leuzen)
Stem-1 CE STEM
Eerste „reageer
buisbaby" wordt
over enkele
weken geboren
WEER FILES
AAN GRENS
OOSTENRIJK
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
Zeker 180 doden en 200 gewonden in Spanje na ontploffing tankwagen
WOENSDAG
ONVOORSTELBARE CHAOS ROND CAMPING
yajdaas
General Motors
Antwerpen
schept 1500
arbeidsplaatsen
NIEUWE NAAM VOLKSWAGEN: VAG
GROTE KLAP IN TOUR
12 JULI1978
118e jaargang no. 18619
I show en zo
Gekleed en ongekleed in
I brnerse verscheidenheid
I BPORT 2
I "^A-lotingen: PSV moet
aar Istanboel
Pessimistisch
Verminkt
CONCERN
MOET
MILJARDEN
KWIJT
Niet in lab
Omstreden
|oseren foto-
Vk. Geop. di.
>0-12.00 en
zat. 9.00-
|00 uur, woe.
19.00-21.00
eeuwschMu-
|n 4 - „Stra-
Vlijen", de
Istraatmaken.
feop. ma. t/m
en 13.30-
aug.)
lURG
'20.00 u: Licht
h maagd 16j.
|aert - St.-
|srtrude van de
wandkleden,
lit. 11.00-18.00
121.00 uur (t/m
JZEN
-20.00 u: Ero-
Iran een vrouw
4GEN
ater 1 - 20.00
1 loved me 12j.
Ier 2 - 20.00 u:
>r Monte Carlo
beum - Bella-
Expositie „75
chool", geop.:
1.00-17.00 uur,
14.00-17.00 uur
iDJNGE
lersoriolum -
I- Van Donse-
|en, potloodte-
pia en aquarel-
Fma. t/m zat. v.
fiur, zond. v.
(t/m 30 juli).
(TDIJKE
jim - Markt 28 -
Ig van merklap-
"-1925) en wens-
Ian 1741-1910).
lagen v. 10.00-
1-17.00 uur, zat.
Il4.00-17.00 uur
(ZEE
el-LangeNobe-
iDicke exposeert
leop. di. t/m zat.
lur (t/m 29 juli).
Vs - Beeldenhuis
>k, 50 beeldhou-
bronzen. Klein
Jrzamelaarsbezit,
I zat. Zond. geslo-
di).
I Stem-lezers en -lezeressen kijken
week in week uit in de
II Es»®» .•K,®inties"-rut,rieken Dat zijn elke
arJHuSri UJfE dag vele tienduizenden mensen.
Het moet dan wel heel raar lopen
als juist uw „kleintje" niet Zou
worden gelezen.
de stem
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ DE STEM B.V. DIRECTIE: DR. W.A.J.M. HARKX, DRS. J.H.M. BRADER, HOOFDREDACTEUR: L. LEIJENDEKKER
KANTOREN TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - ETTEN-LEUR - GOES - HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN - VLISSINGEN
ABON. PRIJZEN: F 41,65 PER KWARTAAL. F 14.- PER MAAND. F 160.80 PER JAAR - LOSSE NUMMERS F 0.60
(Van onze speciale verslaggever)
SAN CARLOS - Vele uren na de verschrikkelijke ontploffing
0p de campi ng Los Alf aques heerste er in en rond het plaatsje Sa n
Carlos nog een onvoorstelbare chaos. Niemand leek gistermid-
en -avond een poging te doen om enige lijn in de opvang te
[brengen. Om zeven uur troffen wij verschillende Duitse en
(Franse vakantiegangers aan, die wezenloos door het plaatsje
(liepen, nauwelijks aanspreekbaar bleken en kennelijk niet wis-
ienwat aan te vangen. Ze hadden bijna alle spullen verloren en er
(«as geen autoriteit die zich om hen bekommerde. De politie
1de de schouders op en wist ook niet wat te doen. Hoe groot de
chaos was, bleek bijvoorbeeld gisteravond toen ineens een heli-
1 kopter van de politie boven het marktplein van San Carlos begon
te dalen. Op het plein stonden vele mensen en ook een aantal
voertuigen van de politie. Er was duidelijk geen enkel overleg
geweest, want de mensen en politiewagens op het plein konden
zich maar ternauwernood in veiligheid brengen toen de helikop
ter de vaste grond bereikte. De autoriteiten in San Carlos leken
evenzeer uit het veld geslagen als degenen die zich op de camping
bevonden en zich ternauwernood in veiligheid konden brengen.
