or
k
Vakantietrein ontspoord
Chinezen
lanceren
kunstmaan
11 in
tw op
tuZaV o
iPRINS BERNHARD BLIJFT LID RAAD VAN STATE
VS?""*
„Aardgasprijs
volgend jaar
niet verhogen"
DINSDAG
.ritiek
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
LAAT ADVIES VAN AANTJES
1
ffi'STEM
Marjo
bleef
door
lezen
31 AUGUSTUS 1970
tïte* jaargang - no. 18044
tslagen
Onderzoek
Algemeen belang
VIER NEDERLANDERS IN FRANS ZIEKENHUIS
Lonen dit jaar
met ruim
6% gestegen
Gewonde zwaardvis
brengt vissers
boot tot zinken
Brits blad:
Kosygin had
beroerte
IV.
ALPINISTEN
OMGEKOMEN
-A
iHAV-atleet Piet Vonck
liep, daarom heb ik ver-
Inde keren geprobeerd
leen weg te komen. Dat is
eelukt. Toen hij op dat
Jietje op De Wal wegging,
Ik net die kracht niet om
n te komen. Kort daarop
J ik krampen, zodat de
beslist was. Maar ik ben
pen, je moet niet vergeten
k op de halve marathon
Ispecialist ben. In de laat-
Jinde was het net alsof ik
Hels kreeg". Vonck maakte
Len groot gedeelte van zijn
Irstand goed, maar dat
Viiet voldoende om Gijse-
1 te bedreigen. De winnaar
Ibekend en er was strijd
lest wat door het publiek
teerste op prijs werd ge-
J. Daarvoor bracht men de
Ilen vaak en langdurig op
i onze sportmedewerker)
JLST - Er deden zich wei-
Lerschuivingen voor in het
juur van HW. Dat was de
plusie na afloop van de
Uijkse algemene ledenver
ering op het sportpark in
1st. Martinus Kramer en
lrge Boddaert werden in
J functie herkozen.
|im Z wegers stelde zich
herkiesbaar omdat hij
verplaatsing van het be-
|f waar hij werkzaam is,
Ischien genoodzaakt is naar
ers te verhuizen. Toon van
st werd als tweede seereta-
in het bestuur opgenomen,
der werd de afdeling jeugd
iet grote geheel opgenomen
dat het ondoenlijk blijkt als
gdcommissie te blijven
ctioneren wanneer 20 jeug-
ftallen deel uitmaken van
vereniging. Vanuit de ver
lering kwamen enkele min-
prettige opmerkingen in
band met de HuZaVo-
npetitie. De HuZaVo zou
Iers wegtrekken omdat de
msors gratis reclame
jgen en op die manier de
ilers kunnen betalen. Het
stuur besloot zich over deze
ak te beraden.
ZEILEN: Gerard Kaars Sy-
steyn is als achtste geëin-
;d in de zeilwedstrijd om de
ni Tonbeker bij LaRochelle.
innaar werd de Fransman
elipon, die alle vier de races
>n.
rE
te koop gevraagd
of aan te bieden?
Met een „Kleintje" in onze
rubriek „Huizen" zit u dan
zogezegd op rozen. Immers
vele tienduizenden
Stern-lezers en lezeressen (vijf
van de tien) hebben bijzondere
belangstelling voor onze
l'„Kleintjes"-rubriek „Huizen".
jlRECTEUR: DR. W.A.J.M. HARKX
hoofdredacteur: l. leijendekker
kantoren te breda - bergen op zoom - goes - hulst - oosterhout - roosendaal - terneuzen - vlissingen
PenUyl: Geven van
vertrouwen blijft noodzakelijk
DEN HAAG- Vaststellend, dat elkaar op volgende kabi
netten mede verantwoordelijk zijn geweest voor de wijze
waarop prins Bernhard ons land in vele zaken heeft verte
genwoordigd, had fractieleider Aantjes (ARP) voor die ka
binetten een verlaat advies. Volgens hem hadden die kabi
netten de prins de waarschuwing van de 17-eeuwse dichter
Adriaen Poirters moeten voorhouden. Die dichtte in „Het
heilig hof van keizer Theodosius" de volgende regels: ,,De
oorblazer is het meest daar, waar de prins te licht van
geloof is".
