RKER
ER
EUR
TEN
M
/z
Belastingen gaan omhoog
Den Uyl tilt
zwaar aan
mislukken
van formatie
W&WséÊfÉM-GENIP&lK IMX>.
m
t-citroen.
wikkend.
L&ZN.
S
Kwalijke gevolgen door ontsnapping van (600 ton) giftig gas
huurtoeslag vervalt
XI
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
IE STEM
FEDQR GEEFT HET OP
3E VIN
FENOL EN BENZEEN
16 JUU 1977
117e jaargang no. 1&J14.
\ln weekeinde rond 20 graden
Koningin krijgt verdeelde adviezen
andaag
in
Hilversum 4
krijgt weer half
jaar respijt
FORMATIE
NIEUWE BESCHULDIGINGEN AAN GENERAL ELECTRIC:
Duisenberg:
„OP HOUDING VAN VAN AGT KNAP IK AF"
Metalen" strip
in Belgische
bankbiljetten
I
3 c
I
jpgeleid wil worden
Tel. 01150-12156
Opblaasbare badjes
I Barbecues
Slaapzakken
t Strandartikelen
Tuinschommels
Droogmolens
t Kampeer-
accessoires
Breskens.
GEOPEND
"I
"*mt" laten weten, dat U
DIRECTIE: DR. W.A.J.M. HARKX EN DRS. J. H. M. BRADER
HOOFDREDACTEUR: L. LEUENDEKKER
KANTOREN TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - GOES - HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN - VLISSINGEN
(Van onze weerkundige medewerker)
DE BILT - Berekend over de drie volle
maanden beginnen wij zondag aan de tweede
helft van de zomer. De eerste helft gaf in het
hele westelijke deel van ons land weinig
neerslag te zien, maar ook een fors tekort aan
uren zonneschijn en zomerse dagen. Wat dat
betreft kan de komende tweede helft het vrij
gemakkelijk iets beter doen.
Een klein hogedrukgebied, dat vrijdag
boven Schotland lag trekt in het weekeinde
langzaam via Zuid-Engeland naar Frankrijk
met een weersverbetering ook in ons land. Er
komt geleidelijk meer zon en de temperatuur
stijgt tot ongeveer 20 graden. In de komende
dagen gaat ons de te koude noordelijke
luchtstroom verlaten en maakt plaats voor
een luchtstroom van de oceaan met iets
warmere lucht. Wel kunnen begin volgende
week gemakkelijk enkele storingsfronten tot
de Noordzee en ons land doordringen, het
geen later de kans op wat regen iets doet
toenemen.
CDA WIL
NOG NIET
PRATEN
MET VVD
(Van onzjjvparlementaire redactie)
DEN HAAG - Koningin Juliana heeft van de fractieleiders van
PvdA, CpA en VVD en D'66 uiteenlopende adviezen ontvangen
over de voortzetting van de formatie.
DROOG
Zonnige perioden. Matige
wind uit noordwestelijke
richting. Maximum
temperatuur rond 20
graden.
BINNEN-BUITENLAND-2
Haringvissers varen weer
uit
BINNEN-BUITENLAND-3
Graaf Carl von Rosen, de
..vliegende engel van
BIAFRA", omgekomen
BINNEN-BUITENLAND-4
Aardgasreserves bleven
op peil
SHOW EN ZO
Hein Fentener van
Vlissingen speelt in film wat
hij altijd wilde worden: baron
SPORT 1
Annelies Maas: „Stage in
VS was een geweldige
ervaring"
SPORT 2
Goddet wil Tour vernieuwen
VRIJUIT
- Het verbluffende succes
van de jonge „nieuwe
filosofen" in Frankrijk
- Vietnamezen blijven
vluchten
- De „Renate Leonhardt"
en de goudkoorts
- Kostelijke brieven van de
schoolmeester
- Veioscopie: De fiets als
kunstwerk
- Denksport-rubrieken
MERIJNTJE
potFedorie
Daarom is er nog geen staat
op te maken welke beslissing
de koilingen zal nemen. Even
min is bekend wanneer zij tot
haar besluit zal komen.