Informatie was nergens te krijgen en mensen die kwamen vragen
of hun vermiste familieleden terecht waren, kregen nauwelijks
meer dan een schouderophalen. In de omgeving van het plaatsje
zat het verkeer urenlang muurvast en brandweer en ambulances
hadden de grootste moeite de camping te bereiken, waar een stuk
van een volle hectare volkomen zwartgeblakerd is door de ont
ploffing.
PLA D'ADET - Al ging de
etappezege dan niet naar Hi-
nault (de Fransman Martinez
bleek in de slotfase van de
elfde etappe de sterkste) toch is
de 23-jarige Breton de grote
winnaar geworden van de eer
ste zware bergetappe.
Joop Zoetemelk (op de aan
vallende toer) en Michel Pol-
lentier hebben de hele etappe
tevergeefs getracht de Frans
man naar de achtergrond te
dringen. Deze, nog tamelijk
onbekend met het hooggeber
gte, bleek echter over zoveel at
letische vermogens te beschik
ken, dat hij steeds terug kon
komen bij zijn concurrenten.
Het gevolg van de strijdwijze
van Zoetemelk en Pollentier
was een etappe van het hoogste
tourniveau. Hennie Kuiper
werd in de adembenemende rit
naar de top van de Pla d'Adet
op een afstand van anderhalve
minuut gereden. Kuiper wan
hoopt echter niet,
SASSENHEIM - De heer Van der Berg uit Sassenheim
kreeg maandagavond de schrik van zijn leven toen zijn
huis en tuin plotseling omhoog rezen. De tuin ging ruim
een meter de lucht in. Het huis verhief zich iets minder. De
oorzaak van deze spontane aardverschuiving vormen de
werkzaamheden aan de Schiphollijn bij Sassenheim. De
grote hoeveelheden gestort zand blijken te zwaar voor de
veengrond rond de bollengemeente. Hierdoor wordt de
veengrond elders omhoog geduwd. Rijkswaterstaat en de
Provinciale Elektriciteitsmaatschappij onderzoeken of de
verschuivende veengrond ook elders schade heeft aange
bracht aan dijken en leidingen.
(Zie ook pag. binnen-buitenland 2)
AMP OP CAMPING
(Van onze redactie buitenland)
SAN CARLOS DE LA RAPITA - Zeker 180 doden en
1)00 gewonden - de politie sprak van vermoedelijk 200
I Joden en 600 gewonden van wie de meesten weinig over
levingskansen hadden, was gisteren het rampzalige resul-
I iaat van de ontploffing van een tankwagen met propyleen-
i op de camping Los Alfaques tussen San Carlos de la
|üapita en Alcanar, aan de Spaanse Costa Dorada.
Gisteravond was zeker dat
Izich tientallen Nederlanders
|opde camping bevonden. Maar
I onder hen ook doden zijn
Igevallen was gisteravond nog
Iniet bekend. De meeste slach
toffers zouden Duitsers, Bel
ten en Fransen zijn. Er waren
look Britten op de camping.
