„ALL THE PRESIDENT'S Het relaas van Watergate: een journalistieke droom GELD IS DE SMEEROLIE VAN DE AMERIKAANSE POLITIEK IPRÖ-radi voortaan op vrijdag en maandag buitenland Controverse Precies Schrijven Fascinerend Bedreiging Moed Siamese tweeling Zorgen Zuivel Schijnheilig Goeie zin USKE EN MAANDAG 31 (Van onze correspondent) WASHINGTON Na de zondvloed van Watergate is er een vloedgolf van boe ken over ex-president Nixon en zijn trawanten versche nen. Er liggen er nu al meer dan een dozijn in de boek winkels, terwijl een flink aantal personen uit de Witte Huis-entourage van Richard Nixon druk bezig z(jn hun inzichten in boekvorm te gieten, veelal om de midde len bijeen te brengen om hun strafpleiters te betalen. President Nixon zelf heeft al een aanbod van twee mil joen dollar, zo wordt ge meld, als voorschot op de eerste aflevering van zjjn memoires, die hij volgens cynische geesten de titel „Ik ben geen schurk" zou kun nen geven. Er wordt druk gezocht naar uitgevers van de nog te vol tooien werken van Bob Halde- man, John Ehrliohman, Char les 1 Colson, de politieke spion Donald Segretti en Watergate- inhreker E. Howard Hunt. John Dean, die begin deze maand een cel heeft betrok ken, heeft zijn plan om een boek te schrijven opgegeven- Verder is er een aantal „goede engelen" in het Watergatedra- ma dat de pen ter hand heeft genomen: Elliot Richardson, Clark Mollenhoff (een ver slaggever die een tijdje in Nixons Witte Huis heeft ge werkt), de essayist William Safire, die Nixon lang heeft verdedigd en Henry Kissinger, die Watergate slechts in de marge zal behandelen. James McCord, de elektro nisch begaafde Watergate-in- breker, liet als zijn eigen uit gever een onleesbaar werkje het licht zien en Bob Halde- man is op moeilijkheden ge strand met zijn uitgevers. Een resumé van ruim 80 bladzij den werd door een aantal uit gevers afgewezen op grond van een aantal controversiële punten in Haldemans samen vatting. Volgens Haldeman was Kissingers berucht gewor den uitbarsting in Salzburg slechts één explosie in een lange serie van woede-uitbar stingen van de diplomatieke Superman en hij beweert dat Martha Mitchell de reden was van het aftreden van haar echtgenoot, de voormalige mi nister van justitie, die nu ook bij haar uit de gratie is. Het boeiendste boek in de baaiers is ongetwijfeld „All the President's Men", geschre ven door de Washington Post- verslaggevers Carl Bernstein en Bob Woodward (1). Het is een zeer gedetailleerde schur- kenroman die een zeer precies inzicht geeft in de Watergate- ontwikkelingen tot het begin van dit jaar, dus exclusief de procedures in de Rodino-com- missie van het Huis van Afge vaardigden, de opdracht van het Hooggerechtshof aan Nixon om belastende geluids banden af te staan en zijn aftreden op 9 augustus. Voor degenen die Watergate enkele meters de keel uit heb ben hangen is het boek van Bernstein en Woodward de Bob Woodward (links) en Carl Bern stein (rechts) op de redactie van de Washington Post. Ze waren 28 en 29 jaar toen ze de eerste tekenen ontdekten van onregelmatigheden van de kaht van de Amerikaanse regering. Hun verhalen in de Washington Post gaven de stoot tot wat later de Watergate-affaire werd genoemd. Over hun avonturen in de politieke wereld van corruptie en intimidatie is onlangs een boek verschenen: ,A11 the president's men'. Huis, die op vertrouwensbasis met hem sprak en wiens iden- titeit, volgens goed joiurnais. tiek gebruik, niet wordt ont- huid. Hij stond bij de Was- hington Post bekend als „Deen Throat", naar de pornografi. 