UDEN LONDEN ROEPT AMBASSADEUR TERUG Britse arts gemarteld in Chili STROPDAS Regen voor Ford en zon voor Humphrey r D, Jschrift Beste weg Grenzen Kans Mieuwe oorlog? Guerrilla Plas bloed Schokken DOOR CORN. VERHOEVEN Terug Zwak Makelaars 20 procent Financiën Steun In de kaart pischap in con- wel mogelijk- g is of de ach- bsidiërende ste el.) mee zullen log uit te werken 1 best bereid om ^eizocn (dit sei- en Limburg is zo bij) wat in I experimenteren jte krijgen, bt kan deze ont- Iteressant zijn, en grotere sprei- Isten kan komen. het dan interes- 1 financieel - en leeltechnisch - len kunnen ont- Ihet minder ge- pr de provincies Voor CRM is het pressant omdat loede variant ge- lirdcn op de niet pousiast ontvan- a. lak, dat de beide ■uitgebreid inet |l werken aan een Dat zal vvaar- Globe ook ver- jiclusies hebben, der voor de zuid- i. En die kun- zijn. |5: „Over Carna- ambtelijke mo- t opschrift boven riet afronden van Jleiding". Daarin Iht besteed aan de lecten van een Iten van de Bre- le St. Joost. Uit- lndacht voor het len coderingssys- r kenmerking van garens, dat Paul o.a. in samen- I met Enka- reda, een cum lamen opleverde pie in Eindhoven. aar doet verslag idingen in Enge- kritische tocht iwegwijzeringen, ontwerpers wer- tinentale projec- i. een verslag van in Brugge, aan- het bedi'eigde in Leerdam en die in manipulu- y; veel nieuws uit de wereld (Vorm, 62a, Amster- ger is er weer een tINGEN (uitg. De zie foto 9-jarige inneringen in het a een 44 pagina's wintig romans en lef is daarom een veel oudere lezers eren zullen infor- t hebben de gehe le kleur, omdat ze nd en dragen de oeide, anderzijds van haar leeftijd- lal zullen zeggen: fJzendijke begon, ezen met spin-.e- m het huis schoon Zuid-Beveland; len van de merrie erlijke genoegens huis aan de Post- and, waarnaar ze loekje. "*='4 npn ui/^rii nrn iki/^rn nril IMTCM D Cl I ikirifcki PPM iMfiFNt >EN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PÉIUN&ÈN „PEILINGEN PEIÜNGEN PE'LjNGEN pE||JNGEN P^gGEN pggjjggJN N PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN ^PEILINGEN ^PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PtlL pE,L|NGEN PEILING INGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN „PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN ruuwwEw pE|ÜNGEN GEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PEILINGEN PtiLlNGtN rciuriv*.: Israël bezint zich op de T k'ix y XJ \J 5 x SP? v <Z\i-A'A i Drs. Yaacov Arnon. Palestijnse kwestie Israël bezint zich in alle ernst over het Pales tijnse vraagstuk. Dagelijks wordt dit sterke emo ties oproepende probleem door pers, radio en tv aangesneden. Het gaat niet om de vraag of het Palestijnse probleem al dan niet centraal staat in het Israëlisch-Arabisch geschil. Eerste minister Rabin is er van overtuigd, dat Israël poli tiek zelfmoord pleegt als er met de „z.g. P.L.Ö." wordt on derhandeld. Evenals zijn voor gangster Golda Meir is hij al lergisch voor het Palestijnse vraagstuk. Om politieke en emotionele redenen zit er dan ook in de officiële Israëlische politiek t.a.v. de organisatie van Jasser Arafat absoluut geen schot. Pogingen van dui ven in het kabinet o.a. door Al- lon (minister van B.Z.) daar als was het maar om tactische re denen verandering in te bren gen worden door Rabin in de kiem gesmoord. De discussie heeft echter zijn eigen dynamiek gekregen. Meer en meer Israëli's die ja renlang hebben gezwegen ste ken nu hun nek uit. Dat leidde tot de vorming van een Israël- Palestinacomité, waarin in vloedrijke journalisten en linkse politici zitting hebben genomen. Een van de mannen, die het vizier afwierp is drs. Yaacov Arnon (62). Een Nederlandse