De ramp gebeurde om-
|i!reeks halfdrie in de middag,
"e tankwagen zou op de ver-
l'seersweg van Barcelona naar
l'-'alencia in brand zijn gevlo
ten. De chauffeur verloor de
■macht over het stuur en kwam
luet het gevaarte op de cam-
Lag terecht waar de tank ex
plodeerde. Een andere lezing
pil, dat de gasauto tegen een
jiotswand reed en explodeerde.
ontploffing veroorzaakte
loon kettingreactie. Talrijke
Jasflessen in tenten en cara-
Iwis ontploften eveneens en er
ltntstond een enorme brand.
4, 91 mpm: 1 en
rs uit Boschkapel-
oout uit Westdor-
assen uit Axel, 4.
Kox uit Sas van
Hobbelaar uit Bos-
R. de Cock uit
7. J. Giele uit
rstraeten uit Axel,
■ïoye uit Sas van
2. D. Dielemanuit
de Roo uit Terneu-
dollet uit Terneu-
ippendijk uit Bos-
club Walcheren
ige duiven vanuit
1. F. IJzeruitSou-
,68 mpm), 2. J-
lit Souburg, 3. M.
Middelburg, 4 en
Merrienboer uit
W. Warren uit
6. L. Izeboud uit
7. J. Fransoor uit
en 12. J. Verhoeven
9. Reijnondt en
ddelburg, 11. J- d_e
diddelburg, 13. M.
Souburg, 14. A.
fiddelburg, 15. A.
on uit Middelburg,
iven te Koewacht
ux met 41 oude
de Block (1165,54
n 4. J. van Spaan-
Sint Jansteen, 3 en
ckaert uit Sint Jan-
Elegeert, 6. A. Mat-
1. van Goethem uit
ie'n, 8. G. de Clauwe,
B.
'liegers te Oostburg
ven (1119 mpm): 1
as,2.L. Risseeuw,3-
5. M. Buysse.
hten vanuit Quie-
e Duif te Clinge met
e duiven (1245,8
n 6M R. Baert, 2. R-
r, 3. J. Goovaert, 4. J-
anden en zoon, 5- Jj
J. Bracke, 8 en 9-
0. Aug. Verstraeten-
«duif te Graauw i"
king met de Postdui
aarde met 448 jongf
.94,8 mpm): 1- e»
oster, 2. gebroeders
3. G. van Daalen,
tattheijssen, 5. p- a
■n 8. A. Bisschop;.1"
VRIJ zonnig
Maximum temperatuur 22
Radio en televisie
I ^at rollenpatroon van Ot en
Sien in herhaling
BINNEN-buitenland 2
Onderwijsexperiment roept
"""I vragen op
I BINNEN-buitenland 3
I Oe Tour de France in De
I K|eine Stem
[BINNEN-buitenland 4
(«edeling propageert de
'^ploegendienst
merijntje
Sch op hol lijn
Tachtig tot negentig auto's
en caravans en een aantal bun
galows gingen in vlammen op
of werden in de lucht geslinge
rd. Ook een restaurant en dis
cobar gingen tegen de grond.
Mensen vlogen tientallen me
ters de lucht in en kwamen in
zee terecht.
De ontploffing van de tank
wagen-Veroorzaakte een krater
van enkele meters diep en een
diameter van twintig meter.
Op het moment van de ramp
verbleven ongeveer 500 men
sen op de camping.
Direct nadat de ramp tot de
buitenwereld was doorge
drongen kwam een uitgebreide
reddingsactie, zij het chao
tisch, op gang. Al het beschik
bare rampenmaterieel werd
naar de plaats van het ongeluk
gestuurd. Artsen en verple
gend personeel werden opge
roepen en de autoriteiten vor
derden particuliere auto's en
bussen om doden en gewonden
weg te voeren. De autoriteiten
hebben om bloed gevraagd en
om tolken.
De meeste stoffelijke over
schotten zouden worden over
gebracht naar het San Pablo-
ziekenhuis in Tarragona. De
gewonden gingen voorzover
mogelijk naar speciale klinie
ken voor de behandeling van
brandwonden. Artsen daar
toonden zich bijzonder pessi
mistisch. Dr. Mario Corso van
de kliniek San Sebastian in
Vinaroz zei dat de meesten van
de 70 gewonden die naar zijn
kliniek waren gebracht nage
noeg geen overlevingskansen
hadden. Hun verwondingen
waren te ernstig. Andere art
sen uitten zich in gelijke ter
men.
