URVOORD
uwdagcompl^l
vr*8
.PENDELMISSIE' IN ZUIDELIJK AFRIKA BIJNA ROND
IE STEW
LOONMAATREGEL MAAKT
NIET ONTEVREDENER
Bij bestelling van
13 Orions
voor 120 min.
aan tegenorders
WOENSDAG
Pakistan en India
Britse Koh-i-noor
jaargang rtp- ||||ll||
Rubbers: Met vijfjarenplan
naar 150.000 werklozen
I °NITENLAND-5
I "Lijntje
Novib-man
in Ecuador
ontvoerd
Kissinger wil
komende week
al naar Afrika
Bernhard reikt
Erasmusprijs
niet uit
WET GASTARBEIDERS
Minister wil
wel promotie
kansen van
gastarbeiders
garanderen
Lockheed en ministerie
„min of meer" akkoord:
200 Bedrijven
Incident tussen
Israël en V.S. in
Golf van Suez
Controle
op BTW-
ver hoging
in winkels
3 >£9-0 nO-JARIGE
LEIMIIMG - 1376
tweede uitgifte
OM
straat 16
lidderstraat 9
enstraat 86
raat 81
irs, Galerij 31
s, Kerkstraat 7
at 6
lijk 35-37
luider,
sage 238-240
rhapenmarkt 26-28
m. Boexstraat 5
nelstraat 23
3IRECTEUR: DR. W.A.J.M. HARKX
HOOFDREDACTEUR: L. LEIJgNDEKKER
KANTOREN TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - GOES - HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN - VLISSINGEN
EER
EER
ERK-
OZEN
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Hoewel het aantal werkloze mannen de
lorige maand iets is gedaald, 330 minder werkloos) is over
lit periode een sterke stijging van de werkloosheid onder
touwen te constateren: in augustus kwamen er maar
lefst 6400 bij, waardoor het totaal aantal werklozen steeg
Et 213.310.
it bij
kelijke
ermijn-
3ke
1/4%.
3ft een
ank
ur. Markt 16. tel (01608113752=Ho'*t-
i. Antwerpsestraat 22. tel. (01645)2
67)1401 Steenbergen. Markt 1b.
tevens: Afdeling Publiciteit en Pub"
»t u van DE STEM een lekkere fles
De vernieuwde krant, waarin u
dagelijks leest.
EN DE NIEUWE ABONNEE IS:
TS:
nnement8geld betalen
id (12,71)
taal (37,75).
iANDE NIEUWE ABONNEE
GEGEVEN DOOK:
ATS:
ipen enveloppe (zonder postzegel)
ir: Dagblad De Stem, -
mmer 112, Breda.
lorrigeert men deze cijfers
Ichter vanwege de seizoenin-
Boeden. dan stijgt het aantal
lerkloze mannen met 3200
har 191.000 en dat bij de
houwen met 2600 naar 58.100.
Dat betekent dat nu 5,2 pro-
kot van de totale afhankelijke
leroepsbevolking zonder werk
|De investeringen zijn de eer-
b zes maanden van dit jaar
[et zo'n 10 procent gedaald
■geleken met vorig jaar toen
V situatie ook al niet roos-
Hirig was. Deze daling is er
|e oorzaak van dat het aantal
[erklozen toeneemt en dit jaar
middeld erg hoog blijft.
Overigens liet minister Lub-
i van Economische zaken
(sieren weten, niet zó pessi-
DROOG
Perioden met zon.
Zwakke tot matige
westelijke wind. Maximum
temperaturen rond 21
graden.
BINNEN-/
BUITENLAND-2
Nederlanders niet erg
ongerust over criminaliteit.
BINNEN-/
BUITENLAND-3
Spaanse politiek
gewelddadiger dan de
gese.
BINNEN-/
BUITENLAND-4
I"e'ne Stem: een kabouter
sp.
