ONDANKS VEEL KRITIEK
SEIN OP VEILIG VOOR DEN UYL
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
Meer ruimte voor bedrijfsleven,minder ruimte voor lonen
HUIS
WOENSDAG
'erbïnding I ïriiwilli9e
y I werkloosheid
Tekort op b
eg roting
14,6 miljard
gulden
BESTEM
Aap na jacht in Hans weert gevangen
Vondeling bedroefd
Chileen in
VS gedood
22 SEPTEMBER 1976
116e jaargang - no. 18063
Nieuw systeem
kinderbijslag
jeid voor vaste I Regering tegen
I BB'TENLAND-3
Recordtekort
Meer openheid
-
mmmm
Nederlanders
lichtten
bedrijven in
België op
Antiekbeurs EINDHOVEN
Prinsjes-
dag
drukker
dan
vorig
jaar
te koop gevraagd
of aan te bieden?
Met een „Kleintje" in onze
rubriek „Huizen" zit u dan
zogezegd op rozen. Immers
vele tienduizenden
Stern-lezers en lezeressen (vijt
van de tien) hebben bijzondere
belangstelling voor onze
>t,Kleintjes"-rubriek „Huizen".
[directeur: DR. W.A.J.M. HARKX
HOOFDREDACTEUR: L. LEIJENDEKKER
KANTOREN TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - GOES - HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN - VLISSINGEN
(Van onze parlemen
taire redactie)
DEN HAAG - Het
kabinet-Den Uyl krijgt van
I de vijf regeringspartijen het
I fiat om zijn laatste begroting
luit te voeren, ondanks de
enorme twijfels" van vrij-
'wl alle fractieleiders. „Te-
veel wordt verwacht van de
toekomst, te weinig voor de
jaren '77 en '78", was het
1 commentaar van KVP-
fractieleider Andriessen, die
daarmee de bedenkingen van
I vrijwel alle andere politieke
leiders verwoordde.
Uitlatingen van die leiders
wijzen er op, dat de
christen-democratische par
tijen in feite nu al hun uit
gangsstelling hebben inge
nomen voor de kabinetsfor
matie van volgend jaar. Met
name KVP-fractieleider
Andriessen en in mindere
mate AR-leider Aantjes, ac
cepteren het huidige kabi
netsbeleid alleen maar op
voorwaarde, dat een volgend
kabinet extra zal gaan be
zuinigen.
De christen
democratische partijen mik
ken op een stijging van de
rijksuitgaven met hooguit 0,7
procent van het nationaal in
komen. De 1-
procents-stijging van nu zal
dan op z'n minst moeten
worden teruggebracht tot 0,8
procent. Dat betekent zeker
een half miljard minder fi
nanciële ruimte voor het dan
te formeren kabinet.
Verder dan enkele kriti
sche kanttekeningen komen
KVP en ARP niet, gezien hun
uitgangsstelling, dat een
nieuwe extra bezuiniging een
zaak is van het volgend kabi
net. De noodzaak van ver
dere beperking van uitgaven
is wel het uitgangspunt van
de oppositiepartijen VVD en
DS'70 bij het beoordelen van
het beleid. WD-leider Wie
gel vindt het kabinet „mach
teloos en krachteloos" en
noemt het „schaamteloos"
dat het kabinet de problemen
opschuift naar latere jaren.
Dat vindt overigens ook de
oppositionele christen
democratische CHU, welks
fractieleider Kruisinga con
stateert, dat er volgend jaar
in feite niets overblijft van
een beleidsombuiging in de
„goede richting". Het com
mentaar van de CH-fractie
sluit overigens meer aan bij
dat van WD-er Wiegel, dan
bij dat van beide andere
CDA-partners.
Werkgeversverbonden,
middenstandsorganisaties
en middelbaar en hoger per
soneel kenschetsen het beleid
als „samenleven op de rand
van de afgrond", „verkeerd
beleid op drijfzand" en
„noodverbanden met twijfe
lachtige effecten". In deze
kringen verwacht men
nauwelijks enig heil van de
aangekondigde
investerings-stimulans van
enkele miljarden guldens.
Positiever reageren pro
gressieve regeringspartijen
en vakcentrales. Om met de
laatste te beginnen: de Fede
ratie Nederlandse Vakbewe
ging en het CNV zijn erg blij,
dat er binnenkort met de re
gering en de werkgevers on
derhandeld kan worden over
lonen voor volgend jaar. Het
kabinetsbeleid biedt daartoe
de ruimte (geraamd wordt
een reële inkomensstijging
voor de gemiddelde werkne
mer van anderhalf procent).