Identificatie van de doden is,
volgens de autoriteiten, bij
zonder moeilijk. De meesten
droegen badkleding en de pa
pieren zijn verloren gegaan.
Voorts ondervindt men moei
lijkheden met de taal omdat
een groot aantal overlevenden
in shock-toestand verkeert en
niet kan helpen.
De hulpverlening kwam
slecht op gang. In het begin
waren het voornamelijk de
particuliere taxichauffeurs die
hulp boden. Pas veel later
kwam de echte hulpverlening.
Een van degenen die op de
plaats des onheils geweest is, is
de heer Jagt uit Rotterdam. Hij
zei nog nooit zoiets afschuwe-
Spaanse Rode-Kruishelpers
dragen een zwaar verbrande
jongen uit een ambulance naar
het ziekenhuis. De jongen is
een van de slachtoffers van de
ramp op de Spaanse camping.
"lijks gezien te hebben. Hij zei
veel verminkte lijken gezien te
hebben. De brandweer arri
veerde pas anderhalf uur na de
ramp. Dat komt omdat San
Carlos in een uithoek van
Spanje ligt en de brandweer
wagens uit steden als Tarra
gona moesten komen en dat is
altijd nogzo'n zestig kilometer
van San Carlos. De heer Jagt
zei dat het ontploffen van de
gastank het effect had van een
napalmbom. Het omhulsel van
de tankauto vloog zo'n twee
honderd meter door de lucht.
BRUSSEL (ANP) - De direc
tie van General Motors Conti
nental in Antwerpen in België,
heeft gisteren meegedeeld dat
in de loop van volgend jaar het
twee-ploegenstelsel ingevoerd
wordt in de fabriek 1 van het
bedrijf te Antwerpen. Volgens
de directie heeft dit tot gevolg
dat er 1.500 nieuwe arbeids
plaatsen zullen ontstaan.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG - „Wij hebben
nog geen informatie of er zich
onder de slachtoffers Neder
landers bevinden. Blijft U luis
teren naar de radio en kijken
naar de televisie, zo gauw wij
iets weten, geven wij dat
door".
Zo luidde gisteravond over
het algemeen het antwoord,
dat de twaalf telefonisten van
de Alarmcentrale van de
ANWB aan de Wassenaarse-
weg in Den Haag gaven op de
vragen van honderden veront
ruste Nederlanders die infor
meerden naar het lot van fami
lie, vrienden of kennissen
waarvan zij in de veronderstel
ling verkeerden dat die ramp
op de rampcamping Los Alfa
ques zaten ten tijde van de
ramp met de tankauto.
Van ruim honderd Neder
landers was gisteravond bij de
alarmcentrale met grote waar
schijnlijkheid bekend, dat zij
op de rampcamping verbleven.
Deze namen werden per telex
doorgegeven naar de ANWB-
agenten in Barcelona. Deze
vertegenwoordigers van de
reisorganisatie bezochten gis
teravond de ziekenhuizen in
Tarragona en Barcelona, ter
wijl een ANWB-er samen met
de Nederlandse consul-
generaal het rampgebied be
zocht.
Met name na het bekendma
ken van het telefoonnummer
van de ANWB-alarmcentrale
via het NOS-journaal en het
wegvallen van het ministerie
van Buitenlandse Zaken als in
formatiepunt nam het aantal
telefoontjes aanzienlijk toe.
Dit terwijl het normale werk
van de alarmcentrale, hetgeen
toch al vier a vijf mensen per
avond en nacht bezig houdt,
gewoon moest doorgaan.
