F
iolen gaan
reer grote
til spelen
Kerncentrales
in 1985
in gebruik
Vandaag
Telfout
van C.B.S.
PZEM, PNEM
en PLEM in
één bedrijf
REGERING WIL
PRATEN OVER
AFSTOTEN VAN
ATOOMTAKEN
iONT
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
fft£0!
LUBBERS: MEER DIESELAUTO'S
trijst zó
,uM
lardelijke
rantie
leijn
Uur na tv-
oproep: 25
telefoontjes
Rijden in grote
Ibenzine-auto
.Mg?;. 98HOrdt duurder
KALKAR-HEFFING
LOOPT IN 77 AF
Delft anti-Kalkar
ive Keulse leverworst
albert heijn
EDITIE VOOR
ZEELAND
BU TOKHEIM
ten,S"eP''-mPe-n gaat in de k°"
SEP: JUIST
ra
Ziekenfonds
grens lager
OOK JAGUAR IN STRIJD OM
OPVOLGING STARFIGHTER
BIJ GARANTIE
GEMEENTE
VOOR NIEUW
HUIS MEER
MOGELIJK
Moord Gorinchem
Hongerenden
in Honduras
elkaar met
messen te lijf
STEM
Vrijdag 27 september 1974
114e jaargang no. 17450
[DIRECTEUR! dr. w. a. j. m. harkx
hoofdredacteur! l. leijendekker
kantoren te breda - bergen op zoom - goes hulst - oosterhout - roosendaal - terneuzen
de afdeling delicatessen
de diepvries
500 gram L2A
zolang de voorraad strekt I
Instant droge rijst
400 gram 1.45
Droogkokende rijst
roken, 1 kilo 1.45
Zilvervliesrijst
500 gram 1.55
yza rijst snel-en droogkokend
:iale aanbieding pak 400 g 98
(Van onze parlementaire redactie!
DEN HAAG Het rijden in grote benzine-auto's wordt
lii de 'oekomst duurder. In het kader van een zuinig ener
giebeleid zal de regering tegelijkertijd het gebruik van
lfeselauto's voor personenvervoer gaan bevorderen. Hoe-
|vel maatregelen nog niet zijn uitgewerkt, gaan de gedach-
uit naar het duurder maken van het rijden in benzine
auto's met een cilinderinhoud van meer dan 2000 cc en met
jen genacht van boven 1200 kg.
Minister Lubbers (Economi
sche Zaken) deelt dit mee in
energienota, waaruit Do
Jstem gisteren reeds de belang
rijkste gegevens heeft gepu
bliceerd. In het belastingstel-
scl wil de regering tot uit
drukking doen komen, dat het
jieiiciement van een diesclmo
for belangrijk hoger is dan dat
van een benzine-motor. Ge-
iaeht wordt aan een naar ver
houding betere fiscale behan-
leling van de personenauto's
net dieselmotor, zwaardere
Masting van de grotere per
sonenauto's en van motorboten
Ivoor de pleziervaart-
1 Momenteel is het systeem
dat weliswaar voor dieselo-
lit een veel lagere accijns
Jrordt betaald dan voor benzi-
naar dat ter gedeeltelijke
Jol bragging van dat verschil
M dieselauto's een toeslag
ar. 230 procent op de hoofd-
van de motorrijtuigenbe
teling moet worden betaald.
Naast deze maatregelen wil
t regering in ieder geval de
P maal 5 actie handhaven, die
prd ingezet ten tijde van de
bkecrisis- De actie omvatte 5
■recent besparing door minder
Jebruik van de auto, 5 procent
'oor verstandiger rijden (min-
|h snel optrekken), 5 procent
oor minder hard te rijden en
finnen de snelheidslimiet
PO,80 km) te bliiven.
De in liquidatie zijnde
ntsmijn Emma zal worden
ftonserveerd om voor de ver-
toekomst de exploitatie
"4 seheel onmogelijk te ma-
Volgens DSM bedragen
eenmalige kosten f 265.000
"mister Lubbers heeft hiertoe
'P advies van de mijnraad be-
"°leti. Dit staat ook in de
Mergienota. waarin bijzondere
Wicht wordt besteed aan de
en> die in de verre toe-
Wist weer een belangrijke
Saan spelen in de energio-
Hrziening, vooral voor de
^voorziening en elektriciteit-
'Pwekking.
J?P advies van dezelfde
Onraad gaat minister Lub.
