Spoedig tekort aan energie
Oizekerheid in M.-Oosten en Afrika over winnaar Carter
VS"
I A|axtt0edneFeyenoord-
ïlrc*"
PARTIJBESTUREN PVDA
EN PPR GAAN WEER
PRATEN OVER AKKOORD
Sherry
Kans op uitstel
Aanleg van
brug-tunnei
W-Schelde
kan eind 11
beginnen
C.D.A. winnaar
bij zwakke
opkomst
in Eindhoven
laag
IE STEM
25 DODEN BIJ
TREINONGELUK
iOPMAI1/ IAN ECONOMISCHE ZAKEN VOORSPELT:
zóóó'n
idee
Rosalynn
Carter:
9, Jimmy
bespreekt
besluiten
met mij
In Zeeland
170 kg hasj
onderschept
Verkiezingen agglomeratieraad
Marokkaan
eist 20 mille
smartegeld
Kamerbesluit'
KOWBORSTHAATjeè
I DEN HAAG (ANP)-Het
slaat vrijwel vast, dat er
„og in de jaren tachtig een
situatie zal ontstaan,
waarin aan de Nederlandse
(„„oerbehoeften aan
1 brandstof bij lange na niet
I zal kunnen worden vol
daan, doordat er in de pro-
ducentenlanden niet vol-
doene exportcapaciteit en
exportbereidheid aanwezig
zal zijn.
pit zegt mr. A.A.T. van
Rhijn, plaatsvervangend
directeur-generaal voor de
energievoorziening van het
ministerie van Economi
sche Zaken, in het orgaan
van de Koninklijke Vereni
ging van Gasfabrikanten.
Deze verwachting slaat
voornamelijk op olie en in
de maatregelen, die onver
mijdelijk moeten worden
genomen, speelt derhalve
een streven naar vermin
derde afhankelijkheid van
olie een belangrijke rol. Een
maximale inspanning
zowel op het gebied van
kolen als van kernenergie
zal nodig zijn en verder zal
er o.m. een zeer actief beleid
ter besparing van energie
moeten worden gevoerd.
Mr. Van Rhijn verwacht
vanwege de snel stijgende
vraag al in 1977 krapte op
de oliemarkt, al zal deze
slechts van tijdelijke aard
zijn. Echt onrustbarend
zijn evenwel de aanwijzin
gen ten aanzien van de
lange termijn.
Mr. van Rhijn schrijft
verder dat, als de Opec-
landen in december beslui
ten tot een verhoging van de
olieprijs met tien a vijftien
procent, zoals algemeen
wordt verwacht, dit een
extra last voor de Neder
landse betalingsbalans en
voor de Nederlandse eco
nomie betekenen van 550 a
770 miljoen gulden per jaar
in eerste instantie.
Rosalynn Carter naast haar man in New York vorige
week.
Wereld wacht af
(Van onze redactie buitenland)
NEW YORK/DEN HAAG - De westerse bondgenoten
[vertrouwen erop dat de politiek van de Verenigde Staten
onder de nieuwe president Jimmy Carter in grote lijnen
|onveranderd zal blijven. In die gebieden waar grote inter
nationale spanning heerst wacht men met zorg af hoe de
[„onbekende" Amerikaanse president zich zal opstellen in-
buitenlandse kwesties.
Dat is zo ongeveer de teneur
vandteerste reacties op de uit
ban de presidentsverkie-
zingen in Amerika. In Peking is
Ben van mening dat er in de
letrekkingen met de VS wei-
Inig zal veranderen. Uit Rus-
land is nog geen officieel com
mentaar gekomen, maar par
tijleider Brezjnjev had al voor
de verkiezingen gezegd dat de
|twee kandidaten „de voorkeur
schijnen te geven aan een ver-
lder op normaal peil brengen
■van de internationale toestand
|in van het ontwikkelen van
Igoede betrekkingen met de
■USSR.
REGENACHTIG
In de ochtend mogelijk
™st. Plaatselijk regen of
esp bui. Weinig wind.