PvdA, VVD en D'66 hebben
geadviseerd nu maar te gaan
werken aan de vorming van
een centrum-rechts kabinet
van CDA en VVD. PvdA en
VVD hebben daartoe CDA-
fractieleider Van Agt als for
mateur naar voren geschoven.
D'66 vindt dat iemand uit de
CDA-fractie als informateur
moet gaan optreden.
CDA-fractieleider Van Agt
zelf heeft de itoningin geadvi
seerd een informateur te belas
te» met een brede opdracht ge
richt op alsnog de vflrminaV.an
een kabinet waarvan althans
PvdA en deefnitmaken.
PvdA-fractieleider Van
Thijn liet gisteravond onmid
dellijk weten, dat hij elke so
cialist zal ontraden een op
dracht als het CD A heeft gead
viseerd te aanvaarden.
Mocht de koningin Overwe
gen in de geest van de meer
derheid van de bekend gewor
den adviezen - ook de beide
voorzitters van de Kamers,
prof. Thurlings en dr. Vonde
ling alsmede de vice-voorzitter
van de Raad van State brach
ten gisteren advies uit, maar
bij traditie worden die niet be
kend - een (in)-formateur uit
het CDA aan te zoeken, dan
doemen er andere problemen
op.
Van Agt liet gisteren blijken
dat hij een dergelijk verzoek
„kan weigeren". Het zou ook
een vreemde situatie zijn als de
leider van de fractie die van
oordeel is dat aan een socialist
een opdracht moet worden ge
geven zelf zou gaan (informe
ren. Mogelijk is wel een CDA-
informateur, zoals bijvoor
beeld prof. Alberda. Maar de
HILVERSUM (ANP) - Mi
nister Van Doorn van CRM
heeft het bestuur van de NOS
laten weten dat hij of zijn op
volger pas tegen het eind van
dit jaar een beslissing zullen
nemen over het al dan niet
doorgaan van de uitzendingen
van klassieke muziek op Hil
versum 4. In verband daarmee
heeft de minister besloten dat
het experiment met deze zen
der, dat volgens de laatste be
kendmakingen op 1 oktober
van dit jaar had moeten eindi
gen, voortgezet kan worden tot
1 april 1978.
CDA-fractie wil niet dat deze
dan ,,de steven naar de VVD
zou wenden". Van Agt: „Het is
nu niet de tijd om de gans an
dere weg naar een kabinet van
CDA en WD in te slaan".
Het is Natuurlijk volstrekt
duidelijk, dat de adviezen van
PvdA en D'66 alleen maar
daarvoor voor een (informa
teur uit het CDA en voor on
derzoek van de mogelijkheden
van een centrum-rechts kabi
net pleiten, om vastgesteld te
krijgen dat zo'n kabinet niet
mogelijk is. Met andere woor
den: men gaat ervan uit, dat
zo'n (in)formateur zal vastlo
pen en dat daarna het CDA met
hangende pootjes terug moet
naar de PvdA en D'06.
W antrouwea
Volstrekt anders zijn de
overwegingen van WD-leider
Wiegel. Hij blijft van oordeel
dat PvdA en CDA elkaar zo
wantrouwen dat het maar
beter is dat het CDA zijn heil
zoekt bij de WD. Wiegel heeft
zo liet hij gistermiddag weten,
er geen bezwaar tegen om ook
D'66 in een dergelijke formatie
te betrekken. Van D'66 kon de
VVD-leider weten dat de de-
mokraten gebonden zijn aan
een congresuitspraak: „Geen
samenwerking met de VVD".
Maar de uitspraak van Van Agt
dat het nu de tijd niet is om de
steven naar de VVD te wenden,
moet de hoop van Wiegel dat
hij met Van Agt om één forma
tietafel komt te zitten vermin
derd hebben. Van Agt wilde
gisteren echter niet uitsluiten
dat het nog eens zover zal
komen „wanneer duidelijk zou
worden dat het tussen socialis
ten en christen-demoeraten
niet kan". Hij gelooft echter
dat die conclusie nog niet te
trekken valt. „Het is nog on
voldoende uitgeprobeerd. De
VAD is nog niet uitgediscus
sieerd."
