Kabinet in tijdnood
Afscheid AlfrinkI
BESLISSING OUSTERS! HELDE PAS OVER DRIE a VIER WEKEN
Kans op uitstel Europese top
iteit.
I DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
I DE STEM
Havenarbeiders weigeren
rotte
aardappelen te l'ossen
ADA LAAT IUIFT MFT 7If* 14 QAI LEN
Pak de telefoon
&TJE>
29 mei 1976
116e jaargang - no. 17965
yandaag
I pSV in de zorgen
vrS k'iken graag naar
Tevreden
PRIJS RUWE
OLIE
ONGEMOEID
voor aktuele informatie
op ieder moment
Drugvangst in
Antwerpen
DEN UYL:
Van Agt kan
altijd nog
ingrijpen
Iets
meer
zon
Volgende week
afronding
één procents
operatie
Stoffelijk overschot
van Arnemuidenaar
opgevist
Zuid-Afrika: Vannacht besluit
anders order vergeten
Regering zet door:
PTT-top
naar hef
oorden
je:
Pe
nieuwe
zigers
alleen
chten naar
;io
iftop
d, maar in
n de paar
anaf Schiphol een
em-
landererOË
DIRECTEUR: DR. W.A.J.M. HARKX
HOOFDREDACTEUR: L LEIJENDEKKER
KANTOREN TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - GOES - HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN - VLISSINGEN
\JIFI 1 ISIBÜb I Iwlü I mm 1 I%Jr\m mmmmmm«Ti
Tio^Oan pnkverslag-
1'ySlerj
ARNHEM-De 83-jarige opa
Comelis van der Mooren uit
hetBetuwse Aalst heeft zich de
\cet met laten stellen door zijn
kinderen en kleinkinderen,
mar liep naar de rechter om
zijn recht te krijgen.
Gisteren deelde de president
m de Arnhemse rechtbank,
m. J- Schaafsma, bij vonnis
me dat opa Van der Mooren in
zijB eigen woning mag terug
keren en daar blijven mag zo
lang hij dat wil. Zijn dochter,
kleindochter en diens echtge
noot zullen een andere woon-
oplossing moeten zoeken, want
volgens het vonnis van de
rechtbank wordt hen bevolen
de bejaarde man de toegang tot
zijn woning niet meer te belet
ten, terwijl zijn dochter en fa
milie binnen vier weken de
woning te Aalst aan de Maas
dijk 49 in de gemeente Berkel
moeten ontruimen. Dochter en
kleindochter zullen aan vader
een dwangsom van honderd
gulden moeten betalen voor ie
dere dag dat niet voldaan is
aan het gerechterlijk bevel
zulks tot een maximum van
tienduizend gulden.
De vorige week spande opa
Van der Mooren een kort ge
ding aan voor de president van
de rechtbank. De heer Van der
Mooren werd op 2 8 februari dit
jaar door zijn dochrer en ver
dere familie onder een voor-
wensel uit zijn woning overge
bracht naar een bejaardente
huis. Of opa maar even mee
ging een eindje omrijden, werd
hem gevraagd. Niet wetende
dat zulks betekende, dat men
de 83-jarige man kwijt wilde
om zelf in het huis te trekken.
Opa van der Mooren had al
heel gauw genoeg van een ver
blijf in het bejaardentehuis,
daar voelde hij zich nog te jong
voor. In ieder geval beviel hem
de procedure niet die zijn fami
lie had toegepast om hem uit
zijn woning te lokken. Op
rechtskundig advies stapte hij
naar de president van de
rechtbank te Arnhem.
Typisch was dat de gedaag
den in deze zaak bij monde van
hun advocaat, mr. H. van der
Bij, uit Tiel, toegaven niet juist
te hebben gehandeld. De
raadsman van opa, mr. W. Nijs
uit Waalwijk, vond het een
wijs besluit dat zijn cliënt niet
met zich liet sollen. En ook de
president van de rechtbank
bleek van oordeel te zijn, dat
opa Van der Mooren nog best
zelf zijn peultjes kan doppen.
