160.-
Meer vuurwerk gekocht dan vorig jaar
Kent koningin
de wet niet?
„Beroepsprocedures bij
bestemmingsplannen
moeten korter duren"
KVP BINDT
VOORSTEL'
CHU AAN
CDA-LIJST
Den Uyl weer polite van 't jaar
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
BESTEM
POLITIE VINDT HONDERD
VERWAARLOOSDE HONDEN
Beloning voor
aanwijzing
over aanslag
op vliegveld
Steeds meer
werklozen
in sociale
werkplaatsen
Vraagtekens rond kerstboodschap
Russisclie
veearts
zoek in
Friesland
EvenZnTn1S^ch-V,aanÖeren
JpE
Woensdag 31 december 1975
115e jaargang - no. 17834
EDITIE VOOR ZEELAND
waarin opgenomen
DE VRIJE ZEEUW
25 miljoen
Zeeland
Adviezen
N uttig
■^andaag
ADVIES AAN REGERING:
Nederland bood
VS geen hulp in
oktoberoorlog
ZES KINDEREN DOOD
Ambassadeur in
Chili moet
terug naar Londen
VanAgt
onthult8r
T reinkapers
bijna pers
conferentie
aangeboden
Hans van Z.
al half
jaar in
isoleercel
Vooral in Zeeland
AAN ONZE
ABONNEES
14 18-
in
t t iat«n weten, dat
STEA4E
■Vlesndwi^C
Vlot ruitkostuum
in moderne snit.
PolyesterAvol.
«techniek)
DIRECTEUR. DR. W.A.J.M. HARKX
HOOFDREDACTEUR: L. LEIJENDEKKER
- i T3
KANTOREN TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - GOES - HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN
TILBURG l LEEUWAR
DEN LEIDEN (ANP) - Ne
derland zal - als steeds - het
nieuwe jaar knallend, fluitend
en gillend inluiden. Tot deze
«enclusie komen de vuurwerk
fabrikanten en -importeurs in
ons land, nadat in de afgelopen
dagen voor miljoenen guldens
vuurwerk in de winkels van
feestartikelen is gekocht. Aan
vankelijk dachten sommigen
dat er een zekere verzadiging
in de verkoop was getreden,
maar de laatste dagen is het zo
hard gegaan dat ten opzichte
^an vorig jaar toch weer van
een stijging kan worden ge
sproken.
„Wij hebben ongeveer 25
procent meer verkocht dan vo
rig jaar ondanks het feit, dat
een aantal artikelen ongeveer
10 procent duurder is gewor
den. Wij hebben duidelijk
kunnen merken, dat het pu
bliek meer geld wil uitgeven
voor mooier en duurder vuur
werk", aldus een woordvoer
ster van de firma Beko in Til
burg.
Volgens de firma heeft ons
land dit jaar in totaal ruim 25
miljoen gulden besteed voor de
aanschaf van het knalwerk.
Voor zover dat op dit moment
was na te gaan, is ook bij de
koninklijke Nederlandse
Kunstvuurwerk en munitiefa
briek A. J. Kat voorheen Loefi
in Leiden meer verkocht dan
vorig jaar. Adjunct-directeur
K. C. Hoekstein: „Wij hebben
het razend druk gehad"Direc
teur .A. de Bruin van de Neder
landse Kunstvuurwerkfabriek
voorheen J. N. Schuurmans in
Leeuwarden: „Het is de laatste
dagen enorm hard gegaan. Ik
heb een totaat leeg nuis".
De politiecontrole op de
handel in vuurwerk is dit jaar
streng geweest, in Zeeland bij
voorbeeld moesten alle vuur
werkwinkeliers in het bezit
zijn van een speciale hinder
wetvergunning. De politie
moest in sommige gevallen op
treden. Uit Zeeland wordt een
stijging van de vuurwerkver
koop gemeld van circa 50 pro
cent. „Er waren mensen, die
voor honderden guldens
vuurwerk kochten", aldus en
kele winkeliers in Vlissingen.
In Ede heeft de politie in een
warenhuis 1200 kg vuurwerk
in beslag genomen. Het bedrijf
mocht 500 kg in huis hebben.
