de groep volgt van
af de zestiger jaren) komt
eind dit jaar uit en de sound
track daarvan zal op de plaat
verschijnen. Daarna begin
nen we met Quadraphenia en
enkele nieuwe nummers. In
oktober of november begin
nen we met een andere film,
„Lifehouse". Er komt ook
weer een nieuwe studio-el
pee!"
Maar wanneer Daltrey
volhoudt en er geen optre
dens meer komen, kan The
Who dan nog wel blijven be
staan?"
„Het is natuurlijk erg
moeilijk voor Roger wanneer
hij zijn ei niet meer kwijt kan
op het toneel. In Quadraphe
nia is voor hem geen hoofdrol
weggelegd. Voor mij ligt dat
anders omdat ik elke week
toch wel twee of drie keer in
de studio zit. Roger zit dan
buiten op zijn tractor met
zijn gedachten op het po
dium. Het is moeilijk om voor
hem een passend plaatsje te
vinden. Maar wat Pete er ook
over zegt, ik houd het er
voorlopig op dat we toch nog
eens op tournee gaan. The
Who never stops".
Het gesprek met de drum
mer wordt afgebroken door
dat hij herinnerd wordt aan
een voorgenomen bezoek aan
zijn huis in Malibu. Hij is aan
het verhuizen. De rest van de
band heeft hem teruggeroe
pen van zijn verblijf op de
Seychelle-eilanden en zijn
huis staat daar nu te koop
voor ruim een miljoen dollar.
De verhuizing naar Londen
schijnt een kalmerende in
vloed te hebben op de anders
zo over-energieke drummer.
De zonderlinge verhalen over
Moon zijn daarmee echter
niet de wereld uit, zo blijkt.
Moon: „De dingen gebeuren
zoals ze gebeuren, maar
sommige verhalen die over
mij verteld worden zijn toch
echt niet waar. Ze zeggen nu
dat ik in mijn tuin een
springschans heb gebouwd
om met een motor de sprong
te wagen naar buurman Ste
ve McQueen. Daar heb ik
zelfs niet aan gedacht!"
COPYRIGHT DE STEM/
THE GUARDIAN)
w» n M
Niet alleen Hilversum 3, ook Hilversum 4 brengt weinig
muziek van eigen bodem. Volgens Lex van Delden is het aan
deel van Nederlandse muziek op de klassieke zender niet meer
dan drie procent.
Lex van Delden, niet alleen voorzitter van Buma en Stemra,
maar zelf ook componist, schrijft dit keer in het door de stich
ting Canatamus uitgegeven blad Disconamus, waarin al enige
tijd een discussie gaande is onder het motto „Hoe Nederlands
is Hilversum 3?"
Lex van Delden: „Als componist van wat volgens een al
lengs ingeburgerd spraakgebruik, maar tegen mijn zin, „se
rieuze" muziek wordt genoemd, heb ik ook mijn reden tot
klagen als ik mij de volgende vraag stel: Hoe Nederlands is
Hilversum 4? Deze zender, in het leven geroepen om „die"
ernstige toonkunst uit te dragen, bakt het nog bruiner dan
Hilversum 3 het met de „lichte muziek" van éigen bodem doet
En vaderlandse composities van het „serieuze" soort moeten
dan ook genoegen nemen met zo'n procent of twee, drie van de
zendtijd. Treurig en beschamend"
Volgens Van Delden bereiken de samenstellers van de beide
zenders alleen maar dat er nooit iets als een nationale traditie
zal ontstaan. „Een traditie die door brede lagen van de sa
menleving als een eigen culturele verworvenheid wordt on
derkend. En wat begin je nu zonder zo'n traditie, bij uitstek
immers de voedingsbodems voor appreciatie van nationale
kunst?"
Hij meent dat er op het ogenblik weinig anders op zit „dan je
te schikken in de bescheiden rol van slaaf die voor de machtige
internationale industrie het hoofd buigt. De vicieuze cirkel
blijft dus gesloten en wij kunnen er in ronddraaien als in het
spreekwoordelijke kringetje, waar we langzamerhand dras
tisch murw in worden gemalen"
Wat de lichte muziek betreft gaat het volgens Gerrit den
Braber niet om het Nederlandse repertoire in het algemeen,
maar om bepaalde genres. Hij zegt: „Het instrumentale werk
horen we bijna nooit. De stamper en de smartlap, ruim vol
doende, het cabaret nauwelijks, het Nederlandse chanson is
nergens op Hilversum 3 en hetzelfde geldt voor het liedje dat
tussen de stamper en het betere lied in zit".
Den Braber. sinds kort chef amusement bij de AVRO-televi-
sie, maar ook bekend als succesvol componist en tekstschrij
ver, doelt daarmee op liedjes als „Amsterdamse grachten" en
Weetje nog wel, die avond in de regen". De weinige keren dat
'n Conny Vandenbos of Rob de Nijs op de radio te horen zijn,
maakt de oprechte liefhebbers alleen nog maar hongeriger,
meent hij.
