-Ei
Nederland: van niets
het meeste maar
van alles heel veel
VOC-schip
Goedkeuring voor
reis naar westen
kwam na 10 jaar
Een eerwaarde is ook maar een men
Advies schept in elk
geval duidelijkheid
■•et weet wat
u
op
EVEIM UITBLAZEN
GEEN „ONTLEDEN"
MEER OP DE BASISSCHOOL?
Perzische Tapijten
Openingskorting ,o.50%
„DE ALKOOF" (annex antiek)
Amsterdam;
binnenland
buitenland
Watercloset
Fietsrage
Nederland
Uitgesloten
Gevlucht
Toestemming
Charta '77
P.A.
PERZISCH TAPIJTHUIS
AlsUM
Denkdiscipline
Flauwekul
van maandag 21 ai
D£ STEM VAN DINSDAG 22 AUGUSTUS 1978
DE STEM VAN
I - i
De Verenigde Staten, Ja
pan en West-Duitsland zijn
de meest welvarende lan
den op aarde. Toch zijn er in
Amerika 23 miljoen analfa
beten. Driekwart van de Ja
panners moet genoegen
nemen met een tonnetje als
een natuurlijke aandrang
zich meldt en de Westduit
sers gaan zo slecht om met
hun welvaart dat de vraag
naar fietsen er tot ongeken
de hoogte is gestegen (voor
Nederlandse fietseigenaren
geen paniek! De Duitsers
hebben nu geld genoeg om
ze zelf te kopen).
Net als in Nederland en
vooral ook in Engeland
heerst in Amerika in sommi
ge kringen onbehagen over
het moderne onderwijs. In
Californië hebben ouder
verenigingen het zelfs al tot
processen laten komen
waarin scholen worden
aangeklaagd wegens vero
nachtzaming van hun taak.
„De leerlingen", zeggen
deze ouders, „weten maar
al te goed dat ze toch wel
overgaan, ook al voeren ze
geen bliksem uit. Als ze dan
na verloop van tijd tot betere
inzichten komen en aan het
werk gaan, blijken ze ten
opzichte van andere leerlin
gen zo'n grote achterstand
te hebben opgelopen dat ze
voorgoed minder kansen
hebben". En dat zou dan de
school op zijn geweten heb
ben.
De achtergrond van de
onrust in Amerika is gelegen
in het hardnekkige analfa
betisme en in het voor
steeds meer mensen irri
tante feit dat ook jongeren
niet meer in staat blijken
correct Amerikaans te spre
ken en te schrijven. Er wordt
steeds meer aangedrongen
op een terugkeer naar de
oude leersystemen waarbij
lezen, schrijven en wiskun
de de meeste aandacht krij
gen.
Het verbazingwekkend
hoge aantal analfabeten is
trouwens niet alleen te wij
ten aan een eventueel fa
lend schoolsysteem. So
ciale omstandigheden, mi
lieu en zelfs de televisie-
cultus spelen er een be
langrijke rol in. De educatie
ve waarde van televisiepro
gramma's is meestal nul of
gering en toch heeft tv in
bepaalde milieus het lezen
- zelfs het lezen van kranten
en tijdschriften - geheel
vervangen. Veel mensen uit
„lagere" sociale milieus
zien niet eens een verband
tussen goed kunnen lezen
en schrijven en een beetje
succes in het leven.
Ras heeft ook met anal
fabetisme te maken. In de
grote steden wemelt het van
de jeugdige werklozen van
tussen 16 en 20 jaar. De
overgrote meerderheid be
staat uit zwarten en de helft
is analfabeet.
Dan de arme Japanners:
ze zijn goed doorvoed, rij
den in mooie auto's, werken
daar ook hard voor en ze
streven naar een eigen huis.
Of er in dat huis een wa
tercloset aanwezig is inte
resseert ze minder dan het
aantal slaapkamers en het
vloeroppervlak van de
woonkamer.
„Wat men nooit heeft ge
had, mist men niet zo", re
deneren de Japanse auto
riteiten die zich overigens in
toenemende mate begin
nen te schamen over het
gebrek aan rioleringssys
temen en waterclosetten.