1 sohe film waarin de hoofdrol wordt gespeeld door de roem- ruchte Linda Lovelace. „Deep Throat" ontmoette Bernstein in het holst van de nacht in parkeergarages, nadat I Bernstein hem een signaal had gegeven) door een bloempot met een rode vlag erin op zijn balkon te plaatsen- Na dat te- ken, dat later gewijzigd werd kon Bernstein in de „Ne» York Times" het uur van de afspraak met Deep Throat vinden. Het paginanummer 2j was dan omcirkeld en op de bodem van de pagina, in de linkerhoek, vond de verslagge. ver dan een cirkeltje met de wijzers van een klok die Je tijd aangaven. Een van de ge zelschapsspelen in Washington is nu proberen uit te zoeken wie die „Deep Throat" «t| kan zijn geweest, maar ik heï nog geen enkele aannemelijke suggestie gehoord./ moeite van het lezen waard, want het geeft een goed in zicht in de beste Amerikaanse journalistiek in actie. De twee Davids werden geconfronteerd met de Goliath van het Witte Huis en het heeft lang ge duurd voordat de gemiddelde Amerikaanse burger bereid was meer waarde te hechten aan de betrouwbaarheid van de berichtgeving in de Was hington Post en andere bladen die zidh kritisch tegenover het Witte Huis opstelden, dan aan de geloofwaardigheid van de voormalige president. Kort na de inbraak in het hoofdkwartier van de demo cratische partij werden Wood ward en Bernstein door niet weinigen beschouwd als wind molens bestrijdende Don Qui- chottes. Nu zijn zij het die het grootste aandeel kunnen opei sen in Nixons verbanning uit het Witte Huis. De meeste journalisten zijn Walter Mit- ty"s die ervan dromen op hun eentje geschiedenis te maken in een tijdperk waarin groot nieuws, door de snelheid van de communicatiemiddelen, veelal collectief wordt ge maakt. ait- Bernstein en Woodward léver den het bewijs dat journalis tiek monnikenwerk, uitge voerd met terrier-achtige be zetenheid, de moeite loont- Als gevolg van hiun lange serie primeurs, die bekroond werd met een Pullitzerprijs voor de Washington Post, worden de Amerikaanse scholen voor journalistiek nu overstroomd met jonge talenten, die beslo ten hebben Bernsteins en Woodwards te worden. Bernstein en Woodward gin gen te werk als jonge politie verslaggevers -zij waren bei den ondier de 30 toen het grote Watergate-spel begon- en ze schreven „het verhaal van de eeuw". Fascinerend in het boek is de rol van hoofdredac teur Benjamin Bradlee en an dere journalistieke zwaarge wichten in de staf van de Washington Post als Barry Sussman en Harry Rosenfeld, die er op moesten toezien dat Bernstein en Woodward zich aan de regels van het journa listieke spel hielden en geen fouten maakten die het Witte Huis de gelegenheid; zouden geven om de Washington Post vast te spijkeren op onzorg vuldigheid. In bepaalde geval len werden berichten pas ge lanceerd wanneer deze door drie of vier verschillende bronnen werden bevestigd. Zoals bekend voerde het Witte Huis een vendetta tegen de pers die niet naar de pijpen van Richard Nixon danste. Bernstein vernam van een verslaggever van de concurre rende Washington Star, vóór de verkiezingen van 1972, dat Charles Colson, het toenmalige hoofd van de afdeling „Smeri ge Streken" van, het Witte Huis, hem had- verteld dat de Post na de verkiezingen „on der handen" zou worden geno men. De Post werd toen al geweerd van bijeenkomsten rond het Witte Huis en Colson zou er voor zorgen dat de Star zoveel nieuws kreeg, dat het lezen van dat blad aanzienlijk interessanter zou worden dan het lezen van de Washington Post- En dat was nog maar het be gin. Gepoogd werd de Was hington Post te ontdoen van twee televisiestations. De Post betaalde zwaar voor de moed om het tegen het Witte Huis op te nemen: op de beurs zakten de aandelen van het dagblad met 50 procent. Dat leverde een grote zorg op voor de uitgeefster, Katharine Gra ham, maar zij had vertrouwen in haar journalistieke staf. In een telefoongesprek tussen Bernstein