(Van een onzer verslaggevers)
BERGEN OP ZOOM - De
verhoogde fenoluitslagen in de
urine van een aantal produk-
tiemedewerkers van de chemi
sche fabriek General Electric
Plastics in Bergen op Zoom,
waarover enkele weken gele
den vragen zijn gesteld door de
socialistische kamerleden
Hartmeyer, Castricum en
Drenth, zijn niet te wijten aan
een „overmatig gebruik van
sambal", maar aan een té hoog
benzeen gehalte van de lucht.
Dat is ons meegedeeld door een
aantal produktiemedewerkers
van General Electric. Zij ver
klaren het hoge benzeenge
halte uit het feit dat een aantal
maanden met lekkende ben
zeenleidingen zou zijn doorge
draaid. Volgens produktieme
dewerkers, die De Stem de af
gelopen weken uitvoerig in
formeerden, is het niet uitge
sloten, dat bij General Electric
de afgelopen negen maanden
in totaal 600 ton benzeen is
ontsnapt. Zij komen op die
hoeveelheid aan de hand van
de totale aanvoer minus de
Vborraad en de hoeveelheden,
die in het afvalwater en bij het
produktieproces verloren zou
den zijn gegaan. Sinds sep
tember vorig jaar voerde Ge
neral Electric ruim 750 ton
benzeen aan, voornamelijk uit
Antwerpen en het Botlekge-
bied. Zeer onlangs is men van
benzeen overgeschakeld op
Fenol (C6HSOH) en ben
zeen (C6H6) zijn beide uiterst
gevaarlijke stoffen. Fenol
vormt bij kamertemperatuur
naaldvormige kristallen, en
wordt daarom in speciaal
verwarmde en geïsoleerde
tankwagens vervoerd. De
stof is kleurloos en stroperig,
en lost in koud water matig
en in heet water oneindig op.
Als MAC-waarde (maximaal
toelaatbare hoeveelheid)
wordt 5 ppm aangehouden,
een hoeveelheid dus van vijl
deeltjes fenol op een miljoen
deeltjes lucht. Fenol kan snel
in het lichaam worden opge
nomen via de huid en is het
vooral giftig bij inslikken.
Benzeen is kleurloos, bijzon
der vluchtig (het verdampt
snel) en lost slecht op in wa
ter. In onzuivere vorm (ben
zol) was het vroeger bij de
drogist te koop. Inmiddels
staat benzeen als één van de
giftigste oplosmiddelen be
kend, dat het beendermerg
aantast en kankerverwek
kende eigenschappen bezit.
Benzeem komt als verontrei
niging voor in tolueen, ver-
fverdunner, benzine, nafta
en chclohexan.
In het li
chaam kan benzeen via een
ingewikkeld oxidatieproces
in de bloedbaan en lever in
fenol worden omgezet. De
MAC-waarde van benzeen is
10 ppm.
Waarschijnlijk in verband
met de sterk verhoogde fenol
concentraties in de urine van
een aantal GE-medewerkers is
het chemische bedrijf maandag
4 juli versneld op tolueen over
gegaan, een iets minder ge
vaarlijk oplosmiddel dan ben
zeen. Op deze wijziging van
het produktieproces werd in
een interne vergadering op 6
april al aangedrongen. Rechts
de BP A-plant, links een met
benzeen gevulde tankwagen
van Meeus, die als tijdelijke
opslag plaats dienst doet
omdat één van de benzeen
tanks met tolueen is gevuld.
een iets minder gevaarlijke
grondstof tolueen.
