ANDE WAF. Prijzen stegen met 8,2% Experts zien toekomst voor auto op water Tinbergen neemt het op voor mammoetbedrijven Vrees in Kamer: Zeeuwse mosselteelt verdwijnt toch Vandaag Bouwpremie tot f40.0C9 voor eigen huis )EWERKERS DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND „Activiteiten van de multinationals de werkelijke bronnen van de welvaart" 150 Meerderheid van winkelpersoneel wil vrije zaterdagmiddag UNA Brand in Pernis: 12 gewonden Gastcollege door Luns eindigt in chaos Wilson roept op tot hard werken Raak moet man kwijt Directeur-generaal milieuhygiëne op bezoek in Zeeland VAREN TYPISTE wgenoeg als je onze lebreide test hebt aan. 1 april begint er weer nieuwe cursus op de tie opleidingsschool eerlen. Daar word je eleid voor één der leenteiijke politie- isen in de provincies iant en Limburg of lemeente Nijmegen. Dinsdag 15 oktober 1974 114e jaargang no. 17465 EDITIE VOOR ZEELAND Vanaf begin dit jaar SIGARETTEN SPIEGEL OP INSTORTEN 'een, notaris, ;rs, kand.-notaris en belasting. V :k, notaris, Wjjnainds, notaris, ekenweg 188, ous 618, a, en voor hun modern ingericht aor met prettige werksfeer: ne schriftelijk, met beschrijving opleiding, diploma's, te zenden notairis Schonck voornoemd. !UR, Nederlands grootst» ;n Felix - Bonzo - Sluis - jederen Ontvangst in zak- in bovengenoemde funk- venst. it van 1228,bruto per is koffie, melk en limonade kostprgjs beschikbaar ge- dagdienstwerktijd op vrij- ot het verkrijgen van een (waarden. FELIX BONZO B.V., In- tueel telefonische informa- ;er J. de Groot. TOEGELATEN WORDT E HEERLEN? n ts tijd iding 022-0057 Invullen en aan- en wat van toe- ng is en ig gesloten lop zenden aan: :er J.J.van derZwan, au Personeels- ziening Gemeente- ie, Binnenhof 19, avenhage. ÏENTEPQUTIE STEM DIRECTEJR: dr. w. a. j. m. harkx HOOFDREDACTEUR: L. liEIJENDEKKER KANTOREN TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - GOES HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN (Van onze redactie binnenland) den HAAG De prijzen zijn vanaf het begin van dit jaar tot midden september gestegen met 8,2 pet. Van midden augustus tot midden september bedroegen de prijsstijgingen 1,5 pet. Dit blijkt uit het prijsindexcijfer van de gezinsconsumptie van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Van de goederen en dien sten waarvoor het CBS gere geld prijsgegevens verzamelt gaf in september 67 pet. een prijsstijging te zien, met een invloed op het totaal indexcij fer van pl. 1,6 pet. Voor een derde deel is deze stijging volgens het CBS toe te schrijven aan kleding. Daarbij, aldus het CBS, dient men er wel rekening mee te heiden dat de prijzen in au- r ,tus nog uitsluitend op het 2 nerpakket betrekking had den, terwijl in het september- cijfer het zomer- en winter- pakket beide voor de helft zijn verdisconteerd. De stij ging voor de kledingprijzen is voor ongeveer 40 pet. aan deze pakketwijziging toe te schrij ven. Verder zijn prijsstijgingen waargenomen voor onder meer koekjes en gebak, fruit, sui ker, niet-alcoholhoudende dranken, vlees, eieren, meube len, woningtextiel, huishoude lijke artikelen en apparaten, schoeisel, sigaretten, treinta- rieven en PTT-tarieven. Uit een in september gehou den huurenquête bleek vol gens het CBS dat de huren sedert april-mei slechits in ge ringe mate zijn opgelopen. Voor 13 pet. van de goederen, met name voor groenten, daal den de indexcijfers, met een invloed op het totaal indexcij fer van -0,1 pet; voor de reste rende 20 pet bleef de situatie ongewijzigd. Een vergelijking van recente voortschrijdende 12-maandsge- middelden met die van een jaar daarvoor laat zien dat de trendmatige prijsontwikkeling sedert het begin van dit jaar een geleidelijke stijiging ver toont van rond 0,1 pet. per maand. (Van onze redactie buitenland) LONDEN De Britse pre- ffl'er Harold Wilson