PvdA en KVP geheel oneens over aanpak van
werkloosheid, over boeren en middenstand
Reg eringspartners
tegenover elkaar
Kerncentrale Borssele
na herstel
BAIICTAARDEBS DOOD
„SCHAF
KINDER
BIJSLAG AF
BOVEN
F 45.000,-"
Kabinet stelt
besluit over
Oosterschelde
opnieuw uit
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
RECHTER: NIET-ROKER HEEFT
RECHT OP FRISSE LUCHT
femina
Japanner en
Ier delen
Nobelprijs
voor vrede
Kleuters
dood bij
explosie
REDDINGSACTIE
VOOR ZWALUWEN
Mihajlov
DR. A. v. d. HEUVEL
MAG ZUID-
AERIKA NIET IN
Woensdag 9 oktober 1974-
114e jaargang no. 17460
EDITIE VOOR
ZEELAND
TV-samenvatting
voetbalinterland
Eenzijdig
Kruisinga
VATICAAN
TE KOOP?
Wiegel
In arrest
defemina:
altijd goed
voor'n dagje uit.
dit jaar helemaal.
9] JlTJ [Ï2j
Vakcentrales
in studie over
inkomens
politiek
wordt dan nü lid
In W.-Duitsland
STEM
DIRECTEURDR. W. A. J. AA. HARKX
HOOFDREDACTEUR: L. LEIJENDEKKER
KANTOREN TE BREDA - BERGEN OP ZOOM - GOES HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN
KIEL (DPA) Een recht
bank in de Noordduitse stad
Sleeswijk heeft voor het
eerst aan niet-rokers het
recht op frisse lucht toege
kend en de rechtmatigheid
van een rookverbod vastge
steld.
In het gisteren bekendge
maakte vonnis verplichtte de
rechtbank het genootschap
van tandartsen in de West-
duitse deelstaat Sleeswijk-
Holstein bij zijn nascholings
cursussen een rookverbod af
te kondigen.
De kwestie was aanhangig
gemaakt door een tandarts
die last had van de tabaks
rook van zijn collega's. De
rechtbank bepaalde dat het
recht op frisse lucht zwaar
der weegt dan het recht van
de roker om te roken.
Talrijke artsen hebben hun
instemming betuigd met deze
uitspraak die zij als een pre
cedent beschouwen.
HILVERSUM (ANP) De
NOS-televisie zal van de voet
balinterland Nederland-Zwit
serland. die vanavond in het
Feyenoordstadion wordt ge
speeld, geen rechtstreekse re
portage uitzenden.
Wel is in „Studio Sport", dat
om 22.35 uur wordt uitgezon
den een samenvatting van deze
wedstrijd te zien. De NOS-radio
zendt vanaf 20.30 uur op Hil
versum 3 rechtstreeks flitsen
uit.
WISSELVALLIG
Enkele verspreide opkla
ringen. Hier en daar een
bui. Matige lot krachtige
wind uit noord tot noord
oost. Maximumtempera
turen rond 11 graden.
STAD EN STREEK
Zeeland wil ook nu nog
meepraten over Ooster-
schelde-problemen.
Pagina 3
FINANCiëN EN
ECONOMIE
Portugese ruk naar Hnks
stoort investeerders.
Pagina 9
BINNEN- EN
BUITENLAND
Niemand geloofde in mi
raculeuze schoonmoeder.
Pagina 11
Boeren en middenstan
ders bundelen krachten.
Pagina 13
SPORT
Nog geen Deense voet
baller voor NAC.
Pagina 17
RADIO EN TELEVISIE
Tv-show Bingo zaterdag
vanuit Breda. Pagina
PARIJS Duizenden zwalni
*en die in West-Europa door
de voortijdige kou verrast zijn
daardoor hun jaarlijkse
naar het zuiden te laat
begonnen, zijn voor de Alpen
«Eestramd".
De Franse en Zwitserse die-
töibescherming hebben tal
van uitgeputte en door de kou
tevangen diertjes verzameld,
verwarmd en gevoed en naar
warmere streken vervoerd.
