stolen en camera in cellen Baader-Meinhofleden
BLIJ, MOE EN ZWIJGZAAM
Bonn vreest
nieuwe
terreurgolf
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
WAAROM WERD GEZAGVOERDER DOODGESCHOTEN?
Geen militair vertoon
L terugkeer commando's
vanURK
19 oktober 1977
117e jaargang na 18395
I KEULEN - Terwijl de ogen van de wereld waren gericht op de
l |iee aankomst van de bevrijde gijzelaars in Frankfurt, keer-
hun bevrijders bijna in alle stilte terug in de Bondsrepubliek,
[ethb toegejuicht door hun vrouwen, kinderen en maar weinig
Leren en regeringsfunctionarissen stapten zij op het vliegveld
l uien-Bonn uit de Lufthansa-machine. Zij waren gekleed in
Tirthemden en jasjes. Alle militair vertoon ontbrak op last van
Legering. Zij wilde dat de thuiskomst van de helden op geen
Lele wijze herinneringen zou kunnen oproepen aan het Ger-
fjnse militairisme.
Seinen?
Kinderen
I BONN - De vreugde over de succesvolle beëindiging van
Ie gijzeling van de 86 passagiers op het vliegveld van
Kjgadisjoe werd gisteren in West-Duitsland vrijwel on
middellijk daarna naar de achtergrond gedrongen door
Vtnieuws van de zelfmoorden van de gevangen zittende
|ern van de Baader-Meinhofgroep, Andreas Baader, Gud-
n Ensslin en Jan carl Raspe.
erbazing
Aftreden
Autopsie
Geen vragen
Vol emoties
mei
kortM
Piano's
Vleugels
Veel (of voor Westduitse regering
na succesvolle commando-a&tie
Laatste kans
Bewondering
Stern-lezers en -lezeressen kijken
week in week uit in de
„Kleintjes-rubrieken. Dat zijn elke
|»A|\9 dag vele tienduizenden mensen.
L Het moet dan wel heel raar lopen
als iuist uw v,kleintje" niet zou
worden gelezen.
DIRECTIE:
DR W.A.J M. HARKX EN DRS. J. H M. BRADER
HOOFDREDACTEUR: L. LEIJENDEKKER
KANTOREN TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - GOES - HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN - VLISSINGEN
I Zo afwezig was de militaire noot, dat bevelvoerder Wegener de
M schudde van minister van binnenlandse zaken Maihofer in
Lts van hem de militaire groet te brengen.
(Van onze
recactie buitenland)
FRANKFURT - Er deden
gisteren verschillende verha
len de ronde over de aanleiding
tot de executie van Jürgen
Schumann, de gezagvoerder
van het Lufthansa-toestel
„Landshut". Lufthansa-
stewardes Birgit Röhl vertelde
dat Schumann in Aden ge
tracht had de machine te verla
ten. Een terrorist had hem vol
gens de stewardes met getrok
ken pistool tegengehouden en
gevraagd of hij schuldig of niet
schuldig was. Toen Schumann
een ontwijkend antwoord gaf
werd hij doodgeschoten, aldus
de stewardes.
Een passagiere verklaarde
tegenover verslaggevers dat
Schumann er in geslaagd was
te ontvluchten: „De piloot ging
na de noodlanding in Aden
naar buiten om te controleren
of er iets met het vliegtuig was
gebeurd.
Toen hij eenmaal bui
ten was rende hij weg". In een
gesprek met de Zuidjemeniti-
sche autoriteiten zouden de
kapers volgens de vrouw ge
dreigd hebben het vliegtuig op
te blazen wanneer de piloot
niet zou worden uitgeleverd.
„Hij werd uitgeleverd en met
een doodgeschoten", aldus
deze getuige.
Deze lezing werd gister
avond tijdens een extra uit
zending van alle Westduitse
tv-stations over het kapings
drama tegengesproken.Jürgen
Schumann zou niet wegge
vlucht zijn maar er door de ka
pers van zijn verdacht tijdens
zijn inspectie van het lan
dingsgestel bepaalde seinen te
hebben gegeven aan de autori
teiten in Aden. Terug in het
toestel zou hem gevraagd zijn
of hij daaraan schuldig was of
niet. Schumann zou niet op die
vraag zijn ingegaan waarna
onmiddellijke executie volgde.
Alle getuigen waren het er
over eens dat de gezagvoerder
voor het front van de passa
giers en vlak voor de ogen van
kinderen werd doodgeschoten
door de leider van de kapers,
die zich kapitein Mahmoud
noemde.
