Iragersi
Gespannen
sfeer
in Portugal
pa strijd om de macht
Tienduizend betogers: Stop Kalkar
AUTO ONDER
TREIN:
VIER DODEN
Karstens
wint
Tours-
V
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAN]
Miljoenen schade
door branden in
Dongen en Breda
Optimisme «ver gezondheid van Betty Ford
Oud-minister
Smallenbroek
overleden
IPe Spinola worstelt om greep op het land te behouden
m
DE ST EM
andaag
in
MBit]
ïïms
VAN
Mu
EDITIE VOOR
ZEELAND
riiging - Goes
rzorging
up
„Annette
~JË
Im
I/aH
LUBBERS:
Geen
verhoging
benzineprijzen
Vrouw (63) uit
Gilze-Rijen
bij oversteken
omgekomen
NEDERLAAG
BEEN STIJF
Marktwaarde
verhoogd
Van Gemert
Lijd*
ensweg
VERBODEN
Kostbare kraan bij Stoof vernield
Ere-doctoraat van Gasflessen
Sorbonne voor mgr.
Helder Camara
Twee gewonden
bij brand
in Antwerpen
RDAG 28 oEPTEMBERior
Brecfo
Roosendaal
Borgen op Zooml
Zevenbergen
pordrechi
Etter»
STEM
Maandag 30 september 1974
114e jaargang no. 17452
^TaiBLiöT^,
I DIRECTEUR DR. Vv. A. J. AA. HARKX
HOOFDREDACTEUR: L. LEIJENDEKKER
KANTOREN TE BREDA BERGEN OP ZOOAA - GOES HULST - OOSTERHOUT - ROOSENDAAL - TERNEUZEN
Westbury kosta:
al vanaf 280.-
Kxclusiel by C&A
ndelssohn-Bartholdy
)er 1974
vang 20 00 uur
mse sOD'aan Tine Appelm<n
Schaap lenur Aarde Kuip»'
ingeni Adriaan Kousemaker
i een C J P 2.50 Kaarten zi|n
<straai 39 Goes en des avonds
11 I50 2979
Op de toegangswegen naar Lissabon controleren mili
tairen het verkeer.
JK
sISS
(Van een onzer verslaggevers)
KALKAR Naar schatting
tienduizend mensen hebben
hterdag deelgenomen aan een
Protesttocht naar het Duitse
Plaatsje Kalkar om te demon
streren tegen de bouw van de
snellekweekreactor in die
Plaats. Met bussen, in auto's
en op de fiets waren deelne
mers uit alle delen van het
«nd naar het marktplein ge
komen, waar het anti-Kalkar-
com'té een groot podium had
Wen opstellen, waarop spre
kers van de vier „progressie-
ken'1 partijen het woord voer-
de.-,.
Het thema van de demon-
"Stte was het voldoen door
overheid aan drie eisen:
«eindiging van de Neder
landse deelneming aan het
Pfoject, stopzetting van de
touw van de reactor en in
trekking van de „drie procent
nalkarheffing"
(Zie ook pag. 5)
bEN HAAG (ANP) IVÜ-
ster Luubers (Economische
jnkeii) verwacht niet dat de
name prijzen binnenkort zul-
n worden verhoogd. Hij zei
«terdagmiddag in het VARA-
KJpamma In de Rooie
™nn ik vmd pet een jeuke
ein 8 °m Hie prijsverho-
'f houd' Ze'ler januari tegen
Sprekend over het probleem
n de werkgeliBgenheidssitua-
7'e' minister dat dit
,m moet worden aange-
nt als een gezamenlijke ver-
"twoordelij kheid van werk-
hen?'rSTT- werknemers en over-
k-j tj Pleitte ervoor dat de
v Jj!,v®n zoveel mogelijk het
blende geld weer investe-
lerru11 werkSelegenheid te
(Van onze redactie binnenland)
GILZE-RIJEN Dit weekend heeft zich op de Nederlandse
wegen een groot aantal verkeersongelukken met dodelijke afloop
voorgedaan.
