3SS>
lip weg naar let
derde miljoen
PZEM,
en PLEM
zien af
van fusie
Geen straf, als wapens
snel worden ingeleverd
VERMEULEN
„Zeeuwse geduld is op"
Kouder
winter
weer
Caissondam in Oosterschelde (te duurvan de haan
Vrouw aan stuurknuppel
Nederland kijkt
te diep
in het glaasje
komst Montedison naar Zeeland
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
andaag
in
Autorijles
duurder
f'
DE STEM
DAMT geprijsd
DUN I voor het nieuw jaar!
investering van één miljard Werk voor 700 a 800 man
Adviesgroep: geen bezwaar tegen
Insant
I zalm
1st
50
lEUREN-T.V.
ereen leest
krant
ijd en overal.
pi?
|§i|
^dereen leest
e krant
Itijd en overal.
Zaterdag 24 januari 1976
116e jaargang - no. 17854
EDITIE VOOR ZEELAND
waarin opgenomen
DE VRIJE ZEEUW
I
ONDERZOEK
VERGT
MEER TIJD
Waai'schuwiqgsstation
op Noordzee kan
in maait klaar zijn
HUISARTSEN BEZORGD:
Zware druk
Beroep Van Agt op Zuidmolukkers:
Bezwaren
Ordediensten
Speciale prijzen en 10% KORTING
130 hectare
Februari
9
18
|l. 01158-2025
i jan.
koep
Ihnltzel
Iten en
nelba
fe
fijn
henu's
1>6 cm 2000,-
78,- per maand
(36 x p.l.)
s zonaags open
114.00-18.00 uur
|as van gent
intsestraat 4
01158-1938
1
I
I
E^nZ°?nZeS°c^V,aanderen
fc
dat.
uvww
directeur, dr w.a.j.m. harkx
hoofdredacteur: l. leijendekker
kantoren te breda - bergen op zoom - goes - hulst - oosterhout - roosendaal - terneuzen
(Van onze redactie binnen
land)
den haag
middelburg - Minister
president drs. J.M. Den Uyl
blijft zeer optimistisch over
het afsluiten van de Ooster
schelde met een doorlaatbare
dam, ondanks de tegenvaller,
die minister Westerterp
(Verkeer en Waterstaat) hem
en het kabinet gisteren pre
senteerde, namelijk het niet
iaten doorgaan van de cais-
sondam. Maandag aan
staande zal de vaste kamer
commissie van Verkeer bij-
eenkomen om aan minister
Westerterp een groot aantal
kritische vragen te stellen
over zijn rapportage.
Dat in het kabinetsbeleid
er wat de Oosterscheldedam
betreft niet geloofwaardiger
op is geworden bleek ook wel
uit de reactie van de
hoofdingenieur-directeur
van de Zeeuwse Provinciale
Waterstaat, ir. W. de Beijl,
die duidelijk te kennen gaf
dat het Zeeuwse geduld nu
wel op is. Een pijlerdam zal
een erg gecompliceerde
bouwwerk worden, zodat ir.
De Beijl vreest dat 1985 als
sluitdatum van het Delta
plan niet gehaald zal worden.
Hij daagde minister Wester
terp uit naar Zeeland te ko
men om het de Zeeuwen al
lemaal zelf eens te komen uit
leggen.
Minister Westerterp zei
daarop daartoe best bereid te
zijn en hij gaf de verzekering
dat het kabinet, als de laatste
bedenktermijn voor Rijks
waterstaat over drie maan
den verstreken is, „geen en
kel uitstel of vertraging zal
gedogen".
.««rfwwc*
(Van onze weerkundige mede
werker)
DE BILT - Zal deze tweede
helft van de winter dan toch
nog een periode met belangrijk
kouder winterweer brengen?
De komende dagen lijkt het
daar wel op, want met de
noordelijke winden, afkomstig
uit het poolgebied stroomt ge
leidelijk koudere lucht binnen.