Binnenkort zit hij weer m zijn
eigen woning.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Het kabinet heeft gisteren nog geen eens-
I luidend oordeel kunnen vellen over het eindrapport van
I Rijkswaterstaat inzake de afsluiting van de Oosterschelde.
Hoewel de overgrote meer-
I derheid van het kabinet zich
achter minister Westerterp op-
stelt - aanleg van een zoge
de waterdoorlatende pij-
I Icrdam - kon de regering giste-
I no nog geen beslissing nemen.
I Dat betekende dan tevens dat
1 het eindrapport van Rijkswa
terstaat - dat op VVesterterp's
I ministerie al klaar lag nog
een week in de kast moet
I blijven.
Deze vertraging is overigens
Ivoor een groot deel te wijten
I aan de gebeurtenissen van de
[laatste weken ten aanzien van
I de levering van kernreactoren
[aan Zuid-Afrika en Van Agt's
1 optreden tegen de Bloemenho-
venkliniek. Niet alleen zag het
[kabinetzich daardoor genood-
zaakt de nota over de bezuini
gingsoperatie uit te stellen,
maar ook de definitieve beslis-
[smg over de Oosterschelde.
j Met de Tweede Kamer was in-
oertijd afgesproken dat het
[kabinet uiteindelijk in mei
1916 de kamer zou laten weten
hoe deze zee-arm zou moeten
[worden afgesloten.
Overigens staan de PPR-
mimsters in het kabinet niet
ZONNIGE PERIODEN
I MEEST DROOG
Maximum temperatuur
negentien graden
BINNEN-/BUITENLAND-2
Nieuw onderzoek in zaak
Broeder Frans
BINNEN-/BUITENLAND-3
Jaap van der Doef over
Zuid-Afrika
BINNEN-/BUITENLAND-4
Praktisch analfabetisme
1 schrikbarend
SPORT-EXTRA
SPORT-1
Houwelingen leidt in
I 0|ympia
SPORT-2
Topwielrenners naar
Heikant
vrijuit
Roosendaal heuvel af
Hollands Glorie: zo
Roüands als boerekool
"ERIJntje
"Mkken
bol van enthousiasme over
Westerterp's vondst. Aange
spoord door hun kamerfractie
willen beide PPR-mimsters,
dat eerst nog eens serieus
wordt onderzocht of volstaan
kan worden met algehele dijk
verhoging. Ook fractieleider
Jan Terlouw van D '66 wil al
leen een dijkverhoging, maar
zijn partijgenoot in het kabinet
- Gruyters - zal de zaak echter
niet zo op scherp stellen. On
langs kondigde deze bewinds
man zijn aftreden aan als het
kabinet zou besluiten de Oos
terschelde helemaal dicht te
gooien. Een pijlerdam schijnt
voor hem echter wel aan
vaardbaar.
De meeste PvdA-mmisters
en die van de KVP en ARP zijn
erg blij met de pijlerdam. In de
Tweede Kamer is voor de op
lossing wel een meerderheid te
vinden. Voor dijkverhoging
echter niet, zelfs niet voor een
studie daarnaar. Desondanks
blijft PvdA-kamerlid Peter
Roels voor zo'n studie pleiten.
Verwacht wordt echter dat de
PvdA-fractie uit de kamer uit
eindelijk tevreden zal zijn met
de pijlerdam. Roels tracht zijn
fractie over te halen minister
Westerterp alsnog te dwingen
een studie naar dijkverhoging
te laten instellen, maar zoals
de zaken er nu voorstaan zal de
fractie dat niet hard maken, als
het kabinet een eensgezinde
beslissing zal nemen over de
pijlerdam. Dat besluit moet
volgende week dus vallen.
