Jan Janssen: de Schotse vlag trots op de toren IN DE HOOGLANDEN IS ER NOG RUIMTE Van bouwval tot luxe hotel segers loomar MAKELAAR DICK GROOT: O'iesjeiks en Nederlan ders kopen half Schotland op, zo heeft het Schotse par lementslid Gordon Wilson onlangs verklaard naar aan leiding van al dan niet spe culatieve activiteiten van buitenlandse makelaars die in dit gedeelte van het Ver enigd Koninkrijk op grote schaal landbouwgronden, landgoederen, kastelen, woningcomplexen en bos gebieden in de wacht sle pen om ze door te verkopen OPTICIEN/ SPECIALIST ZATERDAG 17 JUNI 1978 Buitengoed Bouwval Schrik FW-' Ie bedrijfstak. Dparaten per kt met [iek (seriebouw) Een stevige en organisator it, dat hem in ioduktiever- Iwordt uiteraard St nog verdere lur schriftelijk, /an de Kieft B.V., 5838. aan gegadigden van buiten. Wilson heeft met name een onderzoek gevraagd naar de verkoop van het riante landgoed Kippen House, 50 kilometer noordelijk van Edinburgh, aan tennisvloe- renfabrikant Jan Janssen uit het Noordlimburgse Belfeld, omdat hier sprake zou zijn van een schoolvoorbeeld van prijsopdrijving. Kippen House werd vorig jaar voor een appel en een ei gekocht door een andere Nederlan der, de voormalige auto handelaar Dirk Jan (Dick) Groot, die al 20 jaar met succes zijn geluk zoekt in Schotland. De waarschu wingen van het parlements lid Wilson werden aange grepen door het dagblad The Scotchman om in een omvangrijke reportageserie de ronselpraktijken van bui tenlandse opkopers in Schotland aan de kaak te stellen. Het gevolg was o.m. dat een anti-Nederlandse stemming werd gekweekt en dat de Nederlandse in vesteerders in Schotland verdacht werden gemaakt. De vraag is, of dit over de hele lijn een terechte beje gening kan worden ge noemd. In elk geval heeft de Belfeldse ondernemer Jan Janssen van het vervallen landgoed Kippen House een luxe hotel gemaakt, dat algemeen als een positieve bijdrage aan de economi sche en toeristische ontwik keling van Schotland is ge prezen. Dezer dagen werd Kippen House Hotel met veel vertoon, publiciteit en (veelal adellijke) gasten of ficieel geopend. Onze ver slaggever Jan Derix woonde deze happening bij en maakte van de gelegen heid gebruik om het Schotse investeringskli maat - dat kennelijk zo aan trekkelijk is voor Nederlan ders - enigermate door te lichten. IAKERS tijF HELJO 114514. uwbrilisonzei Segers-Loomans bv Breda/Gosterhout |haar meer dan 100-Jarig he en wordt - voor een be- |it van haar medewerkers. len weloverwogen advies de It. lien aan de twee nieuwe |tures bestaan: or winkel en werkplaats. betrekking tot prettige etc. laten we maar achter leen in eenvpersoonlijk icitatiebrief naar raat 5 te Breda, t.a.v. lijk ook. IVLer dan tienduizend hectaren grond in het Schotse graaf schap Perthshire zijn alleen al in 1977 verkocht aan buitenlandse investeerders en een van die transacties, tot dusver de meest ophef makende, betrof het intieme landgoed KIPPEN HOUSE, sinds 1870 de trots van het dorpje DUNNING, aan een Noordlimburger, directeur-eigenaar JAN JANSSEN van een tennisvloeren- en sport artikelenonderneming in Swalmen. Janssen speelt nu on gewild („en onverdiend") een hoofdrol in een poli tiek gevecht op het hoog ste niveau in Schotland, met als inzet de vraag of een stuk nieuwe wetge ving nodig is om de onge breidelde omkoperij van Schots onroerend goed door buitenlanders aan banden te leggen. Voorlopig staat de regering in Edinburgh op het stand punt dat er noch van een alarmerende situatie noch van misbruik op grote schaal sprake is en dat Schotland best wat buitenlandse injec ties, financieel zowel als in de zin van ondernemerschap, kan gebruiken. Men heeft Janssen (40) zelfs binnenge haald als een soort maecenas die eindelijk een beetje vaart heeft gebracht in de brood nodige verbetering van het hotel- en restaurantwezen in het district Tayside, aan de voet van de Schotse Hoog landen. Zo speelt hij nu in dubbel opzicht een hoofdrol, met de publieke opinie dui delijk op zijn hand. Janssen, de