DE ONDERGANG VAN SINGER
Authentiek boek
over landverrader
Van der Waals
Als '11 krediet slecht op maat is,
merkje als ondernemer vroeg of laat, dat er iets niet goed zit.
André van der Louw
geïnstalleerd
binnenland
STROHALM
GENADEKLAP
SNELTREIN
ZETBAAS
Details
Tijdsdocument
Rel bij optreden
Leo Ferré
Chirac: EEG-
landbouwbeleid
voordelig
voor Engeland
De NMB financiert op maat
papiep
oor uw pen
Bruinhemden
Werklozen (7)
Werklozen (8)
Werklozen (9)
Werklozen (10)
'n METZLER-
VRIJDaG
22 NOVEMBER 1974
15
v.* pen onzer verslaggevers)
iu" W NIJMEGEN -
«„•er-directeur ir. W. Brou-
im-akt met een wat triest
ïebaar twee dikke boeken °P
,Ün bureau: „Hierin staat alles
de onderhandelingen, die
nebben gevoerd niet moge
lijke kopers voor ons bedrijf.
°Lr ie hebben het laten af-
ten Er was belangstelling
„n0eg en erg vaak heeft het
veelbelovend uitgezien,
vlaar het draaide steeds op
-iels uit. Waarom? Ik weet
het niet. Singer is een groot
bedrijf. Als -'e met zoiets wilt
starten past de jas niet. Hij zit
te ruim.
De laatste maanden hebben
wildste geruchten de ronde
.edaan »ver het Nijmeegse
bedrijf, dat op 28 februari z'n
poorten definitief gaat sluiten.
Behalve dan als er toch nog
,en koper mocht worden ge
vonden.
Ir Brouwer: „Want we gaan
joor met zoeken". Of dat ef
fect ral hebben is nog maar de
„jag Bollebozen van Econo
mische Zaken hebben het op-
[({even;
de
Amerikaanse
„moederdirectie" ziet het ook
niet meer zitten.
Brouwer zegt: geloof er
niet in, dat de overheid dit
bedrijf moet gaan runnen. Aan
bet hopfd van zoiets moet een
ondernemer staan. Als hier
andere produkten worden ge
maakt zijn er beslist mogelijk
heden. We blijven zoeken,
maar ik zou nu ook niet wil
len zeggen, dat we de mensen
nieuwe strohalmen willen ge
ven om zieh aan vast te
klampen. Daartegenover zou
ik willen zeggen: als ik hele
maal geen perspectieven meer
zag, zou ik er meteen mee
stoppen".
Singer Nijmegen is een jong
bedrijf met voor net meren
deel jon,ge werknemers. In
1959 werd in Nijmegen begon
nen; toen was het nog Friden.
Drie jaar later al lag de omzet
boven de 30 miljoen; er werk
ten toen 800 werknemers. Dat
aantal zou in de loop der jaren
oplopen tot 1.300 man, waarna
langzaam een kentering begon.
Friden verloor echter de con
currentiestrijd. die zich op de
Europese markt ontspon rond
kantoormachines, computers
en andere elektronische toe
standen. In 1963 nam Singer
het Nijmeegse bedrijf over
(iets waarvan het personeel
overigens pas in 1969 hoorde).
Negen jaar later werd aange
kondigd, dat er een radicale
uitbreiding zou worden ge
pleegd op het Singer-terrein.
Dat was nodig omdat de pro-
duktie in het Amerikaanse be
drijf in Rochester werd stilge
legd. Men maakte er spullen
die op de Amerikaanse markt
niet meer zo best lagen. Voor
Europa zag men er echter nog
wel iets in.
Deskundigen zéggen, dat de
sluiting van Rochester in feite
de genadeklap voor Nijmegen
is geworden. De Europese
markt voor ponsbandappara-
tuur zou sterk zijn tegengeval
len. Ir. Brouwer is het er niet
mee- eens: „Enerzijds ontston
den er voor ons hier nieuwe
mogelijkheden: anderzijds wa
ren er veel problemen,: het
liep gewoon niet soepel. Als
de produktie van Rochester
destijds niet naar Nijmegen
was gebracht, waren er toen
hier meer ontslagen gevallen
en nu minder".
