DE BAL GAAT
WEER ROLLEM
„Ex-SS-er Hans
was betrokken bij
moord op vele
duizenden joden"
1CHTTIEN-
Contracttelers
peul
M IN
I1UENT
vruchten in de nesten
PANDA-ZORGEN
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
DE STEM
Rentetarieven
Nederlandsche
Bank omhoog
KAMER
KRIJGT
RAPPORT-
DONNER
BINNEN
2 a 3
WEKEN
L.
WERKLOZE DIE
„PASSENDE
ARBEID" WEIGERT
KAN UITKERING
WW VERSPELEN
Conservenindustrieën weigeren meer te betalen
Koffie in
oktober nog
duurder
Koningin en premier
hebben rapport al
Beknopt
IR. SIMON WIESENTHAL:
festontwerp:
Onrust op Wisselmarkten
KABINET MAANDAG
ROND MET BEGROTING
De vrouw die alles van bont weet
DEN BOSCH, Schapenmarkt «7
BREDA. Eindslraat 14
EINDHOVEN. Demer 18
DEN HAAG. Spuislraat 46 48
TILBURG, Vtcuvelstraal 44
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG - Minister
president Den Uyl verwacht
dat de regering binnen twee tot
drie weken het rapport van de
commissie-Donner die een on
derzoek instelde naar de moge
lijke betrokkenheid van prins
Bernhard bij de Lockheed-
affaire, aan de Tweede Kamer
zal zenden. Daarbij wordt ook
het oordeel van de regering ge
voegd.
Premier Dén Uyl deelde gis
teravond mee dat de koningin,
die nog in het zomerverblijf
Porto Ercole in Italië verblijft
en waarschijnlijk eind vol
gende week naar ons land te
rugkeert, het rapport van de
onderzoekscommissie al heeft.
Den Uyl, die het rapport zelf
donderdagavond heeft gekre
gen, herinnerde eraan op 10
februari van dit jaar al in de
Tweede Kamer te hebben ge
zegd dat de resultaten van het
onderzoek en de conclusies
openbaar worden gemaakt.
Maar waar de verschaffers van
informaties om vertrouwelijk
heid ten aanzien van hun per
soon hebben gevraagd zal dit
worden nagekomen om de
bronnen te beschermen. Ook
de persoonlijke levenssferen
van de betrokkenen zullen
worden beschermd. Deze ver
trouwelijke zaken worden wel
aan de Tweede Kamer meege
deeld.
De premier noemde het rap
port „vrij beknopt" maar hij
zei desgevraagd het nog niet
gelezen te hebben, omdat er
ook veel bijlagen bij zijn. De
ministers zijn al wel van de in
houd op de hoogte gesteld
maar hebben zelf nog geen
exemplaar, omdat het nog
moet worden vermenigvul
digd. Bovendien wil Den Uyl
„het eerst zelf bestuderen en
erover nadenken".
Wanneer de ministerraad
het rapport en de conclusies
eruit zal bespreken kon hij nog
niet zeggen. Den Uyl zei eerst
de rijksbegroting voor volgend
jaar te willen afmaken.
Premier Den Uyl wil nog be
kijken of de commissie-
Donner, nu het rapport van
onderzoek klaar is, al van zijn
taak kan worden ontheven.
Mogelijk moet nog nader on
derzoek worden ingesteld.
De betaalde voetbalcompetitie staat weer voor de deur.
Volgend weekend is het zover. In een extra-sportbijlage
belicht De Stem vandaag figuren uit de wereld van het
beroepsvoetbal.
Op pagina 1 discussiëren Jan van Beveren en René van
der Kerkhof van landskampioen PSV met de wielrenners
Jan Raas en Hennie Kuiper over hun vak. Wielrennen en
voetbal. Twee sporten die een totaal verschillende aanpak
vragen.
Op pagina 2 Cruyff en Neeskens in de schijnwerper.