De 63-jarige mevrouw C. A-
L. G. van der Vorst-Van Gils
is zaterdag voor haar huis aan
de Tilburgsebaan onder Gilze
door een bestelauto aangere
den en ter plaatse overleden
Mevrouw Van der Vorst had
de krant gehaald die door de
bezorger was ingeklemd in
een van de melkbussen die
aan de overkant van de weg
stonden. Toen zij de krant had
opgepakt, stak zij de weg over
vanachter een wachtende trek
ker met aanhangwagen zodat
de bestuurder van de bestel
auto S. uit Loon op Zand haar
niet aan zag komen.
Een auto uit het Duitse
plaatsje Herne is zaterdagmid
dag op een overweg bij Miste
(gein. Winterswijk) onder een
trein terechtgekomen. De vier
inzittenden, drie vrouwen en
een man, allen lid van één
familie, kwamen om het le
ven.
Bij een verkeersongeluk in
het Drentse Bavelte zijn za
terdagavond twee jongens om
gekomen. Men vermoedt dat
ze met hum brommers met el-
kaai in botsing ztijn gekomen.
Een 19-jarige mam uit Lettele
(gem. Diepenveen) is in zijn
woonplaats verongelukt toen
hij vermoedelijk door een
windstoot de macht over het
stuur verloor.
In het Utrechtse Leusden is
zaterdagmiddag een bejaarde
man uit Voorthuizen om het
leven gekomen toen hij met
zijn auto op een vrachtwagen
botste. In CaHantsoog reed een
16-jarige bromfietser tegen
een kapotte hruigleuninig. Hij
bezweek aam zijn verwondin
gen Een 17-jarige jongen ver
loor in Amsterdam het leven
toen de auto waarin hij zat op
het verkeerde weggedeelte
raakte en tegen enige tegen
liggers botste.
In liet Limburgse Heel is
gisterochtend een 20-jarige
Duitser, waarschijnlijk over
mand door vermoeidheid, te
gen een boom gereden en ter
plaatse overleden. Een 78-jari-
ge Hagenaar verloor het leven
toen hij in zijn woonplaats
onder een personenauto raak
te.
NIEUW DELHI (DPA)
Hoge militaire deskundigen ln
Nieuw Delhi geloven dat Chi
na bezig is met de bouw van
zijn eerste atoomduikboot, uit
gerust met intercontinentale
raketten- Het Indiase persbu
reau Uni meldt, onder aantn
ling van genoemde deskundi
gen. dat deze onderzeeër bin
nen 5 jaar in de vaart zal zijn.
Met het oog op de kosten zou
China niet meer dan drie van
deze ..prestige-vaartuigen"
willen bouwen.
(Van onze redactie binnenland)
LISSABON De linksgeoriënteerde beweging van de
strijdkrachten in Portugal heeft zondag haar vertegen
woordigers naar president de Spinola gestuurd om de „lo
gische politieke consequenties" van de situatie te bespre
ken. Dat gebeurde na twee dagen van troepenbewegingen,
arrestaties en verklaringen dat een rechtse staatsgreep
was verijdeld. Twee mensen kwamen om het leven.
In Lissabon was de sfeer zondag nog steeds gespannen. Ge
wapende militairen controleerden de toegangswegen naar de
hoofdstad en zochten alle voertuigen na op wapens.
Ok op de luchthaven en in treinen werd grondig gecontro
leerd. De communisten hebben zondag verklaard het fascisme za
terdag te hebben verslagen Ze bemanden zondag ook enkele weg
versperringen met militairen om de indruk te wekken dat ook
zij politieke macht hebben.
