J
ode
do's
Militairen: Wij
willen wel helpen
maar mogen niet
N
GASTEKORT BIJ
STRENGE VORST
Borrelbussen slaan niet aan
Verhoging veertarieven
Westerscheide met 25%
Vandaag
AMERIKANEN
GEVEN GEEN
DUIMBREED TOE
AANTJES
KRAAKT
00STER-
SfM.DE-
POIITIEK
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
een TON VOOR ZEEUWS NOODFONDS
KLM-gesprek
RADIO
VISSER
JOODS-ARABISCHE REL
htstraat17j
technica
NOVA
'We DAF
VOORAL IN ROTTERDAM EEN SOF
VLOERBEDEKKING NODIG?
NIXON
WEER
THUIS
Brabantse belangen
niet aan bod bij
beslissing over
Oosterschelde
FELUE AANVAL OP MIN. WESTERTERP
sus in Hi-Fi sfereoappa-
s stereo
Re-recorder
Nu f 407
f 109
el
essoires.
:oursetruien
:oursbroeken
Trainingspakken
>choenen
eren!
-2440
qeeft de tentoon aan
Vrijdag 15 november 1974
114e jaargang no. 17492
EDITIE VOOR
ZEELAND
den haag/goes
GEEN DWANG
INZAAI
man
jonden
ïst:
PP tams
J enland
VOORSTEL G.S. ZEELAND:
••A
MET KORTINGEN
TOT 40%
Sla snel uw slag! bij:
Verkoophuis-Breda
Visser (38)
verongelukt
MIES NU OP
VRIJDAG
TELEGRAM
G.S. BRABANT:
3rouwerijstraat 40
u
xen 2 microfoons
PICK-UP
roomfondant 1,75
suikerbeestjes 1,50
choc, beestjes 1,39
bruin speculaas1,20
wit speculaas 1,10
kikkers 1,00
:ering letters
jemaakte marsepein.
170-2713
y zeggen de Hi-Fi kenners
BREDA - WILHELMINASTRAAT 32-36
OOSTERHOUT - BREDASËWEG (t.o. VENDET)
STEM
directeur
DR. W. A. J. M. HARKX
HOOFDREDACTEUR: L LEIJ EN DEKKER
KANTOREN TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - GOtS HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN
(Van onze verslaggevers)
Hoewel het slechte weer er
gisteren oorzaak van was,
Jat veel vrijwilligers in
Zuidwest-Nederland niet
aan het werk konden gaan,
wordt er van alle kanten
op meer mankracht aange
drongen. Men heeft de
loop niet opgegeven zoveel
van de oogst te
Het coördinatiecentrum in
toes verwacht zaterdag gro
lt toeloop van vrijwilligers,
ie bereid zijn de boeren op
Ine „regionale hulpdag" te
Itlpen. Voor de volgende
net ziet het er somberder
lil. Dan vertreiNien namelijk
nel scholieren, die tot nu
lie veel werk hebben verzet,
teom wordt nogmaals een
beroep gedaan op militairen
a werklozen.
Van de kant van de mili-
liiren is echter behalve de
luizend mensen, die maan-
|lij worden ingezet, niet
fier hulp te -verwachten. Dit
Blanks het feit, dat vele
tatplichtigen vinden dat
'c best wat meer militairen
men worden ingeschakeld.
In ongeveer honderd solda-
ter van compagnie 111 Giac
van de Generaal Spoorkazer-
neinErmelo hebben bijvoor
beeld laten weten, dat ze
pag een handje willen hel
pen, maar dat ze niet mogen.
Wachtlopen en onderhoud
verhinderen hen naar Zuid
west-Nederland te gaan.
««wel de soldaten beseffen,
ht bepaalde opdrachten in
kazerne moeten doorgaan,
at er volgens hen toch wel
«t een ander te organiseren,
■veen open brief zetten de
Maten uit Ermelo zich
Wal af tegen een artikel in
Telegraaf waarin werd
jisehreven, dat de Neder-
Wsè soldaat liever lui dan
J* is. De militairen zeggen
helemaal niet lui te zijn,
Wr dat ze niet mo-gen gaan
Op berichten als zou-
ze niet tevreden zijn
'«de extra financiële ver-
ludinj antwoorden ze, dat
die inderdaad niet zo hoog
®icn, maar dat dat in dit
niet zo belangrijk is.