Vanuit Zwitserland werden en
kele dagen geleden vanaf de
jwordhellingen van de Alpen
donderden zwaluwen per
vliegtuig naar de zachte Riviè-
'a verzonden en in de Franse
tlzas hebben dierenvrienden
meer dan vijfduizend zwalu
wen gered en eveneens per
vliegtuig naar het warme kli
maat van Nice getransporteerd
waar zij geen gevaar meer lo-
l*®- Daar zijn zij door de
Waatselijke verenigingen voor
«erenbescherming in ont-
Jangst genomen, zonodig ver-
!™r verzorgd en daarop losse-
(Van onzer parlementaire redactie)
DEN HAAG De progressieve- en de christen-demo
cratische regeringsfracties in de Tweede Kamer staan
tegenover elkaar hij de aanpak van de werkloosheid en
het scheppen van meer werkgelegenheid door een sterkere
greep van de overheid op de economie. Ook denken deze
twee regeringskampen totaal verschillend over de steun
aan en de verbetering van het inkomen van kleine zelf
standigen, boeren en tuinders en het midden- en kleinbe
drijf, zo bleek gisteren bij het begin van de algemene
beschouwingen in de Tweede Kamer over troonrede en
miljoenennota.
PvdA-fractieleider Van Thijn brak het ideaalbeeld van An-
driessen (KVP) over het particulier initiatief af. Van Thijn
vroeg zich af wat het nog voor zin heeft het particulier initia
tief te verheerlijken als een ideaalbeeld van spreiding en macht
als zich daarachter zowel de multinational als de buurtwinkel
verschuilen. Andriessen wees daarentegen op het defaitisme bij
velen in het bedrijfsleven. Jonge beginnende ondernemers zien
het niet meer zitten. Aan hen besteedt de regering veel minder
geld dan aan studenten. „Dat is geen prikkel tot ondernemen.
Belasting- en premiedruk zijn uitermate hoog. Er blijft voor
velen weinig over om te besteden. Ondernemen is een goede
zaak en dient een goede zaak in ons land te blijven. Van on
dernemen moet het tenslotte komen. Groei is goed, produceren
is goed, winst maken is goed", aldns Andriessen. Zonder dat is
geen werkgelegenheid.
Hij vroeg bijzondere aandacht
voor Brabant.
Van Thijn (PvdA) eist in
de progressieve visie een
rechtstreekse deelname van die
overheid in nieuwe industrie
ën. Hij pleit daarom voor de
oprichting van regionale ont
wikkelingsmaatschappijen die
met overheidsbapdtaal kunnen
deelnemen of zelf bedrijven
kunnen opzetten.
Niet alleen in het noorden,
waar de N.O.M- is opgericht,
ook in Limburg en in de Bra
bantse stedenring zullen der
gelijke NOM's moeten ko
men.
Boven al deze ontwikke
lingsmaatschappijen moet een
overkoepelende maatschappij
komen ter coördinatie- Daarbij
dienen ooik betrokken te wor
den de bestaande overheidsbe
drijven, zoals bijvoorbeeld
DSM, dat in de komende vjjf
jaar 3 miljard gaat investe
ren.
Zorgen hebben zowel de
progressieve fracties als de
christen-democratische fracties
over de eventuele totstandko
ming van een centraal ak
koord tussen werkgevers en
werknemers dit najaar. „Op
oudejaarsavond spat temidden
van veel vuurwerk de machti
gingswet uit elkaar. Maar er is
nog geen zicht op een inko
mensbeleid dat alle inkom-
stengroepen omvat. Wij zijn
teleurgesteld", zei Van Thijn.
Ook Andriessen (KVP) stak
zijn teleurstelling niet onder
stoelen of banken. „Toch moet
het die regering veel waard
zijn dat doel te bereiken. Het
hele bouwwerk, dat de rege
ring in zijn beleid heeft opge
trokken, staat of valt met het
slagen van het akkoord. Daar
om zal de regering verder
gaande lastenverlichting voor
het bedrijfsleven ten aanzien
van de sociale premies moeten
geven".
Dat zou zelfs niet misstaan
bij de uitzonderlijke hoge stij
ging van de overheidsuitgaven
voor 1975 en later. Tevens zou
dat een bijdrage leveren om
inflatie via lastenafwenteling
tegen te gaan. Voor de zelf
standigen dienkt Andriessen in
het bijzonder aan een grotere
aftrek in de inkomstenbelas
ting. Ook dient de V.A.O. al in
januari 1976 in werking te
treden- Andriessen (KVP)
vroeg zich af of de afroming
van onevenredige winsten in
het kader vam het centraal ak
koord dan ook niet ten on-
Van Thijn is echter van oor
deel dat juist bet gezonde
midden- en kleinbedrijf en
ook een deel van het indus
triële bedrijf bedreigd wordt
door de vrije „ondernemings
gewijze" prodiuktie waarbin
nen zich een steeds grotere
ongelijkheid van economische
jniacht voltrekt. Dat is ook die
reden waarom Van Thijn staat
achter de plannen tot afroming
van winsten en pleit voor een
actief interventiebeleid van de
overheid in het beheersen van
investeringen. Hij hoopte dat
de regeringsfracties van KVP
en ARP hem daarin zullen
bijvallen.