heeft zijn landgenoten gisteren gewaar schuwd dat ze de komende twee jaar geen reële stijging van het welvaartsniveau moe ton verwachten omdat Groot obttannië zich geconfronteerd met de ernstigste econo mische crisis sinds de Tweede Wereldoorlog. De nationale Prioriteiten van zijn regering Z1)n de strijd tegen de inflatie, "e strijd voor volledige werlt- üelegenheid en de strijd voor vergroting voor de export. .Wlson zei dit maandag in z|ln eerste televisierêde sinds h)n Labourpartij vorige week 1 de algemene verkiezingen ®en absolute meerderheid in Pet Lagerhuis wist te verkrij gen. Waarnemers typeren zijn rede als een gematigde oproep Jan alle geledingen van de maatschappij om samen te «erken bij de oplossing van economische moeilijkhe- (Van onze correspondent) PABIJS De vinding van een Frans ingenieur die een apparaat heeft geconstrueerd waardoor water als motor brandstof gebruikt kan wor den blijkt volgens experts vol strekt geen luchtkasteel te zijn. Tien dagen geleden trokken pubiikaties over de zogenaam de watermotor van ingenieur Jean Chambrin uit Rouen sterk de aandacht, terwijl de uitvinding in technische krin gen al veel eerder aanzienlijke belangstelling getrokken had. Amerikaanse en Duitse inge nieurs en vertegenwoordigers van automobielfabrieken had den al voeling met de uitvin- de" genomen. Tal van personen waaronder diverse experts hebben de vinding van Chambrin gemon- teerd op een Duitse motor zien werken en naar thans blijkt heeft de uitvinder niet 1500 maar ruim 3000 kilometer met een watermotor afgelegd. De motor functioneert met een mengsel van alcohol en 66% water. De alcohol is overigens alleen nodig voor start en opwarmen en Cham brin heeft naar zijn verklaring ook al uitsluitend op water gereden. De energie wordt ge leverd door waterstof die vrij komt door de elektrolyse van het water en deze waterstof wordt „gefabriceerd" in een katalyseer- of elektrolyseer- bak van geringe afmetingen die voor het inlaatspruitstuk van een normale explosie-mo tor gemonteerd wordt, min of meer in de plaats van de klas sieke carburateur. De organisators van de be kende 24-uurs rit van Le Mans hebben nu besloten een Renault-16 met de revolutio naire motor van ingenieur Chambrin uit te rusten en on der „hermetische" controle twaalf uren lang op het Bu- gatti-circuit van Le Mans te testen. Deze test zal nog voor het eind van de maand plaats vinden en verbruik, rende ment, snelheid en analyse van uitlaatgassen zuilen nauwgezet bestudeerd worden. Volgens ingewijden is de vin ding van Chambrin op elke automotor te monteren voor minder dan 350 gulden. Het zal zeker nog geruime tijd duren alvorens de vinding, als ze in derdaad zo sensationeel is als verklaard wordt, gecommerci aliseerd wordt. De uitvinder en zijn medewer ker willen allereerst hun vin ding via patenten veilig stellen terwijl industriële fabri cage en commercialisering tijd zullen vergen. I (Van onze correspondent) WEST-BERLIJN De Nederlandse econoom en Nobel prijswinnaar, prof. dr. Jan Tinbergen heeft gisteren op de jaarvergadering van de Club van Rome in West-Berlijn de aandacht gevestigd op de zeer grote positieve rol van de internationale ondernemingen. Tinbergen stelde in een referaat, dat werd voorgelezen, vast, dat „de werkzaamheden van deze ondernemingen de werkelijke bronnen van de welvaart vormen". Weliswaar, zo stelde Tinbergen, moeten de activiteiten van de multinationals in talrijke opzichten gewijzigd worden, maar in het totaal gezien zijn de concerns dringend nodig. Om de uitzonderlijke armoe de in de ontwikkelingslanden te bestrijden hield Tinbergen een pleidooi voor een jaarlijk se stijging van het gemiddelde inkomen per hoofd van de be volking in onze landen van vijf procept over een periode van 40 jaar. Alleen op deze wijze kunnen de verschillen in inkomsten