«dagtemperatuur rond
radio en
I TELEVISIE
Italiaanse filmindustrie od
na dood.
BINNEN.
BUITENLAND-2
Cultureel verdrag met
'«"Afrika wordt nog niet
BINNEN-
BUITENLAND-3
Een dure grap dat
fv-kijken.
binnen-
0uITENLAND-4
^orthodox concilie op
SP0RT-1
Strain °erkS ma9 na
"ERIJNTJE
De overwinning van Carter
zorgde gisteren in het begin
van de handel op de Londense
wisselmarkt voor een koersda
ling van de dollar ten opzichte
van Europese valuta's. Volgens
de handelaren komt dat door
dat niemand weet wat de eco
nomische gevolgen van de ver
kiezingsuitslag zijn.
Minister Van der Stoel zei
gisteravond in de Tweede
Kamer dat de verkiezing van
Jimmy Carter het aannemelijk
maakt dat in de verhouding
met de derde wereld en de be
nadering van het ontwikke
lingsvraagstuk verschuivingen
in het Amerikaanse beleid zul
len plaats vin'den.
Hoewel hij het nog te vroeg
achtte gedetailleerd commen
taar te leveren, legde hij er wel
de nadruk op dat „ook Carter"
hechte banden met West-
Europa wil handhaven.
De voorzitter van de Euro
pese commissie, het dagelijks
bestuur van de EG, Francois
Xavier Ortoli, rekende erop
dat zich op alle niveaus nauwe
betrekkingen tussen de Ge
meenschap en de Nieuwe Ame
rikaanse regering zullen ont
wikkelen.
In Zuid-Afrika en Rhodesië
vreesde men dat Carter tegen
over de blanken in zuidelijk
Afrika een hardere houding zal
aannemen. In Pretoria voor
spelde men dat de door Kissin
ger ingeleide ontspanning in
de Amerikaans-
Zuidafrikaanse politiek voor
bij is.
In de Arabische hoofdsteden
verklaarde men te hopen dat
de pro-Israëlische uitlatingen
van Carter gedurende zijn ver
kiezingscampagne alleen maar
waren bedoeld om stemmen te
winnen en dat het proces van
een evenwichtige Ameri
kaanse politiek voor het
Midden-Oosten zal worden
voortgezet.
Üe Israëlische premier
Rabin stak de loftrompet over
president Ford die hij een
goede vriend van Israël
noemde die „Israël nooit zal
vergeten". Met betrekking van
de door generaal Dayan beju
belde verdwijning van minis
ter Kissinger van het diploma
tieke toneel merkte Rabin op:
„We zullen nog wel eens met
heimwee aan Kissinger terug
denken".
WASHINGTON - De
definitieve einduitslag
van de Amerikaanse ver
kiezingen is als volgt:
Jimmy Carter kreeg 51
procent van de stemmen
en verzekerde zich van
297 kiesmannen. Gerald
Ford kwam niet verder
dan 48 procent en 241
kiesmannen.
Zie voor informatie
over de presidentsverkie
zingen in de VS de pagi
na's binnen-/buitenl and
2, 3, 4, en 5.
'i «Ijfct"
I |BB
1 1
•••Éi
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De partijbe
sturen van PvdA en PPR zullen
binnenkort weer om de tafel
gaan zitten om te praten over
het veelomstreden ontwerp-
regeerakkoord van de beide
besturen. De bespreking zal
dan voornamelijk gaan over
een eensluidende interpretatie
van de tekst van het ontwerp
akkoord.
Gisteravond heeft het
hoofdbestuur van de PvdA in
Amsterdam urenlang verga
derd over de problemen die
rond de interpretatie van het
akkoord zijn gerezen. Met
name de al dan niet aanwezige
mogelijkheid van een nieuwe
regeringscoalitie met het CDA
was een onderwerp van ge
sprek.