Minister-president drs. J. M.
den Uyl deelde na afloop van
het kabinetsberaad mee, dat er
nog minstens drie a vier weken
zal duren voordat de regering
haar eind oordeel geeft over
deze zaak. In de praktijk zou
dat beteken, dat de Tweede
Kamer er voor het zomerreces
niet of nauwelijks over zal
kunnen debatteren En of dat
door met neme de progressieve
partijen in dank zal worden
afgenomen, is een vraag, die
drs. Den Uyl in ieder geval niet
wenst te beantwoorden. Hij
volstond met de mededeling
dat gisteren alleen over de pro
cedure van behandeling is ge
sproken. Zeker is wel dat de
bezuinigingsoperatie voor
gaat en de discussie volgende
week zeker niet over het rap
port van Rijkswaterstaat zal
gaan.
(Van onze redactie buitenland)
BALI - De Organisatie van
Olie-Exporterende' Landen
(OPEC) heeft op haar bijeen
komst in Bali vrijdagavond be
sloten de olieprijzen (ruwe
olie) bevroren te houden op het
huidige peil, maar zij heeft niet
bepaald hoelang dit zal duren
Dit heeft de Venezolaanse mi
nister van oliezaken, Valentin
Hernandez, bekendgemaakt.
De ministers van de (OPEC)
hadden gesproken over ver
schillen ten aanzien van het
prijsbeleid. Eerder hadden ge
delegeerden bekendgemaakt
dat Saoedi-Arabië en Algerije
sterk hadden gepleit voor
voortzetting van de huidige
prijsstop, maar dat andere
landen de prijzen op 1 juli wil
den verhogen.
mOnder de vele honderden Nederlanders die gisteren afscheid namen van kardinaal Alfrink, was de
minister van Justitie, A. van Agt.
(Van een van onze verslagge- r
vers)
(ADVERTENTIE)
UTRECHT - Onder belangstel
ling van honderden Nederlan
ders heeft kardinaal Alfrink
gisteren in Utrecht zijn zilve
ren bisschopsjubileum ge
vierd, dat tevens gold als zijn
officiële afscheid als aartsbis
schop van Utrecht.
Zeer veel priesters van het
aartsbisdom, alle bisschoppen
van Nederland en andere in
ons land verblijvende bis
schoppen, pronuntius Felici,
familieleden van de jubilaris
en tal van andere belangstel
lenden woonden in de ochten
duren de plechtige eucharis
tieviering bij in de kathedraal
aan de Lange Nieuwstraat,
waarin de kardinaal samen
m*et zijn opvolger Kardinaal
Willebrands, bisschop Bluys-
sen van Den Bosch en enkele
priesters van het aartsbisdom
voorging.
Tijdens deze kerkelijke vie
ring hield kardinaal Alfrink
een preek, waarin hij onder
andere aan de hand van twee
citaten enkele beginselen in
herinnering riep, die bepalend
zijn geweest voor zijn bis
schoppelijk beleid. Het eerste
was een citaat uit zijn eig^n
eerste herderlijke brief als
aartsbisschop uit 1955, waarin
hij sprak van ,,een nieuwe tijd
met een modern levensgevoel"
waarin „het oude geloof op een
nieuwe manier moet worden
verkondigd". Het tweede was
uit een recente brief van een
priester, die hem dankte voor
de inspiratie die hij in Alfrinks
bisschop-zijn had gevonden,
met name „door Uw gelovig
staan in de wereldkerk, door
Uw opkomen voor het bis
schopsambt en door Uw be
scherming van stromingen in
de eigen kerkprovincie".
„Ik heb weinig moeite gehad
mezelf in deze typering terug
te vinden en te herkennen. En
het zou me een grote vreugde
zijn te mogen weten dat het
merendeel van de priesters en
andere gelovigen ditzelfde
hebben onderkend", aldus
kardinaal Alfrink. Een harte
lijk applaus volgde hierop.