(Vervolg op
buitenland 2).
binnen-
i as «i
Ut
*$S
abinet wil werk voor iedereen
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG - „Werk voor iedereen in een samenleving, waarin minder
longelijkheid heerst en ieder gelijke ontplooiingsmogelijkheden heeft". Zo
lis in de Troonrede het centrale beleidsthema verwoord, dat het kabinet
IDen Uyl „ondanks een economisch ongunstig getij" ook in het laatste jaar
[van zijn zittingsperiode verder wil uitwerken. Dat moeilijke laatste jaar
[wordt in de miljoenennota omschreven als „toetssteen" voor het kabinets-
beleid.
Meer begrotingsnieuws
op de volgende binnen-
buitenland pagina's:
12-commentaar: 3-Zorgen
over kostenstijging open-
r vervoer; 4-twee visies
I op de miljoenennota; 5-een
1 cijferdans door het huis-
I houdboekje van Vader
it; O-Nederlands positie
I in het Buitenland is kwets-
I haar; 7-Sociale verzekerin-
g»; gigantische besparing;
8-Van Kemenade wil nog I
[tondkomen met basis-
school.
vr-*
droog
Wj zonnig. Zwakke tot
matige wind uit oost tot
I zuidoost.
Middagtemperatuur rond
I '"graden.
RADIO EN
TELEVISIE
binnen-
BUlTENLAND-2
I ,„?,er Cus,ers veroordeelt
«levenslange
deportatie.
binnen-
I koninkrijk te koop.
I BlNNEN-
BUiTENLAND-8
I Wie Stem: De
"'hoekers op vakantie.
SP0RT.f
I jf!,"suppor,ers durven
«"Wag niet naar Utrecht.
tP0RT"2
In!1*6 Wilde wintin
ndrecht.
"ERlJNTJE
Voor 1977 staat voorop het terugdringen van de werk
loosheid (tot 150.000 man in 1980) met handhaving van het
huidige peil van de gemeenschapsvoorzieningen en het
veilig stellen van de inkomenspositie van de laagst betaal
den. Om dit mogelijk te maken wordt in de miljoenennota
een „diep ingrijpend beleidsprogramma" ontvouwd, dui
delijk gericht op uitbreiding van de investeringen door een
verbetering van het rendement van het bedrijfsleven.
Dit beleid zal „gedurende een reeks van jaren een zware wissel
trekken op de bereidheid privé-aanspraken te matigen en natio
nale en internationale solidariteit in de praktijk te brengen",
constateert minister Duisenberg in de miljoenennota. De nieuwe
investeringen en de daaruit voortvloeiende nieuwe arbeidsplaat
sen (vooral in de dienstensector) kunnen namelijk alleen gereali
seerd worden als de werknemers bereid zijn de eerst komende
jaren genoegen te nemen met een zeer bescheiden (maximaal 1,5
procent per jaar) groei van het reëel beschikbare inkomen en als
uitbreiding van de collectieve voorzieningen (1%-norm) nage
noeg achterwege blijft. De hogere inkomens gaan er zelfs op
achteruit.
Over het geheel genomen moet de loonsomstijging beperkt
blijven tot 8 a 8,5% (nog 15,5 in 1974). Daar staat dan (mede dank
zij een gericht prijsbeleid) een prijsstijging tegenover van 6,5
procent.
Zou het voorgestelde werkgelegenheidsbeleid niet aanvaard
worden dan zou de werkloosheid stijgen tot 250.000 a 300.000
man in 1980. De schatkist zou hiervoor 7 a 8 miljard gulden
moeten opbrengen en dat is „nauwelijks te dragen". De regering
is voorts niet van plan vrijwillige werkloosheid financieel moge
lijk te maken. „Het verrichten van arbeid is voor onze maat
schappij van wezenlijk belang voor het behoud van onze wel
stand en het veiligstellen van collectieve voorzieningen", aldus
minister Boersma (Soc. Zaken). Tegen mensen, die misbruik
maken van die voorzieningen zal strenger worden opgetreden.
De rijksbegroting 1977 vraagt aan uitgaven 86,6 miljard. Daar
staan 72 miljard aan inkomsten tegenover, zodat er een tekort is
van 14,6 miljard. De financiering van dit tekort zal grote proble
men opleveren. Als gevolg van de daaruit voortvloeiende krapte
op de kapitaalmrkt is o.m. de vaste oeververbinding voor de
Westerschelde voorlopig van de baan: er kan voor dit werk geen
geld geleend worden. Met die kapitaalmarkt staat ook de koers
van de gulden in verband. Minister Duisenberg wil daarin geen
verandering brengen.