Kringen die in nauw contact
met de regering in Lissabon
staan zeggen dat de politiek
gematigde De Spinola momen
teel worstelt om zijn greep te
behouden op het land, dat zich
zo plotseling geplaatst ziet
voor verdeeldheid en geschokt
is door berichten dal „reactio
nairen" plannen hebben ge
smeed om de nieuwe leiders
te vermoorden
De Spinola sprak zondag
met de raad van state, het
hoogste adviserende college in
Portugal, en had vervolgens
een onderhoud met de verte
genwoordigers van de bewe
ging van de strijdkrachten, de
groep officieren die vijf maan
den geleden een einde maakte
aan het rechtse regime van
premier Marcelo Caetano en
De Spinola als voorlopig presi
dent installeerde.
Over de uitslag van de te
gen het ednd van de middag
beëindigde vergadering is
niets bekendgemaakt.
Zaterdag moest De Spinola
een naar wat in politieke krin
gen genoemd wordt gevoelige
nederlaag incasseren toen hij
op het laatste moment een be
toging afgelastte die door een
zich „de zwijgende meerder
heid" noemende beweging ten
gunste van hem was georgani
seerd. Linkse partijen, vak
bonden en studenten groepe
ringen kwamen met de be
schuldiging dat de betoging op
touw was gezet door aanhan
gers van het bewind van Cae
tano- De beweging van de
strijdkrachten en premier Vas-
co Dos Santos Gencalves, de
leider van de staatsgreep van
25 april, zouden hevige druk
op de president hebben uitge
oefend de betoging af te gelas
ten.
De Spinola hield echter aan
vankelijk het been stijf en
vrijdag gaf hij er officieel
toestemming voor, Binnen en
kele uren stond links Portugal
op de achterste benen. Socia
listen en communisten wier
pen op de toegangswegen tot
Lissabon barricaden op en
doorzochten naar de stad rij
dende auto's op wapens. De
regering sloot de kranten en
de radio, behalve de onder
staatstoezicht staande en
maakte bekend dat zij alle
maatregelen zou nemen om te
verzekeren dat de betoging
vredig gehouden kon worden.
(Van onze sportredactie)
PARIJS Gerben Kar
stens uit Prinsenbeek heeft
het Nederlandse wiclersei-
zoen op de weg bij de profs
op het laatste moment nog
enige glorie gegeven. De
Prinsenbeker zegevierde na
melijk gisteren in de na-
jaarsklassieker Tours-Parijs
nadat Hij zijn medevluchter
Francesco Moser in de eind
sprint overduidelijk versloeg.
Via de zege in Tours-Parijs
vijzelde Karstens zijn markt
waarde op de Europese wie-
lermarkt danig op, hetgeen
de Nederlander ook nodig
hand, want zijn huidige werk
gever stopt met het sponso
ren van een wielerforma-
tic-
plaats het winnende doelpunt
van Ajax - gescoord door
Piet Keizer af te keuren.
Van Gemert had dat moeten
doen, omdat Ruud Geels vlak
voor het schot van Keizer
Twentes doelman Gross fi
naal in de grond beukte. La
ter maakte Van Gemert het
nog bonter door een glaszui-
ver doelpunt van johan
Zuidema van FC Twente af
te keuren. Na afloop ver
klaarde Van Gemert eerst
dat hij de treffer van Zuide
ma wegens hands niet toe
kende, daarna liet de Dordtse
arbiter weten dat hij de actie
van Zuideman niet had kun
nen honoreren wegens bui
tenspel. Commentaar van
Twente-aanvoerder Epi
Drost: ,.Ik heb Van Gemert
nog nooit zo meegemaakt".
De Dordtse scheidsrechter
in het betaalde voetbal Arie
van Gemert groeide zaterdag
avond tijdens de wedstrijd
Ajax - FC Twente uit tot de
joker van de avond. Van Ge
mert verzuimde in de eerste
De lijdensweg van Europa
cup I-winnaar Bayern
Münohen duurt voort. In de
Bundesliga verloor de Duitse
kampioen zaterdag met 20
Op dat moment kwam de be
weging van de strijdkrachten
in actie en nam de officiële
radiozender onder haar contro
le om een veroordeling uit te
spreken over de „groeiende
activiteit van personen die re
laties onderhouden met de
meest reactionaire kringen".