Het helpen staat bij hen
voorop.
Het Landbouwschap heeft
de ministerraad in een tele
gram alsnog om een uitbrei
ding van het aantal militai
ren gevraagd. Daarnaast ver
zoekt het schap om inschake
ling van werklozen. Minister
Boersma van Sociale Zaken
heeft echter laten weten, dat
hij er niet aan denkt de werk
lozen te verplichten de boe
ren in Zuidwest-Nederland
te gaan helpen bij het bin
nenhalen van de oogst. De
agrarische en de voedings
bond van het NVV hebben
eveneens laten weten tegen
een verplichte inschakeling
van werklozen te zijn. Minis
ter Van der Stee van Land
bouw heeft in een gesprek
met minister Boersma gezegd
er prijs op te stellen, dat
eventuele hindernissen wor
den weggenomen voor werk
lozen, die vrijwillig in
Zuidwest-Nederland willen
gaan werken.
In Zeeland en Noord-Bra
bant blijven zich intussen in-
dividuelen en groepen aan
melden. In Zevenbergen liet
een scholengemeenschap in
Deventer weten zaterdag met
ongeveer zestig scholieren in
een door een leraar bestuur
de bus. te arriveren. De
scholieren kunnen overnach
ten in Klundert.
De boeren hebben behoefte
aan financiële hulp. Gedepu
teerde Staten van Zeeland
willen bedrag van maximaal
honderdduizend gulden be
schikbaar stellen voor het
noodfonds van het coördina
tiecentrum Hulp Landbouw
Zuidwest-Nederland. Dat
geld moet dan gebruikt wor
den voor de bestrijding van
de kosten van de bijzondere
risico's bij de hulpverlening
bij het binnenhalen van de
oogst dit najaar, voorzover
die kosten niet op een ande
re wijze kunnen worden ge
dekt. GS hebben berekend
dat de extra kosten van het
hulpcentrum buiten hetgeen
de minister van Landbouw al
heeft toegezegd, op ongeveer
vierhonderdduizend gulden
komt. De provincie Zeeland
meent dat daarvan 25 pro
cent voor zijn rekening te
moeten nemen.
Behalve voor aardappelen
ziet de situatie er voor
groentegewassen slecht uit.
De oogst van de herfstgroeei-
ten verloopt zeer traag en de
groei is er bij veel gewassen
uit. In Zeeland spreekt men
nu al over de gevolgen van
deze ramp voor het volgend
jaar. Volgens hoofdingenieur
directeur van de Landinrich
ting Van Beekom komt er
van de inzaai van wintertar
we nagenoeg niets meer te
recht.
In plaats van wintertarwe
moet daar komend voorjaar
zomertarwe of zomergerst
worden ingezaaid. Deze pro
ducten brengen echter min
der op. Ook moet gerekend
worden, dat de vlasproductie
volgend jaar minder zal zijn.
Tenslotte ligt het hele ver
bouwingsschema door dit al
les in de war, want waar nu
aardappelen en uien staan
kunnen het volgend jaar niet
dezelfde producten worden
geteeld.
Don-
1 correspondent)
INLAND-BATH
ffjNödag is door passan-
,.een diePe watergang
de Zeedijk nabij de
te Rilland Bath
aangetroffen van een
de hals van de
K Vs ee.n steen gebonden-
L Politie wor dt een on-
i> ,'ngesteld. Aangeno-
L*5dt dat hier sprake is
I itr?ord al loon men dat
h L|n n°g niet bevesti-
BiKrk, j ^eldenrust is ge-
uwd om sectie te ver-
tlijk.
'Van onze redactie
1% Binnenkort ver-
i^t de Nederlandse
l'ivi. kieuw personenau-
iL*»n i),\pj de 46 g.e.