Het lijk van de gezagvoerder
bleef vijf uur in de cabine lig
gen. Daarna werd een van de
gegijzelden gedwongen het
stoffelijk overschot tussen de
stoelen door naar een toilet
achter in het vliegtuig te sle
pen.
De Westduitse regering
heeft bekendgemaakt een on
derzoek te laten instellen naar
de verklaringen over de
vluchtpoging van de gezag
voerder.
Een van de bevrijde passa
giers heeft gisteren gezegd dat
de terroristen de gegijzelden
als beesten hebben behandeld.
Volgens hem mochten de pas
sagiers niet opstaan, vaak zelfs
niet naar het toilet. „Er is ge
slagen en getrapt. Kinderen
werd het zwijgen opgelegd",
aldus deze passagier.
Een andere passagier gaf ui
ting aan zijn bewondering voor
de zelfbeheersing die de passa
giers, in het bijzonder de kin
deren, ook op de kritiekste
momenten aan de dag hebben
gelegd. „De kinderen
schreeuwden toen de gezag
voerder voor onze ogen werd
vermoord maar ze kalmeerden
al gauw. Ik begrijp nog steeds
niet hoe ze de gespannen situa
tie en de afschuwelijke hitte zo
goed aankonden".
aadsels rond zelfmoorden
(Van onze redactie buitenland)
De zelfmoordpoging van een
ïde lid, Irmgard Möller mis
te. Andreas Baader en Carl
Raspe maakten een eind
inhun leven met een vuur-
apen. Naast het lijk van And-
ssBaader werd een 7.65 mm
stool gevonden en bij de
(aar gewonde Raspe, die
tee uur later in een zieken-
uiseen 9 mm pistool. Gudrun
asslinn benam zichzelf het
«en door ophanging, terwijl
i?ard Möller zichzelf met
broodmes in de borst pro-
rde te steken. Zij is inmid-
ils buiten levensgevaar.
ln de Bondsrepubliek wordt
it alleen de verbazing over
'feit dat de met de strengste
"akingsmethoden om-
'?de gevangenen over wa-
nskonden beschikken, maar
verontwaardiging over
het gebeurde in de Stuttgart
Stammheim gevangenis snel
groter. De wapens die bij de
lijken van Baader en Raspe
zijn gevonden zijn van het
merk Heckler und Koch, dat
niet in gebruik is bij het gevan
genispersoneel, maar dat vaak
wordt gebruikt door terroris
ten, aldus de minister van Jus
titie van Baden-Würtemberg,
Traugott Bender.
Een groot deel van de kritiek
komt nu neer op het hoofd van
Bender, die wordt gezien als de
eerst verantwoordelijke voor
de gebeurtenissen in de
Stammheim-gevangenis. Van
uit sommige politieke kringen
wordt het optreden van Bender
geëist, omdat het ondanks het
strenge bewakingsregime mo
gelijk was dat er wapens de ge
vangenis in konden komen,
terwijl de gevangenen tevens,
gezien het tijdstip van de zelf
moorden en de gelijktijdig
heid, op de hoogte waren van
de gebeurtenissen rond het
vliegtuig contact met elkaar
konden onderhouden. Minister
Bender had geen verklaring
hoe de wapens de gevangenis
in hadden kunnen komen.
Geen van de bewakers had
volgens Bender de pistoolscho
ten gehoord. Ondanks de
strikte veiligheidsmaatrege
len, aldus de bewindsman, was
Baader er ook in geslaagd een
kleine camera zijn cel binnen
te laten smokkelen. Het appa
raat werd later door cipiers ge
vonden. Minister Bender zei
niet te weten hoe de gevange
nen aan het nieuws over de
ontwikkepingen in Modagisjoe
waren gekomen, maar hij sloot
niet uit dat andere gevangenen
hun dat van een andere etage
in de gevangenis hadden toe
geroepen. Wat betreft Irmgard
Möller, die zich ernstig ver
wondde, zei de minister dat zij
dit deed met een broodmes
waarover zij in haar cel be
schikte. Zij is inmiddels over
gebracht naar de chirurgische
afdeling van het ziekenhuis
van Tübingen. Gudrun Ens
slin, die zich verhing, was
maandagmiddag om vier uur
bij een laatste controle nog le
vend aangetroffen. Raspe en
Baader waren dinsdagochtend
om drie uur nog in leven.