en John Mitchell zei Mitchell onder meer: „Al die stront die jullie in de krant zetten. Dat is allemaal al ont kend. Katie Graham zal met haar tiet tussen een grote vet te wringer terecht komen als da gepubliceerd wordt". Ver der in het gesprek: „Zodra jullie Ed Williams (de voor naamste juridisohe raadsman van de Washington Post) be taald hebben en de rest van die kerels, dan gaan we een verhaal over jullie de wereld insturen". Dat was een ernstige bedrei ging van een man die toen nog vrij vast in het zadel zat. In middels trok Spiro Agnew, die later in een walm van corrup tie uit het vice-presidentschap werd verdreven, het land door om de „elite" van de pers met grof geweld te lijf te gaan. De grote Zwijgende Meerderheid geloofde Agnew en niet de verhalen van Bernstein en Woodrward in de Washington Post, die werden afgeschreven als wilde pogingen om George MoGovern te helpen in zijn hopeloze verkiezingscampagne. De Washington Post demon streerde een indrukwekkende moed in de maanden die aan de verkiezingen van 1972 voorafgingen. Woodward en Bernstein bleven graven en spitten- Ze onthulden de poli tieke spionagecomplotten die door Nixons vazallen waren uitgebroed, de financiële schan dalen rond Nixons politieke strijdkas, een goed deel van het ITT-schandaal. Bernstein had een bron in het Witte Het boek bevat een aantal ij. teressante voorbeelden van nieuwsgarings-techniek ei taktiek die op nieuws belusts journalisten in de slag brei- gen. Woodward kon niet bij. zonder goed schrijven -er wer- den grappen gemaakt bij Washington Post op het then., dat Engels niet Woodward) moerstaal was- maar niet journalisten behoeven goed It kunnen schrij ven. Het mooiste voorbeeld daarvi» is Alfred Lewis, die 35 lang politieverslaggever "van de Post was geweest. Lew gaf de eerste gegevens on trent de Watergate-inbraak z ruwe notities vanuit zijn 1 hoofd door. Zes man het complete verhaal zijn naam. Jarenlang stonde; op het hoofdbureau van poliiit te Washington geen schrijfat- chine van de Washington Post Lewis, een legendarisch fi- giuur, kon daar niet mee om gaan. Carl Bernstein was een Ian»- harig, hippie-achtig type; Bob Woodward was gewend op dt republikeinse partij te sten- men en hij was op zijn gemak in „betere kringen". De beidt verslaggevers konden aanvan kelijk nauwelijks met efa gebeurd in de zware onderlij- opschieten; zoals wel vaker ge concurrentie op Ameri kaanse kranten gunden zij el kaar het licht in de ogen niet Zij werden in de Watergate- affaire éen soepel wertaii Siamese tweeling- Zij hadden de afspraak gemaakt dal een artikel niet gepubliceerd zou worden wanneer een van de twee er bezwaren tegen had. Zulks leidde vanzelfsprekend tot de nodige twisten, die afspraak droeg in aanzien- I lijke mate bij tot de precisie j waarmee ze hun werk deden. Toen de Watergate-inbraak ia j juni 1972 plaatsvond wa Woodward 28 en Bernstein 21 Zij waren stadsverslaggevers die hun verhaal niet uit han den behoefden te geven aas de nationale nieuwsstaf. Dat is iets waar alle Walter Mitty's die in Amerika achter stede lijk nieuws aanhollen, van dromen. BERT VAN VMS (Van onze correspondent) WASHINGTON De koop en verkoop van politieke gun sten en beloften is een oud gebruik. In het jaar 1757 vero verde George Washi gton, la ter Amerika's eerste president, zich een zetel in het parle ment van Virginia door de harten en de zielen van zijn kiezers te verwarmen met 125 liter rum, 225 liter rumpunch, 155 liter wijn, 210 liter bier en 10 liter appelcider. Dat be tekende dat al zijn kiezers rond anderhalve liter konden innemen voordat zij naar de stembus togen- Bijna twee eeuwen na de verkiezing van George Wash ington tot president, was er met de herverkiezing van pre