Wereldoorlog II
als
indianenverhaal
EEG-TOP DEZE WEEK IN LUXEMBURG
Testcase voor Europa
Kees Rijvers heeft gelijk
EVEN UITBLAZEN
REPETEREN IS LEUK,
MAAR ZO VLUG?.
Meer nierdonors
in 1975
VUILE VOETENInslagen
Centen sparen als protest
Distributie
Hebberig
NIET HOOG
TINDEMANS
GEKRAAKT
VERKIEZINGEN
WEERSTANDEN
Blij spel
van
Dorst
op radio
Een voetbalclub uit „de
provincie" moet zich twee
maal zo waarmaken als Fe-
yenoord of Ajax. Dat PSV uit
Eindhoven landskampioen
wordt, kan eigenlijk niet. Dat
moet een ongeluk of toeval
zijn. Daarom moet PSV voor
de tweede achtereenvol
gende keer kampioen wor
den. Alleen maar om te be
wijzen dat het kampioen
schap van vorig jaar terecht
werd behaald.
Als PSV wint van Ajax of
Feyenoord, dan komt dat
volgens de pers altijd omdat
de tegenstander slecht
speelde. Nooit omdat PSV
vlamde. Zo ongeveer luidt de
klacht van Kees Rijvers,
waarmee hij in het afgelopen
weekeinde de hoon van de
randstedelijke sportpers
weer eens over zichzelf en
zijn discipelen afriep.
Ik geloof dat Kees Rijvers
gelijk heeft. Dit hele seizoen
al haalt PSV alleen de voor
pagina's van de sportkater-
nen der randstad-kranten als
het team tegen Ajax of Feye
noord heeft gespeeld. Als er
gespeculeerd wordt over de
toekomstige kampioen, dan
schijnen alleen Ajax en Fe
yenoord aan bod te komen,
hoewel PSV als regerende
kampioen al in het prille be
gin van de competitie duide
lijk heeft gemaakt ook in, de
markt te zijn.
Nu kan het zijn dat de Ne
derlandse sportpers, die
vöór de historische
Europacup-finale Feyenoord
Celtic ook maar zelden top
voetbal te zien kreeg, na de
voetbalcolieges van Moulijn,
Cruyff en Van Haneghem,
wijzer is geworden en kriti
scher over voetbal is gaan
schrijven. Dat kan en daar
zou Keesje Rijvers begrip
voor moeten hebben.
Maar als je dan in Trouw
leest dat Rijvers' klacht weer
zo'n typische frustratie is
van „een club op weg naar de
top", dan denk je als PSV-
supporter, „daar heb je 't
weer!"
Want PSV is al aan de top.
Op weg naar een nieuw
landskampioenschap, met
de KNVB-beker binnen be
reik en met goede vooruit
zichten voor de Europacup-
l-finaie.
Het waren mooie dagen
toen Ajax er ook zo kon voor
staan. Maar het is allemaal
wél lang geleden. Vlammen
PSV-ke!
Dezer dagen met een auto vol jongens van tussen de tien en twaalf jaar naar Overloon
geweest. Daar heb je het Nationaal Oorlogs- en Verzetsmuseum dat - mag ik wel zeggen -
een tocht waard is. Alleen werd er nogal wat hinderlijk gebouwd of verbouwd en de Spitfire
was in revisie. Maar dat zijn tijdelijke ongemakken die aan het totaal niet eens veel afbreuk
doen.
Koningin Juliana in Overloon
Station UNCLE SAM 6558 uit Breda doet me de beste
wensen toekomen (dank u) per formulier. Operator Peter
heeft er een briefje bij gestopt en twee slechtklevende
stickers met de tekst „27 MC-cent-amateur???.
In zijn briefje schrijft hij dat 27Mhz-ers en hun familiele
den centen sparen uit protest tegen de 1 juli-wet van
staatssecretaris Van Huiten (PTT). In die wet wordt de 27
Mhz-band verboden voor de communicatieamateurs die
via deze band radiocontacten over de hele wereld leggen.