De Tilburgse firma heeft
voor het eerst alle afnemers
een aantal nuttige adviezen
meegegeven bij hetafsteken
van vuurwerk. Deze zijn: „Le
g/zet het vuurwerk op straat en
steek het aan met een bran
dende sigaret/sigaar, gooi niet
met brandend vuurwerk, zeker
niet naar mensen of dieren.
Steek „missers" niet opnieuw
aan. Bewaar tijdens het afste
ken van vuurwerk resterende
vuurwerkartikelen op een vei
lige plaats, zodat ze niet door
rondvliegende vonken voortij
dig worden ontstoken. Volg
steeds de gebruiksaanwijzing
bij het afsteken van vuurwerk
en geef het niet aan kinderen".
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG - In Den Haag breekt nem zich sinds gisteravond het hoofd over de
vraag of de jongste kerstboodschap van de koningin elementen bevatte die zouden
kunnen leiden tot een botsing met de wet. Het gaat met name om de passage waarin
de koningin de werklozen toesprak, hen aansporend zich ondanks hun eigen zorgen,
toch verdienstelijk te maken voor de medemensen. De vraag is gerezen of de
koningin met het uitspreken van deze passage de bewegingsvrijheid van de werk
loze niet schromelijk heeft overschat.
De Rijks Voorlichtings
Dienst heeft vragen van De
Stem over deze zaak,
maandag reeds gesteld, ter
beantwoording aangehou
den, omdat een onderzoek
naar een eventuele strijdig
heid van kerstrede en Werk
loosheidswet nog niet kon
worden afgerond.
Hieruit valt op te maken
dat het de minister van So
ciale Zaken zelf zal iijn die
het antwoord op dé vraag
moet geven. Minister
Boersma is thans echter op
vakantie en keert pas
maandag op zijn départe
ment terug.
meer wind
Veel bewolking. Mogelijk
regen. Toenemende wind,
aan kust tot stormachtig
aanwakkerend.
Temperatuur rond vijf
graden.
stad en streek
Zeeland het afgelopen jaar
binnen-en Pagina 3
buitenland
Griekse oud-kolonels
veroordeeld
sport i Pagina 13
Bertus Quaars trekt
aanklacht bij politie in
Pagina 17
RADIO EN TELEVISIE
Oud- en
Nieuwprogramma's op
pagina 9
speciale bijlage
1975 in vogelvlucht
merijntje
N Goed Nieuwsjaar
In de kerstboodschap die
de koningin gewoontege
trouw zelf heeft geschre
ven, spreekt zij haar meele
ven uit met de zorgen van de
werklozen. Ter opbeuring
wijst zij daarna de werklo
zen op het vele nuttige dat
zij desondanks voor ande
ren kunnen doen: „Er zijn
zóveel hand- en spandien
sten te verrichten; ook al in
ieders naaste omgeving.
Bijvoorbeeld; ons milieu
verdient enorm veel zorg.
Alleen al voor het schoon
houden van onze steden en
het mooi houden van onze
natuur zouden campagnes
van jong en oud van het
grootste belang zijn. En wat
zijn er in onze omgeving al
niet een mensen, die drin
gend om hulp verlegen zijn:
enkelingen en groepen", tot
zover (onvolledig geciteerd)
de koningin.
Waar de koningin blij-'
kens haar woorden geen
weet van heeft, is het feit
dat werklozen uiterst voor
zichtig moeten zijn bij het
zich nuttig maken voor an
deren.
De werkloosheidswet
omschrijft het begrip werk
loosheid niet nauwkeurig,
maar uit de uitspraken van
de Centrale Raad van Be
roep is iemand werkloos als
hij geen produktieve arbied
verricht, ook niet voor zich
zelf. In voorkomende geval
len heeft de rechtsprekende
Centrale Raad van Beroep
ook nimmer onderscheid
gemaakt tussen produk
tieve arbeid tegen betaling
of om niet.
Met andere woorden: een
werkloze mag ook geen
produktieve arbeid voor
niets verrichten, want ook
dan is hij volgens de weg
feen werkloze meer en
omt hij dus niet meer in
aanmerking voor werk
loosheidsuitkering.