Het antwoord van Andries
sen pakte echter heel anders
uit. Hij zei, zonder omhaal van
woorden: „Centrale leiding
van de economie door de over
heid wijzen wij af. Ik sta niet
aarzelend tegenover gedeelde
macht binnen de onderneming,
ik sta zeer argwanend tegeno
ver een eindverantwoordelijk
heid bij de overheid".
De regering rit naar An-
driessens mening niet stil
maar legt toch te eenzijdig het
accent bij de toeneming van
de overheidsuitgaven als bij
drage aan bevordering van de
werkgelegenheid- Met het oog
op de werkgelegenheid is een
groter accent op de particulie
re sector beter. Volgens de
KVP-fractieleider dient voor
de jaren na 1975 gestreefd te
worden naar een langdurige
stabilisering van de belasting
druk- Het extra-aardigiasgeld
zou daarvoor kunnen dienen.
Kritiek had Andriessen op
de nota van minister Boersma
over de werkgelegenheid. Hij
verweet de regering te laat
met deze nota een aanvang te
hebben gemaakt. De harde
kern van de werkloosheid is
geen ontdekking van de laat
ste weken. Ook PvdA-fractie
leider Van Thijn vindt dat de
regering dit probleem onvol
doende aanpakt. De nota van
Boersma schiet te kort.
De extra-werkgelegenhelds-
maatregelen tot bestrijding
van de werkloosheid zijn ook
te beperkt volgens Van Thijn.
Hij vroeg extra-maatregelen
gericht op het noorden, oosten
en Limburg. Ook Andriessen
vindt dat met accent op het
noorden en Limburg, het be
leid meer gericht dient te zijn.
rechte en in elk geval te vroeg
bij het parlement is neerge
legd.
De christen-democratische
appositiefraotieleider Kruisin
ga (CHU) deelde de mening
van Andriessen. Niet alleen
vond hij de uitgaven van het
rijk te hoog, hetgeen de ko
mende jiaren tot een uitbar
sting zal leiden, maar ook de
strijd tegen de geldontwaar
ding is niet meer centraal ge
steld. De kleine spaarder, de
boer, de middenstander en de
tuinder warden nu het kind
van dte rekening. Kruisinga
eiste vam het kabinet herin
voering vam de zelfstandigen
aftrek. Ook vroeg hij ter wil
le van de kleine spaarder f
200,- vrijstelling voor de in
komstenbelasting. Voor het in
komensbeleid in zijn totaliteit
had Kruisinga geen goed
woord over. Ook vroeg Krui
singa de regering de aftrek
baarheid van onderhoudskos
ten van het eiigen huis weer in
overweging te willen nemen.
VATIKAAN TE KOOP-
In de Franstalige werk
groep op de Vaticaanse
bisschoppensynode heeft
een Afrikaanse bisschop
de vraag gelanceerd
wanneer het Vaticaan te
koop wordt aangeboden.
Hij stelde die vraag toen
er gesproken werd over
„de kerk der armen" en
de grote noden die nog
in deze wereld bestaan-
De Belgische kardinaal
Snenens heeft zijn Afri
kaanse confrater daarna
droog geantwoord, dat
de paus tot op dit mo
ment nog geen redelijk
bod op het Vaticaan
heeft ontvangen.
(Van een ranzer verslaggevers)
MIDDELBURG De kern
centrale te Borssele is op
nieuw stilgelegd, nadat bij het
opstarten maandagavond radi
o-actief water wegvloeide uit
een mandeksel van de druk-
houder in het primaire circuit
van de kerncentrale. De her
stelwerkzaamheden zullen
waarschijnlijk tot zondag du
ren. Dit blijkt uit een gisteren
uitgegeven verklaring van de
directie van de N.V. PZEM,
die de kerncentrale exploi
teert.
Het is het tweede achtereen
volgende defect aan de centra
le. De centrale heeft twee we
ken stil gelegen, nadat haar
scheurtjes waren ontdekt in
de lagedru/k-tuirbine in het
conventionele deel van de cen
trale. Maandag was dit euvel
hersteld. Bij het opstarten
maandagavond signaleerde een
rookdetector het lek in het
mandeksel.
Volgens ir. U. Banga, hoofd
van de kerncentrale, levert het
ontsnapte radio-actieve water
geen enkel gevaar op voor
mensen, die in de reactorhal
werken, of voor de omgeving
van de centrale.
Voordat aan het herstel van
de lekkage begonnen kan wor
den moet de reactor eerst af
koelen en moet de bedrijfs-
druk van 158 atmosfeer wor
den weggenomen.