Itiu,.6 auto is afgeleid
Itstj.'"Model, maar uitge
lat, v, 'o Fionas uit de 66-
K e °0rts beschikt de 46
ï'^oerd met riem
|:"ï(Üe. ,e -- variomatic, die
|b( ""stond uit twee rie-
1 "et
|%nf>ru''t van één
<*at de
|W
riem
H" iV*1 de auto wat zui-
Jïi» ^W°rden. Voorts on-
i?"1 nieuwe model een
^Heurverbeteringen.
..,,j komst van de 46
5 4ct» f 46 slechts
i'1 4iim .Seveer 2 pro-
êr. ®jn dan de be-
jSerie, mede als ge-
aangebrachte ver-
n wijzigingen.
(Van onze redactie
binnenland)
DEN HAAG Indien de
komende winter even mild zal
zijn als de winters van de
laatste jaren zal er geen ge
vaar voor een gastekort ont
staan. Als echter landelijk een
gemiddelde etmaaltemperatuur
van min 12 graden optreedt,
bestaat dit gevaar wel. Dit
heeft de Gasunie te Groningen
meegedeeld.
Mochten deze lage tempera
turen in de komende winter
voorkomen, dan zullen de Gas
unie en de NAM eerst alle
grote afnemers die op olie
kunnen overgaan, afsluiten.
Voorts kunnen er noodmaatre
gelen worden genomen bij de
produktie en het transport, al
dus de Gasunie. De kans is
dan groot dat de problemen
hiermee zijn opgelost. Mocht
dat niet het geval zijn, dan zal
de Gasunie rechtstreeks de
consument vragen de uiterste
zuinigheid met gas te betrach
ten.
Een mogelijk tekort aan
aardgas kan worden veroor
zaakt door de versterkte mate
van omschakeling van olie op
aardgas (een gevolg van de
energiecrisis in de afgelopen
winter). De gasafname per
dag in de komende winter is
nog niet te schatten, maar de
Gasunie rekent erop dat die
aanzienlijk meer zal zijn dan
voor de oliecrisis.
Een tweede oorzaak van
een mogelijk tekort kan zijn
het nog niet gereedkomen van
de Installatie voor vloeibaar
gas op de Maasvlakte.
(ADVERTENTIE)
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Twee weken
na de invoering van het „alco
holwetje" moeten de meeste
„borrelbussen" hun bestaans
recht nog bewijzen. Niet al
leen in Kloosterzande waar,
zoals wij al meldden, de door
minister Van Agt zo feestelijk
geopende „Half - promille - ex
pres" alweer op verdwijnen
staat als het aan de subsidië
rende kasteleins zou liggen,
maar ook in steden als Rotter
dam en Nijmegen. In laatstge
noemde stad gaat de proef in
eik geval tot 1 januari door
omdat het gemeentebestuur
dan met de cijfers in de hand
wil bewijzen dat de herhaalde
verzoeken om nachtelijk open
baar vervoer op niets steunen.
Tot nu toe zitten er op de
weekeinden op z'n best tien
passagiers in de borrelbus.
In Rotterdam is het eigen
lijk nog veel erger. Daar heeft
het gemeentelijke vervoerbe
drijf dertien nachtbuslijnen
ingevoerd, waarvoor het 23
bemande toerwagens bij parti
culiere ondernemers moest hu
ren omdat het zelf niet vol
doende chauffeurs heeft. Dat
kost elk weekeinde achtdui
zend gulden waarvoor men
3500 klanten moet hebben die
f 2,25 voor een rit willen be
talen. Tot nog toe heeft men
zelfs de zevenhonderd op een
weekeinde niet gehaald.
Amsterdam slaat een heel
wat beter figuur, maar daar
heeft men dan ook niets ex
tra's behoeven te doen omdat
de rijkshoofdstad al enige Ja
ren een dagelijks nachtbusnet
kent. Daar wordt nu op de
weekeinden duidelijk meer
gebruik van gemaakt. Datzelf
de geldt voor de interlokale
nachtbussen naar Aalsmeer en
Haarlem. De belangstelling
van de Aalsmeerders is sinds
I november zelfs verdubbeld.
