Goed reisleider door het heelal
Ongenoegen ovej
vervanging van
afwezige leraren
Nieuw!
Zelf so<
Eerste vroege
aardappelen
van koude pull
Ontmoetin
binnenland
buitenland
Het ontstaan
H
Krentebol
Kritiek op plan Kemenadel
Knorr introduce!
om ouderwets le
soep op tafel te b:
Soeppakket. Drit
die alles bevatten
natuurlijk) wat u
soep te koken. Ee
bouillonkruiden,
vermicelli. Een zi
soepgroenten.
Alleen voor vlee:
De mens in het heelal is
de titel van het „boek van
de maand" juni 1977. Het
werd geschreven doordrs.
Chriet Titulaer. De eerste
oplage van 99.000
exemplaren werd op 2
juni door de stichting
Collectieve Propaganda
van het Nederlandse Boek
'in de Nederlandse en
Vlaamse boekwinkels
gebracht.
Het boek kost tot 2 juli
18,50 gulden. Daarna, de
actieperiode van CPNB
wordt dan afgesloten,
moet de liefhebber 31.50
gulden neertellen om een
exemplaar te
bemachtigen. Het boek is
rijkelijk voorzien van
zowel kleuren- als
zwart/wit-foto's. Een
groot gedeelde daarvan is
nog niet eerder
gepubliceerd.
Het boek van de maand
juni wordt uitgegeven
door
Uitgeversmaatschappij
Agon Elsevier in
Amsterdam. Het formaat
van het boek: 24,3 x 30
centimeter, 152 pagina's
waarvan de helft in kleur,
en de helft in zwart/wit.
De vormgeving is van
Pieter Hoogeveen.
Van Chriet Titulaer
verschenen over het
onderwerp Sterrenkunde
en ruimtevaart eerder
ondermeer „Leven op
andere planeten"
(Elsevier 1976), „Landing
op Mars" (A.J. Strengholt
1975), en speciaal voor de
jeugd „Het grote
hemelboek".
De schrijver kreeg
landelijke bekendheid
door zijn
televisiecommentaar bij
de eerste maanlanding in
1969.
„Schets zo duidelijk mogelijk de plaats van de mens in het onmetelijke heelal. Laatzio
dat hij geen toeschouwer is, maar wel degelijk deel uitmaakt van dat heelal". Dat moet j
ongeveer de opdracht zijn geweest die drs. Chriet Titulaer zich stelde, toen hij voorberei
dingen trof voor het schrijven van zijn nieuwste boek, „De mens in het heelal".
De mens heeft eenklein sprongetje in het heelal gemaakt. Neil Armstrong staat als eerste mens op
de maan op 21 juli 1969. (foto uit „Mens in het heelal").
Vestigingen te AMSTERDAM weteringcircuit, (weteringschans 165), lel 020-246766 GORINCHEM westwagenstraat 82, tel. 01830-30912
MAASTRICHT sint jacobstraat 4. tel. 043-10944 TILBURG heuvelstraat 90-92, tel. 013-320630
Het boek van de maand
wordt vier maal per jaar door
de CPNB op de markt ge
bracht. De Stichting wil, de
naam zegt het duidelijk, het
Nederlandse boek propageren.
Het „boek van de maand" moet
juist dat publiek voor boeken
interesseren, dat niet of slechts
sporadisch in de boekhandels
komt.
Om dat doel te kunnen be
reiken moet een dergelijk boek
populair zijn. Niet alleen voor
wat betreft het onderwerp,
zeker ook de manier van
schrijven moet de lezer aan
spreken; niet te moeilijk dus en
voor een zo breed mogelijk pu
bliek. En dat is nu juist, zeker
als het te bespreken onderwerp
sterrenkunde of ruimtevaart
is, een kolfje naar de hand van
Chriet Titulaer. Hij is niet al
leen een verdienstelijk weten
schapper, hij bezit ook de gave
om die wetenschap begrijp
baar te maken voor de leek.
Waarom kreeg het „boek van
de maand juni" als onderwerp
sterrenkunde en ruimtevaart?