(Vervolg op pag. binnen-
buitenland 2)
(Zie ook onze pagina Peilingen
in Vrijuit).
j RUSTSTANDEN:
fEYENOORD-PSV:
0-4
rWl,
Sport aan de lijn: (020) 214 214
Alle sportinformatie van
vrijdag 18.00 t/m maandag 08.00 uur
ANTWERPEN - De bijzon
dere opsporingsbrigade in
Antwerpen heeft vijf drug
handelaars ingerekend en 6 kg
hasj plus 2,9 kg hasj-olie in be
slag genomen. De handelaars
werden, nadat de BOB een tip
gekregen had, op heterdaad
betrapt.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG - Volgens pre
mier Den Uyl kan minister Van
Agt (Justitie) formeel altijd
nog ingrijpen in de kwestie van
de Bloemenhove kliniek.
Materieel gezien ligt dit vol
gens de premier niet zo ge
makkelijk, omdat het recht
primair ligt bij de ambtenaren
van het openbaar ministerie.
De positie van de minister is
daarbij een afgeleide, aldus
Den Uyl.
De premier meende dat er
rond de Bloemenhovekliniek
in feite gebeurt waar de
Tweede Kamer deze week in de
motie Roethof om vroeg, name
lijk de kwestie te verwijzen
naar de onafhankelijke rech
ter. Daar licht de zaak momen
teel. Normaal is dat het open
baar ministerie zich terughou
dend opstelt als de zaak bij de
rechter is, zo zei Den Uyl.
(Zie ook binnen-
en buitenland 2)
(Van onze weerkundige
medewerker)
DE BILT - de afgelopen
week is wat wisselvallig
geweest waarbij in een
deel van ons land. met
name in het Noorden en
Oosten tien tot 25 milli
meter regen viel. Inmid
dels is er op de weerkaart
boven Scandinavië een
hogedrukgebied versche
nen dat met een noord tot
noord-oosten wind sta
bielere lucht aanvoert.
Het weekeinde zal daar
door droog verlopen met
geleidelijk wat meer zon
nige perioden die voor een
kleine temperatuurstij
ging zullen zorgen van
daag en ook zondag kan
het kwik 17 a 18 graden
bereiken. Een zwak fron-
tje bij West-Frankrijk
komt vrijwel niet naderbij
en speelt deze laatste
meidagen geen rol. De
meeste weekeinden van
mei waren iets zonniger
en ook iets warmer maar
in zijn geheel hebben we
niét te klagen aan de
vooravond van de zomer
maand juni die wat dat
betreft een voorbeeld aan
de zonnige en droge mei
mag nemen.
(Van onze
Haagse redactie)
DEN HAAG De minister
raad wil volgende week de
plannen om de komende vier
jaar de groei van de kosten van
de gemeen
schapsvoorzieningen te beper
ken afronden.
Premier Den Uyl zei dit gis
teravond na afloop van het ka
binetsberaad. Door de
dreiging van een kabinetscrisis
en het bezweren daarvan als
gevolg vam de onenigheid bin
nen het kabinet over de ex
portkredietverzekering en de
dreigende sluiting van de
Bloemenhovekliniek zijn de
besprekingen over de bezuini
gingen vertraagd. Het is de be
doeling dat de Stichting van de
Arbeid, waar de regering het
bedrijfsleven ontmoet, deze
week ook over de plannen
praat.
(Van onze correspondent)
WEST-KAPELLE - Gis
termorgen is zes mijl ten noor
den van West-Kapelle het lijk
opgevist van de 27-jarige A.A.
Theune uit Arnemuiden. De
heer Theune die na een ont
ploffing op een viskotter de
Arnemuiden 12 op 17 mei
jongstleden werd vermist is
opgevist door de kotter Arne
muiden 46 eveneens uit Arne
muiden. Het lichaam is naar de
haven van Colijnsplaat over
gebracht.
IN Italië zijn opnieuw twee
personen overleden, die bij de
zware aardbeving in het noord
oosten van Italië verwondin
gen hadden opgelopen. Het
dodental is hiermee op 946 ge
komen.