In Haarlem rijdt een
door de kasteleins gecharterde
bus een uurdienst tussen
halftwee en halfvijf. Het aan
tal belangstellenden die een
gulden per rit moeten betalen
aan de caféhouders be
draagt nu honderd per nacht.
Overigens wordt in de meeste
plaatsen helemaal niets aan
nachtelijk busvervoer ge
daan.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Gedepu
teerde Staten van Zeeland
willen rond 1 januari 1975 een
verhoging van de tarieven
voor de veerdiensten op de
Westerscheide met ongeveer
vijfentwintig procent. Dat is
eigenlijk een minder forse
verhoging dan minister Wester
terp van Verkeer en Water
staat heeft voorgesteld, want
die wilde namelijk zowel op 1
november 1974 als op 1 mei
1975 de tarieven met telkens
vijftien procent verhogen, zo
dat dat ten opzichte van de
huidige tarieven een werkelij
ke verhoging van 32 procent
zou betekenen.
Provinciale Staten van Zee-
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Als minister Westerterp van Verkeer
en Waterstaat in de loop van de ochtend op Schiphol staat,
dan zijn de onderhandelingen tussen Nederland en de Ver
enigde Staten rond de KLM in een diepe impasse.
Bij het afsluiten van deze
editie stond het Iuchtvaartge-
sprek in Washington nog steeds
in een onwrikbare pat-stelling
en leken de argumenten van
beide partijen uitgeput, of
schoon er toen nog geen be
slissing was genomen om het
gesprek te staken.
De Amerikaanse onderhande
laars kregen een voorstel van
Westerterp om op de Noordat-
lantische route tot een vorm
van samenwerking tussen de
KLM en PanAm te komen,
maar wezen dit van de hand.
Westerterp wilde donderdag
tijdig var. de Amerikaanse de
legatie vernemen of Nederland
rekening diende te houden
met eenzijdige maatregelen te
gen de KLM. Hij zou dan
bijtijds met een KLM-vlucht
naar Nederland kunnen terug
keren om vrijdag (vandaag)
de kabinetsvergadering te
kunnen bijwonen.
Westerterp kreeg die medede
ling donderdag niet- Er werd
klaarblijkelijk nog gezocht
naar een formule om de be
sprekingen gaande te houden.
Minister Westerterp bracht op
de valreep de mogelijkheid ter
sprak- dat Nederland zich zal
beroepen op de arbitrage-mo
gelijkheid waarin de lucht
vaartovereenkomst tussen de
V.S. en Nederland voorziet.
De mogelijkheid ls niet uitge
sloten dat de V S. niet onver
wijld stappen zullen onderne
men om de KLM via de Ame
rikaanse Rijks Luchtvaart
Dienst te sanctioneren, maar
dat zulk een straffe maatregel
hangende blijft totdat de drie
Scandinavische landen hun on
derhandelingen in de V.S. in
de komende weken in Was
hington hebben voltooid.
HET Europese parlement !n
Straatsburg heeft gisteren het
geamendeerde ontwerp van
de algemene begroting aange
nomen met 113 stemmen voor,
zes tegen en een onthouding.
WELISWAAR is het Israëli
sche pond drastisch gedevalu
eerd (met 43 procent), doch
daar staat tegenover, dat de
prijzen op de binnenlandse
markt evenzeer zijn gestegen.
Het gevolg is dat Israël voor
buitenlandse bezoekers niet
goedkoper wordt.
Nederlands grootste vloerbedekkings-speciaalzaak 1
en dealer van de bekende merken Desso, Heuga,
Keijzer Bonaparte, Silvester, Bergoss laat u kiezen uit
méér dan 100 rollen 1 e kwaliteit kamerbreed tapijt,
tapijttegels, vinyl op vilt enz.
Aarzel niet en profiteer ook van de honderden gul
dens voordeel door daar te kopen waar kwaliteit en
superlage prijzen samen gaan, één van de hon
derden voordelen.