(ADVERTENTIE)
nu met gratis*
kleurenfilm
medium dry .890
Enkele leden van de PvdA
uit de Eerste Kamer hebben
afgelopen maandag voorge
steld, om de mening over het al
dan niet meedoen van het CDA
aan een nieuwe regering af
hankelijk moet worden gesteld
van de houding die het CDA
zal gaan innemen tegenover de
als typisch links afgeschil
derde wetsontwerpen over de
democratisering van de onder
nemingsraden, de vermogens-
aanwasdeling en de grondpoli-
tiek.
In het hoofdbestuur van de
PvdA bleek een meerderheid
wel voor dit voorstel van de
PvdA-senatoren te voelen. Vo
rige week heeft de fractieleider
van de PPR in de Tweede Ka
mer, Bas de Gaay Fortman,
vrijwel precies hetzelfde voor
gesteld, hoewel het partijbe
stuur van de PPR daar niet
eensgezind achter staat.
Feyenoord is na de tweede
ronde van de Europacup nog
de enige Nederlandse verte
genwoordiger. De Rotter
dammers speelden in De Kuip
FC Kaiserslautern met 5-0
weg. Voor PSV lijkt het seizoen
een drama te worden. De
Eindhovenaren, die geen en
kele kans meer op de nationale
titel hebben, werden nu ook in
de Europacup uitgeschakeld.
Het was voor de tweede achte
reenvolgende maal St.-
Etienne, de oude ploeg van
Rijvers, die met dezelfde cijfers
(1-0 thuis en nu 0-0 in Eindho
ven) de Philipsploeg uit het
EC-avontuur speelde. Op de
foto scoort Willy Kreuz het
vierde Feyenoorddoelpunt.
WARSCHAU - Bij Czesto-
chowa in Polen zijn gisteroch
tend 25 personen om het leven
gekomen toen de sneltrein van
Lublin naar Wroclaw op een
stilstaande trein botste.
Zestig personen raakten ge
wond.
WASHINGTON (UPI) -
Rosalynn Carter was een
huiselijke bakvis met
blauwe ogen en bruin haar,
toen een jonge kadet van de
Amerikaanse marine die
Jimmy Carter heette, haar
met een boeket gardenia's
het hof kwam maken.
Van de zomer waren ze
dertig jaar getrouwd. De
eenendertigste verjaardag
vieren ze in het Witte Huis
in Washington. Zoals het de
sterke vrouwen van de
Carter-clan betaamt, heeft
ook mevrouw Carter zich
ontwikkeld tot een eigen
persoonlijkheid die, net als
haar man, gedaan krijgt
wat ze gedaan gekregen wil
hebben. „Ik leerde toen
Jimmy gouverneur was, dat
ik alles kon aanpakken",
heeft Rosalynn Carter ge
zegd.
Rosalynn zegt dat zij haar
man adviezen geeft, maar
dat hij de besluiten neemt.
„Jimmy bespreekt zijn be
sluiten altijd met mij", zegt
ze. „Hij praat er met mij
over. Toen hij gouverneur
was vertelde hij mij altijd
wat hij deed en dan gaf ik
hem mijn mening. Als ik de
materie niet goed begreep,
stelde ik vragen en dan
bezag hij alles ook in ander
perspectief. Wat ik beoogde
was hem te tonen hoe het
publiek zou reageren".
Rosalynn Carter heeft
binnen- zowel als buitens
huis gewerkt. Ondanks de
zorg voor de vier op
groeiende kinderen, heeft
zij de boeken bijgehouden
toen Jimmy Carter in de se
naat van Georgia zat. Toen
hij een gooi deed naar het
gouverneurschap, heeft zij
een jaar lang voor hem in
Georgia campagne gevoerd.
Sinds januari 1975 toen
Carter zijn lange rit naar
het presidentschap begon,
heeft zij vrijwel onafgebro
ken gereisd en was min
stens twee dagen in de week
van huis.
Rosalynn Cater heeft
nooit inwonende huis
houdhulp gehad. „Ik heb
een meisje dat me komt hel
pen wanneer ik de ene dag
thuiskom en de volgende
weer op pad moet".