*rs ook een commissie instel-
n, die eventuele aanwen-
.ifmogelijkheden van de
Merlandse kolen opnieuw
onderzoeken. In ons land
negentig
ontsiagen
reiden (ANP) Tokheim
m Leiden fabriek van
maanden de produktie
™Sen naar de zusteror-
tie in Schotland. Hier-
zullen negentig medewer-
La" het bedrijf ontslagen
«ten worden-
Ju ®rectie maakte gisteren
wo11 dat ^00r de vermin-
e waarde van de gulden
„n.opzichte van het Engelse
Jf ,en de Amerikaanse dol-
ae concurrentiepositie op
iina?jr'marSi: sterk is ver-
toduW °e kostPriiS Van de
oaten is gestegen door de
en salarissen in Neder-
«oen
IJ, de sociale laster en de
'tegen prijzen van de in oins
ingekochte materialen-
bevinden zich technisch win
bare kolenvoorraden ter groot
te van ongeveer 1,5 miljard
ton.
Aan het gebruik van kolen
zijn vele nadelen verbonden
bij de huidige stand van tech
niek. Maar deze nadelen zul
len tegen aanzienlijke meer
kosten wel kunnen worden
opgelost. „Er is dan ook reëel
uitzicht, dat kolen in het toe
komstig energieverbruik in
Nederland weer een veel gro
tere rol kunnen gaan vervui
len"- De minister denkt hier
bij aan gasvoorziening via het
bestaande buizennet.
De minister gaat tevens het
kolenverbruik in ons lamd be
vorderen- In de eerste plaats
wil hij het steenkolenverbruik
in elektriciteitscentrales ver
hogen.
De drie nieuwe kerncentra
les, waartoe de regering in
beginsel heeft besloten, moe
ten in 1985 volledig in gebruik
zijn. Minister Lubbers streeft
er naar in 1976 met de bouw
van de eerste een aanvang te
maken. Voor die tijd hoopt hij
het wettelijk kader gereed te
hebben waarbinnen de over
heid het monopolie voor deze
centrales in handen heeft. De
bouw schept werk voor 12.000
man.
Op een persconferentie
noemde de minister het giste
ren „een misvatting" te veron
derstellen, dat de regering een
bezinningsperiode in acht wil
nemen. Hij noemde de uitbrei
ding met drie kerncentrales
een „gematigd programma".
„Met de luxe van het aardgas
kunnen we ons een dergelijk
gematigd programma veroorlo
ven". Dat is ook de reden
waarom de regering de aanbe
veling van de EEG-commissie
om in Nederland nog acht
kerncentrales te bouwen heeft
afgewezen.
In de nota zegt minister
Lubbers nadrukkelijk, dat met
de bouw niet zal worden be
gonnen als niet vaststaat dat
de centrale overheid op een
aantal essentiële punten van
de organisatiestructuur van de
elektrieiteitsproduktie een be
slissende stem verkrijgt- Over
de vestigingsplaatsen van de
drie centrales moet nog een
studie worden gemaakt, zei de
minister.
Ir- J. H. Bakker, directeur
NV Samenwerkende Elektrici-
teits Produktiebedrijven
(SEP) in Arnhem beperkte
zich in een eerste reactie tot
de kernenergie. Hij constateert
dat de 3 kerncentrales er in
1985 moeten zijn. „Deze be-
ginseibeslissing betekent dat
voor langzame invoering van
kernenergie is gekozen".
„Het feit dat voor de centra
les over een aantal jaren geen
gas meer beschikbaar zal zijn,
heeft ertoe geleid dat de elek
triciteitsbedrijven reeds in
1982 de volgende drie kerne
nergiecentrales in bedrijf zou
den willen hebben. Dit zou
ook meer aansluiten aan het
beleid in de EEG".
Ir. Bakl-°r noemt echter het
feit dat er vertraging optreedt
vanwege onderzoek naar vei
ligheidseisen, juist. „De elek
triciteitsbedrijven wensen niet
anders dan een veilige toepas
sing van kernenergie en deze
moet derhalve voor specifieke
gevallen ook worden aange
toond".
Over de door de regering
gewenste duidelijke staatsin
vloed bij de toepassing van
kernenergie zei hij: „Ik neem
aan dat daaraan in het kader
van hetgeen in de nota is ge
steld. vorm kan worden gege
ven".
De Kalkarheffing van 3%
op de elektriciteitsrekening
wordt in de loop van 1977
beëindigd. Het kabinet wenst
zich niet te binden aan de
volgende fase vam het Kalkar
project. Of en zo ja welke
verplichtingen voor de toe
komst Nederland nog op zich
wil nemen, zal in een later
stadium worden meegedeeld.
Vooralsnog zal het kabinetsbe
leid to.v. Kalkar gekenmerkt
worden door „een zeer terug
houdende opstelling".