Het protest moet doorgaan, want Peter schrijft: „Bewaar
Uw centen voor de kinderen, anders moeten zij straks net
zo hard naar een koperen cent zoeken als wij nu naar een
halve cent". f:-
De jongens hadden al lang
om het tochtje gevraagd, zeker
al een jaar of twee, maar ik had
me niet gehaast. Dacht dat ze
nog wat jong waren om de ware
betekenis van zo'n museum te
doorgronden en natuurlijk had
de ouwe heer in me weer eens
gelijk.
Tanks en gevechtswagens,
daér wisten ze alles van. Ver
bijsterend gewoon hoe som
mige van die kereltjes een Pan
ther van een Sherman konden
onderscheiden. Er was er
eentje bij die zonder aarzelen
meedeelde dat het bruin-beige
waarmee sommige kanonnen
waren beschilderd, de kleuren
van het Duitse woestijnleger
waren. Die kennis halen ze uit
de plastic-bouwpakketjes die
torenhoog liggen opgestapeld
in de speelgoedwinkels en
waarmee ook talloze vaders
zich schijnen te vermaken.
Het geval van een patiënt die zijn voeten niet wilde wassen
heeft voor heel wat verwarring gezorgd in de bureaucratie van
de Britse nationale gezondheidszorg, zo onthult het blad
„World Medicine". Het begon allemaal toen ziekenhuisperso
neel een patiënt opdroeg zijn voeten te wassen, omdat de
medepatiënten klaagden over onfrisse lucht. De patiënt wei
gerde en stuurde een verontwaardigde klacht naar de minister
van volksgezondheid, Barbara Castle.
Eenmaal in de ambtelijke molen passeerde de zaak van de
vuile voeten maar liefst negen functionarissen en commissies
van het ministerie. Nog steeds onopgelost belandde de zaak
uiteindelijk weer bij het ziekenhuis, waar bleek dat de patiënt
inmiddels was gezwicht: hij waste regelmatig zijn voeten.
Grote opwinding veroorzaak
ten de met rode verf gemar
keerde gaten, bijna 32 jaar ge
leden geslagen door Duitse
anti-tankgranaten in de flank
van een Shermantank. Je kon
dwars door die tank heen kij
ken. Stel je voor! Mijn vraag of
ze wel beseften wat die gra
naatinslagen betekend moeten
hebben voor de mannen die in
de tank hadden gezeten, bleef
onopgemerkt omdat ze een
fors uit de kluiten gewassen mi
trailleur in de gaten hadden ge
kregen. Ratatatata....! riep er
een terwijl de anderen zich voor
lijk op de grond lieten vallen.
Niet dat ze geen serieuze be
langstelling konden opbren
gen. Het feit dat het bos waarin
ze stonden, destijds een van de
felst omstreden sectoren in de
Slag bij Overloon was, maakte
indruk evenals de dodencijfers:
452 Amerikanen, 1.426 Engel
sen en ongeveer 600 Duitsers.
Waar het in Overloon om
draait is niet de buitenopstelling
van tanks, vliegtuigen, brencar-
riers en onderzeeboten, hoe
spectaculair ook, maar het Do
cumentatiecentrum.
De felgekleurde NSB-
posters, de maquettes, de ge
pantserde auto van de Neder
landse Bank waarin Juliana,
Bernhard, Beatrix en Irene naar
IJmuiden werden gebracht en
de grote wandkaart waarop je
met behulp van fietslampjes
kunt zien hoeveel overvallen op
distributiekantoren werden ge
pleegd, trokken ruimschoots de
jeugdige aandacht. Eén van de
jongens wist zelfs waaróm die
overvallen werden gepleegd en
voor wie de buitgemaakte dis
tributiebonnen bestemd waren.
Veel van wat het Documen
tatiecentrum bevat, zei hen
echter niets dan wat ze al wis
ten: dat de Duitsers moffen wa
ren en dat de Engelsen en
Amerikanen ons hebben be
vrijd. Eerlijke ontsteltenis ver
oorzaakten wel de foto's van
concentratiekampslachtoffers,
hongerende kinderen in de
Randstad en de jacht op joden.