I BINNEN-/
l?5e vakbeweging
n racisme en
ISPORT-1
6l|evan Oosten is hard
e9 naar tweede
üden medaille.
mistisch te zijn. Hij geloott dat
onder invloed van het rege
ringsbeleid (stimulering van
investeringen) het aantal
werklozen de komende jaren
tot zo'n 150.000 man kan wor
den teruggebracht. Dat moet
dan in vijf jaar gebeuren, wat
betekent dat er jaarlijks zo'n
20 a 25000 werklozen aan de
slag moeten komen. De rege
ring hoopt dat de eerste resul
taten volgend jaar merkbaar
zuilen zijn.
Inmiddels blijven de werk
gevers wel erg somber.
VNO-voorzitter Van Veen ge
looft niet in plannen van de re
gering zolang de arbeidskosten
in ons land hoog blijven. Het
VNO verwacht niet dat als ge
volg van de regeringsmaatre
gelen de rendementen (wins
ten) van het bedrijfsleven dit
jaar beter zullen uitvallen dan
vorig jaar.
De vraag naar arbeidskrach
ten daalde in augustus met 400
en kwam daardoor op 44.000
vacatures. Het aantal be
drijven dat werktijdverkorting
kent, daalde tot half augustus
met 333 (totaal 21.011 werk
nemers). Opvallend daarbij is
de sterke daling in
Noord-Brabant (72 bedrijven
minder met werktijdverkor
ting: 4595 werknemers). In zee
land is nu nog maar één be-
drijfmet werktijdverkorting.
Tot half augustus verminderde
het aantal ondernemingen met
kortere werktijden namenlijk
met 7. In totaal zijn in deze
provincie nog 2 werknemers,
die als gevolg van de economi
sche malaise korter moeten
werken.
Op Groningen, Drente en
Zeeland na is de Vorige maand
de werkloosheid overal geste
gen. In Noord-Brabant steeg
het aantal werkloze mannen
met 151 tot 29.520 en het aan
tal werkloze vrouwen met 843
tot 10.670.
DEN HAAG (ANP) - Een
Chileense medewerker van de
Novib (Nederlandse Organisa
tie voor Internationale Bij
stand), Rodrig Egena, is afge
lopen donderdag door gewa
pende mannen uit zijn hotel
kamer in Quito, Ecuador, ont
voerd en sindsdien spoorloos.
De Nederlandse ambassade in
Quito is betrokken bij de na
sporingen.
Egena, vóór de staatsgreep
van Pinochet adviseur van de
minister van economische
zaken en financiën, week in
september 1973 uit naar Ne
derland waar hij als vluchte
ling werd toegelaten. Op 7 au
gustus vertrok hij in opdracht
van de Novib naar Peru om
ontwikkelingsprojecten te be
spreken, op de 29ste reisde hij
door naar Ecuador.
DEN HAAG (ANP) - De tevredenheid over
het inkomen is er na de uitvoering van de
loonmaatregel niet minder op geworden. Dat
concludeert het Nederlands Instituut voor de
Publieke Opinie en Marktonderzoek (NIPO)
uit een nieuwe enquête onder 902 ondervraag
den eind augustus.
Wel tevreden met hun inkomen was eind
juni 74 procent, eind augustus was dat 78 pro
cent. Niet tevreden met hun inkomen was eind
juni 24 procent, eind augustus 18 procent.
Volgens het NIPO is ook „het rondkomen"
met het inkomen er niet slechter op geworden.
Eind juni èn eind augustus zei 8 procent geld
over te houden. „Gemakkelijk rondkomen"
deed eind juni 44 procent, eind augustus 43
procent. „Net rondkomen" kon eind juni 40
procent, eind augustus 38 procent. Eind juni
kwam 6 procent „echt tekort", eind augustus 5
procent, aldus het NIPO.
Minister Boersma.
Na afloop van de Afrikaanse
Angola, Nyerere van Tanzania
(Van onze
redactie buitenland)
HAMBURG JOHANNES
BURG KAAPSTAD - Henry
Kissinger is bereid volgende
week al naar Afrika te gaan
voor onderhandelingen over
een vreedzame machtsoverd
racht van blank aan zwart in
Rhodesië en Namibië. Hij
wacht echter nog op een offi
ciële uitnodiging van Afri
kaanse leiders. Op de vraag of
hij in ieder geval wel een di
plomatieke pendelmissie in
Afrika gaat ondernemen, on
geacht het tijdstip, ant
woordde Kissinger gisteren in
Hamburg: „Ik kan op dit punt
niet definitief zijn". Een en
ander hangt „in grote mate" af
van wat de staatshoofden van
Tanzania, Zambia, Botswana,
Angola en Mozambique tij dens
hun jongste minitop in Dar es
Salaam hebben besproken.