Minister Lubbers, die dit
meedeelt in zijn energicnota,
wees er tijdens een toelichting
op, dat naar de mening van
het kabinet de veiligheid van
het Kalkarproject in voldoen
de mate is voorzien. „Maar
juist de terecht gestelde hoge
veiligheidseisen maken Kalkar
tot een duur project".
i
ii'i'i
f M|
BUIEN
Wisselend bewolkt.
Buien maar ook opkla
ringen. Matige wind tus
sen zuid en west. Maxi
mumtemperaturen rond
12 graden.
STAD EN STREEK
Streekziekenhuis te veel
in het centrum van
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Pagina 3
FINANCIëN EN
ECONOMIE
Arie Groenevelt hekelt
SER-deskundigen.
Pagina 11
BINNEN- EN
BUITENLAND
Nog een beetje zon aan
donkere landbouwhe-
mel. Pagina 13
Kalkar-weigeraars leren
leven zonder electriciteit.
Pagina 15
SPORT
Jan Peters: „Ik moet nog
veel leren". Pagina 17
RADIO EN TELEVISIE
TROS gedwongen tot tv-
actualiteiten. Pagina 9
DE ziekte van Weil verspreidt
zich op het ogenblik onder
honden in Drenthe. Na geval
len in Coevorden is de ziekte
nu ook vastgesteld in Hooge-
veen en Beilen-
IN Nepal zijn ongeveer honderd
mensen om het leven gekomen
bij overstromingen en grond
verschuivingen als gevolg van
zware regenval in de afgelo
pen drie weken-
AMSTELVEEN
(ANP) De loongrens
van de ziekenfondswet,
die onlangs door de zie
kenfondsraad voor 1975
is vastgesteld op 1
27.700,- valt lager uit.
Dit is gistermiddag
meegedeeld door de Zie
kenfondsraad- De verla
ging tot f 27.550,- is een
gevolg van een foutieve
berekening van het Cen
traal Bureau voor de
Statistiek. De Zieken
fondsraad ging bij de
vaststelling van de loon
grens uit van het loonin-
dexcijfer per 31 juli, zo
als dat door het C.B.S
was berekend.
Het C.BS. heeft ech
ter moeten meedelen dat
er een foutje was ge
maakt-
DEN HAAG (ANP) Mi
nister Gruyters (Vokshuisvels-
ting en Ruimtelijke Ordening)
heeft de mogelijkheden ver
ruimd om een garantie te ver
krijgen voor rente en aflossing
van hypotheken voor nieuwe
woningen-
Tot dusver moest de hypo
theek ten minste op basis van
gelijkblijvende annuïteiten
worden afgelost. Thans wordt
het aan partijen overgelaten,
'-hoe zij dé betaling van 'rérite
en aflossing willen regelen.
Zij kunnen bijvoorbeeld over
eenkomen, dat een aantal ja
ren periodieke aflossingen niet
verplicht zijn en de rente niet
geheel behoeft te worden be
taald.
Hierdoor kunnen de lasten
voor de bewoner van een
nieuw eigen huis de eerste
jaren lager zijn dan tot nu toe.
Hiertegenover staan uiteraard
hogere lasten in latere jaren.
,Jaguar"
PARIJS-DEN HAAG (AFP-
ANP) Zowel in Den Haag
als in Parijs was men gisteren
enigszins verrast door berich
ten uit Engeland dat de Bri
tish Aircraft Corporation de
Brits-Franse „Jaguar" wil la
ten meedingen in de strijd om
de opvolging van de F-104
„Starfighter" bij de lucht
machten van Nederland, Noor
wegen. België en Denemar
ken-
Een woordvoerder van de
B.A.C. zei dat aan de betrok
ken landen was voorgesteld de
Starfighter te doen opvolgen
door twee vliegtuigen, name
lijk de Franse Mirage F-l als
onderscheppingsjager en de
Brits-Franse Jaguar als tacti
sche ondersteuningsjager.
Naar de luchtmaohtvoorlich-
tingsdienst in Den Haag des
gevraagd meedeelde, was daar
nog niets bekend van een der
gelijk Brits voorstel. Bij de
luchtmacht acht men de kan
sen van het Britse idee vrij
wel nihil-
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Minister
Lubbers van Economische Za
ken, zo is gisteren bij de pu-
blikatie van de energienota of
ficieel bekend geworden, wil
het aantal produktie- en dis
tributiebedrijven in de elektri
citeitssector terugbrengen van
14 tot 5. In Zuid-Nederland
wil hij, zoals De Stem op 13
september reeds berichtte, de
PZEM, de PNEM en de PLEM
tot één produktie-distributie-
bedrijf samenvoegen. Dit zal
geschieden in overleg met de
provinciale en gemeentebestu
ren, waaronder de bedrijven
ressorteren.