sident, thans burger, Richard Nixon ruim 100 miljoen dol lar gemoeid. De industriële Croesus W- Clement Stone schonk het Nixon-verkiezings- fonds in 1972 twee miljoen dollar en Maurice Stans, de financiële tsaar van de Nixoncampagne perste het be drijfsleven aanzienlijke som men af met de suggestie dat de regering, in ruil voor poli tieke liefdadigheid, wel posi tief wilde denken en handelen omtrent de belangen van de milde gevers- Al lang voor Watergate is de financiering van de Ameri kaanse verkiezingen een kwa lijke zaak geweest- Het was nauwelijks mogelijk, te achter halen waar de verkiezingsbij- dragen vandaan kwamen- De verkoop van ambasseursposten is een normaal gebruik gewor den; de verkoop van rechters- zetels is in een aantal staten de gewoonste zaak van de we reld en op het hoogtepunt van de verkiezingscampagnes rei zen er tal van figuren door het Amerikaanse land met kof fertjes vol 100-dollarbiljet- ten- Af en toe ging het natuur lijk fout: Bobby Baker, de vertrouwensman van Lyndon Johnson, ging de cel in, even als senator Daniel Brewster van Maryland- Watergate overspoelde het land met on getemde corruptiegolven. Zelfs in het nette begon de financie ring van verkiezingscampag nes al zorgen te baren. In 1970 bracht de familie van Richard Ottinger 3-920000 dollar bij een, waarmee Ottinger de weg naar een senaatszetel voor de staat New York wilde plavei en- Zijn poging faalde maar dat levert geen bewijs voor het feit dat politieke kandida ten die in het geld wentelen minder goede kansen hebben dan degenen die, zonder al te veel te beloven, met de hoed rond moeten gaan- Al voordat de financiële verkiezingsmanipulaties van de Nixonmannen aan het licht kwamen, werd er om hervor ming van het systeem geroe pen- Een nieuw idee was om de belastingbetalers de gele genheid te geven één dollar aan hun zelfberekende aanslag toe te voegen, zodat er een openbaar verkiezingsfonds zou ontstaan- Voor de senaat ligt een voorstel om de kosten van een presidentiële campag ne tot ruim 28 miljoen dollar te beperken en een campagne voor de senaat tot 125-000 dol lar of 8 cent per kiesgerech tigde- Het Huis van Afgevaar digden heeft andere ideeën, maar het lijkt niet waarschijn lijk dat er een zinvolle her vorming tot stand zal komen Geld is de smeerolie van de Amerikaanse politiek en de zittende leden van het Congres beschikken gemiddeld over tweemaal zoveel verkiezings- geld als hun opponenten, die nog geen macht hebben. Wa tergate heeft geleid tot uitin gen van bijna verblindende politieke zuiverheid: senator Richard Schweiker van Penn sylvania heeft een rapport van 1722 bladzijden het licht doen zien, waarin hij de namen, adressen en beroepen van al zijn financiers opgeeft, inclu sief de naam en het adres van een student die hem een cent. stuurde. Men hoeft geen cyni cus te zijn om te verwachten dat de politieke zindelijk- heidsdraug binnen niet al te lange tijd zal verwateren- De individuele verkiezings filantropen, mannen als W- Clement Stone, zijn niet van plan veel aan de tussentijdse verkiezingen van november - aanstaande te doen- Op de eerste dinsdag van november gaat het Amerikaanse volk stemmen over de bezetting van alle 435 zetels in het Huis van Afgevaardigden, 34 zetels (van de 100) in de senaat, een aantal gouverneursposten en ruim 10-000 minder bedui dende politieke functies, van burgemeesters tot hondenvan gers en schoolopaidhters De individuele filantropen en een goed stuk van het bedrijfsle ven voelen er weinig voor om grof ge d in de tussentijdse verkiezingen te steken, ener zijds omdat zij de wansmaak van Nixon nog in de mond hebben en anderzijds omdat Wall Street een rampgebied is- Speciale belangengroepen daar entegen zullen proberen hun