Volgens de produktiemede
werkers die zich na de desbe
treffende kamervragen en de
reaktie van het bedrijf daarop
met De Stem in verbinding
hebben gesteld, komt de ben-
zeenuitstoot 90 procent van de
tijd boven de in Nederland
wettelijk vastgestelde maxi
male hoeveelhied. De MAC-
waarde van benzeen (maxi
maal toelaatbare hoeveelheid)
is in Nederland en verschil
lende buurlanden op 10 ppm
gesteld. Dat betekent dat nooit
meer dan tien deeltjes benzeen
op een miljoen deeltjes lucht
mogen worden gemeten. De
benzeenanalysers die aan de
zuidkant van de BPA-plant
staan opgesteld, zouden echter
al waarden van 150 ppm heb
ben laten zien. Dat verklaart
de sterk verhoogde fenolcon
centraties die de bedrijfsmedi-
sche dienst in de urine van een
aantal produktiemedewerkers
heeft gevonden, want benzeen
zet zich in het menselijk li
chaam via een ingewikkeld
proces om in fenol. Hoewel die
fenol in de regel binnen 12 uur
het menselijk lichaam weer
verlaat, zijn ernstige blijven de
gevolgen bij produktiemede
werkers niet uitgesloten. Vol
gens onze informatie zou het
ontsnapte gas geen gevaar
hebben opgeleverd voor (di
rect) omwonenden. Voor zover
bekend is hier echter geen on
derzoek naar ingesteld. De be
drijfsleiding van General Elec
tric wenst echter vooralsnog
geen relatie te leggen met ben
zeenontsnappingen, maar met
gebruik van medicijnen, darm
stoornissen en overmatige ge
bruik van sambal. Behalve
door kamerleden zijn inmid
dels vragen gesteld door de
vakbonden en de bedrijfsle-
dengroep van de bond in de
ondernemingsraad.
(Zie ook VRIJ-UIT)
PW
Fedor den Hertog, winnaar van de tiende etappe in de
Ronde van Frankrijk, is gisteren in de 13e etappe uitgeval
len. Totaal versuft stapte hij na 76 kilometer in het tweede
deel van de etappe in de bezemwagen. Hij had toen ven
achterstand van 10 minuten op het peloton. Op de foto:
Fedor vlak voordat hij opgaf.
DEN HAAG - In het volgend
begrotingsjaar zullen belas
tingen omhoog gaan. Dpt heeft
minister Duisenberg van Fi
nanciën vrijdagavond voor de
televisie gezegd. Welke belas
tingen en met hoeveel kon hij
niet zeggen. Daarover moet het
kabinet in augustus nog be
raadslagen. Wel wees de be
windsman op het plan vaq
oud-formateur Den Uyl, de be
lastingverhogingen in twee
etappes door te voeren (per 1
januari en per 1 juli) afhanke
lijk van de uitkomsten van het
overleg over de arbeidsvoor
waarden.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG - Per 1 januari
1978 zal de bijstand worden
opgetrokken, maar tevens zal
de huurtoeslag vervallen. Dit
besluit heeft de ministerraad
gisteravond genomen op het
wekelijkse kabinetsberaad. De
ministers gingen akkoord met
een zodanige wijziging van het
besluit landelijke normering
dat een betere aansluiting op
het huursubsidiebeleid wordt
bereikt, zo heeft premier Den
Uyl vrijdagavond in Den Haag
bekend gemaakt.
Voortaan zal aan gehuwde
ontvangers van bijstand een
bedrag gelijk aan het volle
netto-minimumloon worden
uitgekeerd (aan onvolledige
gezinnen en alleenstaanden
respectievelijk negentig en ze
ventig procent). Maar in het
algemeen zal een aparte uitke
ring voor woonkosten krach
tens de bijstandswet niet meer
worden verstrekt. De huursub
sidie brengt de woonkosten
immers terug tot een bij dit in
komen aanvaardbare last, zo
meent de regering.
Voor een belangrijk deel van
de bijstandsontvangers, name
lijk diegenen die een huur ver
wonen lager dan honderdvij
fenzestig gulden per maand
betekent dit een vooruitgang.
Voor mensen met een huur tus
sen honderdvijfenzestig gul
den en driehonderdvijftig gul
den verandert er niets.
Voor bijstandtrekkers met
huren tussen 350 gulden en 525
gulden wordt een overgangs
regeling getroffen.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Formateur drs. J. den Uyl is „afgeknapt" op de
houding van de CDA-fractieleider Van Agt, die onvoldoende
inziet dat er geen beleid te maken valt als je van de werknemers
grote offers vraagt in de komende jaren en daar geen zeggen
schap en deelneming in de groei van het produktief vermogen
tegenover zet.
Geen kabinet komt uit de
problemen als je dat scharnier
waarom de gehele sociaal-
economische en financiële
problematiek draait, niet ziet.