Cruyff wil nog een aantal jaren aan de top blijven, terwijl
voor Johan Neeskens Oranje nog steeds het belangrijkste
is.
Op pagina 3 houdt PSV-coach Kees Rijvers een pleidooi
voor de jeugd. Voorts aandacht voor Feijenoord.
Op pagina 4 AZ'67. Een uitspraak van geldschieter Klaas
Molenaar uit 1972: „In 1977 moet AZ kampioen van Neder
land zijn.
Op pagina 5 voorspelt NAC-trainer Bob Maaskant dat
het Bredase publiek weer op spektakel kan rekenen.
Op pagina 6: alle selectiespelers en trainers die dit sei
zoen in de eredivisie werkzaam zijn.
(Van een onzer verslagge
vers)
WENEN - HAMBURG -
„De Nederlandse oud SS-er
Hans L. is niet betrokken
geweest bij de moord op
honderden, maar op vele
duizenden joden in het
kamp Bobruisk. L. is daar
bij op de meest gruwelijke
en sadistische manier opge
treden".
Dit is de vaste overtui
ging van de directeur van
het Joods Documentatie
centrum in Wenen, ir.
Simon Wiesenthal. Voor
hem liggen de schriftelijke
getuigenissen van de vier
voormalige joodse gevan
genen, die de laatste „lich
ting" van enkele honderden
lotgenoten in Bobruisk
hebben overleefd.
Wiesenthal: „Bobruisk
was geen concentratiekamp
maar een vernietigings
kamp in de meest afschuwe
lijke zin van het woord. Het
SS-Toteskommando daar,
waar Hans L. deel van uit
maakte, haalde zijn slach
toffers willekeurig uit jo-
dentransporten vanuit tal
rijke landen. Er kwamen
niet alleen Poolse joden
naar Bobruisk, maar ook
(V an onze
sociaal-economische
redactie)
DEN HAAG - De minister
raad heeft gisteren ingestemd
met een door staatssecretaris
Mertens (Sociale Zaken) voor
bereid wetsontwerp, om het
oneigenlijk gebruik van de so
ciale verzekeringswetten en de
werkloosheidswet aan banden
te leggen.
Het wetsontwerp komt op
het volgende neer:
Werklozen die weigeren
„passende arbeid" te doen
door niet reële eisen te stel
len kunnen hun W-
W-uitkering verspelen.
Pe hoogte van de ziekenge
lduitkering aan gepensio
neerde werknemers wordt
beperkt.
Er wordt een grens gelegd
aan de periode waarover ge
deeltelijk werklozen uitke
ring kunnen krijgen.
De mogelijkheid om ten on
rechte of teveel betaalde
uitkeringen terug te vorde
ren worden verruimd.
De staatssecretaris gaat in
zijn wetsontwerp af op rappor
ten, die de sociale verzeke
ringsraad over het oneigenlijk
gebruik heeft opgemaakt.
Premier Den Uyl zei gister
avond in een pauze van het ka
binetsberaad, dat het moeilijk
is het begrip „passende ar
beid" te preciseren.
Verder ging de ministerraad
akkoord met een regeling om
het recht op een werkloos
heidsuitkering van werkne
mers, die bepaalde delen van
het jaar regelmatig bij een
zelfde werkgever werken,
maar geen seizoenarbeider
zijn, te beperken. In een rap
port noemde de sociale verze
keringsraad als voorbeelden
piloten, die niet een vol jaar
werken en instellingen, die bij
topdrukte steeds dezelfde ad
ministratieve mensen aan
trekken en deze mensen tel
kens na afloop ontslaan, zodat
ze regelmatig zonder werk
zijn. Vaak wordt dan een be
roep gedaan op de werkloos
heidswet.
Wiesenthal
Duitsers, Fransen en waar
schijnlijk ook Nederlanders
werden naar dit betrekke
lijk kleine kamp gestuurd".