jood - Jaap van Amerongen - die al in maart 1948 naar Israël emigreerde en hier opklom tot de belangrijke post van directeur-generaal van het ministerie van financiën. Ge confronteerd met het Palestijns-Arabisch vraagstuk kreeg het zionisme van deze rustige man die zoals hij zegt „zeer sterk de invloed van zijn Nederlandse opvoeding heeft ondergaan", een nieuwe" di mensie. Yaacov Arnon is in de „op positie" gegaan omdat hij er in het diepst van zijn hart van vergeten, dat het zionisme in 1948 ook de verdeling van Pa lestina aanvaardde. We moe ten een compromis met de Pa- lestijnen sluiten om ons zionis tisch ideaal te behouden; een joodse staat, met een grote joodse meerderheid en joodse cultuur waarin plaats is voor een minderheid. Rabin overtuigd is, dat de regerings- politiek op het verkeerde spoor zit en tot een ramp voor het land kan leiden. „De Palestij- nen zijn in een kwarteeuw on getwijfeld een volk gewor den", zegt hij me tijdens een gesprek in zijn sfeervolle wo ning in Jeruzalem. „En de Pa lestijnse Bevrijdingsorganisa tie P.L.O. is ongetwijfeld het politieke lichaam dat het Pa lestijnse volk vertegenwoor digt. Daarom ben ik tot de slot som gekomen dat alleen de verdeling van het land (tusser de Middellandse Zee en de ri vier de Jordaan) tussen het joodse en Palestijnse volk tot een oplossing van het conflict kan leiden. We zijn een beetje Ik ben tot het Israël- Palestinacomité toegetreden om via dit comité de Arabieren ervan te overtuigen, dat er ook in Israël groepen zijn die door erkenning van het zelfbe schikkingsrecht van de Pales tijnse Arabieren de vredesweg willen inslaan en om de Israë li's op het hart te drukken dat dat de beste weg is. Als het Palestijnse vraag stuk niet wordt opgelost komt er geen vrede. Ik ben ervan overtuigd, dat alleen gema tigde Israëli 's en gematigde Pa- lestijnen de kloof kunnen overbruggen. Ik hoop, dat er gematigde Palestijnen zijn en geloof dat er gematigde Israë li's zijn. In de P.L.O. zijn Pales tijnen die zich gematigd uitla ten. Ik denk aan Said Hamam, de ambassadeur van de P.L.O. in Londen. De verklaring, welke na het bezoek van Jasser Arafat aan Moskou werd uit gegeven, is weliswaar niet dui delijk maar beslist niet ex treem. (In die verklaring wordt gesproken van nationale Pa lestijnse rechten op Palestijnse bodem i.p.v. een seculiere Pa lestijnse staat in heel Palesti na. zouden hebben. Ook ons luchtbombardement op Pales tijnse doelen in Libanon plaat ste de gematigden in het Pales tijnse kamp met de rug tegen de muur. De grenzen van 4 juni 1967 zijn voor mij wel aanvaard baar. De Palestijnse staat kan dan worden gesticht op de wes telijke Jordaan-oever en in de Gaza-streek met wellicht Oost-Jeruzalem als hoofdstad. Jeruzalem moet echter een open stad blijven. Terugkeer naar de oude toestand van voor juni 1967 is voor Israëli's en Palestijnse Arabieren onaan vaardbaar. Geen muren meer. Hoewel er groepen in de P.L.O. zijn, die nog steeds streven naar de vernietiging van de staat Israël geloof ik toch, dat er beweging zit in het P.L.O.- standpunt. We moeten alles doen om de gematigde Pales tijnen een kans te geven naar voren te komen. Daar gaat het om." De reactie daarop (van Ra bin) nooit een derde staat tus sen Israël en Jordanië te zullen erkennen en nooit met de P.L.O. te zullen onderhandelen is niet de passende weg om uit te vinden of de gematigde groepen in de P.L.O. een kans Arafat .Het is natuurlijk in hoge mate gewenst dat er normale diplomatieke, economische en culturele betrekkingen tussen een Palestijnse staat en Israël zullen zijn. We zouden abso luut niets oplossen, maar dan ook niets, als we meehielpen aan de