Minister Bender heeft toege
zegd dat nog gisteravond op de
lijken autopsie zou worden
uitgevoerd in aanwezigheid
van artsen uit .Oostenrijk,
Zwitserland en België en een
vertegenwoordiger van Am
nesty International, inmiddels
hebben de federale regering en
fracties van alle partijen en
premiers van de Bondsstaten
in een gezamenlijke verklaring
gezegd verheugd te zijn dat
alle stappen worden genomen
om de gebeurtenissen in
Stammheim volledig op te hel
deren.
(Zie voor commentaar pag.
binnen-buitenlana 2)
(Zie voor reportages en achter
gronden pag. binnen-
buitenland 4 en 5)
Het verloofde Nederlandse paar Helma van Dreumel en Gerrit Wetenkamp, die beiden gegijzeld waren in de Landshut, op
de luchthaven van Frankfurt. Zij worden omringd door gelukkige familieleden.
(Van een onzer verslagge
vers)
FRANKFORT/SCHIPHOL
- Blij, moe, aangedaan maar
vooral zwijgzaam zijn de
Nijmeegse geredden uit de
Boeing van de Lufthansa gis
teren even na zes uur terug
gekeerd. De telefoniste en
schoonheidskoningin Helma
van Dreumel (20) en haar ver
loofde Gerrit Wetenkamp
weigerde ook maar iets van
hun belevinissen mee te de
len. Ze waren in Frankfort
opgehaald door wederzijdse
ouders en twee zussen van
Gerrit. Op Schiphol kregen
ze een drankje in de door po
litie afgezette pers- en confe
rentiekamer, en toen ver
trokken ze zwijgend naar een
op een terrein speciaal ge
reed staande auto naar de
ouderlijke woning in Nijme
gen.
De mensen die vier bange
dagen in de gekaapte Boeing
doorgebracht hebben en hun
redders kwamen gisteren
niet samen terug, enkelen
bleven in Mogadisjoe achter
vanwege uitputting en shock.
Het vliegtuig met de gegij
zelden landde tegen twee uur
in Frankfort Main, het spe
ciale corpmando GSG-7
vloog naar Keulen. Als eerste
verscheen in Frankfort de
stewardess Gaby Dillman in
de deuropening van de Köln
gedoopte Boeing 737, die de
geredden thuisbracht. Ze
bleek aan haar rechterbeen
gewond, maar hoefde niet in
de gereed staande ambulan
ce. De meeste geredden zagen
er opgewekt en zomers bruin
uit. Een stuk of twintig be
traden in overhemd of trui
het mistige kille vliegveld.
Sommigen hadden alleen een
landkaart als bagage.
Het vliegtuig landde niet
bij een van de honderd loop
bruggen van Duitslands
grootste luchthaven, maar in
een afgelegen hoek, langs de
onderhoudshangar 3. Er
stonden naar schatting 2000
nieuwsgierigen achter de af
zetting, bijna allemaal men
sen die op de luchthaven
werkten. Hun reacties waren
men bij verschillende gered
den tranen te voorschijn. De
dood van Schumann, zo zei
Utter, verplicht ons voortaan
een nog grotere zorgvuldig
heid en waakzaamheid te be
trachten op de luchthavens.
Als slot van de herdenking
werd speciaal voor de omge
komen gezagvoerder het
Duitse volkslied, gespeeld.
De vader van de geredde
Nijmeegse telefoniste Helma
moest met enige geweld zijn
dochter en aanstaande
schoonzoon de bus inwerken
die hen naar het luchthaven
gebouw moest vervoeren.
De Nederlandse stewardess Elisa van der Eist (inzetje), die
een van de gegijzelden aan boord van de gekaapte Boeing van
de Lufthansa was, is gisteren met een aantal van de Spaanse
passagiers en twee Duitsers op Palma de Mallorca terugge
keerd, waar zij woonachtig is. Een buurvrouw in Stavenisse
feliciteerde onder een feestelijk uitgestoken vlag haar vader.
verre van uitbundig, al klonk
hier en daar applus op. De
geredden werden met bussen
naar een kantine gereden om
zich wat te verfrissen en an
dere kleren aan te trekken.
Om drie uur verschenen de
eersten in hangar 3 voor een
korte herdenkingsplechtig
heid. Tevoren was de pers
verzocht geen vragen te stel
len over de gang van zaken
bij de reddingsactie. De Luf
thansa verwees naar een spe
ciale persconferentie in
Bonn, maar die werd afge
last.
De minister-president van
de deelstaat Hessen bege
leidde mevr. Schumann, de
weduwe van de in Aden ver
moorde gezagvoerder van de
Boeing Jürgen Schumann de
hangar binnen. Mevr. Schu
mann droeg een grote bril
met bijna zwarte glazen om
haar emoties te verbergen.