Heeft in Tokio nog ruim
éénderde van de gezinnen
een watercloset, in de rest
van Japan is het maar net
een kwart van de gezinnen
die op westers-hygiënische
wijze naar de wc kan. De
schaamte van de Japanse
autoriteiten is overigens
weer niet zo groot dat men
ijlings verbetering in de si
tuatie tracht te brengen. Van
de jongste bouwbegroting
van de regering, groot 400
miljard gulden, is maar 3,4
procent bestemd voor de
aanleg van rioleringen. De
rest gaat op aan wegen, to
renflats, vliegvelden en al
lerlei andere ,,infra-struc
turele" voorzieningen.
Als er al een riolering is,
dan kost de aansluiting
daarop een Japans gezin
gemiddeld zo'n 3.500 gul
den. Dat geld besteedt de
Japanner meestal liever
aan een vergroting of ver
fraaiing van zijn huis. Voor
het overige blijft hij kennelijk
tevreden naar zijn tonnetje
gaan.
Tenslotte de Westduit
sers. Die zijn niet enkel
goed doorvoed maar zelfs
uitgesproken dik geworden
van hun welvaart. Trimmen
is ook niet alles voor de op
zijn gemak gestelde mens
van 1978. Steeds meer
trimmers wenden zich
daarom tot de fiets. Die
biedt niet alleen de moge
lijkheid tot gezonde li
chaamsbeweging, maar
brengt je intussen nog er
gens heen ook! Er worden
momenteel in West-Duits
land meer fietsen verkocht
dan auto's. Vier op elke vijf
gezinnen en twee op elke
drie Westduitsers beschik
ken al over een of meer fiet
sen.
Tot zover is er nog niets
aan de hand, maar och ar
me: de Duitsers hebben
geen veilige fietswegen.
Staatssecretaris voor
Bouwnijverheid Dietrich
Sperling wil wel. Hij spreekt
zelfs over het afsluiten van
binnensteden voor gemoto
riseerd verkeer ten behoeve
van de fietsers en het be
stemmen tot fietspad van 30
tot 35 procent van het totale
Westduitse wegennet.
Drastische denkbeelden,
daar niet van.
Maar of het ervan komen
zal? Ervaringen met voet
gangersdomeinen hebben
uitgewezen dat veel bin
nenstadszaken zijn overle
den door gebrek aan ge
motoriseerde klandizie. Bo
vendien worstelt Bonn met
de vraag of de opkomst van
de fiets méér is dan een ra
ge van voorbijgaande aard;
een omwenteling in het
Westduitse verkeerswezen.
Per slot van rekening koch
ten de Duitsers vorig jaar
nog meer dan 2 miljoen au
to's en de files op de Auto
bahnen bereikten een paar
weken geleden record
lengtes van 40 km. en meer,
al moet gezegd worden dat
daar ook wel Nederlanders
en Belgen tussen zullen
hebben gezeten.
De Amerikanen met hun
analfabeten, de Japanners
met hun onzindelijke ton
netjes en de Westduitsers
met hun plotseling opge
laaide liefde voor de fiets die
ze niet kwijt kunnen
mag ik voor één keer mezelf
eens citeren?
„Nederland mag een
kneuterig land zijn en weinig
hebben van het grootste,
het langste, het hoogste en
het beste ter wereld. Het
heeft van niets het meeste
maar van alles heel veel. De
Nederlanders zijn door de
bank genomen beter af dan
vrijwel elk ander volk".
Dat schreef ik aan een
vriend nadat ik was terug
gekeerd van een lang ver
blijf in diverse buitenlanden,
verspreid over drie wereld
delen.
En toen was het nog maar
1953. Kunt u nagaan hoe
goed we het nu geschoten
hebben, na al die groei en
vooruitgang.
Wat op deze foto het wrak van een klein vliegtuig lijkt, dat
op een gletsjer is neergestort, is in werkelijkheid een heel
klein deeltje ijzerboride in een monster siliciumstaal. Het is
600 maal vergroot onder een elektronenmicroscoop. De
opvallende kristallijne vorm werd ontdekt door Alice Davis
en Margo Gill van het General Electric researchcentrum in
de Verenigde Staten. Zij zijn bezig meteen onderzoek naar
het gedrag van staal voor elektrische transformatoren.