Ik heb het gevoel dat dit ifi het
CDA niet gezien wordt. Men
blijft maar vasthouden aan de
eis, dat de werkgevers de
VAD-gelden mee moeten be
heren. Men vergeet dat de vak
beweging dat niet wenst. Noch
FNV noch CNV. Op zo'n hou
ding van Van Agt - ik heb het
hem herhaalde malen gezegd,
het lijkt wel tegen dovemanso
ren gesproken - knap ik af".
Kort nadat hij door de ko
ningin van zijn opdracht tot
vorming van een kabinet was
ontheven sprak Den Uyl deze
woorden. Ook in zijn verslag
aan de koningin had hij laten
weten dat dit soort overwegin
gen de doorslag hadden gege
ven. „Ik heb uit het door de
fractievoorzitter van het CDA
ingenomen standpunt moeten
concluderen, dat een onvol
doende bereidheid aanwezig is
de noodzakelijke voorwaarden
te scheppen voor de medewer
king van de vakbeweging aan
het te voeren sociaal-
economisch beleid. In mijn
tweede memorandum heb ik
uitgesproken dat ter wille van
BRUSSEL (ANP) - De Bel
gische Nationale Bank zal ko
mend jaar nieuwe Belgische
bankbiljetten in omloop bren
gen. Voornaamste nieuwtje: In
de biljetten zal een metalen
strip verwerkt worden. Dat
wordt gedaan omdat met be
hulp van Amerikaanse, Ja
panse en Britse foto
kopieermachines het kopiëren
van bankbiljetten steeds ge
makkelijker wordt. De nieuwe
biljetten worden, ten behoeve
van blinden, ook voorzien van
opschriften in braille.
de werkgelegenheid in de ko
mende jaren een uiterste te
rughoudendheid in het ar
beidsvoorwaardenbeleid is
geboden. Het is mijn overtui
ging dat, indien daar niet te
genover staat dat werknemers
mee kunnen delen in en aan
spraak krijgen op het
groeiende produktieve vermo
gen in onze samenleving, het
maatschappelijk draagvlak
voor een beleid als ik nodig
acht, zal ontbreken, daarvoor
kan ik geen verantwoordelijk
heid aanvaarden".
Den Uyl zei gehoopt te heb
ben dat de sociaal-
economische en financiële
lijnen die hij in zijn twee me
moranda getrokken had - „met
offers in de gehele linie" - zou
bijdragen tot aanvaarding van
een redelijke vermogensaan-
wasdeling (VAD). „In die ver
wachting ben ik bitter teleur
gesteld. Als dat uitgestippelde
beleid tot uitvoering zou kun
nen komen, zullen de winsten
stijgen en dat is noodzakelijk
voor de bestrijding van de
werkloosheid. Maar als het be
drijfsleven meer winsten
maakt, mede dankzij het feit,
dat er geen verbetering van de
koopkracht zou komen, dan
hebben de werknemers recht
op een deel van het groeiend
vermogen in het bedrijfsleven.
Iedereen is verplicht acht te
geven aan de verlangens van de
vakbeweging zelf. Ik ben zeer
teleurgesteld dat ik daarvoor
zo weinig begrip heb aange
troffen bij Van Agt." De oude
formateur roemde daarente
gen de opstelling van D'66
fractieleider Terlouw. „Die
heeft er geen geheim van ge
maakt dat hij een geheel an
dere vormgeving van de VAD
wilde. Maar hij heeft gezegd:
gesteld voor het perspectief
van het sociaal-economische
en financieel beleid, dan acht
ik het noodzakelijk te letten op
de verlangens van de vakbe
weging".
(Vervolg op pagina
binnen-buitenland 4)
ill
De naam van de nieuwe abonnee is:
X-}; Straat:
X;f;l Woonplaats:
j. Wil het abts.geld betalen per maand (13,36) per kwart. (39,70)
X;i Bovenstaande nieuwe abonnee wordt opgegeven door:
I
I j: Naam: I
Adres:
X;j; Woonplaats:
K(in open enveloppe, zonder postzegel, opsturen naar Dagblad
;X-VDe Stem. antwoordnummer 112. Breda)
v Dagblad j