In oktober 1973 waren er ge
ruchten, dat er massale ontsla
gen zouden vallen in het be
drijf, dat toen nog 1.150 werk
nemers telde. Die geruchten
bleven hardnekkig, ondanks
het feit, dat de hoofddirectie
enkele miljoenen in 't bedrijf
had gepompt om de produktie
voor 1974 veilig te stellen.
In oktober 1973 was het aan
vankelijk optimisme nog ver
der gezakt. Tot dat moment
had iedereen aangenomen, dat
Singer beslist in Nijmegen (en
zeker in Nederland) zou blij
ven. Directeur Brouwer, die
de gewipte directeur Crocke-
wit was opgevolgd met de op
dracht het bedrijf nieuw leven
in te blazen, noemde het toen
„betrekkelijk zeker" dat Sin
ger gehandhaafd kon blijven.
Op 21 november, precies een
jaar geleden, werden 200 men
sen ontslagen. Ir. Brouwer
voelde zich „een chirurg, de
een arm moet amputeren om
het lichaam gezond te hou
den". In juni 1974 waren er
weer ontslaggeruchten. Ameri
ka was zijn belofte niet nage
komen, dat er produkten naar
Nijmegen zouden worden ge
bracht, die wat beter in de
markt lagen. Het personeel
zette de hoofddirectie voor het
blok: men wilde meer zeker
heid.
Dat leidde ertoe, dat een
maand later, de Amerikaanse
vice-president Vernon L.
Brown in Nijmegen poolshoog
te kwam nemen. Dat stemde
de yakbonden optimistisch,
maar men wist toen nog niet,
dat Brown een grandioze re
putatie had opgebouwd als be-
drijfssluiter.
Singer gaf vanuit Amerika
toe, dat men zich had verke
ken op de Europese markt en
voor het eerst werd de moge
lijkheid tot sluiting officieel
geopperd. In augustus 1974
kwamen de eerste plannen op
tafel, die een eventuele ver
koop moesten voorbereiden.
Vanaf dat moment ging alles
in een sneltreinvaart.ie. Econo
mische Zaken bood aan garant
te staan voor de tekorten, die
Singer zou moeten dragen als
er geen ontslagen zouden val
len. Aanvankelijk tot 1 no
vember; later tot de twintigste
van die maand. Twee miljoen
gulden was ervoor uitgetrok
ken.
Het ministerie stelde, dat er
hard gezocht moest worden
naar een koper en werkte er
zelf flink aan mee, samen met
de Singer-directie, de Ameri
kaanse ambassade en de ge
meente Nijmegen.
Men kreeg een groot aantal
buitenlandse handelsattachés
zo ver om het Nijmeegse be
drijf te gaan bekijken. Alle
hoge heren zegden toe reclame
te zullen maken in eigen land.
Het had nauwelijks effect, ook
al was het aantal contacten
met mogelijike kopers reeds
opgelopen tot een 30.
Intussen werd „voor alle ze
kerheid" toch maar een sociaal
plan opgesteld voor het geval
er toch werknemers op straat
zouden komen te staan. Het
liep allemaal niet van een lei
en dakje. De vakbonden lie
pen van tafel weg, maar uit
eindelijk deden beide partijen
water bij de wijn met als
resultaat een als „goed" erva
ren afvloeiingsregeling.
Singer wordt er momenteel
van beschuldigd, dat de slui
ting van Nijmegen noodzake
lijk is om het zusterbedrijf in
Roemenië te helpen. Daar
wordt veel goedkoper gewerkt
en de verouderde spullen, die
in Nijmegen worden gemaakt,
doen het in de Oosieuropese
landen nog best. De heer
Brouwer; „Ik weet ervan. Er
is gezegd, dat de produktie
..van Nijmegen naar Roemenië
zou gaan, maar daar is niets
van waar. We hebben het des
tijds wel overwogen, maar al
leen in relatie tot het introdu
ceren van nieuwe produkten in
Nijmegen, Die hele zaak is
niet doorgegaan. Bovendien
zou het overhevelen zeker
twee jaar in beslag nemen.
Zoveel tijd hebben we niet
meer".