Erkomt nog geen wettelijke
fusieplicht voor elektriciteits
centrales. Wel zal minister
Lubbers een overeenkomst
mei de centrales sluiten als
aanvulling op het elektriciteits
plan. Krachtens die overeen
komst krijgt de minister de
göedikeuringsbevoegdheiid over
tijdstip, plaats, omvang en
bramdsitofgebruik van nieuwe
produktie-eenheden. De in
vloed vam de centrale overheid
op de produktie is op het
ogenblik gering. Minister Lub
bers vindt het voor de toe
komst noodzakelijk „voldoen
de invloed te krijgen". Dat
geldt zowel voor de organisa
tie van de elektriciteitsvoor
ziening ais voor het tarieven-
beleid.
(Van een onzer verslaggevers)
VLAKE Gisteren is het
tweede en tevens laatste tun
nelelement van de Vlaketun-
nel op zijn plaats in het Ka
naal dooi Zuid-Beveland afge
zonken. Hiermee is de fase van
de afwerking van dit bouwpro
ject begonnen. De afwerking
zal nog tien maanden in beslag
nemen.
Tijdens een excursie gistern
voor de pers vertelde ir. J-
van IJken, lid van de raad van
bestuur van de Kombinatie
Vlake V-O.F., hoe het afzinken
van het laatste tunnclelement
in zijn werk ging- Men had
hiervoor gekozen voor een
weinig gebruikelijke methode-
Het gevaarte van 125 meter
lengte en met een gewicht van
zo'n 300 ton en een waterver
plaatsing van 30.000 ton werd
gebracht boven het reeds
veertien dagen geleden afge
zonken eerste tunnelgedeel-
te.
Vanaf die plaats werd het
gevaarte langzaam over het
eerste gedeelte geschoven,
waarbij de voorkant ging zin
ken en de achterkant wat om
hoog ging Om de achterkant
echter over de rand van het
eerste tunnelgedeelte te krij
gen in het midden van het
kanaal onder water had
men een speelruimte van 45
centimeter. Als extra hulpmid
del had men de waterstand in
het kanaal met een halve me
ter verhoogd.
Bij het afzinken gisteren de
den zich geen problemen voor.
Wanneer de Viaketunnel vol
gend jaar gereed zal zijn,
heeft de bouwperiode drie
jaar lil beslag genomen.
(Zie ook pagina 3.)
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De regering
is bereid in het kader van de
1VIBFR- besprekingen (het ge
sprek tussen oost en west over
het wederzijds evenwichtig
verminderen van troepen) ook
de kwestie van het verminde
ren of afstoten van nucleaire
(atoom) taken ter sprake te
brengen- „Maar wij kunnen
dat eerst doen, als het zin
heeft en als daarover in bond
genootschappelijk verband
overeenstemming bestaat. Ne
derland kan het niet alleen
doen en Nederland kan ook
niet eenzijdig tot taakvermin
dering op nucleair terrein
overgaan", aldus gisteravond
in de Tweede Kamer de mi
nisters Van der Stoel van bui
tenlandse zaken en Vredeling
van defensie tijdens het oort
gezette kamerdebat over d«
defensienota.
De bewindslieden bespraken
d-e eerdier op de dag door
PvdA, PPR en D '66 ingedien
de moties:
NAVO en Warsch-au-pakt
dienen beide te verklaren, dat
zij niet het eerst naar kernwa
pens grijpen;
Bij de MBFR-besprekin-
gen moet terstond gesproken
worden over de nucleaire be
wapening;
Reeds thans dient de nu
cleaire taak va-n de starfighter
te worden opgeheven;
De taak van de Honest
John raketten, die atoomkop
pen kunnen vervoeren, moet
worden afgestoten en mag niet
worden overgedragen aan een
bondgenoot-
Minister VredeMng vrees de
Kamer er op, da-t het afstoten
van die nucleaire taak va-n de
Starfighter eerst kan geschie
den als er in MBFR-verband
over gesproken is. De be
windsman zei dat eerst in het
begin van de jaren tachtig be
sloten moet worden of een op
volger van de Starfighter
atoombommen moet kunnen
vervoeren.
Wat de Honest-John betreft
zei de defensieminister, dat
ook hier Nederland een taa-k
niet eenzijdig kan afwerpen
Vandaar dat hij de motie hier
over ontraadde.