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - „Het is gemakkelijk achteraf te constate-
I tin dat aan prins Bernhard een te grote vrijheid is gelaten.
Dedingen die gebeurd zijn zouden alleen voorkomen heb
ben kunnen worden als achtereenvolgende regeringen de
prins geen vertrouwen hadden gegeven. Daarvoor ontbrak
e basis. Het geven van vertrouwen blijft ook voor de
I toekomst in het verkeer tussen de regering en niet-
l onschendbare leden van het Koninklijk Huis noodzake-
I lijk".
Premier Den Uyl zei dit aan
I lit slot van het debat over het
I Indelen van prins Bernhard
lij wat de Lockheed-affaire is
|:33n heten. Hij zegde de
I Tweede Kamer - die daarop in
I meerderheid had aangedron-
o - toe dat de regering het
I vraagstuk van de ministeriële
I wantwoordelijkheid voor het
I doen en laten van niet-
onschendbare leden van het
nklijk Huis nader zal be-
tittt. Met name de vraag of
I nader onderscheid moet wor-
I den gemaakt t.a.v. door hen
I beklede functies en daarmee
samenhangende verantwoor-
I lelijkheden. Ook zal bezien
I worden of de ministeriële ver-
antwoordelijkheid voor alle
I leden van het Koninklijk Huis
-met uitzondering van het on-
1 schendbare staatshoofd in
I gelijke mate moet gelden.
De regering hoopt „tijdig"
I een wetsontwerp in te dienen,
I waarbij zoals de grondwet
I sinds 1971 voorschrijft - gere-
I geld wordt wie leden zijn van
Ipl Koninklijk Huis, welke
I overenkomstige plichten
I® verantwoordelijkheden
lefhebbers: 1. W. de Feber 65
lm in 1.38.08, 2. K. de Vrieze,
R. de Meester, 4. L. de Jager.
J. Lepoeter op 30 secon
W. Wielhouwer, 7. H. Moen
p 50 seconden, 8. J- vm D J
B. Steenbakker, 10. S. Maas.
1. J. de Jager, 12. C.
lancke, 13. M. Maliepaard'
4. P. Marchand, 15. P- Pa
6. M. van Brussel,
leyaard, 18. J. den Hart°?' g'
l. Valcke, 20. A. van de Plo
1. B. Jansen, 22. W. P°"s'
Donze. Laze.
Nieuwelingen: 1- van
oms 45 km in 1.05.54,2.
Ier Ploeg, 3. J. van Noort.1-
'an de Sypt, 5. H. Akker
i. J. Theunisse, 7. E. van Hou-
i. R. van der Laan, 9- A'
Iers, 10. R. van de Steen' ,r_
bruinenberg, 12. C. van ddei
em, 13. G. Boer 14^0
5. A. Stevens, 16. P-Al' \y.
17. G. van der Werf, 1°- A
Vieme, 19. D. de Heer' lder-
-ugtenburg, 21. «o
'aart, 22. R. Bijvank,2'
jammers, 24. W. van Oers-
buien
Vsel bewolking. Plaatselijk
sen bui. Matige wind uit
westelijke richting,
«dagtemperatuur rond 20
S'aden.
Radio en televisie
'a Frankrijk was eens een
Popgroep: li était une fois.
BINNEN-/BUITENLAND-2
amer: Lof voor koningin
BINNEN-/BUITENLAND-3
e sigarendraaiers van
oonderd jaar geleden
BINNEN-/BUITENLAND-4
tSmentenb°nd en
ANWB: onderhoudsbeurt
«wordt niet goed
Sedaan
SPORT-1
'jf PSVers in eindselectie
^porters blijven cees Bal
vl^J^P'i/svoorstel
u|o Consumentenbond
zijn, in welke mate zij in hun
optreden in bijzondere zin re
kening dienen te houden met
het belang van de staat.