Daar werden ze even stil van.
Voor een moment verloor de
oorlog de glamour van het in
dianenverhaal.
„Hitier was een hebberig en
gemeen mannetje", zei er een,
toen ik later in het restaurant
vroeg wat ze nu te weten waren
gekomen. I f ,h
-J t 'i
vZe hadden een fijne dag ge
had, zeiden ze. Ze zouden het
zo weer over willen doen.
Vooral de tanks! „De meeste
Duitsers zijn goed. Die hebben
dit nooit zo gewild", zei de wijs
neus van het gezelschap. Uit
de mond van een 12-jarige
klinkt dat heel aanvaardbaar,
vind ik.
Ze konden nauwelijks
wachten met naar buiten
gaan. Vanaf het heuveltje
achter het restaurant scho
ten ze met stokken op me.
Ratatatatata....!
de Fransen hebben altijd al
gewee ea de geschiedenis zich
herhaalt. Ze hebben er zelfs een
gezegde por dedacht dat we
reldwijde faam kreeg: l'his-
toire se repète. Dat klinkt even
fraai als geruststellend ener
zijds en frustrerend ander
zijds.
Dat laatste vooral als je nog
jong bent en in jeugdige over
moed de wereld naar eigen in
zicht en hand wil zetten. Dan is
het niet leuk om te bedenken
dat al dat nieuwe wellicht al
weer heel oud is.
Zelf behoorde ik tot. de gene
ratie die in naoorlogse jaren de
strijd aanbond tegen pluche,
puin, stof en aartsvaderlijk
heid in het interieur. De
nieuwe kreet (van toen) was
functionaliteit, zakelijkheid,
Jicht en lucht. Streven twee
'was een radicalisering van het
huishouden om zodoende meer
tijd over te houden voor be
langrijker dingen in het leven,
Wat dat dan ook moge zijn.
Dus werd de matteklopper
definitief de deur uitgedaan,
samen met de handwas, de met
de hand aangedreven koffie
molen, de garde, de kolenka-
chel en nog meer van die heb
bedingen. Het zou en moest
voortaan allemaal vlug en
handig gebeuren in en rond
huis, dank zij de nieuwe appa
raten die met de regelmaat van
de klok van de lopende band
van de welvaart gerold kwa
men.
Het leven was goed en zinvol
want we kregen wat we wil-
den. Totdat de ee
ste vernieuwingsroes over was
en een nieuwe jonge generatie
het heft in handen nam.
DOOR:GREET BUCHNER
Die generatie haalde om te
beginnen alle huisraad die wij
nog maar net weggegooid had
den, weer jubelend binnen. Het
werd allemaal weer opge
poetst, opgetuigd en in hoeken
en gaten van de kamers neer
gezet als regelrechte stofvan-
ger. Maar een kniesoor die
daar op let. Elke generatie
heeft immers recht op haar ei
gen fouten.
Minder leuk is het om te be
denken dat je eigen jeugdige
opvattingen achteraf heel dom
waren. En nu heb ik het niet
over de radicalisering van de
inrichting, maar over het ver
vangen van handkracht door
elektrische energie. Dat blijkt
volgens de laatste inzichten
zeer zeer dom geweest te zijn.
Want dank zij al die gemak-
brengende apparatuur tobben
we in toenemende mate met
kwalen die het gevolg zijn pan
te weinig lichaamsbeweging.
We worden te dik, krijgen last
van hart- en vaatkwalen en
spijsverteringsstoornissen.
Kortom, we moeten ons meer
bewegen, niet alleen op het
Sportveld of op de trimbaan,
maar lewoon in en rond huis.
Dus is alles met de hand doen
wat tot dan toe de machine
deed, „dernier cri", evenals het
staande strijken, aardappel
schillen, afwassen etc., dat
eens moet wijken voor zittend
werken.