Het bureau van Wiesent
hal was Hans L. al sedert
1965 op het spoor. Van die
datum af is zijn naam in de
archieven van Wiesenthal
te vinden. „Wij wisten niet,
dat het om een Nederlander
ging. Ja, hij was immers in
Duitsland geboren, en hij
sprak duits".
De ware nationaliteit van
L. kwam tijdens de voorbe-
rei«Jing van het
Judenmort-proces vorig
jaar in Hamburg aan het
licht. Officier van justitie,
dr. G. Frunt, in Hamburg:
„Tijdens dat vooronder
zoek bleek ons al snel uit
getuigenverklaringen dat
L. een Nederlander moest
zijn. We zijn toen aan het
zoeken gegaan. Uiteinde
lijk hebben we zijn Neder
landse adres kunnen ach
terhalen. Al die gegevens,
met de getuigenverklarin
gen heb ik persoonlijk aan
de Nederlandse justitie ge
geven. Over wat L. volgens
de getuigen in het Ham-
burgse proces tegen zijn
mede SS-ers Eichoff en
Eigner, in Bobruisk heeft
gedaan kan ik u niets zeg
gen. Daarvoor moet u bij de
Nederlandse justitie te
recht. Ik kan u wel zeggen,
dat tijdens dit proces de
naam van L. vaak ter
sprake is gekomen".
Volgens Wiesenthal had
den de SS-ers van het To-
teskommando in Bobruisk
tot taak in zo kort mogelijke
tijd zoveel mogelijk joden
om het leven te brengen.
„Nee", zegt Wiesenthal, „in
Bobruisk werd niet met
gaskamers gewerkt, dat
vond men daar toen te duur.
Slechts joden die ze nog
even konden gebruiken als
schoenmaker, timmerman
of andere handwerkslieden,
vonden in Bobruisk uitstel
van executie. De martelin
gen in het kamp zijn ver
schrikkelijk geweest".
Ir. Wiesenthal zegt zeker
te weten da( Bobruisk ook
na 1943 nog heeft bestaan.
Ook in 1944 zijn nog ontel
bare moorden gepleegd.
te keep gevraagd
of aan te bieden?
DIRECTEUR: DR W.A.J.M. HARKX
HOOFDREDACTEUR: L. LEIJENDEKKER
KANTOREN TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - GOES - HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN - VLISSINGEN
(Van onze
veerkundige medewerker)
De landbouwers, die nog op
I ,mtn staan te wachten, zullen
I j, komende dagen opnieuw
I ^ien teleurgesteld, want
I hmeirukgebieden bepalen het
I mstusweer. Zij houden de
- ressies op een afstand,
ir zorgen wel voor zon,
Speels tafereeltje in de Rot
terdamse diergaarde Blijdorp:
pandamoeder Laya probeert
hier haar jong, dat op 14 juni jl.
geboren werd, via een ladder in
een boom te brengen. Halver
wege laat zij het diertje echter
uit de bek vallen, waarna Laya
snel naar beneden klom, h^t
jong nauwlettend bekeek én
het daarna maar weer naar het
nachthok bracht.
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT - Wanneer de
koffieprijzen op de wereld
markt blijven stijgen zal een
pakje koffie van een half pond,
dat op 20 augustus 47 cent
duurder wordt in oktober nog
eens „enkele dubbeltjes" in
prijs stijgen. Dit heeft de heer
J. Vonk, directeur van Douwe
Egberts, gisteravond ver
klaard.
Alleen wanneer eindelijk een
eind zal komen aan de stijging
van de wereldmarktprijzen zal
de koffieprijs volgens de heer
Vonk in oktober niet verhoogd
worden. In dat geval zullen de
koffiebranderijen „om com
merciële redenen" de gestegen
kosten zelf voor eigen rekening
nemen.
Met een „Kleintje" in onze
rubriek „Huizen" zit u dan
zogezegd op rozen. Immers
vele tienduizenden
Stern-lezers en lezeressen (vijt
van de tien) hebben bijzondere
belangstelling voor onze
„Kleintjes"-rubriek „Huizen".