Een ander verwijt, dat Singer
te verwerken kreeg, was het
feit, dat in september al een
begin is gemaakt met het af
bouwen van de produktie, hoe
wel Economische Zaken alleen
garant wilde staan als tot 1
november de produktie niet
werd ingekrompen. De heer
Brouwer: „De meeste produk
ten hebben een bepaalde door
looptijd. Een continu-product
is alleen mogelijk als je je
spullen driekwart jaar van te
voren bestelt. In arpil is daar
om al gestopt met aankopen.
Niet omdat sluiting toen al
aan de orde was. maar omdat
we op andere produkten zou
den overschakelen".
De heer Brouwer werd over
het algemeen beschouwd als
een „pion van de grote bazen
in Amerika". Hij zegt zelf:
„Natuurlijk ben je een zet
baas, dat is een duidelijke
zaak. Wat er in de markt ge
beurt is nooit onder mijn ver
antwoordelijkheid gevallen.
Natuurlijk had ik inspraak in
het gebeuren binnen Singer,
maar de beslissingen werden
uiteraard in New York geno
men. Deze beslissing, het slui
ten van het Nijmeegse bedrijf,
betreur ik. Maar andere moge
lijkheden zie ik niet".
,,Ik heb 13 jaar mijn beste
krachten aan Singer gegeven,
misschien nog wel meer", zegt
hij. „Een triest eindresultaat.
Het zou erg arrogant zijn als
ik verklaarde dat ik geen fou
ten heb gemaakt".
De 591 werknemers hebben
gisteren hun ontslag aange
zegd gekregen. Ir. Brouwer
niet. Het is waarschijnlijk, dat
hij binnen het Singer-ooticern
een andere plaats krijgt. Ziet
hij er niets in om op eigen
initiatief met een ander pro-
dukt in het Nijmeegse bedrijf
verder te gaan. Ir. Brouwer:
„Ik verzoek u deze vraag als
niet gesteld te beschouwen".
RUUD STOETEN
(Van een onzer
verslaggevers)
^NTOON van der Waals,
de beruchte SD'er, die
in 1950 voor veelvuldig
landverraad de kogel
kreeg, is, hevige ontken
ningen van hemzelf ten
spijt, nooit in dienst ge
weest als dubbelspion voor
de geallieerden, en werd in
eerste instantie door pure
hebzucht gemotiveerd.
Dat is dc hoofdstelling van
„De zaak Antonius van der
Waals',een documentaire van
Frank Visser uitgegeven in
De Forum Boekerij-
Visser heeft een zee van in
formaties en talloze authen
tieke foto's verwerkt in een
boek van 519 pagina's. Hij
kreeg opdracht van voorma
lige medewerkers van de Po
litieke Recherche om uit de
protessen-verbaal, tal van
documenten en nieuwe getui
genverklaringen het zo volle
dig mogelijk relaas van Van
der Waals, diens opdrachtge
vers en diens slachtoffers,
neer te schrijven.
Dat is hem uitstekend ge
lukt, zo grondig zelfs, dat het
boek alleen voor uiterst
geïnteresseerden tot het ein
de is te volgen. Visser pre
senteert niet alleen officiële
en officieuze verklaringen-
maar drukt ook talloze for
mulieren af, noemt namen,
straten, huisnummers, rangen
en complete dialogen. Wat
dit laatste betreft: de dialo-
verhogen de leesbaar
heid, maar zijn uiteraard du
bieus van betrouwbaarheid,
want hoe kan bijvoorbeeld
Visser zeker zijn van de let
terlijke weergave van een
rek tussen Van der
JVaals en diens directe chef,
Kriminalrat en Haupt-
sturmführer va-n de SS Jo-
ïph Sehrei-eder?
zien van deze twijfel,
«wit het boek als nauwgezet
so betrouwbaar over-
I'm der Waals was een in
telligente, charmante elektro
technicus rond de dertig jaar,
van spionage droomde,
infiltreerde de illegali
teit, provoceerde acties tegen
de bezetter, en if direct en
indirect betrokken geweest
bij de arrestatie van 83 men
sen, waarvan er 38 nooit te
rugkwamen.
De procureur-fiscaal van het
Bijzonder Gerechtshof, ma'.
H.W. van Doorn eiste de
doodstraf voor deze 38-vou-
dige moord.