De bewindsman deelde de
Kamer mee geen behoefte te
hebben aan de CHU-ARP-
KVP-motie om de investerin-
(Van een onzer verslaggevers)
GORINCHEM - De Gorin-
chemse politie had gisteravond
één uur na een televisieoproep
in de moordzaak Staal al 25
telefoontjes gehad van men
sen, die dachten de politie in
lichtingen te kunnen geven
over op de televisie getoonde
kledingstukken, die de moor
denaars gedragen zouden heb
ben.
Tijdens de oproep, die na
het televisiejournaal van acht
uur werd uitgezonden, werd
tevens bekend gemaakt dat de
hoofdofficier van justitie in
Dordrecht een beloning van
110.000 gulden heeft uitgeloofd
voor wie inlichtingen kan ver
schaffen, die leiden tot de
aanhouding van de moorde
naars van de Gorinchemse
scheepswerfdirecteur Courrech
Staal.
Zoals bekend werd deze
man vorige week dinsdag in
zijn woning vermoord. De da
ders zouden in e-en plantsoen
niet ver daar vandaan de vol
gende kledingstukken hebben
achtergelaten: een groene trui
van poly-acryl, ronde hals; een
grijze coltrui van draion, ma-at
52, aan de voorzijde blauw
grijs geblokt ;een blauwe spij-
kerbroek; donkerblauwe trui
met lichtblauwe kraag, licht
blauwe streep op de mouw,
maat 56; een bruin overhemd
een beige broek van ribflu
weel; een paar zwartlederen
herenhandschoenen, onge
merkt, en een zonnebril.
Wie inlichtingen kan geven,
wordt verzocht de gemeente
politie van Gorinchem te bel
len (01830-31444) of een brief
té schrijven naar Postbus
500.
gen voor .defensie in de kabi
netsperiode evenwichtiger te
spreiden, en het accent niet te
leggen op het tweede deel van
die periode-
De moties van WD en DS
'70 wees minister Vredeling
van de hand- Deze moties han
delden over meer vliegers en
uitbreiding van het aantal
vlieguren bij de luchtmacht,
het niet laten doorgaan van de
reductie van de geleide wapen
gordels, het verbeteren van de
territoriale verdediging en het
opwaarts bij-stelüen van de de
fensieplannen.
laatste nieuws
DEN HAAG Met steun
van VVD en DS '70 hebben de
confessionele fracties in de
Tweede Kamer minister Vre
deling onder druk gezet om
zijn investeringnschema voor
de defensie te veranderen.
Uitgaven die geplanned zij"
voor de periode van na 1976
moeten naar voren worden ge
haald, aldus de uitspraak van
de kamermeerderheid om wat
meer evenwicht in de tienja-
renplanning te brengen.
Minister Vredeling (defen
sie) was nauwelijks onder de
indruk van deze „ontrouw"
van zijn coalitiepartners KVP
en ARP- Eigenlijk voert de
regering die motie automatisch
uit, verklaarde hij: „Het hand
haven van de troepensterkte
en het feit dat minder Haw-
kraketten uit Duitsland terug
gehaald worden dan de bedoe
ling' was, kosten de eerste
planperiode al 140 miljoen
gulden meer.
TEGUCIGALPA (AP)
De politie van Honduras heeft
opdracht gekregen de door
storm en overstromingen ge
troffen dorpen in de Aguan
vallei te ontwapenen. Dit naar
aanleiding van de onderlinge
gevechten die de hongerige
slachtoffers van de ramp leve
ren wanneer vanuit vliegtui
gen voedsel wordt gegooid.
De meeste wapens die in
beslag worden genomen op
geïsoleerde plaatsen, zijn mes
sen, waarmee mensen elkaar
te lijf gaan om wat voedsel te
bemachtigen.
DELFT (ANP) De Delft-
se gemeenteraad heeft over de
Kalkar-kwestie een motie aan
genomen waarin wordt gesteld
dat er geen veilige oplossingen
zij-n gevonden voor de be
drijfsvoering van de snelle
kweekreactor Kalkar en de
verwerking van het radioactie
ve afval, dat de splijtstof ge
bruikt kan worden voor de
produktie van atoombommen
en dat de technische en econo
mische voordelen bij nader in
zien twijfelachtig zijn. De
raad spreekt zich tegen de
bouw van deze reactor uit en
dringt er bij die regering en
het parlement op aan de wet
op de financiering opnieuw in
behandeling te nemen-
(ADVERTENTIES)
zie aanbiedingen
elders in deze krant
i li I1D door 9ehee' nedertand
I Alilf Veemarkiplein 35,Utrecht030*940641
C(1