In antwoord op een vraag
van PvdA-fractieleider Van
Thijn deelde minister presi
dent Den Uyl mee, dat prins
Bernhardlid blijft van de Raad
van State (de koningin is voor
zitter van de Raad, prins Bern
hard en prinses Beatrix en
prins Claus zijn leden). Dit
lidmaatschap valt naar het
oordeel van de regering niet
onder de functies van prins
Bernhard „die tot verwarring
van functies en belangen heb
ben geleid of zouden kunnen
leiden". En die hij daarom
neerlegt.
Premier Den Uyl ontkende
tenstelligste dat „de zaak prins
Bernhard gebruikt" wordt als
bliksemafleider voor het
handhaven van een verwerpe
lijk systeem", zoals de PSP-er
Van der Lek in een „republi
keins" betoog had gezegd. Vol
gens de premier dekt het rap
port van de commissie-Donner
niets toe, evenmin als de rege
ringsconclusies. „Commissie
en regering gaan de problemen
van het koningschap niet uit de
weg. Maar we hoeden ons voor
haastige, niet verantwoorde
conclusies". Den Uyl stelde
met voldoening vast, dat de
grote meerderheid van de
Tweede Kamer zich achter de
commissie- en regeringscon
clusies had gesteld. „De com
missie heeft vastgesteld wat
vast staat, opengelaten wat
onzeker is. Het rapport en de
daaraan verbonden conclusies
heeft door de uitspraken van
de volksvertegenwoordiging
kracht van overtuiging gekre
gen. Uitgangspunt voor de re
gering is van begin af aan ge
weest de verbondenheid van
ons staatsbestel en de demo
cratische rechtsorde. Die
wordt door de bevolking als
een groot goed ervaren en die
te behouden door deze beproe
ving heen, heeft de regering bij
achtereenvolgende beslissin
gen voor ogen gestaan. Onze
democratie is naar onze over
tuiging hieruit versterkt te
voorschijn getreden".
In het kamerdebat bleek dat
een groot aantal fracties nogal
moeite hadden gehad met het
afzien van een justitieel onder
zoek naar de gedragingen van
prins Bernhard. Hoewel alle
fractieleiders - met uitzonde
ring van Van der Lek (PSP) de
regering uiteindelijk in haar
conclusie, dat van zo'n onder
zoek om een samenstel van ook
politieke redenen moet worden
afgezien, volgden, somde mi
nister Van Agt (Justitie) nog
zeven redenen op voor deze be
slissing. Ten aanzien van de
gedragingen van prins Bern
hard in 1974 (het op eigen ini
tiatief vragen om commissie-
gelden) is er geen sprake van
verjaring. Maar het staat niet
vast als de prins al geen geld
heeft ontvangen, zoals niet
bewezen is kunnen worden, of
hij dan wel beloften heeft aan
genomen. Het verkrijgen van
een antwoord op deze vraag
zou slechts kunnen via beëd
igde verklaringen van voorma
lige Lockheed-functionarissen
in Amerika. Maar zij hebben al
tegenover de commissie-
Donner geweigerd iets te zeg
gen of zeiden dingen onder het
beding van geheimhouding.
Daar prins Bernhard een en
ander gedaan zou kunnen heb
ben in zijn functie van
inspecteur-generaal van de
krijgsmacht zou de zaak in
Nederland door de militaire
rechter - de prins is militair
ambtenaar - behandeld moe
ten worden.
Het gerechtelijk vooronder
zoek zou dan moeten gebeuren
door een officier die tijdelijk
als rechtercommissaris wordt
aangesteld. Maar aangezien
deze functionaris geen rechter
in de juridische zin zou zijn,
zou hij in Amerika niet voor
„vol" aangezien worden, zodat
hij geen beëdigde verklaringen
zijn voor het aanspannen van
een strafvervolging van wezen
lijk belang. Als dat dan alle
maal geregeld zou kunnen
worden, zo zei minister Van
Agt, dan is het volstrekt onze
ker of er wel een militaire
rechtbank zou kunnen worden
geformeerd. Met andere woor
den, welke hoge militairen
zouden ten opzichte van de
voormalige inspecteur-
generaal een gerecht willen
formeren.