Slechts in zijn laatste uren
heeft Va-n der Waals toege
geven schuldig te zijn en de
dood verdiend te hebben. Tot
voor die tijd slaagde hij erin
met zijn fenomenale overre
dingskracht er tallozen van
te overtuigen dat hij on
schuldig was. Zo praatte hij
zelfs mr. Einthoven om, een
van de drie leiders van de
Nederlandse Unie (rond een
miljoen Nederlanders die als
'buffer wilden optreden tus
sen bezetter en het Neder
landse volk).
Van der Waals won het ver
trouwen van zijn slachtof
fers, bediende zich hierbij
van een reeks valse namen,
manoeuvreerde handig met
dubieus verkregen gegevens,
was buitengewoon goed op
de hoogte van vele details,
en kreeg voor dit alles zeer
veel geld. Geld heeft Van
der Waals tot zijn daden
aangezet, n-iet In eerste in
stantie een bewondering voor
het Herrenvolk. Hij bedroog
zelfs zijn opdrachtgever toe-n
de militaire kansen in 1943
keerden.
Hij ve-rmoordde twee huis
knechten in '44 en '45 om hun
identiteit aan te nemen, en
vluchtte na de oorlog naar
Duitsland om daar „als spi
on" voor de geallieerden en
de Russen te gaan werken-
De ontgoochelde verzetslie
den, die enkele keren ver
geefse moeite hadden gedaan
om hem te liquideren, moes
ten nog vijf jaar wachten eer
Van der Waals datgene kreeg
wat hij zoveel anderen had
aangedaan.
Een van dii-e hoofdfiguren is
rechercheur Jan van den En-
de geweest, die het boek van
een bitter nawoord heeft
voorzien. Van den Ende kriti
seert de protectie die Van
d-er Waals na de bevrijding
van hoge Nederlanders ge
noot en hekelt de „treurige
moed van professor dr. L. de
Jong" die de eerste illegale
groeperingen „geringe om
vang en onvoorbereidheid"
verwijt en de verdiensten van
het Rotterdams verzet ne
geert.
Van een macabere bekwaam
heid getuigt de werkwijze
van Van der Waals. Hij was
expert in het planten van
bezwarend „bewijsmateriaal"
bij onschuldigen die dan van
sabotage werden beschuldigd
en afgevoerd. In het boek
wordt moeizaam het netwerk
van verdichtsels en terreur
van de-ze grootste landverra
der onthuld. Hij wist precies
wat zijn slachtoffers te
wachten stond, en heeft zelf
enige malen de dood toege
bracht.
Daarenboven maakte hij van
zijn macht ordinair misbruik
door geld en goederen af te
persen. Hij trouwde enkele
malen, nam de identiteit van
een ander aan waar hem dat
uitkwam, en zijn machinaties
hadden niet alleen betrek
king op „de gewone man",
maar ook heeft hij een rol
gespeeld in het leven van
zakenman Reinder Zwolsman
en de befaamde socialistische
voorman Koos Vorrink.
Van der Waals was een intri
gant van uitzonderlijke klas
se en hij vocht tot het uiter
ste. Toen biij werd gecon
fronteerd met zijn daden,
verzon hiij de figuur van
Verhagen, die hem zoge
naamd vanuit de Britse ille
galiteit opdrachten gaf en op
wie hij zich beriep. Pas enke
le uren voor zijn dood heeft
hij toegegeven dat deze fi
guur nooit heeft bestaan.
Zijn executie verliep orde
lijk en rustig.
Navrant is het feit, dat de
chef van Van der Waals,
Schreieder, die beschreven
wordt als een uitermate be
kwaam ondervrager, vrijuit
is gegaan. Schreieder was
zeer actief in het zg- Eng-
landspiel, excelleerde in jo
denvangsten, en ging vaak
zijn politie-bevoegdheden te
buiten, Van der Waals was
zijn handlanger, met wie hij
vertrouwelijk .omging-
Het boek is, zoals gezegd,
een lijvige pil. We mogen dit
niet zien als „teveel eer voor
die landverrader", maar als
een tijdsdocument dat juist
door zijn soms vermoeiende
gedetailleerdheid authentiek
overkomt. Dat bijvoorbeeld
de jeugd deze „waarschu
wing" zal lezen, betwijfel ik
zeer. Visser graaft zo diep,
dat hij zelfs bij het Congres
van Wenen (1815) uitkomt
om de Abwehr te verklaren
en de structuur van SD, Ge
stapo, Sipo etc. Persoonlijk
vond ik dit een zeer instruc
tief hoofdstuk, maar het
maakt „De zaak Antonius
van der Waals" onnodig ge
compliceerd.