Dit zowel aan de grond als ook
in de hogere luchtlagen zodat
de aangevoerde buien geleide
lijk van hagel en sneeuw ver
gezeld gaan. 's Nachts kan al
wat lichte vorst gaan voorko
men. In Zweden en Noorwegen
is het erg koud en tot in Dene
marken wordt matige vorst
gemeld. Voorlopig echter blijft
de luchtstroom nog noordelijk
maar begin volgende week kan
een kleine windruiming naar
noord-oost ons in een nog wat
koudere luchtstroom brengen.
Aan de periode van opvallend
warm winterweer met dage
lijks temperaturen van 7 tot 10
graden is wel duidelijk een
einde gekomen. De sneeuw
buien zijn zwel zeer welkom in
de wintersportcentra waar nu
eindelijk ook in het Duitse be
rgland sneeuw van enige bete
kenis ligt.
Piilerdam nieuwe kans
We zijn stevig op weg naar de drie miljoen gulden
voor het Nationaal Fonds Sport Gehandicapten.
Geweldig. Dankzij het trouwe puzzellegioen is na
zestien ronden het enorme bedrag bereikt van
f 2.589.166,04.
De extra-prijzenpot kon weer worden aangevuld
met f 3.462,28, zodat het totaal is: f 24.362,28. Wan
neer notaris J.H. Birkhoff nu het sein zou geven dat
die pot mag worden uitgekeerd, dan zouden 24 puz
zelaars worden verrast met 1000 gulden.
Zelfoverwinning is de mooiste zege: dat was de
oplossing van puzzel 16. De namen van de prijswin
naars op pagina 3, nieuwe puzzel in Vrijuit.
-
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Rijkswaterstaat krijgt nog maximaal
ruim drie maanden de tijd om aan te tonen, dat de Ooster
schelde toch niet helemaal hoeft te worden afgesloten.
melden dat de caissondam te
duur wordt Over de kosten
schrijft de bewindsman dat
deze dam zeker drie miljard
gulden zou vergen. Oorspron
kelijk raamde Rijkswaterstaat
de kosten op twee miljard gul
den. Op grond van inmiddels
opgetreden kostenstijgingen
zou de dam maximaal 2,6 mil
jard gulden mogen gaan kos
ten, Met de nu geraamdedrie
miljard zit men dus zo'n vier
honderd miljoen boven de uit
erste grens.
Het kabinet gaf daarvoor
gisteren hei groene licht aan
minister Westerterp. nadat
deze eerder het kabinet en de
Tweede Kamer had moeten
buiig
Maximumtemperatuur
vier graden.
STAD EN STREEK
Geestelijk gehandicapten
kregen dagverblijf in
Ter neuzen
Pagina 5
BINNEN- EN
BUITENLAND
Optimistische Kissinger in
Brussel
Pagina 9
Roken blijft fataal ook als je
niet over je longen klaagt
Pagina 11
Zorgzame robot voor de
moderne koe
Pagina 13
radio en televisie
Rudi gaat vanavond de
Vara redden
Pagina 15
SPORT
Biljarter Tïny Wijnen terug in
Europese titelstrijd
Pagina 25
Storholl favoriet voor
schaatstitel
Pagina 27
Judoclub Hontenisse
kerngezond
Pagina 26
VRIJ-UIT
Hollandse steden
beconcurreerden elkaar om
Vlamingen te lokken
Jan van Loon zegent de dag
dat hij marktkoopman werd
peilingen
Strijd om Witte Huis
begonnen
kunst en cultuur
De volksdans bloeit weer op
piekerpoker
merijntje
Zeeuwen gat-verdammen.
Rijkswaterstaat werkt nu
aan een dam op zogenaamde
pijlers in plaats van caissons.
Over de kosten van dit nieuwe
alternatief kan minister Wes
terterp nog geen enkele mede
deling doen, al spreekt hij in
een tussentijds rapport aan de
tweede kamer wel de vrees uit,
dat de tijd voor een onderzoek
daarnaar wel erg kort is.