Bij elkaar lijkt het allemaal
erg leuk en verstandig en best
en vooral nieuw. Althans zo
lang je niet tot die groep vrou
wen behoort die dachten dat
hun naoorlogse ideeën zo gloed
en gloednieuw waren.
Want laten we wel zijn, repe
teren is leuk
Maar zo vlug?
Nu na de strenge
winter in Finland
de dooi is ingeval
len, hebbenv voet
gangers het in
Helsinki niet ge
makkelijk als zij
hun voeten droog
willen houden
(Van onze correspondent)
BRUSSEL - Op 1 en 2 april
a s. wordt op de Kirchberg in
Luxemburg de eerste van de
jaarlijkse drie topconferenties
gehouden van de regeringslei
ders en staatshoofden van de
Europese Economische Ge
meenschap, de EEG. Ondanks
e wisseling aan de top in Lon-
en' zal deze topconferentie in
ft Groothertogdom doorgang
vinden, want Groot-Brittanni
a er vertegenwoordigd wor-
en ofwel door de oude pre
mier (Wilson) of door de
fieuwe prime minister, zo
'eelt de Britse permanente
jertcgenwoordiger bij de EEG
ln Brussel verzekerd.
Zoals bekend zal Labour op 30
k? een nieuwe stemming
"den en mogelijk komt dan
iT, huidige minister van
'tenlandse zaken James Cal-
"Shan ten koste van de linkse
"«Jourkandidaat Foot als
"''«■winnaar uit de bus. In ie-
„f ®eva' zou Callaghan twee
®en, 'ater in Luxemburg
en slecht figuur slaan. Een
ketf8 7Varin§ 'n Europese za
lmen '16m ^aar goec* van Pas
wn*,8.mburg voorjaar 1976
c, ln ieder geval een test-
a„ ,voor Europa. Op de
cnn, van ^eze Europese top-
T «erentie staan drie punten,
eerste de monetaire en
«nomische situatie in de
Veten tweede de directe
Da lez'ngen voor Europese
wement en ten derde een be
spreking van het rapport-
Tindemans over de mogelijk
heden om te komen tot een po
litieke unie in Europa.
Ten aanzien van het eerste
en derde agendapunt hoeven
de verwachtingen niet hoog
gespannen te zijn. Ofschoon
het economische leven in de
negen EEG-landen zich heel
langzaam aan het herstellen is
van de diepe inzinking, is het
nog te vroeg om zich aan vei
lige voorspellingen te wagen.
Termen als meer coördinatie
van het beleid en grotere mo
netaire samenwerking om bij
voorbeeld een herhaling van de
recente gebeurtenissen op de
internationale wisselmarkten
te verhinderen, zullen zeker in
een of andere vorm in het slot
communiqué worden ver
werkt. Ook de wens van
Frankrijk om weer snel in de
Europese muntslang terug te
keren, zal worden gehoord.
Mogelijk zullen de negen rege
ringschefs in zeer voorzichtige
termen gaan onderstrepen dat
het beleid van de sociale voor
zieningen, zoals dat de laatste
jaren in alle partnerlanden is
gevoerd, niet onbeperkt kan
worden voortgezet, zonder de
economie in nog grotere moei
lijkheden te brengen. Mogelijk
zullen zij vanuit Luxemburg
voor de eerste maal de pu
blieke opinie erop willen wij
zen dat ook in deze sector ma
tiging geboden is. Verder zul
len zij waarschijnlijk afspre
ken de werkloosheid waar mo
gelijk in breder Europees ver
band te gaan bestrijden zonder
evenwel reeds nu de te voeren
tactiek uit te stippelen. Dat
hoeft ook niet, laat staan dat
dit mogelijk zou zijn. Lagere
goden binnen de negen kunnen
in ieder geval de verdere be
leidslijnen beginnen uit te
stippelen.