JAN KOESEN
ROTTERDAM (ANP) In
de raadszaal van het Rotter
damse stadhuis is de heer An
dré van der Louw gistermid
dag geïnstalleerd als burge
meester van Rotterdam. Loco
burgemeester Van der Ploeg
hing de opvolger van de drie
weken geleden vertrokken bur
gemeester Thomassen de
ambtsketen t»m.
De bijzondere zitting van de
Rotterdamse gemeenteraad,
waarin deze plechtigheid
plaatsvond, werd bijgewoond
door enkele honderden gasten.
Onder hen de voorzitter van
de Tweede Kamer Vondeling
en de vice-voorzitter van de
Eerste Kamer Nederhorst en de
leden van het kabinet Den Uyl
mevrouw Vorrink, Van Dam,
Klein en Schaefer. Voorts wa
ren aanwezig de oud-burge-
AIX-EN-PROVENCE (AFP)
In Aix-en-Province in het zuid
oosten van Frankrijk hebben
zich Woensdagavond en
woensdagnacht heftige inci
denten voorgedaan toen rond
250 jongelui geen plaats kon
den krijgen voor een recital
van de Franse Zanger Leo
Ferré.
De jongelui die niet binnen
konden komen, poogden de
toegangsdeuren tot de zaal te
forceren. De zaalhouder riep
daarop de hulp van de politie
in. Het kwam tot een vecht
partij tussen de politie en de
teleurgestelde jeugd. Drie po
litiemannen raakten hierbij
gewond. Met steun van de op
roerpolitie wist men tenslotte
de jeugd te verspreiden. De
jongelui trokken daarna de
stad in waar zij winkelruiten
insloegen en geparkeerde au
to's beschadigden. Twee win
keliers die hun etalages poog
den te beschermen, liepen ver
wondingen op. In de loop van
de nacht keerde de rust weer.
De schade is groot. Negentien
jongelui zijn aangehouden-
(ADVERTENTIE)
meester Van Walsum en Tho
massen.
In zijn installatierede zei
Van der Louw nog eens er
voorstander van te zijn dat de
burgemeester op de een of an
dere manier - rechtstreeks of
door de gemeenteraad - wordt
gekozen.
In zijn rede ging de nieuwe
Rotterdamse burgemeester in
op de vraag of zijn eigen poli
tieke opvattingen (o.a. grotere
zeggenschap arbeiders) hem
niet rechtstreeks in conflict
kunnen brengen met dé voor
de ontwikkeling van de Rot
terdamse economie zo belang
rijke ondernemers. „Ik las en
hoorde wel eens: zal de nieu
we burgemeester voor hen
toegankelijk zijn, naar hun
motieven te willen luisteren
en met hen willen praten? Die
toegankelijkheid is er en over
alles kan gepraat worden", al
dus Va-n der Louw.
LONDEN (REUTER) Het
landbouwbeleid van de Euro
pese Economische Gemeen
schap is duidelijk voordelig
voor Engeland, zo heeft de
Franse premier, Jacques Chi
rae. in een vraaggesprek met
de Londense Times verklaard
Volgens hem blijkt dit zon
der twijfel uil de inventarisa
tie van de Europese Commis
sie. Ais Engeland niet tot de
EEG was toegetreden, zou het
nu veel meer voor zijn suiker
en graan moeten betalen
hetgeen een belangrijke factor
is bij de inflatie. Chirac zei
dat de Britse regering de pu
blieke opinie duidelijk moet
makpn. hoe d« situatie in wer
kelijkheid is.
Naarmate een onderneming meer last
krijgt van inflatie en minder gunstige
j-orijunctuur, dient de financiering kritischer
bekeken te worden. Een verkeerde krediet
keute kan de rentabiliteit drukken door
onnodig hoge rente.