Enkele andere belangrijke
beslissingen, die de bewinds
man de Tweede Kamer mee
deelt en waaraan het kabinet
gisteren zijn goedkeuring gaf:
- De zogenaamde pijlerdam
heeft een duidelijk voordeel op
de caissondam. Nadelen zijn
echter het installeren van de
pijlers en de studieduur naar
de technische uitvoerbaarheid
ervan.
-Tot nu toe is minstens 50 mil
joen gulden uitgegeven aan
studies over alternatieve op
lossingen.
- Het gedeeltelijk verhogen
van zwakke dijken langs de
Oosterschelde stuit op een aan
tal moeilijkheden.
- De regering heeft voor wat de
compartimentering van de
Oosterschelde betreft nu defi
nitief gekozen voor het model
C-3 aanleg van een oesterdam,
een Philipsdam en het verbre
den van het bestaande Kanaal
door Zuid-Beveland.
Het nieuwe systeem in het
waarschuwingsdistrict Schel-
degebied heeft tijdens de re
cente stormen goed gefunctio
neerd.
(Zie ook pag. stad en streek)
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG - Het waar
schuwingsstation voor stor
men op het olieplatform van
Pennzoil op de Noordzee zal
waarschijnlijk al in maart he
lemaal klaar zijn. Er zijn al een
aantal opnemers geïnstalleerd,
zo deelt minister Westerterp
(Verkeer en Waterstaat) de
Tweede Kamer mee.
In het afgelopen najaar heeft
de stormvloedwaarschu
wingsdienst in het district
Scheldegebied (de zoge
naamde SVSD) enkele malen
foed gefunctioneerd. Geble-
en is dat het nieuwe systeem
goed functioneert. Slechts in
een geval ontwikkelde de si
tuatie zich in de sector Schelde
ernstiger dan aanvankelijk
werd voorzien.
(Van onze redactie
binnenland)
UTRECHT - In Nederland
is wat het alcoholgebruik be
treft weer het hoge peil be
reikt van omstreeks 1900. Er
dreigt weer een volksziekte
te ontstaan als die zich al niet
ontwikkeld heeft. Dat staat
in de jongste editie van
„Huisarts en wetenschap",
Het maandblad van het Ne
derlands Huisartsengenoot
schap (NHG), dat dit keer
geheel aan alcoholge- en
misbruik gewijd is omdat
steeds meer huisartsen met
alcoholproblemen te maken
krijgen.
Volgens een uit negen
huisartsen bestaande studie
groep van het NHG, zijn er in
Nederland volgens voorlo
pige schattingen 96.000
mannen en 24.000 vrouwen
zo aan alcohol verslaafd, dat
ze zich maatschappelijk niet
kunnen handhaven. Daar
naast zijn er naar schatting
560.000 mannen en 140.000
vrouwen die zoveel drinken
dat hun gezondheid ernstig
wordt geschaad en dat ze met
hun omgeving in disharmo
nie raken. Statistieken over
verkeersongevallen, bedrijf
songevallen en arbeidsver
zuim tengevolge van alco
holgebruik geven steeds ho
gere cijfers te zien.
Onder „normaal drinken"
wordt volgens de groep op
het ogenblik in Nederland
verstaan: zeven of minder
glazen alcoholhoudende
drank per week met als toe
laatbare grens twintig glazen
per week. Elk standdaar-
dglas van bijna elke alcohol
houdende drank bevat onge
veer 10 gram pure alcohol.
Rond 1950 werd in Neder
land nog geen liter pure alco
hol per inwoner gebruikt, in
1970 was dat al 5 liter en in
1974 was het gebruik verder
gestegen tot 7,5 liter.
De studiegroep heeft bere
kend, dat er per gemiddelde
huisartsenpraktijk van 2700
zielen 170 mensen zijn met
ernstige alcoholmoeilijkhe
den. Volgens de groep zal de
huisarts door het toenemend
gebruik van alcohol (een ge
volg van allerlei stressfacto
ren in onze prestatiemaat
schappij), steeds vaker met
de gevolgen van alcoholmis
bruik te maken krijgen.
Het probleem van alco
holmisbruik in de praktijk is
volgens de groep zeer waar
schijnlijk veel groter dan de
huisarts vermoedt.