„Ik kan zonder enige moeite twintig voortreffelijke Neder
landse artiesten noemen", aldus Gerrit den Braber, die met
eigen materiaal of werk van bekwame auteurs, in staat zijn
een langspeelplaat te maken met niveau en goede verkoop-
Rob de Nijs (met zijn nieuwste elpee): te weinig gedraaid?
kansen. Maar de etalage ligt vol met fondant of harde nootjes
en wat de discotafel niet kent, koopt ie niet
Ook hij komt dan tot de conclusie: „De cirkel is bijna altijd
rond: geen plaat, geen televisie, geen radio, geen promotie,
geen publiek (of minder) in de zaal, geen geldgeen voorstel
lingen". En hij voegt daar aan toe: „Misschien een idee voor
een omroep om net zoveel promotie te maken voor de betere
t^porstelling als voor hun eigen disco-drive-in-shows? Het zou
in ieder geval van goede wil getuigen daar eens een proef mee
te nemen.
Peter Koelewijn probeert enig begrip op te brengen voor de
situatie van de Hilversum 3 discjockies. Hij schrijft in Disco
namus: „Ik kan het die dj's ook niet zo kwalijk nemen. Als je
daar maar één of hooguit twee uur per week voorde microfoon
mag zitten, dan wil je natuurlijk de pan uit swingen. Dat gaat
nu eenmaal niet zo erg goed met bijvoorbeeld De Havenzan
gers of de Zangeres Zonder Naam".
Hij komt tot deze conclusie: Vergeten wordt dat de jeugd,
waarop een hoop dj's voor denken te draaien, niet zoveel kan
luisteren naar Hilversum 3, omdat ze op school zitten en/oj
huiswerk moeten maken. Het gros van de luisteraars bestaat
uit huisvrouwen, en mensen op kantoor, in fabrieken, ateliers
en weet ik wat allemaal welniet, behalve natuurlijk in vakan-
tietijd".
-Volgens Van Delden is er binnen de Cisac, de internationale
organisatie voor auteursrechten, wel eens gesproken over het
verplicht stellen van een bepaalde hoeveelheid inheemse mu
ziek. Maar tegen zo'n van hogerhand gedicteerde reglemente
ring zegt hij principiële bezwaren te hebben, ook al omdat
hierbij discriminatie en censuur op de loer liggen.
Hij zou wel graag willen zien dat het chauvinisme, dat in
brede kring wordt opgebracht voor met name voetballen en
wielrennen oversloeg op de lichte muziek. Anders komt de
vrees van Gerrit den Braber misschien nog wel eens uit: Nog
even en we zingen het Wilhelmus bij Holland - België o)
soortgelijke bijeenkomsten, in het Engels
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIlllliï
De NOS-radio zal van vier tot en met acht september elke avond via Hilversum III opnamen uitzenden van het Nordring-festi-
val, dat dan in de Noorse hoofdstad Oslo wordt gehouden.
Nederland is op dit festival vertegenwoordigd door zangeres Marjol Flore, zanger Edwin Rutten, pianist Louis van Dijk, de
Franse accordeonist Marcel Azzola en dirigent Dolf van der Linden. Zij zullen een 45 minuten durend programma verzorgen van
Franse muziek, gearrangeerd en geproduceerd door Jerry van Rooijen.
Op het festival, dat vorig jaar in Kopenhagen door Nederland werd gewonnen, treden de volgende landen op: Denemarken en
België (4 september), Zweden en West-Duitsland (5 september), Ierland en Finland (6 september), Noorwegen en Nederland (7
september) en Engeland (8 september).
Aan de Jazz Meeting Til
burg 1978 op vrijdag 1, za
terdag 2 en zondag 3 septem
ber werken bijna 50 orkesten
en solisten uit Nederland,
België, Duitsland, Engeland,
Zweden, Canada en de Ver
enigde Staten mee. Het is de
zesde keer dat in Tilburg de
ze grote jazz-manifestatie
gehouden wordt. Alle acti
viteiten vinden plaats in het
centrum van de stad en in de
Stadsschouwburg Tilburg.
Vrijdagavond is er in de
Studio-zaal van de stads
schouwburg een modem
jazz-concert. waar vier Til-
burgse moderne groepen op
treden. Dezelfde avond
wordt in tien horeca-bedrij-
ven in het centrum van de
stad de Dixietocht gehouden.
Ieder café heeft een eigen or
kest. Zaterdagmiddag gaan
twaalf orkesten de straten op
in het winkelcentrum van
Tilburg voor een grote
Streetparade. Tegen 17.00
uur zullen alle deelnemers op
een kiosk op het Heuvelplein
een grote session verzorgen.
De grote Jazz Meeting is op
zaterdagavond van 20.15 tot
03.00 uur in alle zalen van de
Stadsschouwburg Tilburg.