nieuwe LAIRD (bezitter, heer) van Kippen House, verkocht vorig jaar de door hem gebouwde en geëx ploiteerde tennishal DE POELDER te Belfeld aan DE TWEE GEBROEDERS VAN VENLO BV, hetgeen hem een stevige winst en daarmee be- leggingskapitaal opleverde. Enkele dagen vóór de nota riële beschrijving was een huisvriend bij toeval een café ui SANTPOORT bij Haarlem binnengelopen, waar hij in gesprek kwam met een an dere gast die hem een folder riet te koop staande panden en grondkavels in Schotland meegaf. Deze andere gast wasDIRK-JAN GROOT, ooit autohandelaar ter plaatse, thans bezitter van een hore cabedrijf in Santpoort, villa-eigenaar in Bloemen dal, maar vooral makelaar in Schotse objecten. Zo werd Janssen onverwacht attent gemaakt op het kleine land goed bij Dunning, dat hij na een verkennend bezoek zijn eigendom kon noemen voor de prijs van iets meer dan 300.000 gulden. Dat was vorig jaar augustus. En er zou niets aan de hand zijn geweest, wanneer niet was uitgelekt (waarschijnlijk via een Schotse advocaat met sterke nationalistische ge voelens) hoeveel Groot aan deze transactie had verdiend, namelijk bijna 2 ton. Hij had Kippen House enkele maan den tevoren bij openbare in schrijving verworven voor ongeveer 100.000 gulden. Schande, schreeuwde de hele Schotse en Britse pers. In het parlement werd aangedron gen op een onderzoek. Dat is overigens op niets uitgelo pen, omdat Dirk-Jan Groot tegen geen enkele wet gezon digd heeft. „Normaal koop manschap", zegt Jan Jans sen, die nóg het gevoel heeft dat hij niet bij de poten is ge pakt. Voor Nederlandse begrip pen heeft hij zich inderdaad verre van miskocht. Kippen House, in de vorige eeuw ge bouwd als buitengoed door een magistraat uit Glasgow en daarna in bezit geweest van Sir John Wilson, baron van Airdrie en welvarend ei genaar van een stel kolen mijnen, was sinds de jaren '30 een blok aan het been van het gewest Perthshire. Het onderhoud van de ge bouwen, inclusief een 40 meter hoge toren, en de 3,5 hectaren parkland werd spoedig onbetaalbaar geacht en dus verwaarloosd. Na enige jaren als weeshuis in gebruik te zijn geweest kwam het landgoed tenslotte leeg te staan. Perthshire gooide het vorig jaar op de markt zoals momenteel in Schotland talloze op zichzelf fraaie, maar gezien hun ou derdom onderhoudslastige gebouwen te koop worden aangeboden. Toen Janssen aankondigde dat hij het in middels sterk in verval ge raakte Kippen House, prach tig gelegen in de heuvels bui ten Dunning, zou transfor meren tot een luxueus hotel met openbare bars en een Frans restaurant, werd hij gevierd als de reddende en gel. Hij heeft een half jaar nodig gehad om zijn plannen te realiseren, tegen een inves tering van 1,4 miljoen gul den. Kippen House is nu in ere hersteld, als een indruk wekkend relict van Victo riaanse architectuur, dankzij het initiatief van een Noord limburger. Janssen: „De Schotten hebben mij volledig geaccep teerd, ze nemen mij niets kwalijk. Dit prachtig land goed zou reddeloos verloren zijn geweest, wanneer het niet was gekocht door ie mand met ondernemingszin en geld. Toevallig had ik bei de. Toen ik hier de eerste keer kwam, was het een bouwval. Nu wappert de Schotse vlag weer trots op de toren, als bewijs dat een nieuw hoofd stuk van de geschiedenis van Kippen House begonnen is. Op deze manier buitenlands kapitaal investeren in Schot land, dat helpt dit land voor uit. Ik ben hier niet gekomen als speculant, maar uit avon tuur". Dat is Janssen in dank af genomen. Met positieve be langstelling heeft men de af gelopen maanden zijn ver richtingen gadegeslagen. Ten aanzien van de rechtsvorm liet hij zich adviseren door een Blericks accountantsbu reau, hetgeen resulteerde in de oprichting van de onder neming DUNNING HO TELS LTD. met Britse recht spersoonlijkheid. Ook de vaste staf haalde hij over uit Nederland: ALBERT ROE- BERSEN (23), afgestudeerd aan de hogere hotelschool in Maastricht; PHILIPPE MATTIONI (24), gegra dueerde Franse kok, diens vrouw IRMGARD uit Blerick (nu