Nederlandse scheepsar-
cheologen hebben het afgelo
pen weekeinde op het strand
van de Engelse kust bij Has
tings houtmonsters van 2,5
meter lengte kunnen zagen uit
de huid van het wrak van de
achttiende-eeuwse Oostindië-
vaarder „Amsterdam". Het
schip is daar op zijn eerste reis
in 1749 gestrand. De houtmon
sters zullen gelijk met even
eens ter plaatse gevonden
stukken touw en veen- en klei-
monsters worden onderzocht
in laboratoria van de rijksdienst
IJsselmeerpolders (Rijp) om de
beste conserveringsmethoden
te kunnen vaststellen.
Dit heeft een woordvoerder
van de stichting VOC-schip
„Amsterdam" meegedeeld. De
stichting stelt zich ten doel het
VOC-schip te bergen en na
conservering in Amsterdam te
exposeren.
Volgens een eerste waar
neming zijn de houtmonsters
van het schip „van uiterst goe
de kwaliteit". Men heeft het af
gelopen weekeinde benut om
dat er toen een zeer lage wa
terstand was.
Xj ATEN we hem Jan noemen,
een bekende naam in Tsjecho-
slowakije. Hij is hier een paar
weken met vakantie en vreest
dat hij bij terugkeer in zijn va
derland moeilijkheden zal
krijgen, als hij hier openlijk en
onder zijn eigen naam ongun
stige dingen vertelt over de lei
ders en de toestand van zijn
land.
Hij is geen communist, nooit
geweest, net zo min als zijn va
der. „Het communisme is
slecht", luidt zijn verontwaar
digde en woedende oordeel,
dat hij later wat zal afzwak
ken. Kort na de invasie van de
Warschaupackt-legers op 21
augustus 1968 heeft hij als on
derwijzer aan de kinderen op
school in gloeiende woorden
uitgelegd wat de Russen hun
en zijn land hadden aange
daan. Kort daarop is hem zijn
onderwijzersakte afgenomen
en sindsdien probeert hij zo
goed en zo kwaad als dat gaat
aan de kost te komen.
Toen Jan in 1966 de onder
wijzersakte behaalde, was de
Praagse Lente nog wel niet
aangebroken, maar in die tijd
konden dus ook niet-leden van
de Communistische Partij een
dergelijk beroep uitoefenen.
Sinds de terugkeer van de kilte
in 1968 is dat uitgesloten:
professoren, doktoren, juristen
moesten, voorzover ze ten
minste niet vertrouwd waren,
werk zien te vinden in een fa
briek, als buschauffeur of als
sjouwer, en onderwijzer Jan
heeft het misschien niet het
slechtst getroffen met zijn ma
ger betaalde baatnje, dat hem
nog eens in andere Oostblok
landen brengt. Hij zegt: „Ik
zou graag weer als onderwijzer
werken, maar zelfs al zouden
ze me toestemming geven, ik
zou het niet kunnen. Ik kan de
kinderen niet leren van de
Russen te houden, want ik mag
de Russen niet. Zodoende moet
ik het werk aanpakken".
Jan zat destijds in Praag,
toen de vreemde legers bin
nenvielen om, zoals het offi
cieel heette, hun kameraad
schappelijke taak ten uitvoer
te brengen. Onder de bevol
king van het stadje waar hij
woonde vielen in die dagen ze
ven doden, vertelt hij. Ook hij
betoogde mee en gooide stenen
naar de tanks, maar op de der
de dag, 23 augustus, is hij naar
zijn woonplaats teruggegaan
om er enkele bezittingen bijeen
te pakken en met een aantal
anderen naar de Poolse grens
te vluchten, waar zij zich ver
scholen voor de geheime poli
tie. Hij vertelt dat een vriend
van hem, die in Praag was
gebleven, op een ochtend in
oktober met doorgesneden)
keel op straat is gevonden, een
dag nadat hij met stenen naar
de bezetters had gegooid. De
bijzonderheid die Jan eraan
toevoegt, zegt wellicht iets
meer over de haatgevoelens te
genover de bondgenoten die
binnendringers werden. De
moord op zijn vriend werd vol
gens Jan gepleegd door Mon
goolse Russen. „De Mongoolse
soldaten waren het ergste. Ze
zagen er ook als woestelingen
uit met hun lange baarden (en
met zijn vingers vernauwt Jan
zijn ogen tot spleten).