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG - De regering
uil door middel van enkele
wijzigingen in de grondwet de
leeftijd voor het passief kies
recht (het recht om in het par
lement te worden gekozen) ver
lagen tot achttien jaar. Nu is de
leeftijd gesteld op 21 jaar.
Voorts wordt het mogelijk dat
Nederlandse niet-ingezetenen
naar de stembus mogen.
Veel boeren zullen vrijwel
zeker niet aan hun contrac
tuele verplichtingen kunnen
voldoen zonder zeer ernstige
verliezen te lijden.
Zij zouden veel hogere prij
zen voor hun peulvruchten
moeten krijgen om aan de
kostprijs van de oogst te kun
nen komen. Met name de
kleine conservenbedrijven zijn
hiertoe niet bereid. Sommige
bedrijven overwegen boeren,
die niet aan hun verplichtin
gen kunnen voldoen, wegens
contractbreuk voor de rechter
te brengen. De minimum boete
voor contractbreuk bedraagt
500.-
Een woordvoerder van de
Nederlandse Christelijke Boe
renbond sprak gisteren desge
vraagd van een ramp. Volgens
hem zou een groot aantal boe
ren als gevolg van een en ander
binnenkort op een bijstand
suitkering aangewezen zijn.
De peulvruchtencommissie
van het Landbouwschap zal op
18 augustus in Utrecht bijeen
komen om te kijken of er iets
aan de noodsituatie, waarin de
peulvruchtentelers verzeild
zijn geraakt, is te doen. Men
hoopt een clausule aan de be
staande contracten te kunnen
toevoegen waardoor het risico
van een slechte oogst door boer
en industrie wordt gedeeld.
zodat de weekendgenieters
weer aan hun trekken zullen
komen. De komende dagen
droog met zon en een zomerse
temperatuur in het zuidwesten
van Nederland rond de 25 gra
den in de middag.
Donderdag vielen er nog en
kele buien, maar de buienkans
is nu weer kleiner geworden.
Zij beperkten zich vrijdag
middag voornamelijk tot
zuid-Duitsland, waar plaat
selijk o.a. in Saarbrücken nog
21 mm neerslag viel. In de
meeste landen van Europa
gaat men weer een zomers
weekeinde tegemoet met wat
aangenamere temperaturen
dan in de voorzomer, toen het
veelal te heet was.
(Van een onzer verslagge
vers)
VENLO - Slager Jos Ha-
gens in Venlo-Noord stond
wel even vreemd te kijken
toen bij het uitsnijden van
een stuk vlees een complete
roestvrij stalen operatie-
schaar te voorschijn kwam.
„Ik ben al 25 jaar slager
en er zijn hier mensen in
dienst die al 40 jaar in het
vak zitten, maar dit hebben
we nog niet meegemaakt",
aldus de Venlose slager.
Wekelijks koopt hij zo'n
40 tot 50 zogenaamde ach
tervoeten van koeien. De
koeien zijn afkomstig uit
Friesland. De „koe-met-de
schaar-in-de-bil" was on
geveer twee en een half jaar
oud en heeft één keer ge
kalfd om vervolgens gemest
te worden voor de slacht.
Het kalfje was met een kei
zersnede op de wereld ge
holpen. Bij de operatie is de
dierenarts de schaar waar
schijnlijk helemaal verge
ten. De schaar werd aange
troffen aan de bovenkant
van het zogenaamde van-
gvlees.
„We kwamen de schaar
tegen bij het uitvliezen van
het vlees. De slager die er
mee bezig was sneed eerst
twee messen bot op het
vlees. We waren eerst in de
veronderstelling tc maken
te hebben met een stuk ver
steend (wild) vlees. We zijn
daarna verder gaan snijden,
waarbij de operatieschaar
te voorschijn kwam", aldus
Jos Hagens.
warm
Droog en zonnig. Matige
noordoostelijke wind.