Binnenkort zit Marian Ver-
kuik aan de stuurknuppel van
een passagiersvliegtuig. Zij is
de eerste vrouwelijke ver
keersvlieger in Nederland..
DEN HAAG - De autorij
scholen hebben van de minis
ters van Economische Zaken
en van Verkeer en Waterstaat
toestemming gekregen om hun
tarieven met 1,30 per lesuur
te verhogen. De verhoging,
mag met ingang van zaterdag
24 januari worden doorge
voerd, mits daardoor de le-
sprijs voor zowel auto's ais mo
toren niet uitstijgt boven een
bedrag van 27,30.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN BOSCH - De voorge
nomen fusie van de zuidelijke
elektriciteitsmaatschappijen
PZEM, PNEM en PLEM is van
de baan. Gisteren hebben de
raad van bestuur van de PZEM
en de raden van commissaris
sen van de PNEM en de PLEM
besloten het overleg over de fu
sie te staken.
Directe aanleiding hiertoe is
het besluit van de ministerraad
om tijdens de huidige zittings-
geriode van het kabinet geen
eslissingen meer te nemen
over de verdere ontwikkeling
van kernenergie in Nederland.
Het toenemend gebruik van
kernenergie was de voornaam
ste drijfsveer voor het plan tot
samenvoeging van de drie
elektriciteitsbedrijven.
Langdurige onzekerheid
over het wel of niet doorgaan
van een fusie zou volgens de
leiding van de drie maat
schappijen zowel in zakelijk
als sociaal opzicht een zware
druk leggen op de bedrijven.
In maart van het vorig jaar
werd in principe tit fusie beslo
ten. Bij het personeel van de
bedrijven en in kringen van
vakbonden en tegenstanders
van kernenergie bestond een
behoorlijke dosis scepsis over
de fusieplannen.
(Van onze redactie binnen
land)
DEN HAAG - Minister Van
Agt (Justitie) heeft tijdens het
gesprek dat hij en een aantal
andere ministers een week ge
leden hadden met de Zuidmo-
lukse leiders, waaronder Ma-
nusama, gedreigd strenger te
zullen optreden tegen het ille
gale wapenbezit onder Zuid-
molukkers en tegen hun orde
diensten. Wat dat laatste be
treft heeft Manusama het ka
binet zijn medewerking verze
kerd, maar hij blijft wel met de
regering van mening verschil
len over wat para-militaire or
ganisatie precies zijn.
Minister Van Agt overweegt
een pauze in het vervolginsbe-
leid ten aanzien van illegaal
wapenbezit bij Zuidmolukkers
af te kondigen. In de praktijk
betekent dat, dat elke Zuidmo-
lukker die een wapen in het be
zit heeft, dit straffeloos kan in
leveren bij de politie. Doet hij
dat niet binnen een bepaalde
tijd, dan zal er streng worden
opgetreden.
De bewindsman heeft drin
gend beroep op Manusama ge
daan mee te werken bij het be
strijden van het illegale wa
penbezit. Aan zoekacties in
Zuidmolukse woonwijken
zoals die in het verleden meer
malen zijn gehouden, kleven
volgens Van Agt grote bezwa
ren. Met name de verhouding
tussen de Zuidmolukse ge
meenschap en de Nederlahders
wordt er niet beter door. Wan
neer men echter aanwijzingen
heeft dat grote hoeveelheden
wapens ergens opgeslagen lig
gen, dan zal de Nederlandse
regering niet schromen daar
hard tegen op te treden.
Voor wat betreft de orde
diensten van de Zuidmoluk
kers heeft de bewindsman Ma
nusama gezegd dat het geüni
formeerd optreden en het oe
fenen met wapens niet langer
getoleerd kan worden. Ook het
„bewaken" van leiders voor
dergelijke ordediensten (met
name Tamaela doet dat graag)
is onaanvaardbaar. Ten aan
zien van het functioneren van
eigen ordediensten in de
woonwijken zal de regering
met de Zuidmolukse leiders
gaan praten. Maar de para
militaire organisaties moeten
verdwijnen, dat is het uit
gangspunt. Overigens blijft
Manusama ontkennen dat zijn
ordediensten para-militair
zijn.