Toen hij korte tijd later naar
zijn woonplaats terugkeerde in
verband met ziekte van zijn
vader, is Jan gedurende twee
dagen ondervraagd door offi
cieren van de veiligheids
dienst. Hem werd verweten dat
hij negatieve propaganda had
bedreven op school, dat hij te
gen de Russen was, terwijl hij
dezen toch dankbaar moest
zijn omdat ze zijn land na de
Tweede Wereldoorlog hadden
bevrijd. Het eindigde ermee
dat hij uit overheidsdienst
werd ontslagen.
Ook nu, na tien jaar bezet
ting, heeft de dankbaarheid
ten aanzien van de Sovjetunie
nog niet bij hem postgevat. Hij.
zegt: „Ik heb de Duitse bezet
ting niet meegemaakt, maar ik
geloof dat wat de Russen deden
hetzelfde was".
Sinds 1969'heeft Jan ieder
jaar een verzoek ingediend om
een tijdelijke uitreisvergun
ning naar West-Europa, tel
kens met een negatief resul
taat. Maar dit jaar hebben ze
hem laten gaan, echter niet zo
maar: „Eerst hebben ze bewo
ners van mijn flat, zestien ge
zinnen, ondervraagd; of ik
contact had gehad met mensen
uit het Westen, of ze stemmen
van Amerikanen op mijn ka
mer hadden gehoord, of ik al
coholist was en of ik luisterde
naar radio „Vrij Ettropa" (de in
Zuid-Duitsland gevestigde
zender die propaganda naar
het Oostblok uitzendt). Ook
mijn baas is ondervraagd en
kennelijk is er niets negatiefs
over mij verteld, anders was ik
nu niet hier".
Op de vraag wat zijn plan
nen zijn, blijven (hij heeft hier
enkele vrienden) of naar Tsje-
choslowakije terugkeren, blijft
het even stil. Dan komt het
weifelende en verwarde ant
woord: „Ik zou graag hier blij
ven, maar ik heb een zoon in
mijn land, en ze zeiden dat
mijn zoon moeilijkheden zou
krijgen in zijn leven, als ik niet
terugkom, en dat ze mijn moe
der in de gevangenis zouden
kunnen zetten'Hij vertelt nog
meer waaruit duidelijk wordt
dat hij onder zware druk staat
van de veiligheidsdienst van
zijn land, maar hij vraagt die
dingen niet in de krant te zet
ten.
Tsjechoslowakije na tien
jaar bezetting: bitterheid en
machteloosheid, onder woor
den gebracht door een ver
scheurd man, die er zeker van
is dat hij meer van zijn leven
zou kunnen maken, als hij
maar de kans kreeg zich te
ontplooien. „Het communisme
van Dubcek, daar had ik wel
onder kunnen leven. Als ik
communist zou zijn, dan zou ik
het willen zijn in een situatie
waarin ik rechten heb en mo
gelijkheden om iets goeds Van
mijn leven te maken. Wie in
ons land communist is, is bo-
venJan. Mijn zoon zal later niet
naar de universiteit kunnen,
omdat ik geen lid van de partij
ben. Russische militairen wo
nen met hun gezinnen in nieu
we huizen, speciaal voor hen
gebouwd door onze eigen
mensen, die soms wel elf jaar
moeten wachten voordat ze
voor een kleine flatwoning in
aanmerking komen. De Russen
in ons land kunnen dingen ko
pen, die de Tsjechen zelf niet
eens kennen. De Russen in ons
land hebben het even goed als
de mensen in het Westen. De
mensen in mijn land zijn het
daar niet mee eens. Onze rege
ring betaalt nota bene voor de
aanwezigheid van soldaten die
ons land bezet houden".