-ft ifi ïfy 'V
(Van onze redactie binnenland)
AMSTERDAM - Havenarbeiders pi Amsterdam hebben
de afgelopen week geweigerd 3,5 miljoen kilo aardappelen
te lossen van de Duitse vrachtboot „Matthias Reith". Het
zesduizend ton metende schip kwam op 19 mei uit Bombay
in de Amsterdamse haven aan.
Volgens de havendienst waren deze „nieuwe" aardappe
len uit India toen al in verregaande staat van ontbinding.
De havenarbeidsinspectie en de vervoersbonden meenden,
dat het lossen grote risico's zou meebrengen voor de have
narbeiders. De georganiseerden onder hen weigerden
daarop de vrachtboot te lossen.
De „Matthias Reith" is intussen van haar oorspronke
lijke ligplaats in het oostelijk havengebied naar de Suez-
kade verplaatst. Daar zijn momenteel niet-georganiscerde
havenarbeiders onder toezicht van de havenarbeidsin
spectie bezig het schip te lossen. Volgens de havendienst
duurt het nog enkel dagen voordat de „Mattias Reith"
laaeg zal zijn.
De partij aardappelen wordt als totaal verloren be
schouwd en waarschijnlijk tot veevoeder verwerkt. Het is
niet precies bekend hoe de lading aardappelen kon gaan
rotten. De aardappelen waren vermoedelijk niet gekoeld.
Het betreft hier waarschijnlijk een transactie voor Engelse
rekening.
Zware druk
op regering
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG/KAAPSTAD - De Nederlandse regering moet
voor twaalf uur vannacht (de nacht van vrijdag op zaterdag) een
beslissing nemen over de exportkredietverzekering ten behoeve
van de levering van kernreactorvaten aan Zuid-Afrika. Anders
kunnen het Rijn-Schelde-verwolme-concern en het Brederode's
Bouwbedrijf de miljoeneno.-der wel vergeten.
Dit heeft een woordvoerder
van Escom, het Zuid-
afrikaanse consortium, dat be
last is met de bouw van de
kerncentrales, gisteren laten
weten. Hij zei ook, dat vandaag
bekend zal worden gemaakt,
naar welk land(en) de order zal
gaan. Ook de directies van RS V
en Brederode zetten de Neder
landse regering opnieuw onder
zware druk. Zij telegrafeerden
gisteravond nog de minister
president om „onverwijld een
beslissing te nemen".
Het kabinet Den Uyl heeft
zich gisteren niet druk
gemaakt om de druk die het
bedrijfsleven (en de WD) heb
ben uitgeoefend om een besluit
te nemen om de exportkrediet
verzekering ten behoeve van
de levering van kernreactorva
ten aan Zuid-Afrika. Premier
Den Uyl zei gisteravond na af
loop van het kabinetsberaad
dat de regering zich eerst
nader op de zaak wil oriënte
ren. In dit kader wordt staats
secretaris Kooymans (Buiten
landse Zaken) dinsdag naar de
V.S. gestuurd om daar te
polsen hoe de regering er over
denkt, mede gezien de recente
toernee van de Amerikaanse
minister van Buitenlanse
Zaken Henry Kissinger naar
Afrika. Den Uyl zei dat de
communicatie over de moge
lijke levering tussen Zuid-
Afrika en Nederland alleen
loopt via het bedrijfsleven.
De ministerraad ontving-gis-
teren ongeveer tegelijkertijd
(Van onze
redactie buitenland)
DEN HAAG - De Neder
landse regering gaat uit van de
stellige verwachting dat de
Europese topconferentie die
voor 12 en 13 juni in Brussel is
voorzien, doorgaat.
Maar indien op de ministers
conferentie der EEG-landen
die maandag en dinsdag in
Brussel wordt gehouden, zou
blijken dat de kwestie van di
recte verkiezingen voor het
Europese parlement in een vol
ledige impasse is geraakt, sluit
men in gezaghebbende kringen
-in Den Haag de mogelijkheid
niet uit dat zal worden beslo
ten de „Europese Raad" zoals
de topconferenties thans he
ten, naar een later tijdstip te
verschuiven.