Bij de presentatie van zijn
boek maakte de schrijver dat
duidelijk. De belangstelling
voor zowel de ruimtevaart als
de sterrenkunde blijkt in ons
land bijzonder groot. Niet al
leen in de periode van de spec
taculaire maanlanding was dat
het geval. Programma's over
zon, maan, sterren of onbe
mande ruimtevluchten krijgen
nog steeds stijgende
waarderings- en kijkdicht-
heidscijfers. De sterrenkunde,
die in de afgelopen jaren spec
taculaire ontdekkingen heeft
opgeleverd, spreekt de mensen
aan. Hoezeer, dat is onlangs
weer duidelijk geworden tij
dens de eerste nationale ster
renkijkdag op 3 juni, toen dui
zenden mensen de kans grepen
om op meer dan 150 plaatsen in
ons land de planeet Saturnus
met de ringen, of de maan door
een kijker te bewonderen. De
moderne ontwikkelingen in de
sterrenkunde zijn beangsti
gend en fascinerend tegelijk.
Wanneer mensen als Chriet Ti
tulaer die moderne ontwikke
lingen vertalen voor de leek,
dan lijkt succes verzekerd.
Er zijn in de afgelopen tien
tallen jaren diverse uitste
kende werken gepubliceerd
over de vele onderdelen van
het heelal, zoals zon, maan,
sterren of kometen. Een boek
dat de meest spectaculaire
ontdekkingen in de gehele
sterrenkunde behandelde,
werd tot nu toe gemist. Chriet
Titulaer heeft die leemte met
zijn boek „De mens in het heel
al" opgevuld. Het is een uitste
kende informatiebron gewor
den. Er staan niet teveel gege
vens in en de uitstekende
kleuren- en zwart/wit-foto's
vormen een goede leidraad
voor een vluchtige reis door het
heelal. Prof fesor dr. C. de Jager
spreekt in zijn inleiding over
het verschijnen van „de mens
in het heelal", van een „grote
gebeurtenis in het Neder
landse taalgebied". Volgens
professor De Jager kan zowel
de vak-astronoom als deleek
met een dergelijk duidelijk en
begrijpend boek geluk worden
gewenst.
Chriet Titulaer laat zijn
nieuwste boek uiteen vallen in
tien hoofdstukken. Elk van die
tien onderdelen, als een een
heid geschreven, behandelt
evcnzovele facetten van het
heelal.
.»'WL
KM
Chriet Titulaer, de schrijver van De mens in het heelal 6ij:;|
kijker, waarmee de planeet Pluto werd ontdekt. Op de ruggex
planetenwaarnemer Charles Capen. (foto uit „Mens in het hu
al").
Het eerste hoofdstuk is ge
wijd aan het ontstaan van de
mens en aan het leven op an
dere planeten. Een geliefkoosd
onderwerp van de schrijver,
die eerder deze materie uitge
breid besprak in zijn boek
„Leven op andere planeten".
Verder lezend in „De mens in
het heelal" wordt de leek lang
zamerhand verder mee in de
ruimte genomen. In de eerste
hoofdstukken passeren de
aarde, de zon, de planeten en
de maan de reveu.
Prachtige oude tekeningen,
nog niet gepubliceerde foto's,
die Chriet dankzij zijn vele
contacten heeft kunnen be
machtigen, maken het lezen
van de tekst naast de foto's tot
een feest. Up to date fotomate
riaal, waaronder zeer recent
gemaakte opnamen door de
Viking I en het Skylab. Dieper
doordringend in het heelal legt
de schrijver verbluffend een
voudig uit hoe een ster geboren
wordt en welke levensfasen zij
allemaal kan doorlopen.
Hebben we een duidelijk
beeld gekregen van het feno
meen ster, dan stapt de schrij
ver over naar de melkweg en
sterrenstelsels. De moeilijke
materie wordt haarfijn uit de
doeken gedaan. Een voor
beeld: „De melkweg lijkt op
een krentebol, die doormidden
is gesneden en dik besmeerd
met boter. Als we nu het brood
wegdenken is de boter de
melkwegschijf met 100 miljard
sterren zijn de krenten de bol
vormige sterhopen".
Sterrenwachten verspreid
over de gehele wereld, de
radio-astronomie, het zelf
maken van hemelfoto's; voor al
deze zaken heeft Titulaer nog
wat foto's en begeleidende
teksten overgehouden in de
laatste hoofdstukken. Een
verklarende woordenlijst, die
de veel voorkomende termen in
de sterrenkunde op een rijti
zet en een fotoverantwoorii
maken „De mens in het heeül
tot een boek dat elke leek el
genlijk in huis zou moes]
hebben, al is het alleen i
omdat hij leeft in een tijil
waarin sterrenkunde en ruil
tevaart in een stroomversntl
ling zijn geraakt.