totstandkoming van een staat die verklaart in staat van oorlog met ons te verkeren. In het begin bijvoorbeeld zou zo'n Palestijnse staat geen zware wapens mogen hebben. Dat lijkt me een redelijke eis. Maar dat moet natuurlijk allemaal aan de onderhandelingstafel worden uitgemaakt. En dat zal allemaal veel makkelijker zijn dan veel mensen denken." „De Arabieren zullen zich niet bij de bevriezing van de situatie neerleggen. We zullen dan een zelfde ontwikkeling zien die in 1973 tot de Grote- Verzoendagoorlog leidde. Dank zij ons gelukkig sterke leger zullen we een nieuwe oor log wel winnen, maar de zege zal niets oplossen. Er komt een door de grote mogendheden op te leggen oplossing uit voort met terugkeer naar de grenzen van juni 1967 en de stichting van een Palestijnse staat, waarvan in dat geval de tot standkoming het element van de joods-Palestijnse verzoe ning zal missen. Dan wordt er weer niets opgelost. De vrede is niet bij een opgelegde oplos sing gebaat. Hoewel de tijd dringt, zal het Israël-Palestina-comité zich inspannen om de regering er toe te brengen met de P.L.O. een dialoog aan te gaan. We moeten het proberen. De poli tiek van de regering is on houdbaar. In de moderne ge schiedenis hebben tal van re geringen met terroristen on derhandeld SALOMON BOUMAN 'r. Sheila Cassidy (37), de katholieke Engelse missie-arts die 59 dagen doorgebracht heeft in de beruchte Tres Alamosge- vangenis van Santiago, is zoals gemeld, sinds woens dag weer thuis. De Chi leense autoriteiten hadden haar maandag vrijgelaten. Dr. Cassidy, een diep reli gieuze vrouw uit Noord- Devon, die kloosterzuster wil worden, werd begin november gearresteerd omdat ze de ge wonde voortvluchtige guerril laleider Nelson Gutierrez ge neeskundige hulp had ver leend. Generaal Pinochet, de rechtse militaire dictator van Chili, werd wegens haar ge vangenschap onder interna tionale druk gezet. De gespan nen betrekkingen tussen zijn land en Groot-Brittannië ver beterden er uiteraard niet op. Engeland heeft inmiddels zijn ambassadeur teruggeroepen. Na haar aankomst per Brits vliegtuig in Londen bevestigde dr. Cassidy dat ze tijdens haar gevangenschap herhaaldelijk met de dood bedreigd was. De Chilenen martelden haar gere geld met elektrische schokken. Daarvoor werd ze ontkleed en vastgebonden. Dl". Cassidy vertelde, dat op eeri morgen in november een bevriende priester haar op belde en vroeg of hij even langs mocht komen met een drin gend verzoek. De Britse dokto- res ontving hem in haar huis in centraal Santiago, waar hij haar op de hoogte bracht van het feit, dat een politieke vluchteling geneeskundige hulp nodig had. Hij was zwaar gewond in een vuurgevecht met de politie. Ofschoon dr. Cassidy besef te, dat ze haar eigen vrijheid in gevaar bracht door geheime hulp te verlenen aan een vijand van het dictatoriale rechtse re gime, voelde ze zich als arts verplicht de priester te verge zellen. Ze werd naar een huis gebracht, waarin zich drie per sonen bevonden, onder wie Gutierrez, die drie grote ko- gelwonden opgelopen had aan het linkerbeen. Dr. Cassidy verzorgde de ontstoken won den en sprak de mening uit dat hij zich over weinige dagen wel weer beter zou voelen. Toen de Britse doktores hem 48-uur later opnieuw onder zocht, stelde zij evenwel vast, dat de toestand van de ge wonde guerrilla verslechterd was. Hij had hoge koorts en kon niet meer lopen. Dr. Cas sidy diagnotiseerde nu, dat zijn leven in gevaar verkeerde. Zij wist hem ervan te overtui gen dat hij politiek asiel moest vragen om de nodige genees kundige behandeling te kun nen ondergaan. Dr. Cassidy bracht de priester, die haar eerst ontboden had, hiervan op de