Op de jongste, informele bij
eenkomst van ministers van
buitenlandse zaken, op het
Luxemburgse kasteel Sennin-
gen, bleek dat de partijen ge
neigd zijn om over de moeilijke
kwestie van de zetelverdeling
in een gekozen parlement enig
water in hun wijn te doen. In
het algemeen willen de grote
landen een proportionele ver
tegenwoordiging, en de klei
nere een zetelverdeling die niet
te sterk afwijkt van hun hui
dige zeteltal. De Nederlandse
regering zou nog steeds graag
zien dat het voorstel van het
Europese parlement zelf wordt
aanvaard (het zgn. voorstel Pa-
tijn), dat het midden houdt
tussen proportionaliteit en de
huidige zetelverdeling, waar
bij de kleine landen in feite zijn
oververtegenwoordigd.
Indien de komende week in
Brussel het probleem van de
rechtstreekse verkiezingen
niet wordt opgelost, is het
vrijwel onmogelijk de verkie
zingen nog in mei-juni 1978 te
houden, zoals reeds in beginsel
is overeengekomen.
Het parlement, dat thans 198
afgevaardigden omvat, zou
volgens Patijn tot 355 leden
moeten worden uitgebreid. De
ministers zullen maandag en
dinsdag in Brussel nog een
tiental andere varianten be
spreken.
De afgelopen dagen heeft
ook de Belgische premier Leo
Tindemans gesproken over de
mogelijkheid van uitstel van
de komende topconferentie, en
het lijkt voor de hand te liggen
dat ook de Luxemburgse rege
ring zich op dit standpunt
stelt.
De top in Brussel is de eerste
die wordt gehouden onder het
voorzitterschap van Neder
land, dat vanaf 1 juli tot het
einde van het jaar ook het
voorzitterschap van de EEG-
ministerraad bekleedt.
Formeel moet de uitnodiging
voor de Brusselse top uitgaan
van de Nederlandse regering.
Maar een besluit voor even
tueel uitstel wordt uiteraard in
nauw overleg met de andere
deelnemende landen genomen.
reacties over de zaak van de
vredesbeweging Pax-Christi.
De Wereldraad van Kerken
menen dat de regering moet af
zien van medewerking aan de
levering. Wiegel vroeg in een
telegram nog dezelfde dag over
de exportkredietverzekering
een besluit te nemen. Premier
Den Uyl zei dat het kabinet
vasthoudt aan de uitgangspun
ten die woensdag in een brief
aan de Tweede Kamer zijn
meegedeeld. Dat betekent dat
de regering het standpunt van
de Amerikaanse regering wil
polsen. Staatssecretaris
Kooymans zal besprekingen
hebben met het Amerikaanse
State Department, de Neder
landse ambassadeur in de V.S.
en de General Electric. Het be
drijf dat hoofdaannemer in het
project moet worden. Den Uyl
-zei dat de regering niet in Ame
rika heeft geïnformeerd naar
een laatste (latum waarop over
de kredietgarantie moet zijn
beslist. Hij zei verder dat de
Nederlandse regering nog geen
afspraak heeft gemaakt voor
een gesprek met de algemeen
directeur van General Electric
die naar Nederland komt.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG x Het kabinet
houdt vast aan een verplaat
sing van 3250 man van de cen
trale directie van de PTT van
Den Haag naar het Noorden
Zij aanvaardde daarmee gis
teren de conclusie uit de rap-
potten van de bureaus Bos
boom en Hegener en het ad
viesbureau voor organisatie en
informatie van het Gemeen
schappelijk Instituut voor
Toegepaste Psychologie te
Nijmegen, waarin wordt ge
steld dat gedeeltelijke ver
plaatsing en reorganisatie van
de centrale directie nodig zijn.
Met de bureaus is de regering
van mening dat het vertrou
wen van het PTT-personeel
moet worden hersteld en dat de
onzekerheid voor de betrokke
nen moet worden weggeno
men. De regering wil nog dit
jaar met de verplaatsing be
ginnen