De Hessische Landespolizei-
kapelle speelde het stemmige
l'Air van Johan Sebastian
Bach. Toen de verkeersdirec-
teur van de Lufthansa, Wer
ner Utter de omgekomen ge
zagvoerder herdacht, kwa-
(ADVERTENTIE)
Cherny (nieuw)
CHERNY(nwh
Lindbergh*
Zimmermann*
Feurich*
Rich. WEBER(nw) 5J48-
Petrof* AMS..
•BECHNER(nieuw) 524*.
Yamaha (nieuw) AMir.
Aug. Förster* AMG..
Alex.IRMBACH"!'» ï'tM*.
I Steinway&Sons* .13.3M.- 10.750.'
«TCHAIKA'ÏJÏ!" JJSOi- 5.595.-
Heagele* &<HW.. 5.450.-
Keus uit meer dan 500 plano's.
Occasion plano's vanaf 1000 gld.
ter waarde van voor
2.435.-
2.755.-
2.795.-
2.945.-
5.400.-
3.995.-
3.595.-
3.995.-
3.560.-
3.640..
4.535.'
14.100..
18.900..
9.350..
20.900..
21.940..
18.300..
14.900.-
10.990.-
13.900..
Keus uit meer dan 100 vleugels.
Occasion vleugels vanaf 4500 gld.
in staat van nieuw
Ibach* 19.&00..
Bösendorfer* 30.250..
Yamaha* 1W7*.
Steinway&Sons* 35.400.-
ESTONIA (nieuw) 31.500.*
Blüthner* 20.9oor-
GrotrianSteinweg 21.000.-
BECHNER (nieuw) 12^90.
Bechstein* 22.900..
j] a .alleen-bil
Rotterdam .sinds 1898
Westersingel 42, tel.(010)363b00
Dagelijks geopend van 9-17.30 uur.
Vrijdag koopavond van 19-21 uur.
Europa's grootste import- en exportspecialist
in vleugels en piano's
Gratis thuisbezorging. 5 jaar garantie
Stemmen en onderhoud door geheel Nederland
Rechtstreèks van importeur: Estonia, Steinway,
Irmbach, Jchaika, Bechner, Cherny, Rich.Weber
(Van onze redactie buitenland)
BONN/MOGADISJOE - De Westduitse regering vreest
nieuwe terreuraanslagen.
Deze vrees heeft Bonn ertoe
gebracht uiterst zwijgzaam te
zijn over de commando-actie,
die in de nacht van maandag
op dinsdag een einde heeft ge
maakt aan het kapingsdrama
met de Lufthansa-Boeing.
Zoals bekend slaagden een
Westduits anti-
terreurcommando erin de So
malische hoofdstad Mogadis
joe alle 86 gijzelaars te bevrij
den. Drie kapers werden bij de
actie gedood en een kaapster
werd met zware verwondingen
opgenomen in een ziekenhuis.
(Zie voor een reportage over de
commando-actie pag. binnen-
/buitenland-5).
De zwijgzaamheid van de
Westduitse regering moet ook
verklaard worden uit het feit,
dat de Rote Armee Fraction
nog steeds de ruim zes weken
geleden ontvoerde werkgever
svoorzitter Hans-Martin
Schleyer gevangen houdt. De
Westduitse president Walter
Scheel heeft zich gisteravond
via de Duitse televisie recht
streeks gewend tot de ontvoer
ders van Schleyer. Hij deed een
beroep op de ontvoerders om
Schleyer te laten gaan: „De
hele wereld is tegen u. Keer
terug tot menselijk handelen.
Dit is uw laatste kans".
De Westduitse regering is
gisteren bedolven onder geluk
stelegrammen uit alle delen
van de wereld. Daarin wordt
grote bewondering en diepe
tevredenheid uitgesproken
over de voorbeeldige wijze
waarop Bonn de kaping heeft
aangepakt. In vele telegram
men wordt het Westduitse op
treden „een zeer belangrijke
overwinning in de strijd tegen
het terrorisme" genoemd. De
Nederlandse verklaring over
de goede afloop luidde: „De
wijze waarop de Duitse autori
teiten met medewerking van
de regering van Somalië een
einde hebben weten te maken
aan de kaping van het
Lufthansa-vliegtuig zonder
verdere slachtoffers onder gij
zelaars en zonder concessie
aan de terroristen heeft
vreugde en voldoening gewekt
bij de Nederlandse regering".
ANSTEEN