TREPFORD 360 br. in groen, lila, bruin, beige
en oranje, op zware foamrug. Nor- /IQ IA
maal 69,50; bij ons gratis gel. voor
Mr. dr. Frederikstraat 14, tel. 44425
.Filialen tè Tilburg. Smidspad 1 en Eindhoven
Wo'ensel9emarkt '23
OPKLARINGEN
MET BUIEN
Aan de kust nog harde
wind. Maximumternpe.
ratuur: elf graden.
STAD EN STREEK
Terneuzenaren kunnen
meer verre-spreken.
Pagina 5
FINANCIëN EN
ECONOMIE
Philips op een laag
pitje. Pagina 11
BINNEN- EN
BUITENLAND
Rotterdam Mekka voor
Doe-het-zelvers.
Pagina 13
Duitse paniek rond
hongerstakers.
Pagina 15
SPORT
Twee PSV'ers in
Oranjeselectie.
Pagina 19
RADIO EN
TELEVISIE
Wisselingen in de
Nederpop. Pagina 9
(Van onze redactie
buitenland)
LONG BEACH Ex-presi
dent Richard Nixon heeft het
Memorial Hospital van Long
Beach verlaten en is terugge
keerd naar zijn huis in San
Clemente, eveneens in Califor-
nië.
De ex-president heeft 23 dia
gen in het ziekenhuis gelegen
voor behandeling wegens in
terne bloedingen na een been
operatie. Volgens de artsen
zweefde Nixon gedurende en
kele dagen op het randje van
de dood-
Politiemannen in New York
hanteren de wapenstok om
Arabische en joodse demon
stranten, resp. voor en tegen
het optreden van Jasser Ara
fat in de Verenigde Naties,
te scheiden nadat zij' elkaar
in de haren zijn gevlogen.
KATWIJK (ANP) De 38-
jarige visser N. M. Kuijt is
aan boord van de boomviskot-
ter Katwijk 88 „Pelikaan"
verongelukt. De man kreeg
terwijl hij de netten aan het
uitzetten was, in de Noordzee
een dodelijke klap van een
boom.
HILVERSUM Het AVRO-
televisieprogramma van Mies
Bouwman „Een mens wil op
de zaterdagavond wel eens
even zitten ern een beetje la
chen want er is al genoeg
ellende op de wereld" zal van
de zaterdagavond naar de vrij
dagavond worden verplaatst.
Het eerstvolgende programma
zal worden uitgezonden op
vrijdag 6 december, om 20.21
uur via Nederland 1.
Zoals bekend mocht het pro
gramma van Mies Bouwman
niet meer gelijktijdig op za
terdag met het KRO-program-
ma „Bingo" op het scherm ko
men.
land zullen het voorstel van
G.S. om de veertarieven te
verhogen, behandelen tijdens
hun vergadering van 22 no
vember. Het was al geruime
tijd bekend dat G.S- verhoging
van de veertarieven overwo
gen. Met hoeveel procent was
nag niet bekend. Ongehinderd
door deze wetenschap heeft
een aantal organisaties, waar
onder de Kamer van Koophan
del en Fabrieken in
Zeeuwsch-Vlaanderen al pro
test tegen een verhoging aan
getekend.
(vervolg pagina Stad/Streek)
(Van een onzer verslaggevers)
DEN BOSCH De Bra
bantse belangen van veilig
heid, waterbeheersing en
ruimtelijke ordening zijn bij
de kabinetsbeslissing over de
Oosterschelde niet aan bod ge
komen. Dat vinden Gedepu
teerde Staten van Brabant en
ze hebben hun verontwaardi
ging daarover kenbaar ge
maakt in een telegram aan de
voorzitter van de Tweede Ka
mer, dat donderdag verzonden
is.