Rond 20.30 uur spitste zich
de belangstelling van alle
aanwezigen toe op een tele
foontje uit Spanje van een oog
getuige. Hij vertelde te hebben
gezien, dat één Nederlandse
vrouw ernstig gewond was. Hij
zelfwas zijn auto en tent kwijt.
Nog een telefoontje uit Spanje
moest wegens onverstaan
baarheid afgebroken worden.
Later op de avond belde nog
één van de getroffen Nederlan
ders uit Spanje op. Hij bleek
één van de aan de alarmcen
trale doorgegeven personen te
zijn. Hij meldde alleen nog zijn
zwembroek te hebben. Ook één
van de ANWB-
vertegenwoordigers belde met
de mededeling, dat hij één zie
kenhuis in Tarragona bezocht
had. Daar had hij geen ge
wonde Nederlanders aange
troffen. „Het is hier een chaos",
aldus de ANWB-medewerker.
Vele mensen belden op om
informatie over verwanten die
niet op de bewuste camping
bleken te zitien. In de buurt
van het rampgebied zijn name
lijk nog eens zeven campings.
Ook telefoontjes van veront
ruste Nederlanders, wier ver
wanten zich in Spanje op va
kantie bevonden, waren legio.
Antwoorden als: „Mevrouw,
Spanje is twintig maal zo groot
als Nederland", moesten dan
uitkomst brengen. Opvallend
was de grote kalmte die de tele
fonisten wisten op te brengen
in deze heksenketel. Een van
hen: „Och mijnheer, ik heb dit
wel eens vaker meegemaakt. Je
kunt dit wel uren volhouden".
DE appeloogst wordt dit jaar
naar verwachtign eenderde
groter dan in 1977: 550 miljoen
kilo. Dat heeft het Ministerie
van Landbouw en Visserij gis
teren bekend gemaakt.
(Van onze redactie buitenland)
BONN/WOLFSBURG - Het
ziet er naar uit dat het ver
trouwde VVV-embleem gaat
verdwijnen.
De directie van de Volkswa
genfabrieken heeft besloten al
haar activiteiten vooraan
onder de naam VAG (Volks
wagen Aktien Gesellschaft) te
voeren en daarbij een eenvou
dig beeldmerk te gebruiken,
dat in de Bondsrepubliek al het
volgend jaar overal zal worden
aangebracht en in de eerstvol
gende twee tot drie jaren in de
overige Westeuropese landen.
De eerste reacties van de dea
lers zijn overigens niet onver
deeld gunstig.
Belangrijker is intussen dat
Volkswagen erop uit is zich in
de belangrijkste Westduitse
machinefabriek, de Gutehoff-
nungshütte, te interesseren.
Volkswagen is de moeilijkhe
den van de oliecrisis te boven,
beeft drie miljard marken aan
liquide reserves terwijl het ka
pitaal van de onderneming in
het najaar nog met negenhon
derd miljoen zal worden ver
hoogd. Als de transactie met
GHH niet doorgaat - en de
huidige aandeelhouders - het
verzekeringsbedrijf Allianz,'
de Commerzhank voorname
lijk - zouden niet erg happig
zijn op samenwerking met een
concern waarin de Bondsre
publiek en de deelstaat
Neder-Saksen samen voor
veertig procent deelnemen -
moet Vol kswagen een ander
afzetgebied voor z'n miljarden
zien te vinden. In dat geval zou
het oog van de heren van
Wolfsburg wel eens kunnen
vallen op de electronica.
LONDEN (REUTER AP) -
De eerste „reageerbuisba
by" ter wereld is, nog onge
boren, al rijk door de ver
koop van rechten op zijn
„levensverhaal". De gynae
coloog die de techniek heeft
helpen ontwikkelen waar
door een 32-jarige vrouw,
wier naam geheim wordt
gehouden, binnenkort een
kind ter wereld kan bren
gen dat niet in haar baar
moeder is bevrucht, Patrick
Steptoe (65), heeft gisteren
gezegd dat hij de ouders de
raad heeft gegeven hun
verhaal aan een internatio
naal persbureau te verko
pen. „Dat had een tweel
edig doel, ten eerste de ou
ders te behoeden voor on
aangename druk en ten
tweede een financiële toe
komst voor him kind te ver
zekeren". Een krant schreef
dat een internationaal
persbureau voor het ver
haal anderhalf miljoen gul
den zou hebben betaald,
maar dit persbureau zei
later dat de som aanzienlijk
minder is.