Met de WD-fraetieleider
Wiegel had Kruisinga (CHU)
ook felle kritiek op het onder-
nemïngs- en investeringskli
maat in ons land. Kruisinga
vroeg de regering de gedachte
over afroming van winsten en
beïnvloeding van investerin
gen uit het loonoverieg met
werkgevers en werknemers te
halen, omdat het loonoverieg
slechts betrekking heeft op
een periode van één jaar.
De liberaal Wiegel stelde
het kabinet overigens overal
in gebreke. Zijn slotconclusie
was dan ooik dat het kabinet
in het belang van het land
beter ban verdwijnen. Drees
van DS'70 verweet het kabinet
ziah rij'k te rekenen door roof
bouw met het aardgas en door
vergroting van het begrotings
tekort. Naar zijn mening
moet het tekort kleiner wor
den om de rentestand te doen
dalen terwilie van de particu
liere sector en de woning
bouw. Hij noemde het ook on
juist om die indruk te wekken
alsof de belastingdruk in 1975
gelijk blijft
Vandaag toornen de fractie
leiders van de andere partijen
aan het woord en de financiële
specialisten. Morgen antwoordt
de regering-
KAPITEIN N. Verwey (32),
die op 23 september na een
ernstig meningsverschil door
zijn commandant majoor
Helmholt vanuit Soedan naar
Nederland werd terugge
stuurd, heeft besloten tegen
zijn meerdere in beroep t»
gaan.
Twee Britse ballonvaar-
ders (Mike Sparks, op bo
venste foto links, en Mike
Adams) zijn gisteren bij
Birmingham om het leven
gekomen, toen hun ballon
op 600 meter hoogte door
een rukwind werd gegrepen
en neerstortte. Foto boven
het opstijgen; foto onder
de ravage enkele minuten
later.
BELGRADO (REUTER)
De Joegoslavische dissidente
schrijver Mihajlo Mihajlov is
gisteren in Novi Sad op 75
kilometer van Belgrado, waar
hij woont, gearresteerd, zo
hebben vrienden bekendge
maakt.
Wat Mihajlov is ten laste
gelegd is niet bekend, maar de
vrienden wezen erop, dat de
schrijver omlamigs enkele arti
kelen heeft gepubliceerd die
ernstige kritiek op het be
staande politieke stelsel bevat
ten.
De 40-jarige auteur werd in
maart 1970 uit de gevangenis
ontslagen na een vonmiiis van
drie en een half jam: wegens
„het verspreiden van vijandige
propaganda" te hebben uitga
zeten.
(ADVERTENTIE)
Ahoy',
Zuidplein,
l. Rotterdam. imernatlonaleconsumentenbeurs
Internallr -
Openingstijden: dagelijks van10-17 en van 19-22.30uur,'szondags 10-17 uur.
OSLO (REUTER-UPI)
De Nobelprijs voor de vrede is
gisteren toegekend aan Eisa-
koe Sato, oud-premier van Ja
pan, en Sean McBride, oud
minister van buitenlandse za
ken van Ierland.
Het is het tweede jaar in
successie dat het Nobelcomité
heeft besloten d e vredesprijs
te verdelen. Vorig jaar viel de
prijs te beurt san de Ameri
kaanse minister van buiten
landse zaken Henry Kissinger
en de Noordvietnamees Le
Due Tho. Deze laatste weiger
de hem echter te accepteren.
De 73-jarige Eisakoe Sato
was premier van Japan in de
jaren 1964 tot 1972. De 70-
jarige Sean McBride was mi
nister van buitenlandse zaken
van Ierland tussen 1948 en
1951. In 1961 werd hij voorzit
ter van het internationaal be
stuur van Amnesty Internatio
nal en secretaris-generaal van
de internationale commissie
van juristen.
De aankondiging van het
Nubelcomité (bestaande uit
Noorse parlementsleden)
kwam als een verrassing, om
dat de verwachting was dat
dit j>aar geen vredesprijs zou
worden toegekend.
(Van onze redactie binnen
land)
UTRECHT Afschaffing van
de kinderbijslag voor gezinnen
die meer dan f 45 000,- ver
dienen, begrenzing van het be
lastingplichtige inkomen tot
twee ton (de rest naar charita
tief doel of in staatslening),
algemene invoering van een
spaarloon, een speculatiewinst
belasting en een progressieve
woonruimte en energiebelas
ting, individuele inkomenso
penbaarheid, een studiebelas
ting voor academici die meer
dan f 36.500,- verdienen, af
schaffing van de schoolgelden
en een volksverzekering te
gen ziektekosten: dit zijn en
kele instrumenten waarmee
inkomenspolitiek kan worden
gevoerd.