Een bij de hand liggend
voorbeeld ter verduide
lijking: een werkloze
bouwvakker mag (in nor
male werktijd) geen ver
bouwingen uitvoeren aan
zijn eigen huis. Wel na nor
male werktijd. Dat lijkt te
dol om waar te zijn. Mis
schien dat daarom de ko
ningin er geen weet van
heeft gehad.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG - De mogelijk
heid voor individuele burgers
en groepen burgers om tegen
een bestemmingsplan van een
gemeente in beroep te gaan bij
de Kroon, zal op korte termijn
drastisch moeten worden be
perkt. Alleen als particuliere
belangen door een bestem
mingsplan dreigen te worden
geschaad, zal beroep bij de
Kroon nog mogelijk blijven. In
andere gevallen zal alleen nog
maar beroep bij Gedeputeerde
Staten kunnen worden in-
gsteld. Tevens zullen gemeen
ten wettelijk verplicht moeten
worden om een regeling in te
stellen voor het verloop van in
spraakprocedures.
Dit zijn enkele adviezen die de
Raad van Advies voor de
Ruimtelijke Ordening deze
week aan minister Gruijters
(Volkshuisvesting en Ruimte
lijke Ordening) heeft uitge
bracht.
De raad is ondermeer tot de
aanbeveling gekomen omdat
men vindt, dat het planolo
gisch beleid in ons land nadelig
wordt beïnvloed door de vaak
zeer lange duur van
bestemmingsplan-procedures.
CAIRO/DEN HAAG (AN-
P/AFP) - De Nederlandse am
bassadeur in Cairo heeft de
Egyptische regering formeel in
kennis gesteld van de verkla
ring van de Nederlandse rege
ring, dat Nederland ten tijde
van de oktober 1973-oorlog, de
Verenigde Staten niet heeft
aangeboden dat Amerikaanse
vliegtuigen van Nederlands
grondgebied gebruik konden
maken voor net vervoer van
militair materieel naar Israël.
(Van een onzer
verslaggevers)
TILBURG Op grond van
klachten heeft de Tilburgse po
litie een onderzoek ingesteld
bij een plaatselijke honden
handelaar waar ten minste 100
sterk verwaarloosde dieren
werden aangetroffen. 36 daar
van waren zo erg eraan toe, dat
een dierenarts ze moest afma
ken.
De eigenaar die in het bui
tenland verblijft, wacht enige
processen verbaal onder meer
wegens dierenmishandeling.
MONTREAL (UPI) - Bij een
brand in hun huis in Montreal
zijn zes kinderen tussen drie en
veertien jaar om het leven ge
komen.
De ouders waren gaan win
kelen. De oppas (16) sprong uit
een raam en redde zichzelf.
Roussini.
LEEUWARDEN (ANP) - De
politie in Friesland zoekt naar
de Russische veearts Konstatin
Roussini, die sinds 24 decem
ber spoorloos is. De veearts,
die vijf maanden geleden met
een collega naar Nederland
kwam om te onderhandelen
over de verscheping van koeien
naar Rusland, werkte op de
dag voor Kerstmis zijn pro
gramma normaal af. Toen ech
ter de auto verscheen, die
Roussini en zijn collega naar
Schiphol zou brengen, bleek de
veearts te zijn verdwenen.
Volgens dë vreemdelingen
politie in Leeuwarden heeft de
Rus geen politiek asiel ge
vraagd en ontbreekt van de
man ieder spoor.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De fracties van de KVP en van de ARP
reageren weliswaar positief op het voorstel van de CHU-
fractie om in afzonderlijke commissies de politieke me
ningsverschillen tussen KVP en ARP enerzijds en CHU als
oppositiepartij anderzijds te bespreken, maar de toonzet
ting van de brieven van KVP en van de ARP is verschillend.
De ARP blijvt bij een zakelijke opstelling, de KVP stelt
echter een aantal voorwaarden.
Zo wenst de KVP-fractie dat
het gezamenlijke project van
de fractiecommissies van de
drie partijen gezien moet wor
den in het perspectief van „een
verdergaande integratie van
de drie fracties en dat het pro
ject een duidelijke relatie moet
hebben tot de totstandkoming
van één CDA-lijst bij de eerst
komende kamerverkiezingen".
In een gezamenlijk fractie-
besturenoverleg op 12 februari
zal moeten blijken welke op
vattingen er bij de fracties van
de ARP en CHU leven ten aan
zien van die voorwaarden. Ook
zal het aflossen van de poli
tieke hypotheek met de CHU
en ARP op die vergadering be
sproken moeten worden, zo
stelt de KVP-fractie in haar
brief.