Terecht staat op de omsli;|
dat het boek de mens nw
neemt op ontdekkingsreis do:
de cosmos: „We duiken in i
verleden (hoe reageerden i
voorouders op een staartster]
we reizen dicht bij huis i
bezien we België en Nederlaij
per satelliet), of we gaani
weg naar onmetelijk verrei
onzichtbare sterrenstelsels li
de hoop dat we niet stranden]
een „zwart gat")".
Chriet Titulaer is op t
reis een uitstekend reisltl
der, met oog voor alles
maar enigszins interessai
is. En dat blijkt heel
zijn in het heelal.
FRANS VAN S0|
NOORD-SCHARVVOlDij
Bij de veiling Langedijk j
omstreken in Noorfj
Scharwoude zijn dinsdagr
gen, vijf dagen later danvoi
jaar, als primeurprodukt
eerste vroege aardappelen
de koude grond aangevoel
De wat late aanvoer is te wij"!
aan het koude voorjaar.
De prijzen lagen tussen]
2,22 gulden voor de midde'j
oort dore en 1,38 gulden ï-j
de kleine soort dore. De flj
densoort eerstelingen var«J
renin prijs van2,12 tot2,3!]
de kleine van 1,59 tot l,8f
ROTTERDAM - Het Neder
lands Genootschap van Lera
ren is bang dat een aantal
maatregelen wat betreft de
vervanging van afwezige lera
ren die minister van Kemenade
heeft aanbevolen in een circu
laire, dusdanige roosterpro-
blemen voor de middelbare
scholen zal opleveren dat de
leerlingen er de dupe van wor
den. Het genootschap zegt dit
in een woensdag uitgegeven
verklaring, waarin voorts
wordt gesteld dat de aanbeve
lingen van de minister in feite
neerkomen op geboden.
De leraren benadrukken dat
de maatregelen, die een her
ziening beogen van de
vervangings- en waarne
mingsregeling in het voortge
zet onderwijs, al in de begin
fase op veel verzet stuitten van
de ambtenarencentrales. In de
verklaring herhaalt het ge
nootschap de bezwaren. De
minister schrijft in de circu
laire dat het aanbeveling ver
dient in het begin van afwezig-
heid van een leraar, deze te
vervangen door waarnemers
binnen de school en dat het
minder gewenst is in die pe
riode iemand van buiten de
school aan te trekken. Daarom
zullen de scholen voor een ver
vanger van buiten de school,
geen subsidie ontvangen voor
de eerste 14 dagen dat die per
soon werkzaam is, aldus de
circulaire.
De organisaties van le'8;]
stellen echter dat het
noodzakelijk is iemand
buiten de school aan te b»"
omdat de afwezigen iter
deels voor langere tij1i
zijn, zoals bij herhalings0jj
ningen voor militaire dien5"
bij zwangerschapsverlof
In Antwerpen bij Rubens
kom je bussen vol Japan
ners tegen. Velen van ons
proberen in China te komen
J^nn vorclaor van hlin
zijn
en
de
is
pruuv*v»
en doen verslag van uuu
merkwaardige ervaringen
daar. Door de snellere
communicatie-media z
de contacten tussen Oost
yyest waarschijnlijk om
vangrijker dan ooit in J
geschiedenis het geval
geweest. Daar komt dik
wijls bij dat de westerling,
in zijn gebied de technolo
gische maatschappij zat, in
het Oostern op zoek gaat
naar nieuwe contacten met
geest en kosmos. Dat „Oos
ten" is een uitgebreid en
veelzijdig gebied, dat je niet
op één hoop kunt vegen
India is bijvoorbeeld cultu
reel nogal anders geaard
dan China of Japan. Met
deze beide laatste landen
bestaan al eeuwen lang Eu
ropese contacten, die vooral
berusten op handelsbe
trekkingen. Maar dit heeft
ook gevolgen gehad - r~
I heeft die nog zeer zeker -
I voor de wederzijdse cultuu
r/kunst,
Nu zijn er in de loop der
tijden al heel wat studies en
boeken geschreven over de
kunst en cultuur van Japan en
China. En een man als F.
Northrop heeft in The Meeting
of East and West al eerder po
gingen ondernomen om de
fundamentele verschillen tus
sen oosterse en westerse
zienswijzen daaromtrent te
beschrijven. Maar nu is in een
Nederlandse vertaling van N.
Fuchs-Van Waaren The Mee
ting of Eastern and Western
art van de kunsthistoricus MI-
u