Minister Van Agt bestreed
dat in een vergelijkbaar geval -
dus ook met de publikatie van
een zo belastend rapport
waarin niets verhuld wordt -
tegen elke andere Nederlander
wel justitieel zou zijn opgetre
den - het seponeren van het
aantal misdrijven is in ons land
overigens groter dan het aantal
gevallen dat wel voor de rech
ter komt. Van Agt: „Hand over
hand neemt de opvatting toe,
dat strafvervolging slechts dan
dient te gebeuren als het alge
meen belang daarom vraagt.
Een omkering van het artikel
in het Wetboek van strafrecht
waarin staat dat vervolging om
redenen van algemene belang
achterwege kan worden gela
ten".
Na het betoog van minister
Van. Agt verwierp de Tweede
Kamer de motie Van der Lek,
waarin de regering gevraagd
werd alsnog een gerechtelijk
vooronderzoek in te doen stel
len. De motie kreeg alleen de
stemmen van de twee PSP-
afgevaardigden Van der Lek
en Van der Spek.
Wat het door een deel van de
Kamer gewenste onderzoek
naar het militair industrieel
complex betreft - b.v. in de
vorm van een parlementaire
enquête - zei Den Uyl: De
kamer dient daarover zelf te
beslissen.
(vervolg op
binnen- en buitenland 2)
DEN HAAG (ANP) - De re
gering kan zelf wel wat doen
om de prijsstijging tegen te
gaan, namelijk het volgend
jaar de aardgasprijs niet ver
hogen. Op die manier zou er
een aanzienlijke remming
komen op mogelijke stijgingen
van niet alleen de gastarieven,
maar ook de electriciteitsta-
rieven, aldus de Consumen
tenbond in een beschouwing.
De bond herinnert er aan, dat
een aanzienlijk dee] van de
prijsstijgingen, die de consu
ment dit jaar al heeft moeten
slikken, een gevolg is van
overheidsbeslissingen. De
overheid moet zich met de
prijzen van haar eigen dien
sten matigen, wil zij een strak
prijsbeleid kunnen voeren.
(Van onze redactie binnen
land)
DEN HAAG De week- en
maandlonen van volwassen
werknemers zijn dit jaar tot en
met juli met iets meer dan zes
procent gestegen ten opzichte
van december 1975. Het door
het Centraal Bureau voor de
Statistiek samengestelde in
dexcijfer van de regelingslo
nen bedraagt voor de maand
juli 158 tegen 149 voor decem
ber j.l„ een stijging van 6,04
procent.
Een beeld van de ravage op de plaats, waar de vakantie-
trein Nice-Amsterdam ontspoorde.
(Van onze redactie buitenland)
PARUS Vier gewonde Nederlanders zijn in een zie
kenhuis in het Franse Compiègne achtergebleven van de in
totaal 37 Nederlanders die gewond werden bij de ontspo
ring van de vakantietrein Amsterdam - Nice maandagoch
tend in de buurt van Compiègne, ten noorden van Parijs. Er
zaten 501 reizigers in de trein, die in aanrijding kwam met
een geslipte en op de rails gevallen vrachtauto (De chauf
feur van deze auto kwam om het leven). Drie wagons ont
spoorden. Volgens de Franse spoorwegen is het aan de
soliditeit van het materieel, de snelheid waarmee hulp
geboden is en het feit dat niemand zich in de gangen van de
verongelukte wagons bevond, te danken, dat het ongeluk
zo weinig slachtoffers heeft geëist.
De vier opgenomen gewonden zijn de heer W. Wispelwei
uit Groningen, mevr. D. Zwierink uit Rozendaal, mevr.
Schouten uit Oudeschild (Texel) en mevr. A. Metternich uit
Arnhem. Geen van hen is levensgevaarlijk gewond.
PEKING - De Chinese Volksrepubliek heeft gisteren een
kunstmaan gelanceerd, zo heeft gisteravond het persbureau
Nieuw China gemeld. Alles functioneert normaal, aldus het bu
reau.