tussen de rijke en arme janden draaglijk worden gemaakt. Voor dit doel achtte Tinbergen ook een overeen komst tussen de olie-produce- rende en de ontwikkelde lan den noodzakelijk. Zij moeten gemeenschappe lijk de taak op zich nemen de gedurende de laatste jaren ar mer geworden landen te on dersteunen. Ernstige kritiek hiad Tin-bergen op West-Duits- liamd, dat „het be-lang van een beter in de ontwikkelingshulp niet heeft heeft gezien". Dit land verleent namelijk aan zienlijk minder ondersteuning aiain de lainden van de Derde Wereld dan de Verenigde Na ties in 1970 adviseerden. Het „nieuwe VaMcaan van de industrie en de weten schap" heeft er zich overigens door heftige kritiek niet van laten weerhouden de mensheid opnieuw de spiegel van een catastrofale toekomstige ont wikkeling voor ogen te hou den. Zo mogelijk nog dramati scher dam twee jaar geleden in „de grenzen van de groei" schetst de „Club van Rome" op zijn huidige congres in Berlijn de perspectieven van een mensheid, die ten gronde gaat wanneer er niet snel en radicaal ingegrepen wordt. De „paus" van deze bewe ging, de Italiaan Aurelio Pec- ced, eiste gisteren niets anders dan een volkomen nieuwe mens, die vaste gewoonten en privileges opgeeft om de alge meenheid te redden. Zinspelend op de kritiek van het eerste rapport van de ze club van rijke industriëlen zei Pecoei, dat de toestand in een korte fase op een gevaar lijke wijze slechter is gewor den. In aanwezigheid van prin ses Beatrix en prins Claus las de Italiaan voor uit het zon- denregister van de mensheid, dat door „conservatisme, dog matisme en gedachteloos heid" gekenmerkt wordt- De politieke en sociale structuren in de wereld noem de hij in zo ernstige mate a-chterhaiai-d, dat zij ineen dreigde te storten- „Opnieuw bedreigt het bijbelse spook van de honger de mensheid en meer mensen da-n ooit tevoren zijn tot de ondergang en een vroege dood veroordeeld. Het aantal zieken, ondervoeden, analfabeten, werklozen en van andere aam de rand van de maatschappij levende groepen stijgt in plaats van te dalen. De hoop op een betere levens kwaliteit is in grote delen van de wereld verminderd", aldus het dramatische appel van Pecoei- Hij zei ook van mering zijn, dat de fundamenten van de internationale handel en daar door van de wedvaart in onze landen op instorten staan. Te zamen met de gevolgen van de oliecrisis betekent cEit, dat de duistere perpectieven op een herhaling van de wereldcrisis van 1929 wijzen. Een bitter ernstig probleem smeed de Italiaan aan met de waarschuwing: „Degenen van onis, die in westelijke demo- cratiën leven, vragen zich be zorgd af of deze regerings vorm wel geschikt is irn tijden van nood te overleven". Nadat hij het egoïsme van de afzonderlijke naties, mede in hun misdadige bewape ningswedloop gehekeld had, ontvouwde hij zijn „nieuwe testament" om een „giganti sche strijd tussen rivaliseren de groepen om de beheersing van de aarde en baar bronnen of een algemene collaps van de mensheid" te verhinderen. „We moeten en kunnen de si tuatie veranderen", riep Pe-c- cei met Italiaans temperament uit. „Ik heb nog hoop, zij het een geringe" en deze ligt in een „diepgaands vernieuwing j-a zelfs ommekeer van onze principes, - normen, van ons denken en van onze houding. Deze hoop ligt ook „in de verandering van ons zelf en van onze instituties". (Van onze redactie binnenland) AMSTERDAM Het perso neelsbestand bij Raak Fris- drankenfabriek in Utrecht zal met circa 150 man tot 300 man moeten worden ingekrompen. Deze maatregel maakt te za men met produktiebeperking en inkrimping van het assorti ment deel uit van een ingrij pende reorganisatie bij het frisdrankenconcern dat door sterk tégenvallende omzetten sinds drie jaar met verlies werkt. Drs. P. M. Cals, algemeen directeur van Ra-ak Nederland, zei maandag op een persconfe rentie in Amsterdam dat het bedrijf, als de reorganisatie is doorgevoerd, volgend jaar weer quitte hoopt te spelen, terwijl voor 1976 op winst mag worden gerekend. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De overgrote meerderheid van het winkel personeel in Nederland verlangt een vrije zaterdagmiddag. Dat is gebleken uit een onderzoek, dat de gezamenlijke personeels- bonden dit jaar bij hun leden hebben ingesteld. De in de „DECOM" samen werkende organisaties wil len: openstelling van alle win kels van maandagmorgen 9 uur tot zaterdagmiddag 2 uur. een dagelijkse sluitingstijd om 6 uur met uitzondering van een eventuele koopavond tot 9 uur. De door de gemeen teraad vast te stellen koopa vond zou alleen op donderdag of vrijdag mogen vallen. een veertigurige werk week voor het personeel. 0 een roulerende vrije dag in de week voor al het perso neel alsmede een vrije zater dagmiddag. Ruim de helft van het wm- Kelpersoneel heeft zich hier voor uitgesproken. Een derde deel van het personeel wil het zaterdagse sluitingsuur op 4 uur stellen doch daarentegen de wekelijkse koopavond laten vervallen. vodr de iets verdere toe- Komst wil de „DECOM" nog meer: Beperking van het aantal extra koopavonden (rond sin terklaas, Kerstmis, winkelwe ken, etc.) tot ten hoogste 12 per jaar. Volgens de bestaande wetgeving kunnen er 29 extra koopavonden worden gehou den- Afschaffing van de winke lopenstellingen en shows met koopmogeLijkheden (auto's, meubelen, caravans, e.d.) op algemeen erkende feestdagen, zoals Kerstmis, Nieuwjaar, Pa sen, Pinksteren, etc. Een felle brand in de rub berfabriek van Shell-Neder- land in Pernis heeft gisteren vier zwaargewonden geëist. Acht mensen, onder wie de heer Klaassen uit Oosterhout, konden na behandeling naar huis terugkeren, De brand ontstond gistermorgen om streeks 11.45 uur na de explo sie van een gaswolk, die zich door een lekkage in een reac torvat had gevormd. Volgens Shell-Chemiedirecteur Meins- ma zijn dergelijke ongelukken oorzaak: technische manke menten niet te voorkomen. Het Shell-personeel wil een aparte veiligheidsclausule in de CAO opgenomen zien. (Meer hierover op pag. 9.) AUTORITEITEN van het Ro de Kruis kinderziekenhuis in Kaapstad hebben gisteren be vestigd dat een team onder leiding van dr Christian Bar nard 'n 12 Vz -uur durende hart operatie heeft uitgevoerd bij een drie-jarig meisje- De in greep zou nog moeilijker zijn geweest dan het verrichten van een harttransplantatie. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De visserijdeskundigen in de Tweede Kamer vrezen, dat de mosselteelt in de Oosterschelde hoe dan ook ten dode is opgeschreven, ook als de nu in studie zijnde plannen over een alternatieve „afsluiting" met een caissondam worden uitgevoerd. Er zou zich ondanks de handhaving van het zoute mi lieu en een zeker tijverschil teveel slib in deze zeearm op hopen. Het enige alternatief voor de mosselteelt blijft dan toch de Waddenzee (waar trouwens al driekwart van de mosselproduktie vandaan komt) met in de Oosterschel de, vlak bij de dam, een kunstmatige verwaterplaats. Het Tweede-Kamerlid P. A. Roels (PvdA) wees minister Van der Stee (Landbouw en Visserij) gisteren in een open bare commissievergadering op dit sombere perspectief, reden waa-rom hij wilde weten of die verwaterplaats er dan ook in derdaad komt. „Ik begrijp", aldu-s Roels in navolging van zijn SGP-collega ir. Van Ros- su-m, „dat het hangende de. beslissing over de Oosterschel de moeilijk praten is over dit onderwerp". De beide Kamer leden waren dan ook niet ver baasd, dat de bewindsman er niet op in ging.. (vervolg pag. Stad en Streek) DROOG met zonnige perioden Maximumtemperatuur: Negen graden STAD EN STREEK NCB pleit voor oogst- verlof Pagina 3 Johan de Vries bundelt oude verhalen Pagina 5 RADIO EN TELEVISIE Tien