hoogte. Twee dagen later bood zij zich aan in de kliniek waar de guerrilla van dan af verpleegd werd, maar men had haar hulp niet nodig, omdat daar een an dere arts instond voor de ver zorging. „Nadien vergat ik de hele affaire", zegt dr. Cassidy nu. „Ik had het heel druk met mijn eigen patiënten. Op 1 no vember bracht ik een bezoek aan bevriende paters van een klooster vlak bij mijn huis. Door de week werken die priesters vrijwel allemaal in de achterbuurten van Santiago, maar tijdens het weekeinde rusten ze uit in een klooster." Dr. Cassidy vernam, dat die zaterdagmiddag een vriendin van haar, een zuster die last had van de zenuwen, op bezoek was bij de paters. „Ik ging door de gangen naar de plaats waar ik meende dat zij zich bevond en hoorde plots de vreselijke kreet van een vrouw", vertelt dr. Cassidy. „Ik dacht dat een van de dienstmeisjes van een ladder gevallen was en snelde de trappen af om hulp te bie den. „Beneden zag ik de zuster in een plas bloed liggen. Haar rug vertoonde een grote schot wonde. Ik merkte dat geen hulp meer zou baten. Er werd door de ramen geschoten. Ik trok de gewonde zuster naar de achterzijde van het klooster, waar ik meende dat we veilig waren, maar nu werd het ge bouw langs alle zijden onder vuur genomen. Met een van de paters zocht ik dekking onder een keukentafel." De kogels bleven rondsui- zen. Na een kwartier werd het stil en begon iemand verwoed op de voordeur te bonzen. Er kwam een man binnen met een machinegeweer, gevolgd door talrijke andere gewapende ke rels. Zij doorzochten het kloos ter. Een van de mannen vroeg wie dr. Cassidy was. Toen de Britse arts haar identiteit be kendgemaakt had, zeiden ze tegen elkaar: „Dat is de vrouw, die we zoeken." Dr. Cassidy werd geblind doekt in een wagen naar een onbekende plaats gebracht. Die nacht werd ze driemaal gemarteld door .middel van elektrische schokken. De Chi lenen trokken al haar kleren uit en bonden haar vast aan een bed. „Meer wil ik daarover niet vertellen", zei dr. Cassidy in Londen. In dezelfde periode voerde de Chileense politie op ver schillende plaatsen van het land razzia's uit in kerken en katholieke missies. Tenminste tien priesters en zusters wer den eveneens gearresteerd en beschuldigd van hulpverle ning aan guerrilla's van MLR, de revolutionaire linkse be vrijdingsbeweging. ROGER SIMONS Hoe snel de tijd gaat, blijkt o.a. uit de frequentie waarmee goede voornemens hernieuwd moeten worden. Voordat wij het in de gaten hebben, is een flink stuk van de weg naar de hel ermee geplaveid. Zo kan ik mij al bijna niet meer de nieuw jaarsdag herinneren waarop ik mij voor het eerst voorgeno men heb geen concessies meer te doen aan de vorm van dom heid die polarisatie genoemd wordt. En toen moet zij al een tijdlang bestaan hebben en be oefend zijn, niet als domheid of als frivole sport, maar als ui ting van de gave des onder scheids. Domheid wordt zij pas, wanneer zij maar door gaat met onderscheiden en de wereld verdeelt in twee kam pen, die dan ook nog blijken samen te vallen met de tegen stelling tussen goed en kwaad. Het verschijnsel is oeroud en heet al vele jaren polarisatie. Het is ook al weer heel lang geleden, dat het opgehangen werd aan de kapstok van haren en kleding. Het is daar blijven hangen en daarmee is tegelijk een eindstation van belache lijke duidelijkheid en stui tende domheid bereikt. Er blijkt geen wrikken meer aan. Partij kiezen heeft onmiddel lijke consequenties voor de garderobe en omgekeerd: kle ding onthult niet een persoon lijke smaak, maar een politiek standpunt. Nog in het afgelo pen jaar, het geavanceerde 1975, is mij tientallen keren gebleken, dat het dragen van