Heel wat ondernemingen zouden dan
oek profijt hebben van professionele hulp bij
de beoordeling van hel finaucieringsschema
van hun bedrijf. Zij zouden kunnen ent-
dekken, dat hun langlopende krediet bijvoor
beeld verlaagd en hun kortlopende krediet
verhoogd moet worden. Of dat een andere
kredietvorm in hun geval beter zou passen.
Menig ondernemer zou wellicht met
minder krediet ruimer in zijn geld kunnen
komen te zitten. Soms is besparing mogelijk
indien een krediet beter op maat is. De kre-
dietmaat is voor elk bedrijf verschillener.
De NMB kan verhelderend adviseren
omtrent krediet op maat, een passend
financieringspakket.
Want de NMB is met bijna 50 jaar
ervaring in kredietverlening voor het midd
en kleinbedrijf de meest interessante
gesprekspartner, ook als het gaat om al die
andere diensten die een grote bank zija
cliënten kan bieden.
Praat eens met de NMB voordat u
ontdekt, dat er iets niet goed zit.
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
Brieven voor deze rubriek moeten
met volledige naam en adres worden
ondertekend. Bij publlkatta zullen deze
vermeld worden. Slechts bij hoge uit
zondering zal van deze regel worden
afgeweken. Naam en adres zijn dan bij
de redactie bekend. Publikatie van brie
ven (verkort of onverkort) betekent niet
dat de redactie het in alle gevallen
een» is met inhoud, c.q. strekking.
Het heeft mij verbaasd dat
Duitsland zich zo druk maakt
over een handjevol Baader-
Meinhofleden die een paar
moorden hebben gepleegd.
Terwijl velen de herinnerin
gen a-an de tweede Wereldoor
log nog met zich dragen en
huiveren voor de verschrik
kingen van een fascistische
difctatuur, is het o-pmerkelijk
hoe weinig mensen momenteel
reageren tegen de brutale aan
slagen die door Ultra rechtse
benden overal in Europa wor
den gepleegd. De vreselijke
bomaanslag tijdens de anti fa
scistische betoging in Brescia
(Italië) de nazi-bijeenkomsten
in Nederland en Duitsland, het
rond-sollen met het lijk van
een uiterst rechtse priester in
België, het oprollen van een
bruinhemden kamp. al deze
zaken worde* dooi' ons Euro-
pianen bijna welwillend gade
geslagen. Het is een teken aan
de wand dat de gewelddaden
van groepen, die het op onze
vrijheid (nou ja) gemunt heb
ben en wie enkel de vestiging
van een diktatuur voor ogen
staat, met een schouder opha
len wordt afgedaan. Den Uyl
en Van Agi moeten wel zand
in de ogen hebben. Het staat
in schril contrast tot onze hou
ding tegenover de aanslagen
van Palestijnen en Basken
(om er enkele te noemen)-
Wanneer deze groepen de
frontpagina's halen met een of
andere daad huilt iedereen
mee in het koor van afkeu
ring. Alles wat naar socialis
me zweemt krijgt de banblik
sem van kapitaal, kerk en
staat. Dezelfde vooravond van
de nazistische pletwals die
met steun van westers kapi
taal de dood van miljoenen op
zijn geweten heeft. Om herha
ling te voorkomen moeten alle
democratische krachten sa
menwerken. Het heeft geen
zin de aandacht te laten aflei
den door geklets over recht en
orde terwijl de kans op een
herhaling van München voor
de deur staat. Iedereen die
geschreeuwd heeft tegen de
militairen van Griekenland en
Chili, het bloedbad van Viet
nam en de aanslag in Brescia
moet weten dat het morgen
onze beurt kan zijn.
's-GRAVENM-OER A.J. van
DONGEN
De werklozen en vooral de
ouderen onder hen voelen zich
in de steek gelaten. Niet goed
genoeg meer om in het arbeids
proces mee te draaien, maar
wel goed genoeg om in de
modder te wroeten. Het is een
ramp voor Zeeland, maar niet
voor Nederland. Er zijn meer
plaatsen in ons land waar ze
aardappelen en uien verbou
wen.
ETTEN-LEUR MEVR. B. -
HEERSINK-VOOIJS
Tot mijm verbazing las ik In
de krant van maandag, dat
var> de ruim 140.000 werklo
zen zich slechts 100 mensen
hadder aangemeld voor hulp
verlening' a-a-n de boeren bij
het binnenhalen van hun
oogst. De haren rijzen je dan
wel verder ten berge als er
woensdag op de radio omgeroe
pen wordt, dat men in het
buitenland hulp heeft gevraagd
van plm. 30.000 studenten.