Duidelijk schrijft de KVP-
fractie aan het adres van de
CHU en de ARP: „Naar onze
mening zal n.l. niet volstaan
kunnen worden met overeen
stemming op vermelde hoofd
punten maar telt evenzeer de
opstelling in de kamer bij de
zaken die aan de orde komen".
De KVP-fractie stelt tenslotte
de voorwaarde, dat de fractie
commissies uiterlijk op 25 fe
bruari 1976 de adviezen geleed
moeten hebben en dat die ad
viezen besproken (henen te
worden in een gezamenlijk
fractieberaad van KVP, ARP
en CHU.
Behalve de voorstellen van
de CHU-fracties om commis
sies in het leven te roepen voor
het oplossen van politieke me
ningsverschillen inzake collec
tieve lasten en overheidsuitga
ven, over ondernemingen en
zelfstandigen, over onderwijs,
inkomenspolitiek en bezits
vorming en over volkshuisves
ting stelt de KVP-fractie voor
ook commissies te laten funge
ren voor het massamediab-
eleid, voor het grondbeleid, het
veiligheidsbeleid en voor de
bestuurlijke indeling.
De ARP-fractie reageert in
de brief aan de CHU zakelijk.
Men acht eerst mondeling
overleg over de commissies in
het fractiebesturenoverleg
wenselijk.
LONDEN - Groot-
Brittannië heeft zijn ambassa
deur uit Chili teruggeroepen
en krachtig geprotesteerd
tegen het geval van de Britse
vrouwelijke arts die bij haar
terugkeer naar haar land mee
deelde dat zij in een Chileense
fevangenis was gemarteld. De
7-jange dr. Sneila Cassady
zei tot verslaggevers dat zij op
de avond van haar arrestatie
op 1 november gemarteld was.
(Van een onzer verslagge
vers)
NIJMEGEN - Tijdens de
spannende dagen van de
treinkaping in Beilen heb
ben premier Den Uyl en de
ministers Van Agt, De Gaay
Fortman en Van der Stoel
een pittige discussie ge
voerd over de vraag of de
treinkapers een persconfe
rentie zou worden aange
boden, waarop zij hun idea
len en grieven voor radio,
t.v. en pers breed zouden
kunnen uitmeten. Voor
waarde zou zijn dat alle gij
zelaars vrijgelaten zouden
moeten worden. Na de
persconferentie zouden de
kapers gevangen genomen
worden. Het idee kreeg uit
eindelijk geen meerderheid
in het beleidscentrum. Het
voorstel is ook nooit ge
daan.
Dit heeft minister Dries
van Agt van Justitie giste
ren onthuld tegenover onze
parlementaire redacteur
Max de Bok, die met hem
terugkeek op treinkaping
en consulaatbezetting.
Van 2 tot 20 december is
minister Van Agt daarmee
onafgebroken bezig ge
weest. Plannen makend,
pratend, denkend, beslis
singen nemend.
Hoe ervaart iemand dat?
Hoe draag je onder top-
spanning de verantwoorde
lijkheid voor elke grote en
kleine beslissing? Hoe ver
werkte Van Agt als een
soort „gegijzelde in zijn ei
gen werkkamer", de span
ningen?
Voor het antwoord op
deze en andere vragen: zie
het interview op pagina 11.
ezwaar
(Van een onzer
verslaggevers)
DEN HAAG - Hans van Z. in
1967 tot levenslang veroor
deeld wegens drie moorden,
verblijft al ongeveer een half
jaar in een isoleercel in de Van
Mesdagkliniek in Groningen.
Van Z. heeft hiertegen be
zwaar gemaakt, maar de raad
van beroep voor het
niswezen heeft zijn
verworpen.
Van Z., die eerder in het
nieuws was omdat hij in eer.
andere kliniek teveel bewe
gingsvrijheid genoten zou
hebben, is, zoals een woord
voerder van het ministerie van
Justitie het uitdrukte, „buiten
contact met andere patiënten
geplaatst", omdat zijn omgang
met anderen tot spanningen
leidde die moeilijk te voorko
men waren.