Maximum temperaturen
r°nd 24 graden.
radio en
televisie
Wim Kan opnieuw in het
zonnetje.
binnen-/
EDITENLAND-2
Spanningen rond
jjerdenking 15-jarig
oestaan Berlijnse Muur.
binnen-/
BUITENLAND-3
Krakers van bank Nice
naalden uitrusting uit
Nederland en België.
SP0RT-1
Nederlaag Wiersma.
SP0RT-2
EC Amsterdam: Stoop
"ft machtig.
"ERIJNTJE
'e oog peultjes
AMSTERDAM Met ingang
van maandag aanstaande gaat
de Nederlandsche Bank haar
rentetarieven over de gehele
linie met een procent verho
gen, zo heeft de centrale bank
gisteren bekendgemaakt.
Door de maatregel, die dient
te worden gezien in het licht
van de recent opgetreden aan
zienlijke verdere stijging van
de geldmarktrente, is het wis
seldisconto nu gekomen op 6.5
pet., het promessendisconto op
7 pet. en de voorschotrente
eveneens op 7 pet.
De banken koppelen ge
woonlijk hun rentetarieven
voor kortlopende leningen en
leningen aan het bedrijfsleven
aan het promessendisconto.
Ook de Belgische centrale
bank heeft vrijdag besloten tot
een verhoging van haar dis
conto (officiële rentevoet) van
acht tot negen procent.
De Nederlandsche Bank
heeft gisteren volgens zeer
ruwe schattingen uit
geldmarktkringen ca. DM 180
min. moeten verkopen om te
voorkomen dat de koers van de
Duitse mark boven het vastge
stelde plafond van f 106,57
zou uitstijgen.
Evenals op andere Europese
valutamarkten bestond ook in
Amsterdam eep grote vraag
naar marken.'^n de loop van
vrijdag ontstond er een ner
veuze stemming op de wissel
markt, mede veroorzaakt door
geruchten, als zou de bonds
kanselier van West-Duitsland,
Helmut Schmidt, zijn vakantie
onderbreken om een gesprek te
hebben over de jongste mone
taire ontwikkelingen met zijn
minister van financiën, Hans
Apel. Een woordvoerder van
de Westduitse regering sprak
dit later echter tegen.
Ook de uitspraak van een
topman van de Amro-bank dat
„op den duur een revaluatie
van de gulden niet ondenkbaar
was" was van invloed op de si
tuatie op de Nederlandse
geldmarkt, aldus handelaren.
(Van een onzer verslagge
vers)
TILBURG/DEN HAAG-
Een groot aantal met name
Brabantse boeren dreigt in
ernstige financiële moei
lijkheden te komen als ge
volg van de meer dan ma
gere verwachtingen voor de
juist op gang gekomen
peulvruchtenoogst. Het
gaat om boeren, die con
tracten hebben afgesloten
met conservenindustrieën.
De grondwetswijziging
heeft verder betrekking op de
vervanging van de Eerste Ka
mer. Het aftreden van de helft
der eerste kamerleden om de
driejaar, zoals nu het geval is,
wordt vervangen door ver
nieuwing van de hele kamer
om de vier jaar, zoals dit ook
voor de Tweede Kamer geldt.
De Eerste Kamer zal even
wel via getrapte verkiezingen
gekozen blijven worden.
Het betreffende wetsont-
I werp is gisteren bij de Tweede
I Kamer ingediend.
DEN HAAG - Het kabinet
praat maandagmiddag verder
over de rijksbegroting voor
volgend jaar. Premier Den Uyl
zei gisteravond te verwachten,
dat men er dan wel uit zal zijn.
Behalve dat men kampt met
de ongunstige werkgelege
nheidscijfers en de „delicate
situatie van de prijzen" zijn de
vooruitzichten over de groei
van de produktie in de V.S. en
West-Duitsland niet zo roos
kleurig als werd verwacht. Een
en ander kan ook voor ons land
gelden.
(ADVERTENTIE)