Het is de zesde lancering van
een aardsateliet die China
sinds april 1970'heeft bekend
gemaakt. Nieuw China zegt:
„Dit is weer een overwinning
van voorzitter Mao Tse Toengs
proletarische revolutie en een
overwinning in de strijd tegen
het contrarevolutionaire revi
sionisme van Teng Hsjao-
Ping".
Teng is 7 april ontslagen uit
zijn functies van ondervoorzit
ter van de partij, vice-premier
en chef van de generale staf
van de strijdkrachten, na een
machtsstrijd met Mao.
DE 18-jarige Albert B. uit het
Drentse Veenoord heeft in de
nacht van zaterdag op zondag
zijn 14-jarige neef Grietus B.
gewurgd nadat de twee jon
gens ruzie hadden gekregen.
TOKIO Een zwaardvis
die door een harpoen was
gewond heeft voor de Ja
panse kust ten noordoos
ten van Tokio een vissers
vaartuig van 14 ton tot
zinken gebracht. De vier
opvarenden werden korte
tijd later door een andere
boot opgevist. De
zwaardvis van twee meter
lengte en 150 kilo heeft -
met ere - het loodje ge
legd. Het incident heeft
zich zondag voorgedaan.
LONDEN Het Britse blad
Evening News heeft maandag
gemeld, dat de Russische pre
mier Alexei Kosygin onlangs
door een beroerte is getroffen,
toen hij aan het zwemmen was
in de rivier de Moskwa. Hij zou
er niet ernstig aan toe zijn.
De 72-jarige eerste minister
werd, volgens het blad, door
het snelle optreden van zijn
lijfwachten van de verdrin
kingsdood gered, toen de her
senbloeding hem had getrof
fen.
(ADVERTENTIE)
DINSDAG EN WOENSDAG
BIJ ALBERT HEIJN
CHAMONIX (REUTER) - In
de Franse Alpen bij Chamonix
zijn drie Italiaanse bergbe
klimmers omgekomen. Het trio
stierf door bevriezing op een
flank van de Döme du Gouter,
4200 meter hoog. Twee van de
slachtoffers waren broers.
Marjo Kusters met haar moeder in het ziekenhuis
(Van een onzer
verslaggevers)
SPAUBEEK - GE
LEEN - „Opeens zag ik
een rode gloed, en toen
was het net of het begon te
onweren. Er viel van alles
op mij, en dat werd steeds
zwaarder. Ik dacht eerst
dat het een boze droom
was, maar toen ik niet
wakker werd, wist ik dat
er iets verschrikkelijks
was gebeurd".
Dat zei gistermiddag in
het ziekenhuis van Geleen1
de zeventienjarige goed
lachse Marjo Krijns uit
Spaubeek, die zondag
avond bijna een uur lang
onder het puin van haar
ouderlijke woning lag,
nadat het huis door een
gasexplosie volkomen
was vernield. Alleen aan
enkele tientallen krasjes
in het gezicht, op de
armen en benen is te zien
dat Marja als door een
wonder aan een wisse
dood ontsnapte. Nog geen
etmaal na de nachtmerrie
kan ze weer lachen. Over
die 55 bange minuten
onder het puin zegt Mar
jo: „Ik heb de hele tijd
mijn ogen dichtgehouden.
Pas toen ik hoorde dat ze
bezig waren naar me te
zoeken durfde ik te
kijken, en voelde ik ook
dat ik pijn had. Vanaf dat
moment leken minuten
uren te duren".
Dat Marjo zondag niet
in paniek raakte is vol
gens haar moeder toe te
schrijven aan het feit dat
ze zeer kalm van nature is.
Illustrerend voorbeeld: op
het moment van de explo
sie lag Marjo in de huis
kamer op de bank telezen.
Toen Rijkspolitieman
Theo Boerboom, die het
meisje uit het puin trok,
haar nog geen drie uur
later in het ziekenhuis be
zocht, lag Marjote le
zen.