een stropdas altijd weer, met een huiveringwekkende on herroepelijkheid die allang niet meer komisch is, als bewijs van conservatisme werd uitge legd. Er worden consequenties aan verbonden die in geen en kele verhouding staan tot het ding zelf, en die worden op geen enkele manier nog gecon troleerd door welke vorm van denkwerk ook. Het gebeurd volkomen automatisch. Dat schept natuurlijk mooie kan sen tot infiltratie, maar wie die aangrijpt berust al in de pola risatie. Ik heb een ernstige ver tegenwoordiger van een vak bond zich in een openbaar de bat op de televisie zien beroe pen op het feit, dat hij geen stropdas droeg om hiermee te bewijzen dat hij goed zat, in dit geval links. Deze zielige op merking oogstte geweldig suc ces en de „tegenstanders" die een das droegen, gingen voor de ogen van het miljoenenpu bliek pijnlijk af, terwijl de voorzitter zich haastte te ver klaren, dat hij zelf weliswaar een das droeg, maar dat het een rode was. Ik heb dit soort van benedenmenselijke discussies te dikwijls gehoord om nog te kunnen aannemen, dat zij niet de betekenis hebben, die er in dit geval aan toegekend werd of dat er b.v. nog iets als humor aan te pas komt in plaats van louter eschatologische grim migheid. Polarisatie en humor verdragen elkaar niet en de das is werkelijk de strop waaraan iemand opgehangen wordt. Het is uiteraard mogelijk dat ik als toevallige drager van een das de zaak alleen van de ene kant bekijk en geen oog heb voor de wrede vervolging en het heroïsch lijden van de das- loze medemensen. Ik heb daar nooit iets van gehoord, wil mij daarin niet verdiepen en vind. dat precies even grote onzin. Polarisatie is geen manier van denken en hoort beperkt te blijven tot het sportveld. Mijn voornemen voor 1976 is weer iets bij te dragen tot het afbre ken, demoraliseren en dakloos maken van elke manier van denken of niet-denken die een al te gemakkelijke lokalisering van goed en kwaad in de hand kan werken en het einde der tijden voortijdig nabij bren gen. Het wordt tijd voor het smallere, steilere en langza mere pad waarop goede voor nemens niet verstenen tot pla vuizen. Dokter Sheila Cassidy bij haar aankomst in Londen., WASHINGTON - Het feit, dat president Ford binnen zijn partij plotseling zestien treden op de populariteit- sladdcr is gezakt, en Ronald Reagan, de lieveling van de conservatieven, nu de voor keur geniet van de doorsnee-republikeinse kie zer is verbazingwekkend omdat niemand de vinger kan leggen op een politieke ramp die de geweldige ver schuiving kan hebben ver oorzaakt. De experts wach ten op een volgende peiling, op een bevestiging en dege nen die Ford niet willen af schrijven als vaandeldrager van de republikeinse partij wijzen er terecht op dat Ge orge McGovern, de democra tische kandidaat voor het presidentschap in 1972, in december 1971 mijlenver achterlag op Edward Kenne dy, Muskie, Humphrey en enkele, anderen. De Gallup- poll kwam toen tot de con clusie dat slechts 6 procent van de democraten toen van plan waren voor McGovern in het geweer te gaan. Reagan In 1967 geloofden alle de mocraten nog dat Lyndon- Johnson het jaar daarop de democraten zou aanvoeren, maar tot ieders verbazing trok hij zich terug. In decem ber 1963 was Nixon de eerste keus van de republikeinen, maar Barry Goldwater werd de kandidaat. En in decem ber 1959 had Adlai Steven son een grote voorsprong op John Kennedy, die in I960 president werd. Met andere woorden: Ronald Reagan, die nu een comfortabele voor sprong heeft op zijn partijge noot Ford, heeft de nomina tie op de partijconventie die in de komende zomer in Kan sas City wordt gehouden, nog niet in kannen en kruiken. Gerald