receptioniste) en als chef-kelner PETER KURST- JENS (19) uit Belfeld. Roe- bersen fungeert als general manager en leidt in totaal 14 man personeel, grotendeels gerecruteerd uit de omgeving van Dunning en Crieff, waar de structurele werkloosheid groot is. Toen Kippen House onlangs de rode loper uit legde voor de eregasten (na een persconferentie met 300 vertegenwoordigers van kranten, radio en tv, Britse filmster KATIE BOYLE om het lint door te knippen, en meer dan 70 flessen cham pagne), was heel de upper- ten uit Zuid-Schotland pre sent om uitdrukking te geven aan bewondering en nieuws gierigheid. Maar ook de be volking van het boerendorp Dunning (nog geen 500 in woners) kwam naar de uitlo pers van de OCHIL HILLS om het met Nederlands kapi taal opgeknapte buitengoed De Nederlandse staf van h$t Kippen House Hotel. in ogenschouw te nemen. Daags na de persconferentie was Kippen House Hotel al voor weken volgeboekt, ten bewijze dat Jan Janssen een goede neus had gehad. Schot land is niet bepaald gezegend met klasse-hotels, een Frans restaurant (middelprijs per diner omgerekend 35 gulden, exclusief keuze uit 70 Franse wijnsoorten) ontbrak tot dusver volledig. Maar Jans sen mikt straks vooral op continentale, i.e. Neder-' landse klandizie, die voor overnachtingsprijzen van omstreeks 80 gulden in voor lopig 10 kamers (de plannen voor een nieuwe vleugel met 50 appartementen zijn klaar) in Kippen House een alterna tief kan vinden tegenover meer bekende buitenlandse vakantie-' of excursiemoge lijkheden. Schotland is toe ristisch nog in opkomst, maar daaraan laat Kippen House als klasse-hotel zich weinig gelegen liggen, omdat het vooral een gerichte cate gorie boekingen wil aantrek ken. E, Janssen: „Wat ons voor ogen staat, dat zijn vooral kleine groepen van mensen met een specifiek doel. Jagen, vissen, besloten conferenties, incentive-reisjes. Maar na tuurlijk ook huwelijksreizen, bijzondere parties en zomaar mensen die in een nieuwe omgeving een optimaal ver zorgde vakantie op niveau zoeken. En wat het restau rant en onze bars betreft, de mensen in dit deel van Schot land hebben wel geld, maar nog niet de mogelijkheid om het uit te geven". Inderdaad, het Tayside- district is niet bepaald ar moedig. De landbouw, gro tendeels gericht op de pro ductie van haver als grond stof voor de whisky bereiding, gebeurt zeer grootschalig op honderden hectaren tegelijk. Er woont bovendien veel ROYALTY (lords, baronnen etc.), terwijl de nabije voormalige Schotse hoofdstad PERTH een be langrijke concentratie whisky-magnaten herbergt. Bovendien heeft de Enge lsman er best een paar uur rijden voor over om ergens sjiek te kunnen dineren, zodat de clientele voor Kip pen House ook gezocht mag worden in steden als Edin burgh en Glasgow. Er zijn contracten afgeslo ten met de bezitters van vis rijke meren, zoals LOCH FITTY, waaruit per jaar zo'n 10.000 forellen worden op- gehengeld. Elders kan men terecht voor karper en zalm. De jager heeft in de Schotse Hooglanden schier onbe perkte mogelijkheden, met als hoogtepunt (september tot 20 oktober) het afschieten van roodwild, in de High lands zo rijkelijk vertegen woordigd dat jaarlijks tussen 10.000 en 15.000 stuks op de korrel mogen worden geno men. Janssen, eerste en tot dusver enige buitenlandse hotelondernemer in Schot land, lijkt een lucratieve op telsom te hebben gemaakt van de perspectieven die Schotland de vreemdeling te bieden heeft, vooral nu het deel uitmaakt van de EEG, zich midden in de „olie koorts" bevindt met DUN DEE als centrale fourage- en aanvoerhaven voor de Britse boortorens in de Noordzee, en in toenemende mate ont dekt wordt door Ameri kaanse richards als het HO MELAND OF GOLF en als een van de weinige plekken op de aardbol waar men van oktober tot diep in mei kan skiën. Schotland, dubbel zo groot als Nederland, voor 2/3 be dekt met grillige bergachtige hoogten, bekend om zijn LOCHS en GLENS (val leien), dunbevolkt met 5 mil joen mensen, heeft tot zijn schrik ontdekt een investe