fondsen wijs in afgevaardig den en senatoren te investe ren- Op de eerste dag van september, aan de vooravond van het begin van het twee maanden durende verkiezings seizoen, liet het grootste van de drie politieke comités van de Amerikaanse zuivelindustrie weten dat het bereid is 1-500-000 dollar in de verkie zingscampagnes van afgevaar digden en senatoren te inves teren. De politici die zich uit spreken voor beperkingen op de invoer van zuivelprodukten kunnen op een bijdrage reke nen. Een maand eerder werd de Verenigde Amerikaanse Zuivelindustrie veroordeeld wegens het uitkeren van hon derdduizenden dollars aan ille gale verkiezingsbijdragen- De straf was een geldboete van 35-000 dollar. In de komende verkiezingen zullen de kandidaten zich voordoen als brave Hendrik ken en degenen die er het braafst uitzien hebben de bes te kans om gekozen te wor den. Politieke zuiverheid wordt de beste verkiezings leus. Maar om zulk een image met succes aan het volk over te brengen heeft men geld no dig, met name voor de geld verslindende politieke televi siereclame- Dat geld krijgt men niet voor niets- Dat kan niet an ders dan een flink aantal schijnheilige vertoningen ver oorzaken. Intussen blijft het uiterlijk van de politieke man van grote betekenis- Iemand met het uiterlijk van Abraham Lincoln heeft vandaag de dag geen schijn van kans. BERT VAN VELZEN. Het blad heeft uitgereki kwart van he grammapakket 3 niets met popn maken. Ik vind i sende ontdekkil kingen van Ha; het verdwijnen en consorten omdat Hilversu dig alternatief bp een nog vers in liggen. Het wor nog interessanter te volgen, want heeft naast de ree pop-vreemde eh klassieke muziek, tages en religieuz gen, ook de verl> intrede gedaan. TROS heeft a- eveneens een hitpi len gaan uitzenden als „alleen wij heb echte", „wij hebbi rechten" en „wij eerlijkste" niet v; Over de rug van dl wordt een even ki als ordinaire twist ten tussen de TRC en de andere omr de EO, vanaf he vreemde eend in dei versum 3-bijt, and irritante is dat beil zeggen te handelen), lang van de luister; Overigens laat nie in Hilversum z'n go (Van onze RTV-r HILVERSUM - De van de VPRO-radio het komende winte geheel worden i bracht in twee aane ten blokken en we vrijdagmiddag en -a de maandagavond en Vanaf vrijdag zendt d uit van 13.00 tot 20.01 Hilversum 2 en maan 20.00 tot 01.00 uur op sum 3. Het gezamelijk stre» zoveel mogelijk aaneen zendtijd voor elke omro geleld tot een grotere oaarheid en overzichte van het totale prog aanbod van de VPRO. 1 die daarvoor betaald worden, was het verlies „deze dag"-uitzendingf zondagavondprogramiTU zendtijd op maandagn Ook heeft de VPRO het sum 3-programma op de gavond en -nacht niet 1 benouden, mede omda omroep veertig minuten i tijd heeft moeten afstaan band met de promotie I Tros 1 „VPRO-vrijdag" heef aantal nieuwe bestand I een nieuw gespreksprogr I aan het begin van de m I programma voor en I vrouwen, een nieuw deb' I ?Sma voor het nieuw lo 00 uur, een nieuw Be I Programma en een nieuw I matief themaprogramma I grondige aanvulling op de versnipperde bericfitgevti actualiteitenrubrieken en I ga?„meProgramma's. I udd^ „VPRO-maandag" v VPRO op Hilversum3. de l aanbinden tegen de vercorr ■ciahsenng op de lichte mu fender" Met geld is alles mogelijk in de Amerikaanse politiek. Dat dacht ook het ecBpaa; I Tortarello, dat het niet kon verkroppen dat hun favoriet Richard Nixon de laan ul' werd gestuurd. Ze dachten dat de afgezette president slecht bij kas was komen te zitten en brachten lachend al hun spaargeld naar het Witte Huis, een bankboekje met 10.0"" lar en een kist met 22.000 dollarcent. Nixon accepteerde het overigens niet.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1974 | | pagina 6