Over het rapport-
Tindemans wordt waarschijn
lijk de hele vrijdag gesproken,
althans zo staat het op de
agenda van deze topconferen
tie. Zoals bekend heeft de Be
lgische premier in opdracht
van zijn collega's een studie
gemaakt over depolitieke unie
in Europa. Tindemans heeft na
een rondreis door de Europese
hoofdsteden zijn ideeën op pa
pier gezet, hier en daar prakti
sche aanwijzingen gegeven
over hetgeen reeds nu zou
kunnen worden gedaan, en ge
zegd dat deze politieke unie ei
genlijk al op bescheiden schaal
in 1980 zou kunnen beginnen
met bijvoorbeeld gezamenlijke
buitenlandse politiek en aan
zet tot een gezamenlijke defen
siepolitiek. Ook heeft de Belgi
sche premier een krachtig
pleidooi gehouden voor veel
omvangrijker economische en
monetaire samenwerking,
zonder welke een- politieke
unie in Europa naar zijn oor
deel geen kans van slagen
heeft.
Het rapport-Tindemans is
vooral van socialistische zijde
in Europa (met name in Enge
land, Italië en Frankrijk) afge
kraakt. Van christendemocra
tische zijde in Europa bestond
er nog toe alle lof voor, terwijl
de liberalen eveneens vrij
sympathiek tegenover het
werkstuk staan. Onlangs heeft
het Europese Parlement te
Straatsburg over het
rapport-Tindemans willen de
batteren, maar op het laatste
moment hebben diverse Euro
pese regeringen het van de
agenda laten afvoeren, omdat
zij de handen van de regerings
leiders in Luxemburg niet wil
len binden door uitspraken
van partijgenoten in het
Straatsburgse praatcollege.
Bovendien is met name presi
dent Giscard verbolgen over
het feit dat Tindemans zijn
rapport al overal in Europa
heeft toegelicht, terwijl hij zijn
opdrachtgevers nog niet eens
persoonlijk heeft ingelicht. De
Europese regeringsleiders zul
len waarschijnlijk in Luxem
burg besluiten om het
rapport-Tindemans nader te
laten bespreken in de EEG-
ministerraad van buitenlandse
zaken, en dat zij het eerst als
een waardevolle bijdrage tot
de Europese eenwording zul
len hebben geprezen. Ze ver
mijden daarmee reeds nu een
keuze te moeten doen, waartoe
ze eigenlijk niet bereid zijn.
Daarvoor ontbreekt alsnog de
politieke wil.
Het voornaamste agenda
punt in Luxemburg is uiter
aard de datum voor de Euro
pese verkiezingen en de zetel
verdeling van het nieuwe Eu
ropese parlement. In Rome
kwamen de negen regerings
leiders reeds in principe over
een dat de eerste directe Euro
pese verkiezingen zouden
worden gehouden in mei 1978.
De ministers van buitenlandse
zaken hebben daarna echter de
klok weer terug gedraaid.
Behalve over het tijdstip is
er nu ook onenigheid over de
zetelverdeling. Het meest
haalbare voorstel is dat van het
parlement zelf, meer bepaald
van de commissie-Patijn, maar
Italië en Frankrijk hebben al
weer tegenvoorstellen inge
diend. Met name Parijs wil de
kleinere EEG-landen nogal
weinig zetels geven. Zo zal
Frankrijk bijvoorbeeld meer
zetels moeten hebben dan de
Benelux-landen, Ierland en
Denemarken samen.
Over deze zetelverdeling heb
ben de ministers van buiten
landse zaken na de top in Rome
nog enkele malen geruzied om
tot een accoord te komen In
ieder geval zijn ze er wel over
eens, dat het Europese parle
ment niet meer dan 3 tot 400
afgevaardigden mag krijgen,
wil het een werkzaam college
blijven. De ministers besloten
daarop toen maar dat hun re
geringschefs de knoop moeten
doorhakken. Dat moet nu in
Luxemburg gebeuren.