Hiertoe is zijn onderminister
Schaufele naar Tanzania ver
trokken.
minitop in Dar Es Salaam: van links naar rechts dc presidenten Kaoenda van Zambia, Neto van
Seretse Khama van Botswana en Samora Machel van Mozambique.
Een vooraanstaand Ameri
kaans functionaris in het ge
volg van Kissinger had eerder
op de dag gezegd, dat de be
windsman afzonderlijke uit
nodigingen had ontvangen van
premier John Vorster van
Zuid-Afrika en president Ju
lius Nyerere van Tanzania om
een Afrikaanse pendelmissie te
beginnen.
Volgens de functionaris was
het zeker, dat Kissinger niet
later dan komende maandag
naar Afrika zou vertrekken.
Een woordvoerder van presi
dent Nyerere in Dar es Salaam
zei dinsdagavond, dat Tanza
nia Kissinger geen uitnodiging
heeft gestuurd maar dat het de
idee toejuicht. ,,Hij komt niet
op onze uitnodiging", aldus de
presidentiële woordvoerder.
„Hij heeft gevraagd om te
komen en wij hebben gezegd:
Oké, kom maar".
De minitop van de Afri
kaanse leiders, die overigens
gistermiddag reeds werd afge
sloten, heeft zich volgens de
presidentiële woordvoerder in
Dar es Salaam helemaal niet
beziggehouden met een even
tueel bezoek van Kissinger aan
Afrika. De staatshoofden van
Tanzania, Botswana, Zambia,
Angola en Mozambique voer
den gesprekken met leiders
van de Afrikaanse bevrij
dingsbewegingen in Rhodesië,
Namibië en Zuid-Afrika. Hun
voornaamste doel was een ver
zoening tot stand te brengen
tussen de rivaliserende vleu
gels van de Rhodesische Afri
kaanse nationale raad, hetgeen
hun, blijkens het slotcommu-
Henry Kissinger.
niqué van de minitop, niet is
gelukt.
Bij gewelddadigheden, die
zich opnieuw uitstrekten tot in
de blanke wijken van Kaap
stad, zijn gisteren een zwarte
demonstrant en een kleurling
door kogels van de oproerpoli
tie gedood.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG - Prins Bern
hard zal op 17 september niet
de Erasmusprijs uitreiken, zo
heeft de RVD laten weten.
Vorige week nog ontkende
deze voorlichtingsdienst dat
prins Bernhard als gevolg van
het rapport van de
commissie-Donner zijn bin
nenlandse afspraken zou af
zeggen. De prins is blijkbaar
op zijn eerdere voornemen te
ruggekomen.
Prinses Beatrix zal overi
gens de uitreiking van de
Erasmusprijs aan Amnesty In
ternational en de Franse pro
fessor René David in Leiden
wel bijwonen.
(Van onze correspondent)
LONDEN - Pakistan wil de beroemde Koh-i-noor terug,
maar dit bericht was koud de wereld in of India liet weten
dat zij de werkelijke eigenaar is. Die kostbare diamant
wordt algemeen als de fraaiste ter wereld beschouwd. Hij is
1000 jaar oud en hoort sinds omstreeks 1849 bij de Britse
kroonjuwelen.
In de Tower van Londen kan men hem zien. Hij is de
centrale edelsteen, 109 karaats, in de zogeheten „gema-
linskroon van de koningin"de kroonjuwelen.
Premier Bhoetto van Pakistan schreef dezer dagen aan
premier Callaghan van Groot-Brittannië, dat zijn land de
teruggave van de Koh-i-noor zou beschouwen als een dui
delijk teken, dat het koloniale tijdperk voorgoed tot het
verleden behoort. De Pakistaanse premier heeft z'n ver
zoek - dat een vriendschappelijke vraag is en geen eis - ook
toegelicht aan de Britse conservatieve leidster, Margaret
Thatcher, die momenteel zijn land bezoekt.