Volgens Justitie is de term
„isoleercel" misleidend. Bij
het ministerie spreekt men lie
ver over „een ruimte speciaal
voor hem ingericht". Van Z.
ondergaat een intensieve be
handeling onder leiding van
een zenuwarts. In januari zal
hij worden overgeplaatst naar
een nieuwe extra beveiligde
afdeling waarin acht patiënten
kunnen worden onderge
bracht, al dan niet in afzonde
ring.
Van Z. krijgt geregeld be
zoek van zijn vrouw. Zoals be
kend trouwde Van Z. met een
medewerkster van de psychia
trische observatiekliniek
(POK) in Utrecht, die hij na
zijn veroordeling heeft leren
kennen.
NEW YORK (Reuter) -
Grote luchtvaartmaatschap
pijen loven een beloning van
50.000 dollar (ca. 130.000 gul
den) uit voor de aanhouding
van degenen die maandaga
vond een bomaanslag hebben
gepleegd op het New Yyorkse
vliegveld La Guardia, zo is
gemeld.
De minister van Vervoer, is
in opdracht van president
Ford, een onderzoek begonnen
naar de explosie die aan 11
mensen het leven kostte en
waarbij vele gewonden vielen.
(zie ook pag. II)
DEN HAAG Steeds meer
arbeidsbureaus in ons land
gaan er de laatste tijd toe over
om werklozen (en dan vooral
jongeren) aan een baantje te
helpen in een sociale werk
plaats. De betreffende werk
zoekenden zijn in veel gevallen
verplicht die baan aan te ne
men omdat de weigering van
het aanbod kan betekenen dat
de werkloosheidsuitkering
wordt ingetrokken. Op dit
moment is het aantal werklo
zen dat in sociale werkplaat
sen arbeid verricht gemiddeld
12 pet per werkplaats. In Zee
land is het percentage werklo
zen in de sociale werkplaatsen
zelfs 27 pet.
Dit staat te lezen in het
NW-jongerenblad Boeme
rang. Het blad noemt de hier
boven geschetste ontwikkeling
hoogst alarmerend. „Een so
ciale werkplaats is bestemd
voor mensen die door bij hen
zelf gelegen factoren niet in
staat zijn te werken op de vrije
arbeidsmarkt. Als je echter
werkloos bent omdat er in je
omgeving onvoldoende ar
beidsplaatsen zijn, is dat een
economische oorzaak en geen
oorzaak die bij jezelf ligt", al
dus Boemerang.
Ook de ABVA, de Algemene
Bond van Ambtenaren, waarin
veel werknemers van sociale
werkplaatsen georganiseerd
zijn, protesteert in het blad
tegen tewerkstelling van werk
lozen in sociale werkplaatsen.
ABVA-bestuurder Frans
Kramer zegt in Boemerang on
der meer: „Ik vind deze ont
wikkeling niet alleen nadelig
voor de werklozen, maar ook
voor de mensen die wel in een
sociale werkplaats thuishoren.
Ik wijs hef af als een gezonde
werknemer naast een lichame
lijk of geestelijk gehandicapte
wordt geplaatst. Als die ge
zonde werknemer dan betere
prestaties levert, kan dat psy
chisch een erg slechte invloed
op de gehandicapte hebben".
Hedenmiddag zijn onze
kantoren vanaf
16.00 uur gesloten.
De Directie
AMSTERDAM (ANP) - De
parlementaire pers heeft voor
de derde maal in successie
minister-president ars. J. M.
den Uyl als politicus van het
jaar aangewezen. In een door
het weekblad „De Tijd" onder
41 parlementaire journalisten
gehouden verkiezing kreeg
.Den Uyl 55 punten. De motie
ven om Den Uyl te kiezen be
troffen voornamelijk zijn
„succesvol streven de coalitie
bijeen te houden", zijn aandeel
in de behandeling van de gijze
lingszaken en ook „omdat hij
nu eenmaal de beste is", aldus
De Tijd.
Op de tweede plaats ein
digde evenals vorig jaar mr. W.
Aantjes, fractievoorzitter van
de ARP in de Tweede Kamer,
met 48,5 punt.
Na hem volgen de minister
van Justitie mr. A. A. M. van
Agt met 29 pnt., de minister
van Financiën dr. W. F. Dui-
senberg met 23 pnt., de minis
ter van Sociale Zaken, is. J.
Boersma met 12 pnt.