ringsparadijs voor buiten landers te zijn. Hun verrich tingen worden met stugge argwaan gevolgd, maar ook met het besef dat deze IN FLOW van vreemd kapitaal een gunstig effect kan heb ben op de gehele infrastruc- Jan Janssen voor het door hem gekochte en op geknapte herengoed Kip pen House in Schotland. turele ontwikkeling van dit stuk Verenigd Koninkrijk dat naar Europese maatsta ven nog zeker 10 jaar achte rop ligt. WE GIVE HIM A CHANCE, zeggen daarom de mensen van Dunning die je zelfs in de dorps winkel durven aanklam pen met de vraag of je een te koop staande boerderij wilt overnemen waarvan zij dan wel het land van je willen pachten. MISTER JENSSEN, een soort rijke oom uit het model-land Nederland, heeft een voorbeeld gesteld. Voor de Schotten smaakt het naar meer. JAN DERIX Dick Groot, met op de achtergrond Ochtertyre House. I en oprijlaan van an derhalve kilometer, 250 hectaren park en weilan den, eigen kerkhof en fo- rellenkwekerij, vijftien hectaren viswater, een herengoed uit 1790 met 72 vertrekken, Rolls Royce voor de deur. Zo woont te genwoordig ex- autohandelaar en anti quair DICK GROOT (43) uit Santpoort op de hel lingen boven het Schotse stadje CRIEFF. De hier opgesomde bezittingen, behorend tot het monu mentale OCHTERTYRE HOUSE, kocht hij twee jaar geleden voor de hab- bekrats van nog geen half miljoen gulden. Hij kan er nu al drie miljoen voor krijgen. Dick Groot is momenteel wel de grootste bemiddelaar in de aankoop van Schots on roerend goed door Neder landse geïnteresseerden. Twintig jaar geleden was hij de eerste Nederlandse an tiekhandelaar die Schotland als bergplaats van waardevol antiek „ontdekte". Daarin heeft hij zijn fortuin ge maakt. Hij bevestigde dat er in Nederland grote belang stelling is voor beleggingen in Schotland. „Ik heb de laatste jaren zo'n twintig Nederlanders aan een mooi object gehol pen. Bedrijfsdirecteuren, be leggers, ook jonge boeren. Vooral de aankoop van hui zen is erg lucratief. In drie jaar is hun waarde verdubbe ld. Echte landbouwgrond is hier net zo duur als in Neder land, het verschil is alleen dat je in Schotland nog de ruimte hebt". „De Schotse markt is nog lang niet uitge put", aldus Dick Groot, die nu plannen heeft om kapitaal te steken in de ontwikkeling van een groot nationaal park •en tevens gegadigden zoekt voor een complex van 28 wo ningen en 18 hectaren grond dat te koop is voor 400.000 gulden. „Het geheel staat al zes jaar leeg en is eigendom van de staat. Wie het koopt, kan er morgen een recreatie centrum in beginnen. Hij kan er in vijfjaar al zijn geld weer uit hebben". De „uitverkoop van Schots onroerend goed is, volgens Groot, een duidelijk gevolg van de gebleken buiten landse belangstelling voor grond en goederen. Op dit moment wordt 90% van alle transacties in de Schotse Hooglanden afgesloten met buitenlanders. In de omgeving van Perth is vorig jaar ruim 10.000 hectaren grond verkocht aan Arabie ren, die in Schotland bezig zijn met de bouw van een centraal slachthuis en 20 plaatselijke slag£rijerL_yoor de vleesexport. Groot: „De Schotten komen nu tot de ontdekking dat zij de slag dreigen te ver liezen op een groot verschil in mentaliteit ten opzichte van vooral Nederlanders en Ara bieren. De Schotten hebben geld genoeg, maar zij missen vooralsnog de onderne mingszin. Maar intussen brengen de buitenlandse in vesteringen hier wel een stuk nieuwe welvaart en meer werkgelegenheid". De Santpoortse superma kelaar heeft een gedeelte van het herengoed Ochtertyre in gericht als bar en restaurant, terwijl hij het vismeer voor het hengelpubliek heeft opengesteld. Overigens is hij van plan het gehele landgoed dat ooit 18.000 hectaren grond besloeg in zijn oor spronkelijke staat terug te brengen en het later' even tueel als museum aan de stad Crieff te schenken. De laatste adellijke bezitter, sir William Murray (37), pleegde vorig jaar kort na de eigendomso verdracht op Ochtertyre House zelfmoord.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1978 | | pagina 25