Het Indiase persbureau Samatsjar, heeft gisteren echter
Indiase experts aan gehaald, die zeggen dat de diamant
helemaal van Indiase oorsprong is en alleen door India kan
worden opgeëist. De Indiase experts, die door het persbu
reau niet met name worden genoemd, zeggen dat de Koh-i-
noor in een Indiase mijn is gevonden en aan verscheidene
Indiase heersers heeft behoord. De laatste was prins Dalip
Singh, die werd gedwongen de diamant af te geven toen de
Britse Oostindische Compagnie in 1849 de Pendjaab an
nexeerde. De Pendjaab is nu deel van Pakistan.
In londen toont men zich vooralsnog niet geneigd de
vraag van premier Bhoetto welwillend te beantwoorden.
Men vreest, dat de teruggave van de kostbare edelsteen een
precedent zou scheppen voor alle gewezen kolonies. Op die
manier zouden de Britse musea beroofd worden van vele
onvervangbare schatten, die zich vaak al eeuwen in
Groot-Brittannië bevinden.
Premier Ca llaghan zal de zaak bespreken met koninging
Elisabeth.
Boersma fel
tegen Kamer
(Van onze sociaal-economische redacteur)
DEN HAAG - Minister Boersma (Sociale Zaken) voelt er niets
voor een buitenlandse werknemer al na drie jaar verblijf in ons
land eenzelfde bewegingsvrijheid op de arbeidsmarkt te geven
als de Nederlandse werknemer. Hij hield gisteravond in de
Tweede Kamer bij de behandeling van de wet arbeid buiten
landse werknemers vast aan een periode van vijf jaar. Hij ris
keerde hiermee een harde confrontatie met de PvdA en de CDA-
fracties, die na drie jaar een tewerkstellingsvergunning aan de
gastarbeiders willen geven.
Verwacht wordt dat een
meerderheid van de kamer
voor een periode van drie jaar
zou stemmen of wellicht vier
jaar, om de minister wat mil
der te stemmen.
De minister wees er op dat
een periode van drie jaar het
wetsvoorstel zou uithollen.
Wanneer drie jaar wordt aan
gehouden krijg je jaarlijks
achtduizend gastarbeiders
meer in ons land, zo betoogde
hij. De minister verdedigde de
periode van vijf jaar door te
stellen dat ook een vestigings
periode bij naturalisatie is ge
bonden aan vijf jaar en dat an-
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Wanneer Ne
derland zou besluiten tot aan
schaffing van het marine
verkenningsvliegtuig P 3
Orion van Lockheed ter ver
vanging van de verouderde
Neptune zal Lockheed in Ne
derland compensatie-orders
plaatsen voor 25% van de to
tale aanschaffingswaarde. In
1974 werd de waarde van de 13
Orions, die ter vervanging van
de Neptunes nodig zijn, ge
schat op 530 miljoen gulden.
Naar de prijzen van 1974 ge
meten zou Lockheed in Neder
land dus voor 120 a 130 milj oen
gulden aan tegenorders moe
ten plaatsen.
Een woordvoerder van het
ministerie van Economische
Zaken heeft gisteravond ver
klaard dat Lockheed en Eco
nomische Zaken dit „min of
meer zijn overeengekomen,
vooruitlopend op een even
tueel te plaatsen order".
Zoals bekend maakt de
Orion, ondanks de Lockheed-
affaire, nog steeds verreweg de
meeste kans de Neptune te
vervangen. De Orion heeft in
feite geen serieuze concurrent.