OOSTBURG De rijkspoli
tie heeft gisteren bij controles
in Oostburg en Sas van Gent
twee auto's aangehouden,
waarin respectievelijk tachtig
en negentig kilogram hasjiesj
werd vervoerd.
Volgens luitenant Schoon-
eveld van de recherche van de
rijkspolitie in Middelburg be
staat het vermoeden dat de 170
kg hasj rechtstreeks vanuit
Turkije per vrachtschip naar
Breskens is gebracht.
Er zijn drie personen gear
resteerd, te weten A.P.P. (36)
uit Rotterdam, P.J.M. (33),zon-
der vaste woon- of verblijf
plaats en W.B. van R. (27) uit
Schiedam.
De 170 kg hasj en de twee
auto's waarin zich zend- en
ontvangapparatuur bevond,
zijn in beslag genomen. De
groothandelsprijs van de partij
hasj bedraagt 3 ton volgens de
politie.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG - Politieke
kringen achten het steeds on
waarschijnlijker dat de kin
derbijslagplannen van het ka
binet het nog voor het eind van
dit jaar zullen halen in het par
lement. Nu zelfs minister
Boersma z'n twijfel heeft geuit
in een bijeenkomst met de ka
mercommissie van Sociale Za
ken, gaan stemmen op om de
wijziging van de wet niet op 1
januari te laten ingaan op 1
april.
Het zou voor het kabinet wel
wat financiële gevolgen heb
ben, als het wetsontwerp (ver
nieuwing kinderbijslag en af
trekregelingen) wordt uitge
steld. Het zou minister Dui-
senberg volgend jaar 270 mil
joen gulden opleveren. Uitstel
met drie maanden maakt daar
ruim 200 miljoen gulden van.
Het is Duisenberg nog niet
duidelijk waar hij dat geld
vandaan moet halen.
De reden voor het waar
schijnlijk uitstel is, dat de
meeste fracties in de kamer te
weinig tijd voor die parlemen
taire behandeling zien. Vooral
de christen-democratische
partijen zien behandeling voor
de jaarwisseling niet zitten,
omdat zij ook nog wachten op
enkele andere wetsontwerpen
in de sector sociale verzekerin
gen, die volgens KVP, ARP en
CHU nauw met de kinderbijs
lagplannen verweven zijn. Ge
noemd wordt bijvoorbeeld het
verlagen van de uitkerings-
premic wet arbeidsonge
schiktheid.
(Van onze redactie binnen
land)
EINDHOVEN - Het CDA is
gisteren als de grote winnaar te
voorschijn gekomen bij de ver
kiezingen voor de agglomera
tieraad Eindhoven, waarvoor
overigens vrij weinig kiezers
een gang naar de stembussen
over hadden.
In de voorlopige einduitslag
bleek het CDA 47 procent van
de stemmen hebben behaald,
een winst van 8,9 procent ver
geleken bij de Tweede-
Kamerverkiezingen van 1972.
De PvdA verloor 3,4 procent en
,-kwam op 18,3 procent, terwijl
de PPR met een verhes van 0,8
procent op 5,1 procent van het
aantal stemmen kwam. De
VVD daarentegen boekte een
winst van 3,6 procent en kwam
net iets boven de PvdA uit op
18,7 procent van de stemmen.
De overige stemmen gingen
naar de volgende groeperin
gen: Samenwerkende Demo
cratische Groeperingen 5,6
procent; GPV 0,6 procent (ge
lijk gebleven); Gemeentebe
langen 0,7 procent; Lijst der
Kinderen 0,2 procent; Boeren
partij 1,7 procent (verlies 0,8)
RKPN 0,7 procent (verlies 0,8);
CPN 1,4 procent (verlies 1,2).
(Samenwerkende Democra
tische Goeperingen, Lijst der
Kinderen en Gemeentebelan
gen namen in 1972 niet aan de
verkiezingen deel).
De voorlopige zetelverdeling
is als volgt: CDA 27, Px'dA 10,
VVD 11, PPR 3, BP 1 en sa
menwerkende democratische
partijen 3.