De protestbeweging die be
kend is geworden onder de
naam van het kritische docu
ment „Charta '77" werd enige
tijd na het op gang komen van
de beweging ook aan Jan voor
gelegd ter ondertekening. Hij
deelt zonder omwegen mee dat
hij niet heeft ondertekend:
„Moet je luisteren, ik ben bang.
De autoriteiten staan me niet
eens toe naar mijn hutje in de
bergen te gaan, waar ik zo
graag verblijf. Ik kreeg het
Charta-document destijds on
der ogen, toen mensen van de
beweging er 's nachts mee
langs de huizen gingen om aan
de mensen te vragen of ze zich
wilden aansluiten. Ik ben het
ermee eens, heb ik gezegd,
maar ik kan niet tekenen, om
dat ik mijn baan zou verliezen,
en ik moet toch de kost verdie
nen".
De angst heeft niet alleen de
ontslagen onderwijzer Jan in
'zijn greep. Als hij de huidige
toestand van zijn volk wil be
schrijven zegt hij: „Het is erg
slecht gesteld. De mensen
voelen zich ongelukkig.
De grootste verdienste van
KRO's Dagboek van een her
dershond is dat Willy van He-
mert de katholieke sfeer van
het begin van deze eeuw heel
nauwgezet heeft vastgesteld.
Tegenover de conservatieve,
Frans sprekende pastoor stond
de ambitieuze, jonge herders
hond die zich wel sociaal op
stelde en zich werkelijk be
kommerde om zijn kudde.
Sinds ik ,,Uit het rijke Room-
sche Leven, een documentaire
over de jaren 1925-1935" van
Michel van der Plas heb gele
zen weet ik dat het type kape
laan Odekerke geen algemeen
verschijnsel was. De behou
dende pastoor bleef het beeld
van het katholicisme decennia
lang beheersen. Van der Plas'
boek gaat over de periode die
Willy van Hemert op dit mo
ment aan het bewerken is.
„Mogen katholieke meisjes en
vrouwen poederdoos en lip
penstift gebruiken?", is één
van de interessante discussie
punten volgens Van der Plas.
„Een rooie katholiek is een
dooie katholiek"; „Ouders
houdt uw kinderen af van den
voetbalmatch!"; Roomsch is
troef!". Van der Plas spoorde
talloze advertenties op, alle
maal van ver vóór mijn tijd:
„Zit u in moeilijkheden? Stuur
dan Sint-Josef ter Eer eens een
offertje. Dat helpt!" Omdat
alles ingrijpend veranderd is
zijn de boeken van Van der
Plas zo aardig: nostalgie voor
de mensen die het meegemaakt
hebben en curiositeit voor de
nieuwe generatie. Een televi
siedocumentaire over het hui
dige katholocisme in Neder
land zou noch nostalgisch,
noch curieus zijn. De eerste
omroep die in aanmerking zou
komen om zo'n project op te
zetten is de KRO, maar die om
roep rent niet zo hard tegen
woordig. ue Nederlandse
geestelijkheid heeft het al ja
ren geleden tegen de Wrekers
afmoeten leggen. Het was ove
rigens dezelfde KRO die de
merkwaardige documentaire
VISIE
„Goeden, slechten en onver
schilligen" over de Anglicaan
se kerk aankocht (zondag). Net
als hier is ook in Engeland het
zondaagse kerkbezoek tot een
minimum gedaald, voor het
overige lijkt er de tijd stil te
staan. Een prettige bijkom
stigheid voor de Anglicaanse
kerk is dat alleen al de activa
verzekerd zijn voor meer dan
twintig biljoen gulden. Hoe
verschillend de eerwaarden
over hun ambt en de versprei
ding van het Woord denken,
liet Thomas op een heel onder
houdende manier zien. Hij
toverde een rariteitenkabinet
te voorschijn, wat in Neder
land ondenkbaar zou zijn: een
eerwaarde gaf een koffieparty
in zijn paleis, een ander orga
niseerde een feestje in vroeg-
twintiger stijl dat niet in de
war werd gestuurd door ge
praat over God. Weer een g,
dere bleek een verdienstlij
bowler te zijn in de plaatselijk
cricketverenigingHij had f.