Zij maakte de arrestatie van
238 personen bekend en troe
pen kwamen de burgers op de
controleposten bij de invals
wegen assisteren.
Na eep ochtend van spoed
vergaderingen bleek De Spino
la door de knieën gegaan te
zijn en deelde hij mee dat de
betoging was verboden „ten-
temde confrontaties te voor
komen". De radio zond daarna
voortdurend verklaringen van
de beweging van de strijd
krachten uit waarin deze mee
deelde de situatie volkomen
meester te zijn e n dat grote
hoeveelheden wapens in be
slag waren genomen, „die be
stemd waren om door vijan
den van de vrijheid tegen de
democratische orde te worden
gebruikt". Radioberichten en
linkse pamfletten meldden dat
door het optreden van de mili
tairen een „samenzwering van
reactionairen" was verijdeld.
Volgens een communistisch
pamflet was de Amerikaanse
geheime dienst, CIA, bij het
komiplot betrokken. De socia
listische partij maakte bekend
dat in een huis tegenover dat
van premier Goncalives een
geweer met een teilescoopvi-
zier was ontdekt.
(Vervolg op pag. 5)
(Van onze verslaggevers)
DONGEN-BREDA Mij felle branden in Dongen en Breda is
dit weekend voor miljoenen schade aangericht. In Dongen is het
grootste deel van de bedrijfsgebouwen van Handelmaatschappij
Cueros aan de Margrietstraat in de nacht van vrijdag op zater
dag uitgebrand. De schade wordt geschat op anderhalf tot twee
miljoen gulden. De brand bij de Bredase firma Stoof-Mammoet-
transport, gisteravond, richtte een schade aan van zeker drie
miljoen gulden.
De brand bij Stoof brak uit
in een loods aan de Veilkiigka-
de in Breda- In de loods stond
de eerste 280 tons Liebherr
kraan, die het bedrijf onlangs
voor 2% miljoen gulden had
aangeschaft- Volgens Stoof is
deze kraan een Europese pri
meur- De loods en de inhoud
moeten als verloren worden
beschouwd. Bet schadebedrag
za-1 de drie miljoen zeker
overschrijden. Over de oor
zaak kon gisteravond nog niets
worden meegedeeld, maar vast
staat wel dat tegen het eind
van de middag in die loods nog
gelast is.
ROME (ANP) De Sor-
bonne-universiteit van Parijs
heeft aan aartsbisschop Helder
Camara van Olinda en Recife
in noordoost-Brazilië een ere
doctoraat toegekend. Dit is de
Braziliaanse aartsbisschop af
gelopen weekeinde in Rome
meegedeeld, waar hij deel
neemt aan de bisschoppensy
node als lid van de Braziliaan
se delegatie. Het ere-doctoraat
is Dom- Helder Camara toege
kend vanwege zijn inspannin
gen voor de verheffing van de
arme bevolking van Noord-
Oost-Brazilië.
De brand wend om zeven
uiuir gemeld. De Bredase
brandweer rukte uit met groot
materieel. Na anderhalf uur
was de brandweer de brand
meester. Het nablussen heeft
echter nog de hele avond
voortgeduurd.
De brand is ontstaan ln de
reparatie-werkplaats. In de
loods stonden verder nog auto
materialen, banden, 30 gasfles
sen, waaronder flessen acety
leen, butaan- en propaangas.
Tijdens de brand ontstond er
een groot aantal ontploffingen.
De brandweer heeft vijftien
gasflessen, waaronder het ge
vaarlijke acetyleen in de ha
ven gedeponeerd.
Behalve de hierbovemge-
noemde brandschade leidt de
firma Stoof-Mammoettrans-
port mogelijk een nog veel
grotere schade, doordat projec-
(Van onze redactie
buitenland).