Aan dit festijn wordt meege
werkt door: The Klondike
Jazz Band uit Canada, het
Tilburgse looporkest Lama-
rotte, trio Intrioduction (pia
nist Harry Happel, slagwer
ker Fred Krens en bassist
Daan Gaillard), The Blue
Rhythm Four uit Duitsland
met als solist de saxofonist
Joop Hendriks, The Weather
Bird Jazz Band uit Zweden,
The Paradise Jazz Band uit
Nederland, The Doohacke-
doodles Jazz Band uit
Duitsland (winnaar van het
Breda Jazz Concours 1977),
The Cotton Citty Jazz Band
uit België, The Diamond Five
(na twintig jaar helemaal
terug in de oorspronkelijke
bezetting) met solistische
bijdragen van trombonist
Kai Winding (USA) en de
zangeres Beryl Bryden uit
Engeland, die dit jaar het 25-
jarig jubileum als jazz-zan-
geres viert. Zij wordt bege
leid door The Picadilly Six,
eveneens uit Engeland.
Zondagmiddag zal deze
Jazz Meeting afgesloten
worden met een gratis toe
gankelijk Jazz-Matinee in de
schouwburg. Op het pro
gramma staan onder andere
een jazz-mis, jazz-ballet, big
bands en enkele uitstekende
orkesten.
Uit Breda nemen de Seat
Cats, Dirty Dozen, The Min
strels of Amie Street en The
South (Point Big Band deel.
The Klondike Dixieland
Band: afkomstig uit Fort
Saskatchewan, bij Edmon
ton, Canada en gevormd door
jonge musici (18 t/m 20 jaar).
Het dixielandorkest is voort
gekomen uit de Fort Saskat
chewan School Band en be
staat thans ongeveer 2 jaar.
(Van onze redactie buite:
land)
BONN Met verbazing
en wellicht met ergenis
hebben veel Nederlande
gereageerd op het beslc
van de Westduitse regerii
een aantal Nederland:
oorlogsmisdadigers ni
aan ons land uit te levere:
Het toont aan, dat Nede
land, mèt Italië, een van t
weinige landen in Wes
Europa is, waar het oo:
logsverleden nog heldt
voor de geest staat en elk
herinnering aan door Nazi
gepleegde misdaden de di
cussie erover weer doet oj
laaien. Nederland met d
Drie van Breda, Looiei
Menten en enkele in Duits
land levende oorlogsmis
dadigers als Bos en Bruin:
Italië met de zaak-Kapple:
die de Romeinse gemoede
ren danig beroerde, toe
deze Duitser met behul
van zijn echtgenote uit ee
Italiaans gevangeniszit
kenhuis ontsnapte.
De ere-begrafenis van Kaj
pier enige tijd na zijn ontsnap
ping tekent een mentaliteit
de Bondsrepubliek, die door c
officiële instanties jaren is or
derkent. Het openlijk verere
van Hitier, het houden van bi
eenkomsten van neo-Nazi's e
de winstgevende markten
Nazi-speldjes, Nazi-unifo
men, Nazi-helmen en Nazi-1
teratuur, het zijn allemaal z;
ken die formeel verboden zijl
Maar geen enkele regering i
de Bondsrepubliek die zie
daar tot nu toe erg druk ove
heeft gemaakt.
Dat gaat wellicht verande
ren. Reden is niet dat de Duits
mentaliteit ineens verander
zou zijn, maar het steeds dol
driester optreden van bende
jeugdige neo-Nazi's en hf
steeds openlijker manifestere
door groepen oud-strijders. D
politieke kant van de zaak lijk
in de Bondsrepubliek bekeker
de neo-Nazistische NPD heel
in de zestiger jaren even ee
opleving gekend, maar komt e
de laatste jaren niet meer aa
te pas. Von Thadden en zij:
vrienden beperken zich d
laatste jaren dan ook tot bij
eenkomsten in historisch
bierkelders, waar ooit Hitle
„begon", hooguit iets in de wej
gelegd door een handjevo
linkse tegendemonstranten ei
met zegen van de politie.
De Westduitse politie hat
het de laatste jaren te druk me
het bestrijden van het linkst
terrorisme - aangespoord doo
het Springer-pers - dan voo:
de gevaren, die uit de rechtsi
hoek komen. Dat bleek eer
goede voedingsbodem vooi
neo-Nazistische clubs, zoal:
blijkt uit de ledentallen var
een aantal: een groep meldt ir
drie jaar tijd een verdriedubJ
beling.
Zoals gezegd, de Duitse pers
(Van onze correspondent)
PARIJS - Begin augustus is
>n Frankrijk de prijs van het
brood voor het eerst sedert 187
jaren, vrij geworden. Als ge
volg daarvan mogen de bak
kers zelf de prijs van hun wa
ren bepalen, hetgeen er in de
Praktijk op neer komt dat het
brood ongeveer tien centimes
(vijf cent) per „baguette"
«er wordt. Tussen 1970 en
1978 is de prijs van brood in
rrankrijk 125,4 procent duur
der geworden, en die vpn de
••baguette" (in het Nederlands
eelal „stokbrood" genoemd
hoewel er verschillende soor-
[engten en dikten van
„stokken" zijn), waarop
uwgezet toegezien werd,
n Procent.
De Fransen blijken maar een
aai ?r°Cent van hun 'nkomen
de aankoop van brood te
ÜSHnÉMi