Ford heeft het niet temin moeilijk in zijn eigen partij. De eerste van de voor verkiezingen, te beginnen met New Hampshire in de laatste week van februari, spelen bovendien Reagan in de kaart. Enkele flinke over winningen kunnen hem het aureool van de grote winnaar verschaffen. De positie van Ford is zwak en sommige kristallen-bollenkijkefs houden rekening met de mo gelijkheid dat hij, evenais Lyndon Johnson, van de par tijkandidatuur zal afzien. Voor dit soort speculaties is het, bijna een jaar voor de presidentsverkiezingen, te vroeg. Onder de democraten heeft Hubert Horatio Humphrey, die heeft aangekondigd dat hij niet aan de voorverkie- Humphrey zingen zal deelnemen een comfortabele voorsprong op George Wallace en acht an dere liefhebbers. De strategie van Humphrey gaat ervan uit dat geen enkele kandidaat tijdens de partijconventie in New York, na de hindernis race van de voorverkiezin gen, over een aanhang zal be schikken die groot genoeg is om de kandidatuur veilig te stellen. De politieke make laars zullen dan in actie ko men en Humphrey, die geen politieke vijanden aan de soms bitter gestreden voor- verkiezingen zal hebber overgehouden, is dan eert voor de hand liggende com promiskandidaat. Het gebrek aan eenheid binnen de republikeinse par tij van Ford kan tijdens de finale van het verkiezings- spel rampzalig blijken. Het electoraat is nu opgetrokken uit ongeveer 20 procent re publikeinen, 44 procent de mocraten en 36 procent on- afhankelijken. Richard Nixon baseerde zijn grote overwinning in 1972 op de stemmen van 95 procent van de republikeinse partij, 42 procent van de democraten en tweederde van de onaf hankelijke kiezers. Niets wijst er op dat de republi keinen in het komende ver kiezingsseizoen goed zullen kunnen boeren onder onaf- hankelijken en democraten. Nieuwe regels inzake de financiering van politieke campagnes lijken Humphrey in de kaart te spelen. Hoe meer democratische oppo nenten oprukken naar de partijconventie, des te groter de kans dat het keuzeproces vastloopt en er naar een compromiskandidaat ge zocht moet worden. Door nieuwe financieringsarran gementen is de kans veel kleiner geworden dat aspi ranten die diep in de schuld raken zich vroegtijdig aan de voorverkiezingen onttrek ken. Kandidaten die een zekere financiële wervingskracht hebben gedemonstreerd zul len in dit verkiezingsseizoen aanspraak kunnen maken op bijdragen uit de schatkist. Geen enkele kandidaat mag in de voorverkiezingen meer dan 10 miljoen dollar uitge ven en de giften van indivi duen en organisaties, oor zaak van veel Watergate- ellende, zijn tot minima be perkt. Kandidaten die miljo nair zijn mogen uit eigen zak maar 50.000 dollar in de campagne steken en niet meer, zoals Rockefeller in 1964, rond vijf miljoen dollar uit eigen middelen in de strijd brengen. Al deze bepalingen spelen de minder bekende kandida ten in de kaart, die zich in januari vooral zullen gaan bedienen van brief- campagnes om geld voor de verkiezingsveldslagen bijeen te brengen. Het is nu moge lijk bijvoorbeeld een miljoen dollar in een brieven-actie te investeren en, wanneer die actie'slechts een miljoen zou opleveren aanspraak te ma ken op een miljoen uit de verkiezingskas van de rege ring. Het is dus zeer goed mo gelijk dat een handvol demo cratische aspiranten de voorverkiezingen zullen overleven en dat is precies waar Hubert Humphrey op rekent. Voor hem is er nau welijks reden zich bezorgd te maken: hii is, onder de demo craten, althans nu de popu lairste man. Voor Gerald Ford ziet alles er veel minder rooskleurig uit. BERT VAN VELZEN

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1976 | | pagina 17