WASHINGTON Mevrt>uw
Betty Ford heeft een „redelijk
goede" nacht gehad nadat za
terdag in een drie uur duren
de operatie haar rechterborst
was afgezet waarin een kan.
kergezwel was ontdekt. Dit is
zondag bekendgemaakt door
het Marinehospitaal te Bethes-
da in Maryland. Volgens het
bulletin hebben zich geen on
gewone problemen voorge
daan. Verwacht wordt dat d«
56-jarige presidentsvrouw tien
dagen in het hospitaal zal
moeten blijven. President
Ford die zondagochtend zijn
vrouw bezocht, verklaarde dat
„alles zeer goed verlopen is",
„Wij hebben geluk gehad dat
het kankergezwel bijtijds is
ontdekt". De president die
volgens zijn program zondag
de Braziliaanse minister van
buitenlandse zaken, Antonio
Azeredo da Silveria, ontving,
heeft een reis van drie dagen
in de komende week naar San
Francisco en de staat Utah af
gezegd. In zijn plaats gaat nu
Nelson Rockefeller die ,s
voorgedragen voor het vice-
presidentschap.
ten, waarvoor de kraan was
aangeschaft, nu met grote ver
traging of helemaal niet uitge
voerd kunnen worden.
J. Smallenbroek.
(Van onze redactie
binnenland)-
WASSENAAR Gisteren
ls op 65-jarige leeftijd overle
den oud-minister J. Smallen
broek. Hij was al enige tijd
ernstig ziek. De heer Smallen
broek, «lie op 21 februari in
Assen werd geboren, werd ln
1965 minister van binnenland
se zaken in het kabinet-Cals.
In juli 1966 besl.ot hij af te
treden na een aanrijding ver
oorzaakt te hebben die hij niet
direct bij de politie meldde, ln
de tweede wereldoorlog was
de heer Smallenbroek erg ac
tief in de illegaliteit. Sinds
1967 was hij lid van de Raad
van State.
(Zie ook pag. 5)
Gerben Karstens.
van Schalke '04. Dat bete
kende dat Bayern de eerste
nederlaag op eigen terrein
sinds vier jaar moest incas
seren. In Be'lgië haalde Club
Brugge fors uit. De ploeg j
van Ernst Ilappel won met
7—0 van Winterslag. Invaller
Aabach scoorde na rust vier
maal. Zie verder onze sport- i
pagina's-
ZONNIGE PERIODES
MINDER BUIEN
Maximumtemperatuur:
Dertien graden
STAD EN STREEK
Zeeuwen zoenden
Commissaris weg
Pagina 3
BINNEN- EN
BUITENLAND
Levens van gijzelaars
in Santo Domingo
staan op het spel
Pagina 5
(Van onze redactie
buitenland)
BRUSSEL In Hoboken
(Antwerpen) heelt zondaga-
vonu een grote brand gewoed
in een fabriek van metaal- en
piastic verpakkingsmateriaal.
Twee mensen liepen verwon
dingen op. Rond acht uur in
de avond had de brandweer
het vuur onder controle, hoe
wel toen de vlammen nog hui
zenhoog oplaaiden.
De brand liet zich eerst zo
ernstig .aanzien, dat de politie
zich opmaakte d-e gehele wijk
te ontruimen. Toen later bleek
dal de brandweer het labora
torium brandvrij kon houden
(daar had men, als de brand
was opgerukt, explosies ver
wacht) we-rd van het ontrui-
min es-voornemen afgezien. In
het bedrijf werken 309 men
sen
ONBEKENDEN hebben in
de nacht van zaterdag op zon
dag sieraden en geld ter waar
de van f 70 000.- ontvreemd
uit een woonwagen aan de Via-
ductweg in Den Haag. De
inbrekers kwamen de woon-
wagen binnen door verbreking
van het slot van de voor
deur-