Deze instrumenten worden
genoemd in een gisteren ver
sabenen rapport van het ge
meenschappelijke studie-insti
tuut van de drie grote vakcen
trales NW, NKV en CNV.
Het boekwerkje kreeg de titel
„Gelijk en meer gelijk" mee
en wil de instrumenten waar
mee inkomenspolitiek kan
worden bedreven tegen maat
schappelijke achtergronden
plaatsen.
(zie verder pag. 9)
MINISTER Van Ast (Justitie)
heeft besloten een onderzoek
te laten instellen naar het ge
drag van een (Franse) vlieg
tuigfabriek tegenover enkele
Tweede Kamerleden. De
Rijksrecherche moet een rap
port uitbrengen over pogingen
de Kamerleden om te kope»
DEN HAAG (ANP) Een
aanvraag om een visum, dat
enige tijd geleden door de se
cretaris-generaal van de Ne
derlandse hervormde kerk, dr.
A-H- van den Heuvel, bij de
Zuidafrikaanse ambassade
werd ingediend, is door de
desbetreffende autoriteiten in
Zuid-Afrika afgewezen-
Aanleiding tot de aanvraag
was een uitnodiging van de
Zuidafrilkaanse raad van ker
ken. Bovendien had dr. Van
den Heuvel veel persoonlijke
en schriftelijke contact-en ge
had met zowri zwarte als
blanke Zuidafrikaanse kerken-
Van daaruit werd sterk aange
drongen op een hervatting van
de persoonlijke dialoog.
(ADVERTENTIE)'
Iiyn In deze krant
«11 hee^ U kunnen -
lezen wat-de
SÜJ VVO wil. Bënt
U het met ons eens:
antwoordnr. 1877, Den Haag
(geen postzegel), tel. 070-614121
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Opnieuw
heeft het kabinet gisteren de
beslissing over de alternatieve
afsluiting van de Oosterschel
de uitgesteld. De kosten van
het nieuwe plan, globaal an
derhalf miljard gulden .néér
dan afsluiting van de zeearm
volgens de oude plannen, heb
ben bij minister Duisenberg
van Financiën, zoveel vragen
opgeroepen dat de minister
raad de knoop gisteren nog
niet heeft kunnen doorhak
ken.
Wanneer diat mu gebeurt is
niet zeker. Volgens een
woordvoerder van het minis
terie van Verkeer en Water
staat zal het kabinet echter
zijn belofte aan de Kamer na
komen en nog deze maand de
beslissing nemen.
Het plan zoals dat nu aan de
orde is, is een verbeterde ver
sie van het caissondammen-
plan van de Combinatie-Dijks-
bouw. Rijkswaterstaat wil in
deze caissondammen kleppen
bouwen, waardoor de dam bij
hoogwater finaal kan worden
afgesloten. Deze oplossing is
niet alleen stukken duurder
maar ook technisch veel inge
wikkelder.
Intussen heeft het Tweede-
Kamerlid P. A. Roels (PvdA),
de ministers Gruyters en Wes
terterp schriftelijk gevraagd
't advies van de rijksplanologi
sche commissie inzake de Oos-
terschelde-aansluiting openbaar
te maken. Dit advies is de
beide ministers rond 1 cfetober
uitgebracht en had een ver
trouwelijk karakifctr.
DUESSELDORF (DPA)
Bij een ontploffing in een
kieuterverblijf in een voorstad
van Recklinghausen in do
Duitse deelstaat Noordrijn-
Westfalen zijn gisteren ver
scheidene kleuters gedood.
Volgens de politie zijn de stof
felijke overschotten van drie
kinderen geborgen. Vier kleu
ters zouden nog onder het
puin liggen.
Toen de ontploffing zich
voordeed waren ongeveer 20
kinderen en enkele kleuter
leidsters in het gebouw.
T,ot nog toe zijn veertien
kinderen en eem leidster le
vend onder het puin vandaan
gehaald, zij het ernstig ge
wond. Twee kinderen verko
ren in levensgevaar.
De politie vermoedt dat de
explosie door gas is veroor
zaakt. daar men bezig was
met de ombouw van stadsgaS
op aardgas
HET AANTAL uitleidingen
van "legaal in Nederland aan
getroffen vreemdelingen was
vorig jaar aanzienlijk, groter
dan was geraamd. De raming
was. dat voor de uitleidingen
een bedrag van f 500.000 no
dig zou zijn. Achteraf is ge
bleken dat in totaal f 1.175.000
moest worden uitgegeven,