De opkomst in de stembu
reaus, waarvan de getelde uit
slagen bij de tussenstand in
aanmerking werden genomen,
matig is geweest. In deze stem
bureaus kwam 49,5 procent
van de kiezers op.
„Koffermoord" Breda
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA - De Marokkaan
Mohamed N. (42) wil van de
Staat der Nederlanden ruim
twintigduizend gulden smar
tegeld, omdat hij ten onrechte
mede verdacht werd van de
„Bredase koffermoord". De of
ficier van justitie mr. K. Thijs-
sen heeft de Marokkaan in
middels laten weten dat hij
buiten vervolging is gesteld op
grond van „onvoldoende aan
wijzing van schuld".
Zoals bekend werd N. begin
augustus gearresteerd in ver
band met de dood van zijn
veertienjarige landgenote K.
Elbaz. Het lijk werd gevonden
in een koffer op een braak ter
rein bij de Bredase binnenstad.
De andere verdachte in deze
zaak, de Marokkaan E.O. heeft
in de loop van het onderzoek de
voor Mohamed N. bezwarende
verklaringen volledig herroe
pen, hetgeen leidde tot diens
invrijheidstelling.
De hoogte van het door N.
gevraagde smartegeld is mede
gebaseerd op een beschikking
van de rechtbank Zwolle begin
dit jaar, waarbij in een verge
lijkbaar geval ruim vijftien
duizend gulden als smartegeld
werd toegekend.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG - Als het kabi
net begin volgend jaar het sein
voor de aanleg van een vaste
oeververbinding over de Wes-
terschelde op groen zet, zal in
de tweede helft van 1977 al be
gonnen kunnen worden met de
bouw van de ontworpen brug-
tunnel-combinatie. Een over
grote meerderheid van de
Tweede Kamer heeft dit giste
ren mogelijk gemaakt door het
aannemen van een door de
KVP-er P.A.M. Cornelissen in
gediend voorstel tot wijziging
van de begroting van Verkeer
en Waterstaat.
In dit voorstel vroeg Corne
lissen de regering om zich voor
f 1,15 miljard garant te stellen
voor de leningen die gesloten
moeten worden door de nog op
te richten maatschappij, die de
aanleg van de oeververbinding
en het beheer daarover voor
haar rekening zal nemen.
Slechts 12 Kamerleden
stemden tegen het voorstel: de
gehele PPR-fractie, de heren
Imkamp en van Mierlo (beiden
D'66), alsmede de KVP-ers
Peijnenburg, Hermsen en
Bremen. De laatste drie gaven
te kennen, dat zij weliswaar de
totstandkoming van een vaste
oeververbinding toejuichen,
maar dat zij het met het oog op
de krappe financiële situatie
op de begroting ongewenst
achten als er f 1,15 miljard
wordt gereserveerd voor een
.kredietgarantie.
De tegenstemmers uit de
PPR en D'66 juichen de aanleg
van een oeververbinding op
zich niet toe. Zij zijn van me
ning, dat door een verdere ont
sluiting van Zeeuwsch-
Vlaanderen de verkeersinten
siteit daar nog meer zal toene
men, temeer daar nieuwe ver
bindingswegen vaak nog meer
nieuwe wegen aantrekken. Het
liefst wil men het enigszins
rustieke en besloten karakter
van Zeeuwsch-Vlaanderen
behouden.
Volgens de KVP-er Cornelis
sen heeft de Kamer nu al het
mogelijke gedaan om de aanleg
van de vaste oeververbinding
te bespoedigen. „Alles hangt
nu verder af van een spoedige
kabinetsbeslissing", aldus
Cornelissen.
In Zeeland is verschillend
gereageerd op de wijziging van
de begroting. Tegenover opti
mistische reacties van de
meeste politici staan relative
rende uitlatingen van voorzit
ter drs. M. Verburg van de
Stichting Vaste Oeververbin
dingen, vooral, gedeputeerde
A. Kaland.
(Zie voor deze reacties
Stad en Streek pagina 1)
(ADVERTENTIE)
ZSO E/W/.TO 14JÏ
WOR