Na-ar mij bekend Is, is de
situatie v-ain de werklozen in
Nederland niet bepaald roos
kleurig (zij krij-gen overal de
schuld van, men noemt ze pro
fiteurs etc.). Het komt mij
echter ontzettend voor als men
ergens ail lang werkt en dan
door de slechte situatie de
straat wordt opgeschopt en ik
kan het wel begrijpen, dat
men dan erg verbitterd is.
Maar dat wil toch niet zeggen,
dat de hulpvaardigheid van
onze mensen tegelijk met het
werk verdwenen is? Wij staan
altijd vooraan bij het verlenen
va-n hulp aan het buitenland,
als er ergens een r-amp ge
beurt vliegen de acties als
paddestoelen uit de grond en
worden wij vergast op talloze
gironummers op het t.v--
soherm, echter nu we zelf
hulp nodig hebben (en gauw
oo-k), is ons hulpvaardig volk
je niet thuis!Dat kan toch
zeker niet!!
Werklozen in Nederland,
strijk eens over uw hart en
help toch- O-ns eigen vaderland
moet toch z'n partijtje mee
kunnen blijven blazen. Laat u
niet in de hoek drukken door
opmerkingen van mensen, die
denken dat ze het weten, en
HELP- Laat dat zielige aantal
van 100 mensen er meer wor
den, op z'n minst die 30.000
die elders gevraagd worden.
We wifflen toc-h ook niet graag,
dat de prijzen omhoog vliegen
door het mislukken van de
oogst, of wachten we lijdzaam
af en zien we wel een keer
BREDA MEJ J V .D. -
BROECK.
Waarom moeten het nu juist
weer de werklozen zijn, die
aangevallen worden. Veel van
de mensen due nu werkloos
zijn, hebben in de „vette ja
ren" voor de hogere lonen ge
vochten.
De ja-knibkers zijn -bang om
werkloos te worden, wat ook
he-l-ema-al niet leuk is en waar
men n-iet om vraagt. Maar de
dokters ga-an dirukke tij-dien te
gemoet als die ja-knikkers
werkloos worden, die nu nog
zeggen „Kijk ik mag blijven".
Persoonlijk vuind i-k dat een
werkloze een extra-toelage
van vijftig gu-lden per week
moet krijgen voor vrijetijdsbe
steding. Dan kan zo'n mens
zich ook eens uitleven.
AXEL THEO MAHN
Het is helemaal niet gek dat
een boe-r een hartaanval krijgt,
zoals deze week in de krant
s-tond. Als je de beelden op de
t-v. ziet van de boe-ren en de
vrijwilligers die in de modder
ploeteren om toc-h maar te
redden wat er te redden v-ailt,
da-n moet je daar je petje voor
afnemen. Juist zij zouden met
koningdnned-a-g een lintje moe
ten krijgen en niet de hoge
Pieten.
Nu' las ik hier en daar: Als
de boeren maar eer-der begon
nen wa-ren. Dat is flauwe kul.
Iema-nd moet de laatste zijn.
De loonwerker kan niet overal
tegelijk staan. Ik ben zelf een
boerendochter. Bij ons waren
de aardappels gerooid voordat
de zware regenval kwam.
Maar vraag niet hoe wij en
de boeren in de omtrek ook
er voor hebben moeten sjou
wen, op zondag en 's nachts.
Niet iedereen kon d-e regen
voorblijven. Menige jonge
boer ziet z-i-jn gewas verrotten.
En d-an durft de minister va-n
Landbouw te zeggen: Ik laat
de aard-appels wel uit Duits
land korn^n- Staat deze man
nou achter d-e boeren? Nee. De
boeren moeten de schade ver
goed krijgen. Werklozen krij
gen ook steun e-n van hen
vragen er nogal hier en
daa-r wat bij Ze lachen de
boeren uit, stappen in de auto
en gaan op afstand staan kij
ken naar de ellend-e.
DONGEN MEJ J. HALTERS-
VAN WEESENBEEK
(ADVERTENTIE)
bxil: ieders oogmerk I