De belastingtarieven worden niet verder verhoogd. De BTW-
verhoging per 1 oktober (1690 miljoen) gaat echter normaal door.
De kinderaftrek wordt vervangen door een nieuw systeem van
kinderbijslag (opbrengst 910 miljoen); de vervroegde afschrij
ving en de investeringsaftrek worden vervangen door een ge
richte investeringspremieregeling. Voor het woon-werkverkeer
kan meer aan reiskosten worden afgetrokken, dit ter bevordering
van de mobiliteit van de werknemer.
Het werkgelegenheidsbeleid van de regering wordt nu vooral
gericht op de bestrijding van de structurele werkloosheid. De
(zwakke) regio's krijgen extra aandacht. De papierwinkel, die
een dynamisch investeringsbeleid in de weg staat, wordt zoveel
mogelijk beperkt. Oudere werknemers krijgen meer mogelijkhe
den om zich ten behoeve van de werkgelegenheid van jongeren
uit het arbeidsproces terug te trekken.
In Troonrede en Miljoenennota wordt voorts een omvangrijk,
ambitieus pakket aan wetgevende arbeid aangekondigd. Die
wetsvoorstellen zijn vooral gericht op meer openheid, medezeg
genschap en rechtvaardiger inkomensverhoudingen.
Zo wil de regering:
openbaarheid van inkomsten uit arbeid van werknemers en
beoefenaren van vrije beroepen.
uitbreiding van het instrumentarium voor een gericht inko
mensbeleid.
matiging van de pensioenopbouw van politieke ambtsdragers
en van de salarissen van ambtelijke topfunctionarissen.
minimumloon voor kleine zelfstandigen van 58 tot 65 jaar.
handhaving van de ontwikkelingshulp op 1,5 procent van het
nationale inkomen.
Troonrede en Miljoenenota stellen bij herhaling dat „alle in
komensgroepen hun bijdrage zullen moeten leveren aan duur
zaam herstel van de economische groei en de werkgelegenheid".
Als die bereidheid er is mag gerekend worden op een (langzaam)
opgaande welvaartslijn.
Koningin Juliana tijdens het uitspreken van de Troonrede, waarmee zij het nieuwe zittingsjaar van de Staten Generaal opende
De jacht op de aap in
volle gang in de loods.
(Van een onzer
verslaggevers)
HANSWEERT- De aap,
die enige tijd in een door
hemzelf uitgegraven oud
konijnenhol in de zeedijk
aan de Westerschelde tus
sen Bath en Waarde heeft
gewoond en maandag werd
ontdekt, is gisteren door
nieuwsgierigen en politie
opgejaagd en uiteindelijk in
Hansweert gevangen.
De aap, een mannetjes
meerkat van ongeveer vier
jaar, bleek gisteren bij het
krieken van de dag niet
meer in zijn hol te zitten. In
de loop van de ochtend
werd hij op verschillende
plaatsen, o.a. bij de veerha
ven in Kruiningen, gesigna
leerd.
Tegen één uur zag de heer
C. Polderman het dier lopen
m de Wolstraat in Hans-
weert. Hij ging er achter
aan. Het dier vluchtte in een
loods van de firma Van der
Straaten aan de Werfdijk.
De heer Polderman gooide
de deur dicht en belde de
politie.
Korte tijd later probeerde
een man of vijftien de
meerkat in de loods te pak
ken te krijgen. Nadat het
dier een kwartier lang was
opgejaagd, vluchtte het in
een magazijntje dat in de
loods is ondergebracht.
Daar moest hij zich voor de
overmacht gewonnen ge
ven. De meerkat werd ge
kooid en in de loop van de
middag overgebracht naar
het dierenpark Animali in
Eindhoven.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG - De voorzitter
van de Tweede Kamer, dr.
Anne Vondeling, heeft gisteren
zijn hoop, dat de regering ge
hoor zou hebben gegeven aan
zijn regelmatig gevoerde plei
dooi om de troonrede in be
grijpelijker Nederlands op te
stellen, in rook zien opgaan; de
opzet van het meest gelezen en
beluisterde staatsstuk bleek
nog steeds voor een groot deel
in „oude stijl" te zijn. Het we
melde weer van lange zinnen,
bijzinnen, en politiek jargon en
ook nu weer was het de konin
gin a.an te zien dat ze moeite
had met haar pogingen, de
tekst zo duidelijk mogelijk
voor te dragen. „Ik ben teleur-
mSMÊmmSËÊsÊ
gesteld en zeer bedroefd", ver
klaarde Vondeling. „Er is wel
iswaar sprake geweest van
enige vooruitgang in de opzet
van de troonrede, maar toch
waren er nog steeds zinnen om
van te gruwen. Er waren zelfs
zinnen bij die je de koningin
nauwelijks kunt laten uitspre
ken. Haar dat aan te doen,
komt neer op majesteitsschen
nis".