In dat telegram zeggen G.S.
voorts te vrezen dat de veilig
heid voor de Westbrabantse
bevolking onaanvaardbaar
naar de toekomst verschoven
wordt-
Gedeputeerde Staten wijzen
in 't telegram naar de brieven
die ze in mei en augustus
respectievelijk naar de minis
ter van Verkeer en Waterstaat
en naar de Tweede Kamer
hebben gestuurd. Daarin zijn
de belangen die Brabant bij
de wijze van afsluiting van de
Oosterschelde heeft naar voren
gebracht. Niet alleen die van
veiligheid en waterbeheersing,
maar in de brief aan de Twee
de Kamer is uitgebreid aan
dacht besteed aan de prakti
sche onuitvoerbaarheid van
het Reimerswaalplan bij af
sluiting van de zo omstreden
zee-arm met een blokkendam.
Dat zou betekenen, dat er een
mogelijk grootschalig werkge
legenheidsproject voor West-
Brabant verloren zou gaan.
Die brief herinnerde er
voorts aan, dat de regering
zich destijds in beginsel be
reid heeft verklaard tot mede
werking aan de totstandko
ming van het Reimerswaal
plan. dat een der basisgege
vens is voor het streekplan
West-Brabant en derhalve ook
planologisch belangrijk is.
In het telegram van donder
dag spreken Gedeputeerde
Staten van Brabant er hun be
zorgdheid over uit, dat in de
recente brief van de minister
van Verkeer en Waterstaat
over de kabinetsbeslissing el
ke aandacht voor die Brabant
se belangen ontbreekt. Onzes
inziens, zeggen ze, betekent
dit dat bij de afweging van de
verschillende belangen bij de
afsluiting, de Brabantse belan
gen niet aan bod gekomen
zijn,
(Zie ook pag. 15)
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG AR-fractie-
leider mr. Aantjes is woe
dend over de Oosterschelde-
politiek van het kabinet-Den
Uyl. Met name de houding
van KVP-minister Wester
terp (Verkeer en Waterstaat)
en het portefeuille-gerammel
van twee PPR-staatssecreta-
rissen, is bij de AR-leider in
het verkeerde keelgat ge
schoten. Zijn fractie zal dins
dag dan ook op een of twee
kamerleden na, tegen de aan
leg van een storm-stuw-cais-
sondam in de Oosterschelde
stemmen.
Mr. Aantjes: „In 1953, toen
bij de ramp alleen al op
Schouwen-Duiveland bijna
1000 doden vielen, werd de
mens zich bewust van de
technische mogelijkheden het
dood en verderf zaaiende
water te temmen. Op 8 mei
1956 stond de Deltawet in
het staatsblad.
Twintig jaar zou er nodig
zijn om het gigantische werk
te voltooien. Zuidwest-Ne
derland kon gaan aftellen. In
1978 zou het werk zijn vol
tooid. Zo had de regering
voorgesteld, zo hadden de
Staten-Generaal besloten, zo
stond het in de wet. Hel
volk van Zuidwest-Neder
land bouwde op rechtszeker
heid. Tot het kabinet in de
nacht van 8 op 9 november
1974 anders besliste.
Natuurlijk wordt ook in de
jongste kabinetsbeslissing
het primaat van de veilig
heid beleden. Maar de woor
den klinken hol. Andere
overwegingen verdringen im
mers de wettelijk gegaran
deerde veiligheid.
Ais de nieuwe methode al
gelijke veiligheid biedt (het
geen nog allerminst vast
staat, want zelfs de methode
zelf staat nog niet eens
vast) dan zal dit minstens
zeven a acht jaar later zijn.
Minstens: het kan dus ook
later worden.
Niet'alleen zal de onveilig
heid minstens zeven jaar
langer duren, het zal ook een
grotere onveiligheid zijn dan
voor 1953. Dit is nu al het
geval. De uitvoering van de
overige Deltawerken bete
kent een verhoogde onveilig
heid voor het Oosterschelde-
gebied. In de afgelopen jaren
is er herhaaldelijk van een
alarmtoestand sprake ge
weest in nachten, waarin de
nooit helemaal afwezige
angst de mensen weer naar
de keel vloog en waarin te
genover het bulderend na
tuurgeweld het veelbelovend
jaartal 1978 zo onbereikbaar
ver weg scheen.
(vervolg op pag. 13)