De baby, die over enkele
weken in de Noordengelse
stad Oldham ter wereld zal
komen, is geen reageer
buisbaby in de zin dat hij in
een laboratorium gescha
pen zou zijn. Een ei van de
anonieme moeder en zaad
van de vader zijn in een rea
geerbuis gemengd en na
vier tot zeven dagen werd
het bevruchte ei in de
baarmoeder van de moeder
ingeplant om als een nor
male foetus verder te ont
wikkelen. De betrokken ge
leerden, de gynaecoloog
Steptoe en de fysioloog
Edwards zijn er blijkbaar
in geslaagd, het moeilijke
probleem van de juiste voe
ding voor het embryo tij
dens het korte verblijf bui
ten het moederlichaam op
te lossen. Wanneer deze
techniek een succes blijkt te
zijn is dat zeer hoopgevend
voor de duizenden vrouwen
met geblokkeerde eileider
die toch kinderen willen
hebben.
De Steptoe-Edwards met
hode is fel omstreden. De
experimenten zijn een in
breuk op de natuur ge
noemd. Er is tevens ge
waarschuwd voor het ge
vaar van toekomstige
reageerbuis-generaties.
Steptoe heeft daartoe
geantwoord dat „alles wat
ik wil, is moeders helpen die
door een klein gebrek geen
kinderen kunnen krijgen".
Vorige week is door de cen
trale ethische commissie
van het Britse Medische
Genootschap dit standpunt
van Steptoe onderschreven.
De Steptoe-Edwards met
hode is door de commissie
verwelkomd als „een
nieuwe behandelingsvorm
voor onvruchtbare vrou
wen". Dr. John Dawson, de
secretaris van de commis
sie, waarschuwde evenwel
tegelijkertijd voor de ethi
sche moeilijkheden indien
een bevruchte eicel in een
„gast-moeder" wordt inge
plant. Bovendien zal de
methode eerst bij meerdere
vrouwen met succes toege
past moeten zijn, wil ge
sproken kunnen worden
van een nieuw succes van de
medische wetenschap.
(Van onze
redactie binnenland)
WENEN - Aan de Oosten
rijkse grens staan minstens
tien Nederlandse vrachtwage
nchauffeurs, die het land niet
in kunnen, omdat ze te weinig
geld bij zich hebben.
Ondanks een eerdere belofte
heeft de regering in Wenen
namelijk besloten toch extra
belasting te heffen op het
vrachtvervoer. De chauffeurs
hadden hier niet op gerekend
en namen niet genoeg geld
mee.
De beslissing van Wenen
heeft wel tot gevolg, dat er op
twee punten, de Brennerpas en
de Reschenpas, weer vracht
wagenblokkades opgericht
werden. Personenwagens on
dervonden hiervan weinig
hinder. Wel zullen ze rekening
moeten houden met een lang-
zaamaanactie van de Ita
liaanse douane aan de
Oostenrijks-Italiaanse grens,
Reschenpas. Ook bij andere
grensovergangen is de toe
stand licht explosief. Franse
chauffeurs zouden gisteravond
laat de Franse kant van de
Mont Blane-tunnel hebben af
gesloten.
De Oostenrijkse regering
heeft gisteren voorstellen van
de internationale transport-
bond afgewezen. Deze hielden
onder meer in: uitstel van be
lasting op vrachtvervoer en
geen strafvervolging van pro
testerende chauffeurs.
3 'i'