Economische Zaken heeft
Lockheed een lijst van onge
veer tweehonderd Neder
landse bedrijven gegeven, die
voor compensatie-orders in
aanmerking komen. Lockheed
heeft reeds contact gezocht
met een groot aantal van deze
bedrijven. Economische Zaken
is daarvan wel op de hoogte ge
steld maar is daarbij niet actief
betrokken geweest. Een
woordvoerder van het ministe
rie zei dat het „niet van emi
nent belang is" dat Economi
sche Zaken nu reeds een rol
speelt bij de onderhandelingen
tussen Lockheed en het Neder
landse bedrijfsleven over de
compensatie-orders. „Pas als
de beslissing gevallen is zullen
wij gaan controleren of aan de
compensatieverplichting
wordt voldaan", aldus de
zegsman van Economische
Zaken.
TEL AVIV (AFP) - Schepen
van de Israëlische kustwacht
hebben jongstleden zaterdag
een Amerikaans exploratie
vaartuig belet in het oostelijk
deel van de Golf van Suez voor
rekening van Egypte naar olie
te zoeken. Dit meldt o.a. het
onafhankelijke Israëlische
dagblad „Ha'aretz".
Volgens de Washingtonse
correspondent van de krant
was het incident van tamelijk
ernstige aard. De Israëlische
kustwacht zou zelfs een schot
hebben gelost, zonder overi
gens slachtoffers te maken.
De Amerikaanse regering,
schrijft Ha'aretz, heeft exuses
van Israël geëist plus de belofte
niet meer tussenbeide te
komen bij de exploratievaar
ten van het bewuste schip.
dere EEG-Ianden ook een der
gelijke periode aanhouden.
Enige tegemoetkoming aan
de Kamer kan blijken uit de
Variant dat de bewindsman
vast wil houden aan een pe-
riocte-A'an vijf jaren voor
v^ieuwkomers" onder de bui
tenlandse werknemers en voor
reeds aanwezigen een termijn
van drie jaren aan wil houden.
Hij noemde althans een sug
gestie in deze richting, afkom
stig van het SGP-kamerlid
Van Dis „een aansprekende
variant" op zijn oorspronke
lijke voorstel dat de buiten
landse werknemer vijf jaar in
ons land moet werken wil hij
vrije toegang tot de arbeids
markt hebben.
Minister Boersma ging wel
akkoord met een voorstel van
Albers (PvdA), dat onderteke
ning van de tewerkstellings
vergunning zowel door werk
gever als werknemer bepleitte.
Aanvankelijk achtte de minis
ter ondertekening door alleen
de werkgever voldoende. Hij
zegde ook toe te bezien of in de
wet promotiemogelijkheden
voor de gastarbeiders kunnen
worden gegarandeerd. In het
wetsvoorstel immers is voor.
elke functieverandering, ook
binnen het bedrijf, een nieuwe
tewerkstellingsvergunning
nodig.
Hoewel er ook sterke tegen
stand van de kamer was inzake
de invoering van een vergun-
ninslimiet, die de ondernemin
gen met een bepaald aantal
buitenlanders bij de verdere
tewerkstelling in acht moet
nemen, achtte minister
Boersma die limiet noodzake
lijk om een beleid te kunnen
voeren. Hij vond dat hiermee
de belangen van de Neder
landse arbeidsmarkt en bui
tenlandse werknemers gelijk
opgaan.
DEN HAAG (ANP) - De
Economische Controle Dienst
zal in de komende periode na
gaan of de BTW-verhoging van
1 oktober aanstaande op de
juiste wijze in de prijzen is
verwerkt. Daarbij zal het
grootwinkelbedrijf zeker be
trokken worden, zo heeft mi
nister Lubbers het PvdA-
kamerlid Kolthoff laten weten
in antwoord op schriftelijke
vragen.
Technisch stuit het op on
overkomelijke bezwaren op
één dag een groot assortiment
om te prijzen in verband met
de BTW-verhoging. Een
twee-prijzenstelsel, inhou
dende dat op de artikelen de
prijs van vóór 1 oktober als
mede de op die datum in
gaande prijs wordt vermeld is
een aanvaardbare manier van
omprijzing. Maar dan dient in
de winkel duidelijk vermeld te
worden dat de hoogste prijs
pas op 1 oktober zal worden
berekend.
(ADVERTENTIE)
STAAT DER NEDERLANDEN
9 sept. 1976 van 9 tot 15 uur
door tussenkomst van bank of commissionair in
effecten.
inschrijving