Uit het verslag van het ge
sprek tussen de Nederlandse
en Zuidmolukse delegaties
blijkt ook, dat de Nederlandse
regering alle vijf eisen voor po
litieke erkenning heeft afge
wezen en dat er geen sprake
van kan zijn, dat minister Van
der Stoel (Buitenlandse Za
ken) geregeld overleg zou voe
ren met vertegenwoordigers
van de RMS. Dat zou volgens
premier Den Uyl een bepaalde
erkenning van de politieke as
piraties kunnen inhouden en
daartoe is de regering volstrekt
niet bereid.
(ADVERTENTIE)
Vlsmarktstr. 19
Breda.
Tel. 076-135230
(Van een onzer verslagge
vers)
MIDDELBURG - De> ad
viesgroep, die het Havenschap
Vlissingen heeft ingesteld om
te bestuderen wat het voor
Zeeland betekent als de
chemie-gigant Mentedison
zich in het Sloegebied gaat ves
tigen, meent dat de komst van
dit bedrijf naar Zeeland moet
worden toegejuicht. Uit
milieu- en veiligheidsoverwe
gingen is het volgens de ad
viesgroep verantwoord dat
Montedison in het Sloegebied
een enorm chemisch bedrijf
gaat bouwen, waarvan alleen
de eerste fase al één miljard
gulden gaat kosten en werk
voor 700 a 800 mensen in de
komende vijf a zes jaar gaat op
leveren. Wat Montedison in het
Sloegebied mogelijk neerzet is
volgens havenschapsvoorzit
ter A Kaland vergelijkbaar
met de vestiging van Dow
Chemical in Terneuzen.
Ofschoon het bestuur van
het Havenschap Vlissingen het
wereldconcern van Italiaanse
origine al een definitieve of
ferte heeft gedaan voor de ver
koop van een terrein van 130
hectare en optie voor een ter
rein van 80 hectaren, is het nog
niet zeker of Montedison in
derdaad naar Vlissingen komt
Montedison kijkt niet alleen in
Nederland maar ook in andere
landen rond naar goede vesti
gingsplaatsen voor de nieuwe
fabriek. Daarbij is het volgens
de heer Kaland wel zo dat de
grond in het Sloegebied het
bedrijf enkele tientallen mil
joenen guldens meer kost dan
in omringende landen. Boven
dien ligt de premie, die het Ne
derlandse Ministerie van Eco
nomische Zaken het bedrijf bij
vestiging kan geven, aan de
krappe kant als men kijkt wat
op dat vlak in andere landen
mogelijk is. Vandaar dat' de
heer Kaland gisteren tijdens
een persconferentie in Middel
burg meedeelde dat het niet is
uitgesloten dat Montedison er
gens anders naar toe gaat. Wel
heeft het bedrijf in het verle
den een lichte voorkeur ge
toond voor het Sloegebied.
Ondanks het feit dat het ha
venschap Montedison een of
ferte heeft gestuurd voor ver
koop en het in optie gev^t van
grond, is het niét zo dat het
Havenschap daar nu aan ge
bonden is. De offerte is gedaan
op voorwaarde dat de raad van
bestuur van het Havenschap
met de transactie akkoord
gaat. Voordat dit gebeurt wil
het Havenschap de mening ho
ren van de gemeenteraden van
Vlissingen en Borsele en van
Provinciale Staten. Verwacht
wordt dat de onderhandelin
gen tussen Montedison en net
Ministerie van Economische
Zaken in februari worden af
gerond, dat het bedrijf moge
lijk diezelfde maand nog een
beslissing neemt en dat het ha
venschap, dat dan inmiddels
de meningen van Provinciale
Staten en de twee gemeentera
den weet, in maart een defini
tieve beslissing over de grond-
verkoop kan nemen. (Meer
over Montedison op pagina 3).
M
ttr