geen zin in om op zondagoch,
tend met een paar mensen
het Latijn te murmelen,
kerk moest naar de mensen ty
komen. Tamelijk apart vond .cl
de beelden van een biddenJ
predikant in een lege kerk. i|J
afloop trok hij zijn toga uite-
daaronder bleek een modem
ruiterpak te zitten. De jacti
zette vroeg in en bij aankomt,
kreeg hij van een notabele
zakflacon met whisky o/coj.
nac aangereikt. Commentate
Joop Reinboud: „Hij is zo/ij)
gevoelig om God buiten dJ
kletspraat te houden". £(t
eerwaarde is ook maar eti
mens, denk je dan. Het icyfeJ
naar zonderlinge figuren isea
aardige bezigheid, maar fel
verveelt ook snel. Zeker als (l
„persoonlijke verantwom-
ding" van de televisiemakei
blijft steken in oppervlakkig
heden. Natuurlijk, Thomaslit
predikanten zien die net ah cl
herdershond daadwerkelv\
iets uitvoeren - de gevangeti
spredikant, de geestelijke it
een inrichting en de bedrij/J
dominee - zodat je die macht
ge organisatie wel serieus
nemen. Door de formule hil
Goeden, slechten en onct>.
schilligen iets merkwaardig
curieus kijkvoer vanwege al
malle fratsen van de herders]
tegenover magere informtu
over de herdershonden. Je zoj
bijvoorbeeld de bedrijfsdom:
nee door een Hoogovenachlrl
bedrijf wandelen, heel imp om
rende beelden met al dat»»-
maar dat was het enige. Data
film in Montreux de prijs
de jury en de publiekspts
heeft gekregen leek me iets tl
veel van het goede.
JOHAN DIEPSTRATEN
(Van een onzer verslaggevers)
Afgezien van zijn inhoud schept het advies van de Adviescom
missie Leerplanontwikkeling Moedertaal (ACLOM) aan minister
Pais om „ontleden" en „woord benoemen" op de basisschool
helemaal af te schaffen, in elk geval duidelijkheid. Er is nu
tenminste een praatpapier voor de eeuwige en oeverloze discus
sies in het onderwijsveld over dit betwistbare punt. En als de
bewindsman het advies overneemt, weten de docenten waar ze
aan toe zijn: de aankomende leerlingen weten nog niets van deze
taalanalyse.
Natuurlijk vindt de com
missie een goede kennis van de
moedertaal heel belangrijk.
Maar zij gelooft niet dat het
abstracte gedoe van „gezegde"
en „lijdend voorwerp" e.d.
enig nut heeft bij jonge kinde
ren. De tijd die er mee heen
gaat, kan volgens haar veel ef
fectiever besteed worden aan
spreken, schrijven, lezen en
luisteren. Hoe reageert het on
derwijsveld op haar ideeën?
Drs. H. van der Walle, rector
van de Scholengemeenschap
Zuid in Enschede en voorzitter
van de Adviesgroep Landelijk
Brugklasproject, blijft aan de
voorzichtige kant, temeer om
dat zijn eigen adviesgroep bin
nenkort met een advies komt
dat overigens niet inhoudelijk
van aard is. Hij zal al blij zijn
als het advies een eind zou ma
ken aan het „eeuwige heen en
weer praten".
Aan de katholieke pedago
gische academie (p.a.) in Ou
denbosch wordt Nederlands
gedoceerd door de heer P.