Premier Den Uyl is het niet
met Vondeling eens. Volgens
hem is het politiek gevaarlijk
om zinnen om te gooien of be
paalde woorden door andere
woorden te vervangen. „Dat
kan soms een verschuiving in
de betekenis veroorzaken. De
opzet van de tekst luistert heel
nauw", zei .Den Uyl er mag
geen speld tussen te krijgen
zijn.
Bovendien vindt de premier,
dat de troonrede niet gezien
mag worden als een toespraak
tot het volk, maar als een rege
ringsverklaring aan het par
lement. Dr. Vondeling ontkent
dit niet, maar volgens de ka
mervoorzitter is dat geen ex
cuus. „Ook kamerstukken die
nen düidelijk te zijn", meent
hij.
BRUSSEL (ANP) - Drie Ne
derlanders, die een jaar gele
den te Antwerpen de firma
„Handelsonderneming Ver
zendhuis Internationaal" heb
ben opgericht, worden mo
menteel door de Belgische po
litie gezocht. Het drietal wordt
ervan verdacht een aantal Bel
gische bedrijven voor een to
tale som van ongeveer ander
half miljoen gulden te hebben
opgelicht.
WASHINGTON (AFP) - Or
lando Letelier, onder president
Allende Chileens minister van
buitenlandse zaken en van de
fensie. is gisteren in Washing
ton om het leven gekomen bij
een aanslag. Letelier stierf bij
een hevige ontploffing die zijn
auto uiteenreet.
DORDRECHT (ANP) - De
elfjarige Leo van den Eyk uit
Dordrecht zal waarschijnlijk
gedeeltelijk blind blijven,
omdat hij een kogeltje uit een
luchtbuks in zijn oog heeft ge
kregen.
(ADVERTENTIE)
A m 4-p S J- Zaterdag 25 september van 14 tot 22 uur
/~%11 9 ir^ii Zondag 26 september van 11 tot 19 uur
Philips Jubileum-Hal (P.O.C.j
(Van onze redactie
binnenland)
DEN HAAG - Prinsjes
dag 1976 heeft meer men
sen naar de residentie ge
lokt dan vorig jaar is de
algemene indruk. Rond
elf uur hadden al honder
den toeschouwers een
plaatsje gevonden langs
de route. De mensen in
stalleerden zich op de
speciaal opgebouwde tri
bunes of op meegebrachte
klapstoeltjes en sinaas
appelkistjes.
Nieuw in de bijvalsbe
tuigingen waren de
spreekkoren waarbij
„Bernhard, Bernhard"
werd geroepen. Dat ge
beurde toen de konink
lijke familie op het balkon
verscheen van het paleis
aan de Lange Voorhout.
Honderden juichenden
mensen drongen door de
afzetting. Langs de route
bleken veel mensen zich
getooid te hebben met een
witte anjer. Enkele men
sen deelden anjers uit.
Koningin Juliana zin
speelde alleen in de alle
reerste zin van de troon
rede op de recente pro
blemen rond prins Bern
hard: „Ongetwijfeld gaan
de gedachten terug naar
de moeilijke periode die
achter ons ligt. Laten wij
vandaag, in het besef van
een gemeenschappelijke
verantwoordelijkheid,
vooral zien naar het vele
wat ons te doen staat".
Prins Bernhard was ge
kleed in een donkergrijs
jacket. Hij droeg geen on
derscheidingen, wel een
anjer. Prins Claus en de
heer Van Vollenhoven
toonden hun onderschei
dingen wel. Claus had de
rozet van het grootkruis
der orde van de Neder
landse Leeuw in het
knoopsgat van zijn revers
en Pieter was getooid met
de rozet van het groot
kruis in de huisorde van
Oranje.
De Antilliaanse parle
mentaire delegatie kreeg
een speciaal woord van
welkom in de ridderzaal.
„De aanwezigheid van de
Antilliaanse parlementa
riërs onderstreept de een
heid van het koninkrijk",
aldus Eerste Kamer
voorzitter Thurlings. De
PSP-fractie had zich
evenals vorig jaar om
principiële redenen afwe
zig gemeld.