Zoals de zaken nu staan, be
staan er in Frankrijk, Italië en
Engeland grote weerstanden
tegen mei 1978. Denemarken
ligt ook dwars, maar meer om
technische redenen. President
Giscard van Frankrijk heeft
zijn Duitse ambtgenoot
Schmidt al toevertrouwd dat
de Franse grondwet Europese
verkiezingen in 1978 niet toe
laat, omdat het daarvoor eerst
de grondwet in Frankrijk zou
moeten worden gewijzigd en
deze procedure zou nimmer
binnen de twee jaren voltooid
kunnen zijn.
De Franse socialisten en
Gaullisten zijn al evenmin en
thousiast om nog maar te zwij
gen over de linkervleugel van
Labour in het Verenigd Ko
ninkrijk, die onlangs te kennen
heeft gegeven dat een dergelijk
gekozen Europees parlement
teveel bevoegdheden zou krij
gen in de diverse landen. Al
met al wordt het een span
nende bijeenkomst en een test
case voor Europa. Nu zal blij
ken wie wel en wie niet de poli
tieke wil heeft om serieus ver
der te bouwen aan de eenwor
ding van Europa.
JAN SCHILS
UTRECHT (ANP) - In Ne
derland heeft zich het afgelo
pen jaar een flinke stijging
voorgedaan van het aantal do
normeldingen voor mensen die
in aanmerking komen voor een
niertransplantatie: van 138 in
1974 tot 187 in 1975 (een
stijging van 35 procent). Dit
blijkt uit gegevens van de
Stichting Eurotransplant Ne
derland. In de bij Eurotran
splant aangesloten landen was
het totale aantal donormeldin
gen in 197 5 ongeveer even hoog
als in 1974, namelijk bijna 600.
De stichting acht het niet
uitgesloten, dat de stijging van
het aantal donormeldingen in
Nederland, die zich vooral in
mei, juni en juli 1975 heeft
voorgedaan, samenhangt met
een begin vorig jaar getroffen
vergoedingsregeling.
In Nederland zijn in 1975 in
de vijf niercentra (Amsterdam,
Groningen, Leiden, Nijmegen
en Utrecht) 177 nieuwe patiën
ten geregistreerd. Bij Euro
transplant stonden eind
1975cin totaal 1569 patiënten
ingeschreven die op een nier
transplantatie wachtten en
van hen woonden er 483 in Ne
derland.
Zij stonden gemiddeld al 22
maanden op de wachtlijst,
terwijl de Nederlanders bij wie
een transplantatie werd uitge
voerd, een wachttijd van ge
middeld 19,8 maanden achter
de rug hadden. De neiging om
transplantaties uit te voeren
bij mensen die nog niet zo erg
lang staan ingeschreven,
schrijft de stichting onder
meer toe aan het toenemen van
de risico's naarmate patiënten
een langere dialysebehande
ling (aan een kunstnier die hun
bloed „spoelt") achter de rug
hebben. Veel patiënten hebben
de kunstnier lang nodig, omdat
het donoraanbod en daarmee
het aantal transplantaties nog
altijd te klein is. Daar komt bij
dat er in bijvoorbeeld Zuid-
Holland een groot tekort is aan
dialyseplaatsen.
Vorig jaar zijn met van Ne
derlandse donors afkomstige
nieren 193 transplantaties uit
gevoerd (100 in Nederland en
93 in het buitenland). Het aan
tal patiënten dat in Nederland
werd getransplanteerd nam
toe van 145 in 1974 tot 157 in
1975 (8 pet.,bij een stijging in
alle Eurotransplantlanden met
bijna 5 pet. tot 638). Van die
157 transplantaties werden er
61 uitgevoerd met nieren die
afkomstig waren van buiten
landse donors.
(Van onze RTV-redactie)
HILVERSUM Vanavond
zendt de KRO-radio het blijs
pel „Op de Chimborazo" van
Tankred Dorst uit. Tankred
Dorst schrijft al zo'n vijftien
jaar toneelstukken.
In zijn laatste stukken „Eis-
zeit" en „Op de Chimborazo"
streeft hij naar een uiterst su-
miere dramatische handeling
en beperkt hij zich er toe men
sen in één bepaalde situatie te
plaatsen.