Geertsma uit Roosendaal. Hij
is lid van de commissie geweest
tot het moment waarop deze
opnieuw werd gestructureerd
in januari van dit jaar, waarbij
de vertegenwoordigers van de
p.a.'s eruit vlogen. Geertsma
vermoedt dat in kringen van de
p.a.'s weinig verzet zal rijzen
tegen het advies van de
ACLOM. „Met die overmaat
van grammaticaal structure
ren uit het verleden kun je niet
elk kind lastig vallen. Er moet
ruimte komen voor een taal
beschouwing die voor elk kind
begrijpelijk is", aldus Geerts
ma, die daaraan toevoegt dat
de toekomstige onderwijzers
natuurlijk wel degelijk gram
maticaal goed geschoold moe
ten blijven.
„Etiketten plakken met be
hulp van trucjes", noemt de
docent Nederlands A. Akker
mans aan de katholieke p.a. in
Arnhem het ontleden, „maar
iets anders is of er niet een an
der soort grammatica zou
moeten komen, waardoor de
kinderen begrip van de zin
krijgen aan de hand van
woordgroepen in die zin". Ak
kermans is niet tegen het ad
vies.
Leraar Nederlands J. Bo
mers van het Ludger College in
Doetinchem vindt de duide
lijkheid, die het advies zal
scheppen als de minister het
overneemt, vooralsnog de
grootste winst. „Je weet dan
(ADVERTENTIES)
import
export
VISMARKTSTRAAT 22 BREDA
tenminste dat de kinderen is I
van de lagere school kornet I
nog geen begrip hebben vat
taalanalyse", aldus de heel
Bomers. Hij is ervan overtuigd I
dat goed grammaticaal on- f
derwijs vormend is, maar met
heeft nog nooit kunnen s
nen of het conventionele
grammaticaal onderwijs
ook werkelijk is. „Het is all
een geprefabriceerd onderwij! I
geweest, gemakkelijk voor I
pientere leerlingen die ezels-1
bruggetjes wisten te vinden. I
maar moeilijk voor de door-
snee-leerling."
Gereserveerd is de reactie I
van NGL-voorzitter drs. f|
Roefs. Hij vindt het vrij ver I
gaan om helemaal af te zien f
van enige taalanalyse in W I
.basisonderwijs. „Moeten «1
dan alles wat moeilijk is voor
de kinderen, zo maar zond®
meer overboord gooien
vraagt hij zich af. „Een be# I
denkdiscipline mag er tochw I
'bij zijn. Die hebben de kinde-1
ren later toch ook nodig. Als® I
Engels krijgen, moeten ze W-I
^ook weten wat een lidwoord» I
Bovendien leren kinderen in® I
leeftijd van de lagere schot-1
het gemakkelijkst. Het voor!-1
gezet onderwijs heeft nu al I
noeg te doen. Als dat ontleg I
er nu ook nog bijkomt, dre; I
het programma van hetvooh'l
gezet onderwijs in de knel I
komen", aldus drs. F. Roefs® I
in elk geval verwacht dat I
minister zich zowel met 'J
basisonderwijs als met -I
voortgezet onderwijs zal I
staan alvorens stappen te os
dernemen.
Opmerkelijk zijn de afWl
zende reacties die wij ontv- r
gen uit het basisondervvL
„Flauwe kul", reageert zon® J
enige terughoudendheid l
heer G. Brouwers, hoofd v»J
de Emmaüsschool op Crai-'l
velt in Arnhem. „Het moei I
genwoordig allemaal zo l'J
makkelijk mogelijk wo®'l
'gemaakt. Het hoeft alle® J
niet meer zegt men. Eerst w I
de spelling bijzaak, toen 'J
geschiedenis worden terug.'
bracht tot een paar jaartal
De aardrijkskundeles1* J
klagen dat de kinderen I® X
geen plaatsen kennen. En"J
hoeft het ontleden niet®.
Gelijke kansen voor ïede
zeggen ze dan. Gelijke m®"
ken, gelijke kappen. MaaL«
der die gelijke kappen z
geen gelijke monniken.
neer. Ik zal altijd proberc
zwakkere broeders onder
leerlingen een zo groot nu
lijk surplus aan kennis m
Bel
ope
(Van onze
correspondent
BRUSSEL - De Belg
sche belastingdiensten zi;
een heksenjacht begonnc
op de bezitters van hond<
en rijwielen, tv-toestell<
en radio's en tweedehani
auto's. Deze moeten ov
hun bezit belasting betale
maar in de praktijk wor
die belasting naar schattii
van de belastingdienstc
door 30—50% van de bi
trokkenen ontdoken,
minister van financic
vindt dat daar nu wel ei
einde aan moet komen.