bewogen jaren in drie uur op tv Pagina 6 BINNEN- EN BUITENLAND Biesheuvels wederkomst veldtocht tegen Den Uyl Pagina 9 De jaren Vijftig: Soest- dijk in opspraak Pagina 11 SPORT Herenvolleybalteam in finalepoule Pagina 13 (Van een onzer verslaggevers) ROTTERDAM Een gast college dat gisteravond door de secretaris-generaal van de NAVO, inr. J. H. A. M. Luns, voor de Erasmus-universiteit te Rotterdam werd gegeven, is met stevige vechtpartijen tus sen Luns-aanhangers en Luns- opponenten geëindigd- Mr. Luns zelf kon slechts met moeite zijn auto bereiken, nadat zijn toespraak ail voort durend verstoord werd door een groot aantal studenten die de collegezaal niet in mochten en buiten de leuze „Nederland uit de NAVO", aanhieven, waarbij van een megafoon werd gebruik gemaakt en rit misch werd begeleid door ge bons op de toegangsdeuren. Bij het verlaten van de zaal werd mr. Luns op sohimp- seneuten onthaald en moest hij door zijn supporters worden ontzet. (Zie ook pagina 9), (iVam een omzeg vetnsüiaigigeiveinsy DEN HAAG Deze week nog brengt de directeur-gene raal voor de milieuhygiëne van het ministerie van volks gezondheid en milieuhygiëne in Den Haag, ir. W.C. Reij, een werkbezoek aan Zee land. De hoogste ambtenaar op het gebied vam milieuhygiëne in Nederland bezoekt enkele Zeeuwse ..probleemgebieden" zoals Oost-Ze euwsch-Vüaiamde- ren, de kanaalzone, de Ooster- schelde e-d. Het werkbezoek neemt enkele dagen in beslag- De afdeling voorlichting van het ministerie deelde gisteren mee nog niet te kunnen zeg gen op welke dagen de heer Reij Zeeland in ogenschouw neemt. Dat het deze week ge beurt sta-at echter vast. CANELLOPOULOS.dle al 40 jaar een rol speelt in de Griekse politiek, heeft gister bekend gemaakt dat hij zich niet kandidaat zal stellen voor een zetel in het parlement bij de komende Griekse verkie zingen. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG In de staats courant zijn de nieuwe tabel len verschenen over verhoging van de bouwpremie, die de regering verleden week tij dens de financiële en politieke beschouwingen over de rijks begroting heeft meegedeeld. Deze subsidies blijven van kracht tot 1 juli a.s., de datum waarop het nieuwe huur- en subsidiebeleid van kracht wordt. Het besluit tot verho ging van de bouwpremie heeft minister Gruyters van Volks huisvesting en Ruimtelijke Ordening genomen om vol doende woningen te laten bou wen en om de werkgelegen Aantal bouwsom subsidie subsidie totaal kamers na le jaar na le jaar (nieuw) (nieuw) (oud) 4,5 70.000 6.430 4.678 40 040 4,5 75.000 5.740 3.902 37.150 4,5 80.000 4.819 3.125 31.360 4,5 85.000 3.938 2.349 25 660 4,5 90.000 3.058 19 760 5 95.000 2.661 17.320 6 99.000 S 2.718 17.690 heid in de bouw te handhaven. De premies die het rijk met terugwerkende kracht per 1 oktober gaat verlenen lopen sterk uiteen, ook naar gelang de gemeenteklasse. De pre mies variëren van f 40.000 tot f 17.000. De subsidietabellen gelden voor woningen met een bouw som van f 55.000 in een eerste klasse gemeente en voor een 4.5 kamerwoning tot f 90.000 voor een 6-kamer-woning. De bouwer van een eigen huis beneden de ton ontvangt op zijn aanvraag voor een premie bij de Provinciale Dienst Volkshuisvesting een voorlopi ge beschikking plus een voor lopige toegekende subsidie. Aanvragen die na 1 oktober van dit jaar zijn ingediend krijgen de goedkeuring vol gens de regering die geldt tot I juli 1975. De premie wordt telkens voor een jaar ver leend. Gedurende een periode van tien jaar wordt de premie telkens met tien procent ver minderd. Bij het optrekken van de nremies is rekening gehouden met de stijging van de bouwnriis. De subsidies in bijgaande tabel gelden voor do periode van 1 oktober tot 1 juli 1975 voor een woning in eerste klas gemeente.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1974 | | pagina 1