De Belgische Rijkswacht
Gemeentepolitie is evenee:
ingeschakeld ter opsporii
van deze vormen van „fisca
fraude", aldus vernamen v
van het ministerie van fina
ciën. Over de grootte van h
bedrag dat ontdoken wordt 1
pen de ramingen op het mini
terie sterk uiteen. In totaal zi
het gaan om een bedrag dat z<
liggen tussen de 150 en 3
miljoen Belgische fran
(10-20 miljoen gulden).
De Belgische douane hec
ook opdracht gekregen tot i
tensievere controle aan
grenzen, met name op
transito-verkeer. Onlan
werd een Nederlands echtpa
nog betrapt op het niet aang
ven van enkele flessen wij
Omdat het weekend was, en -
betrokken Nederlanders ge
contanten genoeg haddc
werd ook hun auto voor e
dag in beslag genomen als oJ
derpand. Boetes wegens J
niet aangeven van drank
rookwaren kunnen intussJ
oplopen tot een kleine 2of
gulden, nog afgezien van
extra-belasting (accijns)
moet worden betaald.
Nederlanders die op doq
reis zijn in België wordt
aangeraden om de waren
zij vervoeren wel degelijk aj
te geven. De controles door I
ambtenaren van de BelgiscL
douane beperken zich niet
de grens zelf. Ook binen 20
lometer van de grens kan
douane nog controles uitoef]
nen en fikse boetes uitdelen
De heksenjacht op bezitte
van honden, fietsen, radio-
tv-toestellen heeft intussen L
België zelf wel tot de nodil
kritiek geleid. ProfessL
Franck van de Brusselse Unl
versiteit heeft berekend, dat 11
Belgische belasting jaarlijJ
wordt opigelicht voor minste?
150 miljard franc (ruim
miljard gulden). Die schattii
noemt de Brusselse profesa
zelfs aan de lage kant. VJ
Belgisch geld verdwijnt jaa
lijks naar banken in Luxel
burg en Zwitserland.
Er rijden vanuit Brusl
zelfs op maandag specia
bussen naar Luxemburg q
rijke Belgen in staat te stell|
tot klandestiene munt-
bankoperaties in die stad.
le kolom slotkoersen vorige ba
2e kolom slotnoteringen van
Actieve Aandelen
AKZO f 20 30,70
ABN f loo 369,00
AioRo f 20 80,10
Deli-Mij f 75 130,00
Uordtsche f 20 172,50
Dordtsche Pr. 171,20
Kei-leken f 25 103,50
Heineken H.f 25 96,30
Koogov. f 20 36,80
KVA-Mijen eert 59,50
KNSM eert (.100 88,00
kMU'ÏS? 151-50
KLM (div. 78-79)
Kon.Olie f 20 131,10 134,40
31,60
370,50
80,90
132,00
176,20
174,50
105,50
98,00
37,00f
59,20
87,00
153,90
Nat.Ned. f 10
Nedlloyd f 50
Ommeren Cert
rh»lip8 f 10
Bobeco 50
Kolinco f 50
B°*ento f 50
Unilever f 20
107,30
79,90
146,50
26,30f
177,00
141,50
123,20
121,90
Staatsleningen
geven, opdat ze later net z
kansen zullen hebben a ,,1
anderen", aldus schoolt
Brouwers.
*0«50 Ned. 74
9-75 id 74
9-50 id 76-1
9-50 id 76-2
00 id 75
**•75 id 75
8*75 id 7f-2
**•75 id 76-96
9-50 id 75
8-50 id 75-2
109,50
110,60
106,30
108,30
106,50
105,10
104,40
105,30
103,4(f
103,20
108,80f
79,00
148,00
26,60e
178,00
142,20
123,20
125,20
109,50
110,60
106,40
108,30
106,50
105,10
104,40
105,30
103,40
103,20